MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER

Sayı: 6
Mayıs/2017
MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER
Türkiye Geneli Makro Ekonomik Verileri
GSYH (Milyar $)
2013
2014
2015
2016
2017
2017*
823,0
799,3
719,6
856,7
-
756
4,2
3,0
4,0
3,5
-
4,4
-0,7
0,4
0,7
-0,2
1,3
-
76,0
74,6
75,8
76,5
78,8
-
7,40
6,97
9,0
-63,6
8,17
6,36
9,0
-43,5
8,81
5,71
10,3
-32,2
8,53
9,94
10,9
-32,6
0,45
0,52
12,6
-33,0
6,5
10,2
-32,0
(2016 yılı)
GSYH Büyüme Hızı (%)
(2016 yılı IV. Dönem)
Sanayi Üretim Endeksi (%)
(Mart 2017)
Kapasite Kullanım Oranı (%)
(Mayıs 2017)
TÜFE % (Mayıs 2017)
ÜFE % (Mayıs 2017)
İşsizlik Oranı % (Şubat 2017)
Cari Açık (Milyar $)
(Mart 2017)
Kaynak: TÜİK, TCMB
(*)
: Orta Vadeli Program Yılsonu Gerçekleşme tahmini
TÜİK ve TCMB Verilerine göre,
 2016 yılı GSYH değeri 856,7 milyar dolar olurken, GSYH Büyüme Hızı % 3,5 oranında artmıştır.
 Sanayi Üretim Endeksi, Mart 2017’de bir önceki aya göre %1,3 oranında artış göstermiştir.
 Kapasite Kullanım Oranı Mayıs 2017ayında %78,8’e yükselmiştir.
 2017 yılı Mayıs ayında, bir önceki aya göre TÜFE’de %0,45, ÜFE’de %0,52 artış gerçekleşmiştir.
 İşsizlik Oranı 2017 yılı Şubat ayında %12,6’ya ulaşmıştır.
 Cari Açık 2015 yılında -32,2 milyar $ olurken, 2016 yılında -32,6 milyar $, 2017 Yılı Mart ayında -33,0 milyar $’a ulaşmıştır.
1
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
DÖVİZ KURLARINDAKİ DEĞİŞİM
4,5
3,9688
4
3,5451
3,5
3
2,5
2
1,5
1,1195
1
0,5
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
USD
EURO
EURO/USD
2000-2017 yılları arasındaki döviz kurları incelendiğinde,



USD ve EURO’nun 2001 yılında ani bir yükseliş trendine girdiği,
USD’nin 2002 yılından itibaren tekrar düşüş trendine girdiği, 2011 yılından itibaren tekrar bir yükseliş trendine girdiği ve 2016 yılında son yılların en
yüksek değerine ulaştığı görülmektedir.
EURO’nun, 2012 yılından sonra bir yükseliş trendinde olduğu 2015 yılında bir düşüş görülse de 2016 yılıyla birlikte tekrar yükseliş trendine girdiği
görülmektedir. Son olarak 2017 yılı Mayıs ayında son yılların en yüksek değerine ulaşmıştır.
2
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
TÜRKİYE GENELİ DIŞ TİCARET VERİLERİ
(OCAK-NİSAN 2017*)
milyar dolar
399,7
351
400
341,2
350
242,1
300
250
200
207,2
157,6
143,8
198,6
142,6
118,8
150
68,2
50,6
100
50
0
-50
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Hacmi
-100
2014
2015
2016
Dış Ticaret Dengesi -17,6
-63,3 -56
-84,5
2017 OCAK-NİSAN
Kaynak: TÜİK
TÜİK verilerine göre, 2016 yılında ihracat 142,6 Milyar $, ithalat 198,6 Milyar $, dış ticaret hacmi 341,2 Milyar $ olarak gerçekleşmiş olup, ihracatın
ithalatı karşılama oranı %74,3 olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılı Ocak-Nisan ayında ihracat 50,6 milyar dolar, ithalat 68,2 milyar dolar olarak
gerçekleşmiştir. Dış ticaret hacmi 118,8 milyar dolar, dış ticaret dengesi -17,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
(*: Türkiye Geneli ithalat verilerine sadece TÜİK verilerinden ulaşılmakta olup, TÜİK’te Nisan ayına ait veriler yer almaktadır.)
