Turkish Adli hasta Haklar beyanı Bu kitapçık size, adli bir hasta olduğunuz için verilmiştir. Bu kitapçık ve 2014 Akıl Sağlığı Yasası (Mental Health Act 2014) ve 1997 Suç (Sınanacak Akli Bozukluk ve Maluliyet) Yasası (Crimes [Mental Impairment and Unfitness to be Tried] Act 1997) kapsamındaki yasal haklarınız ve yetkileriniz hakkında bilgi sağlar. Tedaviyi yürüten ekibin bir üyesi bu bilgiler hakkında sizinle konuşacak ve sorularınızı yanıtlayacaktır. • Victorialı Bakan tarafından, kişi başka bir eyaletten Victoria’ya nakledildikten sonra verilen geçici yerleştirme kararı ile • Eyaletler Birliği’nin 1997 Mahkumların Uluslararası Nakli Yasası (International Transfer of Prisoners Act 1997) anlamı dahilinde hapis cezasını çekmekte olan bir kişi olarak uluslararası adli hasta olması durumunda. Akıl hastalığı için tedavi Bu bilgiler veya haklarınız hakkında sorularınız varsa, birisinden size açıklama yapmasını isteyin. Tedaviyi yürüten ekibin bir üyesine, bir arkadaşınıza, ailenizin bir üyesine, bir avukata, bir savunmana veya bir toplum ziyaretçisine sorabilirsiniz. Adli bir hasta iseniz, akıl hastalığı için tedavi edilmeniz gerekir. Bu kitapçığın kopyaları şu internet adresinde mevcuttur: www.health.vic.gov./mentalhealth Tedaviyi kabul ederseniz, buna, ‘bilgiye dayalı onay’ denir. Akıl sağlığı tedavisi için kararlar verebilirsiniz. Ne gibi akıl sağlığı tedavisi almak istediğinizle ilgili olarak bir psikiyatristin sizinle konuşması gerekir. Bilgiye dayalı onay vermek için: • tedavi hakkında size verilen bilgiyi anlayabilmeniz Ben bir adli hasta mıyım? • tedavi hakkında size verilen bilgiyi anımsayabilmeniz Adli hasta, hastanede şu koşullarda gözaltında tutulan kişidir. • tedavi hakkındaki bilgiyi kullanabilmeniz veya tartabilmeniz • Gözetimli Denetim Kararı altında • tedavi hakkında kararınızı iletebilmeniz gerekir. •kişinin Gözetimsiz Denetim Kararına uymadığı durumlarda ve herhangi bir kişinin güvenliğinin risk altında olduğu ya da kişin Victoria’dan ayrılıp tutuklanarak hastaneye götürüldüğü durumlarda Gözetim İçermeyen Denetim Kararı altında Bir psikiyatrist veya tedavi ekibinin bir üyesi, akıl sağlığı tedaviniz konusunda karar vermeniz için size yardımcı olacaktır. •kişinin 1997 Suç (Sınanacak Akli Bozukluk ve Maluliyet) Yasası kapsamında, kararda belirtilen zaman kadar daha ileri mahkeme işlemlerini beklemek üzere gözaltında tutulması durumunda •kişinin 2014 Akıl Sağlığı Yasası kapsamında Adalet Bakanlığı Sekreteri’nin emri doğrultusunda cezaevinden çıkarılmış olması durumunda • kişi hakkında bir mahkeme tarafından Eyaletler Birliği’nin 1914 Suç Yasası (Crimes Act 1914) kapsamında bir karar verilmiş olduğu için federal adli hasta olarak • Sulh Mahkemesi tarafından, kişi başka bir eyalette denetim kararına uymayarak Victoria’ya geldikten sonra verilen geçici yerleştirme kararı ile Tedaviniz konusunda karar vermenize yardımcı olmak için psikiyatristin şunları yapması gerekir: • tedaviniz hakkında bir karar vermenize yardımcı olmak için yeterli bilgileri size vermek • karar vermenizden önce düşünmeniz için size zaman tanımak • iyileşmenize yardımcı olmak için tedavinin neler yapacağını size anlatmak • iyileşmenize başka hangi tedavilerin yardımcı olabileceğini bildirmek • tedavinin veya diğer tedavilerin yan etkilerini, verebileceği rahatsızlıkları veya riskleri size bildirmek. Tedaviniz hakkında psikiyatriste istediğiniz soruları sorabilirsiniz. Psikiyatrist sorularınızı en iyi anlayacağınız şekilde yanıtlamalıdır. Ayrıca, akıl sağlığı tedaviniz için karar vermenize yardımcı olmalarını şu kişilerden de isteyebilirsiniz: • bir aile mensubunuz • kişinin atadığı kişi •vasi •bakıcı • akıl sağlığı savunmanı. Tedavi istemiyorsam veya karar veremiyorsam ne olacak? İzin Hastaneden çıkmak isteyebilirsiniz. Adli hastalar için kısa süreli üç tür izin vardır: özel izin, yakın bölge izni, sınırlı uzak bölge izni Özel izin hakkında Psikiyatristiniz karar verecektir. Adli İzin Paneli (Adli İzin Paneli) yakın bölge ve sınırlı uzak bölge izni kararlarını verecektir. Ayrıca, kararınızı veren mahkeme kabul ederse, toplum içinde 12 aya kadar yaşamak üzere hastaneden uzun bir izin de alabilirsiniz. Özel İzin Psikiyatrist şu durumlarda tedaviniz hakkında karar verecektir: Özel izin, tıbbi tedavi, mahkemeye