İsmail YK - Kolan British Hospital

Sayı: 6 Sonbahar 2012
DİKKAT! Sonbahar Hastalıkları
RÖPORTAJ
İsmail YK
PROSTAT ile ilgili doğru
bilinen yanlışlar
Cilt yenileme zamanı;
Sonbahar
EL HİJYENİNİN
ÖNEMİ
Gebelikte
ortaya çıkan
DİYABET
OKUL BAŞARISI İÇİN
ÖNCE SAĞLIK...
BEBEKLERDE
EK GIDALARLA
BESLENME
ÇARPINTI
ESTETİK ile ilgili merak
edilen sorular
BEL AĞRISI VE TEDAVİSİ
1
2
İÇİNDEKİLER
MEVSİM KÖŞESİ
6
Okul Başarısı ve Sağlık
Bebeklerde ek gıda ile beslenme
İSMAİL YK 18
Röportaj
BEL AĞRISI
Cilt yenileme
zamanı; Sonbahar
Gomphrena Globosa
MEDİNE ÇİÇEĞİ
Medine Çiçeği, Amaranthaceae familyasındandır,
botanik adı Gomphrena Globosa olan Medine çiçeği ülkemizde
görünüşünden dolayı Hanım Düğmesi olarakta adlandırılır.
Anayurdu Tropik Amerika ve Avustralya’dır, tropikal bölgelerde
100 dolayında türü doğal olarak yetişmektedir. Subtropik iklim
şartlarına uygun olduğunudan ülkemizde park ve bahçelere ekilen
Medine çiçeğini evlerimizde süs bitkisi olarak yetiştirebiliriz.
Medine Çiçeğinin dikine uzayan sürgünleri kaba tüylüdür. Karşılıklı
dizili, yeşil renkli ve düz kenarlı dar yaprakları vardır. Bitkinin
mayıs ayından başlayarak güz ortalarına kadar açan 2,5 cm. kadar
çaptaki ponpon biçimli çiçekleri çoğu kez mor ya da beyazdır. Ama
pembe, turuncu ya da sarı renkte çiçek açan bitkilere de rastlanır.
Medine çiçeği bitkisi bahçe sınırlarında, duvar önlerinde ve evlerde
pencere önüne konulan saksılarda güzel durur. Uzun boyluları
kesme çiçek olarak kullanılır. Olgun çiçekli bitkiler kesilip demet
edilerek baş aşağı edilip kurutulduğunda, kuru demet düzenlemelerinde kullanılabilir. Çünkü, bitkinin çiçekleri kuruduğunda renklerini
çok güzel korur.
Medine çiçeği bitkisi bol güneşli ve havadar ortamları;
süzek (suyu iyi akıntılı) bahçe toprağını sever. Toprak tipi konusunda seçici değildir. Bitki, çok sıcak havalara bile dayanabilir.
Bodur Medine çiçeği öncelikle idrar söktürücü özelliği nedeniyle ve
ağız ve boğaz problemleri için ağız yıkama suyu ve gargara olarak
kullanılmıştır.
KOLANsağlık
İmtiyaz Sahibi
KLN Sağlık ve Eğitim Hizmetleri A.Ş. adına
Av. Mehmet Nedim KOLAN
Yönetim Kurulu Başkanı
Op. Dr. Ahmet Şah KOLAN
Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Genel Müdür
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Şirvan KOLAN
Kurumsal Medya ve İletişim Koordinatörü
Yayın Adı
KOLAN SAĞLIK
Yayın Türü
Yerel süreli / 3 ayda bir / Ücretsiz
8
14
22
26
Gebelikte ortaya çıkan
DİYABET
Estetik Ameliyatlar
30
28
PROSTAT ile ilgili doğru
bilinen yanlışlar
36
ÇARPINTI 41
34
Sonbahar Hastalıkları
KELİME AVI 46
BULMACA
Yayın Kurulu Başkanı
Ercan KOLAN
Genel Müdür Vekili
Yayın Kurulu
Prof. Dr. Fikret TURAN
Doç. Dr. Hasan MİRZAİ
Doç. Dr. Kenan İLTÜMÜR
Op. Dr. Serkan Fatih İPEK
Uzm. Dr. Önder Yüksel ERYİĞİT
Op. Dr. Nurettin KAPUCU
Op. Dr. Ahmet Atilla YILMAZ
Op.Dr.Tolga DEMİR
Op.Dr. Şevki Serkan HEZAR
Op. Dr. Berge EDE
Op. Dr. Arzu Aydın ÇUHALI
Dr. Şilan KOLAN
Hukuk Danışmanı
Kolan Hukuk Bürosu
Yayına Hazırlayanlar
Şirvan KOLAN
Damla AYDIN
Dicle KOÇLAR
Baskı
Filmon Ofset Filmcilik Matbaacılık Ltd.Şti.
İkitelli Organize Sanayi Bölgesi ESKOOP
San. Sit. B-1/35 İkitelli 34306 İstanbul
(0212) 671 57 40
Reklam Rezervasyon:
0530 955 08 17
0212 883 90 90
Dahili: 4114 - 4113
Dergimizde yayımlanan yazı ve fotoğraflar izinsiz
kullanılamaz. Dergimizde yer alan ilan, yazı ve
fotoğrafların sorumluluğu sahiplerine aittir.
3
KATKIDA
BULUNANLAR
Op.Dr. Salih MOLLAOSMANOĞLU
1976 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan Op.Dr.Salih Mollaosmanoğlu,
1980-1981 yılları arasında Kütahya devlet hastanesinde zorunlu hizmetini
tamamladıktan sonra, 1981-1985 yılları arasında uzmanlığını almıştır. 1985-1987
yılları arasında Birmingham Wordslay, Quin Victory ve Oxford Redelif inf. Hastanelerinde görev yapmıştır. 1987-1989 yılları arasında İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma
Hastanesinde, 1989-2004 yıllarında da baş asistan olarak görev yapmıştır. 2002-2007
tarihleri arasında Bulgaristan/Sofia’da özel klinik açmış, West Midlands Hastanesinde
Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi’de çalışmıştır. Yurtdışında birçok seminere katılmış
ve sertifikalar almıştır. Beylikdüzü Kolan Hospital’da Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahı
olarak çalışmaktadır.
Uzm.Dr. Zeynel ALBAYRAK
1998 yılında İstanbul Tıp Fakültesinden mezun oldu. 2003 Bakırköy Eğitim ve
Araştırma Hastanesinde uzmanlığını alan Uzm.Dr. Zeynel Albayrak , 2008 yılından
beri Beylikdüzü Kolan Hospital’da görev yapıyor.
Op.Dr. Osman Nuri AKBULUT
1996 Erzurum Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu olan Op.Dr.Osman Nuri
Akbulut, 1998-2003 yılları arasında Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesinde
Üroloji ihtisasını tamamladı. 1997-1998 yılları arasında Erzurum Aşkale sağlık
merkezinde pratisyen hekim olarak çalıştı. 2004-2007 yılları arasında Ağrı
Devlet Hastanesinde Üroloji Uzman olarak çalıştı. 2007-2008 yılları arasında
Kızılay Esenyurt Hastanesinde çalıştı. 2008 yılından beri Büyükçekmece Kolan
Hospital’de Üroloji Uzmanı olarak görev yapmaktadır. Türk Tabipler Birliği ve Türk
Üroloji Derneği üyesidir.
Uzm.Dr. Metin Mehdi AZARBAZ
1992 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden mezun olan
Uzm.Dr Metin Mehdi Azarbaz, uzmanlığı 1998 yılında İstanbul Üniversitesi İstanbul
Fakültesi’nde (Çapa) tamamladi. Uzm.Dr. Metin Mehdi Azarbaz, Büyükçekmece
Kolan Hospital’da kardiyoloji uzmanı olarak görev yapıyor.
4
KATKIDA
BULUNANLAR
Uz.Dr. Z. Beril Mardinli
1987 İstanbul Tıp Fakültesi’nden mezun olan Uzm.Dr. Z. Beril Mardinli üniversite giriş sınavında okul birinciliği ödülü aldı. 1983 yılında Londra Guys Hospital
Kardiyoloji de stajlarını tamamladı. İç Hastalıkları Uzmanlığı eğitimini Okmeydanı
Eğitim Araştırma Hastanesinde tamamladı. Uzm.Dr. Beril Mardinli Büyükçekmece
Kolan Hospital’de görev yapıyor.
Uzm.Dr. İsmail Hakkı BOZ
İstanbul Üniversitesi İstanbul (Çapa) Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. İstanbul
Üniversitesi İstanbul (Çapa) Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı’nda
ihtisasını yaptı. Uzm. Dr. İsmail Hakkı Boz Büyükçekmece Kolan Hospital’da İç
Hastalıkları Bölümünde görev yapıyor.
Dr. Şilan KOLAN
2003 yılında Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan
Dr. Şilan Kolan, Güngören Kolan Hastanesi’nde Yönetici ve Başhekim
Yardımcısı olara görev yapıyor.
Uzm.Dr. Hakan KILIÇ
1998 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesinden mezun oldu. 2003 yılında Bakırköy
Yenimahalle Doğum Evinde ihtisasını tamamladı. Beylikdüzü Kolan Hospital’da
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarında görev yapıyor.
Op.Dr. Mustafa KAKŞİ
İstanbul Üniversitesi (Çapa) Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. 2002-2003 yılları
arasında Ankara İl Emniyet Müdürlüğü’nde ve Ankara Üniversitesi İbni Sina
Hastanesi’nde İşyeri hekimliği, 2003-2009 yılları arasında Göztepe Eğitim ve
Araştırma Hastanesi / Nöroşirürji Kliniği ve son olarak Sivas Numune Hastanesi’nde
görev almıştır. Op. Dr. Mustafa Kakşi; Türk Tabipler Birliği, Türk Nöroşirurji
Derneği, Omurga Cerrahisi Derneği ve Nöroonkolojik Cerahi Grubu’nun da üyesi.
5
MEVSİM KÖŞESİ
Başhekim Yardımcısı
Acil Sorumlu Hekimi
Dr. Şilan KOLAN
EL
HİJYENİNİN
ÖNEMİ
Oldukça az önemsediğimiz bu konu dış ülkelerde çocuk yuvalarında eğitim vererek başlar. Birçok devlet
ve özel sektörlerde her yaşa ve kişiye göre eğitimle devam eder.
Ellerimizde oldukça yüksek sayıda mikroorganizma vardır;
Elde %40,
Koltuk altı %15-25,
Bel altı %30-39 dur.
Mikroorganizmalar bizlere bulaşır, hastalık yaparlar. Bakteriler, mayalar, küfler, mantarlar uygun
ortam bulduklarında çoğalarak zararlı hale gelirler. Ellerimizle her şeye dokunarak, kontamine oluruz.
Hatta bizde başkalarını kontamine ederiz.
Yani mikropları yayarız ve başkasından da alırız, ellerimizde bulunan mikropları da her yerimize
farkında olmadan bulaştırırız. Kaşınmak, göz ve ağız, bıyık, burun, kulak ellemek yeterlidir. Kendi
sağlığımızı ve başkalarının sağlığını da tehlikeye sokarız, solunum yolu, soğuk algınlığı, bronşit, grip,
kolera, diyare, verem vs. hastalıklar bulaşıcıdır. El yıkanmasındaki sıklık sağlığımız için önemlidir, hastalıkları yaymaktan ve hasta olmaktan bizleri korur. Elle dokunduğumuz eşyalar ve gereçlerde
kontamine olur ve kontamine ederler. Dokunduğumuz her yüzeyde, hatta havada bile mikroplar
bulunmaktadır, gözle görülmeyen bu mikroplara karşı daima ellerimizi yıkamalıyız.
6
Ellerimizi Ne zaman
Yıkamalıyız?
Nasıl El Yıkamalıyız?
Ellerinizi çok kirli görürseniz hemen,
Ilık ve akan su altında iyice ıslatılarak
Gözünüze ve yüzünüze dokunmadan,
Sabunun iyice yayılması sağlanarak
makyaj yapmadan önce,
En az 15-20 saniye süresince
Kirli gıdalara, et, tavuk, balık, sebze ve meyveye dokunduktan sonra,
Ellerimizin üstü, altı, parmak araları, tırnak
altları, avuç içi, dirsek hizaları iyice ovuşturulur.
İşten evinize dönmeden önce, evinize vardıktan sonra,
Çok iyi bir şekilde sabun ve köpük gidene kadar
durulanır.
Hayvanları sevdikten ve dokunduktan (kafes, malzeme
dahil) sonra,
Sıvı sabun veya dezenfektanlı sıvı sabun ile
Kağıt havlu ile veya şahsi havlu
(sık sık değiştirilerek) ile iyice kurulanır.
Vücudunuzun herhangi bir kirli bölgesine dokunduktan
sonra,
Kurutma varsa iyice kurutulur.
Vücudunuzdaki kesik veya yaralara dokunduktan sonra,
Musluk kapatılarak, kağıt havluda kutusuna
atılır.
Yemek yemeden ve yemek hazırlamadan önce,
Her tuvalete gidişten sonra,
Her hangi tıbbi ilaç ve aplikasyon tatbikinden önce,
Hapşırdıktan, öksürdükten, burun, kulak karıştırdıktan
sonra,
Hasta kişilere dokunduktan ve el tokalaştıktan sonra,
Para saydıktan ve çöplere dokunduktan sonra ellerimizi
yıkamalıyız.
Sağlık ve Gıda işinde çalışanlar ayrıca alkollü el dezenfektanı kullanmalıdır. El yıkama sabun ile etkili,
dezenfektanlı sabunla daha etkili, en son alkol ile uygulama yapıldığında daha etkili olduğu ispatlanmıştır.
El yıkama çok önemli olduğu kadar, çevremizin de temiz olması gerekmektedir.
El Yıkamanın Çeşitleri
Sosyal el yıkama
Bu yıkama ile geçici mikroorganizma florası uzaklaştırılır. En az 15 sn’dir.
Hijyenik el yıkama
Antimikrobiyal sabunlar ile kendiliğinden kuruyan alkol bazlı antiseptikler kullanılır.
En az 10-15 sn’dir.
7
,
,
,
Benim basarili
olmamin ,
,
,
,
,
sagligimla
,
,
ilgili oldugunu
biliyor musunuz ?
Uzm.Dr. Zeynel ALBAYRAK
Çocukların mutlu, dengeli,
özgüveni yüksek, üretken bireyler
olarak yetişmelerinde okul yaşantılarının
etkisi çok önemlidir!
8
Yaşamın ilk 5 yılında çocuğun
güven ve sevgi duyduğu bir ev
ortamında bulunması, merak ettiği
şeyleri öğrenebilmesi için olanaklar
sunulması, gelişimini olumlu yönde destekler.
9
Anne-Babalar çocuklarının özelliklerini iyi tanımalıdır!
Çocukların mutlu, dengeli, özgüveni yüksek, üretken bireyler olarak yetişmelerinde okul
yaşantılarının etkisi çok önemlidir. Yapılan araştırmalar; okula başlamaya ve öğrenmeye hazır
olan çocukların okul hayatında daha mutlu, uyumlu ve başarılı olduklarını göstermiştir.