3
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
TÜRKİYE GENELİ ÜLKE BAZINDA İHRACAT
(OCAK-MAYIS 2017)
(İlk 10 Ülke, milyar $)
6,0
5,7
5,8
5,0
4,0
3,5
3,7
2,8
3,0
3,5
3,6
3,2
3,0
2,6
2,7
2,4
2,0
2,5
1,6
2,0
1,2
1,5
1,5
1,0
-
ALMANYA
BİRLEŞİK
KRALLIK
IRAK
İTALYA
BİRLEŞİK
DEVLETLER
Ocak-Mayıs 2016
FRANSA
İSPANYA
BİRLEŞİK
HOLLANDA
ARAP
EMİRLİKLERİ
Ocak-Mayıs 2017
Kaynak: TİM
Ülkeler Bazında 2017 yılı Ocak-Mayıs dönemi Türkiye Geneli ihracatı incelendiğinde, Almanya pazarı 5,8 milyar dolar ihracat değeri ile ilk sırada yer
alırken, Almanya’yı sırasıyla 3,7 milyon dolar ile Birleşik Krallık pazarı, 3,6 milyon dolar ile Irak pazarı, 3,5 milyon dolar ile İtalya pazarı ve 3,2 milyar
dolar ile Birleşik Devletler pazarı izlemektedir.
4
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
TÜRKİYE GENELİ SEKTÖREL BAZDA İHRACAT (OCAK–MAYIS 2017)
(İlk 10 Sektör, milyar $)
14,0
12,0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0
11,9
9,6
7,2 6,8
5,7
6,7
4,9
3,5
4,0 3,9
Ocak-Mayıs 2016
3,3 3,3
2,6 2,8
2,5 2,7
2,2 2,3
1,4 1,9
Ocak-Mayıs 2017
Kaynak: TİM
Sektörel Bazda 2017 yılı Ocak-Mayıs dönemi Türkiye Geneli ihracatı incelendiğinde, Otomotiv Endüstrisi 11,9 milyar dolar ihracat değeri ile ilk sırada
yer almaktadır. Otomotiv Endüstrisi ihracatında bir önceki yılın aynı dönemine göre %+23,7 oranında artış meydana gelmiş ve Türkiye Geneli
ihracatından yaklaşık % 19 pay almıştır. Otomotiv Endüstrisini sırasıyla, Hazırgiyim ve Konfeksiyon, Kimyevi Maddeler ve Mamulleri, Çelik, Elektrik
Elektronik ve Hizmet ve Tekstil ve Hammaddeleri Sektörleri izlemektedir.
5
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
UİB İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Mayıs 2017)
SEKTÖRLER
2016
2017
DEĞİŞİM %
PAY %
8.399.786.233
10.632.195.743
26,58
87,81
Tekstil ve Hammaddeleri
497.938.123
495.123.450
-0,57
4,09
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
220.955.224
229.471.373
3,85
1,90
Meyve Sebze Mamulleri
58.197.616
62.713.482
7,76
0,52
Yaş Meyve ve Sebze
26.073.703
24.041.644
-7,79
0,20
Diğer Sektörler
677.687.275
664.125.179
-2,00
5,49
9.880.638.174
12.107.670.872
22,54
100,00
Otomotiv Endüstrisi
TOPLAM
Kaynak: UİB
 UİB ihracatı 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %+22,5 artışla 12,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde en çok Otomotiv Endüstrisi ihracatı gerçekleşmiş olup, sektörün UİB ihracatından aldığı pay %87,8 olmuştur.
