Sn. Ersin Arıoğlu’nun Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı İşletmesi Yüksek Lisans Programı 2012 Diploma Töreni’nde yaptığı “Projeler Denizine Açılırken” konulu konuşma metnidir. YTÜ/ 15 Haziran 2012 Projeler Denizine Açılırken… YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Hepinizi sevgiler ve saygılar sunarak selamlıyorum. Bugün güzide Yıldız Üniversitesi’nin Yapı İşletmesi Yüksek Lisans Programının 4’üncü Tertip Mezuniyet Diploma Töreninde, sizlerle birlikte olmaktan ve 50 yıldır proje yöneten bir mühendis olarak, “Projeler Denizine Açılırken, Aklınızda Bulunsun” anlamına gelebilecek bazı düşüncelerimi; proje yapmak ve proje yönetmek üzere özel bir programla yetiştirilen siz genç meslektaşlarım ile, paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Bu fırsatı bana tanıyan değerli meslektaşım ve güzel işler mucidi Dr. Çeçen’e de ayrıca teşekkürlerimi sunuyorum. Konuşmam iki bölümden oluşuyor. Birinci bölümde, Yapı Merkezi’nde yönettiğim projelerden süzülüp gelen tecrübelerimi temel kavramlar bazında sizlerle paylaşacağım. İkinci bölümde ise sizlere bir örnek proje yönetimi olarak “Konya-Ankara Hızlı Tren Projesini” özetleyen 8 dakikalık bir film gösterilecek. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Değerli Hocalarımız; Sevgili Mezunlar; Meslektaşlarım, Saygıdeğer Konuklar, 1 Yapı İşletmesi Yüksek Lisans Programı 2012 Diploma Töreni HOŞGELDİNİZ “Projeler Denizine Açılırken…” Dr. Ersin ARIOĞLU ersin@ym.com.tr Yıldız Teknik Üniversitesi Beşiktaş / stanbul 15 Haziran 2012 E.Arıoğlu 118 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… DÜŞÜNCE ve DEĞERLERDE DEĞİŞİM EĞİLİMLERİ Yarın daha önemli olacak Dün önemliydi Dünyanın gidişatından anlayabildiğimiz odur ki, insanoğlu yepyeni bir uygarlık inşa etmeye hazırlanıyor. Yeni uygarlığın şafağı sökmüştür. Yalnız, ismi ve enerjisi henüz belirlenememiştir. Yaşanan global kriz, yeni doğmakta olan uygarlığın doğum sancılarıdır. Bugün insanlığın önünde duran en çetrefil sorun, önümüzdeki on yıllarda doğacak uygarlığın niteliklerini iyi kavramak ve getireceği sorunlarla mücadeleye iyi hazırlanmaktır. İnsanlık, sorunlarının üstesinden gelmek üzere ilginç bir yöntemle,, işletmeler halinde organize olmayı başarmıştır. İşletmelerin yönetim sistemleri 200 yıldır gelişmektedir. Ancak son 50 yıldır sorunlarını çözmek üzere daha kompakt takımlar halinde organize olarak, “proje bazında” çözümler üretilmesinin daha verimli olduğu anlaşılmaktadır. Yeni uygarlığın parlayan yıldızları “proje bazındaki” organizasyonlar olacaktır. 99 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Değerli Konuklar, 2 Maddi Kaynaklar Niceliği önemsemek Akılcı Doğa kanunları ve Teknoloji Sonuçlara (parçalara) odaklanma Rekabet Hiyerarşik yapılanma İşletmeler Güç ile zorlama Retorik Görevini yapma Büyüme İnsan potansiyeli Niteliği önemseme Bilge [Aklını kalbindeki sevgi ile genişleten] [Doğa + Fazilet] Kanunları ve Sorumluluk Süreçlere / Parçalar arası ilişkilere odaklanma İşbirliği Ağ örgüsünde yapılanma Proje takımları Değerlerle anlaşma / uzlaşma Eylem Odaklanarak gerekeni yapma Gelişme / öğrenme Temel Sorun: İklim Değişimi YENİ DOĞAN UYGARLIK (Ölçü içerisinde sürdürülebilir gelişme) Tehditler Fırsatlar Nüfus Artışı Dengesiz Gelir Dağılımı Ölçüsüz Mal ve Enerji Tüketimi “İklim Değişimi” İnsan Potansiyeli Doğanın Sunduğu Öğretiler Esnek Üretim Metotlarının Varlığı Öğrenme / Doğaya Uyum E.Arıoğlu 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… Dünya Toplam Yıllık Geliri………...........