Çocuğun okula hazır olması; fiziksel, bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim alanlarında yaşına
uygun şekilde desteklenmesi ile yakından ilgilidir. Özellikle yaşamın ilk 5 yılında çocuğun güven
ve sevgi duyduğu bir ev ortamında bulunması, merak ettiği şeyleri öğrenebilmesi için olanaklar
sunulması gelişimini olumlu yönde destekler. Anne ve babalar çocukları için uygun bir öğrenme
ortamı yaratmak, onları soru sormaya, öğrenmeye ve keşfetmeye teşvik etmek için pek çok
şey yapabilirler. Çocuklarının okula uyum sağlamalarında ve başarılı olmalarında rol oynamak
isteyen ana-babalar, işe çocuklarının özelliklerini iyi tanımak, okula başlayan çocuklarda ne gibi
özelliklerin önemli olduğunu öğrenmekle başlayabilirler.
FİZİKSEL SAĞLIK VE MOTOR
GELİŞİM
Bu alan çocuğun genel sağlık durumu
ile ilgilidir. Ayrıca, ince-motor gelişim olarak
adlandırılan baş ve işaret parmağının etkin kullanımı ile kaba-motor gelişim olarak
adlandırılan yürüme, tırmanma, top oynama
gibi beceriler bu alanda yer alırlar.
Okula başlayan çocukların genel sağlık
durumlarının iyi olması; akademik, sosyal ve
duygusal gelişimlerini olumlu yönde etkiler.
Çok sık hastalanan çocuklar, okula
uyumda güçlük yaşayabilirler. Bu nedenle, okula başlayacak olan çocukların okula
başlamadan önce genel bir sağlık kontrolünden geçmeleri yararlı olur. Okula başlayan
çocukların, yazı yazmayı öğrenmelerinde
ince-motor gelişimin çok önemli bir rolü
vardır. İnce-motor gelişimi yaşından beklenen
düzeyin altında olan çocuklar; özellikle yazı
yazarken, resim çizerken, makas kullanırken,
takma, çıkartma, çekme, yapıştırma gibi
aktivitelerin gerektirdiği oyunları oynarken
zorluk çekebilir ve desteğe ihtiyaç duyabilirler.
Bu nedenle; okula başlayan çocuklarda incemotor gelişim düzeyinin değerlendirilmesi,
gerekiyorsa bu alanı destekleyici yönde
çalışmalar yapmak çok önemlidir.
Anne-babalar evde yapacakları
bazı çalışmalarla çocuklarının ince-motor
gelişimlerini destekleyebilirler. İşte size evde
uygulamanız için birkaç öneri:
Çocuğunuza kendi işlerini kendi yapabilmesi için fırsat verin.
Özellikle kendi başına giyinmesini ve
soyunmasını, düğmelerini iliklemesini,
fermuarını çekmesini, yemeğini çatal-bıçak
kullanarak kendi başına yemesini, temizliğini
kendisinin yapmasını destekleyin.
10
Çocukların okul hayatında mutlu,
başarılı ve uyumlu olmalarında önemli rol
oynayan özellikler 5 temel alanda
incelenebilir ;
Fiziksel sağlık ve motor gelişim
Sosyal ve Duygusal gelişim
Dil gelişimi
Öğrenmeye Karşı Tutum
Bilişsel gelişim ve Dikkat Özellikleri
Kağıt ve makas kullanılan aktivitelere ağırlık
verin. Örneğin çocuğunuzdan gazetede
gördüğünüz bir ilanı ya da hoşuna giden bir
resmi kesmesini isteyebilirsiniz. Piyasada
bulunan kesme ve yapıştırma kitapların
yararlanabilirsiniz. Değişik renkte kartonları
kullanarak birlikte çeşitli şekiller (ev, okul,
gemi, uçak, uzay yaratığı vb.) üretebilirsiniz.
Bu tür çalışmaların çocuğun ince- motor
gelişiminin yanı sıra dikkat süresini geliştirmeye ve yaratıcılığına da katkısı olacaktır. Baş
ve işaret parmağını kullanabileceği oyunlar
yaratabilirsiniz. Örneğin çamaşır asmak için
kullanılan renkli mandalları bir sepete doldurun. Daha sonra “en çok mandalı ipe takabilen kazansın” oyunu oynayın. Çocuğunuzun
mandalları saymasını ve kimin daha çok mandal kabildiğini bulmasını isteyin. Bu oyunda da
ince-motor gelişimin yanı sıra sayı kavramını
desteklemiş olursunuz.
Piyasada bulunan çizgi çalışmalarını içeren
kitapları kullanmanız yararlı olur. Her gün
10-15 dakika bu kitaplardan seçtiğiniz birkaç
sayfayı birlikte tamamlayın. Bu tür çalışmalar;
çocuğunuzun aynı zamanda başladığı bir işi
bitirmesine de yardımcı olur.
SOSYAL VE DUYGUSAL
GELİŞİM
DİL GELİŞİMİ
Dil gelişimi yaşına uygun olan çocuklar, okul
hayatında daha başarılı olurlar. Ayrıca; dil gelişim
düzeyi kadar, dilin özellikle akran ilişkilerinde ne
kadar etkin kullanıldığı da önemli bir faktördür.
Çocuğunuzun dil gelişimini desteklemek için;
Çocuğunuzla bol bol konuşmak için “Henüz erken!
Nasıl olsa beni anlamaz !” demeyin. Onunla ne kadar erken konuşmaya başlarsanız, o kadar yararlı
olur. Küçük bebekler için kendileri ile konuşan annelerinin sesini dinlemeleri, onu gözleri ile takip
etmeleri, onun kendisi için konuşmasını beklemeleri
kadar yararlı bir şey yoktur!
Çocuğunuzla “birlikte” kitap okuyun.
Bunu bir alışkanlık haline getirin. Televizyon
izleme süresini mümkün olduğu kadar kısaltın.
Televizyon izleyecekseniz, çocuğunuza uygun olan
programı siz belirleyin ve mutlaka birlikte izleyin.
Çocuğunuzu saatler boyu televizyonun karşısında
yalnız başına bırakmayın.!! Dil gelişimi kadar sosyal
gelişimini de olumsuz yönde etkilemiş olursunuz.
Sorular sorun, sorularına cevap verin!
Hikaye anlatın, daha sonra anlattığınız hikaye ile
ilgili soru sorun.
Onun size bir hikaye anlatmasını isteyin.
Bildiği bir masalın sonunu değiştirerek anlatın.
Sonra sizde ondan bildiği bir hikayenin sonunu
istediği gibi değiştirerek anlatmasını isteyin.
Onunla konuşurken benzer ve zıt kavramları,
sayısal kavramları bol bol kullanın. Örneğin:
Babanın kırmızı kalın kitabının üstündeki gözlük,
elindeki simidin yarısı, dolabın en alt çekmecesi,
masanın yanındaki büyük kutunun içinde gibi.
Sosyal ve duygusal gelişim, çocuğun okuldaki uyumunu, mutluluğunu, başarısını
etkileyen önemli bir faktördür.
Çocuğunuzun duygusal ve sosyal gelişimini
desteklemek için ;
• Çocuğunuzu iyi tanıyın, güçlü ve zayıf
yönlerini objektif olarak değerlendirmeye
çalışın.
• Beklentilerinizi çocuğunuzun özelliklerine
göre belirleyin. Unutmayın; çocuğunuzdan
yapabileceğinden daha fazla ya da az şeyler
beklerseniz onun kendine olan güvenini
kaybetmesine neden olabilirsiniz.
• İyi yapabildiği şeyler konusunda ödüllendirin, yapamadığını fark ettiğiniz
şeylerde yol gösterin, nasıl yapabileceğine
birlikte karar verin, destek olun, yeniden
denemesi için teşvik edin.
• Yaşına uygun sorumluluklar verin, bu sorumlulukları yerine getirip
getirmediğini takip edin. Sorumlulukları
yerine getirmediğinde öncelikle bu
sorumluluğun yaşına ve özelliklerine uygun
olup olmadığından bir kez daha emin olun.
Daha sonra beklentinizi açık bir şekilde
ortaya koyun ve nasıl yapabileceğini birlikte
tartışarak karar verin.
• Duygu ve düşüncelerini açıkça ifade
edebilmesi için destekleyin, örnek olun.
11
ÖĞRENMEYE KARŞI TUTUM
Her bireyin öğrenmeye karşı olan tutumu, öğrenme merakı, öğrenme tarzı bir diğerinden
farklıdır. Okula başlayan çocukların;
Öğrenmeye meraklı olmaları,
Yeni şeyler öğrenmekten keyif almaları,
Öğrendiklerini başkaları ile paylaşmaktan hoşlanmaları,
Çevrelerinde gördükleri şeyler ile ilgili sorular sormaları ve fikir yürütmeler,
Öğrenmek için çaba göstermeleri,
Onların okula başlamaya hazır olduklarının önemli bir göstergesidir.
BİLİŞSEL GELİŞİM VE DİKKAT
ÖZELLİKLERİ
Bilişsel gelişim ve dikkat özellikleri
çocuğun daha çok akademik başarısını etkileyen faktörlerdir. Bilişsel gelişimi yaşına
uygun olan çocuklar, öğrenmeye daha
açık ve meraklıdırlar, okuldaki akademik
çalışmalara daha kolay ve çabuk uyum
gösterirler.
Okula başlayan çocukların 1/5inde
öğrenme ve dikkat sorunları görülür.
Öğrenme ve dikkat sorunları, zeka düzeyinden bağımsız olarak çocuğun okuldaki
başarısını etkiler. Zeka düzeyi normal veya
yüksek olan çocuklarda da öğrenme ve dikkat sorunları görülebilir.
OKUL BAŞARISINDA ANEMİ VE ÇİNKO EKSİKLİĞİNİN ÖNEMİ
Anemi okul öncesi ve okul çağı çocuklarında sık karşılaşılan bir sorundur. Anemi çeşitli vitamin eksiklilerinden de kaynaklanabilir. Ancak en sık rastlanan anemi demir eksiliği anemisidir.
Yapılacak basit bir kan sayımı ile tanı konulabilir. Yapılan çalışmalarda demir eksikliği anemisi olan
çocukların yaklaşık % 60-70'inde eşlik eden çinko eksikliği de mevcuttur. Dolayısıyla demir eksikliği
anemisi olan çocuklarda demirin yanı sıra çinko tedavisi de verilmesinde yarar vardır. Demir
eksikliği genellikle diyette yetersiz demir alımı ile ilişkilidir. Demir eksikliği erken yorulma, güçsüzlük, solukluk, el ve ayaklarda üşüme, baş dönmesi gibi birçok belirtinin yanı sıra okul başarısında
geriliğe yol açar. Çinkonun büyüme ve gelişme için esansiyel olduğu ve fonksiyonları açık bir şekilde
belirlenmiştir. Semptomların şiddeti eksikliğin derecesi ile ilgilidir. Büyüme ve dokuların yenilenmesi
için gereksinme yüksek düzeyde ise risk de o derece büyük olur. Bir başka şekilde ifade etmek ge
rekirse, büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu çocukluk dönemlerinde eksiklik belirtileri de daha çarpıcı
ölçüdedir. Çinko alımı azalmış ise eksiklik belirtileri ortaya çıkar. Ancak semptomlar çok hafif de
olabilir ve ancak dikkatli bir gözlemle ortaya çıkarılabilir. İshal, ağır çinko eksikliğinin değişmez
bulgularından biridir ve çinko suplementasyonuna da hızla cevap verir. Çinko eksikliği, gelişme
geriliği, boy kısalığı ile birlikte, immun fonksiyonların bozulmasına neden olur. Ayrıca ishaller çinko
kaybı ile çinko eksikliğini daha da arttırır, özelikle de besinlerindeki çinko miktarları da sınırlı ise.
Tedavide demir ve çinko takviyesinin yanı sıra bu elementlerden zengin gıdaların
tüketilmesinde yarar vardır. Kırmızı et, yumurta, yeşil sebzeli yapraklar, pekmez gibi gıdalar
demir açısından zengindir. Besinlerde çinko konsantrasyonu çok geniş sınırlar içinde dağılmıştır.
Özellikle deniz ürünleri ve et çinko bakımından zengin kaynaklardır. Hayvansal proteinlerin
biyoyararlığı da daha fazladır.
12
KOLAN HOSPITAL GROUP
ARTIK SOSYAL MEDYADA!
Haydi Sende Takip Et...
www.kolanhastanesi.com.tr
facebook.com/kolanhastanesi
twitter.com/kolangroup
KOLAN
HOSPITAL GROUP
Sağlıklı Yarınlarınızın Güvencesi
444 1 443
www.kolanhastanesi.com.tr
13
BEBEKLERDE
EK GIDALARLA
BESLENME
Uzm. Dr. Hakan KILIÇ
-4 - 6 aylar arası, bebek beslenmesinde çok
önemlidir. Çünkü bu zaman aralığı bebeğinizi
katı yiyeceklerle tanıştırmak için en uygun
zamandır.
-Artık bebeğiniz hızla büyüyor ve buna
bağlı olarak besin ve enerji ihtiyaçları da
artacaktır. Bu dönemde, meme ya da biberonla normal beslenme sonrasında bile
mama istediğini ve doymamış olduğunu
fark edeceksiniz. Bu bebeğinizin ek besinlere hazır olduğunu gösteren belirtilerdendir. Bu dönemde anne sütü varsa
mutlaka devam etmelisiniz. Biberon maması
kullanıyorsanız kullandığınız 1 numaralı
başlangıç mamalarından 2 numaralı devam
mamalarına geçmelisiniz.
-Ek gıdalara başlama zamanı 4. aydan
önce olmamalı ancak ek gıdaya geçiş
zorlaşacağından 6.aydan sonraya da
bırakılmamalıdır.
- Ek gıdalara geçiş dönemi yavaş ilerleyen
bir süreçtir.
Bebeğiniz katı besinlerle tanıştıktan sonra
her öğünde aldığı katı besin miktarı gittikçe
artacaktır.
-Bu dönemde bebeğinize çok seçenek
sunarsanız, zengin çeşitlerle beslenmeye
alışır ve yeni tatlara karşı tepki göstermez.
- İstediği kadar yemesine izin veriniz. Hiçbir
zaman zorlamayınız.
-Yemek zamanları bebeğin kişilik gelişimi ve
ruh sağlığı içinde önemlidir.
14
BEBEĞİNİZ EK GIDA ALMAYA
HAZIR MI?
-Bebeğiniz 4-6 ay arasında ek gıda almaya hazırdır. Ancak
her bebeğin ek gıda almaya hazır olduğu zaman birbirinden
farklıdır. Bazı bebekler üç aylık iken katı gıdalar almaya hazır
duruma gelmesine karşın, dil atma refleksi genellikle dördüncü
aydan itibaren kaybolmaya başlar. Aslında emme işlevinde
önemli bir rolü olan bu refleks yüzünden bebek, ağzına sokulan her şeyi; kaşığı, yiyecekleri dili ile itmeye çalışır.
Beslenme sırasında bebeğiniz başını sağa-sola çevirir veya
ağlarsa lütfen onu zorlamayınız. Katı gıdalara her ikinizin de
zevk alacağı, mutluluk duyacağı bir dönemde başlamanız,
herhangi belirli bir zamanda başlamaktan çok daha önemlidir.
İstemiyorsa zorlamayınız, emzirmeye ve ya biberonla beslemeye 3-4 gün daha devam ettikten sonra tekrar deneyiniz.
Bebeğiniz tatmadan ve yutmadan önce yeni yemeğine belirli
aralıklarla bakar, dokunur ve koklar. Bu nedenle yapılacak en
iyi şey bebeğinize yeni yemeğini bir kaç gün tanıtmanızdır.
Bebeğinizi beslenme saatlerinde yüksek bir sandalyede oturtup besleyiniz. Böylece sandalyeye oturduğunda
beslenme saatinin geldiğini anlayacaktır.
