İTO`nun "Depremzedeler İçin Okul Kampanyasr`na Japonlar`dan

Ne Söyledik
Neden Söyledik
1995 - 1999 Basın Bültenleri
I
Mehmet Yıldırım
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
© Bu eserin tüm telif hakları İstanbul Ticaret Odası'na (İTO) aittir.
İTO'nın ve yazannın ismi kaydedilmek koşuluyla yayından alıntı yapmak
mümkündür. Ancak, İTO'nın yazılı izni olmadan yayının tamamı veya bir bö­
lümü, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, ticari amaçlarla kullanılamaz.
HAZİRAN 2003 İstanbul
İTO yayınları için ayrıntılı bilgi
Etüt ve Araştırma Şubesi
Ticari Dokümantasyon Servisi'nden temin edilebilir.
Tel: (212) 456 63 29
Faks:(212)512 06 41
E. Posta: dokumantasyon@ito.org.tr
www.ito.org.tr
Baskı: Zafer Matbaası
Cilt: Reform Mücellit
S
BASIM YAYIM HİZMETLERİ TİC. LTD. ŞTİ.
Tel: (0-212) 516 29 84 » Fax: (0-212)516 29 93
ÖNSÖZ
Uzun yıllar üyesi olduğum, daha sonra Meclis Üyesi ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak
hizmet verdiğim İstanbul Ticaret Odası'nda 1995 yılı Kasım ayında Yönetim Kurulu
Başkanı olarak göreve başladım.
Göreve başladığım andan itibaren, gerek İstanbul tüccannın ve sanayicisinin gerekse
Türk iş aleminin sıkıntılarını, dertlerini dinliyor, ayrıca ülkemizin ekonomik, ticari ve
, siyasi konuları ile ilgili yerli ve yabancı yetkili ve ilgililerden oluşan geniş bir çevre ile
temaslarda bulunuyorum. Gerçekten Türkiye, bölgesinde ve dünyada önemli yeri olan
ülkelerden birisidir. Her alanda önemli ve kayda değer bir potansiyele sahiptir. Pek çok
medeniyetin ve imparatorluğun devamı ve mirasçısı olan, dünyanın en önemli ve en
sorunlu bölgesinde yer alan bir ülke olarak, ciddi birikimlere, avantajlara ve fırsatlara
sahip olduğu kadar, aynı nedenlerle ciddi önyargılarla, tehditlerle ve sorunlarla da
karşıkarşıyadır.
Bu koşullar altında, ülkemizin ve dünyanın en büyük Ticaret Odası olan ve Avrupa
Odalar Birliği akreditasyon sistemi içinde en iyi Oda seçilen bir meslek kuruluşunun
başkanı olarak, aradan geçen sekiz senede pek çok şey gördüm, duydum ve yaşadım.
O günden bugüne azimle, şevkle mesaimi ve inisiyatifimi yüzlerce çalışma, araştırma,
etüt, proje ve benzeri faaliyet gerçekleştirilmesi yönünde kullandım. Sözkonusu
faaliyetler sırasındaki tespitlerimi, öğrendiklerimi ve izlenimlerimi görev ve sorumluluk
anlayışı içerisinde, yaradılışım ve ahlakım gereği objektif olarak kendi camiamla birlik­
te her düzeydeki yetkililere anlatmaya ve kamuoyu ile paylaşmaya çalışıyorum; bildik­
lerimi bunları duymak isteyen kulaklara anlatıyorum.
Türkiye'nin gerçeklerini en iyi araştıran, inceleyen, analiz eden ve bilen kuruluşlardan
birinin yöneticisi olarak, ülkenin kalkınması, toplumsal refahın artırılması ve gelir
dağılımının adil bir şekilde geliştirilmesi için her alanda mutlaka köklü düzenlemelere
ve reformlara ihtiyaç olduğunu; yatırımın, üretimin, ihracatın önünün açılmasının
zorunlu olduğunu, çünkü Türkiye'nin her yıl nüfusunun yaklaşık 1 milyon kişi arttığını
yani her yıl 1 milyon ilave iş yaratmak gerektiğini söylüyorum. Bunu da ancak özel sek­
törün yapabileceğini ve öyle de olması gerektiğini; ancak Devlet'in de engelleyici değil,
yönlendirici ve özendirici yaklaşımla uygun koşulları yaratmasının beklendiğini, çünkü
istihdamın artmasının, bölgesel dengesizliklerin giderilmesinin sadece özel girişimci­
lerin çabalarıyla olamayacağını bıkmadan, usanmadan, çekinmeden sürekli her plat­
formda, her fırsatta ifade ediyorum.
Neden? Zira kişi başına geliri 3000 $ seviyesinde tıkanmış bir Türkiye'de nüfusun
önemli bir kesiminin yoksulluk ve işsizlik kıskacında yaşarken toplumsal refahın ve
esenliğin tam olarak sağlanamayacağını ve bu nedenle demokrasiyi yaşatmakta da
fevkalade zorlanacağını görüyorum.
Yeni dünya düzeni olan küreselleşmenin yaygınlaşması sonucu artık rekabetin dünya
ölçeğinde yaşandığına, Türkiye'nin de küresel rekabete mutlaka kendi senaryosu ile
katılması zaruretine inanıyorum. Türkiye'nin evvela bölgesinde bir çekim merkezi
olması ve bu sayede önce bölgesel sonra da küresel güç haline gelmesi gerektiğini,
bunun için de başta Karadeniz Ekonomik İşbirliği olmak üzere, tüm uluslararası
girişimlerde aktif rol almasını ve bunun gereklerini yerine getirmesini söylüyorum.
Ülkemizin ekonomik ve ticari başkenti olan İstanbul'un başta gelen kurumlarından biri
olmanın verdiği sorumlulukla, sadece İstanbul'un değil tüm Türkiye'nin kalkınması için
mücadele verdim. Bölgesel kalkınmanın gerçekleştirilmeden ekonomik kalkınmanın
sağlanamayacağına, İstanbul'da yaşanan sosyoekonomik sorunların çözümünün diğer
bölgelerdeki sorunların çözümünden geçtiğine inandığımdan, başta Doğu ve
Güneydoğu Anadolu olmak üzere, tüm bölgelerimizdeki üretim ve refahın artırılması
için çaba gösterdim.
Bu çerçevede, tüm düşüncelerimi, somut önerilerimi görevim süresince kamuoyu ile
paylaştım. Beklediğim gibi görüşlerim bazen desteklendi, bazen de eleştirildi. Derdimizi
anlatamadığımız zamanlar oldu. Hatta bazı hallerde yargı önüne çıkmam dahi gerekti.
Doğruları, gerçekleri, gerektiğinde söylenemeyenleri söylediğimizde kimi zaman
"mahallenin kabadayısı" olduk, kimi zaman "dokuz köyden kovulma" ile karşı karşıya
kaldık. Oysa hep ülkem için konuştum. Çok konuştum ama hiç boş konuşmadım.
Dostlanm "konuşma, konuştukça müfettiş gelir" dediler ama ben milletimize, toplumu­
muza tercüman olma görevimi ve yükümlülüğümü yerine getirdim.
Ancak, bugün geriye dönüp baktığımda, konuştuklarımızda, yazdıklanmızda haklı
çıktığımı görüyorum. Açıkçası, bu beni hem üzüyor hem de memnun ediyor
diyebilirim. Türk müteşebbisi adına ülkem için doğruları söylemiş olduğumu, çok önce­
den vermiş olduğum demeçleri ve yaptığım konuşmaları gözden geçirdiğim her
seferinde, her yeni gelişmede yeniden anlıyorum.
İşte bu nedenle, tarihe iz bırakmak, geleceğe ışık tutmak ve birikimlerimizi, deneyim­
lerimizi gelecek kuşaklara biraz olsun aktarabilmek ve elbette günümüzdeki insan­
larımıza bir kere daha hatırlatmak üzere, 1995 yılı Kasım ayından başlayarak
yayınlamış olduğum basın bültenlerimi iki cilt halinde toplamış bulunuyorum.
Görevimi yapmış olmanın huzuru içerisinde, elinizdeki yayının Türkiye'nin sorunlan ile
ilgilenenlere ve ilgileneceklere yararlı olmasını diliyorum.
Mehmet YILDIRIM
İstanbul Ticaret Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
İÇİNDEKİLER
1995 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olayları
•...
"Tüketiciyi korumak, haksız rekabeti de önler"
13
15
1996
1996 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
19
"Vergi sistemimizin AB vergi sistemi ile,büyük farklılığı var"
23
"Mali müşavirlik konusundaki karmaşa giderilmeli"
.26
"Ülkeye hizmet edenlere saldırmak, affedilemez"
27
"Ülkeye ve üyelere yönelik hizmetlerimizi genişleteceğiz"
28
"Özel sektörün dinamizmi sayesinde geleceğe iyimser bakıyoruz"
31
"Vehbi Koç, yaptığı hizmetlerle her zaman Türk milletinin
kalbinde yaşayacaktır"
32
"Enerji yatınmları ihmal edilmemeli"
33
"İşadamlarının sorunlannm çözümüne çalışıyoruz"
.34
1997
1997 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
37
"Türkiye-İsrail Serbest Ticaret Anlaşması'nm onaylanması ülkemize çok
yönlü yararlar sağlayacaktır" . ;
39
"Rapor hazırlayıp demokrasi havarisi olmak kolay, zor ve önemli
olan icraattır"
41
"Eğitime yönelik katkılarımız sürecek"
42
"Uluslararası dengeleri dikkate almak zorundayız"
43
"Çocuklarımıza sanatı sevdirmeyi ve sanat alışkanlığı kazandırmayı ülke
geleceği için gerekli görüyoruz"
.44
"Rayiç fiyatların yüksek enflasyon ortamında geçerliliğini yitirmesi
müteahhitleri mağdur etti"
46
"Seçimle teşekkül etmiş,özerk kuruluşların kasalarına el atılması
kabul edilemez"
48
"Çimento ve hazır betondaki Rekabet Kanunu'na aykırı uygulamalar
inşaat maliyetlerini anormal yükseltiyor"
50
"Şeker üretiminde etkinliği ve verimi artırıcı önlemler alınması için daha fazla
gecikilmemeli"
52
"Bilimsel zenginliklerimizi daha iyi anlatabilmeliyiz"
55
"Serbest ticaret anlaşmaları Türkiye'nin dış pazarlardaki
payını arttıracaktır"
57
"işadamlarına rehber olmak amacındayız"
59
"Ekonomi nasıl olsa yoluna devam ediyor diyerek acil sorunları geri plana
itmek ülkeye zarar veriyor"
62
"AB ile görüşmelerde, bakanlığın masa başı kararfarıyla Türkiye'nin
yararları tam gözetilemez"
65
"Firmalarımız artık Avrupa'da markalan ile tanınmalı"
66
"Vur deyince öldür misali tesislerin kapatılması ile binlerce işçi işsiz kalıp,
ülke ekonomisi zarar görür"
67
"İstanbul'un çözümü gereken çok sorunu var"
68
"KİT ve benzeri kamu kuruluşlarının yönetimine, ehil kişiler atanmalı"
70
"Taban fiyatlar buğdaydaki gibi politik endişelerle ilan edilirse enflasyonla mücadele
hayal olur"
.71
"İhracatlara yeni pazarlar bulmak zorundayız"
72
"İhracatçılar için, dış pazar özellikleri çok önemli"
. .74
"Araştırmalarımız ilgililerin tozlu raflarında kalmamalı"
75
"Potansiyel dış pazarlara önem vermeliyiz"
.78
"KDV oranlannı artırma eğilimini yanlış hatta tehlikeli buluyoruz"
79
"Yap İşlet Yasası, konuya açıklık getirmedi"
80
"Köylüye köyünde iş yapma imkanı yaratan tavukçuluk ve sera ürünleri,
meyvelerini vermeye başladı"
.82
"İthalatta sermaye mallarının payı yüzde 53.8, tüketim mallarının
payı yüzde 29.3 oldu"
86
"Küçük sanayicilerimiz ekonomi ile siyasi istikrarın sağlanamamasından
rahatsız"
88
"Eğitim ve tarıma büyük önem verilmeli"
91
"Büyüme, özel sektörün elverişsiz şartlara rağmen gösterdiği dinamizm ve özveri ile
gerçekleşmiştir"
. .92
"Avrupa'daki Türk işadamlannm varlığı Türkiye ekonomisinin dışa
açılmasında önemli fırsattır"
94
"Türk dostu Tunus'a ihracatımızı artırabiliriz"
97
"Norveç, değerlendirilmesi gereken bîr pazardır"
, . .99
"Afrika'da ihracatımız için önemli potansiyel var"
100
"Bitkisel ilaç potansiyelimiz değerlendirilemiyor"
101
"Basının promosyon uygulaması, ekonomiyi dışa bağımlı kılar"
102
"Romanya,girişimcilerimizin ilgisini çekiyor"
104
"İstanbul, vergi gelirinin yüzde 40'nı karşılıyor"
105
"Önce İstanbul'un öğretmen açığı kapatılmalı"
106
"Uluslararası kuruluşlarla bilgi alışverişi çok önemli"
107
"Doğu'ya hizmetlerimiz sürecek"
108
"Ekonomik gelişme, KOBİ'lerle sağlanır"
109
"Standardizasyon, üreticiler ve tüketiciler açısından büyük önem taşır"
110
"Gıda sektörü ülkemizin en sorunlu sektörlerinden biridir"
112
"Bankalanmız geçici sıkıntı yaşayan tekstil sektörüne tolerans göstermeli"
'..114
'Türkiye konut ihracatçısı olabilir"
115
"Türkiye Cumhuriyeti'ni bizden sonraki nesillere en iyi
şekilde devretmek zorundayız"
117
"Enflasyona karşı olan tutumumuzu bundan sonra da en etkin şekilde
sürdüreceğiz"
118
"1998 bütçe açığının tamamına yakını borçlanmayla karşılanıyor"
121
"Kâr etmeyelim önerisi, hissi fakat gerçeklere ve ekonomi kurallarına
aykırıdır"
"Otomotiv sanayiine rekabet gücü kazandırılmalı"
..
.122.J
124
"Eğitim seferberliği, öğretmenlerin toplumda hak ettiği yeri
almasıyla başanya ulaşabilir"
" İhracat pazarlarını çeşitlendiremezsek yerimizde sayarız"
"AB'nirı imzasını inkar etmesi gibi bir durum ortaya çıkmıştır"
.126
127
.128
"Anonim ve Limited Şirketlerin sermaye artırımı işlemleri
Oda'mızm girişimiyle 2 yıl erteleniyor"
129
"Yurtdışındaki girişimcilerimizin ihtiyaçlannın
karşılanması büyük önem taşır"
130
"İstikrarsızlık ve yüksek enflasyona rağmen özel sektörün dinamizmiyle
büyüme sürmüştür"
131
1998
1998 Yılının Önemli Ekonomik ve Siyasi Olayları
"Plaka tahdidi uygulanması halinde, rekabet ortadan kalkacaktır"
: . . .137
140
"İsrail'den sonra Macaristan ile serbest ticaret anlaşması imzalanması
sevindiricidir"
142
"Vergiden kaçan yok, beyanname işkencesine son verin"
144
İTO Başkanı, hazine bonolarıyla ilgili ilanlann yanıltıcı olduğunu açıkladı*
. . .146
"İş dünyamıza ve ülke yöneticilerine doğruları gösteriyoruz"
147
'Türkiye'yi 2 binli yıllara hazırlamak için, radikal kararlar alınmak zorunda"
149
"Doğu'da kış turizmi geliştirilmeli"
152
" Okullara, tüketicinin yerli mallarla ilgili olarak bilinçlenmesine
yönelik dersler konulmalı"
153
"İstanbul 2000'li yıllarda bölgenin önemli ticaret.turizm ve finans
merkezi olacak"
154
"Öncelikle özelleştirilmesi gereken kamu bankalarının, özelleştirme ihalelerine
katılmaları kambur üstüne kamburdur"
155
"öğrenci servis ücretlerinin bu uygulama sonucu artacağı şüphesizdir"
156
"Çevre bilinci olmayan toplumlar sürdürülebilir ekonomik
gelişmeyi hiçbir şekilde başaramazlar"
158
"Firmalarımız, sermaye artırımı işlemlerini tanınan ek
sürenin son günlerine bırakmamalı"
160
"Hayati önem taşıyan yasalann çıkması için, meclis çalışır
duruma getirilmeli"
161
"Rekabet gücümüzün güçlendirilmesine ihtiyaç varken esnek kur
politikasından vazgeçilmesi ülkeyi krize götürür"
163
"Kamu ihalelerini kaybeden firmaların suçlamalarını
Oda olarak tasvip etmiyoruz" . .
165
"Kriz, güvenin sarsılmasından kaynaklandı"
166
"İstanbul'un trafik ve ulaşırtı sorunu, acil çözüm bekliyor"
169
"Acil tehlike, seçim ekonomisi uygulanmasıdır"
173
"Çetelere komisyon ödemeden devlet ihalelerine katılmak imkansız"
176
"Turizmde hedeflere ulaşabilmek için etkin ve sürekli dış
tanıtım yapılmalıdır"
177
"İhracattaki tehlike sinyalleri tedbir alınmazsa büyük sorunlara yol açar"
180
"Ülkemizin bütünlüğüne kastedenleri gizleyenlere, sessiz kalamayız"
.182
İstanbul Ticaret Odası tarihi Ahi Ahmet Çelebi Camii'ni
restore edip Vakıflar'a teslim edecek
183
"AB Teknik Mevzuatına uyum çalışmaları hızlandırılmalı"
184
"Devlet hastanelerinin müteahhitlere zamanında ödeme yapmaları
sağlanmazsa iflaslar peş peşe gelecektir" .
186
"Cumhuriyetin lOO.Yıldönümünü, sorunları geride bırakmış şekilde
kutlamak, için, çalışmalara hemen başlamak gerek"
187
"Enerji maliyetleri mutlaka dünya fiyatları düzeyine indirilmelidir"
191
"Dürüst bürokrat ve yöneticilere sahip çıkalım"
193
"İtalya'nın terörist başı ile ilgili yanlış tutumu, zaten sorunlu olan
ilişkilere tuz biber ekmiştir"
. .194
"Elektronik ticaret, bilgi çağının gereğidir"
195
"Olumsuz dış etkenler, yanlış vergi düzenlemeleri ve politik
belirsizlik ile birleşince, iyi başlayan bir yıl heba oldu"
196
"Sayın Erez'in, ülkemizin bu hassas döneminde başanlı
olacağına inanıyoruz"
201
1999
1999 Yılının Önemli Ekonomik ve Siyasi Olaylan
205
"Sıkıntılı ortamın aşılması için, ekonomik tedbirler acilen
yürürlüğe konmalı"
•
208
"Sancılı geçecek olan bu yıl da karamsarlığımızı hafifleten
unsur özel sektörümüzün dinamizmidir"
210
"Amacımız, milenyum gereklerine uygun daha fazla ve daha
kaliteli hizmet vermektedir"
215
"Mevcut sıkıntılı ortamda mevduat garantisi kapsamı aşağı çekilmemeli"
217
"Eximbank'ca verilen Performans Kredileri ihracatı teşvik '
fonksiyonunu yerine getiremiyor"
219
"Sanat ve Kültüre duyarlı nesil yetiştirmeliyiz"
221
Yıldırım İngiltere Tarım Bakanına, Türk ürünlerine uygulanan engellerin
kaldıniması gereğini anlattı
222
"İşadamlarımızı dünyaya açmamız gerek"
223
"Doğal kaynaklarımız ekonomiye yeterince kazandırılmıyor"
225
"Ticaret Sicilinde eksiksiz belge düzenine uyulmalı"
226
Bağ-Kur, İTO'nun önerdiği 3 semtte Şube Müdürlüğü kuruyor
228
"Yapısal reformlara duyulan ihtiyaç en üst düzeye çıkmıştır"
229
"Devlet, rüşvet dağıtıyor"
232
"Çektiğimiz fotoğraf, piyasalardaki iç karartıcı durumu somut
bir şekilde ortaya koydu"
233
"Piyasa, siyasi ve ekonomik istikrar bekliyor"
235
"Kaçak et kesimi ve yurda kaçak et girişi önlenmeli"
237
"Ekonomi dünyası, Yener Dinçmen'in aynı göreve tekrar
atanmasını istiyor"
238
"Geçici vergi ödeme süresi uzatılmalıdır"
239
"Firmaların yüzde 70.7'si finansman sıkıntısı çekiyor"
.241
"Piyasalarda kan kaybı büyük hızla devam ediyor"
244
"Keyfi uygulamalarla ekonomiye daha fazla sekte vurmaya
kimsenin hakkı yoktur"
246
"Konutlarda enerji tasarrufuna yönelik önlem şartı aransaydı, doğalgazdan
sadece İstanbul'da 300 bin abone daha yararlanabilirdi"
247
"Gıda üretim izni alma ve gıda siciline kaydolma süresi bir yıl uzatılmalı"
249
İstanbul Ticaret Odası'nın girişimiyle gıda maddeleri üretim izni başvuru
süresi 6 ay uzatıldı
251
"Bugün sorun olan otoparklar akılcı düzenlemelerle trafiğin en
önemli çözümü olabilir"
252
"Ekonominin durgunluğa girmesinde önemli etken, vergi mevzuatıdır"
.253
"Belediyeler, başta inşaat sektörü olmak üzere çeşitli kesimlerden baskı
ve tacizle para bulmaya çalışıyor"
255
"Buğdaylarımızın temiz olduğu bilimsel olarak kanıtlandı"
256
"Yeni vergi kanunu şirketleşmeyi önlüyor"
257
"Vergi ve SSK primi borçları ertelenmeli"
258
•r^
9
<-r
"Emlak Bankası kredileri artık açılmalı"
;
.260
"Mali Miladın ertelenmesi kaçan parayı getirmez Miladın tümüyle
kaldınlması gerek"
, . . .262
"Girişimcilik düzeyi, rekabetçi ortamda başarılı olma ile ölçülür"
263
"Mali Miladın ertelenmesi göz boyamadan başka bir şey değil"
265
"Büyük firmaların küçüklerin ayakta kalmalarına yardımcı
olmaları kendi yararlanna da olacaktır"
267
"Acilen imar reformu yapılmalı"
269
"Deprem vergilerinin gündeme gelmesi, bağışları da olumsuz etkiledi"
271
" İTO üyesi özel okulların ve üyelerin bireysel katkılarıyla 1000
çocuğun bannma ve bakımları sağlandı"
273
"Seneye, vergi alacak kimse bulamazlar"
274
"Özel bankalann da depremzedelerin kredi borçlannı ertelemeleri gerek"
.276
Yıldırım; depremzedelerin acil ihtiyaçlannın fiyatlanndaki
hızlı yükselişe dikkat çekti
277
"Türkiye, temel yalıtım önlemleri ile yılda 2 - 2,5 milyar dolar tasarruf
sağlayabilir"
278
"Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanlığı'na atanacak
isim çok önemli"
280
"Türkiye'nin Avrupa ile olan yakın ekonomik ilişkileri nedeniyle
para birliği konusu yakından takip edilmeli"
281
"Hükümetin de, hazine arazilerinin satışı ile ilgili önerimizi
benimsemesi devletin kaynak sıkıntısını giderir"
,
282
"Plaka sınırlaması, rekabeti yok eder ve
taşıma ücretlerini anormal yükseltir"
284
"KOBİ'ler uluslararası fuarlara katılarak, ihracat alanlarını
genişletmeli"
285
"Bütçe açığının büyüyerek devam etmesi karşısında, yüzde 25 .
enflasyon hedefi sadece bir hayaldir"
286
İTO'nun "Depremzedeler İçin Okul Kampanyasr'na Japonlar'dan anlamlı yardım . . .288
"Deprem uzmanlan toplanarak bilimsel, ortak bir karar alsın ve
tek elden resmi açıklama yapılsın"
.289
"Özel okullar, devletin yükünü alıyor"
.290
"Depreme dayanıklılık için fon kurulsun"
292
"Bina kontrolleri, kamu hizmeti olarak düzene sokulmalıdır"
.294
"İçi boşaltılan bankalara zamanında müdahale edilmeliydi"
295
"İstikrar ve enflasyonda uygun ortam yaratmadan alelacele
20 yıl vadeli kredi uygulaması son derece riskli"
.296
"Türkiye, 2000 yılında bütün risk ve sıkıntılara rağmen başarılı
olmak zorundadır"
297
1995 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
Yıl içindeki Gelişmelerin Özeti
IMF ile 1994 krizi sonrası yapılan stand-by anlaşması 1995 başında yenilendi. Avrupa
Birliği ile Gümrük Birliği anlaşması imzalandı. İstanbul Gaziosmanpaşa'da bir kahvenin
silahla taranması sonucu iki kişinin ölümüyle başlayarak günlerce süren ve bir çok
semtin savaş alanına dönmesine, çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesine neden olan
Gazi Mahallesi olaylan yaşandı. Anayasa değişikliği yapılarak, seçme ve parti üyesi
olma yaşı 18'e indirildi, Milletvekili sayısı 550'ye çıkarıldı. İstanbul Altın Borsası açıldı.
CHP ile SHP birleşti. Yeni muhalefet lideri olan Deniz Baykal ile anlaşamayan
Başbakan Tansu Çiller istifa etti. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurma
görevini Tansu Çiller'e verdi. Tansu Çiller azınlık hükümeti kurdu, ancak bu hükümet
güvenoyu alamadı. DYP - CHP seçim hükümeti kuruldu. Erken genel seçimler yapıldı.
RP: %21,1 ile birinci parti olurken, ANAP ikinci, DYP ise üçüncü parti oldu. Yıl ortasında
%60'ın altına inen iç borçlanma faiz oranı Ekim - Kasım aylarında %100'ü buldu. IMF
ile stand-by anlaşması bozuldu.
Yıl içindeki gelişmelerin kronolojik seyri
2 Oca/c Yıla Dolar 38.7665 lira, Mark 24.974 liradan başladı. Bir önceki yıla ait tüketici
fiyatları artış oranı %106,3, toptan eşya fiyatları artış oranı %120,7 olarak açıklandı
14 Ocak İstanbul Ticaret Odası 113. kuruluş yılını kutladı.
30 Ocak: ABD, Hazar Denizi petrol boru hatmin (Bakü-Ceyhan petrol boru hattının
projesi) Türkiye'den geçmesi projesine destek verdi.
6 Şubat Gümrük Birliği antlaşması imzalandı. Yunanistan, Kıbns'm tam üyelik
görüşmelerinin başlaması kaydıyla vetosunu kaldırdı.
8 Şüftaf Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun altı ay sonra yürürlüğe girmek üzere
Resmi Gazete'de yayınlandı.
12 Mart
İstanbul Gaziosmanpaşa'da çoğunluğu alevi yurttaşların gittiği 4 kahveha­
nenin meçhul kişilerce silahla taranması ve iki kişinin ölümüyle başlayan olaylar
İstanbul'un çeşitli semtlerinde 17 Mart'a kadar sürdü.
