GENEL BiLGİLER 1. ECZACININ TANIMI VE BiR SAĞLIK

GENEL BiLGİLER
1. ECZACININ TANIMI VE BiR SAĞLIK PERSONELİ OLARAK
GÖREV VE SORUMLULUKLARI, CALIŞMA ALANLARI:
Eczacı ; birinci dereceden sağlık elemanı olup, reçeteyi yazan hekim ve
reçetede ad yazılan hasta kim olursa olsun, cinsiyet dil din ve ırk ayrımı
yapmaksızın, ilacını hazırlama konusunda mümkün olan dikkati gösteren, kamu
görevi ve hizmeti sunan, ilacın üretiminden tüketimine kadar her aşamada yetkili
yeterli akademik eğitime sahip kişidir.
Eczacı, temelde terapatik maddelerden ve ilaçlardan sorumlu olmasının
yanında, eczanede halk ile iç içe olduğundan bu teknik yanların dışında insana
yönelik sosyal fonksiyonlarıda olmalıdır.
Eczacının Çalışma alanları:
- Serbest eczacılık olarak, özel eczanelerde ve ecza depolarında yapılan
eczacılıktır.
-Kamu eczacılığı olarak, hastanelerde SSYB ve bu bakanlığa bağlı
kuruluşlarda yapılan eczacılıktır.
-Sanayi eczacılığı olarak, ilaç fabrika ve imalathanelerde ve bu işyerlerine ait
laboratuarlarda tıbbi araştırma yapan eczacılar bu eczacılık dalında çalışırlar.
-Akademik eczacılık olarak, akademisyen olarak üniversitelerde araştırmacı
olarak veya öğretim elemanı olarak çalışmaktadır.
2. ECZANE ECZACISININ TANIMI, GÖREV VE SORUMLULUKLARI:
Özel eczanelerde; ilaç, kozmetik ve bazı sağlık araç- gereçleri satılarak,
halkla direk ilişkide bulunarak yapılan eczacılıktır.
Görevleri hastaya ilaç temin etmek, devlet kurumlarında bulunmayan
ilaçların hastaya teminini sağlamaktır. Ayrıca halkın kozmetik, sağlık araç ve
gereçleri ihtiyacını karşılamaya yardım etmektir.
3. YENI BİR ECZANE AÇMAK İÇİN GEREKLİ YASAL İŞLEMLER:
Bu işlemler belirli gruplara ayrılmaktadır.
A. Yeni eczane açılışında yapılacak işlemler;
- Önce bağlı bulundukları Sağlık Grup Başkanlığı’ndan eczane olacak yerle
ilgili eczane açılabilir ön raporu alınır.
- 5 adet eczane olacak yerin röleve planları çizdirilerek Sağlık Grup
Başkalığı'ndan alına ön rapor ile birlikte İl Sağlık Müdürlüğüne başvurulur. Röleve
planları tastiklenir .
-Tastiklenen röleve planları, ön rapor ve eczane açılışında Eczacı Odası
tarafından istenilen belgeler tamamlanarak Eczacı Odası'na başvurulur.
- Eczacı Odası'ndan Onay Belgesi alındıktan sonra bağlı bulunulan Sağlık
Grup Başkanlığı’ndan II. rapor alınır, Eczane açılışında İl Sağlık Müdürlüğü’nün
istediği belgeler tamamlanarak İl Sağlık Müdürlüğü’ne başvurulur. Gerekli ruhsat
harcı yatırıldıktan sonra işlem tamamlanır.
- Ruhsat geldikten sonra bağlı bulunulan Sağlık Grup Başkanlığı’ndan son bir
olur alınır.
- Ruhsat alındıktan sonra ruhsatın fotokopisi ile Eczacı odası veya irtibat
bürolarından eczane için gerekli defterler alınır.
B. Eczacı odası tarafından eczane açılışında istenilen belgeler;
- Oda kaydı,
- Eczane açılış dilekçesi,
- Hükümet tabipliği raporu fotokopisi,
- Bölge temsilcisi raporu aslı,
- Eczanenin İl Sağlık Müdürlüğü’nden tasdikli 5 adet röleve planı,
- Demirbaş faturalarının fotokopisi,
- Elektrik ve su müracaat makbuzlarının fotokopisi,
- Kira kontratı fotokopisi,
- Eczane olacak yerin tapu yada iskan fotokopisi.
C. Eczane açılışında İl Sağlık Müdürlüğü tarafından istenilen belgeler.
- Ön ve arka sayfaları doldurulmuş matbu form,
- Eczacının diploma fotokopisi,
- Yeni tarihli sağlık raporu,
- Yeni tarihli göz raporu,
- Özgeçmiş,
- Eczacı odasından verilmiş ilgili kanunlara uygun olduğu ve muvazaalı
olmadığı konusunda verilmiş değerlendirme raporu ile Eczacı Odası’ndan da
tastiklenmiş krokiler,
- Eczacının dört adet fotoğrafı,
- Savcılıktan alınan sabıka kaydı,
- Eczacı ruhsat harç makbuzu aslı,
- Bağlı bulunduğu Sağlık Grup Başkanlığı raporu aslı,
- Varsa daha önce çalışılan yerden alınmış ayrılış belgesi.
D. Eczane açılış aşamasında ruhsat verilirken aranan hususlar;
- Eczanenin adı ve eczacının isim ve soyadını gösterir levha,
- Kapı zili,
- Işıklı nöbetçi eczane levhası,
- Atatürk'ün fotoğrafı,
- Buzdolabı,
- Eczacının büyük boy fotoğrafı,
- Eczacı odasından temin edilecek eczane için bulundurulması şart olan
defterler,
- Kırmızı reçeteye tabii ilaçlar ve yeşil reçeteye tabii psikotrop ilaçlar,
- Acil serumlar.
- Türk kodeksi,
- Toksik a'separe dolabı,
- Hassas terazi,
- Prodiüler,
- Havan ve diğer laboratuar araçları,
- Eczane dolapları,
- Laboratuar bankosu,
- Majistral tarife,
- Beyaz önlük,
- Çelik kasa.
Bu
sıralanan
işlemlerin
yapılması
ve
belgeler
ile
malzemelerin
tamamlanması sonucunda eczane açılabilir.
4. ÜYE OLUNMASI GEREKEN
YAPILARI VE FONKSİYONLARI :
MESLEKİ
KURULUŞLARIN
Üye olunması gereken kurumlar Eczacılar Birliği ve bağlı bulunulan ilin
Eczacı Odasıdır.
Türkiye sınırlan içinde meslek ve sanatlarını yürütmeye yetkili olup da, özel
kanunlarında üye olmayacakları belirtilenler hariç, sanatlarıyla uğraşan ve
meslekleriyle ilgili hizmetlerde çalışan eczacıların katılmasıyla, eczacıların
müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, eczacılığın
genel menfaatlere uygu olarak gelişmesini sağlamak ; eczacıların birbirleri ile ve
halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere, meslek disiplini
ve ahlakını korumak maksadıyla tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde Türk
Eczacılar Birliği kurulmuştur.
Mesleğini serbest olarak icra eden veya özel kuruluşlarda eczacılıkla ilgili
hizmetlerde çalışacak eczacılar işe başlamadan önce bulundukları ilin Eczacı
Odasına kaydolmaya ve üyelik ödevlerini yerine getirmeye mecburdurlar. Eczacı
odalarına kayıtlı eczacılar diğer kanunlarla kurulmuş meslek odalarına kaydolmaya
zorunlu değildir.
Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli
kadrolarda çalışan eczacılar ile herhangi bir sebeple meslek ve sanatıyla
uğraşmayan eczacılar istedikleri takdirde eczacı odalarına kaydolabilirler.
Türk Eczacılar Birliği ;
- Eczacı Odaları,
- Merkez Heyeti,
- Yüksek Haysiyet Divanı,
- Büyük Kongre'den mürekkep hükmi şahsiyeti haiz bir teşekküldür.
