ROUV SERÝSÝ AÞIRI VE DÜÞÜK GERÝLÝM RÖLELERÝ b) Analog devreler: ROUV Serisi aþýrý ve düþük gerilim röleleri ORTA GERÝLÝM ve YÜKSEK GERÝLÝM elektrik þebekelerinde kullanýlmak üzere tasarlanmýþtýr. Gerilim devresi çýkýþdaki þebeke gerilimi ile orantýlý AC gerilim iþlenerek A/D converter da digital bilgiye dönüþtürülüp micro controller'a iletilir. Micro controller teknolojisi sayesinde, rölenin performansýnda artýþ, boyutlarýnda ise küçülme saðlanmýþtýr. Rouv serisi aþýrý ve düþük gerilim röle ailesi kapsamýndaki tipler aþaðýda sýralanmýþtýr; c) Micro controller: YAPISI VE ÇALIÞMA PRENSÝBÝ: Micro controller A/D Converter'dan aldýðý, þebeke gerilimi ile orantýlý digital bilgiyi, set edilen, aþýrý ve düþük gerilim deðerleri ile sürekli olarak karþýlaþtýrýr. Eðer ayar edilen aþýrý gerilim deðerinin üzerinde ise "U>pick-up" ledini yakar ve ayný anda micro controller içindeki aþýrý gerilim gecikme zaman devresine start verir. Ayar edilen zaman gecikmesi sonunda gerilim hala ayar deðerinin üzerinde ise çýkýþdaki aþýrý gerilim açma yardýmcý rölesini enerjiler. Rölenin basitleþtirilmiþ blok diyagramý Þekil 1'de görülmektedir. Þebeke gerilimi eðer ayar edilen düþük gerilim deðerinin altýnda ise "U<pick-up" ledini yakar ve ayný anda micro controller içindeki düþük gerilim gecikme ROUV-130 3 Faz Aþýrý ve Düþük Gerilim Rölesi ROUV-110 Tek Faz Aþýrý ve Düþük Gerilim Rölesi Bu iki tip röle ana hatlarýyla birbirine çok benzemektedir. Bu nedenle anlatýmda 3 Fazlý model üzerinde durulacaktýr. YARDIMCI GERÝLÝM TRAFOLARI A FAZI Aþýrý Gerilim Açma B FAZI C FAZI ANALOG DEVRELER A/D CONVERTER Düþük Gerilim Açma MICRO CONTROLLER Sinyaller X X X X RESET DC BESLEME Aþýrý Gerilim Test Düþük Gerilim Test ÞEKÝL 1 U > U< GECÝKME AYARI Röle ana hatlarýyla 6 üniteye sahiptir. U >%Un U <%Un GERÝLÝM AYARI zaman devresine start verir. Ayar edilen zaman gecikmesi sonunda gerilim hala ayar deðerinin altýnda ise çýkýþtaki düþük gerilim açma yardýmcý rölesini enerjiler. a) Gerilim devresi b) Analog devreler c) Micro controller d) Ayar elemanlarý: d) Ayar elemanlarý Röle ön panelinde 1 adet aþýrý gerilim (U>), 1 adet düþük gerilim (U<), 1 adet aþýrý gerilim açma zaman, 1 adet de düþük gerilim açma zamaný ayar dipswitch'leri bulunmaktadýr. e) Açma ve sinyaller f) Yardýmcý DC besleme. a) Gerilim devresi: 1.Aþýrý gerilim ayarý: Röle içinde bulunan yardýmcý gerilim trafolarý, ana gerilim trafolarýndan aldýklarý gerilim bilgisini elektronik devrelere aktarmakta, hemde elektronik devreler ile ana gerilim trafosu arasýnda galvanik bir izolasyon saðlanmaktadýr. Aþýrý gerilim ayar dip-switch'i 6 kademeli olup, her kademenin