Yemeğini hazırlarken onun dikkatini çekmek için bebeğinizle
konuşun ve hazırladığınız yemekleri ona da gösteriniz. Böylece yemek saatlerini daha eğlenceli bir duruma getirebilirsiniz.
Bebeğinizin ifadelerini ve davranışlarını izleyiniz. Yemek istemedikleri zaman bunu çeşitli şekillerde ifade ederler; örneğin,
ellerini kaldırırlar, başka tarafa döner, yüzlerini
buruştururlar, kafalarını sallarlar ya da ağızlarını açmazlar.
EK GIDA ALMAYA HAZIR
OLDUĞUNU GÖSTEREN
BELİRTİLER
-Sık sık anne sütü ister ve daha çok süt için ağlaması. Bazı
bebekler geceleri sık uyanırlar.
-Başını tamamen rahatça dik tutarak oturabilmesi
-Parmakları ile tuttuğu nesneyi ağzına götürebilmesi.
-Yiyeceği gözleri ile takip edebilmesi ve yiyecek verilince ağzını
açması.
-Ağzına verilen yiyecekleri dil ile dışarı atma refleksinin kaybolmaya başlaması.
-Dudaklarına kaşık değdiği zaman, ağzını açmasıyla beraber
dilini dışarı doğru çıkarmaması.
-Isırma, çiğneme-yutma hareketlerinin birbiri ile uyumlu ve sıralı
hale gelmesi
-Başlangıçtaki emme şeklinin daha olgunlaşması ve emmenin
adeta bir sıvı içiyormuş gibi güçlenmesi.
-Diş çıkarmaya başlaması.
KATI BESİNLERE BAŞLAMAK
İÇİN UYGUN ZAMAN
Zamanlamayı doğru seçiniz. Eğer emziriyorsanız, sütünüzün en
düşük seviyeye geldiği zaman denemelisiniz. Bu genelde sabah
veya öğlen saatleridir. Bebeğinizin huysuz ve yorgun olduğu bir
zamanı tercih etmemelisiniz
Yeni beslendiyse denemeyi erteleyiniz.
Beslenme saatini diğer işleriniz arasındaki 5 dakikalık süre içerisine sığdırmaya çalışmayınız.
Bebeğiniz çok hareketli, yerinde durmuyor ve oturmuyor ise bir
yandan dizlerini tutup bir yandan da ağzına yabancı bir madde
sokmaya çalışmayınız.
Bebeğe kaşıkla besini vermeden önce masaya veya mama
sandalyesine bir parça yiyecek koyunuz ve besini tanımasına
izin veriniz.
15
KATI BESİNLERE NASIL
BAŞLANMALI
KATI BESİNLERİ YEMEK
İSTEMEZ İSE
-Bebek kaşıkları bile bu dönemdeki bebekler için fazla geniş olabilir. Bu yüzden küçük çay kaşıklarını deneyebilirsiniz. Yarım çay
kaşığı ile başlayınız ve beslenme boyunca onunla konuşarak
yardımcı olmaya çalışınız.
- Katı gıdaları yutmayı başarıncaya kadar miktarı her gün bir iki
çay kaşığı arttırarak veriniz ama beslenme öğünlerini çok yavaş
artırmalısınız.
- Katı gıdalarla beslenmeye başladığınızda yiyeceklerin çoğunu
geri çıkaracak, bir kısmı yüzüne bir kısmı önlüğüne bulaşacaktır.
-Katı gıdalara geçiş dönemini kolaylaştırmak için şu yöntemi
deneyebilirsiniz: Bebeğinize önce biraz süt (anne sütü veya
hazır mama) verdikten sonra az bir miktarda katı gıdayı yarım
çay kaşığını geçmeyecek şekilde veriniz ama öğününü yine süt
ile bitiriniz.
-Katı yiyeceklere yeni başlayanlar doğal olarak yeni tatlara ve
katı beslenmenin yöntemine değişken bir davranış gösterirler.
Bir hafta isterler, diğer hafta istemeyebilirler. Böyle bir durumda
şu yöntemleri deneyebilirsiniz.
KATI BESİNLERE BAŞLARKEN
NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ
-Ek gıdaları bebeğe uygun bir kaşıkla ya da bardakla veriniz,
biberon kullanmayınız.
-Bebeğinize vereceğiniz her türlü gıda doğal ve taze hazırlanmış
olmalıdır.
-Yutmasını kolaylaştırmak ve ek gıdanın akciğere kaçmasını
engellemek için ek gıda verirken onu kucağınızda kendini güvende
hissedecek şekilde dik olarak tutun.
-Besinlerdeki doğal tatlara alışmalarını sağlayınız.
-Bebeğiniz için hazırladığınız besinlere katı yağ, şeker, tuz ve
baharat katmayınız.
-Bebeğinize vereceğiniz ek gıdayı onun gelişim düzeyine göre
ağzında kontrol edebileceği ve yutabileceği besinlerden yumuşak,
pürtüksüz yarı sıvı olanları seçiniz.
-Her yeni gıdaya tek-tek ve yavaş-yavaş başlayınız, az miktarda
başlayıp (1-2 çay kaşığı) her gün arttırınız. 4-5 gün aralıklarla yeni
besinleri deneyiniz.
-Sevmediği bir gıdayı zorla vermeyiniz, yeniden denemek için bir
süre geçmesini bekleyiniz.
-Yeme hızı bebek tarafından belirlenmelidir.
-Beslemeden önce bebeğin kaşıktaki yiyeceğe ilgi göstermesini
bekleyiniz.
- Bebeğiniz isterse yiyeceği besini elleyerek tanımasına izin veriniz.
-Zamanla bebeğinizin kendi kendine yemesine izin veriniz, bu onun
özgüvenini artırır.
-Ek gıdalara başladıktan sonra da bebeğinizi 2 yaşına kadar emzirmeye devam ediniz.
-Diş çıkarma dönemi bebeğin iştahsız ve huzursuz olduğu
zamanlardır. Bu dönemlerde bebek anne sütü veya biberon
mamasını daha fazla almak isteyebilir. Fazla ısrarcı olmayınız.
-Çocuğunuza bir yaşını doldurana kadar inek sütü vermeyiniz.
Erken yaşta verilen inek sütü çocuğunuzda alerji ve kansızlık yapar.
Çocuğunuzu kansızlıktan korumak için demir yönünden zengin et,
yumurta, mercimekli baklagiller, pekmez gibi ek gıdalar vermeye
özen gösteriniz.
-Çocuğunuza vereceğiniz ek gıdaların A vitamini açısından da
zengin taze sebze ve meyve olmasına dikkat ediniz. Özellikle
hastalıklardan korumasına yardımcı olacaktır.
-Hazırladığınız gıdaları oda ısısında 2 saatten fazla bekletmeyiniz.
-Konserve, dondurulmuş ve paketlenmiş yiyecekleri, hazır meyve
suları ve kolalı içecekleri, içine boya, tatlandırıcı veya aroma
katılmış besinleri bebeğinize asla vermeyiniz.
-Üç yaşın altındaki çocuklar günde altı öğün beslenmelidir.
-Çocuğunuz ile birlikte sizin de yemeklerden tatmanız onun iştahını
artıracaktır. Çocuklar kalabalıkta yemek yemeyi severler.
-Bebeklere pişmemiş havuç, sosis, fındık- fıstık, çekirdek, üzüm
gibi küçük kuru yemişler vermeyiniz. Nefes borusuna kaçarak
boğulmaya ve akciğerlerin zarar görmesine neden olabilir.
16
Kaşık olarak parmak ucunuzu kullanın:
- Bebekler kaşığa nazaran parmakları daha hoş karşılarlar.
Bir parça sebze ya da meyve püresini parmaklarınıza koyun
ve bunu oradan emmesine izin veriniz. Bu şekilde rahat
yemeyi öğrendikten sonra, bir miktar yiyeceğini dilinin ucuna
yerleştiriniz. Böylece zamanla dilinin ucundaki yiyeceği geriye
doğru boğazına atarak yutmayı öğrenebilir.
Plastik kaşık deneyiniz:
- Metal kaşıklar soğuk hissi verebilir, bebeğinizin dikkatini
çekerek yemesini engelleyebilir.
Yemesi için zorlamayınız:
- Bebeğinizi beslemenizdeki amaç, ona yeni tatlar ve yeme
yöntemlerini tanıtmaktır. Bu süreçte, bebeğiniz sık sık iki ileri bir
geri şeklinde gelişme gösterecektir. Zaman zaman bebeğinizin
katı yiyecekleri reddetmesi beklenen, normal bir tepkidir. Bu gibi
olaylarla karşılaştığınız da ek besinleri vermeyi başka bir gün
deneyiniz. Bebeğiniz hazır olduğunda yiyecektir.
KATI BESİNLERE BAŞLARKEN
ALLERJİ
-Katı yiyeceklere geçişte bebeğiniz yiyeceklere karşı alerjik
reaksiyon gösterebilir. İnek sütü, yumurtanın beyazı, balık, fıstık,
turunçgiller bebekler de en çok alerjiye neden olan yiyeceklerdir.
Bebeğinize yeni yiyecekleri yavaş yavaş tanıtmalı ve yeni bir
yiyeceği vermeden önce 3-5 gün beklemelisiniz, böylece yeni
maddelere karşı reaksiyonları fark edebilirsiniz. Eğer ailenizde
sık alerji öyküsü var ise o zaman daha çok dikkat etmeniz gerekir. En sık görülen alerjik reaksiyon belirtileri:
-Deride kurdeşenlere benzer kızarıklıklar ve lekeler
-Ek besin yedikten hemen sonra kusma
-Yemekten birkaç saat sonra ishal
-Dışkısında kan
-Nefes almada zorluk
EK VİTAMİN VE
MİNERALLER
Hazır mamalar gerekli bütün vitamin ve mineralleri
içerdiğinden bunlarla beslenen bebeklere ek bir vitamin vermeye gerek yoktur. Anne sütü ile beslenen bebeklere D vitamini verilmeye devam edilmesi gerekir.
EK BESİN HAZIRLAMA
Meyveler
-Mevsimine göre elma, muz ve şeftali tercih edilen
başlıca meyvelerdir. Elma ve şeftali gibi meyvelerin suları taze olarak 1-2 çay kaşığı miktarından
başlanarak verilir ve yavaş-yavaş arttırılır. Meyvelerin
vitaminlerinin kaybolmaması için mikser yerine cam
rende kullanılmalıdır.
-Portakal, mandalina, limon bazı çocuklarda gaz,
karın ağrısı ve alerjilere yol açabilmektedir. Bu sorunlar görülmezse bu meyve suları verilebilir. Sorun
yaşanırsa bu meyve suları 4. aydan sonra verilmeye
başlanır.
-Meyve suyuna başlandıktan bir iki hafta sonra meyve
püre halinde verilebilir. Meyve sularına şeker eklenmemelidir.
Elma
-Meyveler iyice yıkanır, kabukları soyulur ve cam
rendede rendelenir. Temiz bir tel süzgeç veya tülbentle süzülerek suyu elde edilir. Önce suyu bebek
alıştıktan sonra püresi yedirilir.
Muz
-Çatalla veya makinede püre şekline getirilir. İstenirse,
portakal veya elma suyu ile biraz sulandırılabilir.
Şeftali
-Şeftali yıkanır, kaynar sudan geçirilir, kabuğu soyulur,
dilimlere ayrılır, çatalla veya makinede püre şekline
getirilir. Tülbentten suyu sıkılır. Su veya püre olarak
verilir.
Portakal
-Suyu sıkılarak verilir.
Sebzeler
-Meyve pürelerine başlandıktan iki hafta kadar sonra
öğle menüsünde verilmek üzere sebze çorbalarına
başlanır. Patates, havuç, pirinç veya irmik ile taze
sebzelerden günlük olarak hazırlanır. Bir iki tatlı
kaşığından başlanarak yavaş-yavaş arttırılır. Dört
haftalık bir süre içinde tam sebze püresine geçilir.
-Seçilecek olan sebzeler taze ve olgun olmalı, çürük
olmamalıdır. Sebze püresine patatesle başlanır ve
daha sonra mevsim sebzeleriyle devam edilir. Çorbaya bir çeşit sebze ilave edilir ve 3 gün bu sebze
verilir. Sebzenin alerji yapıp yapmadığına bakılır. Eğer
sebze alerji yapıyorsa menüden çıkarılır ve çorbaya
başka sebze ilave edilir. Her üç günde bir yeni sebze
ilave edilir ve alerji olup olmadığına bakılır.
Kahvaltı
*Bebek 5. ayını bitirdikten sonra sebze püresi, muhallebi, yoğurt gibi
gıdalara iyice alışmıştır ve kahvaltıya başlama zamanı gelmiştir. Süt, beyaz
peynir, reçel, pekmez, ekmek veya bebe bisküvisi başlıca malzemelerdir.
*Tuzu alınmış bir parça beyaz peynir ve reçel sütle ezilir. Karışıma ekmek
içi katılır. Bu amaçla 3-4 bebe bisküvisi kullanılabilir. Kahvaltıya önce 1-2
tatlı kaşığı olarak başlanır, miktarı giderek arttırılır. İstenirse 1 çay kaşığı
yağ eklenebilir. Bir süre sonra peynir, reçel, yağ ve ekmek sütten ayrı
olarak verilebilir.
Uyarı: Bal alerji yapma olasılığı nedeniyle bir yaşından önce tercih edilmez.
Yumurta
*Yumurta katı olana kadar haşlanır. Sarısından ilk gün 1 nohut
büyüklüğünde bir miktar ile kahvaltıya ilave olarak başlanır. Gün aşırı ve
her defasında miktar arttırılarak 1 ay sonunda sarısının tamamı verilir. İyice
alışmış olan çocuklara yumurta kayısı kıvamında verilebilir. *Haftada 2-3
yumurta sarısından fazlası verilmemelidir. Yumurtanın beyazının verilmesi
1 yaşına kadar önerilmez.
Tereyağı
*Kahvaltıda 1 çay kaşığını geçmeyecek şekilde 9. Aydan sonra her gün
verilmelidir.
Bal
*Bebeklere 12 aydan önce bal verilmesi önerilmemektedir.
Çay
*Çayın besleyici hiç bir değeri yoktur. Aksine diğer gıdaların besleyici
değerini düşürür, bağırsaklardan demir emilimini bozarak kansızlığa yol
açabilir. Bu bakımdan süt çocuğu beslenmesinde yeri yoktur.
Tahıllı Çorbalar
*Mercimek, yoğurtlu yayla, acısız tarhana çorbası gibi gıdalar, taze sebze
çorbalarına alıştırılmış olan bebeklere 8. aydan sonra değişik tatları
öğretmek amacıyla verilebilir.
Et ve Tavuk
*Bebeğinize 7. veya 8. aylarda dana veya tavuk eti makineden geçirilerek
püre halinde öğle öğününde verilebilir.
Balık
*Bebeğiniz 8 aylık olduktan sonra haşlanmış veya ızgarada pişirilmiş beyaz
etli balıklar verilebilir. Kılçıklı balıkların iyi ayıklanması gerekir. Alerji yönünden dikkatli olunmalıdır.
Köfte
*Yağsız, sinirsiz üç kez çekilmiş dana veya sığır kıymasından, çok az
ekmek ufağı ve tuz ilavesiyle birlikte baharatsız hazırlanır. Yağsız tavada
veya ızgarada pişirilir. İçinin de iyice pişmesine dikkat edilir ve sebze
çorbalarıyla birlikte 1-2 köfte 7. aydan itibaren verilir.