çıkmak veya cenaze töreni gibi özel olaylar gibi belirli amaçları taşır. Özel izin en fazla 24 saat veya izin tıbbi tedavi için ise, 7 gün içindir. • psikiyatristin iyileşmenize yardımcı olacağını düşündüğü tedaviyi kabul etmezseniz Özel izin almak istiyorsanız, bir psikiyatrist, doktor, hemşire veya tedavi ekibinin başka bir üyesi ile konuşmalısınız. • kararın verilmesi gerektiğinde, tedaviniz hakkında karar veremiyorsanız. Tedaviyi kabul etmiyorsanız veya tedaviniz konusunda karar veremiyorsanız, psikiyatrist yine de istediğiniz tedavinin ne olduğunu dinleyecektir. Psikiyatrist ayrıca, varsa, ön beyanınıza bakacaktır. Ayrıca özel izin istemek için şu kişilerden de yardım isteyebilirsiniz. • bir aile mensubunuz • kişinin atadığı kişi •vasiniz •bakıcı Ön beyan sizin tarafınızdan yazılmıştır. İyi olmadığınızda ne gibi bir tedavi istediğinizi belirtir. • istediğiniz herhangi başka bir kişi. Psikiyatrist ayrıca, sizi tanıyan başkalarının da tedaviniz hakkında söyleyeceklerini dinleyecektir. Yakın bölge ve sınırlı uzak bölge izni • kişinin atadığı kişi • bir vasi Özel izin isteği hakkındaki kararı psikiyatristiniz verecektir. Yakın bölge ve sınırlı uzak bölge izninin amacı, tedaviniz ve rehabilitasyonunuz için yardımcı olmaktır. • tedavi kararı bakıcıyı veya bakıcılık rolünü doğrudan etkileyecekse, bir bakıcı Yakın bölge izni hastaneden çıkmanıza izin verir ama, hastane çevresinde, ‘etraf’ olarak bilinen bölgede kalmanız gerekir. • 16 yaşından genç bir kişi iseniz, anne veya baba Sınırlı uzak bölge izni, hastanenin çevresinden sabah 6.00 ile gece 9.00 arasında uzaklaşmanıza izin verir. Bu izin bu saatlerin dışındaki zaman için de verilebilir ancak bu, herhangi bir yedi günlük dönem içinde, en fazla üç gün için olur. • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. Psikiyatrist ayrıca, akıl sağlığı tedaviniz için psikiyatriste verilmiş olan ikinci görüşe de bakacaktır. Psikiyatrist ayrıca, tedavi sağlanmazsa bunun akıl sağlığınızı nasıl etkileyeceğini de düşünecektir. Akıl sağlığı tedaviniz için şimdi karar veremiyorsanız bile, başka bir zamanda karar verebilme olasılığı vardır. Forensic patient – Statement of rights Sınırlı uzak bölge izni en fazla altı (6) ay için verilebilir ama bu zamanın sonunda iznin yenilenmesi için başvuru yapılabilir. Yakın bölge veya sınırlı uzak bölge izni almak istiyorsanız, bir psikiyatrist, doktor, hemşire veya tedavi ekibinin başka bir üyesiyle, Adli İzin Paneli’ne başvuruda bulunmak için konuşmalısınız. 2 Hastanede başvuru formu yoksa, adınızı, hastanenin adını ve istediğiniz iznin türünü belirterek bir mektup yazabilirsiniz. Panelin ilişki ayrıntıları bu kitapçığın sonundadır. Tedavi ekibiniz izin için hazır olduğunuza inanırsa, başvuruyu hazırlayacak, tedavi planınızı güncelleyecek ve bir izin planı hazırlayacaktır. İzin başvurunuz hakkında tedavi ekibiyle görüşmek önemlidir çünkü Adli İzin Paneli, tedavi ekibinin başvurunuzu destekleyip desteklemediğini bilmek isteyecektir. Adli İzin Paneli duruşması için bilgiye erişim Akıl sağlığı servisince hakkınızda saklanan tüm belgelere bakma hakkınız vardır. ‘Akıl sağlığı servisi’, akıl sağlığı tedavisi görmekte olduğunuz hastanedir. Adli İzin Paneli’ndeki duruşma için hazırlanmak üzere bu belgelere bakabilirsiniz. Adli İzin Paneli duruşması Bir psikiyatrist, Panel duruşmasından en az 24 saat önce bu belgelere bakmanıza izin vermek zorundadır. Adli İzin Paneli (1997 Suç (Sınanacak Akli Bozukluk ve Maluliyet) Yasası) yasa tarafından kurulmuş bağımsız bir kuruluştur. Akıl sağlığı tedaviniz hakkındaki belgelere bakmanıza bir psikiyatrist veya tedavi ekibinin bir mensubu yardımcı olabilir. Panel şunları dinler: • yakın bölge ve sınırlı uzak bölge izni başvuruları • özel izin başvuruları reddedilen adli hastaların itirazları Panel, izin başvurunuzu veya itirazınızı kararlaştırmak için bir duruşma yapacaktır. Panel duruşmasında dört (4) kişilik bir grup olacaktır: • bir yargıç • Baş Psikiyatrist veya atadığı kişi • bir psikiyatrist • bir toplum üyesi. Panel, başvurunuz veya itirazınız hakkında söyleyeceklerinizi dinleyecektir. Panel ayrıca, istediğiniz izinle ilgili olarak psikiyatrist veya tedavi ekibinin diğer üyelerinin söyleyeceklerini de dinleyecektir. Duruşma, tedavi gördüğünüz hastanede yapılacaktır. Duruşmaya