…...~ 62 Trilyon $ Diğer taraftan, uygulanan projelerin başarı dereceleri ile ilgili yapılan noktasal araştırmalar, projelerin %32’sinin başarılı, %44’nün yarı başarılı, %24’ünün ise başarısızlıkla sonuçlandığını gösteriyor. Yıllara göre genel trend’e bakılırsa, başarılı biten proje sayısı ağır ağır, fakat başarısız proje sayısı daha hızlı artıyor. Tabii yarı başarılı olarak biten projelerin sayısı da azalıyor. Dünyada proje yapmanın önemi, teknik gelişmeler ve donanımlı proje yöneticisi sayısı artarken; öte yandan başarısız proje sayısındaki artış da hızla yükseliyor. Bu çelişkili durumun nedenleri şüphesiz araştırılmalıdır. Sadece bu tespit bile, proje yönetiminin önemini bence ortaya koymaktadır. İnşaat Projelerinin Değeri……………........…~ 6 Trilyon $ İnşaat Projesi Sayısı…………………. 6.000.000 Adet/Yıl 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Bugün, dünya ülkelerinin milli gelirleri toplamı 62 Trilyon dolar civarında. Bu gelirin yaklaşık %6 ~ %10’u arası inşaat yatırımları için harcanıyor. Diğer kelimelerle yaklaşık 6 Trilyon dolar. Yine çok yaklaşık bir hesapla, dünyada her yıl irili ufaklı, ele-avuca gelebilen, yaklaşık 6 milyon proje’ye başlanıyor. Proje Yönetim Enstitüsü’nün üye sayısı 300.000’lere geliyor. Çeşitli üniversitelerde Yönetim Bilimi fakültelerinde doğrudan veya dolaylı olarak her yıl binlerce Proje Yöneticisi yetişiyor. 3 Projelerin Kapanış Başarısı % 32 Tam başarılı (zamanında ve bütçesinde) % 44 Yarı başarılı (kısmen zamanında ve bütçesinde) % 24 Başarısız (iptal edilmiş veya yarım kalmış projeler) “Proje Yönetimlerindeki başarılar, Dünya Uygarlığının gelişim hızını belirler…” E.Arıoğlu 152 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… Değerli Konuklar, PROJE NEDİR ? Bu genel bilgilerden sonra, bir proje’nin başlıca özelliklerine kısaca değineceğim. Proje, hedefleri, bütçesi ve süresi belirlenmiş; bir kere yapılacak bir iş paketidir. Proje, bünyesinde binlerce küçük küçük iş paketleri barındırır. Proje nedir? Proje, hedefi, bütçesi ve süresi belirlenmiş bir “iş paketidir”. Özel kısıtları vardır. Çeşitli seviyelerde belirsizlikler içerir. Çeşitli seviyelerde zorlukları vardır. Projeler sonlu iş paketleridir. Bu nedenlerle proje operasyonları, normal yönetim operasyonlarından çok farklıdırlar. Projelerin serüveni, fırtınalı bir denizde seyahate benzer. Çoğu kere denizin şartları belirsizdir. Dalgalar zorludur. Yiyecek, içecek, personel kısıtlıdır. Fırtına belki yelken açmağa bile müsait değildir. Böyle şartlarda tek pusula “sorular”dır. Güzel ve doğru sorulara güzel cevaplar gelir. Soru da, cevap da bilgiden doğar. Proje gemisinde yelkene rüzgar bilgilerden gelir. Bu rüzgarı, sorular doğurur. Diğer kelimelerle, Proje yapmanın esası “soru sormaktır”. Bu nedenlerle proje gemisinin yönetimi sanattır. Ürünü de “benzersizdir”. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Projenin kendisine özgü, 4 Proje, bu küçük iş paketlerinin hedefli olarak planlanması, yapılması ve birbiriyle entegre edilmesi ile ortaya çıkar. Her iş paketinin de süresi ve bütçesi vardır. Bu süreler proje süresi ve bütçesi ile uyum içinde olmak zorundadır. Proje tamamlanınca ortaya benzeri olmayan bir ürün, hizmet veya sonuç çıkar ve hedefe ulaşılmış olur. Projelerin operasyonları şirketlerin diğer tüm operasyonlarından farklıdır. Her ikisi de insanlar tarafından yapılır, kaynak kıtlığı içinde gerçekleştirilir, planlanır, uygulanır ve denetlenir. Ancak temel fark : şirket operasyonları : birbirine benzerdir, tekrarlıdır; ürün aynıdır. proje operasyonları ise : projeye özgüdür; ürün benzersizdir. Bu nedenle, proje yönetimi bir SANATTIR… EY PROJECİLER, İÇİNİZDEKİ BÜYÜK SANATKÂRI UYANDIRIN, DÜNYA SİZİ SELAMLASIN… E.Arıoğlu 123 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… Sepyadan anlatılacak… 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Projenin Başarı Kriterleri 5 E.Arıoğlu 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… PROJE YÖNETİMİNİN DURUMU Usta bir proje yöneticisi veya yönetimi interaktif olarak, gelecekten bu güne planlama yapar, hedeflerini sabit tutar, uygulamada iş paketlerinin ilişkisini belirler ve kontrol eder. Proje yönetimi, proje ilerledikçe işleri daha çok detayları ile kavrar. Bu nedenle projelerde gerek parasal akışın gerekse iş gücünün kümülatif eğrileri S curve biçimindedir. Proje ilerleme eğrilerinin düzgün veya düzgüne yakın yatık S harfi biçiminde gelişmesi işlerin olumlu gittiğinin göstergesidir. Proje yönetimi proje süresinin ilk %30’luk bölümünde; projenin bütün belirsizliklerini çözmüş, malzemelerini siparişe bağlamış, tasarımlarını bitirmiş, iş gücünü planlamış, ekipmanlarını programlamış olmalıdır. Unutmayın sürenin ilk %30’luk bölümünde. Aksi halde, yönetim, projenin zaman/bütçe ve performans kontrolünü kaybeder. Projeyi, proje yönetimi değil, artık akış yönetmeye başlar. Unutmayın… Bu durumdan sakının… 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Projeyi yöneten, projeyi başarmaktan sorumlu olan kişidir. Projenin belirsizliklerini tespit etmek ve en erken tepki vermekle yükümlüdür. Belirsizliklere erken yoğunlaşmak, riskleri fırsatlara dönüştürme olanağı sağlar. 6 E.Arıoğlu 137 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… YARATICI YÖNETİM (İnter-aktif Yönetim) Bugünün hızlanmış proje dünyasına en uygun proje yönetim stili ise interaktif planlama yapmaktır. Siz bir planlama yapar ve ilk adımı atarsınız, proje buna cevap verir ve yeni şartlar oluşur. Siz hemen, yeni şartlara göre, tekrar inter-aktif olarak, yeni bir planlama ile cevap verirsiniz. Yalnız, inter-aktif planlamanın çok özel bir şartı vardır: Her adımda süreçler – operasyonlar değişebilir, fakat süre / bütçe / performans hedeflerini sabit kalır. Hedefler sabit olduğundan, her yeni adımda planlama zorlaşır ve yaratıcı yeni çözümler ister. Diğer kelimelerle, projenin kaygan şartları ile ancak yaratıcılık sergileyerek baş edebilirsiniz. Bu nedenle, sıkı kısıtları olan zor projelerde tek kurtuluş inter-aktif planlama, yani yaratıcı proje yönetimidir. Yaratıcı proje yönetimleri ağ örgüsünde örgütlenme ister. Ekipte zorlama olmamalıdır, bütün eylemler uzlaşı ve işbirliğine dayanır. Bu da yetmez, ekip estetik tutum içinde olmalı, sürekli bilgi işlemelidir. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Proje yönetmekte çeşitli yönetim stilleri vardır. Bazı proje yöneticileri hiyerarşik ve sıkı disiplini severler. Planlamayı da pro-aktif, önceden yaparak hazır ederler. Bu yöntemde planlama, bugünün şartlarından başlanarak yapılır. İş paketleri uç uça eklenir. Böyle bir planlama ancak süre kısıtı gevşekse başarılı olabilir. 