Türk Eczacılar Birliğinin;
- Halk sağlığına ve hastalara fedakarlık ve feragatla hizmeti gaye bilen
eczacılık mesleğine ait gelenekleri muhafaza ve geliştirmeye çalışmak,
- Azasının maddi ve manevi hak ve menfaatlerini korumak ve bunları halkın ve
devletin menfaati ile en iyi şekilde telife çalışmak,
- Eczacılık mesleğinin icrası hakkındaki kanunların ve bunlarla ilgili mevzuatın
gereği gibi uygulanmasına yardım etmek,
- Azasının daha yüksek bir meslek kültürüne erişebilmesi için kütüphaneler
tesis etmek, dergi çıkarmak, ilmi konferans ve kongreler tertip eylemek ve
eczacı okulu öğrencilerinin eczanelerde yapacakları stajı düzenlemek,
- Hususi ihtisas komisyonlarına hazırlattıracağı ilaç fiyat tarifelerini Sıhhat ve
İçtimai Muavenet Vekaletinin tensip ve tasdikine arz etmek ve tasdik edilen
tarifelerin tatbik olunup olunmadığını kontrol etmek,
-
Halk sağlığını korumaya, azasının muayyen refah seviyesine ulaştıracak
gerekli iş sahaları bulmaya, iş kanunları ile içtimai kanunların ve bunlara
müsteniden çıkarılan nizamname ve talimatname hükümlerinin tatbikatında
meslek ve meslektaşlarının hak ve menfaatlerini korumaya ve her türlü iş
tevziini adilane bir şekilde tanzime çalışmak.
-
Azasında yaşlı ve malül olanlarla ölenlerin bakmakla mükellef olduğu
kimselere yardım etmek üzere meslektaşlar arasında yardımlaşma sandığı
kurmak,
- Eczanesi bulunmayan yerlerde eczane açılması için icab eden teşebbüslerde
bulunmak.
- Yerli tıbbi müstahzarların revacını temin edecek tedbirleri almak.
- Halk sağlığı ve eczacılık mesleği ile alakalı meseleler için resmi makamlarla
karşılıklı işbirliği yaparak bu makamların yardımını temine çalışmak,
vazifelerindendir.
Sınırları içinde Eczacı Odalarına kayıtlı en az yüz elli eczacı bulunan her
ilde bir Eczacı Odası kurulur.
Sınırları içinde oda kurmak için yeter sayıda eczacı bulunmayan illerdeki
eczacıların hangi illerdeki eczacılar ile birleştirilerek yeni bir eczacı odası
kurulacağı ve merkezinin hangi il olacağı veya bu gibi illerdeki eczacıların hangi il
eczacı odasına bağlanacağı; memleketin coğrafi ve ulaşım durumu ile eczacıların
toplu olarak bulundukları iller göz önüne alınarak Türk Eczacılar Birliği Merkez
Heyetinin önerisi üzerine Büyük Kongrece kararlaştırır.
Odalar kuruluşlarını Türk Eczacılar Birliği Merkez Heyeti aracılığı ile Sağlık
ve Sosyal Yardım Bakanlığına bildirmekle tüzel kişilik kazanırlar.
Yeni kurulacak odaların kurucu üyeleri Türk Eczacılar Birliği Merkez
Heyetince atanır. Yeni kurulan odalar en geç üç ay içinde organlarının seçimini
yapar. Bu seçim, odanın kurulduğu yılın bu kanunda yazılı aynıda yapılmış sayılır
ve kanuni süreleri buna göre hesaplanır.
Memleketin coğrafi durumu, ulaşım olanakları ve eczacıların toplu
bulundukları yerler göz önüne alınarak, her bölgenin merkezi ile hangi ile ve ilçeleri
içine alacağı Merkez Heyetince saptanır. Bir il sınırı içinde birden fazla oda
kurulamaz. Sınırları içinde 150 eczacı üye bulunduran her ilde oda kurulur.
Odalar, kuruluşlarını Türk Eczacılar Birliği Merkez Heyetine bildirirler.
Merkez Heyeti durumu Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanağına bildirir ve odalar bu
bildirim ile tüzel kişilik kazanırlar. Seçilen yeni yönetim kurulunun görevi yapılacak
ilk seçime kadar sürer. 150'den az eczacı üyesi bulunan kurulmuş odalar
kapatılmaz.
Yeni kurulacak odanın kurucu üyeleri Türk Eczacılar Birliği Yönetim
kurulunca atanır. Bu yönetim kurulunun görevi yapılacak ilk seçime kadar sürer.
Eczacı odalarının heyetleri şunlardır:
- Umumi Heyet,
- İdare Heyeti,
- Haysiyet Divanı.
5. ECZANE OLARAK AÇILACAK İŞYERİNDE ARANAN ÖZELLİKLER:
Eczane dükkanı için dikkat edilecek durum, SSYB'nin ruhsat verirken şart
koyduğu en az 25 m2 büyüklüğündeki mekandır. Dolaplar çok sayıda yani çok
stoklu ilaç alabilir olmak yerine çok çeşit alabilecek, fakat ince ve küçük yapıda
olmalıdır. Böylece az yer tutulmasına dikkat edilir. Dolapların iç ve dışı
gösterilmelidir. Bu gibi gerçekler 6197 sayılı kanunun 20. Maddesi için
talimatnamede belirtilmiştir.
Eczane yerinin giriş katında olması gerekmektedir. Zemin kat, birinci ve
daha üst katlarda eczane açılamaz.
Eczanenin, laboratuar ve nöbet sırasında yatmak için bir bölüm olacak
şekilde ayrılmış olması gerekmektedir. Laboratuar kısmının halkla ilişkisi kesilmiş
olmak ve en az iki kişinin çalışabileceği şekilde olmak zorundadır. Her iki bölümde
aydınlık, rutubetsiz ve kolayca ısınır durumda olması; zeminin mermer, beton,
fayans gibi kimyasal maddelerden etkilenmeyen bir malzeme ile kaplanmış olması
gerekmektedir.
6.
ECZANEDE
BULUNDURULMASI
GEREKLİ
VEYA
İLAÇLARIN LİSTESİ:
Asetik asit
Aseton
Alkol
Adrenalin
Amidon
Acide klorhidrik dilue
Adi posat sabunu
Acide salisilik
Afyon tentürü
Acide oxalic
Acide benzoik
Acide borik
Acide citric
Acide loctik
Axonge
Boraks
Benzocain
Bicarbonate de soude
Bleu de metilen
Beure de cacao
Chlorure de sodium
Calcium lactale
Calcium carbonate
Carbonate sodium
Colludium elastik
Carbon medicinal
Chloroform
Camphre
Distile su
Dionin
Dextrose
Eau de rose
Esaus de anis
Eau de mentha
Eau oxygne
Esans de meuthe
Efedrin HCL
Eter
Formaldehit
Formal
Glycerin
Giycose
Huile de cade
Hint yağı
lodur de sodium
lodur de potasium
lode
Ichtiole
Kodein
Luminal
Lanolin
Luminal sodik
Metamizol
Nitrat de pilocarpin
Oxyde de zinc
Peru balsamı
P.A.B.A.
Rivanol
ZORUNLU
P.A.B.A.
Rivanol
Rezorcin
Sol aliminium sous acetate
Sol sous acetate de plomb
Soufre
Teint de belladone
Tumenol
Thymol
Vadem yağı
Vazelin
Vazilen lipued
Zeytin yağı
7. MAJİSTRAL
KULLANILIŞI
İLAÇ
TANIMI
VE
MAJİSTRAL
TARİFLERİN
Usulüne uygun biçimde düzenlenen reçeteler karşılığında eczanede hazırlanan
değişik farmasötik şekillerdeki ilaç tipine majistral ilaç denir.