gelme ve istediğiniz bir kişi tarafından desteklenme hakkınız vardır. Panel duruşması için hazırlanmak üzere bir avukattan yardım isteyebilirsiniz. Avukat duruşmada ayrıca, zorunlu tedaviye ihtiyacınız olup olmadığı hakkında konuşmanıza da yardımcı olabilir. Bir doktor, hemşire veya tedavi ekibin başka bir üyesi, duruşmada size yardımcı olmasını istediğiniz kişiyle ilişkiye geçmenize yardımcı olmak zorundadır. Ayrıca, bir avukattan veya seçtiğiniz herhangi bir kişiden belgelere bakmak için de yardım isteyebilirsiniz. Bilgilerin açıklanmaması için başvuru Bir psikiyatrist, akıl sağlığı tedavinize ilişkin bir belgeye bakmanızı önlemek için Panel’e başvurabilir. Buna, ‘açıklamama başvurusu’ denir. Bir psikiyatrist, sadece Panel kabul ederse, bir belgeye bakmanıza engel olabilir. Panel, akıl sağlığınız hakkındaki bir belgeye bakmanıza, sadece bu belgedeki bilgiler şu koşulları taşıyorsa engel olabilir: • sizin sağlığınıza veya başka bir kişinin sağlık ve güvenliğine ciddi zarara neden olacaksa • belgedeki bilgi gizli olarak verilmişse veya başka bir kişi hakkında kişisel bir bilgiyse. Panel bir belgeye veya herhangi bir belgenin bir parçasına bakmamanız gerektiğine karar verirse, sizin yerinize temsilcinizin onu görmesine izin verebilir. Adli İzin Paneli kararı İznin onaylanması Panel, iznin sizin iyileşmeniz veya güvenliğiniz için yararlı olacağına ya da halktan kişilerin güvenliğinin ciddi olarak tehlikeye atılmayacağına karar verirse, size izni verebilir. Panel izni koşullara bağlayabilir; örneğin görevlilerden kimilerinin sürekli olarak size eşlik etmesi gibi. İznin reddedilmesi Panel izin başvurunuzu reddederse, tedavi ekibi ile Panelin izni reddetme nedenleri hakkında konuşmalısınız. Forensic patient – Statement of rights 3 Tedavi ekibinin, kabul edilebilecek başka bir izin başvurusu yapmanıza yardımcı olma ihtimali olabilir. Adli bir hasta olmanız sırasında izin için Panel’e her zaman başvurabilirsiniz. Uzun izin için bir başvuru yapılmışsa, psikiyatristiniz mahkemeye bir klinik raporu ve izin planı gönderecektir. Size veya temsilcinize de kopyaları verilecektir. Özel İzin Mahkeme duruşmasına katılmak ve bir avukat tarafından temsil edilmek hakkınızdır. Psikiyatristiniz ve tedavi ekibinin diğer üyeleri mahkeme duruşmasında tanıklık edecektir. Siz ve temsilciniz de tanıklık edebileceksiniz. Psikiyatristiniz özel izin isteğinizi reddettiği için Panel’e itirazda bulunmuşsanız, Panel, özel koşullar olduğuna ve halktan kişilerin güvenliğinin ciddi olarak tehlikeye atılmayacağına inanırsa, özel izni verebilir. Kararın gerekçeleri Duruşma sonunda Panel, kararının bir kopyasını verecektir ve kararının gerekçesini size anlatacaktır. Mahkeme, size uzun izin vermenin sizin veya yurttaşların güvenliğini ciddi olarak tehlikeye düşürmeyeceğine ikna olursa, başvurunuza olur verebilir. Mahkeme bu izine koşullar uygulayacaktır; örneğin, yaşayacağınız yer, nerede ve ne sıklıkta tedavi almanızın gerektiği gibi. Panel’in kararının gerekçelerini isterseniz, panelden yazılı olarak istemelisiniz. Panel, isteğinizden sonraki 14 gün içinde size bir gerekçe bildiriminde bulunmak zorundadır. Mahkeme uzun izin başvurunuzu reddederse, mahkemenin kararına Yargıtay’da itiraz etme hakkınız vardır. İznin geçici olarak durdurulması Baş Psikiyatrist, sizin veya yurttaşların güvenliğinin ciddi olarak tehlikeye gireceğine inanırsa, uzun izninizi geçici olarak durdurabilir. Baş Psikiyatrist sizin veya halktan kişilerin güvenliğinin ciddi olarak tehlikeye gireceğine inanırsa, izniniz ya da izninizin bir bölümü, geçici olarak ertelenebilir. İzniniz ertelenirse bu size bildirilecektir. Hastanede değilseniz, oraya dönmeniz gerekecektir. Yazılı erteleme kararı Baş Psikiyatrist tarafından size verilecektir. Dönmezseniz, polis veya kurallarla belirlenmiş kişiler sizi yakalayabilir. Uzun izin Uzun izin, Gözetimli Denetim Kararı kapsamındaki adli hastaların hastaneden çıkmasına ve 12 ay süreye kadar toplum içinde yaşamasına izin verir. Zaman içinde yakın bölge ve sınırlı uzak bölge izinlerini başarıyla kullanmışsanız, uzun izin için başvurmak üzere hazır olabilirsiniz. Tedavi ekibiniz, uzun izin için size tavsiyede bulunabilir ve uzun izin seçimlerini sizinle görüşebilir. Uzun bir izin istiyorsanız, Gözetimli Denetim