7 Önce geleceği tasarlar. Kaynakları optimize eder. Gelecekten bugüne doğru tasarımlarla planlama yapar. Planı uygular; uygulamayı sürekli ölçer ve yeni şartlara göre tekrar tasarlar. Kendisine uyarladığı teknolojileri kullanır. Kontrol mekanizmasını iş paketlerinin ilişkisine odaklar. İnsan potansiyelini ve yaratıcılığını süreçlere ve yönetime katar. İçe veya dışa dönük saydam, sıcak iletişime özen gösterir. Ölçme Hedef Saptama İnteraktif Planlama Uygulama Proje Kapama E.Arıoğlu 173 19 Haziran 2012 / Rev.1 “Proje” ile ilgili bu temel bilgilerden sonra, şimdi de bir proje yönetiminin genlerinde yer etmiş olması gereken bazı temel becerilerle ilgili kavramlara değineceğim. Önce Öğrenme tutkusu; öğrenme, bilgilerin ezberlenmesi değildir. Makbul öğrenme, düşünceyi uygulama ile birleştirir. Öğrenme olgusu, düşünceyi, hayata geçiren eylemler zinciri üzerinden bilincimize kazınır ve yerleşir. Bilincimize bu zincirin kazıdıkları, her insanda farklı düzeyde oluşan algılar bilgiler ve becerilerdir. Bilinç düzeyimiz yüzeysel olaylara ve anlık koşullara odaklanırsa, eylemlerimiz tepkiler haline dönüşür. Tepkisel davranışlar çok az bilgi üretir ve çok az öğrenme sağlarlar. Diğer taraftan, daha derin düşünerek, daha çok fikir üreterek, büyük olguların içindeki örüntüleri ve saklı bilgileri öğrenmeye sıvanmak, daha az kaynakla, daha çok iş yapma becerisini kazandırır. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Artık, anlaşılmıştır ki; bir bilgiyi, kesin olarak bilemeyiz. Tek bir bilimsel deney, olguları “her zaman doğrudur” diye ispatlayamaz, ama sadece tek bir deneyle olgunun “yanlış” olduğuna karar verebiliriz ve bu kararımız doğrudur. Diğer kelimelerle, kurduğumuz bir hipotezin yanlış olduğunu bir deney sonucu ile anlayabiliriz. Fakat olgu yanlışlanırsa hâlâ doğruyu bilmiyor olacağız. Benzer şekilde birçok kere doğrulanan bir olgudan bile; herhangi birşeyi kesin olarak bilemeyeceğimizi bildiğimizden; hâlâ doğru olup olmadığı hakkında “kuşku duyma” hakkımız vardır. Durumdan emin olmadığımızı biliyorsak, durumu değiştirmek için yeterli inancımız ve nedenimiz var demektir. Bu inanç bizi “daha iyiyi” aramaya iten dürtüdür. Bu dürtü düşüncelerden eyleme giden enerjiyi sağlar. İşte öğrenme, bu enerjinin açığa çıkması ile gerçekleşir; ve böylece düşündüğümüzü gerçekleştirir, onları iyi veya kötü; verimli veya verimsiz; güzel veya çirkin yapabiliriz. Ama yaparız. Yapmak fiilinin gerçekleşmesi için kişide “öğrenme azmi kadar, iş bitirme azminin de tutku biçiminde olması gerekir.” Projeler Denizine Açılırken… 8 E.Arıoğlu 254 19 Haziran 2012 / Rev.1 Evrenle ilgili bilgilerimizin hiçbir zaman tam ve mükemmel olmayacağını artık biliyoruz. Bu nedenle, insanlar için, hatasız bir karar vermek veya iş yapmak mümkün değildir. Ancak ‘daha verimli’ veya ‘daha az verimli’ olan kararlar veya işler olduğundan bahsedebiliriz. Tam bir mükemmelliğe ulaşmak mümkün olmadığından, o zaman ikinci en iyiyi amaçlamalıyız: “gelişmeye açık” bir sistem yaratmak. Ancak böyle açık bir ortamda, teorilerimizi, projelerimizi, politikalarımızı, kararlarımızı, tasarımlarımızı, diğer bir deyişle, insanların tüm etkinliklerini inceleyebilir ve onları herkes için iyi olana doğru yöneltebiliriz. Sözün