Majistral preperat hazırlanırken eczacı çok dikkatli olmalıdır, kendini tamamen
yaptığı işe vermelidir. Preperatı hazırlarken sadece becerisini kullanmayıp, becerisini
yanında bilgisini de kullanıp preperatını en iyi şekilde hazırlamalıdır.
Preperatı en uygun biçimde ambalajlamak, hastanın kullanımında güçlük
çekmemesi için gereken her şeyi yapmalıdır.
Preperatm dahilen kullanılması halinde beyaz etiket yapıştırılır. Dahilen kullanılan
preperatlar ağızdan alınan ve kanda konsantrasyon yükselterek etki gösterenlerdir.
Haricen kullanılanlara ise kırmızı etiket yapıştırılır. Bütün göz, kulak, burun
damlaları, cilt üzerinden kullanılan losyon ve pomatlar, vaginal ve rektal yoldan
kullanılanlar, enjektable preperatlar, ağız içi hastalıkların da kullanılan kollituarlar,
gargaralar ve şampuanlar haricen kullanılanlardandır.
8. MÜSTAHZAR TANIMI VE (MUADİL) İLAÇ KAVRAMI:
Müstahzar; ilaç etken ve yardımcı maddelerden hareketle üreticisi ve formülü belli
olan değişik eczacılık teknikleri kullanılarak farklı farmasötik biçimlerde üretilen ve
hastaya sunulacak hale getirilen ilaç şeklidir.
Eşdeğer (muadil) ilaç; içerdikleri etken maddeleri ve oluşturdukları etkileri aynı
olan ilaçlardır.
STAJ YAPILAN ECZANEYE AİT BİLGİLER
1. ECZANENİN KONUMU VE BU KONUMUN HASTA POTANSİYELİ
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Eczane şehir merkezinde işlek bir cadde üzerinde bulunmaktadır. Eczane
karşısında SSK Hastanesi, Devlet Hastanesi otobüs durakları bulunmaktadır bundan
dolayı hastaneye gidip te evine dönmek isteyen hastaların merkezde otobüsten indikten
sonra karşılaştıkları ilk eczanedir. Ayrıca Araştırma Hastanesi otobüs duraklarına giden
yol üstünde de bulunması da önemli bir hasta potansiyeli oluşturmaktadır. Bunun yanı
sıra bazı Sağlık Ocaklarının bulunduğu semtlerden gelen toplu taşım araçlarının
duraklarına da yakındır. Şehir merkezinde bulunduğundan, merkezde bulunan bir çok
kurumada oldukça yakındır (karşısında, yanında).
Bütün bu sebeplerden dolayı eczanenin konumu hasta potansiyeli açısından
önemli bir yere sahiptir.
2. ÇALIŞAN PERSONEL SAYISI VE KÎŞİLERİN GÖREV DAĞILIMI, BU
KÎŞÎLER ÎÇÎN YAPILAN YASAL İŞLEMLER:
Eczanede, eczacı dahil üç kişi çalışmaktadır. Eczacı hastalarla birebir ilgilenirken;
hastaların reçetesini karşılama, ilaçları dolaplarda bulup getirme, reçetelerde yapılması
gereken yasal işlemleri yapan ve eczanenin genel sorumluluğunu yapan kişidir. Kalfa
diye adlandırılan kişi ise ilaçların kupürünü kesen, ilaçları hazırlayan, depodan gelen
ilaçları yerleştiren, stok kontrollerini yapan kişidir. Diğer personel ise eczanenin düzen ve
temizliğinden sorumlu ve de taşıma, fotokopi vb. ayak işlerim yapmaktadır.
Eczacı dışında çalışan kişilerin işe giriş, ayrılış ve özgeçmişlerinin kaydedildiği
personel defteri vardır. Çalışan kişilerin bu kayıtlarının personel defterine kaydı
yapılması gereken yasal işlemlerdendir. SSK teftişlerinde bu defter kullanılır.
Çalışan personelin sigortasının da yapılması şarttır. Bunun için;
Eczacı, işe aldığı sigortalılar için 3'er nüsha "İşe Giriş Belgesi" düzenleyip, işe
başlama tarihinden itibaren 1 ay içinde SSK Şubesine göndermek zorundadır. 1'den
fazla işe giriş belgesi düzenlenmiş ise, bir "Dizi Pusulası" ekinde kuruma verilir.
Kurum ilk defa sigortalı olana " Sigorta Sicil Kartı " verir. Aylık Sigorta Primleri ve
Bildirgesi, eczacı, her takvim ayı için çalıştırdığı sigortalı kalfa ve çırağın sigorta primleri
hesabına esas tutulan kazançlar toplamını, kendilerine yapılan her çeşit ayni ve nakdi
yardımların tutarını, prim ödeme gün sayılarını, sigorta primleri ile diğer gerekli bilgileri
gösteren "Aylık Sigorta Primleri Bildirgesini, en geç, ait olduğu ayı takip eden ayın
sonuna kadar vermek zorundadır.
3. ECZANENİN BÖLÜMLERİ VE BU BÖLÜMLERİN FONKSİYONLARI:
Eczane iki bölümden oluşmuştur. Biri ilaç dolaplarının bulunduğu, ilaç ve diğer
malzemelerin satıldığı ana bölüm; diğeri laboratuar bölümü.
Ana bölümde hastaların reçeteleri karşılanır, reçetelerin kaydı ve bilgisayarla olan
işlemler yapılır ve hastaya ilaçları verilir.
Laboratuar bölümünde ise; fazla ilaçların konulacağı dolaplar, laboratuar tezgahı.
buzdolabı ve yatak bulunmaktadır. Bu bölümde esas olarak majistral ilaçlar hazırlanır
ama aynı zamanda eczanenin deposu olarak da kullanılır. Buzdolabında saklanması
gereken ilaçlar burada bulunur ve nöbet saatlerinde istirahat sağlanması için de bu
bölüm kullanılır.
Her iki bölümünde aydınlık, rutubetsiz, kolayca ısınır durumda olması; zeminin
mermer, beton, mozaik, fayans gibi kimyasal maddelerden etkilenmeyen bir malzeme ile
kaplı olması gerekir.
4. İLAÇLARIN YERLEŞTİRİLME DÜZENİ
İlaçlar raflarda ve dolaplarda düzenlenirken "Farmakologik Yerleştirme Sistemi"
kullanılmıştır. Bu sistemle; ilacın dengeli tüketimi sağlanmış olur. Eczacının bilgisini
yenilemesi, her çıkan yeni ilaç hakkında detaylı bilgi edinmesi ve hastaya ilaç
tavsiyesinde daha isabetli seçim yapabilmesi, bu sistemle mümkündür. Bu yerleştirmede
ilaçların etkileri göz önüne alınır. Bunun yanı sıra aynı dozaj şekilleri de aynı dolaplara
konmuştur.
İlaçlar sergileme tarzında düzenlenmemiştir ama kozmetik grubu preperatlar
camlı tezgahlarda müşterinin rahatça seçim yapabileceği şekilde yerleştirilmiştir. Banko
üstü ilaçların satışına da önem verilmektedir. Bu tip, fiyatı çok yüksek olmayan fakat
sürümden kazanç sağlayan ilaçlar hastaya hatırlatacak biçimde sergilenmektedir.
Yeşil reçete ile satışı yapılan ilaçların dolabı hastadan uzak bir bölümde, kilitli
olarak bulundurulmaktadır.
5. İLAÇLARIN SAKLAMA KOŞULLARI:
Bütün ilaçlar aynı stabilite şartına sahip değildir. Bundan dolayı eczanede
bulunan tüm ilaçlar aynı yerde ve aynı şekilde saklanamaz.
Işık ve nemden bozulabilecek ilaçlar renkli cam şişe ve kavanozda saklanmalıdır.
Sıcaklıktan bozulabilecek ilaçlar ile aşı ve serumlarda buzdolabında saklanmalıdır.
