ÖZEL MAVİ DÜŞLER ANAOKULU 2016-2017 EĞİTİM YILI Bilgi Bülteni Sayı:6 ETKİLİ İLETİŞİM İletişim, sevgi dolu bir ilişkiyi kurup sürdürebilmek için gereken en önemli beceridir. Kısaca söylemek gerekirse iletişim, birbirini dinleme ve karşılıklı konuşma sanatıdır. Hele söz konusu olan çocuksa, bu sanatı daha da iyi öğrenmemiz gerekir. Çünkü çocuklarla bir şeyleri paylaşırken, aynı zamanda ona bir şeylerde öğretiriz. Anne-baba olarak, çocuğunuzla iletişimi ne kadar sağlıklı kurarsak, çocuğumuz da bu sanatı o kadar iyi öğrenir. Her çocuk sevilmek ve anlaşılmak ister. Ve bunları kendi anne babasından ister. Bir zamanlar siz de istemiştiniz… İletişim, kişilerin birbirlerine iletmek istedikleri duygu ve düşüncelerini aktardıkları bir süreçtir. Başarılı bir iletişimin temel kuralları şunlardır. Karşımızdaki kişilere saygı duymak, onların varlığını kabul etmek, onlara önemli ve değerli olduklarını hissettirmek ve onları oldukları gibi benimsemek anlamını taşır. Gerçekçi ve doğal davranmak, abartıdan uzak, olduğu gibi davranmaktır. Empati kurmak, dış dünyayı karşımızdakinin penceresinden görmeye, anlamaya çalışmaktır. İletişim sadece konuşma değildir. İletişim aynı zamanda; Neyi, ne zaman, nerede ve nasıl söyleyeceğimizi bilmek, Anlatmak istediklerimizi anlaşılır bir biçimde anlatabilmek, Akıcı bir dille ve karşımızdaki kişiyle göz teması kurarak konuşabilmek, Dikkati yoğunlaştırmak ve verdiğimiz mesajların alınıp alınmadığını fark edebilmektir. Anne-babaların çocuklarına karşı iletişim biçimlerini gözden geçirdiğimizde, anne-babaların sorun yaşayan çocuklarına karşı davranışlarının dinlemek değil, konuşmak ve öğüt vermek şeklinde olduğunu görmekteyiz. Oysa ki beden dilini uygun kullanan, etkin dinleyen, empati kuran ve “Ben Dilini” kullanan, iletişim engellerine takılmayan anne-babaların çocuklarıyla kurdukları iletişimde daha başarılı oldukları görülmektedir. Bu nedenle bir sorun yaşandığında “İletişim engellerini” kullanmamak önemlidir. İletişimi Engelleyen Faktörler Emretme, yönetme, Ahlak dersi verme, Öğüt verme, çözüm getirme, fikir verme, Mantık yoluyla inandırma, tartışma, Övme, görüşlerine katılma, Tahlil etme, tanı koyma, Güven verme, teskin, teselli etme, İnceleme, araştırma, soruşturma Tehdit etme, gözdağı verme, Yargılama, eleştirme, suçlama, Ad takma, gülünç duruma düşürme, alay etme, Konuyu değiştirme, karşılaştırma yapma. İletişim problemi yaşamadığımız durumlarda bahsedilen iletişim engelleri çok sık olmamakla birlikte kullanılabilir. Ancak uyarmak, gözdağı vermek, yargılamak, eleştirmek, suçlamak, ad takmak, alay etmek ve karşılaştırma yapmak hiçbir zaman kullanmamamız gereken iletişim engelleridir. Bu iletilerin iletişime hiçbir olumlu katkısı olmadığı gibi çocuğun kişiliğinde kalıcı izler bırakır. Çocuğumla Nasıl Konuşabilirim? Ilımlı bir ses tonu ile konuşun. Bazen çok alçak sesle konuşun ve çocuğunuz sizi dinlemek için dikkatini yoğunlaştırmak zorunda kalsın. Çocuğunuzun gözlerinin içine bakarak konuşun, onun anlayıp anlamadığını göreceksiniz. Çocuğunuzun seviyesine eğilin ya da diz çökün. Dinleme ve konuşma pratiği yapın. Çocuğunuzla okul ve arkadaşları hakkında konuşun. Çocuğunuza saygı gösterdiğinizi hissettirin ve onunla nazik bir ses tonuyla konuşun. Ses tonunuzun sizin gerçek duygularınızı yansıttığını unutmayın. Çocuğunuzun keyifli olduğu anları yakalamaya çalışın, bunu fark ettiğinizi dile getirin, böylece çocuğunuzun güvenini de kazanabilirsiniz. Çocuğumu Nasıl Etkin Dinleyebilirim? Etkin dinleme, çocukların olumsuz duygularından korkmamalarına yardım eder. Anne-baba ve çocuk arasında sıcak bir ilişki geliştirir. Kişi empati kurup doğru olarak dinleyince, karşısındakini anlar. Kendisinin dinlendiğini hisseden çocuk ise daha sağlıklı ve kendine güvenli yetişecektir. Etkin dinleme çocuğun sorunu çözmesini kolaylaştırır. Çocuklar anne-babalarının söylediklerini ve düşündüklerini dinlemeye daha istekli olurlar. Çocuklarınızı etkin dinleyebilmek için; Zihninizde sizi meşgul eden diğer olayları bir süre için erteleyin. Çocuğunuzun boyuna göre eğilerek, onunla aynı seviyeye gelin. Çocuklarınızın söylediklerini dinlediğinizde baş hareketlerinizle, mimiklerinizle onaylayın. Onun sözünü kesmeyin ve anlatacaklarını bitirene kadar sabırla dinleyin. İstediği ya da söylediği size çok mantıksız gelse de olumsuz tepki göstermeyin. Onun duygularını paylaştığınızı, ona dokunarak, sarılarak ifade edin. Söylemek istediklerinin bittiğine emin olunca, olayın niteliğine göre, onun anlayabileceği bir dille, siz de konu hakkındaki düşünce ve duygularınızı ona anlatın. Çocuğunuz kendini ifade ederken, mutlaka bir şey söylemeniz gerekmiyor… Sadece dinleyin yeter… KAYNAKÇA: Beni Duyuyor musun?, Leyla NAVARO, Ya-Pa Yayınları Biz Bir Aileyiz, D. MCKAY, Yapı Kredi Yayınları İletişim Çatışmaları ve Empati, Üstün DÖKMEN, Sistem Yayıncılık Çocuk ve İletişim, İlkim ÖZ, Kök Yayıncılık