Karaciğer Püresi
*Dana veya kuzu karaciğeri yıkanır. Kuzu ciğeri tercih edilir. Üzerindeki zarı
çıkarıldıktan sonra yağsız tavada veya haşlanarak pişirilir. Rendelenerek
veya makinede püre haline getirilir. Balık ve tavuk etleriyle dönüşümlü
olarak sebze çorbalarıyla birlikte verilir. İlk günler 1 çay kaşığı (5gr)
başlanarak bir hafta sonra 5 çay kaşığına çıkarılır.
Beyin
*Kuzu beyni suda haşlanır. Tuz, limon, sıvı yağı ilave edilerek 3-5 çay
kaşığı verilir. Ayda 2-3 kez yedirilmesi yeterlidir. Ama genellikle 1 yaşından
sonra verilmesi daha uygundur.
Su
*Genel anlamda sağlıklı olan bebeklere çok sıcak hava veya sıvı kaybına
yol açan ishal gibi durumlar dışında su ile takviye yapmak gerekmez.
*Kullandığınız su da çok önemlidir. Su pek çok mikroorganizmanın
taşıyıcısıdır. Bebeğiniz 18 aylık olana kadar vereceğiniz suyu mutlaka
kaynatmalısınız. Ayrıca bebeğinizin çiğ olarak tükettiği sebze ve meyveleri
iyi kalitede bir suyla yıkamalısınız.
17
SAMİMİ, SEMPATİK, DOĞAL...
Albüm Öncesi Hiç Röportaj Vermeyen
İsmaİl YK Kolan Sağlık Dergisine Merak
Ettiğiniz Soruları İçtenlikle Cevapladı...
18
İSMAİL YK
İsmail Yk neden bu kadar seviliyor? Özellikle de gençler sizi çok seviyor...
Öncelikle olduğum gibiyim ve bende insanları çok seviyorum. Sevdiğim işi severek yaptığım için
buda işime yansıyor diye düşünüyorum. Özellikle çocuklar beni çok seviyor. Onlara yönelik hem
klipler hem de şarkılarda yapıyorum. Onlar sevdikçe anne ve babalarda otomatikman seviyor.
Gençlere yönelikte zaten aşk şarkılarımız var, bekar olanlar daha çok aşk şarkılarını tercih ediyor
çünkü daha çok aşk yaşayabiliyorlar ... Bu kadar sevilmemin nedeni bunlardır yani...
Ben sporu seviyorum, özellikler futbolu çok seviyorum. Futbol dışında masa tenisi oynamayı ve
resim çizmeyi seviyorum. Kara kalem resim çizmeyi seviyorum çünkü hayal gücümün çok yüksek
olduğuna inanıyorum.
Sizin müzik anlamında beğendiğiniz birileri var mı?
Var tabii ki. Santana, Queen grubu, İbrahim Tatlıses, Orhan Gencebay, Fatih Erkoç, Tarkan
bu sanatçıları dinlemeyi hiç bir zaman eksik etmem ..
Şarkı sözlerinizi nasıl yazıyorsunuz? Nelerden esinleniyorsunuz?
Yazmadan önce müzik yaparım, makamı dinlerken bakarım beni nereye götürüyor. Benim hayal
gücüm çok yüksek olduğu için mutlaka bir yerlere gidiyor. Elimde kağıt kalemim hazır ve hayal
ederek yazıyorum. Hayal etmek çok önemli çünkü söz ve beste yazarken herhangi bir kitap okuyup
ordan bir parça burdan bir parça yada ne bilim çok yuvarlak sözler yıldızlar, dağlar, taşlar filan
daha çok realist kelimleri kullanıyorum. Yani insanların daha sık kullandığı kelimeleri, mesela
Allah Belanı Versin hiç kimse bugüne kadar cesaret edip yazmadı, ama insanların ağzında duyuyorum bu kelimleri ya da mesela www.bombabomba.com bunlar sürekli kullandığımız kelimeler yani
böyle hayata bakarak yazıyorum. Çevremdeki insanların söylediklerine dikkat ediyorum. İster istemez bunlarla beslendiğim için onlarla güzel şarkılar yazabiliyorum.
İSMAİL YK
İSMAİL YK
İSMAİL YK
Gündelik yaşantınızda neler yaparsınız?
19
19
en
k
ı
ü
ağl Çünk
s
çin ktir.
i
nim ginli yden
e
B
zen her şe .
k
ır,
ü
r
d
i
y
k
r
ı
d
li
bü sağl
va
i
m
e
ğ
bir
ön
ile
d
n
ir
la ği
b
o
z
n
esi ğlıksı r dile
k
r
He a sa tek bi ğlıklı
am nın
sa
a
a
lins dır od ktır.
o
var olma rabam dert
a
ye
n
i
a
un
d
s
s
l
n
n
i
o
i
lsu lum
m
o
i
rt
K
e
o
m
i
d
k
ev i de
iye
n
d
su
m
un da
ki
s
ği
r
l
i
e
l
o
n
ı
d
n
e
m
sl
gi
ü
a
n
z
e
r
ze
z
i
gö ede
b
k
üyü uzda aki
b
m
zd
en
u
u
ğ
h
m
u
a
All doğd cudu
ü
biz iş. V tün
rın
a
l
m
bü rgan k
ver
ı o larsa
r
a
p
rl
in
o
a
g
t
n
i
dam erin en ze gelse
ya
değ anın
a
r
ah
l
a
y
l
n
r
dü rı bi mez A r
la
bi z
ye
m
e
e
l
a
d
y
bi
ö
ad nu ö
k
ı
e
ar
z,
m
l
i
bu
e
n
n
d
a
gi
n
ins ış ki
e
ok
z
ç
n
m
te
at
ıza in
a
r
m
z
a
ı
y
ığ
ar
ng
l
l
e
ğ
n
z
a
a
ins den s lim ki
üz
de ım!
y
e
o
t
ka kalal
k
i
d
20
İSMAİL YK
İSMAİL YK
İSMAİL YK
İSMAİL YK
Sizce sizin diğer sanatçılardan sizin farkınız nedir?
Onlardan biraz daha cool takılıyorum, yani bir şeyden çekinmiyorum, cesaretliyim yani
söz yazarken herhangi bir prensibimde yok yani kurallara göre gitmiyorum. Müzikte kurallar vardır bir sınır vardır ama bence serbest çalışmak gerekiyor benim müzik çalışmalarım
çok yönlü naturel serbest müziktir.
Şu günlerde hayatınızın gündeminde neler var ?
Konserler ve albüm çalışması var 1 buçuk ayım kaldı. Kasım ayında çıkartmayı
düşünüyoruz, 2 yeni şarkı ile normal single olacaktı ama gün geçtikçe farklı duygularla
besleniyoruz, yazıyorum sonra bu şarkının da olması gerekiyor diyerek ekliyorum. Böyle
oldukça şarkılarım fazlalaştı 11 şarkıya çıktı ve artı 3 eski şarkılarımdan söyleyeceğim.
Yani 15 şarkıyı bulur.
Sağlığınıza ne kadar önem veriyorsunuz?
Sağlığıma önem veriyorum sadece uykusuzluk problemim var oda yoğunluktan, konserlere gidiyorum çok yoğun bir tempom var. Ama suyumu eksik etmem, sporda yapıyorum.
Beslenmemede dikkat ederim çok fazla abartmam, mesela yemekten sonra tatlı yemem.
Sigara kullanmıyorum, gece yemek yemekten kaçınıyorum çünkü sağlığa çok zararlı
olduğunu biliyorum.
Düzenli olarak check-up yaptırıyor musunuz?
Senede en az iki kere diş kontrolüne giderim. 6 ayda bir mutlaka check-up yaptırırım. Ama
her şeyden önemlisi her zaman pozitif düşünmeliyiz ki yaptırdığımız check-up’ın sonucu da
güzel çıksın.
Bize sağlıkla ilgili bir mesaj verebilir misiniz?
Benim için sağlık en büyük zenginliktir. Çünkü sağlık her
şeyden önemlidir.
Herkesin bir dileği vardır, ama sağlıksız olan bir insanın
tek bir dileği vardır oda sağlıklı olmaktır.
Kimi insan arabam olsun, evim olsun diye dert eder kimi
de kolum olsun gözüm olsun diye dert eder aslında Allah
en büyük zenginliği biz doğduğumuzda bize vermiş. Vücudumuzdaki bütün damarları organların değerini
toplarsak dünyanın en zengin adamları bir araya gelse
bunu ödeyemez Allah insanları öle bir yaratmış ki, demek
biz insanlar zaten zenginiz o yüzden sağlığımıza çok
dikkat edelim ki zengin kalalım!
21
Disk hastalıkları 4 ayrı derecede karşımıza çıkabilir.
Bulging ve protruzyonun tedavisi (yani 1. Ve 2. Derece fıtıkların tedavisi) istirahat, ağrı kesici gerekirse
fizik tedavisi gibi yöntemlerdir.
Ekstrudasyon ve sekestrasyona bağlı ağrıların
tedavisi ise disk materyalinin girişimsel tedavisi ile
olmaktadır.
Bulging : Bobeleşme.
Protruzyon : Prolapsus, taşma.
Ekstrüdasyon : Disk materyalinin kopmadan
kanala girmesi ve sinire baskı yapması.
Sekestrasyon : Disk materyalinin koparak serbest
biçimde kanala girmemesi ve sinire baskı yapması.
22
l
Be
sı
Op.Dr. Mustafa KAKŞİ
rı
Ağ
Hekime en sık başvuru
nedenleri arasında birinci
sırayı baş ağrısı ve ikinci sırayı
bel ağrısı almaktadır !
Bel ağrısının en sık nedeni lomber bölgedeki disk problemleridir. Kişilerin %80 inin yaşamları boyunca en az bir kez bel ağrısı
şikayeti olmaktadır. Bu aynı zamanda yaşam kalitesinin bozulduğu,
beraberinde psikolojik sorunların ortaya çıktığı, iş gücü kaybına
neden olan bir durumdur. Bu grup hastalar genellikle orta yaş
grubudur.
İnsan omurgası 24 hareket segmentinden oluşmuştur. 7
adet servikal omur arasında 5 servikal disk ,12 adet torakal omur
arasında11 torakal disk , 5 adet lomber omur arasında 4 lomber
disk, 1 servikotorasik, 1 torakolomber ve bir lumbosakral olmak
üzere vücudumuzda toplam 23 disk mevcuttur. Her disk üstündeki
omurun adını alır.
Gençlerde diskin içeriği % 90 su iken yaşlılarda %70 den
azdır. Yaşlandıkça cildimizdeki su miktarı azalıp kırışmalar olduğu
gibi tüm organlarda kemik yapılarda ve omurlar arasındaki
disklerde de su miktarı azalmaktadır.
Disk yapısı bozulup iki omur arasından taşmalar gösterince
fıtık dediğimiz durum meydana gelmektedir. Disk yapısının taşma
derecesine göre fıtıklar çekilen MR sonucunda raporlandırmalarda
siyah yazılarla yazılan bulging, protruzyon, ektrudasyon, sekestrasyon gibi isimleri almış oluyor.
23
Bel Fıtığı
Boyun Fıtı
ğı
Bel ve boyun fıtıklarında acil girişim gerektiren olaylar
1 - Kolda veya bacakta belli kas guruplarında kuvvet kaybı,
2 - İdrar ve gaita tutamama şikayeti.
Girişimsel yöntemleri incelediğimizde internetten karşımıza çokça tedavi yöntemi çıkmaktadır. Bazen polikliniğe
gelen hastalardan da duyar hale geldiğimiz tedavi yöntemlerinden kısaca bahsetmek lazım. Kafa karıştıran bu
tedavi yöntemlerinden kısaca bahsetmek gerekirse:
Sıkça istenilen tedavi yolları ;
1 - Lazer veya kansız ameliyat,
2 - Fizik tedavi.
Kaç türlü lazer tedavisi vardır? Yüzde yüz etkili midir? Kaçıncı derecede fıtıklara uygulanır?
Alternatifi var mıdır?
Üç türlü yapılabilir ;
1 - IDET(İntradiskal elektrokoagüloterapi)
2 - Nukleoplasti
3 - Nükleotomi
Birbirinden ne farkı vardır?
IDET ile nukleoplasti birbirine benzer sadece kullanılan lazer cihazının ısı farklılığı vardır, nukleotomide içerdeki
fıtık materyali lazerden sonra aspiratörle çekilerek boşaltılır
Yüzde 50-60 etkisi vardır.
1. ve 2. Derece (yani bulging ve protruzyon) fıtıklara uygulanır, bu yöntemin alternatifi fizik tedavisidir.
Son zamanlarda popülarize edilmeye çalışılan bir yöntem de endoskopik disk cerrahisidir.
Çok nadir görülen farlateral ve foraminal disklere uygulanmaktadır. Bu yöntem beyin cerrahisinde disk
ameliyatlarında mikrodiskektominin yerini tutamamıştır.
24
Mikrodiskketomi
Bel fıtığında tedavi edilmesi gereken grup 3. ve 4. Derece (ekstrude ve sekestre) bel fıtıklarıdır. Bu hastalar fizik
tedavi, lazer veya endoskopik girişimden fayda görmemektedirler.
Diğer yöntemlerden farklı olarak boyun fıtıklarına da uygulanabilmektedir. (boyun bölgesindeki fıtıklara lazer
nükleotomi ve nükleoplasti, endoskopik girişim gibi yöntemler uygulanamamaktadır)
Başarı % 99 dur
Günümüzde Girişimsel işlemde altın standart olarak kabul edilir.
Yara izi, lazer veya endoskopla oluşan izden çok farklı değildir, yaklaşık 1,5 cm dir.
Kanama yaklaşık 20 cc kadar (bir çay bardağı kadar)
Hasta 1 saat sonra yemek yiyip, 3 saat sonra yürütülüp, 12 saat sonra taburcu edilmekte, 3 gün sonra banyosunu
yapabilmektedir.
Girişimsel yöntemler
Bel fıtığına ait ilk girişimsel işlem 1933 yılında yapılmıştır. Hızla ilerleyen teknoloji sayesinde girişimsel
işlemin amacı değişmese de tanı ve tedavi yöntemleri değişiklik göstermiştir. MR cihazları sayesinde radyasyona
maruz kalmadan kolaylıkla teşhisi konulabilen bel ve boyun fıtıkları daha da çözümlenebilir hale gelmiştir. İnternet
üzerinden araştırmalar yapılıp hastalık hakkında kolay bilgi edinilmesi ve tedavi yollarının bulunması hastalar için
bilgilenme kolaylığı sağlamaktadır. Yapılan araştırmalarda bel ağrılarının % 1-3 ü kadarı girişimsel işlem gerektirmektedir. Diğerleri istirahat, ağrı kesici ve fizik tedavi ile tedavi edilebilmektedir.
Bel ve boyun ağrılarında sebep disk taşmasına bağlı fıtık ise tüm amacımız hangi yöntemle olursa olsun
hastanın ağrısını dindirip aktif yaşama dönmesini sağlamaktır. Diskin yerleşim yerine göre kol ve bacakta belli kas
guruplarında muayenede kuvvet kayıpları tespit edilebilir. Bel bölgesinde üst bölgedeki omurlar arasından çıkan
diskler idrar ve gaita kaçırma sorunlarına sebep olabilir. Büyük kaslardaki kuvvet kaybı sadece erken müdahale ile
yüz güldürücü biçimde geri döndürülebilir.
Unutmayalım ki fıtıklar kanser gibi, tümör gibi illa çıkartılması gereken doku değildir. Boyun ve bel
fıtıklarının tedavisi hastaya konfor sağlamak için yapılır. Sakat bir kol sakat bir bacak ve idrar kaçıran bir birey haline
gelmemesi için bazen acil girişimlerde uygulanabilir.