Işıktan ve ısıdan etkilenenler reklam amaçlı olarak vitrine yerleştirilmemelidir. Reklam
olarak içi boşaltılmış ilaç kutuları kullanılabilir. İlaçlara ait olan saklama koşulları
ilaçların üzerinde de yazmaktadır. Bu kurallara uymak eczane şartlarında zor
olmamalıdır.
6. KULLANIMI SÜRELİ OLAN İLAÇLAR İÇİN ALINAN ÖNLEMLER:
Sık sık ilaçların kontrolü ve bazen de ihtiyaca göre miadı kısa olan ilaçların o an
getirtilmesi alınacak ilk önlemlerdir. Eczaneye yeni gelen ilaçlar raflarda ve stoklarda
arka kısma konulmak suretiyle eski ilaçların daha önce tüketilmesi sağlanır. Miadı uzun
olan ilaçlar daha sonraya bırakılmalıdır. Raflarda ilaç kontrolü sonrasında, süresinde
sorun olan ilaçlar bir kağıda yapıştırılarak bulunduğu rafa yapıştırılır böylelikle oradan
her geçiş de o ilaç hatırlanmış olur. Son kullanma tarihi yaklaşan ilaçlar diğer
eczanelerle yapılan çalışma sonunda elden çıkarılır. Eğer süresi geçmiş ilaçlar var ise
hemen imha edilmelidir, imha işlemi yakma yada toprağa gömme şeklinde olabilir.
7. ZEHİRLİ VE AYRI BULUNDURULACAK İLAÇLAR:
Eczanede bulunan bütün zehirli maddeler, kilitli olan bir dolapta muhafaza edilir,
bu maddeler T.K.nin B cetvelinde kayıtlıdır. Bu maddelerin konulduğu dolap kırmızı
boyalı ve üzerinde "Şiddetli Zehir" veya "Toxique" yazılı olmalıdır. Maddelerden toz
olanlar cam kapaklı geniş ağızlı kavanozlarda, sıvı olanlarda cam kapaklı şişelerde
muhafaza edilirler. Kavanoz veya şişeler üzerinde beyaz zemin üzerine kırmızı yazı ile
isimleri yazılmış etiketler bulunmalıdır. Ayrıca her kavanoz veya şişe üzerinde " Şiddetli
Zehir " veya " Toxique " ibaresi bulunan etiketlerde yapıştırılmış olmalıdır.
B cetveli (Toxic)
Acide arsenic
Teinture de opium
Adrenalin
Yohimbin HCL
Apomorphin HCL
Atropinsulfüt
Bromofom
Aethylmorphini HCL
Cantharis
Balladon folıum
Cocaefolium
Brom
Cocain Nitrat
Chloroform
Codein
Cocain HC1
Colchici semen
Codein Phosphat
Emetin HCL
Colchicinum
Extractum Hyocyami
Digitalin
Hematropin Hydrobromur
Extractum belladon
Hydrargyri lodidum
Extractum strychni
Hyocyani fobum
Hydrargyri axycyanidum
Morphin HCL
Hydrargyri salisilas
Nitroqlycerin sol.
Lobelin HCL
Opıumphverize
Neosalvarsan
Pilocanpin nitrat
Opıum
Scopolamin
Physostigmin Solisilat
Strophanthin
Pilocanpin HCL
Sol. Digitalin
Teinture de strophanti
Strycihni semen
Ayrı bulunduracak maddeler ise T.K.nin C cetvelinde kayıtlıdır. Bu maddelerin
konulduğu dolap ise üzeri yeşil boyalı ve üzerinde “ Ayrı Bulundurulacak ” veya
" Aseparer " yazılı olmalıdır. Madde kavanozları ve şişeler cam kapaklı olup, üzerlerine
beyaz zemin üzerine yeşil yazı ile isimleri yazılmış olmalıdır . Ayrıca üzerine “ Ayrı
Bulundurulacak " veya " Aseparer " ibaresi yazılı etiketlerde yapıştırılmış olmalıdır.
C Cetveli (Aseparer)
Acetanilid
Phenacein
Acide agaricinik
Phenol phtalein
Acide hydrocklorid
Plumbi acetas
Acide acetik
Saccharin
Acide chromic
Scillae bulbus
Acide Nitric
Sirop de belladon
Acide Phosphoric
Sipor de opıum
Aethyl bromid
Sol. Formaldehid
Argenti nitras
Sulfonal
Barii Chloridum
Teinture de colchisi
Carbon tetracklorid
Teinture de hyocyami
Chloral hydrat
Teinture de lobelia
Cupri sulfase
Zinci Chloridum
Ext. Pilicis
Acide picric
Extrafluide ipecacuanha
Agua Lauracerasi
Gutti
Barbital
Iodoform
Benzocain
İpecacuanha radix
Chinidin sulfat
Oleum croton
Caffein
Papaverin HC1
Efedrin HCL
Ext. Sicillae
Santonin
Fillcis Rhizoma
Secale cornohum
lode
Sirop de codein
Lobeliae
Sol. adrenalin
Natrium Cocaduylat
Sol. sous acetate de plombe
Oleum sinapis
Teinture de Belladone
Paraldehyd
Teinture de digitale
Phenobarbital
Teinture de iode
Phenol
Teinture de sicillae
Potasyum Hydrcoxyde
Zinci sülfat
8. ECZANEDE BULUNAN ARAÇ VE GEREÇLER:
Eczanenin ana bölümünde; baskül, kolonya dolduracağı, yazar kasa, dolaplar.
reçetelerde kullanılmak üzere hazırlanmış kaşeler, bilgisayar ve bilgisayara yardımcı
aletler bulunmaktadır.
Eczanenin laboratuar kısmında ise; buzdolabı, yatak, kg ve cg terazileri, toxic ve
asepare dolapları, ocak, vezin kutuları, dara ve kapları, çelik ve porselen spatüller, cam
ve porselen havan, mezür, cam balon, beherler, erlenler, cam huniler, cam bagetler,
süzgeç kağıdı, amyant, şişe temizleme fırçaları, tahta maşa, kırmızı - beyaz etiketler,
şişeler, pam kavanozları, kaşeler, temizlik bezleri bulunmaktadır. Ayrıca laboratuarda
kimyasal maddelerde bulunmaktadır.
9. ECZANEDE BULUNAN KAYNAK KİTAPLAR VE BUNLARIN
KULLANIMI:
Türk Farmakopesi: Maddelerin reaksiyonlarını, kullanım şekillerini, dozlarını ve
saklama şartlarını bildiren resmi kitaptır. Günümüz eczane eczacılığında eczacı,
özellikle majistral ilaç hazırlanmasında bu kitaptan oldukça fazla yararlanmaktadır.
Vademecum: Müstahzarlar hakkında detaylı bilgilerin bulunduğu bu kitapta,
eczacının özellikle ilaçların muadilleri konusunda ve ilaç danışıldığında ilaç hakkında
detaylı bilgiye ulaşmak için bu kitabı kullanır.
Tıbbi Farmakoloji: İlaç bilimi kitabı olarak bilinen bu kitapta eczacı, ilaçların ana
maddeleri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için kullanır.
Eczacı Odası Tarafından Verilen Bültenler: Eczacılık, ilaç ve eczane eczacılığı ile
ilgili değişimlerin, kanunların ve o Eczacı Odasının etkinlikleri ile eczanenin bulunduğu
il hakkında
bilgilerin
sunulduğu
kitapçıklardır.
Eczacı
bundan yararlanarak
değişikliklerden, kanunlardan ve çevresinden haberdar olur.
İlaç Depoları Tarafından Verilen Fiyat Kitapçığı: Sağlık Bakanlığınca onaylanan,
ilaçların yeni fiyatlarının bulunduğu kitapçıktır. Bu kitapçıkta ilacın adı, üretici firması,
yeni fiyatı ve yeni fiyatın Sağlık Bakanlığınca onaylanma tarihi bulunur. Eczacı bu
kitapçığa göre yeni zamlı fiyatları uygulayabilir ve yeni fiyatlardan haberdar olmuş olur.