Kararınızı veren mahkemeye başvurmanız gerekir. Başvuruda bulunmak üzere bir avukata ihtiyacınız olacaktır çünkü işlemler karmaşıktır ve mahkemede bir hukuksal temsilciye ihtiyacınız olacaktır. Uzun iznin geçici olarak durdurulması Baş Psikiyatrist size geçici durdurma kararını yazılı olarak bildirecektir ve sizin de hastaneye dönmeniz gerekir. Dönmezseniz, polis veya kurallarla belirlenmiş kişiler sizi yakalayabilir. Geçici durdurma kararı 48 saat içinde kaldırılmazsa, Baş Psikiyatrist, uzun izninizi durdurmak için mahkemeye başvuracaktır. Mahkemenin en kısa zamanda bir duruşma yapması gerekir. Mahkeme duruşmasına çıkmak ve bir avukat tarafından temsil edilmek hakkınızdır. Psikiyatristiniz ve tedavi ekibinin diğer üyeleri duruşmada tanıklık yapacaktır. Siz ve hukuksal temsilciniz de tanıklık yapabilecek ve davayı kendi tarafınızdan anlatabileceksiniz. Mahkeme: • Geçici durdurma kararını kaldırabilir. Bu durumda, toplum içinde yaşamak için serbest bırakılacaksınız. Mahkeme ayrıca izin koşullarını da değiştirebilir. • Uzun izninizi iptal edebilir. Bu durumda, adli bir hasta olarak hastanede kalmanız gerekir. Başvurunuza yardımcı olabilecek kuruluşlar bu kitapçığın sonunda belirtilmiştir. Forensic patient – Statement of rights 4 Hastaneden ayrılmak Hastaneden taburcu ediliş şekliniz, hastaneye yatma şeklinize bağlıdır. Gözetimli Denetim Kararları En az 12 aylık bir uzun izni tamamlamışsanız, denetim kararınızı veren mahkemeye bu kararı Gözetimsiz Denetim Kararı olarak değiştirmesi için başvurabilirsiniz. Mahkeme, sizin ve yurttaşların güvenliğinin ciddi olarak tehlike altında olmayacağına ikna olursa, Gözetimsiz Denetim Kararı verebilir. Mahkeme uzun izin koşullarına uyup uymadığınızı hesaba katacaktır. Mahkeme sizi Gözetimsiz Denetim Kararı ile serbest bırakırsa, toplum içinde, mahkeme tarafından kararlaştırılan koşullara bağlı olarak, yaşayabileceksiniz Mahkeme başvurunuzu reddederse, mahkeme daha kısa bir süre tayin etmezse, en az üç (3) yıl daha yeniden başvuramazsınız, Mahkemenin kararına Yargıtay’da itiraz edebilirsiniz. Psikiyatristiniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri, Başsavcılık veya Victoria Adalet Bakanı da kararınızın değiştirilmesi için başvurabilir. Ana inceleme Gözetimli Denetim Kararı’nı veren mahkeme, itibari sürenizin bitiminden üç (3) ay önce bir ana inceleme yürütmelidir. İtibari süre, Gözetimli Denetim Kararı’nı verdiğinde mahkeme tarafından saptanır. Ana incelemenin amacı, Gözetimli Denetim Kararı’ndan Gözetimsiz Denetim Kararı’na çıkarılıp çıkarılamayacağını kararlaştırmak içindir. Mahkeme, sizin ve yurttaşların güvenliğinin ciddi şekilde tehlike altında olmadığına ikna olursa, kararınızı Gözetimsiz Denetim Kararı olarak değiştirmelidir. Mahkeme sizi Gözetimsiz Denetim Kararı’na çıkarırsa, mahkeme tarafından saptanan koşullara bağlı olarak, toplum içinde yaşayabileceksiniz. Mahkeme sizin Gözetimsiz Denetim Kararı’na çıkartmazsa, uzun izin kararı verebilir. Bu kitapçığın 4’üncü sayfasına bakın. Mahkeme sizi Gözetimsiz Denetleme Kararı’na çıkartmazsa, Yargıtay’da itiraz hakkınız vardır. Mahkeme, ilk ana incelemenizden sonra, Gözetimli Denetim Kararı’nda iken sizi otomatik olarak her beş (5) yılda bir incelemeye alacaktır. Gözetimsiz Denetim Kararları Gözetimsiz Denetim Kararı’nıza uymadığınız için hastaneye yatırıldıysanız, kararı değiştirmesi için mahkemeye başvurulmazsa, 48 saat içinde taburcu edilmeniz gerekir. Başvuruda bulunulmuşsa, mahkeme en kısa zamanda bir duruşma yapmalıdır. Mahkeme duruşmasına çıkmak ve sizi temsil edecek bir avukatınız olması yasal hakkınızdır. Psikiyatristiniz ve tedavi ekibinin diğer üyeleri duruşmada tanıklık yapacaktır; örneğin, Gözetimsiz Denetim Kararı’na nasıl uymadınız. Siz ve temsilciniz de tanıklık yapabilecek ve olayı kendi açınızdan anlatabileceksiniz. Duruşmada mahkemenin iki seçeneği vardır: • Sizi hastaneden Gözetimsiz Denetim Kararınıza geri çıkarmak. Kararın koşullarını da değiştirebilir. • Sizi Gözetimli Denetim Kararı’na almak. Mahkeme sizi Gözetimli Denetim Kararı’na bağlarsa, adli hasta olarak hastanede kalmanız gerekecektir. Gözaltında tutulma kararları Hakkınızda gözaltında tutulma kararı varsa, mahkeme kararında belirtilen zamanının sonunda mahkemeye geri götürüleceksiniz. Federal adli