11 Nisan GAP Projesinin bir parçası olan Şanlıurfa-Harran su kanallarına ilk su verildi.
12 Mayıs Rusya'dan Türkiye'ye ikinci doğal gaz boru hattının yapımı için anlaşma yapıldı.
20 Temmuz Asgari ücret 8.400.000 TL olarak tesbit edildi,
23 Temmuz: 21 maddelik Anayasa değişikliği paketinin 15 maddesi kabul edilmesi ile
ilk sivil Anayasa değişikliği gerçekleştirilmiş oldu. Yapılan değişiklikle Anayasanın
başlangıç kısmındaki 12 Elyül'ü öven cümleler çıkarıldı, sendikalann siyaset yapması
ile ilgili yasak kaldırıldı, çıkarılacak bir yasayla kamu çalışanlarının sendika kurmasına
izin verildi, seçmen ve partilere girme yaşı 18'e indirildi, Milletvekili sayısı 550'ye
çıkarıldı.
25 Temmuz İstanbul Altın Borsası açıldı.
21 Ey/ü/Deniz Baykal'm İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir'in görevden alınması
isteğini kabul etmeyen Tansu Çiller istifasını Cumhurbaşkanı'na vererek DYP - CHP
koalisyonunu bitirdi. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurma görevini
Tansu Çiller'e verdi.
15 Ekim Tansu Çiller azınlık hükümeti kurdu, ancak bu hükümet güvenoyu alamadı.
Daha önce hükümete destek vereceğini açıklayan DSP işçilerin ücret artışı talebi
karşısında DYP'nin olumsuz tutumu üzerine desteğini çekti. Çiller
Hükümeti
Cumhuriyet tarihinde güvenoyu alamayarak düşen 3. hükümet oldu.
17 Ekim Cumhurbaşkanı Demirel hükümeti kurma görevini yeniden Tansu Çiller'e verdi.
30 Ekim DYP - CHP koalisyonu yeniden kuruldu.
30 Kasım İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanlığına Mehmet Yıldırım seçildi.
13 Araiık Avrupa Parlamentosu, 149 ret oyuna karşılık 343 oyla Türkiye ile yapılan
Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı.
21 Araiık Seçim sonrasında devalüasyon olacağına dair söylentiler ile yükselen faizler
aylık vadede %120'ye fırladı.
24 Araiık Erken genel seçimler yapıldı. RP: %21.1 ile birinci parti olurken, ANAP ikin­
ci, DYP ise üçüncü parti oldu.
25 Araiık Çiller ve Yılmaz, RP ile Koalisyon kurmayacaklarını açıkladılar.
25.12.1995
istanbul Ticaret Odası, Tüketicinin Korunması Hakkında (Mevzuat ve İstanbul
Ticaret Odası'nın bu konudaki uygulamalarını tanıtan bir kitap yayınladı.
Yıldırım: "Tüketiciyi icorumak, haksız
rekabeti de önler'
Mehmet Yıldırım, İstanbul Ticaret Odası'nm uzun yıllardan beri "tüketicinin korunması"na
büyük bir önem verdiğini ve bu alanda yoğun bir çaba harcadığını belirterek "Oda'mız, tü­
keticinin korunmasına yönelik mevzuatta boşlukların bulunduğu alanlarda çeşitli Riayet-i
Mecburi Mesleki Kararlan uygulamaya koymak suretiyle, hem tüketiciye kaliteli mal ve
hizmet verilmesinde, hem de haksız rekabetin önlenmesinde yararlı olacaktır" dedi.
Uzun yıllardan beri tüketicinin korunmasına büyük bir önem veren İstanbul Ticaret
Odası, "Tüketicinin Korunması Hakkında Mevzuat ve İstanbul Ticaret Odası'nm Bu Ko­
nudaki Uygulamaları" konulu bir kitap yayınladı.
Kamuoyunun hizmetine sunulan kitap hakkında açıklama yapan İstanbul Ticaret Oda­
sı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, İTO'nun, tüketicinin korunmasına yönelik
mevzuat boşluklarının bulunduğu alanlarda çeşitli Riayet-i Mecburi Mesleki Kararları
uygulamaya koymak suretiyle hem tüketiciye belirli bir kalitede mal ve hizmet verilme­
sini, hem de haksız rekabetin önlenmesini amaçladığını kaydederek "Oda'mız, İTO
üyeleri Tüketiciyi Koruma Taahhütnamesi sistemiyle de sisteme gönüllü iştirak eden ta­
cir ve sanayici üyelerimizden alış veriş yapan tüketicilere, sorun çıkması ve haklı olma­
ları halinde ürünün değiştirileceği, onanlacağı ve bedelinin iade edileceğine dair gü­
vence vermektedir" dedi.
Yıldırım, Oda'mızm ayrıca tüketici şikayetlerini büyük bir titizlikle inceleyip sonuçlandır­
dığını vurgulayarak Tüketicinin Korunması Kanunu'nun öngördüğü Hakem Heyetlerinin
kurulup faaliyete geçmesine rağmen, Oda'mıza gelen şikayetlerin sayısının azalmadı­
ğını, aksine artmış olduğunu kaydetti.
Yıldırım, İstanbul Ticaret Odası'nm bu konudaki faaliyetleriyle birçok ticaret ve sanayi oda­
sına da yardımcı ve hatta önder olduğunu da ifade ederek, kitap ile ilgili şu bilgileri aktardı:
"Tüketicinin korunmasına yönelik çeşitli kanun tasarıları defalarca TBMM gündemine
alınmış ve kadük olmuş; nihayet 8.3.1995 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 4077 sa­
yılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 8.9.1995 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ka­
nunda öngörülen tebliğ ve yönetmelikler de yayınlanarak uygulamaya konulmuştur.
İlgililerin, özellikle tüketicilerir>yararlanacağını umduğumuz bu yayınımızda, Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun, tüketicilere getirdiği haklar ve imkanlarla, satıcılara
getirdiği sorumluluk ve zorunluluklar, Kanun öngördüğü tebliğ ve yönetmelikler ve
Oda'mızın Riayet-i Mecburi Mesleki Kararları, İTO üyeleri Tüketiciyi Koruma Taahhüt­
name sistemine giren firmalar ve İstanbul'daki Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri Lis­
tesi yer almaktadır."
1996 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
Yıl içindeki gelişmelerin özeti
AB ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşması yürürlüğe girdi. Sabancı Center suikastı
gerçekleşti. Trabzon'dan Rusya'nın Soçi Limam'na sefer yapan Avrasya Feribotu, 180
yolcu ve 45 mürettebatı ile birlikte kaçırıldı ve 72 saat sonra eylemciler teslim oldu.
Türkiye ile Yunanistan'ı savaşın eşiğine getiren "Kardak Krizi" ortaya çıktı. Mesut
Yılmaz tarafından kurulan Hükümet (ANAYOL) güvenoyu alarak göreve başladı.
Avrupa'da ve Türkiye'de deli dana paniği yaşandı. Soruşturma önerge'eri ve örtülü
ödenek olayı nedeniyle ortağı ile arası açılan DYP Genel Başkanı Tansu Çiller koal­
isyondan çekildiğini açıkladı. Başbakan Mesut Yılmaz hakkında verilen gensoru öner­
gesi TBMM'de kabul edildi. Başbakan Mesut Yılmaz istifasını
Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'e sundu. RP Genel Başkanı Erbakan'ın Başbakanlığında RP-DYP
Koalisyon Hükümeti REFAHYOL kuruldu. Başbakan Necmettin Erbakan tepkilere
neden olan Mısır, Libya ve Nijerya gezisini gerçekleştirdi. Bursa - Balıkesir karayolun­
da "Susurluk Kazası" meydana geldi.
Yıl içindeki gelişmelerin kronolojik seyri
2 Ocak 1 Ocak: AB ile Gümrük Birliği anlaşması yürürlüğe girdi.
2 Ocak Yen\ yıla Dolar 59.800 lira, Mark 41.736 liradan başladı. Bir önceki yıla ait
tüketici fiyatları artış oranı %93,6, toptancı fiyatlan artış oranı %88,5 olarak açıklandı
10 Ocak Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurma görevini RP Genel
Başkanı Necmettin Erbakan'a verdi.
11 Ocak Sabancı Center'da düzenlenen suikastte, Sabancı Holding Yönetim Kurulu
üyesi Özdemir Sabancı, Toyotasa Genel Müdürü Haluk Görgün ve Sekreter Nilgün
Haşefe öldürüldü.
14 Oca/f İstanbul Ticaret Odası 114. kuruluş yılını kutladı.
17 Ocak Trabzon'dan Rusya'nın Soçi Limam'na sefer yapan Avrasya Feribotu, 180
yolcu ve 45 mürettebatı, Muhammet Emin Tokcan liderliğindeki Çeçen eylemcilerce
kaçın İdi.
19 Ocak Trabzon Limam'ndan silah zoruyla kaçırdıkları Avrasya Feribotu'nu sıkı
pazarlıklarla dolu 72 saatlik bir yolculuktan sonra İstanbul Boğazı girişine getiren
Çeçen eylemciler teslim oldu.
28 Ocak Türkiye ile Yunanistan arasında "Kardak Krizi" ortaya çıktı.
29 Ocak Bir Türk şilebinin Ege Denizi'nde bulunan Kardak Kayalıkları'na çarpması net­
icesi, Kayalıkların hukuki statüsü Türk ve Yunan kamuoyunda ateşli bir şekilde
tartışılmaya başlandı. Türk ve Yunan gazetecilerin karşılıklı olarak kayalıklara bayrak
dikmesi üzerine Türkiye ve Yunanistan savaşın eşiğine geldi. Uluslararası girişimler
sonucu gerginlik bir nebze azaltılabildi.
8 Şubat Dominik Cumhuriyeti'nden Almanya'nın Frankfurt şehrine giden Türk şirketi
Birgen Air'e ait bir uçak Atlas Okyanusu'nda düştü. Uçaktaki 13 mürettebat ve 176
yolcu öldü.
23 Şubat TurWiye - İsrail askeri eğitim ve işbirliği anlaşması imzalandı.
26 Şubat Ün\ü işadamı Vehbi Koç vefat etti.
4 Marf Türkiye - İsrail savunma sanayi antlaşması imzalandı.
12 Mart Mesut Yılma? tarafından kurulan ve Türkiye Cumhuriyetinin 53. hükümeti olan
ANAYOL Hükümeti TBMM'de yapılan oylamada 257 oyla güvenoyu aldı. Kabinede 17
DYP'li 15 ANAP'h bakan yer aldı.
20 Marf Avrupa'da ve Türkiye'de deli dana paniği başladı. Avrupa ülkeleri, İngiliz dana
etinin ülkelerine girişini yasaklarken, hastalıklı etlerin daha önceden Türkiye'ye sokul­
duğu iddiaları üzerine Türkiye'de tavuk ve balık eti satışlarında patlama yaşandı.
9 Nisan Tansu Çiller hakkında RP tarafından verilen TEDAŞ ihalesi konusunda Meclis
Soruşturması açılması önergesi, Mesut Yılmaz'ın ANAP milletvekillerini oylamada
serbest bırakması üzerine koalisyonda krize yol açtı.
22 Nisan ANAP'h 30 milletvekilinin TEDAŞ oylamasında kabul oyu vereceğini açıkla­
maları üzerine, Tansu Çiller RP ile koalisyon kuracağı tehtidinde bulundu.
24 Nisan Tansu Çiller hakkında verilen TEDAŞ önergesi TBMM Genel Kurulunda 140
ret oyuna karşı 373 evet oyuyla kabul edildi.
I Mayıs İstanbul Kadıköy'deki "1 Mayıs" olaylarında 3 kişi öldü 50'den fazla kişi yaralandı.
9 Mayıs Tansu Çiller hakkında verilen TOFAŞ olayı ile ilgili olarak soruşturma açılması
konusundaki önerge 376 oyla kabul edildi.
II May/s Tansu Çiller'in Başbakanlıktan ayrılmadan önce örtülü ödenekten 500 milyar
lira çektiği iddiaları ortaya atıldı ve bunu kanıtlayan bir belge basına sızdırıldı.
2 5 May/s Soruşturma önergeleri ve örtülü ödenek olayı nedeniyle ortağı ile arası açılan
DYP Genel Başkanı Tansu Çiller koalisyondan çekildiğini açıkladı.
3 Haziran 2. Habitat İnsan Yerleşimleri Konferansı İstanbul'da başladı. 20.000 den
fazla kişinin toplantılara katıldığı açıklandı.
4 Haziran Başbakan
Mesut Yılmaz hakkında verilen gensoru önergesinin gündeme
alınması 122 ret oyuna karşılık 316 oyla kabul edildi.
6 Haziran Başbakan Mesut Yılmaz istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e sundu.
7 Haziran Cumhurbaşkanı Demirel, Hükümeti kurma görevini RP Lideri Erbakan'a verdi.
19 Haziran
Örtülü ödenek iddiaları ile ilgili olarak Tansu Çiller hakkında verilen
soruşturma önergesi 246 evet oyuna karşılık 259 hayır oyuyla reddedildi.
28 Haziran
RP Genel Başkanı Erbakan'ın Başbakanlığında RP-DYP Koalisyon
Hükümeti REFAHYOL, Türkiye'nin 54. Hükümeti olarak kuruldu. Anlaşmaya göre,
Başbakanlık dönüşümlü olarak el değiştirecek.
8 Temmuz DYP-RP tarafından kurulan 54. Hükümet, TBMM'de 265'e karşı 278 oyla
güvenoyu aldı.
10 Temmuz Türksat 1C uydusu fırlatılarak geçici yörüngesine yerleşti.
12 Temmuz Maliye Bakanı Abdüllatif Şener, faizlere ve banka kredilerine kısıtlama
getiren 9 maddelik programını açıkladı.
31 Temmuz Asgari ücret 17.100.000 TL olarak tesbit edildi. Gazetelerin promosyon
çılgınlıklarını önleyen yasa TBMM'de kabul edildi. Gazeteler kupon karşılığı sadece
kültürel ürünler verebilecekler.
2 Ağustos
Refah Partisi'nin yıllardır karşı çıktığı, PTT'nin T'sinin özelleştirilmesini
öngören yasa TBMM'den geçti.
12 Ağustos
İran ile doğalgaz antlaşması imzalandı. Türkiye 23 yıllık bir dönem
içerisinde yaklaşık 23 milyar dolarlık doğalgaz ithal edecek. Cumhurbaşkanı Demirel
'Promosyon Yasası' ile 'Atama Yetki Yasası'nı veto etti.
15 Ağustos Kumarhanelerin kapatılmasına dair genelge yayınlandı.
28 Ağustos Türkiye - İsrail savunma sanayi ve askeri işbirliği antlaşması imzalandı.
Antlaşmaya Arap ülkeleri büyük tepki gösterdi.
2 Ei(im Başbakan Necmettin Erbakan Türkiye'de ve Batıda büyük tepki yaratan Mısır,
21
Ate söyledllı. Neden soyiedili ?
Libya ve Nijerya gezisine başladı.
8 Ekim Libya Devlet Başkanı Kaddafi'nin çadırında ağırladığı Başbakan Erbakan'a
yönelik sözleri ve tavırları Türkiye'de büyük tepkiyle karşılandı.
24 Elcim Osmaniye, Türkiye'nin 80. İli oldu.
3 Kasim Bursa-Balıkesir karayolunda "Susurluk Kazası" meydana geldi.
26 Kas//n Tansu Çiller TBMM TEDAŞ Komisyonu'nda aklandı. ABD dolan 100.000 TL'yi aştı.
29 Kasım Tansu Çiller TBMM TOFAŞ Komisyonu'nda da aklandı.
17 Aralık
Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı. Başbakan Erbakan ve Başbakan
Yardımcısı Çiller'inde katıldığı bir törenle tekrar faaliyete geçti.
21 4ra//Ar Kumarhanelerin kapatılması karan, Bakanlar Kurulu'nda kabul edildi.
08.01.1996
istanbul Ticaret Odası, Türk vergi sistemini AB vergi sistemi ile karşılaştıran bir
kitap yayınladı.
Yıldırım: "Vergi sistemimizin AB vergi
sistemi ile büyük farklılığı var."
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırrm, Oda'ca yayınlanan," Türk Vergi sistemi­
nin Avrupa Birliği'ne Uyumu" isimli kitabın, ilgililerin istifadesine sunulması nedeniyle
yaptığı açıklamada, denetim örgüt ye usûlleri, belge tasdiki, basitlik, vergilerin
kazanırken ödenmesi ve tüm gelirlerin vergilendirilmesi, gibi konularda, Türk vergi sis­
teminin AB'ye göre eksiklikleri olduğunu, ayrıca, AB ülkelerinde vergi oranlarının
Türkiye'ye göre düşük olduğunu belirtti.
İstanbul Ticaret Odası, "Türk Vergi Sisteminin Avrupa Biriiği'ne Uyumu" isimli bir kitap
yayımladı.
Oda uzmanlarınca hazırianan kitabın, ilgililerin istifadesine sunulması nedeniyle bir
açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım,
Kitapta, Türk vergi sistemi ile AB ülkelerinin vergi sistemleri arasındaki benzeriik ve
farklılıkların da ortaya konulduğunu ifade ederek, "Araştırmamız, vergi sistemimiz ile
AB vergi sistemi arasında önemli farklılıklar olduğunu göstermektedir" dedi.
Yıldırım, söz konusu farklılıkları şöyle açıkladı:
1- Avrupa'da Denetim Örgüt ve Usulleri Farklıdır:
Türkiye ile Avrupa Biriiği'ne üye devletlerin vergi uygulamalarında en büyük farklılık
denetim örgüt ve usullerinde gözlenmektedir. Avrupa Biriiği'nde vergi daireleri, bütün
beyannameleri, gerçek matrahı araştırarak inceler. Avrupa'da genellikle bütün beyan­
nameler zaman aşımı süresi içinde beyannamenin verildiği vergi dairesindeki yetkili
elemanlarca, gerçek matrah bazı metotlaria araştınlarak incelemeye tabi tutulur. Vergi
müfettişlerinin ve denetçilerinin Avrupa'da defter ve belgeler dışında basit, gerçekçi,
kolay ve süratli inceleme usulleri vardır. Türkiye'de vergi beyannamelerinin %3'ü ince­
lenir, %97'si incelenmez. Beyanname inceleme görevi vergi dairelerine verilmemiştir.
Bu görev, esas itibariyle merkez inceleme elemanlarmm, veya beyannamenin verildiği
vergi dairesi dışmdaki elemanlarmdır. Vergi inceleme görevini yüklenen elemanlarm
görev ve sorumluluk alanlan belli değildir/Uygulamada düzen değil; düzensizlik
hakimdir. İnceleme usulleri, defter ve belgelere sıkı sıkıya bağlıdır. İnceleme ele­
manının gerçek matrahı araştırma imkanları pratikte çok sınırlıdır.
2- Avrupa'da Belgelerin Tasdikine İhtiyaç Duyulmamaktadır:
Avrupa'da tasdikli veya yetkili matbaalarca basılı fatura kullanma usujü yoktur.
Türkiye'de son yıllarda önemli bir kaçakçılık yolu olan naylon fatura kullanma
Avrupa'da söz konusu olamaz. İlke olarak malların piyasaya çıkış noktalarında faturalanması denetlendiği için, mükellefler fatura almak ve vermek mecburiyetinde
kalırlar. Perakende satış fişi kontrolü zor olan bazı hizmet işletmeleri dışında mecburi
değildir. Perakendeciye vergi idaresinin getirdiği yükler, işlemlerin akışını ve süratini
engellemeyecek tarzda dengelenmiştir.
3- Türkiye'de Basit Muhasebe Yoktur.
Avrupa'da "Nakit Muhasebesi" adı verilen basit bir defter usulü vardır. Bu usul nakit
veya nakit yerine geçen ödeme vasıtaları ile yapılan ödemeleri ve tahsilatı kayda
yarayan kolay bir usuldür. Küçük ve orta boy işletmelerin çoğu bu usulü kullanır.
Türkiye'de böyle bir usul yoktur. (İşletme defteri, tahakkuka dayandığı için basit
değildir.)
4- Avrupa'da Vergilerin Kazanırken Ödenmesine Önem Verilmektedir:
Avrupa'da vergilerin kazanırken ödenmesi için yasal tedbirler alınması mutat hale
gelmiştir. Türkiye'de bu husus ihmal edilmektedir.
5- Avrupa'da Vergi Dışı Gelir Yoktur.
Avrupa'da tüm gelirler (emekli maaşları, taşınır ve taşınmaz mallann değer artış
kazançları gibi) vergilendirilir. Buna mukabil geçim indirimiyle birlikte, tedavi giderleri,
sigorta ödemeleri ve hatta mesken kredisi için yapılan faiz ödemeleri gibi reel giderler,
matrahtan indirilir.
6- Avrupa'da Gelir ve Kurumlar Vergisi Vergi Oranları Düşüktür.
Avrupa'da kazancın vergilendirilmesinde vergi oranları, Türkiye'ye nazaran daha
düşüktür. Ancak net aktif vergisi uygulaması da yaygındır.
7- Avrupa'da KDV Oranları Düşüktür.
Avrupa Birliği'ne üye devletlerde genellikle zorunlu gıda ve ihtiyaç maddeleriyle sağlık
ve tedavi ödemelerinde Katma Değer Vergisi oranları düşüktür.
Yukandaki farklılıklar önemlidir. Ancak iç vergilerle ilgili olduğundan, Gümrük Birliği
aşamasında sorun olmaktan uzaktır. Bilindiği gibi vergi yasalannı düzenleme devlet­
lerin egemenlik hakkı kapsamında kabul edildiğinden, bundan ödün verilmemesi ilke­
si, Avrupa Birliği'nde titizlikle uygulanan bir ilkedir. Sadece vergi
kaçakçılığı
boyutlarının, malların ve sermayenin serbest dolaşımını etkilemeyecek bir düzeyde
olması gerekir. Bunun için Türkiye'de vefgi kaçakçılığı konusunda yeni bir anlayış ve
düzenlemeye ihtiyaç hasıl olabilir.
İTO tarafından yayınlanan kitapta, AB'de vergi anlayışı, AB'de vergi
uyumu
çalışmaları, katma değer vergilerinin uyumu, gümrük vergilerinin uyumu, diğer dolaylı
vergilerin uyumu, kurumlar vergilerinin uyumu, gelir vergilerinin uyumu, diğer dolaysız
vergilerin uyumu, SSK primleri, AB'de muhasebe kuralları, AB'de şirketler ile bazı
Avrupa ülkelerindeki vergi sistemleri karşılaştırmalı olarak ele alınıyor.
Yıidrrım: "Mali müşavirlik, konusundaki
karmaşa giderilmeli"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "TBMM'ce kabul görmeyen ve
Danıştay'ca durdurulan mali müşavir denetiminin, bir tebliğle getirilmesini tasvip ede­
meyiz. Ortaya çıkan karmaşanın giderilmesi için, öncelikle uygulamanın ihtiyari
olduğu açıklığa kavuşturulmalıdır." dedi.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Sabancı ailesine saldırıyı nefretle kınadı.
Yıldırım: "Ülkeye hizmet edenlere
saldırmak, affedilemez"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kumlu Başkanı Mehmet Yıldırım, Özdemir Sabancı,
Haluk Görgün ve Nilgün Hasefe'nin ölümüyle sonuçlanan hain saldınyı nefretle kınadı.
Yıldınm, yayınladığı mesajda, "ülkeye hizmet edenlere saldırmak, ancak kötü niyetin
sonucudur ve affedilemez" dedi.
Mehmet Yıldırım, hainlerin biran önce yakalanmasını beklediklerini ifade ettikten sonra,
"Sabancı, Görgün ve Haşefe ailelerine başsağlığı diliyoruz. Olay, Türk iş alemini ve
halkını derinden yaralamtştır. Üzüntümüz ve acımız büyüktür" dedi.
istanbul Ticaret Odası 114 yaşına girdi.
Yıldırım: "Ülkeye ve üyelere yönelik
h izmet ler i m izi gen işleteceğ iz"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Odanın 114. kuruluş yıldönümü ile ilgili
olarak yayınladığı mesajda, "Günümüz dünyasında, ekonomik savaşı kazanmak için
özel sektöre ve Oda'lara büyük sorumluluk düşmektedir. Biz 207 bin üyenin temsilcisi
olarak, ülkemizi, çağdaş, müreffeh bir ülke haline getirmenin gerektirdiği tüm sorumlu­
luklarımızın farkındayız ve bunun gerektirdiği hizmetleri yerine getirmeye kararlıyız" dedi.
14 Ocak 1882 tarihinde. Padişah II. Abdülhamit'in 11 maddelik tüzüğü onaylamasıyla
kurulan İstanbul Ticaret Odası, 113 yılı geride bırakarak 114 yaşına girdi.
Yıldönümü dolayısıyla basına bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Yıldırım, dünyada sıcak savaş devrinin sona erdiğini, ülkelerin veya
ülke gruplarının artık, gizli veya açık ekonomik kazançlar peşinde olduklarını ifade
ederek şöyle dedi:
"Boyutları giderek karmaşık hale gelen ekonomik mücadeleler nedeniyle, ülkeler, artık
sadece tank ve top sayılarıyla değil, milli gelirleri, dış ticaret rakamlan, üretim ve hizmet
kaliteleriyle de değerlendirilir hale geldiler. Uzak Doğu ülkelerinin oluşturduğu grubun,
ekonomik gelişmeleri sayesinde Avrupa ülkeleri ve ABD karşısında kazandığı önem
bunun en açık ispatıdır.
Bu durum, şüphesiz, ülkelerin ekonomik gelişmelerini sağlayacak, kurum ve
kuruluşların önemini büyük ölçüde artırmıştır. Eski sosyalist ülkelerin bile artık kabul­
lendiği, serbest piyasa ekonomisi kuralları da ekonomik kalkınmada, özel sektörün,
rolünü kaçınılmaz kıldığına göre, özel sektörün dinamizmini daha da artırıcı, çalışma
alanını genişletici, sorunlarını giderici düzenlemeler, bütün dünyada ön plana geçmiştir.
Bütün bu gerekler, bizim gibi gelişme yolundaki ülkelerde. Odamız gibi mesleki kuru-
luşların çağdaş gereklere uygun çalışmasını gerekli kılmaktadır. Yani ekonominin biz­
zat içinde yaşayan kesimin temsilcileri olan Odalar, ülkemizin ekonomik kalkınmasının,
itici gücü olarak büyük sorumluluklar almışlardır.
İşte 114. yıldönümünde, elli yaşın altında olan 207 bini aşkın üyesiyle İstanbul Ticaret
Odası, bu sorumluluğunun bilinciyle, üzerine düşen görevleri yerine getirme
gayretindedir."
İTO Yönetim kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, AB ile Gümrük Birliği'ne girilmesi
nedeniyle, Oda'nın, ülke ve üye menfaatlerini gözetme görevinin
önümüzdeki
dönemde daha da artacağını da ifade ederek, "Gelişmiş ve ekonomik sorunlarını
çözümlemiş bir Türkiye AB içinde hak ettiği yeri mutlaka alacaktır. Buna yönelik
çalışmalarımız, araştırmalanmız, ülkemizin ve Odamızın uluslararası saygınlığını daha
da artıracaktır" dedikten sonra, sözlerini şöyle tamamladı:
"Oda'mızın temel amacı, serbest teşebbüsün gelişmesini sağlamak, buna engel teşkil
eden sorunlan giderecek tedbirleri belirleyerek, çözümü yönünde ısrarlı olmaktır. Bu
amacımızın sonuçta, sadece üyelerimize değil, tüm ülkemize ve halkımıza bir hizmet
olacağını biliyoruz. Bilimsel, objektif, ülke menfaatini dikkate alan ve siyasi kaygılardan
arınmış çalışmalarımızın, kamuoyundan bundan sonra da destek
göreceğine
inanıyoruz."