Eczanede ayrıca çeşitli kurum ve kuruluşların ( özellikle eczaneyle anlaşması
bulunanların ) yayınladığı kitapçıklarda bulunmaktadır.
Eczacı bu kitapçıklardan
yararlanarak özellikle ilgili kurumun ilaçlarla olan tüzüğünde değişim olup olmadığını
takip eder.
10 REÇETE TİPLERİ ( NORMAL, KIRMIZI, YEŞİL, YATAN HASTA
REÇETELERİ, V.B. ) HAKKINDA BİLGİ:
Üç çeşit reçete vardır. Bunlar, normal ( beyaz ) reçete, yeşil reçete ve kırmızı
reçete diye adlandırılır.
Beyaz reçetelere kırmızı ve yeşil reçete kapsamına girmeyen ilaçlar yazılır ve bu
ilaçlar genellikle reçetesiz de satılabilmektedir.
İçinde bağımlılık yapan maddeler bulunduğu için kontrol altında tutulan bir grup
vardır. Bu grup ilaçlara psikotrop ilaçlar denir, içinde belli bir miktarın üzerinde Kodein
bulunan öksürük ilaçları, Dextrametamorfon bulunan soğuk algınlığı ilaçları, bazı
analjezikler psikotrop ilaçlar grubundandır. Bu tür ilaçlar SSYB'nin çıkardığı üç suretli,
kendinden kopyalı, seri numaralı, yeşil renkli reçetelere yazılır. Bu ilaçların, reçeteye
yazılış miktarları uyuşturucularda olduğu gibi sınırlı değildir, istenilen miktarda yazılır.
Yeşil reçete kapsamındaki ilaçlar:
Ativan tablet
Culminef tablet
Arkodin tablet
Calcidrine şurup
Adumbran tablet
Coderpin tablet
Algaphan amp
Codenur tablet
Algaphan draje
Coveral şurup
Altecodıne tablet
Corex şurup
Arkodin şurup
Cafergot pb drg
Asekod tablet
Contramal 50 amp. caba.
Aparkan tablet
Contramal 100 supn, sst, amp
Elibriu drg
Dikosan tablet
Ekivan drg
Dorfan cf kaps
Equanil tablet
Di-co tablet
Epizep tablet
Defrol tablet
Efetal tablet
Doloksen kapsül
Efeko şurup
Dephedrin şurup
Fenekodin tablet
Dionidin komprime
Frisium 10 mg tablet
Diocodin tablet
Gayakodin şurup
Diazem kap
Anksen 5 mg kaps
Diazem amp
Anksen 10 mg kaps
Diapam drg
Akineton amp
Dormicum amp
Akineton tablet
Enobrin kap
Alprazolam 0.5 mg
Mogadon tablet
Balans draje
Meprol tablet
Bellacodin komprime
Miltown tablet
Barbinal amp
Minimal tablet
Benzokodin tablet
Minimal amp
Codephal tablet
Meprosedin tablet
Megal drg
Librium amp
Metekodin drg
Lizan kap
Malontin tablet
Librizan tablet
Mergefor komprime
Luminal tablet
Nebacodin tablet
Luminalettin tablet
Neocodin tablet
Luminal amp
Nobral kap
Ludicodine tablet
Nobrium kap
Ludionine komprime
Nervium tablet
Libertin drg
Nobraksin drg
Libroksil tablet
Nembutal kap
Lexotan 3 mg tablet
Nembutal na amp
Lexotau 1.5 mg tablet
Halcion tablet
Ludicodine şurup
Hypuomidate amp
Pentotal sodyum 0.5 gr fl.
İpnozem tablet
Pentotal sodyum 1.0 gr fl.
Imovane tablet
Pental sodyum 0.5 gr fl.
Jucodine drg
Pental sodyum l .0 gr fl.
Klidrax drg
Romilar drg
Kodilin tablet
Radyocodin tablet
Kodis tablet
Rivotril damla
Kodulimin tablet
Rivotril amp
Kodibeksin tablet
Rivotril tablet
Kadineks tablet
Ris-tussin şump
Kodipen tablet
Ris-tussin tablet
Kodinal tablet
Remin 10 mg tablet
Kodiyon tablet
Serepax tablet
Kodin komprime
Secoborbital sert kap
Kodis şurup
Stilnox 10 mg film tablet
Koludin tablet
Sintown tablet
Koden tablet
Secodin tablet
Librium drg
Sabaljin tablet
(Fentanly Ampul 5 cc)
6 Ampul
(Fentanly Ampul 10 cc)
3 Ampul
Ritalin Tablet
1 kutu
Rohypnol Tablet
1 kutu
Oxymorphone
25 mg
Hydromorphone
35 mg
Poudre D'opium
1250 mg
Teinture D'opium
12.5 gr
Codeine
0.5 gr 5 gün
Codeine Phosfat
1400mg 10 gün
Oxycodone
50 mg
Hydrocodone
110 mg
Dihydrocodone
100 mg
Dionine
375 mg
Dextropropoksifen HCL
1000 mg
Diphonoxylate HCL
25 mg
Methadone
125 mg
Cocaine
225 mg
Yeşil ve kırmızı reçetelerin aşağıdaki bölümleri eczanede eczacının doldurması
gerekmektedir:
- İlacın eczanede veriliş tarihi
- Verilen ilaç miktarı
- Eczacının ve eczanenin adı, adresi
- Eczacının imzası
Kırmızı ve yeşil reçetelerde aşağıdakiler uygulanmalıdır"
- Kontrollerin daha etkin olması amacıyla yeşil ve kırmızı reçeteler daha önce
bildirilen formla gönderilir. Formda istenilen bilgilerin hepsi forma yazıldıktan sonra
form iki nüsha halinde İl Sağlık Müdürlüğüne gönderilir.
- Reçeteler en geç sonraki ayın sonuna kadar Sağlık Müdürlüğü’ne gönderilir.
- Yeşil ve kırmızı reçetelerin ilk nüshaları sağlık Müdürlüğü'ne gönderilir aksi halde
reçeteler iade edilir ve gelmemiş kabul edilir.
- Hastalar eczaneye reçetelerin birinci ve ikinci nüshaları ile müracaat ederler. Birinci
ve ikinci nüshası ile müracaat etmeyen hastaların ilaçları karşılanmaz.
- Yeşil ve kırmızı reçetelere liste muhteviyatı dışında ilaç yazılması yasaktır. Bu
şekilde gelen reçeteler kabul edilmeyip ilaçları verilmez.
- Kırmızı reçeteler psikotrop ilaçlar için kesinlikle kullanılmamalıdır. Böyle yazılan
reçetelerde karşılanmaz.
- Uyuşturucu madde reçetelerinde maximal dozu aşan ilaçlar kesinlikle verilmez.
- Uyuşturucu ve psikotrop ilaç reçeteleri karşılığında eczacı ilacı alan kimsenin
imzasını ve adresim reçetenin ilk nüshasının arkasına almalıda.
- Kontrole tabi olan reçetelerde doktorun ilaç yazdığı bölümün altı eczacıya ait
olduğundan bu kısım eczacı tarafından eksiksiz doldurulur.
- Yeşil ve kırmızı reçetelerde doktorun adı, soyadı, diploma numarası ve imzası
olmayan reçeteler eczanece karşılanmazlar.
- Formda uyarı kısmı Sağlık Müdürlüğünce doldurulur.
Ayrıca hastanelerde yatan kuruma bağlı hastalar için özel hazırlamış yatan hasta
reçeteleri vardır. Bunlar üç nüsha olup, eczaneye gelen iki nüshadan biri sarı diğeri
beyazdır. Bu reçeteler diğer reçetelere göre daha büyüktür. Bu reçetelerden katılım payı
alınmaz. Sadece yatan hasta reçetelerine yazılan bazı ilaçlar;
İntravenöz, inhidasyon anestetik ilaçları
Kavşak bloke edici ilaçları
Eritropoietin
İnerlökin
Muromonab CD3
Streptokinaz
Kırmızı ve yeşil reçete dışında normal reçete ile verilen fakat reçetesiz
satılamayan kontrole tabi olan ilaçlarda vardır. Bu ilaçlar reçete kayıt defterine işlenmek
zorundadır.