25
V
ücudumuzu dış etkenlerden koruyan cildimiz, yaz aylarında güneş ışınlarının yoğun
olmasından dolayı, kurumakta, sertleşmekte ve daha fazla bakıma gereksinim duymaktadır. Yazın artan ter salgısı bazen, kuruyan ve sertleşen deriden, dışarıya atılamaz ve deri altında yerleşir. Bu gibi
durumlarda cildinize dışarıdan müdahale gerekebilmektedir.Bu gibi sorunlar farklı tipteki ciltlere göre
değişiklik gösterebilmektedir.
Örneğin: Özellikle yağlı ciltlilerde yaz aylarında gözeneklerin tıkanması, akne (sivilce)
oluşumuna veya artışına neden olabilmektedir. Bu problemleri minimize etmek için belirli bakım yöntemleri ile derimizin gözeneklerini açık tutmaya çalışmalıyız Ancak su ve sabun cildimizin kurumasına
neden olan diğer faktörlerdir. Bu nedenlerle yaz aylarında suyun ve güneşin kuruttuğu derimizi uygun
nemlendiricilerle sürekli nemlendirilmesi gerekmektedir.Cilt, olumsuz etkenlere dayanıklılığı yüksek olan ancak
bir o kadar da iç ya da dış olumsuz etkenlere maruz kalan bir organımızdır. Bu nedenle sağlığına ve
güzelliğine önem veren kişiler, ihtiyaçları olan rutin cilt bakımlarını yaptırmalılar.
Güneş lekelerinin cildinizin herhangi bir yerinde olup olmadığını kendiniz de gözlemleyebilirsiniz. Güneş lekeleri, deride doğal güneş ışığına ya da solaryum’a maruz kalan bölgelerde tek ya da çok
sayıda yuvarlak kahverengi lekeler şeklinde görülür. Çapları bir milimetreden bir kaç santimetreye kadar
Aslında çok da keyifli geçen bir yaz döneminin ardından, güneş, tuzlu veya klorlu su cildin
daha da kuruyup nem kaybetmesine ve ciltteki çizgilerin belirginleşmesine neden olur. Cildimiz, Güneş
ışınlarının yıpratıcı etkisine karşı koruma sağlamak için bronzlaşır, kalınlaşır. Bu kalınlaşma cildin daha
donuk görünmesine neden olur. İçinde bulunduğumuz, sıcak aylar artık yavaş yavaş yerini Sonbahara
doğru bırakacaktır.
Bununla ilgili de önemli bir vurgu yapmakta yarar görüyorum, bazı tedaviler ya da bakım uygulamaları, sonbahar ile başlamaktadır. Sonbahar sadece kışa hazırlanmanın değil, aynı zamanda
geçirmiş olduğumuz, Yaz mevsiminin de cildimizde bıraktığı izlerini de onarmanın zamanıdır.
Nedeni ise, Cilde yapılması gereken birçok uygulamanın, güneş ışınlarının en az
olduğu yani sonbahar veya kış aylarında uygulanması gerekmektedir. Sanırım lekeleri olan
bir cilt ile kimse yaşamını devam ettirmek istemez. Aslına bakarsanız, sonbahar mevsimi,
cildimizi yenilememiz ve gereken ilgiyi göstermemiz gereken en önemli zaman dilimlerinden
bir tanesidir. Unutmayınız ki, ciltte oluşan lekelerle ilgili hızlı ve pozitif sonuç almak erken
dönemde müdahale ile mümkün olmaktadır.
Güneş lekelerinin tedavisinde geleneksel olarak tıbbi ve medikal preparatlar,
kişilerin beklediği tatmin edici yanıtları alabilirler.
Öncelikle cildinizi iyi gözlemleyin. Yaz öncesi ve yaz sonrası
kırışıklıklar ve elastikiyet kaybındaki değişimler, cilt tonundaki renk
değişimleri, leke ve ton farklılıklarının oluşumu hızlı müdahale gerektiren cilt
hasarlarıdır. Özellikle lekelerle ilgili belirgin bir farklılık yaşıyorsanız hemen
Uzman doktorunuza danışın. Güneş, ışınlarını yaymaya devam etmektedir.
Gün ışığına çıktığınız her an için güneş
koruyucunuzu kullanmayı
asla unutmayın!
Uzm.Dr. Melis ŞENLİK
26
Yaz bitti, cildimizi yenilemenin
zamanı
SONBAHAR !
27
27
GESTASYONEL DiYABET
GEBELİKTE ORTAYA ÇIKAN DİYABET
28
Çeşitli ülkelerde yapılan çalışmaların incelenmesi sonucunda gebeliğin 24-28.haftaları
arasında anne yada bebekte çıkan sorunlardaki artışın, annenin kan şekeri düzeyiyle paralel
olduğu görülmüştür.
Bu haftalar arasında, gebeliğin şeker hastalığı tablosu oluşturma etkisinde artış olmaktadır.
Farklı toplumlarda rastlanma olasılığı 100 gebelikte 1-14 arası değişmektedir. Açlık kan şekerinin(AKŞ) 100, 1. saat tokluk kan şekerinin 140, 2. saat tokluk kan şekerinin ise 120 nin altında
olmasının anne ve bebek açısından koruyucu olduğu görülmüştür. Anne yaşının 25 den yüksek
olması, kilo fazlalığı, ailede şeker hastalığı olması, önceki gebeliklerinde benzer sorun yaşamış
olması, polikistik over sendromu olması ya da yüksek tansiyon varlığı gestasyonel diyabet riskini
artırmaktadır. Günümüzde gebeliğin 24-28. haftalarında tarama amaçlı yapılan şeker yükleme
testi (OGTT) ile erken tanı konularak anne ve bebekte çıkabilecek sorunlar oldukca azaltılmıştır.
OGTT bozuk çıkan hastalarda öncelikle yaşam şekli düzenlenmesi gereklidir. Anne ve
bebeğin ihtiyacını karşılayacak demir ve kalsiyumdan zengin, şeker gibi karbonhidratlardan fakir
bir diyetle alınan kalori miktarı düzenlenmelidir. Günlük hayata herkese mutlaka tavsiye ettiğimiz
egzersiz eklenmelidir. Gebelikte anneyi zorlamayacak yürüyüş, pratikte en kolay uygulanabilen
egzersizdir. Düşük tehdidi gibi yatan anne adaylarında da yattığı yerde kollarıyla yapılabilecek
hafif hareketlerle yaşama egzersiz eklenebilir. Uygun diyet ve egzersizle birlikte kan şekeri özellikle tokluk kan şekeri takibi gereklidir. Doktorunuzun yapacağı değerlendirmelerle gerekli görülürse insülin tedavisi başlanabilir. Ağızdan verilen şeker ilaçlarının bazılarının kullanılabileceği
ile ilgili çalışmalar varsa da günümüzde rutin uygulamaya geçmediğinden, güvenliği kanıtlanmış
olan insülin tercihimizdir. Sakkarin plesentadan çocuğa geçmekte olmasına rağmen bebekte yan
etki yaptığına dair bir çalışma yoktur. Aspartam içeren tatlandırıcılar ise plesantadan geçmemektedir. Doğum sonrası annelerin 6-8. haftalar arası doktoruna müracaat edip şeker hastalığının
kalıcı olup olmadığının kontrolü gereklidir. Annelik dünyanın en güçlü içgüdüsünü içerdiğinden
önemli olan tanının konmasıdır. Kendi gözlemlerim hastaların bebeği koruyabilmek için diyet ve
egzersizi muntazam yaptıklarıdır.
Tüm annelere evlatlarıyla sağlıklı günler diliyorum.
Uzm.Dr. Z. Beril MARDİNLİ
29
- Yüz (face) ameliyatları
- Göz kapak (blefereplasty) ameliyatları
- Estetik burun ameliyatları (Rhinoplasty)
- Liposuction (vücut kontur düzeltimi)
- Lipoabdominoplasty
- Estetik kadın organ ameliyatları
- Estetik erkek organ Ameliyatları
- Göğüs ameliyatları
- Hücreden zengin yağ ile yüz, göğüs ve vücut
için yapılan ameliyatlar
- Saç ameliyatları
Estetik İle İlgili Kulaktan Dolma Bilgileri Unutun...
Estetik İle İlgili Kulaktan Dolma Bilgileri Unutun...
Op.Dr. Salih MOLLAOSMANOĞLU
TOTAL YÜZ GERME (TOTAL FACE LİFT)
40 Yaş üzerine yapılır.
Yüz ve boyun bir arada olup, hem kulak önü ve arkasında olur.
Ameliyat 4-6 saat sürer.
Kombine yapılabilir.
2 gün hastanede kalır.
İyileşme süresi 7-10 gündür.
Kimlere yapılır?
40 yaş ve üzeri, boyun ve yanda sarkma oluşmuş kişiler bu ameliyat adayıdır. Ameliyat hazırlığı için sigara ve
alkol gibi içecekler bırakılmalı, kan sulandırıcı ilaçlar kullanılmamalıdır.
Yöntem nedir?
Macs lift yöntemi tercih edilir (kısa iz olarak).Çok yaşlılarda daha kombine ameliyat (smas+kök hücre)
düşünülebilir. Macs lift yöntemi boyun liposection ile kombine edilebilir. Yüzde kanama olmaması için yine özel
(tümessen) solüsyonlar kullanılabilir
Riski nedir?
Yüze müdahalalerde her ameliyatta olduğu gibi kanama, enfeksiyon ve facial sinir zedelenmesi olabilir.Bunları
arttıran faktör sigara ve alkoldür.
30
MINI FACE LIFT (MİNİ YÜZ GERME)
Genel anestezi altında yapılır.
Ameliyat süresi 2-4 saattir.
1 gün hastanede yatılır.
İyileşme süresi 7-10 gündür.
Kimlere yapılır?
40 yaş üstü erken cilt sarkmalarında, kadın erkek hastalar bu ameliyatı olabilirler.
Yöntem nedir?
Mach lift yöntemi tercih edilir. Ancak cilt yaşlanması fazla ise smas askı ve kök hücre dolgu kullanılır. Yöntem genellikle kulak önü ve favori hizası itibarı ile kesilir scar kulak önünde dikkatli bakılınca göze çarpar.
Risk var mıdır?
Yapılan ameliyat eski küçük yöntemler gibi risk olmasa da deri fazlalığı sinir riski olabilir. Sigara- alkol
kullanımlarında risk artar. Bu nedenle ameliyat öncesi anlatılmalı, bırakılması tercih edilmelidir.
Kimler bu ameliyatı olamaz?
Kalp-tansiyon-kanser-şeker hastaları bu ameliyatı olamaz.
BLEFEROPLASTY (GÖZ KAPAK AMELİYATLARI)
Lokal veya genel anestezi altında yapılır.
Ameliyat süresi 1-3 saattir.
İyileşme süresi 3 gündür.
Dikiş alma süresi 5 gündür.
Pansuman gerektirmez.
Göz kapaklarının tam iyileşme süresi 3-6 aydır.
Kesi uygun yerlerde olduğu için iz olayı azdır.
Alt ve üst kapak yüzün yaşlanması veya sigara ve alkol alımının artması sebebi ile
düşme ve herniasyon (fıtıklaşma)eğilimi gösterir.
Sonuçlar yüz güldürücüdür. Ameliyat sonrası bakışlar daha düzgün ve dinamiktir.
ESTETİK BURUN AMELİYATLARI (RHİNOPLASTY)
Ameliyat açık-kapalı olarak yapılır.
Ameliyat süresi 1,5-2,5 saattir.48 saatlik tampon süresi vardır.7 gün burun spliti kullanılır.
Ameliyat öncesi yüzünüze ait burun şeklinizi (bilgisayar programı ile) tahmin edebilirsiniz.
Burnun tam şekillenmesi 3-6 aydır.
Kimler burun ameliyatı olabilir?
18 yaş üzeri kadın -erkek bu ameliyatı olabilir.Travma geçirmiş ,deviasyonu+konkası olan hastalar kompine olarak
yine rhınoplasty olabilirler.
Ameliyat nasıl yapılır?
Yapılan anestezi sonrası (lokal),tüm burun cilt ve çatı olarak ayrılıp şekillendirildikten sonra tekrar cilt ve çatı
birleştirilir. Aynı anda ortadaki septum eğrilikleri ve konka (burun etleri) düzeltilebilir. Bu da nefes almayı rahat hale
getirir.
Risk var mıdır?
Elbet her ameliyat gibi burunda da hematom, enfeksiyon veya kıkırdak kaymaları olabilir. Ancak bu risk, az olan bir
risktir.
Önceden burun şekillendirilebilir mi?
Evet, bazı programlar aracılığı ile burun şekillendirilebilir. Bu da yüze göre yapılır. Açık burun ameliyatlarında tahmini %60-70 olarak program çizimi yapılabilir.
31
LİPOSUCTİON(VÜCUT KONTUR DÜZELTİMİ)
Ameliyat genel anestezi altında yapılır.
Genellikle ayakta iken planlanır.
Ameliyat süresi 2-4 saattir.
Ameliyat sonrası korse kullanılır.
Alınacak miktar önemlidir.
Liposuction'da 2 yöntem vardır. Islak ve kuru olarak bilinir ve tercih doktora aittir. Liposuction zayıflama ameliyatı
değildir.
LİPOABDOMİNOPLASTY
Genel anestezi altında yapılır.
Ameliyat süresi 2-4 saattir.
2 hafta korse kullanılır
2-4 gün hastanede yatırılır.
İz tamamen mons pubis hizasındadır
Yeni göbek (umblikus) yapılır.
Ameliyat kimlere yapılır?
Ameliyat doğum yapmış hastalara çok kilo kaybetmiş kişilere uygulanır.
Ameliyat zamanı nedir?
Genellikle doğumdan 12 ay sonra yapılır.
Yöntem nedir?
Lipoabdominoplasty yeni bir karın germe yöntemidir. Karın alt kadranda saltana fasiası korunarak yapılır. Cilt
öncelikle liposuction yöntemi ile inceltilir. Bilahare yeni sfak bölgesi açılarak ameliyat gerçekleştirilir. Sfak daraltımı
sternumun alt ucundan başlayıp, mons pubis hizasında biter. Karın alt kadran bırakılan facia sayesinde daraltılarak
bel şeklini verir.
Başka yöntemler nelerdir?
Tüm bel karın bölgesinde oturur pozisyonda cilt ve yağ taşması varsa, kilo kaybı çok olmuşsa, yaşlıysa cirküler abdominoplasty yapılır.
Mini Abdominoplasty nedir?
Göbek yeri değişmeksizin karın alt kadran açılarak yapılır. Yine sfak daraltımı olur, genç hanımlara tercih edilir.
GÖĞÜS AMELİYATLARI
MEME BÜYÜTME(Augmentation mamoplasty)
Ameliyat genel anestezi altında yapılır.
Ameliyat süresi 1-2 saattir.
3 hafta göğüs korsesi takılır
Hangi yaşta yapılır?
Ameliyat 18 yaş sonrası yapılır.
Ameliyat öncesi nelere dikkat edilmelidir?
Alkol ve sigara en az 5 gün önce azaltılmalıdır.
Endokrin sorunları olmamalıdır.
Kan sulandırıcılar 1 hafta önce kesilmelidir.
Ameliyat yöntemleri nelerdir?