Mehmet Yıldırım, İstanbul Ticaret Odası'nın ülkeye ve üyelere yönelik somut hizmetleri
hakkında bilgi verirken de, yeni ihtiyaçlara göre Oda'nın idari yapısında da gereken
değişikliklerin ve ilavelerin yapılmakta olduğunu belirtti ve "Özellikle, Gümrük Birliğinin
gerekleri hakkında üyelerimizi aydınlatmaya önem veriyoruz. Bu amaçla bir "Gümrük
Birliği" şubesi kurduk" dedi. Küçük ve Orta ölçekli işletmelerin ihracata yönelmeleri ve
Gümrük birliğinden zarar eden değil, yararlanan kesim olması için çeşitli destek
çalışmaları yapacaklarını belirten Yıldırım, bu arada, üyelerin yoğun şikayetlerine
neden olan Ticaret Sicili işlemlerinin, bahar aylarından itibaren Oda'ya alınacağını ve
böylece, şirketleşmede rahatlama sağlayacaklarını da anlattı.
Yıldırım, 1996 yılı iş programıyla, ülke ekonomisini yakından ilgilendiren 50'ye yakın
konuda özel araştırmalar gerçekleştireceklerini, üyelere doğrudan danışmanlık hizmet­
lerini geliştireceklerini, ticari anlaşmazlıkların kolayca çözümünü sağlayan ve
mahkemelerin yükünü azaltacak Tahkim hizmetlerini yaygınlaştıracaklarını, üyelerin,
merkezi ve yerel idare ile ilgili sorunlarını gidermeye, İstanbul'un sorunlarına ve sosyal
ihtiyaçlara önem vereceklerini de bildirdikten sonra şöyle devam etti.
"üyelerimizin yurtdışma açılmasını sağlayacak fuar katılımlarına desteğimizi sürdüre­
cek, Dokümantasyon ve Enformasyon Merkezimizin çalışmalanndan üyelerimizin daha
çok faydalanmasını sağlayacak. Sesli bilgi sistemimizi geliştirecek, tüketicinin korun­
ması çalışmalanmızı sürdüreceğiz."
Yıldırım, Oda'nın, hükümetlere yol gösterici makro ekonomik araştırma ve girişimlerinin
haricinde, üyeye yönelik direkt hizmetlerini de geliştireceğini, belirterek "Oda'mızm ve
şahsen benim olsun, idaremizin olsun kapıları her zaman üyelere açıktır. Her türlü
mesleki sorunlannı bize rahatlıkla iletebilirler" dedi.
Yıldınm açıklamasının sonunda, "İstanbul Ticaret Odası, 114 yıllık saygın tarihine
yakışır hizmetler veren, çağdaş bir kurumdur. Odamızı ve dolayısıyla özel teşebbüsü
ve ülkemizi daha da yüceltici çalışmaları, bundan sonra da büyük istek ve enerji ile
yürüteceğimizi, kamuoyuna ve 207 bin üyemize tekrar hatırlatmak isterim" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, olumsuzluklara rağmen,
ekonominin son derece dayanıklı bir yapıya sahip bulunduğunu bildirdi.
Yıldırım: "Özel sektörün dinamizmi
sayesinde geleceğe iyimser bakıyoruz"
Mehmet Yıldırım, Bayram nedeniyle yayınladığı mesajda, "Özel sektörün önündeki
bürokratik engellerin kaldırılması, sermayelerini aşındıran vergi sisteminin, enflasyon
muhasebesi gibi tedbirlerle ıslah edilmesi sağlanabilirse, Türk özel sektörünün neleri
başarabileceği daha iyi görülür" dedi.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, Vehbi Koç'un vefatı doiayısıyia duyulan büyük
üzüntüyü dile getirdi.
Yıldırım: "Vehbi Koç,yaptığı hizmetlerle
her zaman Türk milletinin kalbinde
yaşayacaktır"
İşadamı Vehbi Koç'un vefatı dolayısıyla bir mesaj yayınlayan İstanbul Ticaret Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Vehbi Koç, gerek üstün kişiliği, gerekse bir
işadamı olarak ülkemiz sanayinin gelişmesine yaptığı hizmetlerle Türk milletinin
kalbinde her zaman yaşayacaktır" dedi.
Yıldırım, bütün Türk milletinin büyük evladını kaybetmenin üzüntüsü içinde olduğunu
belirttikten sonra, şöyle dedi:
"Türkiye Cumhuriyetinin kalkınma hamlesine öncülük eden sayın Vehbi Koç, Türk özel
sektörüne örnek olmuş gerçek bir memleket severdi.
Sadece İş hayatı ile değil, tertemiz yaşantısı, bitmez tükenmez enerjisi ve insancıllığı
ile de unutulmaz bir insan olan Vehbi Koç'un vefatı çok büyük bir kayıptır.
O'nun yaptığı hizmetlerden bugün her yaşta Türk insanı faydalanıyor. Bu nedenle
sayın Koç Türk insanının kalbinde bir abide gibi yaşatılacaktır.
Kendisine Allah'tan rahmet, ailesine ve tüm millete başsağlığı diliyorum."
01.03.1996
İstanbul Ticaret Odası, ülkemizin 15 günlük ihracatı kadar bile tutmayan bir
kaynak ile çözülebilecek trafo yetersizliğinden kaynaklanan elektrik
kesintilerinin yarattığı ve yaratacağı önemli sorunlara dikkat çekti.
Yıldırım: "Enerji yatırımları ihmal
edilmemeli"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, başta sanayi olmak
üzere tüm sektörleri ve günlük yaşamı zora sokan elektrik kesintileri sorununa
değinirken, ülkemizde artan enerji talebini karşılamak için her yıl yaklaşık 2 milyar dolar
yatırım yapılması gerektiğini, aksi takdirde ülkemizin 2 binli yıllara karanlıkta gireceğine
dikkat çekti ve "ekonominin klasik sorunları ve kaynak sıkıntısı, enerji yatırımlarındaki
yetersizliğe mazeret olmamalıdır" dedi.
istanbul Ticaret. Odası işadamları ve İlgililer İçin üç yeni Itaynak kitap yayınladı:
"Markalar IHukukunun AB'ye uyumu ve sorunları" "Gümrük Birliği ve Dış Ticaret
Mevzuatımız" "Rekabetin Korunması Türkiye ve Avrupa'daki
Uygulamalar
Semineri"
Yıldırım:'1şadamlarının sorunlarının
çözümüne çalışıyoruz"
Kitapların yayınlanması nedeniyle bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım "Türkiye'nin Gümrük Birliği'ne girmesinin ardından, işadamlarının
uygulamada karşılaşacakları sorunların çözümüne yardımcı olması ve mevzuat ile ilgili
konulara açıklık getirici nitelikte olmasından dolayı kitaplanmızın girişimcilerimize
büyük yararlar sağlayacağına inanıyorum" dedi.
1997 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
Yıl içindeki gelişmelerin Özeti
Tarihi MGK toplantısı yapıldı ve daha sonra 'postmodern darbe' olarak da nitelendirilen
20 maddelik "28 Şubat Kararlan" açıklandı. Başbakan Yardımcısı Cillery temel eğitimin
8 yıla çıkarılacağını açıkladı. Önde gelen İslam Ülkelerinden oluşan D-8'ler kuruldu. RP
Lideri Necmettin Erbakan, Başbakanlığı DYP Lideri Tansu Çiller'e bırakmak için istifa
etti. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, hükümeti kurma görevini ANAP Lideri Mesut
Yılmaz'a verdi. Mesut Yılmaz'ın Başbakanlığında yeni Hükümet (ANASOL-D)
güvenoyu alarak göreve başladı. 8 yıllık kesintisiz eğitim kanunu TBMM'de kabul edil­
di. Merkez Bankası ile Hazine arasında imzalanan bir protokolle ilk kezHazine'nin
Merkez Bankası'ndan borçlanmasına sınırlama getirildi. Uzakdoğu borsalarında
başlayan finansal kriz tüm dünyayı olduğu gibi İMKB'yi de etkiledi, hisse senedi fiyatlan %20 geriledi. Sokağa çıkma yasağının uygulandığı Genel Nüfus Sayımı yapıldı.
Avrupa Birliği'ne üye 15 ülkenin liderleri Lüksemburg Zirvesi'nde, Türkiye'ye AB
kapısını kapatmamakla beraber yaklaştırmak için farklı bir yol izlenmesi karan aldı.
Yıl içindeki gelişmelerin kronolojik seyri
2 Oca/r Yeni yıla Dolar 107.571 lira, Mark 69.004 liradan başladı. Bir önceki yıla ait tü­
ketici fiyatlan artış oranı %8004, toptancı fiyatları artış oranı %75,9 olarak açıklandı 6
Oca/r 5.000.000 TL'lik banknotlar piyasaya sürüldü.
11 Ocak Başbakan Necmettin Erbakan çeşitli tarikat liderlerine Başbakanlık Konutu'nda iftar yemeği verdi.
14 Ocak İstanbul Ticaret Odası 115. kuruluş yılını kutladı.
16 Ocafr Tansu Çiller, TBMM Malvarlığı Araştırma Komisyonu'nda aklandı.
21 Şubat Sincan'da yapılan 'Kudüs Gecesi'nin ardından karşılıklı yapılan sert açıkla­
malardan sonra Türkiye ve İran Büyükelçilerini geri çektiler.
28 Şubat Tanhı MGK toplantısı yapıldı. Daha sonra "postmodern darbe' olarak nitelen­
dirilecek bu toplantıda askerler Hükümete ve özellikle Başbakan Erbakan olmak üzere
RP'lilere sert uyarılarda bulundular.
2 Ma/t Askerler Hükümete 20 maddeJik tavsiye kararı verdiler.
4 Mart Ekonomide "Kara Salı". Şubat ayı enflasyon oranı beklenenin çok üzerinde çı­
karak, son bir yıllık enflasyon oranı %63'ten %78,6'ya yükseldi. 28 Şubat krizi ekono­
mideki kaygılan artırdı.
5 Ma/* Türkiye Esnaf ve Sanatkarlan Konfederasyonu (TESK), Türk-İş ve DİSK, MGK
kararlanna tam destek verdiklerini açıkladılar. 10 Mart: KİT'lerin gelirlerinin tek bir yerde
toplanması amacıyla Hükümet tarafından oluşturulan havuza Odalar, İhracatçı Birlikleri
ve diğer meslek kuruluşları gelirlerinin de dahil edileceğine dair genelge yayınlandı.
4 Nisan Türkiye - İsrail Serbest Ticaret Anlaşması onaylandı.
7 Nisan Dünya Bankası hazırladığı bir raporda, Türkiye'yi ekonomisi yükselen 10 ülke
arasında gösterdi.
23 Nisan Başbakan Yardımcısı Çiller, temel eğitimin 8 yıla çıkarılacağını açıkladı.
22 Mayıs Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş, makamında düzenlediği bir basın toplantısın­
da 'kan emici yarasalar' olarak tanımladığı Refah Partisi hakkında, ülkeyi iç savaşa sürük­
lediğini belirterek Anayasa Mahkemesi'nde açtığı kapatma davasının iddianamesini okudu.
9 Haziran Genel Kurmay Başkanlığı "İslami Sermayenin Finans ve Eğitim Stratejisi"
konulu bir brifing verdi.
16 Haziran Önde gelen İslam Ülkelerinden oluşan D-8'in kuruluş deklarasyonu İstan­
bul'da imzalandı.
18 Haziran RP Lideri Necmettin Erbakan, Başbakanlığı DYP Lideri Tansu Çiller'e bı­
rakmak için istifa etti.
21 Haziran Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, hükümeti kurma görevini ANAP Lide­
ri Mesut Yılmaz'a verdi.
13 Tem/nt/z Mesut Yılmaz'ın Başbakanlığı'nda kurulan 55. Hükümet güvenoyu aldı.
75/lâ^ı/sfos 8 yıllık kesintisiz eğitim kanunu TBMM'de kabul edildi. Bu kanunla Meslek
Liselerinin ortaokul bölümleri kapatıldı.
9 Eylüi 20.000 TL'lik banknotlar tedavülden kalktı.
21 Eyiüi KOBİ Avrupa Kalite Ödülünü 'BEKSA' firması kazandı.
15 Eicim İstanbul'da gece yağan şiddetli yağmur hayatı felç etti, 7 kişi hayatını kaybetti.
28 Elcim Uzak Doğu borsalarında başlayan finansal kriz tüm dünyayı olduğu gibi
İMKB'yi de etkiledi, fiyatlar %20 geriledi.
1 i4ra///r Sokağa çıkma yasağının uygulandığı Genel Nüfus Sayımı yapıldı.
14 Araiıi( Avrupa Birliği'ne üye 15 ülkenin liderleri Lüksemburg Zin/esi'nde, Türkiye'ye
AB kapısını kapatmama kararını aldı.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Türkiye-israil Serbest Ticaret
Anlaşması'nın, hala yürürlüğe girememesinin önemli sıkıntılar yarattığını
belirtti.
Yıldırım: "Türkiye-Israil Serbest Ticaret
Anlaşması'nın onaylanması ülkemize
çok yönlü yararlar sağlayacaktır"
Mehmet Yıldırım, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in geçen yıl Mart ayında İsrail'e
yaptığı resmi ziyaret sırasında imzalanan ve Eylül ayında yürürlüğe girmesi beklenir­
ken, hala Parlamentodan onay bekleyen anlaşmanın biran önce yürürlüğe girebilmesi
için, herkesin üzerine düşen vazifeyi yerine getirmesi gerektiğini söyledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Cumhurbaşkanı Sü­
leyman Demirel'in 14 Mart 1996 tarihindeki ziyareti sırasında imzalanan, Türkiye-İsrail
Serbest Ticaret Anlaşmasının aradan geçen 10 aya rağmen hala TBMM tarafından
onaylanmadığı için yürürlüğe giremediğini ifade ederek, bu durumun Türk ekonomisi
ve devlet itibarı bakımından çok yönlü zararlara neden olduğunu söyledi.
Mehmet Yıldınm konuyla ilgili açıklamasında şöyle dedi:
"İmzalanan bu önemli anlaşma ile taraflar arasında 2000 yılma kadar bir serbest tica­
ret alanı oluşturularak iki ülke arasındaki ticaretin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Başlangıç olarak, belli malları kapsayan bu anlaşma daha sonraları hizmet ticaretinin
serbestleştirilmesi konularını da içerecektir.
Türkiye, imzalanan bu anlaşma ile birçok avantaja sahip olacaktır. Bunlardan en önem­
lisi son yıllarda artış gösteren Türkiye-İsrail ilişkilerinin daha da geliştirilmesidir. Gerçek­
ten rakamlara bakıldığında, 1994'te 178 milyon $ olan ihracatımız 1995'te 240 milyon $
ve 1996'nın ilk üç ayında ise 66 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. İkinci önemli husus, uy­
gulanan yüksek gümrük korumaları nedeniyle mevcut talebe rağmen yeterli miktarda ih­
raç edemediğimiz otomotiv sanayi, mobilya ve ağaç ürünleri, beyaz eşya, plastik ma-
muller gibi ürün gruplarının da, anlaşmayla İsrail pazanna girebilmesi olacaktır. Üçüncü
ve son önemli nokta ise, Türk ürünlerinin İsrail'i köprü olarak kullanarak ABD ile AB pa­
zarlarına yönelme imkanına kavuşacak olmasıdır. Anlaşma aynca, Türkiye ve Filistin
arasında da ticaretin gelişimine olumlu etki yapacak özellikle müteahhitlik ve hizmet sek­
törlerinde Türk müteşebbisler için önemli fırsatlar yaratılmış olacaktır.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin gelişmesine önemli katkıları olacak bu anlaşmanın
Eylül ayında yürürlüğe girmesi bekleniyordu. Ancak, anlaşma halen Parlamento'da
onay izni beklemekte olup, bugüne kadar herhangi bir gelişme olmamıştır.
Tekrar ifade etmek isteriz ki, Türk ihraç ürünlerinin ABD ve AB pazarına ihracında
önemli bir atlama taşı görevi göreceğine inandığımız bu anlaşmanın henüz onaylan­
mamış olması, ülkemiz çıkarlarına ters düştüğü gibi, ihracatımızın geliştirilmesini de
dolaylı olarak olumsuz etkilemektedir.
1996 yılında Gümrük Birliği'nin Türk ekonomisine yaptığı fayda ve zararlan tartışmak­
tayız. Ancak, bu tür serbest ticaret anlaşmaları Gümrük Birliği'nin dışsal faydalarını art­
tıracak anlaşmalar olup, dış ticaretimize olumlu etkileri olacağı açıktır. Dolayısıyla her
türlü hazırlığı bitmiş olan bu anlaşmanın yüce Parlamento tarafından onaylanarak bir
an önce yürürlüğe girmesi için herkesin üzerine düşen vazifeyi yerine getirmesi gerek­
mektedir. Yoksa Sayın Cumhurbaşkanımızca imzalanan ancak çeşitli nedenlerde
onaylanmayan bu anlaşmanın yürürlüğe girmemesinin yaratacağı ticari olumsuzluklann yanı sıra, devletimizin itibannın zedelenmesine sebep olacağı gibi ülkemizi taahhüt­
lerini yerine getirmeyen ve sözünde durmayan bir ülke konumuna getirecektir."
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başl<anı, TÜSlAD'ın Demokrasi
Raporu'na karşı, halkın icraat beklediğini belirtti.
Yıldırım: "Rapor hazırlayıp demokrasi
havarisi olmak kolay, zor ve önemli
olan icraattır"
Mehmet Yıldırım, TÜSİAD'ın son raporunun, bilinenleri tekrardan ibaret olduğunu be­
lirtti ve istikrarlı bir ekonomik ve sosyal gelişme ile bölgeler arası dengesizliğin gideril­
mesinin sağlanmasıyla, önerilen hususların kendiliğinden gerçekleşeceğini söyledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, TÜSİAD'ın son de­
mokrasi raporunun, bilinenleri tekrardan ibaret olduğunu kaydederek, "Rapor hazırla­
yıp demokrasi havarisi olmak kolay. Zor ve önemli olan, gereken icraatları bizzat
ortaya koymaktır" dedi.
Mehmet Yıldırım konuyla ilgili açıklamasında şöyle konuştu:
"Bugün yüzlerce yıldır, hazım ede ede belli bir düzeye gelmiş batı aleminin demokrasi
standardına ülkemizin ulaşması hepimizin hedefi ve arzusudur. Bu ülkelerle olan
farklılıkları kağıt üzerine döküp, demokrasi havarisi olmak kolay. Şüphesiz belli bir sü­
reç içinde o noktalara da gelinecektir. Ancak ülkenin şartları ve gerçeklerinin elverdiği
ölçüde ilerleme kaydedilecektir.
TÜSİAD'ın son raporu bilinmeyeni ortaya koymuyor. Bunlar, daha önce şu veya bu
kesim tarafından öne sürülmüş fikirlerin bir derlemesidir. Bir çoğuna da katılabiliriz.
Ancak, artık rapor hazırlama dönemi kapanmıştır. Halk işadamından icraat istiyor.
İstikrarlı bir ekonomik ve sosyal gelişme ile bölgeler arası dengesizliğin giderilmesi
sürecine paralel olarak zaten önerilen hususlann büyük bölümü kendiliğinden gerçek­
leşecektir. Ekonomisi güçlü Türkiye, her bakımdan içte ve dışta güçlü olur ve böylece
bazı şeyler daha rahat yerleşir.
Güçlü Türkiye için ise durmadan yeni yatırımların yapılması gerekiyor.
Bu önerileri getirenler Doğuda, Güney Doğuda kaç tane yatırım yapmıştır? Önce fert
olarak, firma olarak herkes kendine düşen görevi yapsın, sonra havariliğe soyunsun."
Yıldırım: "Eğitime yönelik katkılarımız
sürecek"
Milli eğitimimizin eksikliklerini giderebilmeye yardımcı olabilmek amacıyla, bugüne ka­
dar, bir tanesi Diyarbakır Lice'de olmak üzere 6 ilkokul, 1 Anadolu Ticaret Lisesi,1 Ana­
dolu Teknik Lisesi inşa ederek. Bakanlığa devreden İstanbul Ticaret Odası, eğitim araç
gereci ve kitap eksikliği çeken Üniversiteler dahil okullanmızm bu eksikliklerini bir ölçü­
de giderebilmek amacıyla da, zaman zaman üyeleri nezdinde bağış kampanyaları dü­
zenlemektedir.
Öte yandan öğrencilerimize destek olabilmek amacıyla da, Odamızca 1952 yılından
beri her yıl ortalama 400 öğrenciye karşılıksız burs verilmektedir.
5 Aralık 1996 tarihinde başlattığımız "Kitap ve Eğitim Araç Gereçleri Kampanyası" ile
de, 2 tanesi İstanbul'da diğerleri de, İğdır, Tokat, Artvin, Kahramanmaraş (2 okul) An­
kara, Yozgat, Sivas ve Çanakkale'deki 11 ilk ve orta dereceli okula, üyelerce bağışla­
nan çeşitli malzemeleri ve kitaplan gönderme imkanı bulunmuştur.
Üyelerce bağışlanarak okullarımıza iletilen malzemeler arasında, çeşitli miktarlarda bil­
gisayarlar, daktilo, hesap makinesi, yazı tahtası, duvar saati, Atatürk posteri, ansiklo­
pedi, çanta, org, ders kitabı, edebi eserler, atlas, sözlük, istiklal marşı panosu gibi mal­
zemeler bulunmaktadır.
Kampanyamız bu yılın sonuna kadar sürecek, uzun süreli bir kampanyadır. Bağışları
kabule devam ediyoruz.
Bağışlardan yararlanmak amacıyla çok sayıda okul tarafından Oda'mıza yapılan başvurulann çokluğu karşısında, bundan sonrada kampanyaya gelecek bağışların, ihtiyaç
sahibi okullarımıza hızla gönderilebilmesi için gereken düzenleme yapılmıştır.
28.02.1997
istanbul Ticaret Odası "Türkiye'nin Dış Ekonomik ilişkileri ve Gümrük Birliği"
konusunu kitap olarak yayınladı.
Yıldırım: "Uluslararası dengeleri dikkate
almak zorundayız"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Dünya ekonomisin­
de oluşan bloklaşmalarla uluslararası dengelerin hızlı bir şekilde değiştiğini kaydede­
rek, yayınladıkları kitabın bu konulara ışık tutacak özellikte olduğunu söyledi.
İstanbul Ticaret Odası, "Türkiye'nin Dış Ekonomik İlişkileri ve Gümrük Birliği" isimli bir
kitap yayınladı.
Oda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, kitabın yayını ile ilgili olarak şu
açıklamayı yaptı:
"Türkiye Cumhuriyeti kurulduğundan beri birçok ekonomik entegrasyona katılmış, 34
yıl önce de resmen Avrupa Birliği'ne başvurmuştur. Bu süre zarfında gerek Avrupa Bir­
iiği'nde gerekse Türkiye'de birçok ekonomik gelişme olmuş, ülke menfaatleri için coğ­
rafi ve ekonomik açıdan çok değişik ülkelerle ilişkiler kurulmuştur. Türkiye'nin Avrupa
Birliği ile yürüttüğü ilişkilerin bir sonucu olan Gümrük Birliği ise, 1.1.1996 tarihinde yü­
rürlüğe girmiştir. Gümrük Birliği'nin, Türkiye'nin özellikle üçüncü ülkelerle dış ekonomik
ilişkilerine etkisi olacağı muhakkaktır. Zira geçen dönem içinde dünya ekonomisinde
çeşitli ekonomik bloklaşmalar olmuş, uluslararası platformda ekonomik ve siyasi
dengeler değişmiştir.
Yine bu dönem içinde Türkiye'nin ekonomisinde de köklü değişiklikler olmuş ve ekono­
mik yapımız serbest piyasa ekonomisi esaslarına göre yeniden şekillenmiştir. Tüm bu
değişikliklere bir de Avrupa Birliği'nin kendi içindeki gelişmeler ve büyüme süreci ekle­
nince ortaya oldukça karmaşık bir yapı çıkmıştır.
Bu nedenle Oda'mızca Türkiye'nin üçüncü ülkelerle ilişkilerini, Türkiye-Avrupa Birliği
ilişkilerini, Türkiye'de Cumhuriyetin ilanından bu yana ekonomide ve dış ticarette
meydana gelen gelişmeleri ve dünyadaki ekonomik bütünleşme hareketlerini konu alan
"Türkiye'nin Dış Ekonomik İlişkileri ve Gümrük Birliği" isimli bir yayın hazırlanmıştır.
Oda'mızın Avrupa Birliği Şubesi'nce hazırlanan bu yayın, üyelerimizin, araştırmacıların
ve diğer ilgililerin istifadesine ücretsiz olarak sunulmuştur."
İTO, çocuklara sanatı sevme alışkanlığı kazandırmak amacıyla İlkokul
öğrencilerini tiyatroya götürüyor.
Yıldırım: "Çocuklarımıza sanatı
sevdirmeyi ve sanat alışkanlığı
kazandırmayı ülke geleceği için gerekli
görüyoruz"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, sanata katkıda bu­
lunmak ve çocukları sanatsal aktivitelere alıştırmak amacıyla, ilkokul çocuklannı peri­
yodik olarak tiyatroya götürdüklerini ve tiyatro çıkışında kitap armağan ettiklerini belir­
terek "Böylelikle sanata duyarlı bir nesil yetişmesine yardımcı olabileceğimizi düşünü­
yoruz. Bunun, diğer kuruluşlara da örnek olmasını diliyoruz" dedi.
İstanbul Ticaret Odası, 115'inci yıldönümü etkinlikleri çerçevesinde, sanata ve kültürel
hayatımıza katkı amacıyla, İlkokul öğrencilerini tiyatro ve kitap ile tanıştırıyor.
İstanbul'un Bayrampaşa semtindeki bir İlkokulda öğrenim gören 200 öğrenci geçtiğimiz
günlerde İTO tarafından sigortalanmış otobüslerle alınıp, Harbiye Muhsin Ertuğrul Sah­
nesinde Sergilenen "Küçük Nasrettin" oyununa götürüldü.
Çocuklara oyunun ardından çeşitli hediyelerin yanı sıra birer kitap da veren İTO yetki­
lileri böylelikle, tiyatronun yanı sıra okuma alışkanlığını da yerleştirmeye çalıştı.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldırım, "Oda olarak bu yıl sosyal ve kültürel çalışmalara büyük önem vereceğiz.
Bu çerçevede, çocuklarımıza sanatı sevdirerek ülkemizin geleceğini daha sağlıklı ya­
pabileceğimiz düşüncesiyle, ilkokul öğrencilerini tiyatro ile tanışmaya, tiyatroyu çocuk­
larımıza sevdirerek, alışkanlık kazandırmaya çalışıyoruz, İstanbul'un çeşitli semtlerin­
den ilkokul öğrencilerini periyodik olarak şehir tiyatrolarına götüreceğiz. İlkini geçen
hafta gerçekleştirdiğimiz bu çalışma, önümüzdeki günlerde sürecek. Çocuklarımıza ti­
yatro çıkışında hediye ettiğimiz Türk edebiyatının değerli eserlerinden oluşan kitaplar
ile de okuma alışkanlığını yerleştirmeye çalışıyoruz. Sanata ve Kültüre duyarlı bir nesil
yetiştirebilme konusunda, üzerimize düşen görevi yerine getirmeye çalışıyoruz. Diğer
kuruluşlann da bunu örnek almalarını dileriz. Böylelikle çocuklarımızın daha iyi yetişe­
bileceği muhakkaktır" dedi.