Bu ilaçlar:
Apeks kapsül
Efranol tablet
Anti-Em tablet
Flomek kapsül
Aspasmil draje
Fulpen tablet
Antinozan tablet
Florak kapsül
Anakod tablet
Fulsac kapsül
APC tablet
Geralgine-K tablet
Aferin kapsül
Bellaginal draje
Actiden şurup
Benafed şurup
Buspir tablet
Bronkar-A şurup
Buspon kapsül
Benical Cold tablet
Busaprin tablet
Bella-Sanol draje
Besprou tablet
Coldeks tablet
Benical şurup
Codasel tablet
Bebikan pediyatrik süpozituar
Cytotec tablet
Bellergal retard dr
Diyatab tablet
Bellergal draje
Dorfan şurup
Difilin süpozituar, tb
Danitrin Forte tablet
Dactil kapsül
Danitrin tablet
Dolo-Adamon tablet
Defeks şurup
Doladamou P
Deksan şurup, dr
Dolviran süpozituar
Depreks kapsül
Dolviran tablet
Depset kapsül
Dramamine ampul, tb
Natisedin tablet
Equauitrate tablet
Eftergan draje
Efetal şurup
Ephetonin Forte pomad
Neospazmin Forte Süpozituar
Lipkol kapsül
Neo-Astmadol şurup
Librax draje
Noral-F süpozituar
Lomotil Liquıd tb
Prozac tablet, likit
Latusin şurup
Pentranquil pediyatrik süpozituar
Maliasin draje
Piranil tablet
Metorfan draje
Pedimat süpozituar
Mikroaljin süpozituar
Pedidorm süpozituar
Nopiran tablet
Pretuval şurup
Tukodil şurup
Pirofen süpozituar
Tralen film tablet
Radyokodin şurup
Temsaljin tablet
Reasec draje
Tylol Cold şurup
Spazmo Panalgine süpozituar
Theraflu draje
Spazmo-Vahbrin kapsül
Tussifed draje
Sedo Carena draje
Verepon tablet
Tricloryl şurup
Vicks Madinait şurup
İsoptin-S draje
Vicks Vapodry şurup
Küramol tablet
Wintus draje
Klipaks draje
Xamamine tablet
Loksetin kapsül
Zedprex kapsül
11. ECZANEYE GELEN KURUM REÇETELERİNDE ( EMEKLİ
SANDIĞI, BAĞ-KUR, SSK, ASKERİ, VB. ) İZLENECEK YOL VE
DİKKAT
EDİLECEK
NOKTALARIN
ÖRNEKLER
ÜZERİNDE
AÇIKLANMASI:
Gelen kurum reçetelerindeki ilaçlar karşılandıktan sonra fiyat kupürleri ve
barkodlar kesilir. Kesilen bu kupür ve barkodlar reçetenin arkasına veya beyaz bir
kağıda yapıştırılarak reçeteye iliştirilir. Reçetenin arkasına, hangi kurumun
reçetesi ise o kurumla ilgili kaşe basılır ve kaşedeki gerekli bölgeler hastanın
sağlık karnesine göre doldurulur.
Gelen reçetenin altında reçetenin yazıldığı hastanenin mührünün olmasına,
reçetenin anlaşmalı kuruma ait olup olmadığına, ilaçların yazıldıktan sonra üç gün
geçip geçmediğine,
reçete
içindeki
ilaçların
anlaşmalı
kurum
tarafından
karşılanıp karşılanmadığına dikkat edilir. Reçetelerde dört kalem ilaç verilir.
Yazılan ilaç sayısı bundan fazla ise sadece ilk dördü verilir, geri kalan verilmez.
Hastadan ilaçların tutarının ; emekli ise %10'u, çalışan ise %20'si alınır. Bazı özel
durumlu hastalardan ise katılım payı alınmaz. Eğer hastaya yazılan ilaç yerine
eşdeğer başka ilaç verilirse reçete üzerine eşdeğer kaşesin basmak gerekir.
Kesilip, kuruma gönderilen kupürler başka eczaneye ait olmamalıdır. Gelen
reçetelerde hasta veya yakınından imza alınır. (Örnek reçete ektedir.)
12. RAPORLA
VERİLMESİ
GEREKEN
İLAÇLARIN
SİNİFLANDİRİLMASİ VE ÖRNEKLERLE AÇİKLANMASİ:
-Tüberküloz: Rifcaf 300
-Kanser: Taxotere 20- 80 mg
-Kronik böbrek yetmezliği: Eprex 4000 flk
-Akıl hastalıkları: Zadprexa 10 mg tbl
-Organ nakli: Zovirax amp
-Kalp ve damar sistemi hastalıkları: Monoket (20- 40) Long
-Romatoid artrid: Salazopyrin-En tbl
-Diabetes mellitus: Diamicron tbl
-Kronik nöroloji hastalıkları: Lustral
-Göz hastalıkları: Exocin göz dml
-Bronsial astım: Foradil inh
-KOAH: Mentopin 600 eff tbl
-Ottoimmün hastalıklar: Novuxal krem
-Troid paratroid ve sürrenal korteks hastalığı: Tefor
GENEL
-Hipertansiyon: Inhibace Plus
-Kronik karaciğer hastalığı: Intron 10000
-Kronik bağırsak hastalığı: Duspatalin drj
-Kan hastalıkları: Hemofil-M 500 flk
-Aids tanısı: Zovirax amp
-Böbrek yetmezliği: Neo-Recormon 5000 flk
-Osteoporoz: Fosamax tbl
-Obezite: Xenical caps
-Demans: Arıcept
13. ECZANEDE BULUNAN KLASİK (MERHEM, TABLET, KAPSÜL,
VB.) VE MODERN (UZUN ETKİLİ TABLETLER, TRANSDERMAL
YAMALAR,
VB.)
DOZAJ
ŞEKİLLERİNİN
AÇİKLANMASİ :
- Tablet şeklinde: Alfasilin, Apranax, Norvasc
- Retard tablet şeklinde: Voltaren, Kardilat, Cardioket
- Enterik tablet şeklinde: Dynabac, Coraspin, Elan
- Film tablet şeklinde: Sifloks, Opraks, Cibadrex (10- 12,5)
- Cr-tablet şeklinde: Naprosyn
- Eff-tablet şeklinde: Aspirin-C, Sederdine Vit-C
- Vaginal tablet şeklinde: Gyno-conesten, Biteral, Floraquin
- Kapsül şeklinde: Rocaltrol, Ampisina, Tenox
- Mr-Kapsül şeklinde:Klacid-Mr, Sirdalud, M-Eslon
- İnhaler kapsül şeklinde: Foradil
- Draje şeklinde: Dolorex, Fludex, Colchicum Dispert
ÖRNEKLERLE
- Toz şeklinde: Reflor, importal, Transipeg
- Sprey şeklinde: Klorhex, Nasonex, Otrisalin
- Şurup şeklinde: Pedilin, Avil, Dolven
- Eliksir şeklinde: Benadryl, Parasedol
- Süspansiyon şeklinde: Nüfro, Sanofen, Rhinoprant Erdostin
- Solüsyon şeklinde: Locabiotal %1, Pyralvex, Casot
- Merhem şeklinde: Muscoril, Temetex forte, Locoid %0.1
- Krem şeklinde: Dermovate, Procto-GIyverol, Bepanthane
- Pomat şeklinde: Ben-gay, Tobrex, Pencain-K
- Jel şeklinde: Benzamycin, Naponal, Ternex
- Losyon şeklinde: Ovadril, Kalmosan, Caladryl
- Damla şeklinde: Otimisin, Onadron, Ferrum
- Ampul şeklinde: Genta, Andolor, Muskoril
- Flacou şeklinde: Iespor, Cefamezin, Ultracain
- Supozituar şeklinde: Termalgine, Proctoloc, Surgam
- lnhaler şeklinde:Ventolin, Flixotide, Becloforte
- Serum şeklinde: Globuman, ızodeks, ısolyth
- Disk şeklinde: Astmerole, Becodisks, Serevent
- Enfüzyon şeklinde: Nimotop, Ciproxin, Amphocil
- Vaginal ovül şeklinde: Gyno-Travogen, Ovestin, Lorophyn
- Transdermal yama şeklinde: Emla %5, Climara, Climara forte
14. ECZANEDEKİ YASAL DENETİMLER:
- Ölçü ve Tartı Aletlerinin Denetimi;
Eczanede bulunan ölçü ve tartı aletlerinin iki yılda bir Belediye Ayarlar ve
Ölçüler Müdürlüğü'nce, müracaat edilerek ücreti karşılığında ellerinde bulunan
standart gram ve gramajlarla kontrolü yapılarak, kontrol edilmiş olduğuna dair bir
form doldurulup eczaneye bırakılır. Belediye görevlisince verilen bu form tartı
aletinin yanına çerçevelenerek asılır.
