Tanısal işlemlerde malzeme seçimi

Tanısal işlemlerde malzeme seçimi
Doç. Dr.Hülya KAŞIKÇIOĞLU
Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim
ve Araştırma Hastanesi
10-11HAZİRAN 2011
Tarihçe
• M.Ö. 400 yılında boru ve sazlık kateterler kullanılarak
kadavralarda
• 1711 Hales cam ve pirinç boru kullanarak kazlarda
• 1929 Werner Forssmann ilk belgeli kardiyak
kateterizasyon
• 1941 Cournands ve Richards debi ölçmek için
kateterizasyon
• 1958 sones brakiyal arteriotomi
• 1967 Judkins perkütan femoral yaklaşımla selektif
koroner anjiyografi
Werner Forssmann ,
Dickinson Woodruff Richards
ile birlikte 1956 Nobel tıp
ödülü
Günümüzde sık uygulanan tanısal işlemler
•
•
•
•
•
•
Sol kalp kateterizasyonu
Sol ventrikülografi
Koroner anjiyografi
Aortografi
Periferik arteryel anjiyografi
Sağ kalp kateterizasyonu
Malzeme seçimi
• Yapılacak işleme göre
• Girişim bölgesine göre
• Hastanın anatomik özelliklerine göre
Kullandığımız malzemeler
•
•
•
•
Ponksiyon iğnesi
Damar kılıfı (Sheat)
Kılavuz teller
Kateter
Ponksiyon iğnesi
•
•
•
•
En sık kullanılanılar 18-21 g
İğne ölçüsü kullanılacak
kılavuz tel açısından önemli
Çoğu erişkinde 20-gauge (2.5inç) femoral girişimlerde
1.25-inç, 22-gauge radial
girişimlerde kullanılır
Damar Kılıfı
• 7 cm,11 cm , > 25 cm
• 4F-11F
• (diagnostik işlemlerde
4-6F kullanılır)
Kılıf seçimi • Damarın görüntülenebileceği en uygun kateterin
geçmesine izin verebilecek en küçük kılıf
çapı(diyagnostik işlemlerde genelde 5-6F kullanıyoruz)
• Kılıf uzunluğunda seçim hastanın anatomisine bağlı
– 15 cm kılıf mid iliac seviyeye gelir
– Bazı olgularda 23 cm üzerinde kılıf gerekir
• Hidrofilik olanları tercih edilebilir
Kılavuz tel
•
•
•
•
•
•
•
Farklı ölçü ve özelliklerde
0,018-0.025-0.035-0.038 inç çapında
150 cm-260 cm kadar uzunlukta
Uç kısmı düz ya da J şeklinde
Genellikle PTFE kaplı
Hidrofilik olanları tortiyöz damarlarda
Standart ya da Amplatz tipi sert olanları mevcut
Kılavuz teller
Kateter seçimi
•
•
•
•
Arteriyel kılıfa uygun ölçüde
Amaca uygun
Girişim yerine göre
Hastanın anatomisine uygun
• Aort çapı
• Koroner ostiyum lokasyonu
Sık kullanılan kateterler
Judkins tipi koroner kateterler
Judkins :
” Eğer operatör
engellemezse
kateter nereye
gideceğini bilir “
Judkins
Sol koroner kateter seçimi
JL 4 uygundur
Çıkan aorta dar ise
JL 3.5
Çıkan aorta geniş ise
JL 4.5
JL 5
AL
Multipurpose
JL 6
Uygun kateter
Küçük
kateter
Sol koroner sistem görüntülenmesinde
kateter seçimi
• Kısa LMCA ya da LAD-Cx ayrı ostiyumlardan çıkıyorsa
• LAD kanülasyonu için bir küçük kateter (JL 3.5)
• Cx kanülasyonu için bir boy büyük kateter veya