özü; gelişmeye açık olmak demek, hataların ortadan kaldırılabileceği saydam ve özgür bir ortamın oluşturulması demektir. Şirket ortamları ve proje ortamları mutlaka böyle olmalıdır. Hataları ve yanlışları bulmak için insanoğlu sihirli bir yöntem geliştirmiştir; “bilgi işlemek. Bilgi işlemek, yeni bir bilgi elde etmek için, gizli bilgiyi ortaya çıkararak mevcut bilginin yeniden yapılandırılmasıdır. Eğer bilgi işleme, bu açık sistemde sürekli olarak uygulanırsa, hatalar sürekli düzeltileceğinden, sürdürülebilir sistemleri veya kararları oluşturmak da mümkün olacaktır. Diğer kelimelerle, şirketlerin zamana uyumu ve yaşam süresi, eylemlerindeki hata temizleme hızı ile doğru orantılıdır. Benzer şekilde, projelerin başarı oranı da, ekibin aldığı kararlardaki hataları temizleme hızları ile doğrudan ilişkilidir. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Projeler Denizine Açılırken… 9 E.Arıoğlu 181 19 Haziran 2012 / Rev.1 Nedir Bilgi İşlemek: Bu kavramı, önemi nedeni ile biraz açmalıyım. Bilgiler, duyularımıza olgular ve olaylar halinde ulaşır. Olgular ve olayların içerdiği bilgiler tek tek atomik yapıda değil, olguların içine saklanmış bilgi yumakları halindedir. Olgulardaki bilgiyi ayırmak için, gözlem yapmak gerekir. Gözlem tek başına yeterli değildir. Bilgilerin ayrıştırılması, sınıflandırılması ve önceden doğrulanmış bilgilerle sınanması gerekir. Gözlem dahil, bu sürece; “bilgi işleme” veya “saklı bilgiyi ortaya çıkarma” denir. Diğer kelimelerle; bilgi işlemek, bilgileri birbiri ile ilişkilendirerek yeni ve daha faydalı bilgileri üretme tekniğidir; kimyadaki gibi. Bilgiler birbiri ile ilişkilendirilince, yeni elementler gibi, yeni bilgiler doğar. Usta projecilerin 7 baskın vasıflarından birisi, bilgi işleme yetenekleridir. Unutmayın bilgi işleme hata arındırma işlemidir ve bu işlem “soru” sorarak yürütülür. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Projeler Denizine Açılırken… 10 E.Arıoğlu 114 19 Haziran 2012 / Rev.1 Bugün, yaratıcı düşünce hakkında da biraz konuşmalıyım. Çünkü usta projecilerin bir diğer önemli yeteneğidir. Projeler Denizine Açılırken… Yaratıcı düşünce, yaşamın bütün alanları için gereklidir, ama; yönetim, özellikle proje yönetimi, sanat, bilim ve mühendislik için çok daha fazla gereklidir. Maslow, “yaratıcılığın, kişinin kendini adayarak işini yapması” olduğunu söyler. Carl Rogers, “İyi veya kötü yaratıcılık yoktur. Acıyı dindiren ilacı bulan da, işkence aleti icat eden de yaratıcılık sergilemiştir” der. Bu tanımlar objektif değildir. Yaratıcı düşünce, ölçülebilir kılınmak istenirse; en az kaynakla, mevcut bilgilerden en yüksek verimi elde eden “bilgi-işleme çevrimi” olarak tarif edilebilir. Kısaca, yaratıcılık, bilgi-işleme çevrimi içinde gizlidir. Yaratıcı kişiler, karşıt form ve desenleri, uyuşmayan fikirleri, çelişik ve birbiri ile ilgisiz duran düşünceleri, ustalıkla ilintilendirirler. Onlar, ayrık duranları birlik, uyum, sinerji oluşturan düzeylere taşırlar. Yaratıcılıkta, zihindeki fikirlerin çokluğu, fikirlerle ilinti kurma becerisi, hayal gücü ve soru sorma becerisi önemlidir. Yaratıcılık yeteneği, kişi dilerse öğrenilebilir bir yetenektir. Tıpkı hayal gücü yeteneğinin geliştirilmesi. Hayal gücü gelişirse yaratıcılık artar. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo İnsanlık uzun süre, yaratıcı düşünceyi sadece dâhi veya doğuştan üstün yetenekli kimselere ait bir yetenek gibi algılamıştır. Ancak, 1960’lı yıllardan sonra, her insanın yaratıcı olabileceği ve günlük hayatın her sorunu için yaratıcılık sergileyebileceği anlaşılmıştır. 11 Sanatçı: Goldsworth E.Arıoğlu 186 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… Gelelim Estetiğe, Örneğin; zamana direnip günümüze gelebilen tarihî eserler, verimli fikirlerin “iyi” olarak uygulanmasına örnek oluştururlar. Bu nedenle, inşa edildikleri zamanda olduğu gibi, o zamanın çok ötesinde bile “güzel” olarak kabul görürler. Tüm insani eylemler ‘estetik tutum’un çeşitli seviyelerini yansıtırlar. Çünkü insanî eylemler, güzelliğin hoşlantısı ve çirkinliğin ürküntüsü ile yönlenir. Diyebiliriz ki, estetik tutum, “toplumları değiştiren” ve “dünyayı şekillendiren” süreçleri belirler. Bir toplumda estetik tutuma duyarlılığın artması, toplumun veya şirketin devrimsel bir değişim platformu inşa etmekte olduğunun habercisidir. Bir projenin toplumsal beğeni kazanması onun başarı seviyesini belirler. Proje “verimli fikirler” üzerinde yükseliyorsa ve bu fikirler “iyi” uygulanıyorsa, (on specs) proje’de estetik kaygı sağlanmış olacak ve proje toplumsal beğeni kazanarak, güzel olarak anılma şansı yükselecektir. Unutmayın, projenin her eylemi için estetik tutum gereklidir. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Yakın gelecekte önemi artacak estetik tutum hakkında birkaç cümle söylemek istiyorum. Estetik tutum olmadan, mevcut düşünce düzeyini değiştirmek verim getirmez. Kant’a göre estetik tutum, zihindeki kavram ile gerçeklik arasında bir yargı köprüsüdür. Eğer verimli fikirler iyi uygulanırsa, “güzel” doğal olarak ortaya çıkacaktır. Şüphesiz, bunun söylenmesi çok kolay, yapılması çok zordur. 12 E.Arıoğlu 172 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… SORUMLULUĞUN AŞAMALARI BİLİNÇ : Ben sorumluyum (Söz Verme) Bu ana kadar proje yürütülmesinde çok önemli 7 yetenekten 6’sını saydım. Şimdi 7cisiniden söz edeceğim, her beceriyi çerçeveleyen “Sorumluluktan” çağımızda artık hiçbir “üretim” veya hizmet sorumsuzca yapılamaz. Tüm bireyler, vatandaşlar, yöneticiler, siyasiler, kuruluşlar, şirketler, devletler birbirlerine ve daha da ötesi doğaya karşı sorumludurlar. Peki sorumluluğu soyut olmaktan çıkararak proje hayatına ölçülebilir olarak taşı dersiniz. Özün özü söylenirse: Evrime en açık ve en faydalı değeri, en az toplumsal maliyetle üretmek sorumluluktur. Tüm eylemlerin toplam kalitesini, yaratıcılığını ve sorumluluk derecesini ölçen “tek” ETİK kural budur. Böyle bir üretim, ancak bilgi işleme çevrimleri ile yapılabilir. Sorumluluk ortaya çıkmadıkça yaratıcılıktan ve kaliteden bahsedilmez. Çağımız sorumluluklar çağıdır. Proje yapmak, sorumluk taşımak demektir. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Değerli Konuklar, 13 AİDİYET : A ülkesinden veya B şirketinden veya C proje takımındanım. (Onaylama) YÜCELTME : Kalbim ülkem ve vatandaşlarım için çarpar. Ülkemle veya şirketimle veya ürettiklerimle kıvanç duyuyorum. (Kalite Kavramı) KORUMA : Çalışıyoruz, kazanacağız. İşime adandım. “Fark” yaratmak için burdayım. “Fark” yaratacağım. (Kalite insanı) ETİK : Evrime en açık ve en faydalı değeri, en az toplumsal maliyetle üretmek sorumluluğumdur. Sorumluluğumu yerine getirdim. (Sorumluluğum hakkında söz verdim. Şimdi sözümü tuttum) E.Arıoğlu 109 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Değerli Konuklar, Buraya kadar söylediklerimin kısa bir özetini yapma zamanı geldi. 