Yaşama Yılı: 4 Dönem: 17 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ S. Sayısı: 580 2954 Sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu ile 3093 Sayılı Tür­ kiye Radyo Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun Bazı Hükümle­ rinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu ( 1 / 8 5 1 ) TC Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü Sayı : K.K.GnMd. 18/101-2096 15 , 5 . 1987 TÜRKÜYE BÜYÜK MÎLLET MECLÎSI BAŞKANLIĞINA Başkanlığınıza tarzı Bakanlar Kurulunca 14.5.1987 tarihinde kararlaştırılan «2954 Sayılı Türküye Radyo ye Televizyon Kanunu İle 3093 Sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun Bazı Hükümleıindle Değişiklik Yapılmasına Dair Kamun Tasarısı» ile gerekçesi ekU olarak gönderilmiştir. Komisyonlarda ve Genel Kurulda öncelik ve ivedilikle görüşülmesini arz ederim. Turgut Özal GEINEL GERElKÇEt 2954 saıyıiı Türkiye Radyo vıe Televizyon Kanununun 58 indi maddesi ite Radyo ve Televizyon Yüksek Kuruluna verilmiş bulunan görev ve yetkilerin, diğer kamu kurum ve kuraliutşlaonın görev ve yetkileri' yö­ nümden uygulatmada doğurduğu bazı mahzurlar, mezkûr Kurulun iştişarî niteliğinin kanun bazında açıklığa kavuşturulmasını gerdeli kılmıştır., Diğer taraftan, yüne tatlbifcaıtta ortöaıya çıkan tereddütleri gidermek amacıyla; 3093 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun Kurum geliirlerin'i tadat eden madldeslinlin yeniden düzenlenmesi ge­ rekmiş; keza, hangi cihazlardan ve ne oranda ücret tahsil edileceği hususunun vuzuha kavuşturulması ihitfiyacı hâki olmuş ve buna ek olarak da mezkûr cihazları imal ve ithal edenlerin sıaittıklao cihazlar dolayusııyla Ku­ ruma yatırmak durumunda bulundukları ücretlerin ödeme süresinıin arttırılması suretiyle ilgili firmalara istetme sermayelerinin nemalandınlmıası hususunda kolaylık sağlamanın faydalı olacağı diüışünültmuşltjiir. (Mezkûr tasan bu maksatla hazıırlanmıştsr. —2 ~ MADDE GEREKÇELERİ Madde 1. — Radyo ve televizyon alıcı cihazlarının imal ve ithalini; Radyo ve Televizyon Yüksek Kuru­ lunun töfclifü ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenen standartlara uygunluk bakımından mezkûr Kurulun iznine tabi tutan hüküm, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Dış Ticaret Müste­ şarlığı dahil olmak üzere, bu üç kuruluş arasında görev tedahülüne sebep olmuştur. Meri 58 inci madde ile Kurula verilmiş bulunan yetkilerin, uygulamada «imal ve ithal izni» şeklinde kullanılmaya başlanan bir tarza dönüşmesi; bir 3'andan İthalat Rejimi Kararı ile ithali serbest bırakılan cihazların yurda girişlerinde çeşitli problemlerin doğumuna yol açmak suretiyle Hazine ve Dış Ticaret Müs­ teşarlığının yetkilerinde bazı tereddütlerin husule gelmesine sebep olurken, bir yandan da her çeşit sanayi mamulüne imalat izni vermek göreviyle mücehhez kılınan Sanayi ve Ticaret Bakanlığının selahiyetlerinin layıkıyla yerine getirilmesini engellemiştir. Fiiliyatta meydana gelen ve dublikasyonlara sebep olarak kamu kuruluşlarının üstlendikleri hizmetlerin gereği gibi yürütülmesine mani olan mezkûr duruma son vermek maksadıyla yapılan tadilatla; Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulunun istişarî nitelikte bir Kurul olma özelliğine açıklık getirilerek, alıcı cihazların imal ve ithali için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca müştereken çıka­ rılacak yönetmeliğin hazırlanması sırasında adı geçen Kurulun da görüşünün alınacağı öngörülmektedir. Madde 2. — Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununun, Kurumun gelirlerini dokuz bent halinde belir­ ten 35 inci maddesinin 3093 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılması ve bu gelirlerin beş bent şeklinde ye­ niden tespiti doyayıısıyla uygulamada ortaya çıkan tereddütleri gidermek maksadıyla, Türkiye Radyo - Televiz­ yon Gelirleri Kanununun «Gelirler» matlabmı taşıyan 2 nci maddesi yeniden düzenlenmiştir. 