Ameliyat genç kızlarda göğüs dokusu gelişmemesi veya az gelişmiş ise aksiller (koltuk altı), doğum yapmış hanımlarda
anatomik meme kahverengisinden (areola) konulur. Ya da ize razı olanlarda meme altından yapılır.
Ameliyat sonrası bakım?
3 hafta korse sonrası ayda bir olmak şart ile masaj (doktor tarafından gösterilerek) yapılır. Senede bir kez ultrason
kontrolü (kapsül oluşumu için) yapılarak takip edilir.
32
Estetik İle İlgili Kulaktan Dolma Bilgileri Unutun...
MEME KÜÇÜLTME
Ameliyat genel anestezi altında yapılır.
1-2 gün hastanede kalınır.
İyileşme süreci 7-10 gündür.
2 hafta korse kullanılır.
Yöntem nedir?
Ameliyat için 2 yöntem kullanılır. Göğüs ağırlıkları
500mg ise md lejoure (vertikal) yöntemidir. 500 mg
‘den fazla ise inferior folikül yöntemi yani ters T iz
bırakan bir yöntem kullanılır.
Kimlere yapılır?
Genellikle doğum yapmış veya çok kilo kaybetmiş
hanımlara yapılır. Endokrin problemi olanlar önce bu
sorunu halletmelidirler.
Ne zaman yapılır?
Doğumdan 9 ay sonra yapılır. Diğer hastalar doktoruyla her konuda bilgi aldıktan sonra ameliyat
yapılır
Ameliyat sebepleri nelerdir?
Omuz düşüklüğü, göğüs altı enfeksiyonları omur
eklemi eğilmeleri ileride diğer hastalıklara zemin
hazırlaması nedeni ile küçültme ameliyatları hemen
yapılır.
KADIN GENİTAL ORGAN ESTETİK
AMELİYATLARI
Genel doğum sonrası vajen ve labiumlarda deformasyon olur. Kadın yaşlandıkça
mons pubis çöker. Bunlara estetik uygulamalar hücreden zengin yağ desteği ile
vajen dudak ve vajen kontraksiyon
hvhcanlılığı sağlanır.
ERKEK ORGAN ESTETİK
AMELİYATLARI
Yaşlanan erkekte penis deforme olabilir
veya doğuştan küçük olabilir. Bu durumda
hücreden zengin yağ ile veya dermofit
greft ile genişletilip uzatılabilir.
HÜCREDEN ZENGİN YAĞ İLE YAPILAN AMELİYATLAR
Yüz gençleştirme,
Meme büyütme (Augmentation),
Popo büyütme,
Vücut defektlerinin doldurulmasında,
Liposuction sonrası çukurların doldurulmasında,
Kadın genital organ estetiğinde,
Erkek genital organ estetiğinde kullanılır.
Yağ suction yöntemi ile alınır. Bir işlemden geçirilerek
yağ zengin hale getirilip yukarıda bahsedilen ameliyatlar için kullanılır.
SAÇ AMELİYATLARI
Lokal anestezi altında,
Fut-fue yönetimi ile yapılır.
Ameliyat süresi 4-6 saattir.
Greft akım sahası ekim için önemlidir.
Ense ve göğüs kılları ekim için tercih edilir.
Fut sitemi izli olduğu için son yıllarda
kullanılmamaktadır.
Fue sistemi tercih edilir. Tek seferde 3500-4000 greft
alınabilir. Her greft ikili, üçlü, dörtlü, kıllar içermektedir.
Ameliyatta en önemli süreç ilk 3 gündür. Pansuman
süresi 10 gündür. Saçın tam gelişme süresi 6 aydır.
33
Prostat ile ilgili doğru
er
ke Pro
kl sta
iğ t
in am
ne bit el
de me iya
n si tı
m ne
id
ir
Erken yaşta
yapılacak
prostat ame
liyatı prosta
t
kanserinder
n korur mu
34
Sık
Op.Dr. Osman Nuri AKBULUT
idr
kiş ara
ip
ro çıka
sta n
t m bir
ıdı
r
Pr
ost
at
ka
ile nser
ri y i sa
aşt de
ak ce
m
ı
m
i e ileri
ar
p
a
y
i
tki
nser
a
k
ler
t
a
t
s
o
r
p
ellik
s
n
i
c
Sık
bilinen yanlışlar !
Prostat bir hastalık değil, tüm erkeklerde doğuştan itibaren bulunan bir organdır. 50 yaş üzerindeki tüm erkeklerin senede bir kez yaptıracakları bir kontrol hayat kurtarıcı olabilir. Ülkemizde
konuşulmayan ve ayıp sayılan, hastaların söylentiler ve yanlış bilgiler yüzünden doktora başvurmada
geciktikleri önemli bir sağlık sorunu olan prostatla ilgili bilinen yanlışlar nelerdir?
Sık idrara çıkan bir kişi prostat mı olmuştur?
Hayır, ‘BPH’li yani iyi huylu prostat büyümesi olan hastada en önemli şikayet prostat büyümesi nedeniyle idrar
torbasının etkilenmesi ve sık idrara çıkma isteğidir. Sık idrara çıkma prostat hastalığı olabileceği gibi başka
hastalıklarında başlangıcı olabilir.
Sık cinsellik prostat kanseri yapar mı?
Yanlış, cinsel yaşamın aktif olmasının ve haftada en az 1-2 kez cinsel birleşmenin prostat hastalıklarında
koruyucu ve geciktirici olabilmektedir. Çok sık eş değiştirenlerde cinsel yolla bulaşan hastalıklar, prostat
sorunları yaşanmasına neden olabilir.
Prostat kanseri varsa biyopsi kanserin vücuda yayılmasına neden olur mu?
Hayır, Prostat kanserinin teşhisi de diğer kanser türleri gibi ancak biyopsi ile yapılabilmektedir. Yapılan biyopsinin vücuda hiçbir şekilde yayıldığına dair bir bulgu saptanmamıştır.
Makattan parça alınması işlemi cinsel yaşantımı etkiler mi?
Yanlış, Biyopsiyi takip eden 1-2 günlük süreçte meninin hafif kanlı gelebilmesi dışında cinselliği etkileyen hiçbir
etkisi bulunmamaktadır.
Prostat ameliyatı erkekliğin bitmesine neden midir?
Hayır, Yaşa bağlı yapılan prostat büyümesi ameliyatlarında gelişen teknoloji sayesinde cinsel yaşamı olumsuz
etkilememekte ve cinsel sorunlar yaşanmasını engellemektedir.
Prostat kanseri sadece ileri yaştakileri mi etkiler?
Yanlış, Prostat kanseri daha çok 40’lı yaşlardan itibaren görülmektedir, ailede özellikle baba, amca gibi yakın
akrabalarda prostat kanseri var ise yüksek risk grubu olduğundan 40 yaş üzerindeki erkeklerin prostatlarını
kontrol ettirmeleri gerekir.
Erken yaşta yapılacak prostat ameliyatı prostat kanserinden korur mu?
Hayır, Prostat yapısal olarak portakala benzer. Kanser olmayan prostat büyümelerinde prostat içindeki tıkanıklık
yapan etli kısım çıkartılır. Prostat kanseri ise kabuk kısımda meydana gelir ve prostat ameliyatı olan hastalarda
prostat kanseri olmaz diye bir kural yoktur, senelik kanser taraması yapılması gerekir.
PSA prostat kan testinin yüksek olması kanser olduğunu gösterir mi?
Hayır, PSA prostat bezinin ürettiği bir maddedir. Kanser taramasında kullanılmasına rağmen prostatın iltihabı,
yaşa bağlı büyümede de yükselebilir. Bu nedenle PSA yüksekliği olan hastalarda mutlaka biyopsi yapılması
gerekmektedir.
Ameliyat edilirse prostat kanseri vücuda yayılabilir mi?
Hayır, Bıçak değse kanser yayılır inancı çok yanlış bir inançtır ve bu yüzden birçok hasta tedavi olmamakta ve
ameliyattan kaçınmaktadırlar. Prostat kanseri erken teşhisle yani portakalın kabuk kısmında erken evredeyken,
dışına yayılmadığı dönemde yüzde 100’e yakın tedavi edilebilir. Tedavi seçeneklerinin en başında cerrahi
gelmektedir.
35
Sonbahar geldi, hastalıklara
DİKKAT!
Uzm.Dr.İsmail Hakkı BOZ
Y
az sıcaklarını bitirip sonbaharın serin günlerini yaşamaya başladık. Kimimiz sıcakların bitmesinden dolayı üzülürken, kimimiz de gelecek yazı şimdiden özlemeye başladık bile…
Tabii ki sonbahar, genellikle hastalıklarını da birlikte getiriyor. Özellikle bazı hastalıklar
mevsimin değiştiği bugünlerde daha sıklıkla karşımıza çıkıyor. Bunun başlıca nedenleri kötü
havalandırılan ve kapalı olan ortamlarda daha çok zaman geçirilmesi, güneş ışınlarının daha az
oluşu, daha çok toplu halde yaşanması, bu mevsimde stresin daha fazla olması ve burundaki koruyucu mukozanın soğuması ile virüslerin o bölgede hızla çoğalabilmesi sayılabilir. Yazımızda bu
hastalıkların özellikleri, korunma yolları ve tedavisinden bahsedeceğiz.
36
Soğuk Algınlığı
Soğuk algınlığı, çeşitli virüslerin yol açtığı ve üst solunum yollarında bazı yakınmalarla seyreden hafif seyirli bir hastalıktır. Genellikle 3-7 günde
kendiliğinden iyileşir. Ancak sinüzit, orta kulak iltihabı ve zatürre gibi komplikasyonlara neden olursa hastanın iyileşmesi zorlaşır ve tedavi
süresi de uzayabilir.
Bulaşıcı mıdır?
Hastalık genellikle bulaşıcıdır. Bu hastalığı oluşturan 200 kadar çeşitli virüs vardır. Bahar aylarında ufak salgınlara bile neden olabilirler. Etken
virüslerin bulaşması; hastaların mikrop içeren burun veya ağız salgılarıyla bulaşmış elleri ve eşyalarıyla olabileceği gibi, öksürük ve hapşırıkla
havadaki küçük veya büyük parçacıklar içindeki virüslerin solunması ile de olabilir.
Belirtileri nelerdir?
Hastalığın vücuda yerleşme süresi 24 - 72 saat arasında değişir. Genellikle ilk belirti kuru kaşıntılı boğaz ağrısıdır. Ateş normaldir ancak bazen
hafif yükselebilir. Bebek ve küçük çocuklarda ateş daha yüksektir. En sık görülen belirtiler, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, boğazda
yanma ve öksürüktür. Koku ve tat duygusunun azalması, kulaklarda basınç hissi ve ses kalitesindeki değişiklikler gibi durumlara da sıkça
rastlanır. Belirtiler ortalama 7 gün sürer. Ancak vakaların bir kısmında bu süreç 2 haftaya kadar uzayabilir.
Tedavi
Soğuk algınlığı tedavisinde antibiyotiklerin yeri yoktur. Çünkü antibiyotiklerin virüslere etkisi yoktur. Tedavi belirtilere göre yapılmalıdır. Burun
tıkanıklığını giderici spreyler veya burun damlaları, öksürük giderici ilaçlar, baş ağrısını azaltmak için parasetamol içeren ilaçlar kullanılabilir.
Ayrıca istirahat edilmesi ve stresten uzak durulması da vücut direncinin yeniden kazanılmasına yardım eder. Bu önlemlere rağmen , hastalık
geçmiyor veya ek belirti bulgular da görülüyorsa, mutlaka hekime başvurulmalıdır.
37
Sonbahar geldi, hastalıklara dikkat!
Akut Bronşit
Akut bronşit, akciğerdeki bronşların sınırlı enfeksiyonu olarak tanımlanır. Öksürük ve balgam en önemli klinik belirtileridir. Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben başlar. Akut bronşitle üst solunum yolu enfeksiyonunun farkı akut bronşitte öksürüğün 5 günden fazla devam
etmesidir.
Akut bronşite neden olan mikroorganizmalar da çoğunlukla virüslerdir. Akut bronşitin tipik belirtisi kuru öksürüktür. Özellikle geceleri
yoğunlaşan öksürük bazen günlerce sürebilir. Bronş içinde yerleşmiş bulunan hücreler yeterli sıvı alınıp ıslatılmadığı takdirde balgam gelişir.
Halsizlik ve göğüs ağrıları yine sık görülen belirtilerin başında yer alır. Mutlaka yüksek ateş olması gerekmez.
Akut bronşit ile zatürre (pnömoni) aynı yakınmalara yol açabilir. Dolayısıyla yüksek ateş, halsizlik varsa ve öksürük de sürüyorsa ayırıcı tanı
için bir hekime başvurmalıdır.
Tedavi
Genellikle akut bronşit tedavisinde antibiyotik kullanılmasına gerek duyulmaz. Öksürük yakınmasına karşı öksürük kesici ilaçlar verilebi
lir. Ancak balgamla seyreden bronşitte genellikle antibiyotik tedavisi gerekebilir. Yüksek ateş ve ağrısı olan hastalarda tedaviye ağrı kesici, ateş
düşürücü ilaçlar eklenir. Su, ıhlamur çayı veya meyve suları gibi bol sıvı tüketilmesi de bronşların nemlenmesinde oldukça yarar sağlar. Akut
bronşitin tedavisi ortalama 10 gün sürer. Ancak yorgunluk, sigara içmeye devam etme, yetersiz beslenme ve tedavi olmama gibi durumlarda
hastalık ilerleyerek akciğer iltihabına dönüşebilir.
Korunma
Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde mümkün olduğunca sokağa çıkmamak,
Kapalı ve iyi havalandırılmayan ortamlardan uzak durmak,
Bronşite yakalanmış kişilerle yakın temas kurmaktan kaçınmak,
Sigara içmemek, içilen mekanlarda da bulunmamak,
El temizliğine dikkat etmek.
Grip (influenza)
Grip (influenza), toplumda grip adıyla tanınan ve influenza virüslerinin (Tip A, B ve C) neden olduğu ani gelişen, ateş yapan, genellikle burun,
boğaz, sonrasında da akciğerleri tutabilen bir solunum yolu enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığın önemi, enfeksiyonlara karşı riskli, bağışıklık
sistem yetmezliği olan kişilerde, yaşlı ve önemli sağlık sorunları olanlarda ciddi komplikasyonlar oluşturabilmesidir.
Grip salgınları genellikle kışa girerken (Ekim - Kasım aylarında) ve yaza girerken (Mart - Nisan aylarında) daha çok görülür.
Grip (Influenza) nasıl yayılır?
Influenza, grip geçirmekte olan bir kişinin öksürüp, hapşırması ve hatta konuşması yoluyla havaya dağılan virüsün sağlam kişiler tarafından
solunum yoluyla alınması ile bulaşır. Grip ayrıca hasta kişilerin solunum yoluyla yaydıkları damlacıklarla direkt temas yoluyla da bulaşır.
Ayrıca grip, hasta veya taşıyıcı kişinin tuttuğu kapı kolu, telefon ahizesi veya havlu gibi ortak kullanım eşyalarından da bulaşabilmektedir.
Hasta kişilerden çevreye saçılan virüs parçacıklarının havada asılı kalabilme yeteneğine sahip olması, bulaşıcılığı daha da artırır. Hasta kişinin
kapalı bir ortama girip çıkması bile o ortamda bulunan kişileri virüsün bulaşması açısından risk altına sokar. Bu nedenle grip ev, iş yeri, okul,
kreş ve toplu ulaşım araçları gibi kapalı mekanlarda çok kolay bulaşır. Virüsü kapmış ancak henüz belirgin yakınmaları olmayan, bir başka
deyişle taşıyıcı kişiler de hastalığı bulaştırabilirler.