Otomotiv Endüstrisini sırasıyla, %4,09 pay ile Tekstil ve Hammaddeleri, %1,90 pay ile Hazırgiyim ve Konfeksiyon, %0,52 pay ile Meyve Sebze
Mamulleri ve %0,20 pay ile Yaş Meyve ve Sebze sektörleri izlemektedir.
6
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
TÜRKİYE GENELİ İLLER BAZINDA İHRACAT (Ocak-Mayıs 2017)
(1.000.000 $)
30,0
25,0
25,1
23,7
20,0
15,0
10,0
5,8
5,2
5,0
4,1
5,4
3,3
3,4
2,6
2,7
2,6
2,2
2,7
0,7
1,5
1,4
1,1
1,2
0,7
1,1
0,0
Ocak-Mayıs 2016
Ocak-Mayıs 2017
Kaynak: TİM
Türkiye Genelinde 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde en çok ihracat yapan il 25,1 milyar dolar ihracat ile İstanbul olmuştur. İstanbul’u sırasıyla, 5,8
milyar dolar ile Bursa; 5,4 milyar dolar ile Kocaeli; 3,4 milyar dolar ihracat ile İzmir ve 2,7 milyar dolar ihracat ile Gaziantep izlemiştir.
7
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
BURSA İLİ DIŞ TİCARET VERİLERİ /(OCAK-NİSAN 2017*)
milyar dolar
20
16,8 17,4 16,6
18,4
15
10
8,9 9,3 8,6 9,7
7,9 8,1 8 8,7
6,1
3,4
5
2,7
1 1,2 0,6 1 0,7
0
İhracat
İthalat
2013
2014
Dış Ticaret Hacmi
2015
2016
Dış Ticaret Dengesi
2017 Ocak-Nisan
Kaynak: TÜİK
TÜİK verilerine göre, Bursa, 2013 yılından bu yana ihracat fazlası veren iller arasında ilk sıralarda yer almaktadır. 2013 yılında 8,9 milyar dolar olarak
gerçekleşen ihracat 2014 yılında yükselişe geçmiş ve 9,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında ihracatta tekrar düşüş yaşanmış ve ihracat
değeri 8,6 milyar dolara gerilerken, 2016 yılında meydana gelen artışla ihracat son 4 yılın en yüksek değerine ulaşmış ve 9,7 milyar dolar olarak
gerçekleşmiştir. İthalat verileri incelendiğinde, 2016 yılında ithalatta artış yaşanmış ve son dört yılın en yüksek değerine ulaşarak 8,7 milyar dolar
olarak gerçekleşmiştir. İhracat ve ithalattaki artışa bağlı olarak ihracat hacmi de artış göstermiş, dış ticaret dengesi ise 0,6 milyar dolardan, 1,0 milyar
dolara yükselmiştir. 2017 yılı Ocak-Nisan Döneminde Bursa ihracatı 3,4 milyar dolar, ithalat 2,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve dış ticaret hacmi
6,1 milyar dolar, dış ticaret dengesi 0,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
(*: Bursa İli ithalat verilerine TÜİK verilerinden ulaşılmakta olup, TÜİK’te Ocak-Nisan dönemine ait veriler yer almaktadır.)
8
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
BURSA ÜLKE BAZINDA İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Mayıs 2017) (1000 $)
ÜLKELER
Ocak-Mayıs
2016
Ocak-Mayıs
2017
DEĞİŞİM
2017
PAYI %
İTALYA
657.511
895.115
36%
15%
ALMANYA
812.291
853.958
5%
15%
140.146
115.761
BELÇİKA
141.152
158.492
FAS
191.386
124.093
POLONYA
FRANSA
534.969
606.873
13%
10%
İSPANYA
318.070
357.558
12%
6%
BİRLEŞİK KRALLIK
312.698
293.204
-6%
5%
BİRLEŞİK DEVLETLER
276.488
309.098
BİRLEŞİK
DEVLETLER
ROMANYA
309.098
276.488
-11%
5%
BİRLEŞİK KRALLIK
293.204
312.698
252.779
257.189
2%
4%
İSPANYA
POLONYA
124.093
191.386
54%
3%
FAS
158.492
141.152
-11%
2%
257.189
252.779
ROMANYA
357.558
318.070
606.873
534.969
FRANSA
853.958
812.291
ALMANYA
115.761
140.146
21%
2%
DİĞER ÜLKELER
1.641.666
1.830.203
11%
31%
GENEL TOPLAM
5.237.427
5.843.272
12%
100%
BELÇİKA
İTALYA
657.511
0
200.000
400.000
600.000
895.115
800.000 1.000.000
Kaynak: TİM
9
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
BURSA SEKTÖREL BAZDA İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Mayıs 2017)
SEKTÖRLER
OCAK-MAYIS
2016
2017
DEĞ.