2954 sayılı Kanunun müllga 35 inci maddesindeki gelir kalemleri göz önünde tutularak yapılmış olan bu düzenleme ile, Kurumun gelirleri arasına; film, bant, plak, nota, dergi, kitap ve benzerlerinin yapım, yayın ve satışından elde edilecek gelirler; Kurumun, 2954 sayılı Kanunun 37 nci maddesi gereğince kurma yet­ kisi olan ortaklıklarından elde edeceği gelirler ile gerek konser, temsil ve benzeri programlar ve gerek ilan ve reklamlardan elde edilecek gelirler dahil edilmiştir. Madde 3. — 3093 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendinin 3 numaralı alt bendindeki «Radyo» ibaresi, «Radyo, portatif radyo - teyp, radyo - pikap»; keza aynı maddenin (a) bendinin 5 numaralı alt ben­ dinin (b) fıkrasındaki «Müzik seti ve diğerleri» ibaresi de «Müzik seti ve benzerleri» şeklinde değiştirilmek suretiyle, uygulamada karşılaşılan tereddütlerin ortadan kaldırılması amaçlanmıştır. Bugünkü şekliyle, «Müzik seti ve diğerleri» ibaresinde geçen «diğerleri» sözcüğünden hangi cihazların kastedildiği uygulamada tereddütlere ve yorum farklılıklarına yol açtığından, 3093 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendine, «Yukarıda sayılan cihazların dışında kalan ve radyo ve televizyon yayınını almaya yarayan her türlü cihazlar» şeklinde 6 numaralı yeni bir alt bent eklenmesi uygun görülmüştür. Bundan böyle, maddede sayılan cihazlar dışında kalan, fakat her ne ad altında olursa olsun radyo ve televizyon yayınlarını almaya yarayan cihazlar ile ilgili bandrol uygulamasına açıklık getirilmiş olmaktadır. Madde 4. — 3093 sayılı Kanunun «Tahsilat» kenar başlıklı 5 inci maddesinin (a) bendinde geçen, «en geç müteakip ayın onuna kadar» ibaresi, «en geç müteakip üçüncü ayın onuna kadar» şeklinde değiştiril­ mektedir. Bu değişiklik ile, 3093 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen cihazları imal ve ithal edenlerin bir ay içinde sattıkları cihazlardan tahsil ettikleri ücretleri Kuruma ödeme süresi, azamî • 40 günden 100 güne veya diğer bir deyişle asgarî 10 günden 60 gün ilavesiyle 70 güne çıkarılmaktadır. Bu suretle, imalatçı veya ithalatçının henüz satamadığı cihazlar için ödemek mecburiyetinde kaldığı bandrol ücretlerinin satışından sonra ödemesini sağlamakla, firmaların işletme sermayelerini daha, fazla üretim veya ithal için kullanmaları imkânı getirilmiş olmaktadır. Madde 5. — Yürürlük maddesidir. Madde 6. — Yürütme maddesidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 580) —3— Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu Esas No. : 1/851 Karar No. : 72 21 . 5 . iv87 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Balkanlar Kurulunca 15.5.1987 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 16.5Jİ987 tarihinde Komisyonumuza havale edilen «2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu ile 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun Bazı Hükümlerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı» Komisyonumuzun 21.5.1987 tarihli 109 uncu birleşiminde Hükümet temsilcilerinin de ka­ tılmasıyla incelendi ve görüşüldü. Bilindiği gibi, 2954 sayılı Radyo ve Televizyon Kanununun 58 inci maddesine göre Radyo ve Televizyon alı­ cı cihazlarının imal ve ithali, Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulunun iznine tabidir. Ancak uygulamada Ha­ zine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile mezkûr kurum arasında bazı problemlerin meydana geldiği görülmüştür. 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununda belirlenen alıcı cihazların çok çeşitli olması nedeniyle hangilerinden ne ölçüde ücret alınacağı hususunda tereddütler meydana gelmiş, ayrıca imal ve ithalatçı firmaların sattıkları mallardan tahsil ettikleri bandrol ücretlerini kuruma ödeyecekleri sürenin kı­ sa oluşu nedeniyle, henüz tahsilatı yapılmamış bir paranın bir nevi peşin vergi gibi ödenmesi durumuyla karşı karşıya kalındığı sonucuna varılmıştır. Bu durumun tabiî sonucu olarak firmaların işletme sermayeleri yönün­ den sıkıntıya girdikleri görülmüştür. Tasarı ile, 2954 sayılı Kanunun 58 inci maddesinde değişiklik yapılarak, Radyo ve Televizyon alıcı cihaz­ larının imal ve ithali için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca müştereken çıkarılacak yönetmeliğin hazırlanmasında Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulunun görüşünün alınması, böyle­ ce ortaya çıkan aksaklıkların ortadan kaldırılması öngörülmüştür. 