İTO bu etkinliğini 8 Mart Cumartesi günü (Yarın) Üsküdar'daki Atatürk ilkokulundan 200
öğrenciyi Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesinde saat 11 .OO'de sergilenecek "Soyta­
rılar Okulu" oyununa, 22 Mart günü Eyüp Dede Korkut İlkokulundan 200 öğrenciyi Fa­
tih Reşat Nuri Sahnesinde sergilenecek "Kral'a Oyun" temsiline, 23 Mart günü Güngö­
ren'deki Dr. Lütfi Kırdar İlkokulu'ndan 200 öğrenciyi Fatih Reşat Nuri Sahnesinde ser­
gilenecek "Kral'a Oyun" temsiline, 29 Mart günü de Yenimahalle'deki Balahatun İlkoku­
lu'ndan 200 öğrenciyi Harbiye Muhsin Ertuğrul sahnesindeki "Küçük Nasrettin" oyunu­
na götürerek sürdürecek.
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, devlet ihalelerinde esas
alınan rayiç fiyatların piyasadaki fiili fiyatiann çok altında kaldığını ifade etti.
Yıldırım: "Rayiç fiyatların yüksek
enflasyon ortamında geçerliliğini
yitirmesi mütealıhitleri mağdur etti"
Mehmet Yıldırım, ayda bir rayiç birim fiyatlarının revize edilmesi gerektiğini önemle vur­
gulayarak "Hiç değifse hazır beton, fiyat farkı ödenen malzemeler kapsamına alınmalı,
hazır beton nakliyesi de rayiç dışı tutularak gerçek nakliye ücretlerinin ödenmesine
imkan verecek şekilde düzenleme yapılmalıdır" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım Devlet ihalelerinde esas alman Ba­
yındırlık Bakanlığı rayiç fiyatlannın, piyasadaki fiili fiyatların çok altında kaldığını belirtti.
Bir önceki yıl sonunda o günkü fiyatlara göre belirlenen rayiç fiyatların yüksek enflasyon
ortamında kısa sürede geçerliliğini yitirdiğini ve bundan müteahhitlerin mağdur oldukla­
rını belirten Yıldınm, yıl başı itibariyle belirlenen rayiç fiyatların üç ayda bir toptan eşya
fiyatlan indeksindeki artış oranında revize edilmesi yolundaki İstanbul Ticaret Odası gö­
rüşünün yıllardır savunulduğu, maalesef olumlu bir sonuca ulaşılamadığını ifade etti.
Gerçek dışı düşük fiyat uygulamasının devlete bir yarar sağlamadığını, ya kalitesiz üre­
time ya da idare ile çeşitli ihtilafların doğmasına ve işin yarıda kalmasına, böylece
olması gerekenin de üstünde gecikmeli olarak projelerin tamamlanmasına yol açıldığı
Yönetim Kurulu Başkanınca ifade edildi.
İnşaatın ana girdilerinden birinin çimento ve hazır beton olduğunu kaydeden Yıldınm,
1996 yılı Bayındırlık Bakanlığı Rayiç Fiyat listesinde çimento fiyatının 1.865.000
Ton/TL. olarak gözüktüğünü, oysa daha Ocak 1996 da bu fiyatın 3 milyonun üzerinde
olduğunu belirtti. 1997 Ocak ayında yüzde 99.5 artışla torbalı çimento fiyatının 6 mil­
yonu aştığını belirten Mehmet Yıldınm yüzde 230'lar dolayında fiyat artışına rağmen
düşük rayiçlerle iş yapılamayacağını belirtti.
Ne söyledik, Heden söyledik?
46
Mehmet Yiidırım'm verdiği rakamlara göre rayiç birim listesinde 2.150.000 TL/Ton olan
hazır betonun 1996 Ocak ayındaki fiyatının 2.817.500 M3/TL. iken 1997 de yüzde 68.4
artışla bu rakamın 4.743.750 M3/TL. olduğu açıklandı.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı, üç ayda bir rayiç birim fiyatlannın revize edilmesi öne­
risi benimsenmiyorsa hiç değilse hazır betonun fiyat farkı ödenen malzemeler kapsa­
mına alınmasını, hazır beton nakliyesinin de rayiç dışı tutularak gerçek nakliye ücret­
lerinin ödenmesine imkan verecek şekilde düzenleme yapılmasını önerdi.
Odalar ve benzeri özerk meslek kuruluşları fonlarının, KİT'lerin havuz sistemine
dahil edileceği haberleri büyük tepki çekti.
Yıldırım: ''Seçimle teşekkül etmiş,
özerk kuruluşların kasalarına el
atılması kabul edilemez'
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, tepkisini dile getirirken,
"Kamunun finansman açığı. Odalar ve benzeri Meslek Kuruluşlarının kasasına el atmak­
la da kapanmazsa, acaba başka hangi özel ve özerk kaynağa göz dikilecektir" dedi.
Bazı basın organlannda dün yer alan ve KİT'lere ait fonların toplandığı havuz sistemi­
ne Odalar, ihracatçı birlikleri ve benzeri özerk mesleki kuruluşların fonlarının da dahil
edileceği şeklindeki habere, İstanbul Ticaret Odası'ndan sert tepki geldi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, konuyla ilgili deme­
cinde şöyle dedi.
"12 Mart 1997 tarihli bazı basın organlarının verdiği bir haber demokrasi ilkeleri ve ser­
best ekonomi düzeninin geleceği bakımından karamsarlığa yol açmış ve ilgili çevreler
ile birlikte tepkimizi çekmiştir.
Önceki gün yayınlanan bir genelge ile KİT'lere ait fonlann toplandığı havuz sistemine,
diğer adı ile kamu tek hesabına Odalar, ihracatçı birlikleri ve diğer Meslek kuruluşları­
nın da dahil edildiği bildirilmektedir.
Maliye geçici bir para sıkıntısı içinde olabilir. Bu durumda Hazine avansı, iç borçlanma
gibi bilinen çareler vardır. Fakat Demokratik sistem içindeki ülkelerde hatta diktatörlük­
lerde bile Hükümetlerin özerk yani seçimle teşekkül etmiş bizim gibi Odaların kasaları­
na el attığı görülmemiştir.
Odaların yetki ve sorumlulukları Hükümetle ilişkileri 5590 sayılı Kanunla belirlenmiştir.
Bunun dışında kalan bir müdahale kanuna aykırıdır ve doğru olmadığını temenni etti­
ğimiz böyle bir kararı şiddetle protesto ederiz.
ö t e yandan Oda organları 3 kademeli, başkanları ise 4 kademeli bir seçim süreciyle iş
başına gelmektedir, Bu organ ve kişiler. Oda bütçesinden sorumlu tutulmaktadır. Ha­
berlerde yer alan uygulama, demokrasiye aykırı olduğu kadar bu sorumluluğu da ze­
deler nitelikte olacaktır.
Özelleştirme hedefi tersine mi dönmektedir? Kamunun nüfuz alanını küçültmek hedef­
lenirken Meslek teşekküllerinin dahi kamulaştırılmasına mı çalışılıyor?
Kamunun finansman açığı bu suretle de kapanmazsa daha sonra acaba hangi özel ve
özerk kaynağa göz dikilecektir?
Bu şekilde tehlikeli bir çığır açılmasından kaçınılmasını ve bir an önce bu antidemok­
ratik yoldan dönülmesini temenni ederiz."
istanbul Ticaret Odası çimento sektöründeki fiyat artışlarına dikkat çekti.
Yıldırım: "Çimento ve hazır betondaki
Rekabet Kanunu'na aykırı
uygulamalar inşaat maliyetlerini
anormal yükseltiyor"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Çimento sektöründe
enflasyon oranını aşan fiyat artışlarına neden olan, üreticiler arasındaki, Rekabet Kanu­
nu'na aykırı, "Uyumlu eylem" ve "sözlü centilmenlik anlaşmalan" ile genellikle çimento
fabrikalarında üretilen hazır beton tesisleri için söz konusu olan kartelleşme iddialarının
ortaya çıkartılması için konunun Rekabet Kurulu'nca incelenmesi gerektiğini bildirdi.
İstanbul Ticaret Odası, Çimento ve hazır beton üretimindeki, Rekabet Kanununa aykın oligopolistik yapının ortaya çıkartılıp giderilmesi için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde girişimde bulundu.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Çi­
mento üretimi alanındaki oligopolistik yapı nedeniyle, geçtiğimiz yıl çimento sektörün­
de yüzde 100 dolayında yani enflasyon oranının üzerinde anormal fiyat artışları görül­
düğünü bildirdi.
Yıldınm açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Şüphesiz bu fiyat yükselişleri bir yandan inşaat maliyetlerine yansıyarak tüketicileri
mağdur ederken bir yandan da ekonominin lokomotifi olan inşaat sektörünü olumsuz
yönde etkilemektedir.
Bu itibarla Çimento üretiminde, Rekabet Kanununun 4.maddesi dikkate alınarak, fiyat
artışlan konusunda bir "uyumlu eylem"in söz konusu olup olmadığı hakkında inceleme
yapılmasında yarar görülmektedir.
Ayrıca aynı maddenin (b) bendi ile mal veya hizmet piyasalarının böfüşülmesmin de ya^^
Ne söyiedik Neden söyiedlk?
^^50^^
saklanmış olduğu malumlarıdır. Ancak çimento piyasasında sözlü bir centilmenlik an­
laşmasıyla, piyasanın bölüşüldüğünü, mesela Adana'daki veya İzmir'deki bir fabrikanın
İstanbul'da satış yapmadığı bilinmektedir. Çimento bayileri nezdinde yapılacak bir
inceleme bu fiili durumu ortaya çıkaracaktır. Bunun yanında,.nihai satış fiyatının da
bayilere empoze edilip edilmediği hususunun tetkikinin yararlı olacağı kanısındayız.
Diğer taraftan hazır betonun da genellikle çimento fabrikalarınca üretildiği ve hazır
beton tesisleri için de kartelleşme iddialannın söz konusu olduğu bilinmektedir.
Bu nedenle, keyfiyetin Rekabet Kurulu'nca incelenmesi ve ona göre gereken tedbirle­
rin alınması büyük ehemmiyet arz etmektedir."
Istanbul Ticaret Odası, Türkiye'de şekerpancan ve şeker üretiminde yaşanan
sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin de yer aldığı bir kitap yayınladı.
Yıldırım: "Şeker üretiminde etkinliği ve
verimi artırıcı önlemler alınması için
daha fazla gecikilmemeli"
Oda'ca hazırlanarak kitap haline getirilen "Türkiye'de Şekerpancarı ve Şeker Üretimin­
de Mevcut Durum; Sorunlar ve Çözüm Önerileri" konulu araştırmanın yayını nedeniyle
bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "28 Şeker Fabrika­
sına rağmen 1995 yılında şeker ithalâtına gidilmiş olması konunun aciliyetini ortaya
koymaktadır" dedi
Yıldırım, araştırmada üretimde tıkanıklığa yol açan şekerpancarı üreticilerinin sorunlan
üzerinde de durulduğunu belirterek, üretimin karlılığını rakip ürünlerle kıyaslamaya im­
kan vermesi açısından Mart ayında asgari bir alım fiyatının açıklanması, daha sonra,
ağustos ayında kesin fiyatın belirlenmesinin yararlı olacağının belirlendiğini kaydetti.
Mehmet Yıldırım, şeker fabrikası yatırımlannm ekonomik ve sosyal yönden taşıdığı büyük
öneme dikkat çekerken, bu yatırımların özel sektör öncülüğünde gerçekleştirilmesinin ve­
rimliliği artıracağını ifade ederken bu konuda özelleştirmenin de önemine işaret etti.
İstanbul Ticaret Odası tarafından Türkiye'de şekerpancarı ve şeker üretiminde yaşa­
nan sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin yer aldığı Türkiye'de Şekerpancarı ve Şeker
Üretiminde Mevcut Durum: Sorunlar ve Çözüm Önerileri" adlı bir kitap hazırlandı.
Kitabın yayınlanması nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Ku­
rulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "28 adet Şeker Fabrikasının varlığına rağmen 1995 yı­
lında şekerpancarı ve şeker üretiminde yaşanan düşüş dolayısıyla ülkemizin şeker it­
halatına gitmesi, üretimde sürekliliği sağlayıcı, etkinliği ve verimi artıncı önlemlerin bi­
ran önce alınmasını gerekli kılmaktadır. Onüç üretim biriminde başta şekerpancarı ve
Şeker Fabrikaları yetkilileri ile yapılan görüşmelere dayalı olarak gerçekleştirilen bu ça­
lışma, sorunların yerinde tespit edilerek üretimde verimliliği ve sürekliliği artıncı, şeker
sektörüne yönelik yatırımlarda önceliklerin tespiti ve özelleştirmenin fabrikaların kuru­
luş amaçları ve bulundukları bölgenin iktisadi potansiyeli dikkate alınarak en uygun na­
sıl gerçekleştirileceğine ilişkin tespitleri ile önemli bir kaynak kitap niteliğindedir" dedi.
Şeker fabrikası yatınmlannın, kuruldukları il ve ilçelerde, özellikle kırsal iktisadi ve sos­
yal faaliyetlerin hakim olduğu kalkınmakta olan yerleşim birimlerinde, halka yerinde is­
tihdam kaynağı yaratmasının yanı sıra sosyal tesisleri ile şehirleşmeye de olanak sağ­
laması açısından önemine değinen Yıldınm, bu yatınmlann özel sektör öncülüğünde
gerçekleştirilmesinin sektörün verimliliğini ve karlılığını artıracağını ifade ederek özel­
leştirmenin önemine değindi.
Mehmet Yıldırım, araştırmanın sonuçları ile ilgili bilgi verirken şöyle devam etti:
"Çalışma sırasında öncelikle şekerpancarı üreticilerinin sorunları çerçevesinde üretim­
de tıkanıklığa neden olan hususlar belirlenmiş ve bu doğrultuda şikayetlerin taban fiyat
düzeyine, açıklama zamanına ve ürün bedellerinin zamanında ödenmemesine ilişkin
olduğu tespit edilmiştir. Belirlenen taban fiyatın çoğu zaman üreticiye makul bir gelir
sağlamadığı dikkate alınarak bir yıllık üretim dönemi içerisinde hem maliyet artışlarının
fiyata yansıtılabilmesi hem de şekerpancarı üretiminin karlılığını rakip ürünlerle kıyas­
lamaya imkan vermesi açısından Mart ayında asgari bir fiyat açıklanması, daha sonra
ise girdi maliyetlerindeki artış göz önüne alınarak enflasyona dayalı bir fiyatlamaya gi­
dilerek Ağustos ayında kesin fiyatın açıklanması önerilmiştir. Avans ödeme tarihlerinin
TÜRKŞEKER'e bağlı fabrikalar tarafından kesinlik kazandırılması ve dönemsel ifade­
lerin kaldırılması da üreticinin talepleri arasında belirtilmiştir.
Türkiye'de dekar başına şekerpancarı veriminin yaklaşık 3-4 ton olduğu, Avrupa ülke­
lerinde ise bu rakamın 6-7 ton olduğu göz önüne alındığında, destekleme sisteminin
verimi artırıcı uygulamalara olanak sağlayacak şekilde avans ödemelerinin taahhüt
edilen veya ekim yapılan alan üzerinden değil de şekerpancan üretimi üzerinden yapıl­
ması önerilmektedir.
Özelleştirmeye ilişkin öneriler, fabrikaların kuruluş yerleri ve amaçları, şekerpancarınm
üreticiler için ne derece vazgeçilmez bir ürün olduğu göz önüne alınarak heterojen bir
uygulamaya gidilmesi ve özelleştirme sırasında fabrikalann değişik şirketlere satışının
rekabeti teşvik edeceği hususlarında odaklanmaktadır.
Özelleştirmeye ilişkin öneriler arasında Batı ve Orta Anadolu'daki fabrika bölgelerinin
iktisadi faaliyetler açısından Doğu Bölgelerimize kıyasla daha zengin bir potansiyele
sahip olduğu göz önüne alınarak öncelikle bu fabrikaların özelleştirme kapsamına alm-
ması gerektiği belirtilmektedir. Yüksek maliyetle ve düşük randımanla çalışan, üretim
kapasitesi düşük olan ve şekerpancarı üretiminin çiftçi için vazgeçilmez bir ürün arz et­
mediği bölgelerdeki fabrikalar için getirilen öneri ise bu fabrikalann kapatılarak TÜRKŞEKER'in ve buna bağlı fabrikalann karlılığın artınlması, böylece gerçek değerleri üze­
rinden satışlarının teminidir. Sosyal amaçla kurulan Doğu fabrikalarının daha yüksek
maliyetle çalıştıkları ve bulundukları bölgelerde iktisadi faaliyetlerin çeşitlilik gösterme­
mesi nedeniyle yöre halkı için önemli bir istihdam kaynağı oldukları dikkate alınarak bu
fabrikaların özelleştirilmesinden çok belirli bir süre içinde (örneğin 5 yıl) özerkleştirilmesinin daha uygun olacağı ifade edilmektedir.
Şeker sektörüne ilişkin diğer bir tespit ise şeker sanayinin yanı sıra çimento ve toprak
sanayi, kuvvet santralleri, demir-çelik sanayi, petrol ve kimya sanayi, kağıt sanayi, ge­
nel makine ve çelik konstrüksiyon sanayi olmak üzere diğer sanayi kollannın da ekip­
man ihtiyacını karşılayan makine fabrikalarının durumuna ilişkindir. Kitapta, TÜRKŞEKER'in bünyesinde bulunan ve birbirini ikame edici nitelikte imalat yapan bu fabrikala­
nn kapasitelerinin altında çalıştıkları ve siparişlerinin çoğunu karşılayamadıklan için
yüksek maliyet ve düşük kar veya zarar ile çalıştıkları belirtilmektedir. Beş adet maki­
ne fabrikasının özelleştirilmesinin ancak şeker fabrikalannın satışından sonra gerçek­
leştirilmesinin daha uygun olacağı düşüncesinden hareketle öncelikle yüksek kapasite
ile kurulan makine fabrikalarının gerekli tevsii ve işgücü yatırımları ile karlı hale getiril­
dikten sonra gerçek değeri üzerinden satışına gidilmesi, çözüm önerileri arasında yer
almaktadır.
Ne söyledik Neden söyledik 7
54 <r^.
"Türkiye'nin Gerçekleri" konulu bir makale yarışması düzenledi.
Yıldırım: "Bilimsel zenginliklerimizi
daha iyi anlatabilmeliyiz"
Oda Yönetim Kumlu Başkanı Mehmet Yıldırım, Türkiye'nin, dış alemdeki haksız yere
oluşan, olumsuz imajının düzeltilmesine ve tanıtımına katkıda bulunmak amacıyla dü­
zenledikleri makale yarışmasının bütün Türk vatandaşlarına açık ve toplam 175 milyon
T L ödüllü olduğunu açıkladı.
Oda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Türkiye'nin dış alemdeki haksız yere
oluşan olumsuz İmajının düzeltilmesine ve tanıtımına katkıda bulunmak amacıyla dü­
zenledikleri makale yanşmasının, T.C. uyruklu tüm kişilere açık olduğunu bildirdi.
Yarışmaya katılacak makalelerin en fazla 5 daktilo sayfası olarak 30 Nisan akşamına
kadar İstanbul Ticaret Odası'na iletilmiş olması gerektiğini kaydeden Yıldınm, ödüllerin
haziran ayı içinde verileceğini belirtti.
Türkiye'nin çağdaş uluslar düzeyine ulaşma hedefine çıkma gayreti içinde olan, bazı
eksikliklerine rağmen bu hedefe ulaşmada önemli mesafeler katetmiş, demokratik, la­
ik, parlamenter sistemi ve liberal ekonomiyi benimsemiş ve tarihinde her zaman barış­
çı bir çizgi izlemiş bir ülke olduğuna işaret eden Yıldırım, "Bu güzel özelliklerimizi ya­
bancı çevrelere daha iyi ve daha etkin şekilde anlatabilmemiz gerek. Oda olarak bu
gayret içindeyiz" dedi.
Yanşmanm birincisine 100 milyon, ikindsine 50 milyon, üçüncüsüne 25 milyon lira ödül
verileceğini ve birinci eserin dışa dönük olarak yayınlanan Oda mecmuası ÎCOC'da ya­
yınlanacağını belirten Yıldırım, seçici kurul üyelerini de açıkladı.
Buna göre makale yarışmasının seçici kurul üyeleri soyadı alfabetik sırasıyla şu isim­
lerden oluşuyor:
Sedat ALOĞLU
Milletvekili
Mukadder BAŞEĞMEZ
Milletvekili
Nezih DEIMlRKENT
Dünya Gazetesi saliibi
Sinan ERDEİM
Türkiye Milli Olimpiyat Kom. Bşk.
Jak KAI\/IHİ
İşadamı
Prof. Dr. İsmail ÖZASLAN
İTO Genel Sekreteri
Ali Talip ÖZDEMİR
Milletvekili
Prof. Dr. Ateş VURAN
M.Ü.İletişim Fakültesi Dekanı
Mehmet YILDIRIM
İTO Yönetim Kurulu Başkanı
*Öte yandan, Yarışmaya katılan makalenin daha önce herhangi bir biçimde yayınlan­
mamış ya da başka bir nedenle sunulmamış olması gerekmekte.
*Makalelerin üzerine dört rakamdan oluşan bir kod yazılacak, yazarın kimliğini belirten
hiçbir bilgi bulunmayacak.
*Yarışmaya katılanların isim, adres ve kısa biyografileri, üzerinde aynı dört rakamlı kod
bulunan kapalı bir zarfa konulacak.
Türkiye-Israil Serbest Ticaret Anlaşmasının onaylanması olumlu karşılandı.
Yıldırım: "Serbest ticaret anlaşmaları
Türkiye'nin dış pazarlardaki
payını arttıracaktır"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, 10 Nisan 1997 tari­
hinde onaylanan Türkiye-İsrail Serbest Ticaret Anlaşmasının işlerliğe kavuşması için
gerekli yönetmeliğin de bir an önce çıkartılmasını ve diğer ülkelerle olan anlaşmalann
da yürürlüğe konmasını beklediklerini söyledi.
14 Mart 1996 tarihinde imzalanan Türkiye-İsrail Serbest Ticaret Anlaşması'nm gecik­
meyle de olsa nihayet 10 Nisan 1997 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan Kanun ile
onaylanması olumlu karşılanırken, diğer ülkelerle de bu tür serbest ticaret anlaşmalannın bir an önce imzalanmasının, ülke ekonomisine yarar sağlayacağı belirtildi.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm şöyle dedi:
"Gümrük Birliği döneminde Türkiye'nin imzaladığı ilk Serbest Ticaret Anlaşması (STA)
olan İsrail Serbest Ticaret Anlaşması 14 Mart 1996 tarihinde imzalanmış ancak, her iki ta­
rafın da parlamentosundan onaylanarak geçmesi prosedürü zaman almıştır. Söz konusu
anlaşmanın onaylanmasına ilişkin Kanun, 10 Nisan 1997 tarihli Resmi Gazete'de yayın­
lanmış olup, gerekli yönetmeliklerin çıkanimasından sonra işlemeye hazır hale gelecektir.
Türkiye'nin Gümrük Birliği döneminde planladığı mali yardımı alamadığı hepimizin ma­
lumudur. Ancak bu zor dönemde iş dünyasının elindeki enstrümanlan çeşitlendirmek
ve Gümrük Birliği ile birlikte rekabete açılmış tüm şirketlere yeni imkanlar sağlanması
açısından bu anlaşmalar önemli araçlardır. Zira hem ucuz hammadde sağlanması,
hem de pazar payımızı kalite ve miktar açısından geliştirmemiz için bu anlaşmalar gü­
zel imkanlar sağlamaktadır. Bu nedenle, 1994 yılından beri aramızdaki dış ticaret den­
gesi lehimize olan İsrail'in önemi büyüktür. 1996 yılının 8 aylık döneminde bu ülkeye
ihracatımız 163 milyon $, ithalatımız 128 milyon $ olmuştur. Yürürlüğe girecek anlaş-
ma ile bu miktarlar çok yukarılara çekilebilecektir. Ayrıca İsrail'in diğer ülkelerle olan
tercihli anlaşmaları da göz ardı edilmemelidir.
Oda'mız İsrail ile ilgili çalışmalarını bir paket halinde planlamıştır. Anlaşmanın imzalan­
dığı dönemde, 1996 / 22 no'lu yayınımızla anlaşma üyelerimize tanıtılmıştır. Önümüz­
deki günlerde ise, İsrail İhracat Pazar Araştırması isimli ve İsrail'i çok detaylı işleyen bir
çalışmamız yayınlanacak olup, ayrıca İsrail'e b i f işadamları heyeti götürülecektir.
Dileğimiz, bu tür STA'ların, başta Macaristan ve Romanya ile de biran önce imzalana­
rak yürürlüğe girmesi ve işadamlarının önüne yeni ufuklar açılmasıdır."
Ne söyledik Neden söyledik?
^-^58^^
istanbul Ticaret Odası, 3 yeni ülke araştırmasını daha kitap lıaiinde yayınladı.
Yıldırım: 'işadamlarına rehber olmak
amacındayız"
"Ukrayna Ülke Profili ve Türk Girişimcileri" "Mısır Ülke Etüdü" ve "AB ülkelerinde vergi
sistemlerindeki Teşvik ve İstisnalar" isimli 3 yeni araştırmanın kitap olarak yayınlanma­
sı nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm, "Oda'mızın, işadamının ufkunu ve iş imkanlannı genişletecek, ülke yöne­
ticilerine de rehber olacak araştırma ve yayın faaliyetleri genişleyerek sürecek" dedi.
İstanbul Ticaret Odası, çeşitli ekonomik ve ticari konulardaki araştırma ve yayın faali­
yetlerini hızla sürdürüyor.
"Ukrayna Ülke Profili ve Türk Girişimcileri", "Mısır Ülke Etüdü" ve "AB ülkelerinde vergi
sistemlerindeki Teşvik ve İstisnalar" isimli kitapların yayını nedeniyle bir demeç veren
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, Oda'nın, Türk işadamlanna dünyadaki yeni iş fırsatlarını aktarıcı faaliyetlerine büyük önem verdiğini be­
lirterek "Üyelerimizin ufkunu genişletecek, aynı zamanda ülke yöneticilerine de rehber
olacak araştırma faaliyetlerimiz artarak devam edecektir" dedi.
UKRAYNA ÜLKE PROFİLİ
İTO'ca yayınlanan Ukrayna Ülke Profili ve Türk Girişimcileri isimli kaynak kitapta işadamlanna yol gösterici bilgilerin yanı sıra bazı ilginç sonuçlar da yer alıyor.