hasta Federal adli hasta iseniz, kararınızın sonunda mahkeme kararınızdan salıverileceksiniz ve artık federal adli hasta olmayacaksınız. Federal adli hasta olduğunuz süre içinde, Eyaletler Birliği Adalet Bakanı (Commonwealth Attorney-General), salıverilme kararı ile hastaneden salıverilip salıverilemeyeceğinizi görmek için en az altı (6) ayda bir sizi incelemeye alacaktır. Salıverilme kararları federal adli hastaların, Eyaletler Birliği Adalet Bakanı tarafından saptanan kurallara bağlı olarak toplum içinde yaşamalarına izin verir. Salıverme kararını verip vermemede Adalet Bakanı’nın kendiniz veya toplum için bir tehdit veya tehlike unsuru olup olmadığına karar vermesi gerekir. Adalet Bakanı psikiyatristten veya istediği bir kişiden sizin hakkınızda raporlar edinecektir. Forensic patient – Statement of rights 5 Siz veya sizin adınıza bir kişi, Adalet Bakanı’na, salıverilme kararı ile niçin toplum içinde yaşamanıza izin verilmesi gerektiğine dair bilgiler gönderebilirsiniz. Tedavi ekibinin bir üyesinden, bir arkadaştan veya aile üyesinden, bir avukattan veya toplum ziyaretçisinden bunu yapmak için yardım isteyebilirsiniz. Adalet Bakanı sizin için bir salıverme kararı çıkarırsa bu, mahkeme kararında belirtilen zamanın geri kalan bölümü süresince veya beş yıl için, hangisi daha kısa ise o kadar devam edecektir. Salıverilmeniz de, nerede yaşamanız gerektiği ve ne tür bir tedavi görmeniz gerektiği gibi koşullara bağlı olacaktır Adalet Bakanı, kararın koşullarına uymazsanız, salıverilme kararınızı iptal edebilir. Bu gerçekleşirse, tutuklanacak ve hastaneye veya cezaevine götürüleceksiniz. Sulh Mahkemesi tarafında verilen geçici yerleştirme kararı Victorialı Bakan tarafından verilen geçici yerleştirme kararı Victorialı Bakan tarafından verilen geçici yerleştirme kararınız varsa, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri, Victoria’ya gelişinizden sonraki altı (6) ay içinde kararın gözden geçirilmesi için Yüksek Mahkeme’ye başvuracaktır. Yeniden incelemede mahkemenin birkaç seçeneği vardır: • Gözetimli Denetim Kararı vermek. Bu durumda adli hasta olarak hastanede kalmanız gerekir. Mahkeme ayrıca, size izin vermenin sizin ve yurttaşların güvenliğini tehlikeye atmayacağına ikna olursa, sizin için uzun izin kararı da verebilir. • Gözetimsiz Denetim Kararı Vermek. Mahkeme tarafından saptanan koşullara bağlı olarak toplum içinde yaşayabileceksiniz. Sulh Mahkemesi tarafından verilen bir geçici yerleştirme kararınız varsa, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri, o kararın yeniden gözden geçirilmesi için, karar verildikten yedi (7) gün sonra Yüksek Mahkeme’ye başvurmalıdır. • Toplum içinde koşulsuz olarak yaşayabilmeniz için sizi salıvermek. Yeniden incelemede mahkemenin birkaç seçeneği vardır: Bir adli hasta iken, psikiyatristler sağlığınızı ve güvenliğinizi veya herhangi başka bir kişinin güvenliğini korumak için gerekli olduğunu düşündüklerinde bir güvenlik koşuluna bağlı hale getirilebilirsiniz. Örneğin telefon konuşmalarınız sınırlandırılabilir. • Gözetimli Denetim Kararı vermek. Bu durumda adli hasta olarak hastanede kalmanız gerekir. Mahkeme ayrıca, size izin vermenin sizin ve yurttaşların güvenliğini tehlikeye atmayacağına ikna olursa, sizin için uzun izin kararı da verebilir. • Gözetimsiz Denetim Kararı Vermek. Mahkeme tarafından saptanan koşullara bağlı olarak toplum içinde yaşayabileceksiniz. • Geldiğiniz eyalete geri götürülmenize karar vermek. • Toplum içinde koşulsuz olarak yaşayabilmeniz için sizi salıvermek. Mahkeme duruşmanıza katılmak ve bir avukat tarafından temsil edilmek hakkınızdır. Size tavsiyede bulunabilecek ve hukuksal olarak temsil edebilecek kuruluşlar bu kitapçığın sonunda belirtilmiştir. Güvenlik koşulları Kısıtlayıcı müdahaleler (inziva ve bedenen sınırlama) ‘Kısıtlayıcı müdahaleler’ ‘inziva’ ve ‘bedenen sınırlama’nın diğer adıdır. Kısıtlayıcı müdahaleler siz hastanedeyken kullanılabilir. İnziva ‘İnziva’, bir kişinin bir odada yalnız tutulması ve kapı ve pencereleri açamaması, demektir. Bu sadece, o kişiyi veya başka kişileri pek yakında olması beklenen ve ciddi zarardan korumak gerektiğinde meydana gelir. ‘Pek yakında’ demek, ‘çok yakında’ demenin başka bir yoludur. Bu gerekçeler artık ortada değilse, inziva hemen durdurulmalıdır. İnziva sadece