Grip virüsü (influenza) ile karşılaştıktan ne kadar süre sonra hastalığın belirtileri ortaya çıkar?
Gribin kuluçka dönemi genellikle 2 gündür. Yani virüs alındıktan 2-5 gün içinde Ancak 1-5 gün arasında değişir.
Gribin bulguları nelerdir?
Tipik grip (influenza) hastalığı için ani başlayan ateş, kas ve eklem ağrıları, boğaz ağrısı ve kuru öksürük karakteristiktir. Ateş 39-40 dereceye
kadar çıkabilir. Ek olarak burun akıntısı, baş ağrısı, göğüste yanma hissi, göz ağrısı ve ışığa karşı hassasiyet de görülebilir. Grip virüsünü
alan herkeste tipik grip bulguları ortaya çıkmaz. Daha önce benzer bir grip virüsü ile karşılaşmış bir kişinin (doğal olarak grip geçirmiş ya da
aşılanmış) ciddi grip hastalığı geçirme ihtimali, virüsle hiç karşılaşmayan veya aşılanmamış kişilere göre daha düşüktür.
Tedavi
Gribin etkin bir şekilde tedavisi için öncelikle yatak istirahati önerilir. Yüksek ateşin düşürülmesi ve kas ağrılarının dindirilmesi tedavide en önemli hedefi oluşturur. Ateşi düşürmek için parasetamol içeren ilaçlardan yararlanılır. Tedavide antibiyotikler etkili değildir ve çoğu zaman gereksiz
olarak kullanılmaktadır. Gereksiz antibiyotik kullanımı, bakterilerde direnç gelişimine neden olarak bazı enfeksiyonların tedavisini geciktirdiği
gibi tedavi masraflarını da artırmaktadır. Antibiyotikler, hastalık sırasında ikincil olarak görülen bakteriyel enfeksiyonlar (sinüzit, zatürree ve
orta kulak iltihabı gibi) geliştiğinde ve hekim gözetiminde kullanılmalıdır.
Gribin spesifik tedavisi için dört değişik anti viral (Amandatine, Rimandatine, Zanamivir ve Oseltamivir) ilaç vardır. Ülkemizde sadece Zanamivir ve Oseltamivir ticari preparat şeklinde bulunmaktadır. Anti viral ilaç kullanımına enfeksiyonun ilk iki günü içinde başlandığında hastalık
belirtileri daha hafif geçirilir. Ancak bu ilaçlar kesinlikle doktor tavsiyesi ve gözetiminde kullanılmalıdır.
Gribe yakalanan çocuklarda ve gençlerde Aspirin kullanılması tavsiye edilmez. Aspirin çok nadir görülen, ancak tehlikeli olan
“Reye Sendromu’na” neden olabilir. Aspirin yerine dinlenme, bol sıvı alma ve belirtileri hafifleten ilaçlar tercih edilmelidir.
38
Gripten Korunma yolları nelerdir?
1-) Hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak,
2-) Kişiye özel eşyalarınızı hasta kişilerle ortak kullanmamak,
3-) El temizliğine özen göstermek, elinizi göz ve burnunuzla temas ettirmemek.
4-) Özellikle kapalı mekanlardan, havalandırması iyi olmayan yerlerden mümkün olduğunca uzak durmak.
5-) Mevsime uygun giyinmeye özen göstermek. Ne çok ince, ne de çok kalın giyinmemek.
Grip Aşısı korunmada yeterli midir?
Grip aşısı inaktive edilmiş influenza virüslerinden veya antijenlerinden yapılır. Aşı uygulandıktan sonra bağışıklık sistemi aşıdaki inaktif virüse
karşı antikorlar oluşturur. Daha sonra, aktif virüsle karşılaşıldığında, önceden oluşmuş antikorlar enfeksiyon oluşumunu önler veya ağır
hastalık riskini azaltır.
Grip Aşısını ne zaman yaptırmak gerekir?
Grip aşısının mutlaka salgın başlamadan önce yapılması gerekir. Aşının etkisinin ortaya çıkması için aşağı yukarı 2-3 haftalık bir süreye ihtiyaç duyulur. Dolayısıyla, grip aşısı için en uygun zaman sonbahar, özellikle de Eylül ve Ekim aylarıdır.
Kimler aşı olmamalıdır?
Aşı, 6 aydan küçük bebekler, hamileliğin ilk 3 ayı içerisindeki anne adayları, yumurta ve tavuk proteinlerine alerjisi olan kişiler dışında herkese
yapılabilir. Ayrıca, 38 derece üstünde ateşi olan hasta kişilerde, aşı uygulamasının ateş düştükten sonra yapılması gerekir.
Aşı tekrar edilmeli midir?
Grip aşısında tek doz yeterli olur. Daha önce hiç grip aşısı yaptırmamış olan 8 yaşından küçük çocuklarda ise aradan en az 4 hafta geçtikten
sonra ikinci doz aşılama yapılması gerekir. Grip aşısının her yıl tekrarlanması gerekir. Bunun nedeni ise, virüsler her yıl kendilerini değiştirdikleri
için, bir önceki yılın aşısının sonraki yıl koruyucu özelliğini yitirmesidir. Genellikle 2 -3 hafta sonra etkili olmaya başlayan grip aşısının koruyuculuk süresi de 6 - 12 ay sürer. Aşının koruyuculuğu ise karşılaşılan virüsle aşının içerdiği antijenik yapının uyumuyla ilişkilidir Aşıdaki
antijenler virüsle ne kadar uyumluysa, korumanın da o kadar iyi sağlandığını belirtilmektedir.
Yan etkileri nelerdir?
Grip aşısı, damar yoluyla verilmemelidir. Aksi takdirde çeşitli komplikasyonlar gelişebilir. Grip aşısı başka bir bölgeye yapılmak kaydıyla diğer
aşılarla beraber de uygulanabilir. Aşı sonrası nadiren hafif geçen nezle türü bir tablo oluşabilir. Aşı yapıldıktan sonra enjeksiyon bölgesinde
nadir görülse de; kızarıklık, şişlik, morarma, ateş, kırıklık, titreme, yorgunluk, baş ağrısı, terleme, kas ve eklem ağrıları gibi yan etkiler ortaya
çıkabilir. Çok rahat tolere edilebilen bu yan etkiler de 1-2 gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak bu yan etkilerin dışında başka bir şikayet oluştuğu
takdirde mutlaka bir doktora başvurulması gerekir.
Kimle Aşılanmalıdır?
Birincil risk grupları
1-) 65 yaş ve üstündeki kişiler (özellikle huzur ve bakım evlerinde kalanlar),
2-) Kronik hastalığı olanlar: Kalp damar sistemi hastaları; akciğer, karaciğer ve böbrek hastaları; romatizma
hastaları, diyabet hastaları ve endokrin sisteme ait hastalıkları olanlar,
3-) Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar,
4-) 6 aydan büyük çocuklar, 5-) Uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuklar ve gençler,
6-) Hamileler (ilk üç aydan itibaren) ve emziren anneler.
İkincil risk grupları
1-) Birincil risk grubunda yer alanlarla yakın temasta olanlar,
2-) Sağlık personeli (doktorlar, hemşireler vs. ),
3-) Sık sık özellikle yurtdışına seyahat edenler,
4-) Gribin tıbbi ve ekonomik olumsuz etkilerinden korunmak isteyenler. (öğretmenler, iş adamları, sporcular,
askerler, üretimde çalışanlar.)
39
Zatürre (Pnömoni)
Zatürre (pnömoni) bakteri, virüs ve nadiren parazitlerin neden olduğu akciğer enfeksiyonu olarak tanımlanır. Eğer pnömoni yaygın ise hastada
solunum yetersizliği görülebilir.
Zatürre belirtileri nelerdir?
Pnömoni genellikle ateş, boğaz ağrısı gibi üst solunum yolu enfeksiyonu belirtilerini takiben başlar ve hastalarda bu belirtilerden 2-3 gün sonra
yüksek ateş, titreme, hızlı soluk alıp verme, halsizlik, öksürük, balgam çıkarma, nefes almakla batıcı tarzda göğüs ağrısı ve hastalığın ciddiyeti
ile ilişkili olarak nefes darlığı, morarma gibi semptomlar ortaya çıkar. Bazı farklı tiplerinde baş ağrısı, karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal gibi
belirtiler de olabilir. Hastaların birçoğunda dudak ve dudak çevresinde uçuk görülebilir.
Tanı
Yukarıdaki belirtilerle hekime başvuran hastada fizik muayenede saptanan yüksek ateş, ağız çevresinde herpes enfeksiyonlarına bağlı uçuk; dinlemede akciğerde pnömoniye özel solunum seslerinin duyulması gibi bulgular hekimi pnömoni tanısına yöneltir. Pnömonili hastalarda bazı kan
bulgularına ek olarak akciğer grafisinde görülen bazı değişiklikler ile yukarıda sayılan klinik bulguların ışığında pnömoni tanısına ulaşılır.
Tedavi
Tedavi hastanın klinik, radyolojik ve laboratuar bulgularına dayanarak düzenlenir.
Genel durumu iyi olan genç hastalarda yakın takipte kalmak şartıyla evde antibiyotik tedavisi ve istirahat önerilir. Kullanılacak antibiyotiğe
pnömoninin klinik bulguları ve olası etken mikroorganizma türüne göre hekim karar vermelidir. Yetersiz antibiyotik kullanımları tablonun
ağırlaşmasına neden olabilir. Tedavinin ilk 3-5 günü içerisinde ateş düşer, diğer belirtiler geriler ve hastalık genellikle 1-2 haftada tam olarak
iyileşir.
Hastane koşullarında tedaviye alınan hastalarda da derhal olası etken mikroorganizmalara yönelik antibiyotik tedavisi başlanılır. Tedavi
sırasında eğer gerekli görülür ise balgam muayeneleri, kan kültür çalışmaları ve diğer bazı tetkikler istenebilir. Bu tür hastalarda antibiyotik
tedavisi ile birlikte altta yatan akciğer, kalp ya da böbrek hastalığına yönelik tedaviler ve diğer destekleyici tedavi yöntemlerine başvurulur. Tüm
bu çabalara rağmen solunum yetersizliği tablosu gelişen hastalarda yoğun bakım ve mekanik ventilasyon desteği sağlanmalıdır.
Korunma
Zatürreye karşı önlem almada etkili yol, aşı yaptırmaktır. Zatürre için de pnömokok aşıları mevcuttur, ancak bunların koruyuculuğu yüzde 100
değildir. Fakat bu aşılar sayesinde hastalarda hem hastalığa yakalanma hem de ölüm oranlarında azalma söz konusudur. Grip aşısının her yıl
yinelenmesi gerekirken, pnömokok aşısı ile 5 yıl boyunca süren bağışıklık elde edilir.
Kimler aşı yaptırmalıdır?
1-) Kronik kalp hastaları,
2-) Kronik akciğer hastaları (KOAH),
3-) Kronik böbrek hastaları
4-) Diyabet (şeker) hastaları,
5-) Kan hastaları,
6-) Bağışıklık sistemi baskılananlar (transplantasyon yapılanlar, HIV pozitifler), alkolikler, siroz
hastaları,
7-) Dalağı alınmış kişiler,
8-) 65 yaşın üzerindekiler gibi yüksek risk taşıyan kişilerin mutlaka zatürre aşısı yaptırmaları önerilir.
40
yorgunluk
sigara
heyecanlanmak aşırı çay
aşırı tütün psikolojik faktörler
nörolojik olaylar aşırı çay
hipoksi
kalp kası hipertrofisi aşırı çay
sinirlenmek
alkol
ÇARPINTI
kalp zarı hastalıkları
sinirlenmek sigara
nörolojik olaylar
öfkelenmek
kansızlık
hipoksi
hipertiroidi
Kendimiz yada yakınlarımız zaman zaman göğüsümüzde kuş
çırpınışı gibi sıkıntı hissettiğimize çarpıntı şikayetinden söz ederiz.
Başka deyişle kalp vuruşlarımız aşırı hızlı, düzensiz yada güçlü
olduğundan çarpıntı deriz. Çarpıntı duygusu pek çok insanda
görülen bir belirtidir. Kalp atımları hızlı, kuvvetli, düzensiz, tekleme şeklinde olabilir. Çarpıntı hissi anlık, uzun veya kısa süreli olabilir. Kalp normalde düzenli ve sessiz çalışır, vuruşlarını
anlamayız. Ancak ani yada aşırı efor sırasında kalp hızlı ve güçlü
çalışıp vuruşlarını hissederiz. İstirahattayken yada efor harcamadan çarpıntı gelişirse bir anormallik var demek ve nedenini
araştırmak gerekir. Çarpıntı her yaşta görülebilen bir belirtidir.
Çocukluk yaşlarında gelişen çarpıntıyı, çocuktan çok aile farkına
varır. Çocuğun sık sık nefes alması ,göğüs ve boyun damarlarında,
kalbin hızlı vuruşlarından ailesi anlayabilir. Çocuklar çarpıntı
şikayetini göğüs ağrısı yada sıkışma şeklinde ifade edebilir.
hazımsızlık
alkol
elektrolit dengesizlikler
kansızlık
sigara
kalp zarı hastalıkları
aşırı çay öfkelenmek
heyecanlanmak
aşırı kahve
aşırı tütün kansızlık
kalp kası hipertrofisi
diyet ilaçları
nörolojik olaylar
üzülmek
41
yorgunluk
sigara
üzülmek
aşırı çay
nörolojik olaylar
heyecanlanmak
psikolojik faktörler
sigara aşırı tütün
nörolojik olaylar
alkol
nörolojik olaylar
kalp kası hipertrofisi
hipertiroidi
hipertiroidi
kansızlık
elektrolit dengesizlikler
hipoksi
hazımsızlık
nörolojik olaylar
sinirlenmek
nörolojik olaylar
sinirlenmek
alkol
kalp zarı hastalıkları
sigara
aşırı kahve
aşırı çay aşırı tütün
öfkelenmek alkol
diyet ilaçlarısigara hipertiroidi
alkol
nörolojik olaylar
hipertansiyon
kalp kası hipertrofisi
sigara aşırı çay
aşırı kahve
kalp zarı hastalıkları
sinirlenmek
kansızlık
alkol
aşırı çay
42
sigara
Uzm.Dr. Metin Mehdi Azarbaz
Çarpıntı genelde iki guruba ayrılır.
Birincisi, zararsız yada masum (fizyolojik) aritmiler. Genellikle bir zorlanma, fazla sigara içmek, alkol, yorgunluk, üzülmek, heyecanlanmak, öfkelenmek, sinirlenmek, kansızlık,
hazımsızlık, aşırı çay ve kahveden sonra ortaya çıkar. Çoğu durumda kalbin organik bozukluklarına bağlı değil ve
tedaviye gerektirmez. Kısacası her çarpıntı hastalık işareti değildir.
İkincisi, zararlı (patolojik) aritmilerdir. Aritmi, kalpte görülen ritim bozukluklarının genel adıdır. Çok farklı aritmi çeşitleri
vardır; bunların bir çoğu önemsizdir, ancak bazı aritmiler önemli hastalıkların belirtisi olabildiğinden yaşamsal önem
taşıyabilir. Patolojik ritim bozukluğu; kalp atımlarının bir dakikada hep aynı sayıda ve düzenli olması gerekirken
düzensizleşmesidir. Aritmiler, kalbin herhangi bir yerinde sıra dışı bir elektrik uyarısının ortaya çıkması veya normal
elektrik uyarısının kalbe uygun şekilde iletilememesi sonucu gelişir. Bu durumda kalbimiz bazen gereğinden hızlı,
bazen de gereğinden yavaş çalışabilir. Kalp atım sayısının artması ya da azalması biçiminde ortaya çıkabilir. Aritmiler,
sürekli veya gelip geçici olabilir. Aritmiler birkaç saniye kadar kısa sürebileceği gibi, saatler veya günler sürebilir. Bazı
aritmilerse yaşam boyu devam edebilir.