"Ukrayna yaklaşık 53 milyon nüfus, 604 bin km2 yüzölçümü, çok zengin yeraltı ve ye­
rüstü kaynaklan, eğitimli işgücü, eski de olsa belirgin bir teknolojik birikim, uluslararası
finans çevrelerinin desteği Türkiye'ye yakınlık gibi birçok nedenden dolayı ihracatçılanmız ve girişimcilerimiz için büyük bir pazar potansiyeli arz etmektedir. Başta Kırım
Özerk Bölgesi olmak üzere tüm ülke genelinde satılmakta olan Türk mallannm çoklu­
ğu ve resmi ihracatımız 200 milyon $ seviyesinde iken, gayri resmi bavul ticaretinin 1
milyar $ seviyelerine çıkmış olduğu tahminleri pazarın ne kadar büyük olduğu hakkın­
da açık fikirler vermektedir.
Kiev Büyükelçiliğimizin kayıtlarına göre ülkede 48 Türk girişimci firması bulunmasına
karşın gerçek rakamın 300 dolayında olduğu tahmin edilmektedir.
Bazı büyük inşaat şirketleri ve birkaç istisna dışında bu rakamın büyük çoğunluğunu Kü­
çük ve Orta Boy İşletmeler oluşturmakta olup, Türk KOBl'lerinin girişimci ruhunu açıkça
ortaya sermektedir. İhracata yönelmeyi düşünen küçük ölçekli firmalarımızın bu ülkede­
ki yatınmcı firmalanmızla işbirliği yapmaları ülkemiz açısından cazip fırsatlar yaratabilir.
Türk yatırımlan ağırlıklı olarak (%27) hafif sanayi sektörüne yapılmakta iken bunu ge­
nel ticaret (%19), iç ticaret (%18), gıda (%12) sektörleri izlemektedir.
Finansal açıdan destek sağlandığı ve yatırım ve ihracatla ilgili bir sigorta fonu oluştu­
rularak riskler asgariye indirildiği takdirde Türk girişimci varlığının çok kısa sürede ar­
tacağında kuşku yoktur."
MISIR ÜLKE ETÜDÜ
İhracatçıların Mısır Arap Cumhuriyeti pazarı hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla ya­
yınlanan kitapta da özetle şu bulgulara yer veriliyor:
Ekilebilir toprak alanı çok küçük bir parçadan ibaret olduğundan, ülke gıda maddesi
açısından büyük ölçüde dışa bağımlıdır. Toplam ithalatın %25'ini gıda maddeleri oluş­
turmaktadır. İki ülke arasındaki mesafe yakınlığı avantajını da kullanarak, Türkiye'nin
Mısır'a her türlü gıda maddesi ihracatı mümkündür.
Halen eski Sovyet teknolojisi ile üretilmiş araçlar trafikte çoğunlukla olmasına rağmen,
bu araçların üretimi durmuş vaziyettedir. Giderek Avrupa ve Japonya markalı araçlar
ile Türk markalı otomobillerin kullanımı yaygınlaşmaktadır. Trafikteki eskimiş araç sa­
yısı çok yüksektir, bu nedenle oto yedek parça ihracatında ülkemiz için büyük fırsatlar
bulunmaktadır.
İnşaat sektörü hızlı bir gelişme göstermektedir. Yerleşim alanlan sınırlı olduğundan
gökdelen inşaatları yaygınlaşmakta, yeni sanayi bölgeleri inşaatlan devam etmekte ve
sulama kanalı inşaatı çalışmaları sürmektedir. Bu açıdan inşaat malzemeleri, sulama
araçlan ihracatı ile mühendislik hizmetleri verme şansımız yüksektir."
AB VERGİ SİSTEMİ
İTO'ca yayınlanan, "AB ülkelerinde vergi sistemlerindeki Teşvik ve İstisnalar" isimli ya­
yında da, bu ülkelerin vergi sistemleri araştınlarak, vergi sistemlerindeki feşvik ve istis­
naların neler olduğunun tespitine çalışıldı.
Araştırmayla elde edilen gözlemlerin başlıcalan da özetle şöyle:
1-Avrupa Birliği'ne üye devletlerde vergi teşvikleri dışında çok çeşitli teşvikler olduğu
anlaşılmaktadır. Türkiye'de teşvik türleri belli sayıdadır.
2-Avrupa Birliği'ne üye devletlerde verilen teşviklerin GSYİH'ya oranı ortalama %2'nin
üzerindedir. Türkiye'de verilen teşvikler bunun yansı kadardır.
3-Türkiye'de olmayan ve Avrupa Birliği'ne üye devletlerde gözlenen bir husus, teşvik
uygulamalarında bazen yerel yönetimlerin de devreye girmeleridir.
4-Avrupa Birliğine üye devletlerde teşvikler objektif kriterlere bağlı, şeffaf ve somut bir
şekilde tanımlanmıştır. Türkiye'de daha genel ifadelere ve takdire imkan veren düzen­
lemelere yer verilmektedir.
5-Vergi teşvikleri yönünden incelenen Avrupa Birliği'ne dahil İngiltere, Hollanda ve Bel­
çika'da bu konuda uygulamada bir kavram oluşmadığı müşahede edilmiştir. Türkiye'de
önemli bir teşvik unsuru olan vergi indirimleri, istisna ve muafiyetleri, bu üç ülkede eko­
nomik teşvik yönünden ziyade sosyal amaçlara göre şekillenmekte ve ortaya konul­
maktadır. Her üç ülkede de gelirlerin vergilendirilmesinde olsun, giderlerin vergilendiril­
mesinde olsun, mükelleflerin tümünü kavramak, vergi ödeme gücü olmayan veya za­
yıf olanlan istisna, muafiyet ve indirimlerle daha az vergilendirmek veya vergi dışı bı­
rakmak amacının temel ilke olarak kabul edildiği anlaşılmaktadır.
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Bayram mesajında, başta
siyasiler olmak üzere tüm kesimleri duyarlı ve tutarlı davranmaya çağırdı.
Yıldırım: "Ekonomi nasıl olsa yoluna
devam ediyor diyerek acil sorunları geri
plana itmek ülkeye zarar veriyor"
Mehmet Yıldırım, bir türlü giderilemeyen siyasi istikrarsızlığın en öncelikli sorun oldu­
ğunu belirttiği bayram mesajında, "İçinde bulunduğumuz siyasi, ekonomik, sosyal şart­
lar ve geçirdiğimiz son bir yılın kazandırdığı tecrübeler bize artık siyasi bencillikler, ma­
nevra ve denemelerle kaybedilebilecek fazla zaman bırakmamaktadır." dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, yayınladığı bayram
mesajında, ekonomi nasıl olsa yürüyor diyerek, acil çözüm bekleyen ekonomik sorun­
ları geri plana itmenin, ülke menfaatlerini gözeten bir yaklaşım olmadığını söyledi.
Yıldırım mesajında şu hususlara değindi.
"1995 sonlanndan itibaren zorlukla girilen çözüm denemelerine rağmen gerçek anlam­
da bir türlü giderilemeyen siyasi istikrarsızlık bugün için de ülkemizin karşılaştığı en
önemli ve öncelikli sorun olmaya devam etmektedir. Neredeyse iki seneye yaklaşan bir
süredir gerçek anlamda önünü göremeden yoluna devam etmek zorunda bırakılan Tür­
kiye ekonomisinin artık tutarlı ve kalıcı olduğuna güven duyulabilecek bir politik zemi­
ne oturtulması gerekmektedir.
Türkiye'nin gerek kendi bünyesinde oluşan gerekse dış ilişkilerinden kaynaklanan
önemli fırsat ve sorunları vardır. Ağır faiz ve enflasyon baskısı devam ederken yüksek
nüfus artışı, bölgesel farklılıklar ve iç göç hareketleri, hızlı şehirleşme, süratle büyüyen
kaliteli eğitim ve diğer altyapı ihtiyaçlanna bugün hakim olunamadığı takdirde bunlar
yakın gelecekte içinden çıkamayacağımız problemler şekline dönüşebilirler.
Yakın çevremizde gelişen olaylar, Avrupa Birliği, diğer Türk Cumhuriyetleri ve Balkan­
lardaki ilişkilerimiz dikkatli, etkili ve kararlı yaklaşımlar gerektirmektedir. Bu politikaların
Ne soyMik
Neden söyledik ?
62 <r^.
zayıf, kısa ömürlü ve kendi içinde kavgalı hükümetlerle yürütülemeyeceği açıktır.
Doğruları ve iyileri ararken ülkemizin yurtdışı imajının, devlet müesseselerinin sahip ol­
ması gereken itibar ve işlerliğin zedelenmemesine dikkat edilmelidir. Özel teşebbüs
esas anlamda devletin yerini dolduramayacağı gibi medyanın da bütünüyle muhalefe­
tin fonksiyonlarını üstlenmemesi gerekir. Demokratik çerçeveler içinde tavır koymak
sokaklarda çözüm aramak şekline dönüşmemeli, çözümler Meclis çatısı altında ve
meşruiyet içinde aranmalıdır.
İçinde bulunduğumuz siyasi, ekonomik, sosyal şartlar ve geçirdiğimiz son bir yılın ka­
zandırdığı tecrübeler bize artık siyasi bencillikler, manevra ve denemelerle kaybedilebilecek fazla zaman bırakmamaktadır. Daha iyi bir yönetim özlemini hepimiz paylaşıyo­
ruz. Ancak alternatifini, daha iyisini bulmadan mevcut olanı tahrip etmememiz gerekir.
Siyasi krizler kendi çözüm şartlarını da beraber getirecektir, beklentisi ve iyimserliğin­
den endişe duyuyoruz. Çünkü bilindiği üzere, bu gibi hadiselerin faturasını ekonomi ve
sonuçta tabii yine halk ödemektedir.
Türkiye'de özel kesim bugüne kadar sıkışık zamanlarda pratik yaklaşımlar üretmek, çı­
kış yolları bulmak, risk üstlenerek ağır piyasa koşullannda dahi geleceğe yatırım yap­
mak başarısını göstermiştir. Ancak serbest piyasa koşullarında ekonomi nasıl olsa yo­
luna devam ediyor diyerek ülkenin acil çözüm bekleyen ekonomik meselelerini bu öl­
çüde geri plana itmek ülke menfaatlerini gözeten, akılcı bir yaklaşım değildir. Ekonomi­
nin istikrarlı bir siyasi zemine ihtiyacı olduğu gibi siyasi çözümler de ancak müsait bir
ekonomik çerçeve içinde başanlı olma imkânı bulabilirler.
Türkiye'nin ekonomik meselelerinin çözümü bütünüyle özel kesime ihale edilemez,
Devletin yerine getirmesi gereken önemli fonksiyonlar; oluşturması koruyup gözetme­
si gereken çerçeve şartlar vardır.
Devletin içinde bulunduğu ağır borç yükünün finansman imkânlarını büyük ölçüde sı­
nırladığını hepimiz biliyoruz. Ancak devletin finansman ihtiyacı ile karşılaşmadan yapa­
bileceği önemli düzenlemeler de vardır. Bu nitelikteki kamu fonksiyonlannm yapılama­
ması veya geciktirilmesi mazur görülemez.
Bugün en önemli ileriye dönük yatırım şekillerinden biri eğitimdir. Nitelikli insan yetişti­
rilmesi bir anlamda ülkenin en değerli sermaye birikimidir. Beraber olmak ve yarışmak
istediğimiz ülkelerin geçen yüzyıllarda çözdükleri eğitimle ilgili bazı dogmatik mesele­
lerin bugün 2 1 . yüzyıla girerken hala Türkiye'nin gündemini işgal etmesi üzüntü verici­
dir. Temel eğitimin 8 yıla çıkaniması, yıllar önce bu konuda ihtisas sahibi kurullar tara-
fından tartışılıp kabul edildiği ve gereken yasal kararlar alındığına göre, konunun hala
bir siyasi problem olarak ülkemiz gündeminde tutulmadan uygulanması gerekirdi.
Burada olduğu gibi alınması gereken kararların, yapılması gereken işlerin uzlaşma eksik­
liği nedeniyle uzun süre sürüncemede bırakılması gereksiz ve verimsiz siyasi tartışmalar
için zemin hazırlamaktadır. Türkiye'nin daha iyi bir uzlaşma ve işbirliği zeminine ihtiyacı
vardır. Toplumumuzu, insanlanmızı, bilerek veya bilmeyerek, çeşitli yöntemlerle veya uy­
gulamalarla cephelere bölmek gibi ulusal varlığımız açısından da tehlikeli sonuçları ola­
bilecek tavır ve davranışlardan herkesin kaçınmasının önemini vurgulamak isterim.
Kutsal bir bayramı idrak ettiğimiz bu günlerde başta siyasiler ve sorumlu mevkilerdeki
yetkililer olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin daha duyarlı ve özenli bir yaklaşım
içerisinde olmalannı bekliyoruz.
Ülkemiz çok daha iyi şeylere layıktır. Daha iyisini gerçekleştirmek için de gerekli her şe­
ye sahiptir. Yeter ki potansiyelimizi kullanabilelim.
Bu vesile ile, tüm üyelerimizin, iş alemimizin ve ulusumuzun Kurban Bayramı'nı içtenlik­
le kutlar, gelecek bayramlarımızın daha bir "bayram" havasında kutlanmasını dilerim."
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, AB ile tarımsal ürünler
konusunda yapılan müzakerelere sektörün gerçek temsilcileri olan özel kesimin
alınmamasını eleştirdi.
Yıldırım: "AB ile görüşmelerde,
bakanlığın masa başı kararlarıyla
Türkiye'nin yararları tam gözetilemez"
Mehmet Yıldırım, AB ile sorunlu olan tarımsal ürünler ihracatı konusundaki müzakere­
lerde, özel kesimin temsilcisi olan İKV'nin mutlaka devreye sokulmasının, öncelikli sek­
törlerin belirlenmesinde de Oda'lann görüşlerinin alınmasının, müzakere konusu sektö­
rün temsilcisi iş adamlarının da müzakerelere iştirak ettirilmelerinin ülkemiz menfaatleri
için zorunlu olduğunu belirtti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, tarımsal ürünler veya
AB için tarımsal ürün sayılan işlenmiş gıda maddelerinin Gümrük Birliği Kararları kapsa­
mı dışında tutulmuş bulunduğunu hatırlatarak, "Gümrük Birliği müzakereleri sırasında bu
ürünler de ele alınmış olsaydı daha dengeli sonuçlara varmak mümkün olabilirdi" dedi.
Mehmet Yıldırım, Avrupa Birliğinin şu safhada da Türkiye'nin İhraç potansiyeli olan
ürünlerde tarımsal tavizlerde eli sıkı olduğunu ifade etti.
Yıldırım ,Türkiye'nin önemli taleplerinden biri olan rekabet gücümüzün bulunduğu do­
mates salçası ithalatında, Avrupa Birliğinin kotaları binbir güçlükle belli bir miktar artırdı­
ğını, bir taraftan da Türkiye kaynaklı salça ithalatı ile ilgili olarak soruşturma başlatılmış
bulunduğunu belirtti ve diğer Akdeniz ülkelerine verilen tavizlerin dahi Türkiye'ye
tanınmadığına dikkat çekti.
Mehmet Yıldınm, tanmsal ürünlerle ilgili görüşmelerin Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yet­
kililerince yürütüldüğünü kaydederek, özel kesimden sektör temsilcilerinin müzakerele­
re alınmadığından yakınarak masa başı kararlarla tanm kesiminin AB ile olan sorunla­
rına sağlıklı ve gerçekçi çözüm bulmanın mümkün olmadığına işaret etti.
İTO Başkanı özel kesimin temsilcisi durumunda olan İKV'nin devreye sokulmasını, ön­
celikli sektörlerin belirlenmesinde de Odalarımızın görüşlerinin alınmasını ve piyasalar
ile sorunlara vakıf olan sektör temsilcisi işadamlannın AB ile yürütülecek müzakerele­
re katılmalannm temininin zorunlu olduğunu dile getirdi.
Istanbul Ticaret Odası, işadamları için "Avrupa Topluluğu Markası" ve
"Sorularla Dış Ticaret Mevzuatı Rehberi" kitapları yayınladı.
Yıldırım: "Firmalarımız artık Avrupa'da
markaları ile tanınmalı"
Kitapların işadamlarının istifadesine sunulması nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul
Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "Firmalanmızın, AB ülkelerinde
markaları ile tanınmasında ve dış ticaret mevzuatımızın inceliklerini soru cevaplarla
pratik bir şekilde takip etmelerinde kitaplarımızın büyük yararı olacaktır" dedi
İşadamlarını, ulusal ve uluslararası ticari uygulamalar hakkında bilgilendirme faaliyet­
lerini hızla sürdüren İstanbul Ticaret Odası, 2 yeni kaynak kitap daha yayınladı.
"Avrupa Topluluğu Markası" ve "Sorularla Dış Ticaret Mevzuatı Rehberi" isimli ki­
tapların yayını nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Yıldınm "Firmalanmızın, AB ülkelerinde markaları ile tanınmasında
ve dışlicaret mevzuatımızın inceliklerini soru-cevaplarla pratik bir şekilde takip etme­
lerinde kitaplarımızın büyük yaran olacaktır" dedi.
Yıldırım, Avrupa Topluluğu Markası isimli kitap ile ilgili bilgi verirken, AB'ye üye birden
fazla Avrupa ülkesine yönelen mal ve hizmet üreticilerimizin her ülke için tek tek mar­
ka tescili yaptırmaktansa, Avrupa Topluluğu Patent Ofisi'ne başvurup tek bir tescil ile
Avrupa Topluluğu'na üye 15 ülkede geçerli olacak marka almasının mümkün olduğu­
nu ifade etti. Yıldırım, yayınladıkları kitapta Avrupa Topluluğu Markasının nereden, na­
sıl ve kimler tarafından alınabileceği konulannda teknik bilgi verildiğini anlattı.
"Sorularla Dış Ticaret Mevzuatı Rehberi" isimli kitapta da, dış ticaret rejimimizde
gerçekleşen değişiklikler, soru cevap halinde topluca yer alıyor.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Sarıyer ve Beykoz ilçelerinin
SİT alanı ilan edilmesinin ardından 1. derece koruma alanı bölgesi dışında
kalan ruhsatlı tesis ve ocakların da kapatılmasını eleştirdi.
Yıldırım: "Vur deyince öldür misali
tesislerin kapatılması ile binlerce işçi
işsiz kalıp, ülke ekonomisi zarar görür"
Sarıyer ve Beykoz ilçelerinde koruma alanı dışında kalan yerlerdeki tesislerin kapan­
masının yeni bir rüşvet kapısını açacağını belirten Yıldınm, bu işletmelerin ihracat ta­
ahhütlerini de yerine getiremeyeceklerini vurguladı.
İstanbul 3 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nca alınan bir kararla Sa­
rıyer ve Beykoz ilçelerinin SİT alanı olarak ilan edildiğini belirten İstanbul Ticaret Oda­
sı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, bu ilçelerin 1. derece koruma alanı ve öngörünüm bölgesi dışında kalan yerlerdeki vur deyince öldür misali ruhsatlı taş, kum, kil,
kireç, tuğla vb tesis ve ocakların da kapatılmasını eleştirdi.
Bu tesislerin 5 yıllık ruhsatiannm bulunduğunu kaydeden Yıldınm, masa başında veri­
len bu kararla rüşvet kapısının açıldığını belirtti. İstanbul Ticaret Odası Başkanı, söz
konusu tesislerin kapatılması ile binlerce işçinin işsiz kalacağını belirtirken, yüzlerce
Ticaret Odası üyesinin mağdur edildiğini bir yandan da işletmelerin başta ihracat olmak
üzere taahhütlerini yerine getiremez duruma düşeceklerini ve ülke ekonomisinin bun­
dan zarar göreceğini ifade etti.
Mehmet Yıldırım, bu bölgede yeni tesis ve yapılaşma konusunda bir taleplerinin
bulunmadığını, ancak alınan kararın, ruhuna uygun olarak öngörünüm
alanı
dışındaki mevcut ruhsatlı işletmelerin faaliyetlerini sürdürmelerine izin verilmesi
gerektiğini ve bu konuda gerekli temas ve girişimlerde bulunduklarını belirtti.
İstanbul Ticaret Odası, istanbul'un sorunlarına el attı
Yıldırım: "İstanbul'un çözümü gereken
çok sorunu var"
Yerel Yönetimlerle Seyyar Satıcılık, Balık Hali, İkitelli gibi sorunların çözümüne yönelik
ortak çalışmalara yöneldiklerini açıklayan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başka­
nı Mehmet Yıldırım, Laleli'deki turizm danışma ve şikayet bürosu'nun inşasına katkılannı dile getirerek son zamanlardaki eğitim kültür ve çevre ile ilgili faaliyetlerini açıkladı.
Mehmet Yıldırım bu faaliyetleri özetle şöyle sıraladı:
-Süleymaniye'deki Atıf Efendi Kütüphanesi'nin onarımı suretiyle binlerce eski eserin
kurtarılması sağlandı.
-Çamlıca'nın ağaçlandırılması Oda'ca gerçekleştirildi.
-İstanbul Müzik Festivali'ne katkıda bulunuldu.
-1400 çocuk tiyatroya götürüldü.
-Okullarda uyuşturucu ile mücadele kampanyası başlatıldı.
Mehmet Yıldınm Atatürk Hava Alanı Tesisi Projesi'nin gerçekleştirilememesi ile
İstanbul Limanlarının özelleştirilmesindeki gecikmeleri de eleştirdi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, içinde yaşadığımız
dünya incisi İstanbul'un çözümlenmesi gereken çok sayıda sorunu bulunduğuna
değinerek ticari hayatı ilgilendiren sorunlara bu yıl ağırlık verdiklerini belirtti.
Mehmet Yıldırım, yıllann kanayan yarası işportacılık sorununa mevcut sosyoekonomik
gerçekleri de göz önünde bulundurarak yaklaştıklarını ifade ederek, önümüzdeki
günlerde İstanbul Büyük Şehir Belediyesi başta olmak üzere tüm ilçe belediyeleri
yetkililerinin iştirakleri ile bu konuda Odada bir toplantı düzenleyeceklerini açıkladı.
Geçtiğimiz günlerde Su Ürünleri Hal Müdürlüğü ile ortak bir toplantı yaparak, Halin yeni mev­
zuat düzenlemeleri konusundaki aksaklıklan görüştüklerini bu konuda Büyükşehir
Belediyesi'ne tekliflerini götüreceklerini belirten Yıldırım, İstanbul'a yakışır bir modern Balık
Hali yapılması konusunun da Oda'ca etüt edildiğini bildirdi.
Mehmet Yıldırım, İkitelli başta olmak üzere işyeri kooperatiflerinin sorunlarının çözümü için
büyük gayret sarf ettiklerini açıklayarak, bu konuda görüşmelerde bulunmak üzere önü­
müzdeki günlerde Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterini ziyaret edeceklerini açıkladı.
Yıldırım, bu arada, İstanbul ve Türkiye ekonomisine büyük katkı yapan bavul turizmi­
nin daha sağlıklı bir şekilde işlemesi, turistlerin karşılaşabilecekleri sorunların yerinde
çözümü ile enformasyon hizmeti verilmesi amacıyla Laleli semtinde bir "danışma büro­
su" projesi hazırladıklannı ve projenin yakında sonuçlanacağını da bildirdi.
İTO'NUN SOSYAL VE KÜLTÜREL ÇALIŞMALARI
Mehmet Yıldırım, tarih boyunca onlarca medeniyete ev sahipliği yapan dünya kenti İs­
tanbul'un sadece ticari yaşam düzeyi bakımından değil, sosyal, kültürel ve sanatsal ba­
kımlardan da eksiklikleri olduğuna değinerek, İstanbul Ticaret Odası'nm bu konularda
da yoğun çalışma yaptığını belirtti.
Okul çağındaki gençleri uyuşturucu tuzağından uzak tutmak için hazırlanan geniş
kapsamlı bir eğitim kampanyasına verilen desteği, Uluslararası İstanbul Müzik
Festivali'ndeki sponsorluğu, ilkokul çocuklarına tiyatro sevgisi ve alışkanlığı kazandır­
mak için yapılan düzenleme sonunda bu yıl fakir semtlerdeki ilkokullarda okuyan 1400
çocuğun, tiyatroya götürülmesini, Süleymaniye'deki tarihi Atıf Efendi Kütüphanesi'nin
onarımı ve eksikliklerinin giderilmesini, Süleymaniye'deki tarihi yapıların özelliklerine
uygun şekilde restorasyonuna yapılan katkıyı sosyal ve kültürel alanlarda bu yıl ger­
çekleştirilen Oda çalışmalanna örnek gösteren Yıldırım, devletin ve yerel yönetimlerin
işbirliği ile bu tür çalışmalarını genişleterek sürdüreceklerini izah etti.
BEKLEYEN SORUNLAR
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Yıldınm, demecinde, Oda'nın yoğun çalışmalarına karşı­
lık devlet bürokrasisine takılıp kalan henüz sonuç alamadıklan sorunlar da bulunduğu­
nu, turizm gelirine darbe vuran Atatürk Havalimam'nm yetersizliğini gidermek için ge­
nişletilmesi ile ilgili ihalenin hala yapılamaması ve İstanbul'daki limanların özelleştirilmesindeki gecikmeyi bu sorunlara örnek gösterdi.
Yıldırım, demecinin sonunda, devlet ve yerel yönetimleri de ihtiyaçlara karşı daha du­
yarlı ve hızlı davranmaya çağırarak "Aksi halde çocuklanmıza, sorunlar yumağı ile 2
binli yıllara yakışmayan İstanbul bırakınz" dedi.
Yıldırım: "KİT ve benzeri kamu
kuruluşlarının yönetimine, ehil kişiler
atanmalı"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, atanacak ehil, çalışkan
ve güven yaratmış kişilerin sık sık görevden alınmalarının yanlışlığına değinirken, bazı
yönetim kurulu üyelikleri ve üst kadrolann hala doldurulamamış olmasını da eleştirdi.
Yıldırım, yanlış görevden almalara son örneğin, başanlı çalışmalarıyla temayüz etmiş
olan Vakıflar Bankası Genel Müdürü'nün görevden alınmasıyla yaşandığını ve bunu
üzüntüyle karşı lad ı klan nı bildirdi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, KİPier ve kamunun
hissesi bulunduğu banka ve diğer kuruluşların Yönetim Kurullarına Hükümetlerce işini
bilen ehil kişilerin getirilmesi ve bunların da kolay kolay yerlerinden oynatılmaması ge­
rektiğini belirtti.
Yıldınm, işinin ehli, çalışkan, kamuoyunda güven yaratmış finansman kuruluştan ve di­
ğer müesseselerin yöneticilerinin ve Yönetim Kurulu üyelerinin zaman zaman görevle­
rinden alındıklarının gözlendiğini bunun da hizmetleri aksattığını belirterek, bazı boş
bulunan Yönetim Kurulu üyeliklerinin ve en üst kadroların hala doldurulamamış olma­
sını da eleştirdi.
Mehmet Yıldınm, bunun son örneğinin Vakıflar Bankası Genel Müdürünün görevden
alınmasıyla yaşandığını belirterek, bu Genel Müdürün son derece başanlı çalışmalan
ile temayüz etmiş bir kişi olduğunu, özellikle KOBİ'lerle ilgili hizmetlerinin Oda'mızca
takdirle karşılandığını ve desteklendiğini ifade etti.