14 E.Arıoğlu 14 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… Değerli Konuklar, Biliyorsunuz bizim kültürümüzde çok önemli bir figür var. Fıkraları yani güldüşünleri ile aramızda yaşıyor. MIT, Sloan School Tokai Üniversitesi, London School of Economics gibi büyük üniversitelerin Yönetim Fakülteleri; Nasrettin Hoca’yı yönetim bilimi açısından inceliyorlar. Konuşmamı sonuçlandırırken iki güzel ve bir günün anlamı ile uyumlu gül-düşün’ü sizlerle paylaşmak istiyorum. TERSLİKLER MENBADADIR Bir gün Hoca’nın bir arkadaşı ırmak kenarında gezintiye çıkmış, kaza bu ya, ayağı kaymış ve nehre düşmüş. Akıntıya kapılmış ve sürüklenmeye başlamış. Bunu gören köylüler koşup Hoca’ya haber vermişler. “Koş, arkadaşın Irmağa düştü.” Hoca suyun kaynağına doğru koşarak telaşla arkadaşını aramaya başlamış. Görenler ardından seslenmişler: - Hey Hocam, ne yapıyorsun? Akıntı aşağıya doğru, arayacaksan bizim gibi aşağıları (mansap’ı) ara, adam yukarı sürüklenecek değil ya? Hoca cevap vermiş: - Muhterem, her zaman ters bir insandı. Onu menbada (kaynakta) buluruz. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo TERSLİKLER MENBADADIR 15 Projenin tersliklerini işin başında giderin. E.Arıoğlu 133 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… YANLIŞ DÜZELTEN YATAĞAN Yatağan) Hoca medresede talebe (Bilgi iken, İşleyen kocaman bir yatağanı kuşanır dolaşırmış. Bir gün Subaşı farkına varıp Hoca’yı çevirmiş, yatağanı göstererek. - Molla bu ne? Ne yaparsın bununla? Yasaktır! diye çıkışmış. Hoca: - Bununla yazılardaki yanlışları kazıyıp, düzeltirim. Subaşı inanır mı!.. - Amma da yaptın Molla, bu kadar kocaman saldırmayla yanlış mı kazınır! diye sıkıştırınca Hoca: - İlahi Subaşı, bizim diyarda bazen öyle büyük yanlışlar oluyor ki, bu bile küçük gelir. 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo YANLIŞ DÜZELTEN YATAĞAN (Bilgi İşleyen Yatağan) 16 Proje yaşantısında bilgi işleme yatağanını hep aklınızda taşıyın. E.Arıoğlu 76 19 Haziran 2012 / Rev.1 Projeler Denizine Açılırken… Bu duygu ve düşüncelerle sizleri, ailelerinizi ve saygıdeğer hocalarınızı, elde ettiğiniz başarıdan dolayı takdir hisleri ile kutluyorum. Bugünden itibaren, “baretlerinizi” giyiyor ve görevi “yaratıcılık” sergileyerek “dünya uygarlığını geliştirmek” olan çok onurlu bir mesleğin uygulayıcıları arasına katılıyorsunuz. Sizleri yetiştiğiniz bu kutsal yuvadan uğurlarken, buradan aldıklarınızı hiç unutmamanızı diliyorum. Sizleri projeler denizine gönderirken, bugün öğütlediğim 7 yeteneğinizi; diğer kelimelerle; hayal gücünüzü, öğrenme tutkunuzu, iş bitirme azminizi, sorumluluk duygunuzu, bilgi işleme yeteneğinizi, yaratıcılığınızı ve estetik duyarlığınızı daima geliştirip her zaman canlı tutarak, projelerinizde sonuna kadar kullanmanızı diliyorum. Çok heyecanlı projeler ve sayısız olanaklarla dolu ilginç bir dünya sizleri bekliyor. Sizlere ailelerinizle birlikte başarılı, sağlıklı ve mutluluk dolu uzun bir yaşam diliyorum. Günleriniz aydınlık, yolunuz açık olsun. Ersin Arıoğlu Çamlıca / 14 Haziran 2012 2.157 kelime 15 Haziranı 2012 /Yıldız Teknik Üniversitesi / Projeler Denizine Açılırken / EA-şo Sevgili Genç Meslektaşlarım, 17 E.Arıoğlu 116 19 Haziran 2012 / Rev.1