sabit bir deðeri vardýr. Dip-switch' ler üzerindeki hareketli çubuklar, deðerlerin yazýlý bulunduðu yöne doðru itildiðinde, yanýnda yazan deðer toplama eklenir. -1- gecikmesinin sonunda röle açma yapacaktýr. Açma anýnda açma ledi yanacak ve reset edilene kadar yanmaya devam edecektir. Eðer herhangi bir arýzadan sonra bu sinyallerin silinmesi unutulsa bile yeni bir arýzada röle otomatik olarak eski sinyalleri siler ve yenisini ihbar eder. Aksi yöne itildiðinde ise, o deðer toplamdan çýkarýlýr. (0 konumu) tüm çubuklar "0" konumuna alýnsa bile rölenin çalýþma deðeri sýfýr olmaz, bu durumda rölenin minimum çalýþma deðeri seçilmiþ demektir. 85 +1 +2 +4 +8 + 16 + 32 "Hazýr" ledi rölenin DC beslemesinin doðru baðlandýðýný ve micro controller'ýn faaliyette olduðunu gösterir. Eðer "Hazýr" ledi flaþ yapmýyor ise röle görev yapmayacaktýr. Rölenin herhangi bir fazýnýn gerilimi ayar deðerlerinin üstüne çýktýðýnda yada altýna düþtüðünde ilgili pick-up ledi yanar, ayar edilen zaman gecikmesinin sonunda arýza halen devam ediyorsa, röle açma yapar. ( U > ) = 85+1+4+32 = 122 U > %122 Un = 1.22 Un Aþýrý gerilim ayar dip-switch'i resimde görüldüðü gibi ayar edildiðinde röle 1.22 Un'e ayarlanmýþ olmaktadýr. Aþýrý gerilim ayar elemaný 0.85 Un ile 1.48 Un arasýnda 0.01'er Un'lik steplerle istenilen gerilim deðerine ayar imkaný vermektedir. f) Yardýmcý DC besleme: Rouv serisi aþýrý ve düþük gerilim röleleri 24V, 48V, 110V, 220V DC gerilimlerden biriyle çalýþabilecek þekilde imal edilmektedir. Hangi DC besleme gerilimine uygun olarak imal edildiði cihaz arka etiketi üzerinde belirtilmiþtir. 2.Düþük gerilim ayarý: Düþük gerilim ayar dip-switch'i de 6 kademeli olup, ayar þekli, aþýrý gerilim ayarýnda olduðu gibidir. BAÐLANTI VE ÝÞLETMEYE ALMA: 52 +1 +2 +4 +8 + 16 + 32 Rölenin baðlantý þemasý Þekil 2'de görülmektedir. Rölenin mekanik ve elektriki montajý tamamlandýktan sonra; (U <) =52+4+8+16 =80 U < % 8 0 Un= 0.80 Un a. Röleye yardýmcý besleme gerilimi uygulanýr. Eðer DC besleme geriliminde bir polarite hatasý yoksa ön paneldeki "Hazýr" sinyali flaþ yapacaktýr. Yanmýyor ise ya polarite tersliði var yada DC besleme gerilimi röleye gelmiyor demektir. Düþük gerilim ayar dip-switch'i resimde görüldüðü gibi ayar edildiðinde röle 0.80 Un'e ayarlanmýþ olmaktadýr. Düþük gerilim ayar elemaný 0.52 Un ile 1.15 Un arasýnda ayar imkaný vermektedir. b. Rölenin ön panelindeki test butonuna basýlarak röle fonksiyon yönünden test edilir. Eðer bir baðlantý hatasý yoksa butona basýldýðýnda ayar edilen zaman gecikmesi sonunda röle kumanda verdiði kesiciyi açtýracaktýr. 