-Eczanenin Denetimi;
Eczanelerde Sağlık Bakanlığınca yapılacak denetimler. Bölge Eczacı
Odasının atayacağı eczacılar ile İI Sağlık Müdürlüğü tarafından tensip ve tayin
edilen eczacılar tarafından beraberce yapılır. Denetimler senede en az iki defa
teftişi mecburi olduğu gibi lüzum görüldüğü zamanlarda da teftiş olunur.
Eczanelerin vergi denetimleri Maliye Bakanlığınca, iş ve sigorta denetimi ise
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılır.
Bunların dışında kalan herhangi bir
kurum veya kuruluşun eczaneleri
denetleme yetkisi yoktur.
Eczane sahip veya sorumlu müdürleri, denetime yetkili kılınan ve
kimliklerini ibraz eden eczacılara denetim konulan ile ilgili olarak har türlü bilgi ve
belgeyi vermeye, araç, gereç ve ilaçları göstermeye zorunludurlar.
Denetimlerden dolayı olabilecek şikayetlerin merci Sağlık Bakanlığı ile
TEB'dir.
Eczane denetimi sırasında aranan hususlar;
- Eczane mesul müdürünün işin başında olması,
- Ruhsat name verildikten sonra eczanede yapılan tadilatlar,
- Tadilat yapılmış ise Sağlık Müdürlüğünce tasdik edilmiş olması,
- Eczanede elektrik, su, telefon varlığı,
- Buzdolabının çalışır durumda olması,
- Temizlik hijyen kaidelerine uyulması,
- Eczane zemini karo, mermer vb. yanmaz maddelerle döşenmiş olması,
- Yangın söndürme cihazının yeterliliği,
- Eczane ve eczacı tabelalarının uygun olması,
- Işıklı nöbet levhasının var olması,
- Kapı nöbet zilinin çalışır olması,
- Eczacının 30x40 ebadında fotoğrafının olması,
- Eczanede bulunan ilaç ve diğer maddeler usulüne uygun saklanması,
- Nöbetlere uyulması,
- Acil vakalar için ilaç bulundurulması,
- Biyolojik serumların olması,
- Türk Kodeksi varlığı,
- Süblemanın olması,
- Majistral tarifelerin olması,
- Zehirli maddelerin kilitli dolapta saklanması,
- Eczanede isim yazılı beyaz önlük giyilmesi,
- İlaçların Bakanlıkça belirlenen fiyatlara uygun olması,
- Eczanede satılması yasak olan maddelerin mevcudiyeti,
- Eczanede bulunması gereken defterlerin varlığı ve uygun tutulup tutulmadığı,
- Defterlerin ilgili yerlerden tasdiği,
- Uyuşturucu ve psikotrop ilaçların giriş ve çıkışları kayıtlara uygunluğu, uygun
değilse tutanakla tespiti,
- Uyuşturucu ve psikotrop ilaçların reçetelerinin saklanması,
- Kırmızı ve yeşil reçetelerin düzenli olarak Sağlık Müdürlüğüne gönderilmesi,
- Çelik kasanın mevcudiyeti,
- Kanun ve yönetmeliklerin var olması,
- Bakanlık tamimlerinin dosyalanması,
- Tamimlerin gereğinin yerine getirmesi,
15. İLAÇLARIN VE DİĞER KALEMLERİN STOK KONTROLLERİ:
Bu işlem özel eczanelerde eczacının tecrübe ile edindiği alışkanlıklar
sonucu her eczacının kendi kurduğu sistemle yürütülür. Her satıştan sonra eksilen
ilacın not edilmesi veya her sabah dolapları gözden geçirerek boşalan yerlerin
veya eksilen ilaçların saptanması gibi yollar izlenir. Eczanelerde bilgisayar
sisteminin yerleşmesinden dolayı
her ilaç için bir stok seviyesi belirleyerek
gerektiğinde bilgisayardan liste almak mümkündür. Bu yollardan biri ile belirlenen
gereksinimler, özel eczanelerde eczacının anlaşmış olduğu bir depoya bildirilir ve
depo elemanlarınca getirilen ilaçlar eczanede teslim alınır.
16. ECZANEDE SATILAN İLAÇ DIŞI ÜRÜNLER HAKKINDA BİLGİ
VE ÖRNEKLER:
Staj yapılan eczanede kozmetikler, sağlık araç-gereçleri ve diyet ürünleri
satılmakta ama veteriner ilaçları satılmamaktadır. Veteriner ilaçlarının satılmayış
sebebi ise; eczanenin konumundan dolayıdır. Eczane hayvancılıkla uğraşan
kişilerin yoğun olarak bulunduğu yere uzak bir yerdedir ayrıca eczane çevresinde
de veteriner kliniği bulunmamaktadır.
Eczanede bulunan kozmetiklerin çoğunluğu artık günlük hayatımıza
yerleşmiş olan ürünlerden oluşmaktadır; Şampuan, Deodoran, Bakım Kremi,
Sabun, Kolonya, Oda Parfümü, Yüz Temizleme Jeli. Kozmetikler; vücudun
temizleme, bakım, koruma ve güzelleşmesi için sürülen, ovulan veya püskürtülen
preparatlardır.
Eczanede satılan sağlık araç-gereçlerinin çoğunluğunu ise insanlar
tarafından rahatlıkla bilinen ürünler oluşturmakta; Sargı Bezi, Gazlı Bez, Plaster,
Serum Lastiği, Enjektör, Pamuk, Steril Eldiven, Bronür. Sağlık araç-gereçleri
tedavinin yapılmasında görev alan, ilacın uygulanmasına yardımcılık yapan ve
tedavide kullanılan ürünlerdir.
Diyet ürünleri ise, diyet sırasında doktor kontrolünde kullanılan ilaçlar olup;
Xenical caps, Superplat tbl, Lovagen, Exosurf.
17. ECZANEDE SATILAN KOZMETİKLERİN SİNİFLANDİRİLMASİ,
TOPLAM SATIŞLAR İÇİNDEKİ PAYI, ECZACININ KENDİNİ BU
KONUDA
YETERLİ
BULUP
BULUNMADIĞI KONUSUNDAKİ
GÖRÜŞLERİ:
Kozmetikler şu şekilde sınıflandırılır:
- Başa tatbik edilen preperatlar
- Göz ve dudak için preperatlar
- Yüz için kullanılan preperatlar
- Ağız için kullanılan preperatlar
- Vücut için kullanılan preperatlar
- Güneş ışığına karşı kullanılan preperatlar
- Deodoronlar terlemeye karşı olan preperatlar
- Ayak hijyeni için kullanılan preperatlar
- Oda havası ve sinek için kullanılan preperatlar
- Sabunlar
- Depilatuarlar
- Kolonya
- Temizleme maddeleri preperatlan
Eczanede satılan kozmetikler normal ilaç satışlarına göre az bir yer
tutmaktadır. Eczanede ortalama olarak %10- 15 arası bir satış payına sahiptir.