3093 sayılı Kanunda yapılan değişiklikliklerle de; alıcı cihazları için daha belirleyici ifadeler kullanılarak, hangilerinden ne ölçüde ücret alınacağı husu­ sunda tereddütlerin ortadan kaldırılması amaçlanmış, ayrıca bandrol ücretlerinin kuruma ödenme süresi yukarı­ da açıklanan gerekçe nedeniyle bir aydan üç aya çıkarılmıştır. Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmeler sonucunda getirilen değişiklikler Komisyonumuzca olumlu bu­ lunmakla birlikte tereddüt edilen konularda hükümete sorular yöneltilmiş ve hükümet yetkililerince gerekli açıklamalar yapılmıştır. Hükümet adma yapılan açıklamalar dinlendikten sonra tasarının tümü benimsenerek maddelerinin görüşül­ mesine geçilmiştir. Tasarının 1 inci maddesi aynen, 2 nci maddesi, başlığa açıklık kazandırılması amacıyla, madde başlığı yeniden düzenlendiğinden bu değişik­ likle, 3 üncü madde aynen, 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun 5 inci maddesinin (a) bendinde bir hükmün değiştirilmesini öngören çerçeve 4 üncü maddesi, ilgili bendin tamamını kapsayacak şekilde yeniden düzenlendiğinden madde bu değişiklikle, Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 580) — 4— Yürürlük ve yürütmeyi düzenleyen 5 ve 6 ncı maddeleri aynen kabul edilmiştir. Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur. Başkan Cengiz Tuncer Kayseri BaşkanveMü Fahrettin Kurt Trabzon Sözcü Alaattin Fırat Muş Kâtip Kadir Demir Konya İmzada bulunamadı. A., A kg ün Albayrak Adana Mehmet Deliceoğlu Adıyaman Hakkı Hazım Kutay Ankara A. Şamil Kazokoğlu Bolu Artukarslan Bingöl ilhan Aş km Bursa C. Tayyar Sadıklar Çanakkale Ünal Akkaya Çorum Metin Yaman Erzincan İlhan Araş Erzurum Togay Gemalmaz Erzurum A. Hayri Osmanlıoğlu Gaziantep İmzada bulunamadı. Murat Yaşar Al bay rak İstanbul Sökmenoğlu Hatay Özdemir Pehlivanoğlu İzmir Tülay Öney istanbul Reşit Ülker İstanbul M. Turan Bayezit Kahramanmaraş İbrahim Özbıyık Kayseri İmzada bulunamadı. Erol Ağagil Kırklareli Mehmet Budak Kırşehir İsmet Ergül Kırşehir Haydar Koyuncu Konya Saffet Sert Konya Sümer Oral Manisa İmzada bulunamadı. Arif Toprak Niğde İmzada bulunamadı. Fehmi Memişoğl 'u Rize Türkiye Büyük Millet Meclisi Enver Özcan Tokat İmzada bulunamadı. (S. Sayısı: 580) — 5— BÜKÜMETIN TEKLİF ETTİĞİ METÎN PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN 2954 Sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu İle 3093 Sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kuru­ mu Gelirleri Kanununun Bazı Hükümlerinde Değjşikjlffik Yapınmasına Dajir Kanun Tasarısı 2954 Sayın Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu ile 3093 Sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu Ge­ lirleri Kanununun Bazı Hükümlerinde Değişiklik Ytapilmasuıa Dair Kanun Tasarısı MADDE 1. — 111:1-1.1983 tarihli ve 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 58 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değişti­ rilmiştir. «Rladyo ve televizyon alıcı cihazlarının imal ve iıtlhalinlde, Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulunun görüşü alınmak kaydıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlı­ ğı ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca müşte­ reken hazırlanacak yönetmelikle tesbit edilecek standartkrta ulyplimaısı zorunludur. Bu sitanıdarlara uyma­ yan cihazların imal ve ithaline bu Bakanlık ve Müs­ teşarlıkça izin verilmez. Ancak Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunca onaylanmış araşıtınma, geliştirme faaliyetleri kapsamıma giren' prototip imalat ve bu imalait maksadıyla yapılacak ithalat, bu hükmün dı­ şındadır.» MADDE 1. kabul edilmiştir. MADDE 2. — 4.12:1984 tarihli ve 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu1 Gelirleri Ka­ nununun 2 nci maddesinin (e) bendi aşağıdaki şekil­ de değiştirilmiş, bu maddeye aşağıdaki (f) ve (g) Ibienitleri eklenmiş ve mevcuit (e) bendi (h) bendi ola­ rak tadil edilmiştir. «e) Filim, bant, plak, nota, dergi, kitap ve ben­ zerlerinin yaıpım, yayın ve satışından el'de edilecek gelirler, f) Radyo ve televizyonla illgili her türlü ticarî lişlemler ve ortaklıklardan elde edilecek gelirler, lg) Düzenlenecek konser, temsil ve benzeri prog­ ramlara giriş ücreti ve bu yerlerde yapılacak ilan ve reklaımdan elde edilecek gelirler.» MADDE 2. — 4.12.1984 tarihli ve 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu Gelirleri Ka­ nununun 2 nci maddesine aşağıdaki (e), (f) ve (g) bentleri eklenmiş ve mevcut (e) bendi (h) bendi ola­ rak değiştirilmiştir. «e) Film, bant, plak, nota, dergi, kitap ve ben­ zerlerinin yapım, yayın ve satışından elde edilecek gelirler, f) Radyo ve televizyonla ilgili her türlü ticarî işlemler ve ortaklıklardan elde edilecek gelirler, ) Düzenlenecek konser, temsil ve benzeri prog­ ramlara giriş ücreti ve bu yerlerde yapılacak ilan ve reklâmdan elde edilecek gelirler.» MADDE 3. — 4.12.1984 tarihli ve 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurulmu Gelirleri Ka­ nununun 4 ündü maddesinin (a) bendinin 3 numa­ ralı alt bendi ile 5 numaralı alt bendinin (b) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu bende aşağıdaki 6 numaralı allt bend eklenmiştir. «3. Radyo, portatif radyo - teyp, rad­ yo - pikap !% 8» <ab. Müzik seti ve benzerleri ;% 10» «6, Yukarıda sayılan cihazların dışın­ da kafan ve radyo ve televizyon yayınını almaya yamayan her türlü cihazlar. % 10» (MADDE 3. kabul edilmiştir. Tüıkiye Büyük Millet Meclisi Tasarının 1 inci maddesi aynen Tasarının 3 üncü maddesi aynen (S. Sayısı: 580) 6 — (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 4. — 4.12.1984 tarihli ve 3093 sayılı Türküye Radyo - Televizyon Kurumu Gelirleri Kanaınunun 5 inci maddesin in (a) bendinde geçen «.... engeç müteakip ayın onuna kadar» ibaresi, «... engeç müteakip üçüncü ayın omuna kadar» şeklinde değiş­ tirilmiştir. MADDE 4. — 4.12.1984 tarihli ve 3093 sayılı Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu gelirleri Ka­ nununun 5 inci maddesinin (a) bendi aşağıdaki şe­ kilde değiştirilmiştir. MADDE 5. — Bu Kanun yaysnı tarihinde yü­ rürlüğe girer. MADDE 5. — Tasarının 5 inci maddesi kabul edilmiştir. MADDE 6. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürüttür. MADDE 6. — Tasarının 6 ncı maddesi aynen ka­ bul edilmiştir. «a) Bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen ci­ hazları imal ve ithal edenler bir ay içinde sattıkları cihazlardan 4 üncü maddenin (a) bendine göre tahsil ettikleri ücretleri en geç müteakip üçüncü ayın onuna kadar Türkiye Radyo - Televizyon Kurumuna bir beyanname ile bildirerek ve aynı süre içerisinde öde­ mekle yükümlüdürler. Aksi takdirde her geçen gün için yürürlükteki en yüksek ticarî kredi faizi oranı üzerinden tahakkuk ettirilecek faiz miktarı ile birlik­ te 6183 sayılı lAmme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (gecikme cezası hariç) hükümle­ rince tahsil olunur.» Başbakan Turgut Özal aynen 14.5.1987 Devlet Bakanı - Başbakan Yrd. /. Kaya Erdem Devlet Bakanı Kâzım Oksay Devlet Bakanı H. Celâl Güzel Devlet Bakanı M. Vehbi Dinçerler Devlet Bakanı Abdullah Tenekeci Devlet Bakanı M. Tınaz Titiz Devlet (Balkanı A. Karaevli Devlet Bakanı Ali Bozer Adalet Bakanı M. Oltan Sungurlu Millî Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk içişleri Bakanı Yıldırım Akbulut Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu Maliye ve Gümrük Bakanı A. Kurtcebe Alptemoçin Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bak. Metin Emiroğlu Bayındırlık ve iskân Bakanı /. Safa Giray Sağ. ve Sos. Yar. Bakanı Mustafa Kalemli Ulaştırma Bakanı Veysel Atasoy Tarım Orman ve Köyişleri Bak. H. Hüsnü Doğan Çalışma ve Sos. Güvenlik Bakanı M. Mükerrem Tasçıoğlu Sanayi ve Ticaret Bakanı H. Cahit Aral Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı S. Nes'e Türel Kültür ve Turizm Bakanı A. Mesut Yılmaz Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 580)