Vücudumuzdaki tüm kasların kasılabilmesi ve gevşeyebilmesi için kas hücrelerinin her defasında elektriksel uyarılara
ihtiyacı vardır. Kalp kası da kendi kendine kasılmaz, bir elektriksel uyarı gerekir. Kalbin bir pompa olarak ritmik bir
halde kasılıp gevşemesi için de özel bir elektrik aktivitesi vardır. Bu elektriksel uyarı sağ kulakçıkta “sinüs düğümü”
adı verilen özel bir hücre grubu tarafından oluşturulur ve yine özel ileti hücreleriyle tüm kalp kasına yayılır. Önce üst
odalara yayılan elektrik akımı buradaki hücrelerin kasılmasını sağlar. Sonra üst ve alt odalar arasındaki, “kavşak”
denilen noktaya gelir. Kalpteki elektrik akımı, belirlenmiş yollarda, kurallara uyarak düzenli ve ahenkli bir biçimde tüm
kalbe yayılır. Kalbin kasılma hızı ve düzeni normalde sinüs düğümünün kontrolü altındadır. Sağlıklı kişilerde dinlenme
sırasındaki ortalama kalp hızı 50 – 100 / dk arasındadır
“Kavşak” yukarı odalardan aşağı odalara elektriksel uyarının geçişini düzenler, uyarıların çok hızlı olmamak şartıyla,
tek tek geçmelerini sağlar. Normalde kalbin iki katı arasında, bu nokta (kavşak) dışında hiçbir elektrik geçişi yoktur. Ancak kavşak bölgede anomalli varsa, katlar arasında elektrik bağlantısı bozulur. Ender de olsa iki katın arasında kavşak
dışında bir kestirme yolu olabilir. Bu kestirme yolda inatçı çarpıntılara yol açabilir.
43
Nedenleri :
Çarpıntı yada aritmiyi neden olan, organik kalp hastalıklarıyla ilgili yada ilgisiz bir çok neden mevcut. Örneğin;
Hipertansiyonu olan, kalp krizi geçirmiş kişilerde, kalp-damar hastalığı olanlarda ve kronik akciğer hastalığı olanlarda hastalık ilerlediğinde çarpıntı hissi gelişir. Aritmilerin nedenlerini sıralarsak; başta koroner kalp hastalıkları, kalp
kası hipertrofisi, kalp kasının iltihabı hastalıkları, kapakçık hastalıkları, elektrofizyolojik ve anatomik anormallikler,
kalp zarı hastalıkları, arteriyel veya pulmoner hipertansiyon, doğuştan kalp hastalıkları, ilaçlar, elektrolit dengesizlikler, hipoksi, psikolojik faktörler, nörolojik olaylar ve hastalıklar, hipertiroidi, hipotiroidi, aşırı tütün, aşırı alkol,
aşırı kahve, stres, diyet ilaçları, soğuk algınlığı ilaçları ve hiperaktif karotid sinüs sendromu gibi bir çok nedene bağlı
aritmi gelişir.
Aritmi tipleri;
Elektrik uyarısının ortaya çıkış şekline, kalp dokusuna yayılma özelliklerine ve kalp hızına göre çok çeşitli aritmi
tipleri vardır. Bunların ayrımı esas olarak elektrokardiyografi (EKG) ile yapılabilir.
Ekstrasistol: Kalbimizin aniden ve çok kısa bir süre için bir veya birkaç atım fazladan kasılması olarak tanımlanabilir. Bu hali çoğunlukla “kalpte tekleme”, “kuş kanadı gibi çırpınma hissi”, “bir veya birkaç kuvvetli kalp atımı” veya
“kalpte bir duraklama ve ardından gelen kuvvetli bir atım” olarak hissetmek olasıdır. Ekstrasistol sağlıklı kişilerde de
sıkgörülebilen bir durumdur.
Bradikardi: Kalp hızının belirli bir sayının altında (60 / dk dan daha az) olması halidir. Bir çok sağlıklı kişide 60 / dk
dolayında, bazen daha da yavaş kalp hızları olabilir ve hastalık işareti değildir.
Taşikardi: Kalp hızının normalden / beklenenden fazla (100 / dk’ nın üzerinde) olmasıdır.. Bazı taşikardilerde elektrik uyarısı sinüs düğümünün dışında, kalbin başka alanlarında gelişir.
Blok: Elektrik uyarısının kalp içinde yayılırken engellerle karşılaşması ve kalp kasının gereken şekilde veya sayıda
uyarılamaması haline genel olarak “blok” adı verilir. Yada kulakçıklarla karıncıklar arasındaki elektriksel ilişkinin
azaldığı veya kesildiğinde kalbin iletim mekanizmasında “blok” tan söz edilir. Çok çeşitli blok türleri vardır; bunların
büyük çoğunluğu sadece EKG tetkikinde ortaya çıkar.
Atriyal fibrilasyon: Kulakçıklardan kaynaklanan önemli bir aritmi türüdür. Kulakçıklara ait dokularda dakikada
400-600 kez gelişigüzel uyarılar oluşur. Sinüs düğümü devre dışıdır. Bu kadar hızlı ve düzensiz uyarılarla kulakçıklar
etkili şekilde kasılamazlar. Diğer yandan “kavşak” tan da bu karışık uyarılar düzensiz ve kısmı olarak karıncıklara
geçer. Kalp ve nabız atımları tamamen düzensizdir, hızlı veya yavaş olabilir.
Bu ritim bozukluğu bazen aralıklı ataklar şeklindedir; bazen de kalıcı olarak yaşam boyu devam edebilir. Atriyal
fibrilasyonu genellikle yüksek tansiyon, kalp veya kronik akciğer hastalığı olan kişilerde görülür. Ayrıca ilerleyen
yaşla birlikte atriyal fibrilasyonun sıklığı ve riski artar. Atriyal fibrilasyonun önemi bu aritminin damar tıkanıklığına
bağlı felç riskini artırmasıdır. Atrial fibrilasyonuna bağlı kulakçıklar özellikle sol kulakçık genişler, yetersiz kan devir
daimi nedeniyle içinde kan pıhtıcıkları oluşur ve bu pıhtıcıklar dolaşıma katıldığında ise beyin damarlarını tıkayıp
felce neden olurlar. Bu nedenle atriyal fibrilasyonu olan hastaların pıhtılaşmaya bağlı damar tıkanıklıklarının önlenmesi için kan pıhtılaşmasını azaltan ilaçları almaları gerekir ve bu durumun yaşamsal önemi vardır.
Ventriküler taşikardi: Doğal ileti sistemin dışında karıncıklardan kaynaklanan düzensiz ve hızlı serseri elektriksel uyarılardır. Bu tip aritmiler uzun sürdüğünde, kalbin dolaşım sistemini ciddi ve olumsuz bir şekilde etkiler
ve tedavi edilmediğinde hayati tehlikesi yüksektir. Ventriküler taşikardiler genelde koroner arter hastalığı ve
kalp yetmezliğinden kaynaklanır. Hayati tehlikesi yüksek olduğundan erken ve acilen nedeni araştırılır, tedavisi
başlanmalıdır.
Aritmiler nasıl tedavi edilir ?
Temel prensip önce zarar vermemek olmalıdır. Aritmi tedavisi bir çok diğer hastalıkların tedavisine benzemez. Aritmi
için kullanılan ilaç, amaca uygun ve yeterli dozda değilse aritmiyi daha da kötüleştirebilir. Ayrıca diğer girişimsel
tedavi metotları da aynı şekilde yanlış ya da uygunsuz uygulanırsa aritmiyi düzelmemekle yanı sıra, beraberinde
başka ritim ve iletim problemleri de sebep olabilir. Bu yüzden aritmi tedavisini uzman doktor tarafından yapılmalıdır.
Tedavide öncelikle sebebin ortadan kaldırılması uygundur. Etken tedavi edilemiyor veya mevcut ritm yada iletim
bozukluğu hayatı tehdit ediyorsa; komplikasyonlara yönelik ve semptomatik tedavi uygulanması gerekebilir.
Aritmi tedavisinde medikal veya girişimsel (Pacemaker/ ablasyon /aritmi cerrahisi gibi) bir çok tedavi metotları
tavsiye edilmektedir. Bunlar; ilaçlar, Kardiyoversion ( Kalbi normal ritmine döndürmek için acil durumlarda, doktorlar
tarafından göğüs duvarına uygulanan
elektirik şokudur), kalp içi defibrilatör(ICD), kalp pili (Pacemaker), ablasyon ( elektrofizyolojik araştırma ile aritmiye
sebep olan odak bulunabildiği taktirde bu odağın radyo-frekans
dalgaları yardımıyla susturulması yöntemi de kullanılmaktadır), aritmi cerrahisi ( Cerrahi girişimler sıklıkla aritmilerin
44
45
KELİME AVI
A
M
E
L
İ
Y
A
T
M
İ
L
A
Ç
D
O
Ğ
U
M
M
S
A
N
Y
A
Ş
A
M
H
B
İ
L
İ
M
K
İ
L
O
A
A
M
N
B
S
E
Ç
C
İ
A
T
E
Ş
H
İ
S
N
M
M
R
E
I
E
E
A
S
A
E
M
M
M
İ
K
O
A
H
A
O
HORMON
KIL DÖNMESİ
MUAYENE
İŞİTME
ASTIM
BELİRTİ
KULAK
NÖROPATİK
DAHİLİYE
HASTANE
GLOKOM
YAŞAM
46
E
S
B
G
S
L
Ğ
T
R
R
P
İ
İ
İ
L
A
Ç
N
G
F
A
U
R
B
T
N
L
E
P
R
L
L
Y
A
A
K
T
R
L
N
R
İ
S
T
E
E
I
T
I
A
A
E
O
U
İ
A
A
Ü
E
U
P
A
E
I
Z
L
K
İ
N
H
N
L
M
Ş
R
F
MANTAR
EPİDURAL
MAMOGRAFİ
KİLO
İLAÇ
MİYOM
CERRAH
BAŞ
İMPLANT
ANESTEZİ
DOKTOR
DİL
Ğ
Ğ
N
Z
Ç
M
L
P
İ
İ
D
K
T
A
T
K
İ
E
İ
T
P
R
O
S
T
A
T
Z
D
A
B
K
I
S
I
T
M
N
R
Ç
B
K
A
Ş
Ö
İ
H
İ
H
E
H
K
A
L
M
U
Ö
O
O
E
A
İ
İ
R
D
A
Y
İ
L
O
O
S
D
E
A
R
SAĞLIK
HAMİLE
CİLT
ESTETİK
ÇARPINTI
DİYABET
HİJYEN
FITIK
BEL
AMELİYAT
KALP KRİZİ
İ
C
B
Ş
Z
K
N
O
S
A
L
İ
R
L
T
Ö
E
Y
O
D
U
E
I
P
Z
M
K
T
B
İ
R
M
A
I
N
Y
E
P
L
K
K
L
Ö
O
B
T
A
E
Y
T
O
N
M
M
A
N
A
T
D
A
G
K
Ç
A
O
N
T
E
İ
N
H
T
E
R
E
T
GÖZ
PROSTAT
SAÇ
BEBEK
BURUN
ÇOCUK
FİBROMİYALJİ
TUZ
TROİD
MESANE
REFLÜ
U
K
İ
O
İ
İ
Ş
R
E
H
İ
J
Y
E
N
S
A
R
İ
Z
I
L
L
F
I
T
I
K
M
A
N
T
A
R
İ
L
İ
K
I
G
Z
A
T
Ü
R
R
E
İ
D
E
P
İ
D
U
R
A
L
KOAH
DOĞUM
TEŞHİS
TEDAVİ
TIP
BİLİM
KALORİ
KAŞ
AŞI
ZATÜRRE
GRİP
F
İ
B
R
O
M
İ
Y
A
L
J
İ
R
K
A
L
O
R
İ
ANLAŞMALI SİGORTALAR VE KURUMLAR LİSTESİ
KOLAN HOSPITAL GROUP
ALLİANZ SİGORTA
YAPI KREDİ SİGORTA
AK SİGORTA
DEMİR HAYAT
GÜNEŞ SİGORTA
İŞ BANKASI
MAPFRE GENEL YAŞAM
AKBANK TÜRK ANONİM ŞİRKETİ MENSUPLARI TEKAÜT SANDIĞI VAKFI
ERGO SİGORTA
ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ
ACIBADEM SİGORTA
İNTER PARTNER ASSİSTANCE
RAY SİGORTA
ZÜRİCH SİGORTA A.Ş. ACİL TEDAVİ SİGORTASI
IŞIK SİGORTA ACİL TEDAVİ SİGORTASI
RAY SİGORTA A.Ş. MEDLİNE ACİL TEDAVİ SİGORTASI
RAY SİGORTA A.Ş. ACİL TEDAVİ SİGORTASI
HÜR SİGORTA ACİL TEDAVİ SİGORTASI
SBN SİGORTA A.Ş. ACİL TEDAVİ SİGORTASI
DR. BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ TEMEL SAĞLIKPAKETİ ACİL TEDAVİ SİGORTASI
GÜNEŞ SİGORTA A.Ş. ACİL TEDAVİ SİGORTASI
İNG EMEKLİLİK ACİL TEDAVİ SİGORTASI
METRO TURİZM SEYAHAT ORGANİZASYON A.Ş.
HESAPLI CARD
TÜRKİYE ASSİST CARD
TÜRKASSİST CARD
MEDİKAMED SAĞLIK (MEDİKA GROUP)
DR. BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ
BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ
DR. BACK-UP KİŞİSEL SAĞLIK SİSTEMİ - FORTİS BANK CARD
IPA CARD
IPA PRİVİLLEGE CARD
BENEFİT CARD
BENEFİT GLOBAL AIG CARD
BENEFİT GLOBAL&FORTİS BANK İŞ BİRLİĞİ İLE İLAÇ TASARRUF PLANI CARD
BENEFİT GLOBAL&EUREKO BANK İŞ BİRLİĞİ İLE İLAÇ TASARRUF PLANI CARD
TÜRKİYE EKONOMİ BANKASI
CGM (PROMED)
FORTİS BANK A.Ş MENSUPLARI EMEKLİ SANDIĞI VAKFI
EUREKO SİGORTA
ZİRAAT SİGORTA
FİBA SİGORTA (SOMPO JAPAN SİGORTA A.Ş.)
HDI SİGORTA
HALK SİGORTA
DUBAİ SİGORTA
GENERELİ SİGORTA
ACE EUROPEN SİGORTA
ANKARA ANONİM TÜRK SİGORTA
GROUPAMA SİGORTA
AXA SİGORTA
ESBANK ESKİŞEHİR BANKASI T.A.Ş
ŞEKERBANK T.A.Ş PERS. SOSYAL SİG. SAND. V.
MARM.ASSİSTANCE ÖZEL SAĞLIK TURİZM
T.C MERKEZ BANKASI
T.B.M.M
TÜRK DIŞ TİCARET BANKASI MENS.EMEK.
CALL CENTER
444 1 443
www.kolanhastanesi.com.tr
47
AN
SGK
VA
IZ
48
ŞM
LA AM
R DIR