Yıldınm söz konusu Genel Müdürün görevine son verilmesini ekonomiye vurulmuş bir
darbe olarak nitelendirdi.
istanbul Ticaret Odası, buğdaya verilen taban fiyatı politik buldu.
Yıldırım: "Taban fiyatlar buğdaydaki
gibi politik endişelerle ilan edilirse
enflasyonla mücadele hayal olur"
Mehmet Yıldırım, buğday için dünya fiyatlannın üzerinde bir taban fiyat açıklandığını
belirterek, "Nitekim şu anda Londra Borsası'nda ekmeklik buğday fiyatı 20 bin lira
dolayında iken, bizde ilan edilen taban fiyatlar 33 ve 39 bin liradır." dedi.
Yıldınm, hükümetin, yıllık programlarda, finansman ihtiyacının azaltılmasına ve dünya
fiyatlarının
dikkate
alınarak
stok
artışlarının
önlenmesine
dikkat
edileceğini
açıklamışken bu gereğe aykırı ve politik endişelerle taban fiyat açıklamasının, ekono­
miye zarar vereceğini ve halkın temel gıdası olan ekmek fiyatlannın sıçrama gösterme­
sine neden olacağını izah etti.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım Hükümetin taban fiyat politikasını
eleştirerek bu yıl da buğdaya yüksek fiyat verildiğini belirtti.
Yıllık programlarda destekleme alımlarında finansman ihtiyacının azaltılmasına, ürün fiyat­
lannın belirlenmesinde dünya fiyatlannın dikkate alınarak stok artışlannın önlenmesine
dikkat edileceği açıklanmışken ekmeklik buğday fiyatının Mayıs için 33 bin lira/kg, Eylül için
39 bin lira/kg olarak açıklandığına değinen Yıldınm, dünya fiyatlarının şu anda Londra
Borsası itibariyle 20 bin lira/kg dolayında bulunduğunu belirtti. Halen toptan eşya fiyatları
indeksinin Odamız istatistiklerine göre %74'lerde seyrettiğini vurgulayan Yıldınm, politik
mülahazalarla taban fiyatları ilan edilmesine devam edildiği takdirde enflasyonun önlenme­
sinin hayal olacağını ifade etti. Buğday fiyatlarının tespitinde çok daha hassas olunması
gerektiği Yıldırım tarafından açıklanarak, halkın temel gıdası olan ekmek fiyatlannın önü­
müzdeki aylarda sıçrama göstereceğinin beklendiği ifade edildi.
Istanbul Ticaret Odası ihracatçılarımız için, "Japonya Hazır Giyim Piyasası" İle
"Meksilta Ülke Profili"ni araştırdı ve kitap halinde yayımladı.
Yıldırım: "İhracatlara yeni pazarlar
bulmalı zorundayız"
Kitapların iş dünyasının istifadesine sunulması nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ti­
caret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "Japonya'da II.Dünya Savaşı
sonrası yılların ana sektörü olan tekstil ve hazır giyim sektörü, 1970'li yıllarda üretimde
önceliğin yüksek teknoloji ve yüksek katma değerli mallara verilmesinden dolayı
1980'lerden itibaren önemini büyük ölçüde yitirmiş ve ithalata yönelmiş durumdadır. İh­
racatçılarımızın bu pazara gereken önemi vermeleri, ithalattaki payımızı artıracaktır.
Öte yandan Latin Amerika Ülkeleri de ilgilenmeye değer imkanlar taşımaktadır" dedi
İstanbul Ticaret Odası, "Japonya Hazır Giyim Piyasası Araştırması" ve "Meksika Ülke
Profili" adlı iki yeni kaynak kitap yayımladı.
JAPONYA HAZIR GİYİM PİYASASI
Geçen yılın sonunda, Oda'ca bizzat Japonya piyasasında yapılan araştırma ve temas­
lar neticesinde hazırlanan kitabın, iş aleminin istifadesine sunulması nedeniyle bir de­
meç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Japon­
ya'da II.Dünya Savaşı sonrası yılların ana sektörü olan tekstil ve hazır giyim sektörü,
1970'li yıllarda üretimde önceliğin yüksek teknoloji ve yüksek katma değerli mallara ve­
rilmesinden dolayı 1980'lerden itibaren önemini büyük ölçüde yitirmiş ve ithalata yönel­
miş durumdadır. İhracatçılarımızın bu pazara gereken önemi vermeleri, ithalattaki pa­
yımızı artıracaktır" dedi.
Başta İhracatçılarımız için büyük potansiyel arz eden hazır giyim sektörü olmak üzere
ülkeye ihracat yapmayı düşünen iş adamlarımız için yol gösterici bilgilerin yer aldığı ki­
tap şu ilginç sonuçları da ortaya koymakta.
Japonya kişi başına 41 bin $'a ulaşan geliri ve 336 milyar $'ı aşan ithalatı ile muhak­
kak üzerinde durulması gereken bir pazardır.
özellikle, Japonya'ya karşı dış ticaret açığı veren batılı ülkelerin baskısıyla 1985'te yapı­
lan PLAZA Anlaşması ile Yen'in değerinin devamlı değer kazanması yabancı ürünleri
ucuzlaştırarak ithalatı körüklemiştir.
Yine de Japon hazır giyim sektörünün ithalatta çok seçici olduğu görülmektedir. İthal
pazarı miktarda % 69.9, değerde % 57.8 pay alan Çin tarafından büyük ölçüde demi­
ne edilmiştir. İkinciliği G.Kore alırken üçüncü sırayı İtalya tutmaktadır.
Japonya standartlannın çok yüksek oluşu ile Çin, G.Kore, Vietnam vb. Uzak Doğu kay­
naklı ithalat çelişiyor gözükse de, Japonya'daki girdi maliyetlerinin dünyada ilk sırayı al­
ması sebebiyle, Japon firmalarının düşük maliyet avantajına sahip bu gibi ülkelerde
yatırıma gitmek suretiyle ürettikleri malları "ithal etmeleri" olarak yapılacak açıklama bu
ülkelerden yapılan ithalat konusunda aydınlatıcı olacaktır.
Türkiye'nin Japonya'ya hazır giyim ihracatı çok düşük miktarlarda kalmakla birlikte en
büyük sorunun "pazara olan uzaklık", "marka eksikliği" ve "Japon tüketicilerin tercihleri"
olduğu düşünülmelidir.
Sonuç olarak Japonya hazır giyim piyasası, Türkiye için kısa vadede olmasa bile uzun
vadede büyük bir potansiyel arz etmektedir. Japonya pazarında başarının anahtarları
"Kalite, sabır, özgün üretim, sözleşmelere riayet" şeklinde özetlenebilir.
Söz konusu kitap, 250 bin TL. bedelle İstanbul Ticaret Odası'ndan edinilebiliyor.
MEKSİKA ÜLKE PROFİLİ
İhracatçılarımızın uluslararası pazarlara ait bilgi gereksinimlerini karşılamak amacıyla
ülke etütleri hazırlayan İTO, Türkiye'nin Latin Amerika ülkeleriyle giderek artan ticari
ilişkilerini göz önüne alarak Meksika ile de ilgili bir etüt hazırlayarak kitap halinde
yayınladı.
Söz konusu ülke hakkında genel bilgiler ile dış ticaret bilgileri, Türkiye ile ticari ilişkileri,
mevzuat ve piyasa bilgileri ile yararlı adreslerin yer aldığı kitap, İTO Avrupa Birliği Şubesi'nden temin edilebiliyor.
Istanbul Ticaret Odası, israil'i çeşitli yönleri ile araştıran bir kitap yayınladı.
Yıldırım:"lhracatçılar için, dış pazar
özellilderi çolc önemli"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Bu kitap İsrail'deki
çeşitli malların piyasadaki durumu, tüketici tercihleri ve pazar payını artırmak için han­
gi hususlara dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor" dedi.
İstanbul Ticaret Odası, İhracatımızın artması için İsrail'i çeşitli yönleri ile araştıran bir
kitap yayınladı.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "İsrail Ülke Etüdü İsrail'deki çeşitli mal­
ların piyasadaki durumu, tüketici tercihleri ve pazar payını artırmak için hangi hususla­
ra dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor" dedi.
Mehmet Yıldırım şu açıklamayı yaptı:
"İhracatçılanmızın, özellikle KOBİ'lerimizin dış pazarlara açılmalarmda İstanbul Tica­
ret Odası'nın çok yönlü çalışmaları olduğu herkesin malumudur. 1996 yılında başlayan
Gümrük Birliği döneminde bu faaliyetlerimiz giderek artmıştır.
Hiçbir dış yardım almadan rekabete açılan Türk ticaret kesimi için dış pazarların ve ihra­
catın önemi büyüktür. Gümrük Birliği döneminde yeni pazarların bulunması ve bunlann
gerek doğrudan, gerekse de dolaylı yollardan (S.ülkelere sağlayacağı imkanlar) ihracat­
çılarımıza sağlayacağı faydaların saptanması için çeşitli dış pazarlar incelenmektedir.
Gümrük Birliği döneminde Türkiye ilk Serbest Ticaret Anlaşması'nı İsrail ile imzalamış­
tır. Elinizdeki bu yayın, İsrail'i çeşitli yönleriyle araştırmakta ve sektörel bazda bilgi ver­
mektedir. Ülkenin finansal yapısı, bankacılık sistemi, menkul kıymetler borsası, vergi
mevzuatı, yatırım teşvikleri, serbest bölgeler, elektronik sanayi, turizm, enerji ve ma­
dencilik, telekomünikasyon gibi sektörler hakkında detaylı bilgi verilmektedir.
Çalışmanın en önemli bölümü İsrail hakkında, saha çalışması sırasında edinilen bilgi­
lerdir. İsrail'deki çeşitli kurum, kuruluş ve işadamları ile yapılan görüşmeler sonucunda
çeşitli malların piyasadaki durumu, tüketici tercihleri ve pazar payını artırmak için han­
gi hususlara dikkat edilmesi gerektiği belirlenmiştir."
İTO, "Karadeniz Bölgesî'nde Yayla Turizminin Geliştirilmesi, Bölgesel Gelişme
ve Çevreye Uyumlu Yapılaşma" ve "Güç Durumdaki Firmaların Kurtarılması"
konulu araştırmalan kitap halinde yayınladı.
Yıldırım:"Araştırmalarımız ilgililerin
tozlu raflarında kalmamalı
.53
Kitapların yetkililerin ve iş aleminin istifadesine sunulması nedeniyle bir demeç veren
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "Araştırmalarımızın, ilgililerin tozlu raf­
larında kalmayarak gereğince yararlanılması ülke menfaatine olacaktır" dedi.
Ülkemizin ekonomik-sosyal sorunlarına çözümler üretilmesi ve iş aleminin gelişerek dışa
açılması yönünde yoğun bir araştırma çalışmasına giren İstanbul Ticaret Odası tamamla­
dığı araştırmaları kitap halinde yayınlayarak ilgililerin istifadesine sunmaya hızlı bir şekilde
devam ediyor.
İstanbul Ticaret Odası'nca yürütülen bu araştırmalar çerçevesinde bu sefer de 2 kitap bir­
den yayınlandı.
Karadeniz Teknik Üniversltesi'nin akademik kadrosu ile Oda'nın uzman kadrosunun uzun
araştırmalar sonucunda hazırladığı "Karadeniz Bölgesinde Yayla Turizminin Geliştirilmesi-Bölgesel Gelişme ve Çevreye Uyumlu Yapılaşma" konulu araştırma ile Avukat Demet
Sakız'ın Oda için gerçekleştirdiği "Güç Durumdaki Firmaların Kurtaniması", konulu araştır­
manın yayınlanması ile ilgili olarak bir demeç veren Oda Başkanı Mehmet Yıldınm, "İstan­
bul Ticaret Odası, ülkemizin ekonomik kalkınması için yoğun bir araştırma çalışması için­
dedir. Bu araştırmaların beklenen yararı sağlaması için, yetkililerin çalışmalarımızı dikkat­
le değerlendirmeleri, tozlu raflara terk etmemeleri en büyük dileğimizdir" diye konuştu.
Mehmet Yıldırım yayınlanan araştırmalarla ilgili bilgi verirken de şöyle dedi.
"KARADENİZ BÖLGESİNDE YAYLA TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ, BÖLGESEL
GELİŞME VE ÇEVREYE UYUMLU YAPILAŞMA"
"Bilindiği üzere Doğu Karadeniz Bölgesi yoğun göç veren yörelerimizin başında gel­
mektedir. Bu göç olgusunun arkasında bölgenjn sınırlı ekonomik ve tabii imkanları ol-
duğu açıktır. Çünkü bölgede arazi yapısı nedeniyle tarımsal faaliyetlere ayrılan toprak
miktan azdır. İklim ve toprak yapısı çay ve fındık gibi tek bitkisel ürüne bağımlılığı
ortaya çıkarmıştır ve bunlara dayalı bazı ufak ölçekli sınai işletmeler dışında ciddi bir
sanayileşme de olmamıştır.
Halbuki Karadeniz Bölgesi'nde, yeşil turizm, doğa turizmi gibi iç ve dış turizm piyasa­
larında gittikçe talebi artan turizm türlerine cevap verecek, temiz bozulmamış bir çevre
seçeneği sunan yayla imkanları oldukça zengindir. Bu alandaki mevcut zenginlikler,
koruma-kullanma dengesinin titizlikle gözetilmesi, mevzuat, yönetim ve altyapı sorun­
larının çözümü ile devreye alınabilir.
Bu çerçevede, yayla turizmi projelerinde, çevre boyutunu da içeren özgün Karadeniz
ahşap yapılarının tercihi, bölge kültürü ve turizm anlayışına da uygun düşmektedir.
Diğer taraftan, bölgedeki dar sahil şeridinde beton yapılaşma baskısının ortaya çıkma­
sı, çevre sorunlannı da gündeme getirmiştir. Bütün bunlann önüne geçilebilmesi için
bölgede ahşap yapılaşmaya ağırlık verilmesi ve hatta bazı bölgelerde diğer inşaat tür­
lerinin kısıtlanması gerekmektedir. Ahşap yapılaşmanın tercih edilmesi için, dayanıklı­
lık, sağlıklı olma, estetik ve özellikle maliyet gibi çeşitli konularda önemli avantajların
olduğu tespit edilmiştir.
Bu tür konutların maliyetini kredilendirecek özel finansman tekniklerinin geliştirilmesi
de olayın yapılabilirlik şansını yükseltecektir.
Bu düşüncelerden hareketle bölgede girdi açısından ağaç varlığı ve orman ürünleri sa­
nayinin durumunun elverişli olması nedeniyle ahşap yapı üreten sanayilerin kurulması
mümkün bulunmaktadır. Bu sanayilerin kurulması, turizm projelerinin harekete geçiril­
mesi, istihdam olanaklarının artıniması, gelir ve refahın yükseltilmesi açılarından,
önemli bir itici güç sağlayabilecektir. Bütün bu düşüncelerin basan ile hayata geçirile­
bilmesi ise iyi niyetli, özverili, bölge insanının da katkısı ve işbirliği ile mümkündür".
"GÜÇ DUflUMDAKİ FİRMALARIN KURTARILMASI"
"Rekabetin uluslararası boyutlar kazanması firmalarımızı basan için daha cesur ve atı­
lımcı olmaya, daha fazla risk üstlenmeye yöneltmektedir. Bu gelişmenin firmalarımızın
likidite sorunlarıyla karşılaşmaları ve yükümlülüklerini yerine getirmede zor duruma
düşmeleri olasılığını da yükseltmesi tabiidir.
Yükümlülüklerini yerine getirmede zor duruma düşen şirketler konusu ele alınırken ülke­
mizde bugüne kadar meydana getirilmiş olan sermaye birikiminin, rekabet edebilen
üretim imkanlarının, eğitilmiş işgücünün, piyasa tecrübesinin ve nihayet iç ve dış piya-
salarda ancak zamanla kazanılabilen ilişkiler ve güven unsurunun korunup gözetilmesi
de gerekmektedir.
Böyle bir ortamda, ekonomik gelişme için lüzum duyulan smai yapılanma politikalannın bir bölümünü oluşturan "Şirketlerde Yeniden Yapılarıma (Reorganizasyon)" ve "Zor
Durumdaki Şirketlerin Güçlendirilmesi (Rehabilitasyon)" politikalarının gerekliliği, uygu­
lanış şekilleri ve bu amaçla kullanılabilecek yöntem ve kaynakların araştırılarak tartışıl­
masında yarar görülmektedir.
Finansal destekleme ve teşvik politikaları içinde yer verilmesi gereken bu uygulamalarda
temel kriter ekonomik verimlilik, esas ve nihai hedef milli servetin korunması olmalıdır.
Birçok gelişmiş ülkelerde şirketlerin rehabilitasyonu ve yeniden yapılanmalannı sağla­
yan özel hukuki ve ekonomik politikalar geliştirilmiştir. Sunulan çalışmada diğer ülke­
lerdeki uygulamalar da dikkate alınmakta, elde edilen sonuçlar değerlendirilerek Türki­
ye için uygulanabilir bir sistemin kuruluş gereği ve şartları tartışılmaktadır".
77
<r<r.
Ne söyledik. Neden söyledik ?
"Istanbul Ticaret Odası Güney Afrika, Arjantin ve Şili piyasalarını İhracatçılar
için inceledi."
Yıldırım: "Potansiyel dış pazarlara
önem vermeliyiz"
İstanbul Ticaret Odası yürütülen bu araştırmalar çerçevesinde bu sefer de ihracatçıla­
rımız için 3 ülke etüdünü kitap olarak yayınladı.
Güney Afrika Cumhuriyeti, Arjantin ve Şili ile ilgili etütlerde, bu ülkelerin sosyo-ekonomik yapıları incelenmekte, ayrıca ülkelerin dış ticaret politikaları ve mevzuatı ele alın­
makta, piyasaya giriş, dağıtım kanalları gibi pazar bilgileri verilmekte, ayrıca Türkiye ile
ticari ilişkilerinin yanı sıra işadamları için yararlı adresler de yer almakta.
Kitapların ilgililerin istifadesine sunulması nedeniyle bir demeç veren İTO Yönetim Ku­
rulu Başkanı Mehmet Yıldınm, yurt dışına açılarak büyümek isteyen veya dış pazar
paylarını genişletmek isteyen müteşebbislerin, potansiyel pazarlara ilişkin bilgi eksikli­
ğini gidermeye yönelik çalışmalarını hızlandırdıklannı açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, KDV oranlannın artırılmasının
ekonomide yeni tahribatlara yol açacağını söyledi.
Yıldırım: "KDV oranlarını artırma
eğilimini yanlış hatta
tehlikeli buluyoruz"
Mehmet Yıldırım, KDV oranlarını artırarak yeni gelir yaratılacağı düşüncesinin, yanılgı
olduğunu, devlet gelirinin, vergi oranları yükseltilerek çoğalmayacağı aksine gerileye­
ceği gerçeğinin artık kesin bir şekilde anlaşılması gerektiğini ifade etti.
Yeni hükümetin yüksek oranlı akaryakıt zammından sonra KDV oranlannı da yükselte­
ceği şeklindeki haberler üzerine bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Ku­
rulu Başkanı Mehmet Yıldırım, bu eğilimin büyük bir yanılgının sonucu olduğunu belirtti.
Mehmet Yıldınm konuyla ilgili görüşlerini şu şekilde açıkladı:
"Yeni hükümetin önünde çok önemli ekonomik sorunlar olduğu muhakkaktır. Hüküme­
tin, bu sorunların kaynağı olan bütçe açığını azaltmaya yönelik akılcı ve uygulanabilir
tedbirleri kısa sürede uygulamaya koyması tüm halkımızın olduğu gibi bizim de en bü­
yük dileğimizdir. Yeni hükümete bir avans olarak, ekonomide çeşitli olumsuzluklar ya­
ratacak olmasına rağmen yüksek akaryakıt zammına bile kamuoyu olsun, bizler olsun
bir tepki vermedik. Ancak, devletin bütçe açığını kapatmada KDV oranlarının yükseltil­
mesinin kullanılması ekonomiye yarar yerine zarar getirecektir.
KDV artırımlarının, devletin gelirini artırmayacağını, aksine vergiden kaçışa neden ola­
cağını, geçmiş hükümetlere de söylemiştik. Kayıt dışını daraltmak vergi gelirlerini artır­
mak için KDV dahil tüm vergilerin oranları, artırmayı bırakın mutlaka indirilmelidir. Oran
artırımlarının, belgesiz işlem hacmini ve kayıt dışı ekonomiyi daha da genişleteceği,
dengeleri daha da bozacağı unutulmamalıdır.
Makro dengeleri yerine oturtma gayreti içinde olan yeni hükümetin KDV artırımından
vazgeçeceğini umuyoruz. Çünkü akim yolu birdir. Ekonomik dengeler, KDV artırımı
gibi pratik olarak uygulanamayacak tedbirlerle değil, vergi oranlarını düşürerek, tabanı
yaygınlaştırmak suretiyle devlet gelirlerinin artırılmasıyla sağlanır.
istanbul Ticaret Oda'sı Resmi Gazete'de yayımlanan Yap-Işlet Yasası'nı bazı
yönleri ile yetersiz buldu.
Yıldırım: "Yap İşlet Yasası, konuya
açıklık getirmedi"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, yasanın esasa ait tek
bir maddeyi ihtiva ettiğini belirterek tesis kurma, işletme izni ve enerji satışı esaslarının
madde 3'e sığdırıldığını bu sebeple açıklık kazanmayan konulann bulunduğunu, ihale­
ye girmek için aranan şartların, şirket seçimi, kapasite ve fiyatlandırma esaslarının
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nm çıkaracağı yönetmeliğe bırakıldığını söyledi.
Yıldırım, kanunda bir 'Tip sözleşmeden" bahsedilmemesini eleştirerek ihale öncesi bil­
gilendirme bakımından bir eksiklik telakki edildiğini belirtti. Ayrıca bir proje için beş ile
yedi kuruluştan izin alınması ve bu sürenin duruma göre iki yıla uzamasının söz konu­
su olacağını ifade etti.
İstanbul Ticaret Odası, Resmi Gazete'de yayımlanan Yap-İşlet Yasasını bazı yönleri ile
yetersiz buldu.
Yap-İşlet Yasası'nın çıkarılması ile ilgili basına bir demeç veren İstanbul Ticaret Oda­
sı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, yollar, enerji santralleri, büyük sulama
projeleri ve havaalanları gibi altyapı ihtiyacının kamu finansmanına gerek duyulmadan
karşılanmasını sağlamak üzere "Yap-İşlet-Devret" sistemine paralel "Yap-İşlet" usulü
yatırımlara yol açacak bir yasanın çıkarılması ve sisteme işlerlik kazandıniması için İs­
tanbul Ticaret Odası'nm öteden beri ısrarla takip ettiği yasanın çıkanidığını söyledi.
Yıldınm Yap-İşlet Yasası ile ilgili görüşlerini şöyle açıkladı:
"Yeni Hükümet tasarıyı acil olarak T.B.M.M'ne sevk etmiş ve 16 Temmuz 1997 tarihin­
de tasan kabul edilerek 4283 No'lu Yasa 19 Temmuz 1997 tarihli Resmi Gazete'de ya­
yınlanmıştır.
Söz konusu Yasa'nınl.maddesi uygulamayı elektrik enerjisi üretimi ile sınırladığı gibi
bu sistemle sadece termik santral kurulması ve işletilmesine izin verileceğini öngör­
me söyledik. Neden söyledik ?
80 <r^
mektedir. Hidroelektrik ve diğer enerji kaynakları ile çalışacak santraller kapsam dışın­
da kalmıştır.
Yasa esasa ait tek bir maddeyi ihtiva etmektedir. Tesis kurma, işletme izni ve enerji sa­
tışı esaslan Madde 3'e sığdınimıştır. Bu sebeple açıklık kazanmayan konular vardır.
İhaleye girmek için aranan şartlar, şirket seçimi, kapasite ve fiyatlandırma esasları
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın çıkaracağı yönetmeliğe bırakılmıştır.
1-Kanunda bir "tip sözleşmeden" bahsedilmemesi, ihale öncesi bilgilendirme bakımın­
dan bir eksiklik telakki edilmektedir.
2-Yapımı öngörülen tesislerin TEAS tarafından şartnamesi hazırlanarak ihaleye çıkarı­
labilmesinin yanı sıra üretim şirketlerinin de TEAŞ'a teklif götürebilmesi olumlu bulun­
makla birlikte bu tekliflerin de "rekabet ortamının sağlanması amacıyla" ihale ile umu­
ma açılacak olması bürokrasiyi daha da artıracaktır.
3-Başvurulann enerji plan ve politikalanna uygunluk bakımından DPT'nin oluru alına­
caktır. İhale sonucu en uygun teklifin belirlenmesi üzerine bu teklif Bakanlığın onayına
sunulacaktır.
Yasa'da olmamakla beraber tesisin "Çevreye etkisi bakımından" olumlu rapor alması,
bundan sonra ilgili Belediyeden inşaat izni alınması gerekiyor. İlgililer bu işlemlerin en
aşağı bir yıl süreceğini belirtiyorlar. Hatta tesisin deniz kenarında yapılması halinde Ba­
yındırlık ve Ulaştırma Bakanlıklannın da izinlerinin gerektiği ve bunlann da bir o kadar
süre gerektireceği tahmin edilmektedir. Bu durumda, bir proje için beş ile yedi kuruluş­
tan izin alınması ve bu sürenin duruma göre iki yıla uzaması söz konusudur.
4-Anlaşıldığına göre üretilen enerji TEAS tarafından satılacaktır ki. Madde 4 TEAŞ'in
satıştan ileri gelen ödeme yükümlülüğünden bahsetmekte ve bu konuda "Hazine ga­
rantisi verilebileceğinden" söz etmektedir. Bu "verilebilir" tabirinin "verilmeyebilir" ihti­
malini çağrıştırması da şüpheleri davet etmektedir.
"Yasa bu bakımdan yetersiz bulunmaktadır"
Doğu Yatırım A.Ş. "Projelendirme çalışmalarına başlamasının birinci yılını
doldurdu.
Yıldırım: "Köylüye köyünde iş yapma
imkanı yaratan tavukçuluk ve sera
ürünleri, meyvelerini vermeye başladı"
Doğu Yatırım Holding A.Ş.'nin (DYH) proje, kuruluş ve yatınm çalışmalannın bir yıllık kro­
nolojik değerlendirmesini yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet
Yıldırım, "Bu projelerin hayatiyet kazanması ile yaşam koşulları iyileşecek, iç pazar büyü­
yecek, bölgede yerel girişimcilere yeni iş sahaları yaratılacaktır. Öncü ve örnek yatınm pro­
jelerinin gerçekleştirilmesiyle de yerli ve yabancı sermaye açısından bölge cazip hale geti­
rilecektir" dedi.
Yıldınm, 8 yatınm projesi için fizibilite etüdü hazırlandığını, 5 proje için yatınm teşvik belge­
si alındığını, Diyarbakır'da kapalı olan bir tavuk üretim tesisi açıldığını, GAP İşlenmiş Gıda
Tesislerinin sera bölümünün hizmete alındığını, Diyarbakır'da dört yıldızlı bir otelin yılbaşın­
da hizmete gireceğini, Şanlıurfa ve Kars-Sarıkamış' ta 4 yıldızlı iki otelin inşası için girişim­
lerin başlatıldığını hatırlattı. Diğer projelerin tarım üretimi, ahşap ev, yayla turizm üretimi, so­
ğuk depolama, tohum-fide yetiştirilmesi, ağaç plantasyonlan, tanm araçlan, hazır giyim
ürünleri ile ilgili olduğunu söyledi.
