GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI İÇİN ALTERNATİF FİNANSMAN YÖNTEMLERİ 15/12/2011 İstanbul Burak PİRGAİP Uzman İDEAL BİR GAYRİMENKUL FİNANSMANI MODELİ GYO BANKA A.Ş. Bireysel Yatırımcı Tüketici TÜKETİCİ FİNANSMAN A.Ş. GYO GYO Ticari GYO FİNANSAL VTMK KİRALAMA A.Ş. Kurumsal Yatırımcı TOKİ Tüketici GYO İFK Nitelikli Yatırımcı BANKA A.Ş. FİNANSAL YAPI GYO sektörüne ilişkin finansal yapı analizi: Ağırlıklı olarak özkaynak ile finansman yapılmaktadır . 64.02 % 12.54 % 2011/6 => Ort. : %63,19 ( Maks. : %98,95 ; Min. : %5,01 ) 2009/12=>%54,64 ; 2010/12=> Ort.: %53,87 41.59 % Finansal borçların önemli bir kısmı uzun vadelidir. 2011/6 => Ort. : %64,02 (Maks. : %89,83 ; Min. : %17,66) 2009/12=>%72,69 ; 2010/12=>Ort.: %67,75 Kısa vadeli borçların rolü uzun vadeli borçlara nazaran daha büyüktür. Toplam borçlar ağırlıklı olarak finansal niteliklidir. 23.44 % 2011/6 => Ort. : %58,41 ( Maks. : %99,16 ; Min. : %0 ) 58.41 2009/12=>%45,45 ; 2010/12=> Ort.: %60,85 % %100 UZUN vadeli borçlanan GYO yok, ancak %100 KISA vadeli borçlanan GYO var. SONUÇ: GYO sektörü genel olarak özkaynakla finansman yapmakta, borçlanma vadesinin uzamasına ihtiyaç duymakta ve uzun vadeli banka kredisi kullanmayı yeğlemektedir. Ancak, özkaynakla finansman azalmakta, kısa vadeli finansal borçlanma artmaktadır. FİNANSMAN YÖNTEMLERİ - I Geleneksel Yöntemler Halka arz/Sermaye artırımı (ayni/bedelli) Tahsisli satış (halka açıklık oranı muhafaza edilmeli) Banka Kredisi (özsermayenin 5 katı/teminat verebilme) Tahvil, finansman bonosu vb. (ihraç limitleri) Alternatif Yöntemler Menkul kıymetleştirme FİNANSMAN YÖNTEMLERİ - II Getiri Pay senedi Özel sektör tahvilleri Menkul Kıymetleştirme VTMK VDMK DİBS Vadeli mevduat Nakit Risk/Volatilite MENKUL KIYMETLEŞTİRME - I GYO sektörüne ilişkin finansal yapı analizi: Yaklaşık 2,5 Milyar TL alacak portföyü var. %56’sı kısa vadeli alacak senetleri, kira alacakları, senetsiz alacaklar, ilişkili taraf işlemleri, KEY alacakları, şüpheli alacaklar vb. %76’sı ticari nitelikli Ticari nitelikli alacakların %58’i uzun vadeli Yılda yaklaşık 425 Milyon TL kira geliri; 1 milyar TL satış geliri üretiliyor. SONUÇ: Alacak portföyü menkul kıymetleştirilebilir nitelik arz ediyor. Özellikle kira gelirleri düzenli nakit akışı yaratabilecek bir kaynak olarak göze çarpıyor. MENKUL KIYMETLEŞTİRME - II Menkul kıymetleştirme için alacak portföyünün; Düzenli bir nakit akışı yaratması, Yazılı bir sözleşmeye dayanması, Homojen vadelere sahip alacaklardan oluşması, Geri ödeme riski düşük olması, Hacminin büyük olması, gerekmektedir. MENKUL KIYMETLEŞTİRME ARAÇLARI GYO Mevcut mevzuat çerçevesinde; Varlık Teminatlı Menkul Kıymet (VTMK) ihraççısı olabilir. Varlık Finansmanı Fonu (VFF) portföyüne varlık devredebilir. Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) ihracı VTMK ihracı Kira sertifikası (Sukuk) ihracı Faktoring şirketine varlık devredebilir. Varlık Kiralama Şirketi (VKŞ) kurabilir Planlanan mevzuat çerçevesinde; İpotek Finansmanı Kuruluşları (İFK) İFK’dan teminatlı borçlanma yapabilir İFK’ya varlık devredebilir VTMK İHRACI Bireysel Yatırımcı GYO Kira Gelirleri Alacaklar VTMK Kurumsal Yatırımcı Nitelikli Yatırımcı VFF VE VDMK BANKA Bireysel Yatırımcı GYO Kira Gelirleri Alacaklar Kira Gelirleri Alacaklar VDMK Kurumsal Yatırımcı VFF Nitelikli Yatırımcı FAKTORİNG VE VTMK Bireysel Yatırımcı GYO Faktoring A.Ş. Alacaklar Alacaklar VTMK Kurumsal Yatırımcı Nitelikli Yatırımcı VKŞ VE SUKUK Bireysel Yatırımcı GYO VKŞ Gayrimenkuller Kira gelirleri Gayrimenkuller Sukuk Kurumsal Yatırımcı Nitelikli Yatırımcı İPOTEK FİNANSMANI KURULUŞLARI İpotek finansmanı kuruluşları, devraldığı konut kredilerini veya alacakları; Teminat kabul ederek, Menkul kıymetleştirerek, bu kredileri veya alacakları kullandıran kuruluşlara kaynak sağlayan bir ikincil piyasa kuruluşudur. SPK ve BDDK gözetiminde, Konut finansmanı kuruluşları TOKİ, Merkez Bankası, İMKB vb. Yabancı yatırımcılar, nitelikli yatırımcılar vb. muhtemel ortaklığında kurulması öngörülmektedir. İFK VE TEMİNATLI BORÇLANMA Bireysel Yatırımcı GYO Teminat Kira Gelirleri Alacaklar VTMK İFK Kurumsal Yatırımcı Kredi Nitelikli Yatırımcı İFK VE VDMK-VTMK Nitelikli Yatırımcı İFK Kira Gelirleri Alacaklar VTMK Kurumsal Yatırımcı GYO Kira Gelirleri Alacaklar Bireysel Yatırımcı Kira Gelirleri Alacaklar VDMK Kurumsal Yatırımcı VFF Nitelikli Yatırımcı Soru/Cevap