ciddi zararı önlemek için tüm diğer yollar: •denendiğinde • ciddi zararı önlemek için yararlı olmadıkları düşünüldüğünde kullanılmalıdır. Forensic patient – Statement of rights 6 Bir kişi üzerinde inziva kullanılırsa, psikiyatrist şu kişilere bildirmelidir: İnzivaya koyulmuşsam veya sınırlandırılmışsam ne olur? • kişinin atadığı kişi Bir inzivaya konulmuşsanız ya da sınırlandırılmışsanız: • bir vasi • istediğinizde size yiyecek ve su verilmelidir • inziva bir bakıcıyı veya bakıcılık rolünü doğrudan etkiliyorsa, bir bakıcı • size battaniye, yastık ve yatak verilmelidir • kişi 16 yaşından küçükse, anne veya baba • tuvaleti kullanabilmelisiniz • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. Bedensel sınırlama ‘Bedenen sınırlama’, kişinin dolaşmasına şunlar yapılarak engel olunmasıdır: • size giysi verilmelidir •yıkanabilmelisiniz İnzivada iseniz veya sınırlandırılmışsanız: • durumunuzun iyi olduğunu görmek için bir doktor veya hemşire en az her 15 dakikada bir sizi kontrol etmelidir • bir kayış veya koşum veya battaniye gibi bir aracı kullanarak. • durumunuzun iyi olduğundan emin olmak için bir psikiyatrist veya doktor en az her dört (4) saatte bir sizi muayene etmelidir. Sınırlama bir kişi üzerinde sadece şunlar için gerekliyse kullanılabilir: Sınırlandırılmışsanız, bir doktor veya hemşire, iyi olduğunuzdan emin olmak için sizi her zaman izlemelidir. • kişiyi veya başkalarını yakın ve ciddi bir zarardan korumak Yetki • kişiye akıl hastalığı tedavisi uygulamak ‘Yetki’, birisine bir şeyi yapması için izin vermek, demektir. • bedensel olarak tutularak • kişiye bir tıbbi durum için tedavi uygulamak. Kısıtlama, bu gerekçeler ortadan kalkmışsa, hemen durdurulmalıdır. Bir kişi kısıtlanmışsa, psikiyatrist şu kişilere haber vermelidir: Bir psikiyatrist, doktor veya hemşire, bir kişi üzerinde sınırlayıcı müdahale kullanılması için izin vermelidir. Kısıtlayıcı müdahale, kısıtlayıcı müdahaleyi kullanma gerekçeleri ortadan kalmışsa derhal durdurulmalıdır. • kişinin atadığı kişi • bir vasi • bedensel kısıtlamanın kullanılması bakıcıyı veya bakıcılık rolünü doğrudan etkiliyorsa, bir bakıcı • kişi 16 yaşından küçükse, anne veya baba • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. Forensic patient – Statement of rights 7 Haklarınız Destek alma hakkınız vardır Ailenizin bir mensubundan, bir bakıcıdan veya istediğiniz herhangi bir kişiden yardım almayı isteyebilirsiniz. Ayrıca, sizin dilinizi kullanan bir kişiden de yardım alabilirsiniz. Bir psikiyatrist, doktor, hemşire veya tedavi ekibinin bir başka mensubu, Komisyon Başkanı ile konuşmanıza yardımcı olmalıdır. Komisyon Başkanı ile konuşmanıza yardımcı olmasını ailenizin bir mensubundan, bir bakıcıdan veya herhangi başka bir kişiden isteyebilirsiniz. Bir doktor, hemşire veya psikiyatrist veya tedavi ekibinin başka bir mensubu, size yardımcı olmasını istediğiniz kişiyle ilişkiye geçmenize yardımcı olmalıdır. Akıl Sağlığı Şikâyetleri Komisyonu’nun ilişki ayrıntıları bu kitapçığın sonundadır. Hastanedeyken istediğiniz herhangi bir kişiyle iletişim kurma hakkınız vardır Ön beyan sizin tarafınızdan yazılmıştır. İyi olmadığınızda ne gibi bir tedavi istediğinizi belirtir. Şu anki güvenlik koşuluna uygunsa, hastanedeyken, istediğiniz herhangi bir kişiyle ilişkiye geçebilirsiniz. Şu koşullara sahipseniz bir ön beyanı her zaman hazırlayabilirsiniz: Özel bir şekilde telefon konuşması yapabilirsiniz • ön beyanın ne olduğunu anlıyorsanız Mektuplarınız açılmayacaktır. • bir ön beyan hazırlamanın ne olduğunu anlıyorsanız. Bir doktor, hemşire psikiyatrist veya tedavi ekibinin bir başka mensubu, herhangi bir kişiyle iletişim kurmanıza yardımcı olmalıdır. Bir ön beyanı şu şekilde hazırlayabilirsiniz: Bir psikiyatrist, sizin veya başka bir kişinin sağlığını, güvenliğini veya gönencini korumak gerekiyorsa, sizin başka bir kişiyle iletişim kurmanızı engelleyebilir. Psikiyatrist şu kişilerle iletişim kurmanızı engelleyemez: • bir avukat • Akıl Sağlığı Şikâyetleri Komisyonu Başkanı Bir ön beyan hazırlamak •yazarak • belgeyi imzalayarak. Belge bir tanık tarafından da imzalanmalıdır. ‘Tanık’, bir psikiyatrist, bir doktor, bir hemşire veya tedavi ekibinin başka bir mensubu, bir avukat veya herhangi başka bir kişi olabilir. Tanık şunları belirtmelidir: • Akıl