3.Zaman ayarý: Röle üzerinde, biri aþýrý gerilim diðeri düþük gerilime ait olmak üzere iki adet zaman gecikme ayarý bulunmaktadýr. 0.5 + 0.5 +1 +2 +4 t = 0.5+0.5+2 t = 3 sn. Zaman gecikme ayar dip-switch'i resimde görüldüðü gibi ayar edildiðinde röle 3 sn'lik zaman gecikmesine ayarlanmýþ olmaktadýr. e) Açma ve sinyaller: Micro controller'dan çýkan açma kararlarý opto izolatörler üzerinden açma yardýmcý rölesine iletilmektedir. Yardýmcý rölelerin kontaklarý üzerinden açma komutu kesiciye gönderilmektedir. Ön panelde iki adet test butonu bulunmaktadýr. Bunlardan birisi aþýrý gerilim diðeri düþük gerilim içindir. Gerektiðinde röleyi test etmek için TEST butonuna basýldýðýnda ilgili pick-up ledi yanacak ve ayar edilen zaman -2- R S T 14 + _ U> AÇMA 15 8 7 6 U X x 10 RT-300 16 U< AÇMA 3 4 7 5 9 8 2 1 6 11 17 u 5 RT-300 + _ ROUV 130 2 1 DC YARDIMCI BESLEME R S T 14 U> AÇMA 15 8 7 16 U< AÇMA + _ 3 4 7 5 9 8 2 10 RT-300 17 U X x u RT-300 _ + ROUV 110 1 2 DC YARDIMCI BESLEME ÞEKÝL 2 -3- 1 6 11 TEKNÝK ÖZELLÝKLER : Gerilim devresi: Un Güç harcamasý Gerilim ayar sahasý Ýstikrarlýlýk Geriye dönüþ oraný Gerilim ayar hatasý Aþýrý gerilim : 100V , 220V, 380V AC : 0.5 VA/faz (U = Un de) : 0.85 Un - 1.48 Un (aþýrý gerilim) : 0,52 Un - 1.15 Un (düþük gerilim) : ± %1 : % 95 :%5 : 2 Un sürekli , 3 Un 1 sn. Zaman gecikme ayarlarý: Aþýrý gerilim zaman gecikme ayarý Düþük gerilim zaman gecikme ayarý Ýstikrarlýlýk Gecikme ayar hatasý : 0.5 - 8 sn (0,5 snlik steplerle) : 0,5 - 8 sn (0,5 snlik steplerle) : ± %2 : ± %3 Kontaklar: Aþýrý gerilim için : 1 NO (*) Düþük gerilim için : 1 NO (*) * daha fazla kontak gerektiðinde cihazla birlikte 2 adet soketli 3 enversör kontaklý yardýmcý röle verilmekte bu þekilde kontak sayýsý arttýrýlmaktadýr. Kontak kapasitesi : Sürekli akým 0.5sn (açma kontaðý) 3 sn (açma kontaðý) Yardýmcý besleme Çalýþma aralýðý Ortam sýcaklýðý :5A : 30 A : 15 A : 24, 48, 110, 220 VDC : (0,8 - 1,15) Udc : -5 °C, + 50 °C Test gerilimleri: (IEC 255e göre) 1. Dielektrik dayanýmý 2. Darbe dayanýmý 3. Gürültü dayanýmý (H.F.D.) a) Longitudinal mode b) Transverse mode : 2kV AC 50 Hz 1 dak. : ± 5kV 1,2/50 microsec 0,5 joule. : 2,5kV 1MHz ve 400 Hz : 1 kV 1MHz ve 400 Hz Boyutlar : En x Boy x Derinlik Aðýrlýk Pano pencere geniþliði : 144 x 171 x 110 : 2 Kg. : 138 x 138 mm -4- v 138 v 85 +1 +2 +4 U< Açma U> U< R +8 S T RO UV 1 30 +16 14 +32 U 0.5 16 7 6 +1 +2 +4 +8 U X x 17 u + _ 2 1 U> AÇ MA U< AÇ MA DC YAR DIMCI B ESLEME t (sn) 50 +1 +2 +4 +8 +16 Test Reset +32 U 0.5 +1 +2 +4 +8 15 8 > % Un 138 Pick-up U> 150 Hazýr U> U< < % Un GEPA t (sn) ROUV 130 Aþýrý ve Düþük Gerilim Rölesi v v v PANO PENCERE GENÝÞLÝGÝ 118 v v 110 v v 137 150 171 v v v v - 5- v v v 144