Doğu Yatınm A.Ş.'ni projelendirme çalışmalanna başlamasının birinci yılını doldurdu.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, köylüye köyünde iş yap­
ma imkanı yaratan tavukçuluk ve sera ürünlerinin ilk meyvelerini vermeye başladığını ve bu
projelerin 1998 yılında tümüyle işletmeye alınmaya çalışılacağını söyledi.
Doğu Yatınm Holding A.Ş.'nin proje, kuruluş ve yatınm çalışmalannın bir yıllık kronolojik de­
ğerlendirmesini yapan İstanbulTicaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm "Bu
projelerin hayatiyet kazanması ile yaşam koşullan iyileşecek, iç pazar büyüyecek, bölgede
yerel girişimcilere yeni iş sahaları yaratılacaktır. Öncü ve örnek yatırım projelerinin gerçek­
leştirilmesiyle de yerli ve yabancı sermaye açısından bölge cazip hale getirilecektir" dedi.
Yıldırım, Doğu Holding A.Ş.'nce kısa ve orta vadede gerçekleştirilmesi öngörülen
projeleri şöyle sıraladı:
"Tarımsal üretim, tohum-fide yetiştirilmesi, meyve-sebze şoklama, soğuk depolama, gıda
ürünleri işleme, entegre tavukçuluk, kaynak suyu şişeleme, prefabrik ahşap ev üretimi,
kesme çiçek ve süs bitkileri yetiştiriciliği, ağaç plantasyonları, tarım araçları üretimi, sera
malzemeleri üretimi, hazır giyim ürünleri üretimi, otelcilik ve turizm projesi, yayla turizmi
işletmeciliği, savunma sanayi mühimmatı üretimi, serbest ticaret bölgesi kurulması"
Yıldırım, Doğu Yatınm Holding'in proje, kuruluş ve yatınm çalışmaları kronolojisini
açıklayarak Kasım 1995'te araştırma projesi için hazırlıklara başlanıldığını. Şubat
1996'da Göç Veren Yöreler Araştırmasının başlatıldığını. Mayıs 1996'da araştırma ra­
porunun kamuoyuna açıklandığını belirtti.
Temmuz 1996'da Doğu Yatınm Holding Projesi'nin işadamlanna sunulduğunu ve ku­
ruluş çalışmalarının başlatıldığını vurgulayan Yıldırım "Ağustos 1996'da muhtemel ya­
tırım projeleri için çalışmalara başlandı. Yerli ve yabancı yatırımcılarla görüşmelere ge­
çildi. Kasım 1996'da kuruluş çalışmaları tamamlandı" dedi.
Yıldırım DYH ile ilgili yatınm çalışmalarının kronolojik açıklamalanna şöyle devam etti:
"Aralık 1996'da DYH 69 ortak ve 345 milyar TL sermaye ile resmen kuruldu. Özellikle
yabancı ülke temsilciliklerinin, kuruluşların ve yatınmcılann ilgisi artmaya başladı.
Ocak 1997'de 8 yatınm projesi için fizibilite etüdü hazırlandı. (İşlenmiş gıda, mühim­
mat, tavukçuluk, su, otel ve turizm) Şubat 1997'de muhtemel yatırım projeleri olarak 27
konuda ön etütler tamamlandı. 5 proje için yatınm teşvik belgesi alındı. (Gıda mühim­
mat, tavukçuluk, su)
Diyarbakır OSB'de 25 dönüm arazi alındı.
Mart 1997 27 muhtemel yatınm projesi ile ilgili rapor hazırlandı. Yatırım şirketleri hazır­
lıkları tamamlanma aşamasına geldi, (tavukçuluk, su, işlenmiş gıda, inşaat ve turizm),
DYH Bürosu İstanbul'da hizmete girdi. DYH Diyarbakır Tavukçuluk AŞ,
Diyarbakır'da kapalı olan bir tavuk üretim tesisini açtı. Yatırım maliyeti 15 milyon $ olan
proje için ilk etapta 5 milyon $ ayrıldı. Diyarbakır Tavukçuluk ilk piliçlerini piyasaya sun­
muş olup 80 personel istihdamıyla günde 2000 adet kesim yapılmakta ve çevre köyler­
deki kümeslere de iş verilmektedir.
Şanlıurfa Valiliği ile ortaklaşa gerçekleştirilmesi kararlaştırılan GAP İşlenmiş Gıda Te­
sislerinin sera tesisleri hizmete alındı. 200 dönümlük bir fabrika arsası satın alındı. An-
laşmalı çiftçi yöntemiyle köylüye seralarda yetiştirilen fide ve tohum verilerek sebze ve
meyve üreticiliği sağlanacak. Fide, tohum ve ilaç DYH tarafmdan verilecek. İlk ünitesi
faaliyete geçen projede 12.000 m2'lik serada üretime başlandı.
Şanlıurfa ve Kars-Sarıkamış'ta 4 yıldızlı, toplam 600 yatak kapasiteli iki otelin inşası
için girişimler başlatıldı. Konuya ilişkin olarak Turizm Bakanlığı ve Şanlıurfa Valiliği nezdinde girişimde bulunuldu. Diyarbakır'daki dört yıldızlı bir otel Dedeman Oteli ile birlik­
te yılbaşında hizmete açılacaktır.
11 Nisan 1997'de DYH GAP Bölge Koordinatörlüğü Şanlıurfa'da hizmete girdi. Ağaç
Plantasyonu projesi ile ilgili olarak Avustralya'dan getirilen fidelerle Şanlıurfa ve Diyar­
bakır'da deneme üretimine başlandı. İyi sonuç alınması halinde ortaklık kurulacak, tek­
nolojisi getirilecek ve laboratuan kurulacak. Hem bölge ağaçlandınimış olacak hem de
bu ağaçlar başta Avrupa olmak üzere bölgemizdeki ülkelere ihraç edilecek. İtalyanlar­
la birlikte bahçe ve süs bitkileri konusunda bir yatırım projesi çalışmasına başlanıldı.
Haziran 1997'de Bahçe ve Süs Bitkileri Projesi ile ilgili fizibilite çalışmalan tamamlana­
rak, teşvik belgesi alındı. Projenin yatırım çalışmalarının yıl sonuna kadar tamamlan­
ması öngörülüyor. Mühimmat Projesi için Savunma Sanayi Müsteşarlığı'ndan da olur
alınmış olup yatırım hazırlık çalışmaları başlatıldı. Doğu Karadeniz'de ahşap yapılaş­
mayı teşvik" etmek, bölgeye yeni bir sanayi kazandırmak ve istihdam olanaklarını ge­
liştirmek amacıyla projelendirilen "Ahşap Ev" üretimi için Doğu Karadeniz Ahşap Yapı
Sistemleri Şirketi kurulması için Kanadalı bir firma iie ortak yatırım konusunda anlaş­
maya vanimış olup, atıl duran çay fabrikaları değerlendirilerek Kanada teknolojisi ile
her yıl en az 1000 ev üretilecek olup. Doğu Karadeniz şehirlerinde kereste ham taba­
kası, pencere-kapı, çatı ve bunların montajı için üretim tesisleri yapılacak. Proje kap­
samında Emlak Bankası ile düşük faizli 5 yıllık yuva kredisi verilmesi konusunda işbir­
liği yapılacak. Birkaç yıl içerisinde ihracata da yönelenecek. Rize, Artvin, Gümüşhane
ve Bayburt illerinde atıl tesislerin de devreye sokularak özellikle ihracata dönük hazır
giyim ürünleri üretimi konusundaki yatırım projeleri çalışmalan da tamamlanma aşa­
masına geldi. Şanlıurfa ve Diyarbakır'da yatırımlar için gerekli arsa ve bina bulunması­
na dönük çalışmalar ve girişimlere hız verildi.
Temmuz 1997'de Avusturyalılarla Doğu Karadeniz Bölgesî'nde Yayla Turizminin geliş­
tirilmesine dönük bir yatırım ve turizm pazarlama şirketi kurulması konusunda görüş­
melere başlandı.
Diyarbakır'daki GAP Su Kaynaksuyu Şişeleme tesisinin yatırım hazırlık çalışrT>âları ta­
mamlanarak ve İtalyan teknolojisi ile tesis inşaatı aşamasına geçildi.
Yıldınm, 1998 yılı ve sonrası projeksiyonlan ise şöyle açıkladı:
"GAP Tavukçuluk AŞ'nin damızlık, kuluçka ve yem fabrikası hizmete girecek ve GAP..
Bölgesi'ndeki tüm tavuk çiftliklerinin faaliyete geçirilerek yıllık 3 milyon kapasite
kullanımına ulaşması sağlanacak.
GAP Kaynak Suyu Tesisleri, Diyarbakır'ın atıl kaynak suyu potansiyeli 5000 şişe/saat
kapasite ile şişeleyecektir. 1 yıl içerisinde kapasite 2 katına çıkarılacak, çevre illerde
yeni tesisler kurulacak.
Diyarbakır ve Şanlıurfa'da şehir merkezinde yüksek standartlı birer otel işletmeye açı­
lacak, bu arada Sarıkamış'ta İsviçre tarzı kış tatil merkezi projesi tamamlanarak hizme­
te alınacak.
GAP İşlenmiş Gıda A.Ş. tarladan ihracata kadar entegre bir projeyi hayata geçirerek
anlaşmalı çiftçilik yöntemi ile binlerce köylüye iş sağlayacak. Ayrıca, Avrupa Yatırım
Bankası'ndan işlenmiş gıda ve tavukçuluk projeleriyle ilgili olarak 15 milyon $'lık kredi
temini için çalışmalar tamamlanarak yatırımlar gerçekleştirilecek.
Ayrıca sebze artıkları hayvancılık için yem olarak kullanılacak ve böylece süf inekçiliği
geliştirilecek. Saatte 200 ton yem üretilerek, üretilen yem köylüye verilecek, köylü de
ürettiği sütü Holding'e satacak. Yıl sonunda DYH Kafkasya ve Ortadoğu ülkelerine ih­
racata başlayacak. GAP, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu yörelerine her yıl 10.000
turist getirilmesine yönelik turistik organizasyonlar gerçekleştirecek.
Başta İğdır olmak üzere, Habur'da ve diğer yörelerimizin sınır kapılarında serbest bölge
kurulması gerçekleştiği takdirde buralarda 5-10 bin m2 arasında mağazalar oluşturula­
cak. Böylelikle sınır ticareti yapanlar hem mallarını satacak hem de mal alabilecekler.
Şanlıurfa'da zirai donatım fabrikasının satın alınması için yapılan müracaatlara Zirai
Donatım Kurumu ve Tanm Bakanlığı'ndan olumlu yanıt gelmesi halinde İsrailli bir fir­
mayla sera malzemesi ve teknolojik sulama malzemesi başta olmak üzere çeşitli zirai
aletler, fabrika ekipmanları ve yörenin ihtiyacı olabilecek çeşitli makine ve aletlerin üre­
timi gerçekleştirilecek.
Fişek ve mühimmat üretimine yönelik proje ile ilgili olarak yatırım teşvik belgesi alınmış
olup Savunma Sanayi Müsteşarlığı'ndan gerekli izin alınmıştır. Söz konusu yatınm Er­
zurum ili sınırları içerisinde gerçekleştirilecek.
İstanbul Ticaret Odası 1995 ve 1996 yıllarına ait 9 aylık ithalat rakamlarını
açıklıyor.
Yıldırım: "İthalatta sermaye mallarının
payı yüzde 53.8, tüketim mallarının
payı yüzde 29.3 oldu"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, 1995 yılının ilk dokuz
aylık bölümünde ithalatımızın yüzde 46.4'ünün, 1996'nın 9 aylık bölümünde ise yüzde
52.6'sınm AB ülkelerine yapıldığını kaydederek Türkiye'nin AB ülkelerindeki en büyük
ticaret partnerinin Almanya olduğunu belirtti.
Yıldırım, ikinci ticaret ortağımızın Hollanda olduğunu kaydederek, bu ülkeden yapılan
ithalatın bir önceki yılın aynı dönemine göre 9 ayda yüzde 36.1 arttığını, 3.ortağımız
İtalya'dan ithalat artış oranının yüzde 36.0, Fransa'dan yüzde 42.4, İspanya'dan yüzde
73.6 olduğunu söyledi.
İstanbul Ticaret Odası 1995 ve 1996 yıllanna ait 9 aylık ithalat rakamlarını açıklıyor.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, Türkiye'nin Avrupa
Birliği ülkelerinden ithalatının sektörel dağılımını İTO'nun araştırdığını ve sonuçlan ba­
sına bir demeçle açıklayarak kamuoyunu aydınlatacağını bundan sonra İstanbul Tica­
ret Odası'nm da ithalat ve ihracat rakamlannı açıklayacağını belirtti.
Yıldınm, 1996 yılına ait dış ticaret verilerinin yayınlanmaya başlandığını belirterek 1996
9 aylık ve 1995 9 aylık ithalat rakamlarına dayanan bazı tabloların ve ithalatın dağılı­
mındaki mal gruplamalannın da ekte verildiğini söyledi.
Yıldınm, AB ülkeleri ile ticaretimiz incelendiğinde; 1995 yıtının ilk dokuz aylık bölümün­
de ithalatımızın %46.4'ünün, 1996 yılının 9 aylık bölümünde ise %52.6'sının AB ülke­
lerinden kaynaklandığını açıklayarak şu bilgileri aktardı:
"1996 yılının 9 aylık rakamlan dikkate alınıp bir sıralama yapıldığında, Türkiye'nin AB
ülkelerindeki en büyük ticari partneri Almanya'dır. Bu ülkeden ithalatımız 5 milyar dolann
üzerinde olup, bir önceki yılm aynı dönemine göre %46.9 artmıştır. 1996 yılının 9 aylık
dönemi bu ülkeden yapılan ithalatın dağılımında sermaye mallannın payı %34.4; ara
mallarının payı %52.4, tüketim mallannın payı; %12.9, diğerlerinde ise % 0.3 olmuştur.
AB ülkeleri içindeki 2. ticari ortağımız Hollanda'dır. 1996 yılında 9 aylık verileri ile, 1995
yılı 9 aylık verileri arasında ithalatın artış oranı %36.1'dir. Toplam ithalat içinde tüketim
mallannın payı %11.4'tür. Sermaye mallannın payı %32.6, ara mallannın %55.2,
diğerleri ise %0.8'dir.
AB ülkeleri içinde 3. büyük ticari ortağımız İtalya'dır. İtalya'dan kaynaklanan ithalatın
artış oranı %36.0'dır. 1996 yılının 9 aylık döneminde İtalya'dan yapılan tüketim mallan ithalatının toplam ithalat içindeki payı %11.4'tür.
Fransa'dan ithalatımız ise 1996 yılı 9 aylık - 1995 yılı 9 aylık olarak karşılaştırıldığında
%42.4 oranında artmıştır. Bu ithalatın yapısındaki dağılım ise tüketim mallan %16.5,
ara malları %53.3, sermaye mallan %29.8, diğerleri ise %0.4 olarak gerçekleşmiştir.
AB ülkelerinden yapılan ithalatta (bu ülkeden yapılan toplam ithalatın içindeki oranı) en
fazla tüketim malı İspanya'dan gelmiştir. İspanya'dan yapılan ithalat 1996 9 aylık ve
1995 9 aylık dönemleri itibariyle %73.6 oranında artmıştır. 1996 yılında toplam ithala­
tın içinde tüketim mallarının payı %29.3 olmuştur. Aynı yıl itibariyle sermaye mallarının
payı % 1 0 . 1 , ara mallannın payı %60.3, diğerlerinin payı ise %29.3 olmuştur.
AB ülkelerinden en fazla ara malı ithal edilen ülke ise Yunanistan'dır (bu ülkeden yapı­
lan toplam ithalatın içindeki oranı) Bu ülkeden 1996 yılı 9 aylık döneminde yapılan it­
halatın %83.0'ı ara mallarından olmuştur.
AB ülkelerinden yapılan ithalatta (bu ülkeden yapılan toplam ithalatın içindeki oranı) en
fazla sermaye mallan İsveç'ten gelmiştir. 1996 9 aylık döneminde İsveç'ten yapılan it­
halatın %53.8'i sermaye mallarından olnfiuştur".
I
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, Sermaye Mallarının sanayi ile ilgili taşımacılık araç ve gereç­
leri ile taşımacılık hariç sermaye mallan olduğunu belirterek diğer malları da şöyle açıkladı:
"Ara Malları: Esası yiyecek ve içecek olan işlenmemiş maddeler, esası yiyecek ve içe­
cek olan işlenmiş maddeler, sanayi için işlem görmemiş mallar, işlem görmemiş yakıt
ve yağlar, işlem görmüş yakıt ve yağlar, yatırım mallarının aksam ve parçalan, taşıma­
cılık araçlarının aksam ve parçaları.
Tüketim Malları: Esası yiyecek ve içecek olan işlenmemiş mallar, esası yiyecek ve içe­
cek olan işlenmiş mallar, motor benzini, binek otomobili, sanayi ile ilgili olmayan taşı­
ma araç ve gereçleri, dayanıklı tüketim malları, yarı dayanıklı tüketim malları, dayanık­
sız tüketim mallan".
Istanbul Ticaret Odası Küçük Sanayi Kapasite Kullanım Araştırması
sonuçlarını açıkladı
Yıldırım: "Küçük sanayicilerimiz
ekonomi ile siyasi istikrarın
sağlanamamasından rahatsız"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, İTO'nun 1979 yılın­
dan itibaren her yıl düzenli olarak gerçekleştirdiği Küçük Sanayi Kapasite Kullanım
Araştırması'nda İstanbul'da bulunan Küçük sanayicilerin 1996 yılı içindeki genel duru­
mun ve beklentilerin tespit edildiğini belirterek "1996 yılında İstanbul'daki küçük sana­
yinin kapasite kullanım oranı tartısız ortalamaya göre yüzde 58.89, tartılı ortalamaya
göre ise yüzde 65.93 olarak gerçekleştiğini söyledi.
Yıldırım, tam kapasite ile çalışamama nedenlerinde ilk sırayı talep yetersizliğinin aldı­
ğını söyleyerek bunu finansman güçlüğü, pazarlama sorunu, teknoloji yetersizliği,
enerji, işçi sorunu, ithal mal rekabeti ve yerli ham ile yardımcı madde teminindeki zor­
luk olduğunu kaydetti.
Yıldırım, küçük sanayicilerin en fazla istikrarsızlıktan şikayetçi olduğunu hatırlatarak
"Yatınmlar için kredi maliyetlerinin' düşürülmesi, KOBİ'lerin desteklenmesi, KOBİ
kredilerinin ihtiyacı olan küçük işletmelere verilmesini bekliyorlar" dedi.
İstanbul Ticaret Odası 1979 yılından itibaren her yıl düzenli olarak gerçekleştirdiği Kü­
çük Sanayi Kapasite Kullanım Araştırmasını bu yıl da yaparak İstanbul'da bulunan kü­
çük sanayicilerin 1996 yılı içindeki genel durumu ve beklentilerini tespit etti.
Araştırma sonuçlarına ilişkin basına bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim
Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm küçük imalat sanayicilerimizin ekonomi ile siyasi istikrann sağlanamamasından rahatsız olduğunu söyledi.
Yıldırım, araştırma kapsamına İTO Sanayi Şubesi'ne kayıtlı 3336 küçük sanayici firma
içerisinden ana kütleyi temsil edecek şekilde çeşitli sektörlere mensup 323 firmanın
alındığını belirterek "1996 yılında İstanbul'daki küçük sanayinin kapasite kullanım ora­
nı tartısız ortalamaya göre %58.89, tartılı ortalamaya göre ise %65.93 olarak gerçek­
leşmiştir" dedi.
Yıldırım, araştırma sonuçlan ile ilgili şu bilgileri aktardı:
"Tartılı ortalama sisteme göre 1996 yılında en yüksek kapasite kullanım oranı %78.32
ile kağıt, kağıt ürünleri ve basım sanayinde gerçekleşirken, en düşük kapasite kullanım
oranı %42.04 ile demir çelik ve ana demir çelik dışı metal eşya sanayinde görülmüş­
tür. Bir önceki yıla göre kapasite kullanım oranları, kağıt, kağıt ürünleri ve basım sana­
yi, cam mamul, taş ve toprağa dayalı eşya sanayi, metal eşya, makine, elektrik mak.
taşıt araçları, mesleki aletler sanayinde artarken, gıda, diğer gıda ve içki sanayi, teks­
til ayakkabı, kürk, ayakkabı, dış giyim sanayi, ağaç, mobilya ve orman sanayi, ana kim­
ya, diğer kimya, petrol, kömür türevleri, lastik ve plastik sanayi, demir çelik, ana demir
çelik dışı metal eşya sanayi ile diğer imalat sanayinde azalmıştır.
Tam kapasite ile çalışamama nedenlerinde ilk sırayı %23.7 ile Talep Yetersizliği alır­
ken, bunu %19.7 ile Finansman Güçlüğü %15.9 ile Pazarlama Sorunu %10.4 ile Tek­
noloji Yetersizliği, %7.6 ile Enerji Sorunu %6.8 ile İşçi Sorunu, %6.7 ile İthal Mal Reka­
beti %5.9 ile Yerli Ham ve Yardımcı Madde Teminindeki Zorluk takip etmiştir. İthal Ham
ve Yardımcı Madde Teminindeki Zorluk %3.2 ile en az etkileyen faktör olmuştur.
Toplam İstihdamda ise %18.5 artış izlenirken, üretim kıymeti bir önceki yıla göre
%110.8 artarak 17.821,3 milyar TL. olurken, satış kıymeti %106.8 artış ile 16.471,3 mil­
yar TL. olmuştur. Firma başına düşen ortalama üretim kıymeti 31 milyar TL'dan 55 mil­
yar TL'sına yükselmiştir.
1995 yılında 957,8 milyar T L olan sabit sermaye yatınm tutan 1996 yılında %36.4 ar­
tış ile 1.306,7 milyar TL. seviyesine ulaşmış, 1996 yılında gerçekleştirilen toplam üre­
tim kıymetinin ancak %7.3'üne tekabül ettiği tespit edilmiştir. Bu dönemde toplam ima­
lat sanayinde ortalama mamul maliyet bir önceki yıla göre %73.47 artış göstermiştir
Araştırmamıza katılan küçük sanayici firmaların anket formunda belirttikleri istek ve
önerileri genel olarak şu şekilde sıralanmıştır.
Küçük imalat sanayicilerimiz genel olarak ekonomi ile siyasi istikrann sağlanamama­
sından rahatsızlık duyduklannı ifade etmekte, büyük işletmeleri destekleyici rol oyna­
malarına rağmen yeterli ilgi ve imkanın kendilerine sağlanamadığını belirtmektedirler.
Ham ve yardımcı madde temininde yaşanan fiyat istikrarsızlığı bütün sektörleri etkile­
mekte olup, ithal ham ve yardımcı maddelerdeki gümrük vergileri ve fonların kaldırıl-
ması veya düşürülmesi, ihracatın teşvik edilmesi, ihracat işlemlerinde kolaylık sağlan­
ması, EURO-1 belge anlaşmalannın ülkeler bazında hazırlanması, yurt dışı fuarlara
katılımında finansman kolaylığı sağlanması talep edilmiştir.
Ayrıca, talep yetersizliği konusunda firmalar, ekonomide istikrann sağlanması, enflas­
yonun düşürülmesi, haksız rekabetin önlenmesi, ürünlerde kalite kontrol sisteminin ge­
tirilmesi, gelir dağılımındaki dengesizliğin giderilmesi, yeni dış pazarlar için fuarlar dü­
zenlenmesi, asgari ücretin vergiden muaf tutulması, KDV ve kurumlar vergisi oranları­
nın düşürülmesi gerektiğini ifade etmişlerdir.
Yatınmlar için, kredi maliyetlerinin düşürülmesi, KOBherin desteklenmesi, KOBİ kredi­
lerinin ihtiyacı olan küçük işletmelere verilmesi, teknolojik gelişme için destek sağlan­
ması, küçük imalatçılara sanayi bölgesi tahsisi yapılması, kalifiye eleman ihtiyacının
karşılanması için mesleki eğitime önem verilmesini vurgulamışlardır.
Enerji ile ilgili sorunlarda ise, elektrik kesintilerinin önlenmesi veya en aza indirilmesi,
elektrik fiyatlarının ucuzlatılması, akaryakıt fiyatlannda zam oranlarının düşük tutulma­
sını talep etmişlerdir".
Istanbul Ticaret Odasi'ndan, eğitim ve tarıma hizmet
Yıldırım: "Eğitim ve tarıma
büyült önem verilmeli"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, Özel Okulların oluşu­
mu ve çabaları sayesinde eğitim sektörü ile ilgili sorunlann biraz olsun hafifletilebilmiş
olsa da giderek ağırlaşan sorunlara rağmen gerekli adımlann bir türlü atılamadığını
söyledi. Aynca "Türk Tanmında Mercimek ve Pirincin Yeri ve Önemi" araştırmasıyla
sektörün mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerilerinin belirlenmesine çaba harcan­
dığını vurguladı.
İstanbul Ticaret Odası "Özel Okulların Sorunlan ve Çözüm Önerileri Paneli" ile "Türk
Tarımında Mercimek ve Pirincin Yeri ve Önemi" araştırmasını yayınladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm basına bir demeç vere­
rek Özel okullann sorunlannı ele almak ve eğitim sistemimizin içinde bulunduğu durumu
değerlendirmek üzere gerçekleştirilen "Özel Okulların Sorunlan ve Çözüm Önerileri" konu­
lu panelin kitap haline getirilerek ilgililerin istifadesine sunulduğunu söyledi ve şöyle dedi:
"Ulusların gelişme ve kalkınmalarında en başta gelen unsurlardan biri olan eğitim de
özellikle son yıllarda belirgin bir şekilde hissedilen okul, eğitmen sayısının yetersizliği,
eğitimde kalitenin düşüklüğü gibi birçok gerçek sorunların devletin tüm iyi niyetli çaba­
larına karşın tek başına üstesinden gelemeyeceği kadar büyük olduğu açıkça gözler
önüne sermektedir. İşte bu ortam içerisinde, özel okullanmız, bir başka deyişle özel gi­
rişimciler, devletin esasen vermek zorunda olduğu eğitim hizmetini üstlenmiş ve devle­
tin üzerindeki büyük yükü paylaşmıştır".
Yıldırım, Türkiye'nin sosyoekonomik her tür sorununda olduğu gibi, eğitim konusunda
da üzerine düşen görevi yerine getirmek ve eğitim sistemimizde ortaya çıkan sorunlara
ve istikrarsızlığa çözüm üretmek için, sektörün tarafının katılımlanyla "Özel Okullann So­
runları ve Çözüm Önerileri" konulu paneli düzenleyerek kitap haline getirildiğini belirtti.