amplatz tip kateter
Koroner arter çıkış noktası ve seyri
Dilate aort kökü, normal çıkış
Judkins sol 5
Dilate aort kökü, inferior çıkış
Amplatz sol 3
•
•
•
•
Yukarıdan çıkışlı LMCA
Multipurpose
Amplatz
Brachial girişimlerde
sones kateter
Sağ koroner arter görüntüleme
Normal aorta da JR 4
Dar aorta JR 3.5
Geniş aorta JR 5-6
RCA görüntülemede kateter seçimi
• Horizontal ve geniş aort
kökü
» Amplatz
» Multipurpose
• Yukarı çıkışlı RCA
» AL ya da AR
MP
Anteriordan orijin alan RCA
RCA çıkış şekline göre kateter seçimi
RCA çıkış şekline göre kateter seçimi
MP
AL2
Greft görüntülemede sık kullanılan kateter tipleri
JR
Multipurpose
IMA
Sol greft
Sağ greft
Anterior ve sağ anterolateral yerleşimli
greftlerde
– JR4
– MP
– AL2
– RCB
Sol anterolateral greftler için
– Sol bypass
– AL2
LCB
LİMA görüntülemede sıklıkla kullanılan kateterler
JR 4
IMA
Radiyal girişimlerde
• 20-21 g ponksiyon iğnesi
• 0.025 inch düz tel (hidrofilik veya değil)
• Ancak 18g iğne ve 0.035 inç kılavuz tel kılıfı
yerleştirmede avantaj sağlayabilir
Radiyal girişimde arteriyel kılıf seçimi
• Diyagnostik işlemlerde
4-5 F kılıf
• Bazı operatörler uzun
kılıf tercih edebilir
6F uzun (25 cm) ve kısa (10 cm)
kılıf
Radiyal girişimlerde kılavuz tel seçimi
•
•
•
0.035 standart kılavuz tel
(180 cm)
0.035 hidrofilik tel
0.035 Amplatz stiff kılavuz
tel
Standart tel
Hidrofilik tel
Radiyal kateter seçimi
•
•
•
•
4-5 F kateter
Yarısından çoğunda JR ve JL kullanılıyor
Tigger II, multipurpose ve Amplatz
Sol koroner daha küçük kateter (Jl 3.5), ya da kısa
uçlu JL4
JL
JR
Tiger kateter
•Özellikle sağ TRA için tasarlanmış
•Tek kateter kullanımı
•Spazmı
•Radyasyon maruziyetini
•İşlem süresini kısaltıyor
Multipurpose kateter
• Her iki koldan
•Sağ, sol koroner ve greft
görüntülemede
•İnferior çıkışlarda MP A
•Horizontal ve superio çıkışlarda
MP B
Diğer kateterler
•
•
Kimny ve AL
Her iki koroner görüntüleme
için uygun
Sol radiyal girişimde kateter seçimi
• JL 3.5-4 sol sistem için
• MP
• Modifiye AL1
• JR4
Hem sağ hem sol için
Greft görüntülemede
•
Venöz greftler için
–
–
–
–
–
•
JR
Amplatz
LCB
RCB
Multipurpose
LİMA grefti için
– Sol radiyal girişimle JR4 ve
LİMA kateteri
– Selektif LİMA görüntülemesi
için Simmons
kateter
Radiyal görüntülemede kateter
seçimi
Sol koroner
Sağ koroner
Sağ‐sol
koroner
Venöz greft
LİMA
JL
JR
TİGER
JR
JR
TİGER
TİGER
MP
Amplatz
Mammary
MP
MP
AL
LCB
AL
AL
Kimmny radial
RCB
Kimmny
radial
Kimmny radial
MP
Modifiye
simmons
Sağ kalp kateterizasyonunda kullanılan
kateterler
•
•
•
•
•
Swan-Ganz kateteri
Multipurpose
Pigtail
NIH
Sağ judkins
Ventrikülografi kateterleri
TEŞEKKÜRLER