2017 payı %
3.378.912
3.813.515
13%
65%
Tekstil ve Hammaddeleri
409.132
409.107
0%
7%
Çelik
215.684
300.585
39%
5%
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
267.817
267.993
0%
5%
Makine ve Aksamları
236.774
242.327
2%
4%
Mobilya,Kağıt ve Orman Ürünleri
148.029
165.528
12%
3%
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri
169.033
163.419
-3%
3%
Demir ve Demir Dışı Metaller
125.828
139.900
11%
2%
İklimlendirme Sanayii
83.350
94.813
14%
2%
Elektrik Elektronik ve Hizmet
61.533
67.901
10%
1%
DİĞER SEKTÖRLER
TOPLAM
141.335
178.186
26%
3%
5.237.427
5.843.272
12%
100%
Otomotiv Endüstrisi
Kaynak TİM
Sektörel bazda 2017 yılı Ocak-Mayıs dönemi Bursa ihracatı incelendiğinde, Otomotiv Endüstrisi sektörünün %66 oran ile en büyük paya sahip olduğu
görülmektedir. Bu dönemde Otomotiv Endüstrisi ihracatı %+13 oranında artışla, 3,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Otomotiv Endüstrisi
sektörünü sırasıyla, %7 pay ile Tekstil ve Hammaddeleri sektörü, %5 pay ile Çelik ve Hazırgiyim ve Konfeksiyon sektörü, %4 pay ile Makine ve
Aksamları sektörleri izlemektedir.
10
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
3%
3%
2% 2% 1%
Otomotiv Endüstrisi
4%
Tekstil ve Hammaddeleri
5%
Çelik
5%
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
7%
65%
Makine ve Aksamları
Mobilya,Kağıt ve Orman
Ürünleri
11
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
KG BAŞINA İHRACAT DEĞERLERİ ($)
(OCAK-MAYIS 2016/17)
TÜRKİYE GENELİ
UİB
BURSA
SEKTÖRLER
2016
2017
2016
2017
2016
2017
Otomotiv Endüstrisi
6,40
6,73
7,69
7,60
7,63
7,56
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
16,11
14,66
10,11
8,95
16,44
15,28
Tekstil ve Hammaddeleri
4,30
4,23
22,02
20,30
10,57
9,26
Yaş Meyve Sebze
0,53
0,49
2,67
2,06
2,50
1,46
Meyve Sebze Mamulleri
0,90
0,83
0,64
0,66
0,66
0,68
TOPLAM
1,24
1,21
7,07
6,97
3,85
3,58
12
UİB ARGE ŞUBESİ
Sayı: 6
Mayıs/2017
KG BAŞINA İHRACAT DEĞERLERİ ($) / (OCAK-MAYIS 2017)
TÜRKİYE GENELİ
UİB
BURSA
25
20,3
20
15,28
14,66
15
9,26
8,95
10
6,73
7,6 7,56
4,23
5
0,49
2,06 1,46
0,83 0,66 0,68
0
Otomotiv Endüstrisi
Hazırgiyim ve
Konfeksiyon
Tekstil ve
Hammaddeleri
Yaş Meyve ve Sebze
Meyve Sebze
Mamulleri
13
UİB ARGE ŞUBESİ