Sağlığı Mahkemesi • ön beyanın ne olduğunu anladığınızı • Baş Psikiyatrist • bir ön beyan hazırlamanın ne olduğunu anladığınızı. • bir toplum ziyaretçisi. Bir psikiyatrist, bir doktor, bir hemşire veya tedavi ekibinin başka bir üyesi, kendilerinden yardım isterseniz, ön beyan hazırlamada size yardımcı olabilir Tedavinizde yanlış giden bir şey olduğunu düşünüyorsanız, düşüncenizi söyleyebilirsiniz. Size verilen akıl sağlığı hizmetleri hakkında şikâyetçi olabilirsiniz. Şikâyetiniz hakkında tedavi ekibiyle veya hastane görevlileriyle konuşabilirsiniz. Ayrıca, Akıl Sağlığı Şikâyetleri Komisyonu Başkanı veya Komisyon’dan bir kişiyle de konuşabilirsiniz. İstediğiniz herhangi başka bir kişiden, size yardımcı olmasını isteyebilirsiniz. Akıl Sağlığı Şikâyetleri Komisyonu, akıl sağlığı servislerinin doğru çalışmasını sağlayan bağımsız bir kuruluştur. Komisyon, tüm değerlendirmelerin ve tedavilerin yasaya uymasını sağlar. Değerlendirmeniz veya tedavinizden memnun değilseniz, Komisyon Başkanı ile veya Komisyon’dan birisiyle konuşabilirsiniz. Forensic patient – Statement of rights 8 Atanmış bir kişi seçmek İkinci psikiyatrik görüş Birisinden sizin atadığınız kişi olmasını her zaman isteyebilirsiniz. Her zaman ikinci bir psikiyatrik görüş isteyebilirsiniz. ‘Atanmış kişi’ zorunlu tedavi görmek durumundaysanız sizi sakınması için seçebileceğiniz bir kişidir. İkinci psikiyatrik görüş istemek, size zorunlu tedavi verilmesini durdurmayacaktır. Atadığınız kişi şunlar olabilir: İkinci psikiyatrik görüş için beklerken ve hatta ikinci bir psikiyatrik görüş aldığınızda bile sizin psikiyatristiniz size yine de zorunlu tedavi verebilir. • bir aile mensubunuz • bir bakıcı • istediğiniz herhangi başka bir kişi. ‘İkinci psikiyatrik görüş’, başka bir psikiyatristin sizi muayene edip şunları düşünüp düşünmediğini söylemesi demektir: Atadığınız kişi, akıl sağlığı tedaviniz hakkında oldukça çok bilgi alır. Tedavi olduğunuz hastanede çalışmayan bir psikiyatristten de ikinci psikiyatrik görüş isteyebilirsiniz. Bu nedenle, sizi iyi tanıyan ve güvenebileceğiniz bir kişiyi seçmelisiniz. Bir psikiyatrist, doktor, hemşire veya tedavi ekibinin başka bir mensubu, kendilerinden yardım isterseniz, ikinci psikiyatrik görüş almanıza yardımcı olmak zorundadırlar. • bir eş Bu kişinin sizin atadığınız kişi olmayı kabul etmesi gerekmektedir. Şu koşullara sahipseniz bir atanmış kişi seçebilirsiniz: İkinci psikiyatrik görüşü almak için başka kişilerden de yardım isteyebilirsiniz: • atanmış bir kişinin ne olduğunu anlıyorsanız • ikinci psikiyatrik görüş almak için size yardımcı olmasını istediğiniz herhangi bir kişi • atanmış bir kişiyi seçmenin ne olduğunu anlıyorsanız. • bir vasi Atanmış kişiyi şu şekilde seçebilirsiniz. • 16 yaşından genç bir kişi iseniz, anne veya baba •yazarak • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. • belgeyi imzalayarak. Belge ayrıca ‘tanık’ tarafından da imzalanmalıdır. ‘Tanık’, bir psikiyatrist, bir doktor, bir hemşire veya tedavi ekibinin başka bir mensubu, bir avukat veya herhangi başka bir kişi olabilir. Tanık şunları belirtmelidir: • bir atanmış kişinin ne olduğunu anladığınızı • bir atanmış kişi seçmenin ne olduğunu anladığınızı. Tanık, atadığınız kişi olarak seçtiğiniz kişi olamaz. Bir psikiyatrist, doktor, hemşire veya tedavi ekibinin başka bir mensubu, onlardan yardım isterseniz, atadığınız kişiyi seçmenize yardımcı olabilir. İstediğiniz herhangi başka bir kişiden, size yardımcı olmasını isteyebilirsiniz. Forensic patient – Statement of rights İkinci görüş psikiyatristi ne yapacak? İkinci görüş psikiyatristi, ne gibi bir tedavi görmek istediğinize dair söyleyeceklerinizi dinleyecektir. İkinci görüş psikiyatristi, varsa sizin ön beyanınıza bakacaktır. İkinci görüş psikiyatristi ayrıca, sizi tanıyan bazı başka kişilerin tedaviniz hakkında neler söyleyeceklerini de dinleyecektir: • atadığınız kişi • bir vasi • tavsiye edilen değişiklikler bakıcıyı veya bakıcılık rolünü doğrudan etkileyecekse, bir bakıcı • 16 yaşından genç bir kişi iseniz, anne veya baba • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. 