Çünkü kozmetik ürünler eczane dışında da birçok yerde satılmaktadır, bundan
dolayı bu ilaçların satım oranı diğer ürünlere göre daha azdır.
Eczacı kozmetik konusunda kendilerini yeterli görmektedir. Çünkü kozmetik
ürünler içerisindeki maddelerin ne olduğunu bilmekte ve halktan gelen kişileri
buna göre doğru yönlendirebilmektedir. Kişiler kozmetik ürünleri bilinçli bir şekilde
tanımadığı için dışardan alış yaptıkları zaman istedikleri ürün doğrudan
verilmektedir. Ancak eczacı kişinin sorununa göre ürün vererek onu aydınlatabilir.
l 8. ECZANENİN İLİŞKİDE BULUNDUGU KURUMLAR:
Eczane- Sağlık Bakanlığı İlişkileri:
Sağlık Bakanlığı ile ilişkiler ilk önce eczane açmak için ruhsat başvurusu ile
başlar.Bu izni aldıktan sonra eczanenin hazırlanması aşamasında yine Sağlık
Bakanağı’ndan bir müfettişin kontrolü ile çalışmaya başlanır. Eczanenin kontrolleri
hep Sağlık Bakanlığı veya İl Sağlık Müdürlüğü tarafından sürdürülür.
Eczane- Bölge Eczacı Oda sı İlişkileri:
Eczane daima eczacı odası ile ilişkilerini sürdürür. Eczacı kendini
ilgilendiren her konu hakkında oda ile ilişki içindedir. Bölge Eczacı Odası her ay
gelişen olayları bülten halinde eczacıya gönderir ve eczacı olaylar hakkında
bilgilendirilir, eczacı Bölge Eczacı Odası ile başkan ve heyetlerin seçiminde de
ilişki içindedir. İki yılda bir yapılan başkanlık seçimlerinde oy kullanır.
Eczane- Ecza Deposu İlişkileri.
Eczanede bulunan ilaçlar ve diğer malların kontrolü belli aralıklarla yapılır
ve gelen reçetelerdeki ilaçlar karşılanarak biten veya azalan ilaçlar tespit edilerek
sipariş listesine kaydedilir. Eksik olan ilaç ve mallar ilaç depoları ve toptancılara
sipariş edilir.Bu siparişler her ilaç deposu için farklı periyotlarda yapılır. Bir gün
sonra gelen ilaç ve diğer malzemelerin sayılan ve fiyatları kontrol edilir. Kullanım
süreleri ve saklama koşullarının kontrolü yapılır. Eksik, hatalı, kullanımı dolmuş
veya çok yaklaşmış ilaçlar bildirilir ve geri gönderilir. Kayıt edilmesi gereken ilaçlar
kaydedilir.
Eczacı kendisi için ödeme koşulları uygun olan ve istediği zaman ilaç
eksiğini giderebileceği depoyu tercih eder. Vadeli alımlarda; İskonto yapan
depoları seçmek eczacının kazanç sağlayabilmesi için önemlidir.
Belirli miktarı geçen ilaç alımlarında, peşin alımlarda veya kampanyalı
alımlarda belirli miktarda fazla ilaç alımı yada fiyat indirimi söz konusudur.
Eczane- Diğer Toptancılar Arasındaki ilişkiler:
İlaç dışındaki diğer malları satan toptancılar haftada bir veya birkaç kere
sipariş almaya gelir ve ilaç siparişinde olduğu gibi bu tür ürünlerin sipariş listesi de
önceden hazırlanmalıdır. Bu şirketlerle de vadeli alım Iskonto gibi uygulamalar
yapılmaktadır.
19. YASAL OLARAK ECZANEDE BULUNDURULMASİ GEREKEN
DEFTERLER VE DEFTERLERİN İŞLENMESİ:
Reçete Kayıt Defteri:
Bu defter eczane açma ruhsatı alındıktan sonra bulunulan ilin bağlı olduğu
Eczacılar Odasından belli bir ücret karşılığı alınır ve her sayfası İl Sağlık
Müdürlüğü'nden numaralandırılarak onaylanır. Bu defterin muntazam işlenmesi.
Eczacının hastasını tanıması ve geriye dönük bazı istatistiksel bilgiler alabilmesi
bakımından önemlidir.
Uyuşturucu Maddelere Ait Kayıt Defteri:
Bu defter de Eczacılar Odasından temin edilir. Eczaneye alınan ve satışı
yapılan uyuşturucuların kaydının yapıldığı defterdir.
Psikotrop İlaçlara Ait Kayıt Defteri:
Bu defter de Eczacılar Odası tarafından verilir. Psikotrop grup altında
incelenen ilaçların giriş ve çıkışlarının işlendiği defterdir.
Personel Defteri:
Bu deftere eczanede, eczacının dışında çalışan kişilerin işe giriş ve ayrılış
tarihleri ve özgeçmişleri kaydedilir. SSK teftişlerinde bu defter kullanılır.
Stajyer Öğrenci Defteri:
Eczanede staj yapan öğreticilerin birer resimleri ile staj devam sürelerinin
kaydının yapıldığı defterdir.
İşletme Defteri:
Bu defter kullanılacak seneden önce her sayfası numaralandırılarak noter
tarafından onaylanır. Bir yıl içinde eczaneye giren ilaç ve diğer malzemelerin
fatura tarihi , numaraları ve fatura tutarları bu deftere işlenir. Ayrıca, eczanede
satışı yapılan her şeyin kasa ve fatura tutarları da işlenerek bir yıl sonundaki kar
ve buna bağlı olarak da Gelir vergisi hesaplanır.
Envanter Defteri:
Bu defterde noter onayından sonra kullanılan her yıl sonunda eczanede
satılmamış olarak kalan ilaç ve diğer malzemelerin satış fiyatları ve adetleri not
edilerek , gelir vergisi ve kar-zarar hesabında yardımcı olur.
Teftiş Defteri:
Eczanenin Sağlık Sosyal Yardım Bakanlığı veya 11 sağlık Müdürlüğü
tarafından yürütülen teftişlerinde tutulan zabıtların muhafazasında kullanılır.
Alkol Karnesi:
Her
eczane
için
Eczacılar
Odası
tarafından
verilen
bu
karnede
kullanabilecekleri alkol kontenjanı belirtilmiştir. Bu karne aracılığı ile Tekel satış
depolarından alkol sağlayabilirler.
20.
RESMİ
KURUM
VE
KURULUŞLARLA
ANLAŞMA
YAPILMASINDA İZLENEN YOL:
Kurumlarla eczane arasında yapılan antlaşma Eczacılar Birliğinden elde
edilen bir protokol nezrinde yapılır. Bu protokol işlemi; Eczacılar Odasına dilekçe
ile müracaat edilerek bildirim alınır. TEB' den anlaşma metni istenir. Metne karşılık
ilgili bankaya para yatırılarak, üç nüsha halindeki anlaşma metni alındıktan sonra
tekrar odaya verilir. Anlaşma yapılacak kuruma giden anlaşma metni o kurumun
en üst kademesince kaşelenip, imzalanarak 1 nüshası kurumda kalırken diğer 2
nüshada eczaneye gelir. Nüshalardan biri eczanede kalırken diğeri kesilen ilk
faturayla beraber saymanlığa gönderilir. Bu işlemler her yıl tekrarlanır.
Anlaşmalardan doğan her türlü vergi, harç ve her türlü masraflar eczaneye aittir.
Kurum ve kuruluşlar %5 Iskonto yapan ve başvuru formu getiren her
eczane ile anlaşma yaparlar.