9 İkinci görüş psikiyatristi bundan sonra, zorunlu tedavi hakkında ne düşündüğüne dair size yazılı bir rapor verecektir. İkinci görüş psikiyatristi ayrıca yazılı raporun bir kopyasını sizi tedavi eden psikiyatriste ve şu kişilere verecektir: ‘Gözden geçirmek’, Baş Psikiyatristin ikinci görüş psikiyatristin raporuna bakması demektir. Baş Psikiyatrist akıl hastalığınızın en iyi tedavisinin ne olduğunu söyleyecektir:: Baş Psikiyatrist gerekli olduğunu düşünürse şunları yapabilir: • atadığınız kişi • sizi muayene edebilir • bir vasi • klinik kaydınıza bakabilir • ikinci görüş bakıcıyı ve bakıcılık rolünü doğrudan etkileyecekse, bir bakıcı • varsa, ön beyanınıza bakabilir • 16 yaşından genç bir kişi iseniz, anne veya baba • tedavinizde yer alan yetkili psikiyatrist ve diğer görevlilerle konuşabilir. • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. Baş Psikiyatrist, tedavinizde bir değişiklik önerip önermemeyi kararlaştırırken şu kişilerin görüşlerini göz önüne alabilir: İkinci görüş psikiyatristi benim için farklı bir tedavi önerirse ne olacak? • atadığınız kişi Psikiyatristiniz ikinci görüş raporunu okumak ve tedavinizi değiştirip değiştirmemek konusunda düşünmek zorundadır. • önerilen değişiklikler bir bakıcıyı veya bakıcılık rolünü doğrudan etkileyecekse, bir bakıcı Buna ikinci görüş raporunun ‘göz önüne alınması’ denir. • 16 yaşından genç bir kişi iseniz, anne veya babaya Psikiyatristiniz tedavinizi değiştirmek zorunda değildir. • Sekreter kararı nezaretinde veya Sekreter kararı vasiliğinde iseniz, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı Sekreteri. Psikiyatristiniz zorunlu tedavinizi değiştirmezse: • tedavinizi değiştirmeyeceğini söylemelidir • bir vasi Baş Psikiyatrist, sizin psikiyatristinize zorunlu akıl sağlığı tedavinizi değiştirmesi emrini verebilir. • tedavinizi niçin değiştirmeyeceğini söylemelidir. Psikiyatristiniz size ayrıca, Baş Psikiyatristin tedavinizi gözden geçirmesini isteyebileceğinizi de söylemelidir. Baş Psikiyatrist, Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı tarafından çalıştırılan üst düzeyde bir psikiyatristtir. Baş Psikiyatristin rolü, hizmet sağlayıcılara, hizmetlerinin kalitesini ve güvenliğini iyileştirmede yardımcı olmaktır. Forensic patient – Statement of rights 10 Daha fazla bilgi veya başkalarından size yardımcı olmalarını istemek için Şurayı arayabilirsiniz: Adli İzin Paneli, adli hastalar ve adli ikametçiler için izin başvurularını dinleyen bağımsız bir yasal kuruluştur. Yerel konuşma ücreti ile: 1800 222 987 Victoria Legal Aid hukukun birçok alanına ilişkin olarak ücretsiz hukuksal bilgi, eğitim ve tavsiye sağlar. Melbourne’un çoğu akıl sağlığı yatılı hasta tesislerine ve birçok taşra akıl sağlığı yatılı hasta tesislerine ziyaret yoluyla tavsiye hizmeti sağlar. İnternet sitesi: www.health.vic.gov.au/mentalhealth/forensic Hukuk ve size nasıl yardımcı olabileceğimize ilişkin olarak 1300 792 387 numaralı telefondan Legal Aid’i arayın. Adres: Victoria Hukuksal Yardım’ın www.legalaid.vic.gov.au internet sitesinde daha fazla bilgi vardır. Adli İzin Paneli 50 Lonsdale Street MELBOURNE VIC 3000 Akıl Sağlığı Şikâyetleri Komisyonu, size sağlanan akıl sağlığı hizmetleri hakkında olabilecek endişelerinize ve şikâyetlerinize konusunda size yardımcı olabilecek bağımsız bir şikâyet kuruluşudur. Yerel konuşma ücreti ile: 1800 246 054. Elektronik posta: help@mhcc.vic.gov.au İnternet sitesi: www.mhcc.vic.gov.au Adres: Akıl Sağlığı Şikâyetleri Komisyonu Kat 26, 570 Bourke Street MELBOURNE VIC 3000 Mental Health Legal Centre, Salı ve Perşembe akşamları saat 6.30 ile 8.30 arasında ücretsiz hukuksal bilgi sağlar. Tel: 9629 4422 Mental Health Legal Centre’ın www.communitylaw.org.au/mhlc adresindeki internet sitesinde daha fazla bilgi vardır. Toplum Ziyaretçileri, akıl sağlığı servislerini ziyaret eden ve herhangi bir soruya ilişkin olarak ve size sağlanan akıl sağlığı hizmetleri hakkında destek almanız ve sorunları çözmeniz için size yardımcı olan kişilerdir. Tel: 1300 309 337 Victoria Hükümeti, 1 Treasury Place Melbourne tarafından yetkilendirilmiş ve yayınlanmıştır. © Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı, Haziran 2014 (1501029) Bu yayını erişilebilir bir formatta almak için, gerekirse 13 36 77’den Ulusal Aktarım Servisi’ni (National Relay Service) kullanarak 1300 656 692’yi arayın veya mentalhealthreform@health.vic.gov.au adresine bir elektronik posta gönderin. Forensic patient – Statement of rights 11