Öte yandan Yıldırım, "Oda'mız dünyada gıda açısından kendine yeterli yedi ülkeden bi­
risi olan ülkemizin son onbeş yılda, tarımda önemli boyutlarda bir üretim sorunu ile kar­
şı karşıya kalması sebebiyle tarım ürünleri ile ilgili araştırmalar yapmaya, sektörün
mevcut durumu, sorunlan ve çözüm önerilerinin belirlenmesine çaba harcayarak Türk
Tarımında Mercimek ve Pirincin Yeri ve Önemi adlı araştırmayı hazırladı" dedi.
Istanbul Ticaret Odası 1997 yılı "Ekonomik Rapor" kitabını kamuoyunun
dikkatine sundu.
Yıldırım: "Büyüme, özel
sektörün elverişsiz şartlara rağmen
gösterdiği dinamizm ve özveri ile
gerçekleşmiştir"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, özel sektörün zor politik ve ekono­
mik şartlar altında dahi dinamizmini ve dış çevrelerce de kabul edilen girişimciliğini
kaybetmediğini ve ekonomik büyümeyi sürdürebildiğini söyleyerek, "Kamu gelirleri,
borç faizleri ile personel ve cari masrafları dahi zorlukla karşılayabildiği için bütçeden
yatırımlara aynlan pay yüzde 5-6 gibi çok düşük düzeylerde kalmış ve konsolide büt­
çe ekonomiyi yönlendirme fonksiyonunu kaybetmiştir" dedi.
Yıldırım, ekonomik faaliyetler ve sanayimiz için hayati önemi haiz olan enerji yatınmlannın dahi yapılamadığını vurgulayarak bu sebeple yatırımların yüzde 80'inin özel
sektör tarafından yapıldığını söyledi.
İstanbul Ticaret Odası tarafından her yıl çıkarılmakta olan Ekonomik Rapor bu yıl bi­
raz daha değişik bir tasanmla hazırlanarak kamuoyunun dikkatine sunulmuştur.
Kitabın yayınlanması ile ilgili basına bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim
Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm uzun yorumlardan kaçınılarak konuların ana hatlan ile verilmesinin tercih edildiğini, mümkün olan hallerde grafikler kullanılarak okuyu­
cunun eğilimleri görsel olarak daha kolay takip edebilmesini hedef aldıklarını belirte­
rek güncel ekonomik sorunlara kısaca değinildiğini söyledi.
Yıldınm "Ekonominin en zayıf noktası bilindiği üzere kamu finansmanının yetersizli­
ğinden ileri gelen kamu açıklarıdır" diyerek diğer faktörlerin yanı sıra Güneydoğu böl­
gesinde süregelen terör hareketlerinin de kamu gelir gider dengesinin açık vermesin­
de başlıca sebep teşkil ettiğini ve böyle kabul edildiğini belirtti.
Yıldırım, 1997 Ekonomik Rapor'un yayınlanması ile ilgili şu açıklamalan yaptı:
"Buna rağmen ekonomik şartlann daha iyi olması mümkündür. Ancak siyasi istikrarsızlık sebe­
biyle yapısal değişimlerin gerçekleşememesi, özel girişimciliğin yeterince desteklenmemesi
hatta baltalanması, diğer taraftan üretken yatırımlar yerine rant gelirlerini teşvik edici bir
mali politika takip edilmesi sağlıklı büyümeyi sınırlandırmıştır.
Bu zor şartlar altında dahi özel sektör dinamizmini ve dış çevrelerce de kabul edilen gi­
rişimciliğini kaybetmemiş ve ekonomik büyümeyi sürdürebilmiştir. Çünkü kamu gelirle­
ri, borç faizleri ile personel ve cari masraflan dahi zorlukla karşılayabildiği için bütçe­
den yatırımla/a ayrılan pay %5-6 gibi çok düşük düzeylerde kalmış ve konsolide bütçe
ekonomiyi yönlendirme fonksiyonunu kaybetmiştir. Ekonomik faaliyetler ve sanayimiz
için hayati önemi haiz olan enerji yatırımlan d a h i ' yapılamamaktadır. Bu sebeple yatı­
rımların %80'i özel sektör tarafından gerçekleştirilmektedir.
Yıllardan beri uygulanan mali politika ile ekonomiyi üretken yatırımlara yöneltecek bir
politika değişikliği yapılamadığı gibi kamu gelirleri de artırılamadığı için iç borç/faiz/kur
sarmalının kırılması ve enflasyonun aşağı çekilmesi mümkün olamamaktadır".
Yıldırım, durumun düzelmesinin, yasama organının iç politika düşüncelerini geri plana
atarak, ekonomik önceliklere uyğfin kararlar alabilmesi ve bürokrasinin iyi işlemesine
bağlı olduğunu vurguladı.
'
Istanbul Ticaret Odası "Fransa, Belçika, Hollanda'deki Türk Girişimcileri" ile
ilgili araştırma kitabını yayınladı.
Yıldırım: "Avrupa'daki Türk
işadamlarının varlığı Türkiye
ekonomisinin dışa açılmasında
önemli fırsattır"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, İTO'nun ilk defa
1996'da Türkiye dışında kurulu Türk firmalarının ele alındığı bir araştırma hazırlanma­
sına gerek gördüğünü açıklayarak, "Batı Avrupa'da kurulu Türk firmalarının Türkiye
ekonomisinin dış piyasalarla ilişkilerinde ihtiyaç duyduğu, fakat henüz yeterli düzeyde
gerçekleştiremediği doğrudan dış yatırımlar olarak değerlendirilmesi imkanı bir avantaj
olarak ele alınmalıdır" dedi.
Yıldırım, İTO'nun Almanya'daki Türk Girişimcileri" araştırmasından sonra yayınlanan
bu ikinci araştırmada Fransa, Belçika ve Hollanda'da toplam sayılan onbine yaklaşan
Türk girişimcilerinin ekonomik konumları, sonuçları ve imkanlan ile Türkiye ile ticari iliş­
kilerinin geliştirilmesi perspektifi üzerinde durulduğunu açıkladı
İstanbul Ticaret Odası "Fransa, Belçika, Hollanda'daki Türk Girişimcileri" ile ilgili araş­
tırma kitabını kamuoyunun dikkatine sundu.
'
Geçtiğimiz yıl da "Almanya'da Türk Girişimcileri" araştırması ile ilk defa kamuoyunun
dikkatini çektiklerini hatırlatan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet
Yıldırım, dizinin ikinci kitabı olarak sunulan bu çalışmada ise Fransa, Belçika ve Hol­
landa'da toplam sayıları onbine yaklaşan Türk girişimcilerinin ekonomik konumlan, so­
runları ve imkanları ile Türkiye ile ticari ilişkilerin geliştirilmesi perspektifleri üzerinde
durulduğunu söyledi.
Yıldırım , "Batı Avrupa'da kurulu Türk firmalannın Türkiye ekonomisinin dış piyasalarla
ilişkilerinde ihtiyaç duyduğu, fakat henüz yeterli düzeyde gerçekleştiremediği doğrudan
dış yatırımlar olarak değerlendirilmesi imkanı bir avantaj olarak ele alınmalıdır" diyerek
araştırma ile ilgili şu bilgileri aktardı:
"Batı Avrupa'da yetişmiş ve deneyim kazanmış Türk işadamlan bu bakımdan Türkiye
için önemli bir beşeri sermaye birikimi oluşturmaktadır. Ülkemizin çoğu kez nispeten
geri kalmış yörelerinden ve mütevazı sosyal kesimlerinden çok sayıda vatandaşımızın
Batı Avrupa'ya gitmiş olması sürdürülen ilişkilerin de yardımıyla Avrupa tecrübesinin
Türk toplumuna yaygın bir şekilde girmesine, lisan bilgisi, ileri bir sosyal yaşam ve tü­
ketim anlayışının gelişmesine yardımcı olmuştur. Aynı şekilde başta gıda olmak üzere
birçok Türk mallarının ve tüketim alışkanlıklarının Avrupa'da tanınması ve Türkiye'ye
turizm yönünden duyulan ilginin artmasında da Batı Avrupa'daki Türk topluluğunun sa­
hip olduğu etki ve ilişkilerin katkısı vardır.
Başka ülke tacirlerinin yüksek ticari başarı riski, dar sürüm imkanlan ve muhtelif temin
zorluklan nedeniyle ilgi duymadıklan birçok Türk mamulünün Batı Avrupa piyasalanna
girmesi ve zamanla tanınarak şimdi çok daha geniş sürüm imkanlarına kavuşmaları
büyük ölçüde Avrupa'daki Türk işadamlarının ısrarlı gayretleriyle gerçekleşmiştir.
Bugün dış ticaret, gıda, toptancılık, tekstil, taşımacılık, inşaat gibi birçok sahalarda fa­
aliyet gösteren Türk işadamları bizzat bahis konusu tecrübe sürecini takip ederek gel­
memiş olsalar da, Batı Avrupa'da yerleşik Türklerin zamanla oluşturdukları bir piyasa­
nın ilişkileri içinde yatan tecrübe birikimine dayanmak avantajına sahip olmuşlardır."
Batı Avrupa'da yerleşik Türk işadamlarının kullanabilecekleri diğer önemli bir fırsatın
bilgi üstünlüğü olduğunu vurgulayan Yıldırım" Türkiye'nin sunabileceği mal ve hizmet­
leri nitelikleri ve fiyat avantajları bakımından diğer Avrupalı işadamlarına göre daha iyi
bilen Türk işadamları Avrupa'da yerleşik olmalannın sonucu Avrupa piyasasının im­
kanlarını, tercihlerini, fiyat ve kalite rekabeti olanaklarını da Türkiye'deki Türk işadam­
larından daha iyi tanıma durumundadırlar.
Batı Avrupa'da iş hayatına atılan tahsilli Türk gençlerinin yeteneklerine uygun çalışma
ve yükselme imkanı bulmakta bazen nispeten daha fazla zorlukla karşılaşmaları onlan kendi işlerini kurma yoluna sevk eden ayn bir faktör olmaktadır" şeklinde konuştu.
Yıldırım, Türk ailelerinin bir gün Türkiye'ye dönünce kullanmak veya maddi güvence te­
mini amacıyla yıllar boyu özveriyle biriktirdikleri tasarrufları artık Türkiye'de kullanmayı
düşünmeyerek Avrupa'da yetişmiş yeni kuşak gençlerine başlangıç sermayesi olarak
tahsis ettiklerini açıklayarak şu bilgileri aktardı:
"Türk toplumunun Batı Avrupa ülkeleri ile kültürel ve sosyal ilişkilerinin yaygın ve geliş­
miş bir düzeyde olduğu söylenemez. Dışa açılmak isteyen küçük ve orta boy firmalanmız için çoğu kez lisan sorununun aşılması ve Avrupalılar açısından olumlu izlenim bı­
rakabilecek yeterli prezentasyon temini dahi sorun olabilmektedir. Bu çerçevede esa­
sen Batı Avrupa'da yerleşik olmaları nedeniyle ülkeyi iyi tanıyan, gerekli temsil kabili­
yetine sahip, belirli bir sahada deneyimli ve piyasa ilişkileri olan Türk işadamlannm Tür­
kiye'de kurulu Türk firmaları için Batı Avrupa ile ticarette bir fırsat ve doğrudan yatırım
alternatifi olarak değerlendirilmesi gerekir.
Avrupa'da bugün toplam yaklaşık 55.000 kadar Türk işadamı yerleşik olarak faaliyet
göstermektedir. Bu araştırma çerçevesinde ele alınan Fransa, Belçika ve Hollanda'da
yerleşik olarak toplam 10.000 kadar Türk işadamı bulunmakta ve bu ülkeler Avrupa'da­
ki Türk işadamlarının yaklaşık %18'ini kapsamaktadır. Başka bir yaklaşımla, Almanya
hariç tutulduğu takdirde, Almanya dışındaki Batı Avrupa ülkelerinde yerleşik Türk işa­
damlannm %69'u Fransa, Belçika ve Hollanda'dadır".
Istanbul Ticaret Odası "Tunus" araştırma kitabını yayınladı.
Yıldırım: "Türk dostu Tunus'a
ihracatımızı artırabiliriz"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Kuzey Afrika ülkesi olan Tunus'un coğ­
rafi, siyasi ve demografik yapısına kadar tüm bilgileri içeren bu kitabın yatırım fırsatla­
rını, piyasaya girişte dikkat edilecek hususiari, ihracat ve ithalat sistemi içinde mal ve
hizmet analizini, en son gelişmeleri ve mevzuatı kapsadığını söyledi.
İstanbul Ticaret Odası "Tunus" isimli araştırma kitabını yayınladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım basına bir demeç ve­
rerek, İTO'nun ülkemizin sosyal ve ekonomik faaliyetlerine ilişkin gelişmeleri geleceğe
yönelik her türlü sorunlara çözüm ve öneri içeren çalışmalar yaptığını açıkladı. Yıldırım
Oda'nın bu faaliyetlerine paralel olarak ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler konusun­
da yaptığı araştırmalar, incelemeler itibariyle de ilgili sektör gruplarına önemli katkıda
bulunduğunu söyledi.
Mehmet Yıldırım, "Bu çerçevede, AB ülkeleri dışında üçüncü ülkeler olarak nitelenen
ve ihracat yelpazemizin genişletilmesinde önemli görülen ülkeler bünyesinde pazar
araştırmaları yapılması, bu ülkelerin ekonomik yapılan,dış ticaret sistemleri, sahip ol­
dukları hukuki zemin yanında ticari ilişkilerimizin seviyesi, imkan ve imkansızlıkların or­
taya konularak ihracat potansiyelimizin belirlenmesi gibi çok önemli olan çalışmaları da
yıllardan beri sürdürdüğü ve yayınladığı bilinmektedir" dedi.Yıldırım, bir Kuzey Afrika
ülkesi olan Tunus'un da bu araştırma ve değerlendirmeye layık görüldüğünü ve
İTO'nun bu yayını gerçekleştirdiğini ifade etti.
Yıldırım, araştırma ile ilgili şu bilgileri aktardı: "Söz konusu ülkenin coğrafi, siyasi ve de­
mografik yapısından, Tunuslu'nun günlük yaşamına kadar tüm bilgileri içeren bu kita­
bın en önemli özelliği, piyasa yapısı içinde önemli sektörler itibariyle yatınm fırsatlannı, piyasaya girişte dikkat edilecek hususları, ihracat ve ithalat sistemi içinde mal ve
hizmet analizini, korumacılık sistemini, gümrük mevzuatını, en son gelişmeler ve mev­
zuat itibariyle vermesidir.
Kendilerini kardeş ve Türk dostu olarak gören Tunuslular, tarihi bağlar içinde bulundu­
ğumuz güzel Tunus dostane beraberlik yanında ticari beraberlik ve birlik ihtiyacını da
dile getirmektedir."
Yıldırım,"Tunuslulann olduğu kadar pazar açısından ülkemizin de ihtiyacı olan bu be­
raberlik neticesinde ihracatımızın artabileceği, karşılıklı istifadelerin gelişebileceği tabi­
idir" diyerek yayınımızın tüm bu duygu ve beklenti içinde üyelerimize ihracatçılanmıza
ve ilgililere fayda getireceğini vurguladı.
İstanbul Ticaret Odası ülke profilleri dizisi kapsamında bu kez de "Norveç Ülke
Profili" kitabını yayınladı.
Yıldırım:"Norveç, değerlendirilmesi
gereken bir pazardır"
İstanbul Ticaret Odası ülke profilleri dizisi kapsamında bu kez de 'Norveç ülke Profili'
kitabını yayınlayarak İskandinavya pazarına bir adım daha atmış oldu. Söz konusu ki­
tabın kamuoyuna duyurulması amacıyla basına bir demeç veren İstanbul Ticaret Oda­
sı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, İTO'nun Özellikle ihracatçı üyelerin yarar­
lanmaları amacıyla 'Norveç Ülke Profili' kitabının yayınladığını söyleyerek şu bilgileri
aktardı:
"Ülke nüfusunun azlığına rağmen gelir düzeyinin yüksekliği nedeniyle dikkate alınma­
sı gerekli büyüklükte bir piyasaya sahip olan Norveç,işadamlarının dinamik yapısı göz
önüne alındığında Türk ihracatçı firmalan için değerlendirilmesi gereken bir pazar ko­
numundadır."
Yıldınm, İskandinavya ülkelerine yönelik olarak 1995 yılında bastınlan İsveç Ülke Profi­
line ek olarak bu yayında Norveç ekonomisine ait genel bilgiler ile dış ticaret mevzuatı
ve piyasa hakkındaki enformasyon ile yararlı diğer bilgilere de yer verildiğini açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası, Türkiye için önefmli bir pazar potansiyeline salıip
Senegal ile ilgili ülke etüdü yayınladı.
Yıldınm: "Afrika'da ihracatımız için
önemli potansiyel var"
İstanbul Ticaret Odası Türkiye için önemli bir potansiyeline sahip Senegal Ülke Etüdü
kitabını yayınladı.
Söz konusu kitabın kamuoyuna duyurulması amacıyla basına bir demeç veren İstan­
bul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, İTO'nun ülkemiz ekono­
misi için hayati önem taşıyan ihracatımızın geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla
öteden beri çok çeşitli çalışmalar gerçekleştirdiğini söyledi.
Yıldırım, 1984 yılından beri ihracatçılarımıza yeni pazarları tanıtmak amacıyla ülke
etütlerinin hazırlandığını açıklayarak "İhracatçılarımız için yapılan bu araştırmalar kap­
samında son olarak Afrika ülkeleriyle giderek artan ticari ilişkilerimiz göz önünde bulun­
durularak Türkiye için önemli bir pazar potansiyeline sahip olabilecek Senegal Ülke
Etüdü hazırlanmıştır" dedi.
Mehmet Yıldırım, Senegal ekonomisine ait sektörel bilgilerin dış ticaret, dağıtım kanal­
ları, yatırım mevzuatı, vergi mevzuatı, piyasa yapısı gibi konulara yer verilen kitapta
Türkiye ile ticari ilişkilerin yanı sıra işadamları için faydalı bilgi ve adreslerin de yer al­
dığını açıkladı.
Istanbul Ticaret Odası, Türkiye'nin tıbbi ve aromatik bitki envanterini çıkardı,
Yıldırım: "Bitkisel ilaç potansiyelimiz
değerlendirilemiyor"
"Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin ilaç ve Alkollü İçki Sanayilerinde Kullanımı" konulu kitabın
yayını dolayısıyla bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm,
"Ülkemiz, zengin bir bitkisel ilaç hammaddesi varlığına rağmen, bu potansiyeli yeterin­
ce değerlendiremiyor" dedi
İTO, "Rakamlarla Türkiye Ekonomisi" kitabının
1997 baskısını da yayınladı.
İstanbul Ticaret Odası, ekonomik konularla ilgili araştırma ve yayın faaliyetini yoğun şe­
kilde sürdürüyor.
Bu çerçevede bu kez de Türkiye'nin tıbbi ve aromatik bitki potansiyeli ile kullanımı konusu ele alındı.
"Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin İlaç ve Alkollü İçki Sanayilerinde Kullanımı" konulu kitabın
yayını dolayısıyla bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım, "Zengin bir bitki çeşitliliğine sahip olan ülkemizde 200 civannda bitki­
sel ilaç hammaddesinin (bitkisel drog) mevcudiyetine rağmen, ülkemizde bitkisel işle­
me sanayinin gelişmemiş olması ve dolayısıyla bitkisel drogların gerekli temizleme ve
tasnifleme sürecine tabi tutularak ticarete hazır bir hale getirilmemesi nedeniyle ancak
70-100 arasında drog ihracatı yapılmakta, ülkemiz bu potansiyelini yeteri kadar kulla­
namamaktadır" dedi.
Yıldırım, araştırmada tıbbi ve aromatik bitkilerin ülkemizde arz ve talep potansiyelinin
ve kullanım alanlannın aynntılı bir şekilde tespit edilerek ülkemizde yetişen ve kullanım
potansiyeline sahip bitkilerin bir envanterinin çıkartıldığını, yabani ve kültürü alınmış
tıbbi ve aromatik bitkilerin rasyonel bir şekilde işlenerek ihracata yönlendirilmesi husus­
ları üzerinde önemle durulduğunu kaydetti.
RAKAMLARLA TÜRKİYE EKONOMİSİ
İTO bu arada, her yıl yayınladığı "Rakamlarla Türkiye Ekonomisi" kitabının 1997 yılı
baskısını da çıkardı.
Türkçe ve İngilizce olarak 2 ayrı baskıda yayımlanan kitapta, milli gelir, döviz kurları,
turizm, istihdam, yatırımlar, yabancı sermaye, tarım, madencilik ve sanayi, dış ticaret,
ödemeler dengesi, inşaat, fiyat indeksleri, parasal göstergeler, borçlanma ve bütçe,
ulaştırma istatistikleri ile sosyal göstergeler yer alıyor.
Istanbul Ticaret Odası Başkanı, kanunun yasaklamasına rağmen, paravan
gazeteler aracılığı ile bazı basın organlarının tekrar promosyona
başlamalannı esefle kınadı.
Yıldırım: "Basının promosyon
uygulaması, ekonomiyi
dışa bağımlı kılar"
Mehmet Yıldırım, bu uygulamanın, tüketicinin aldatılmasına, rekabetin bozulmasına, it­
halatın patlamasına, ekonominin dışa bağımlı hale gelmesine ve yerli sanayinin haksız
rekabete maruz bırakılmasına yol açtığını belirtti.
Tüketicinin korunmasının bayraktarlığını yapan gazetelerimizin, sağduyulu davrana­
rak, tüketicinin cebinden ve ticaretten ellerini çekerek asli görevine döneceğine, Türk
ekonomisine, Türk tüketicisine sahip çıkacağına inandığını belirten Yıldınm, "Aksi tak­
dirde Bakanlığın bu yanlış uygulamayı engelleyeceğini umuyoruz" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Kanunun yasaklama­
sına rağmen paravan gazeteler aracılığı ile bazı basın organlarının tekrar promosyona
başlamalarının esefle karşılandığını bildirdi.
Mehmet Yıldırım şöyle dedi:
28 Ocak 1997 tarihinde yürürlüğe giren 4226 sayılı kanun, gazetelerin promosyon ola­
rak sadece kitap, dergi, ansiklopedi gibi kültürel ürünler dışında hiçbir malı veremeye­
ceğini kesin olarak hükme bağlamışken son günlerde, çeşitli gazetelerin bu yasağı de­
lerek paravan kardeş gazetelerini bedava vermek suretiyle televizyon, buzdolabı,
müzik seti gibi ürünleri promosyon olarak tekrar vermeye başladıkları gözlenmektedir.
Bazı basın organlannın ise çeşitli temizlik maddelerini promosyon olarak verdikleri
görülmektedir.
Kamuoyunun aydınlatılmasında ve bilgilendirilmesinde çok önemli rolleri olan gazete­
lerimizin verdikleri bu kamu hizmetinin kalitesini yükseltecek ve en uygun fiyatı uygula-
mak suretiyle halkın kültürel ihtiyaçlarını karşılayacak yerde, ticarete yönelmekte ısrar
etmelerini esefle karşıladığımızı ve kınadığımızı ifade etmek isterim.
Tüketicinin korunması, şikayetlerinin çözümlenmesi hususundaki hizmetleriyle övünen
basınımız; şüphesiz promosyonlu satışlann; tüketiciyi temel rekabet unsurları olan ka­
lite ve fiyat ortamından uzaklaştırarak, gereksiz ve rasyonel olmayan suni alışverişe it­
tiği, daha yüksek fiyatla tüketicinin mal almasına ve bedava mal alıyor zehabına kapı­
lan tüketicinin aslında aldatılmasına neden olduğunu çok iyi bilmektedir.
Bu uygulama sonucu ekonomimiz de olumsuz yönde etkilenmektedir. Yabancı marka­
lar hiçbir gayret sarf etmeksizin piyasamıza yerleşmekte, yedek parça ihtiyacı nedeniy­
le uzun süreli bir bağımlılığa ülkemizi itmektedirler. Sanayimiz haksız bir rekabetle kar­
şı karşıyadır. İthalat patlaması gündemdedir. KDV ziyanı da ayrıca tartışılabilir.
Basınımıza yakışan, tüketicinin gerçekte aldatılmasına, rekabetin bozulmasına, ekono­
minin dışa bağımlı hale gelmesine ve gereksiz ithalata neden olan ve "Kanuna karşı
hile" yoluyla başlatılan bu promosyon kampanyasından vazgeçmektir. Biz hala basını­
mızın Türk ekonomisine, Türk tüketicisine sahip çıkacağına, tüketicinin cebinden ve ti­
caretten elini çekerek asli görevine döneceğine inanmak istiyoruz. Aksi takdirde Kanu­
nun ruhuna aykırı olan bu uygulamanın Ticaret ve Sanayi Bakanlığınca durdurulacağı­
nı ümit ediyoruz.
Istanbul Ticaret Odası, Romanya'nın ülke profili ile ilgili bir kitap yayınladı.
Yıldırım: "Romanya, girişimcilerimizin
ilgisini çekiyor"
"Romanya ülke profili, mevzuat, Türk girişimcileri ve Türkiye-Romanya Serbest Tica­
ret Anlaşması" konulu kitabın yayını dolayısıyla bir açıklama yapan İTO Yönetim Kuru­
lu Başkanı Mehmet Yıldınm, "Son yıllarda Türk girişimcilerin yoğun ilgisini çeken
Romanya'da şirket kurma, vergi, gümrük, ithalat, ihracat mevzuatlan, Türk girişimcile­
rin sorunları, beklentileri konularını içeren yayınımız ülkemizin uluslararası ticari ilişki­
leri bakımından çok yararlı olacaktır" dedi.
İTO, özellikle son yıllarda yeniden yapılanan ülkelerin ve bu ülkelerdeki girişimcilerimi­
zin ele alındığı araştırmalanna devam ediyor.
İstanbul Ticaret Odası, son yıllarda yeniden yapılanan ülkelerin ve bu ülkelerdeki giri­
şimcilerin ele alındığı araştırmalarına devam ediyor.
Bu ülkelerdeki girişimcilerimizin ele alındığı araştırmaların ilk ikisinde Ukrayna ve Azerbay­
can incelenmişti. Bu araştırmaların kapsamında son olarak birçok siyasal ve ekonomik ge­
lişmelere sahip olan ve Türk girişimcilerinin yoğun ilgisini çeken Romanya incelendi.
"Romanya ülke profili, mevzuat, Türk girişimcileri ve Türkiye-Romanya Serbest Ticaret
Anlaşması" isimli kitabın yayınlanması ile ilgili bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Yıldırım, "Türk girişimcilerin yoğun ilgisini çeken Romanya'da şirket
kurma, vergi, gümrük, ithalat, ihracat mevzuatlan, Türk girişimcilerin sorunlan, beklen­
tileri konularını içeren yayınımız ülkemizin uluslararası ticari ilişkileri bakımından çok
yararlı olacaktır" dedi.
Söz konusu kitapta ayrıca 29 Nisan 1997'de imzalanmış ve yakın bir zamanda yürür­
lüğe girmesi beklenen Türkiye-Romanya Serbest Ticaret Anlaşması ile ilgili mal bazın­
da bilgiler de yer almakta.
İstanbul Ticaret Odası İstanbul'un ekonomil< ve sosyal göstergelerini bir kitapta
topladı.
Yıldırım: "İstanbul, vergi gelirinin yüzde
40'ını Icarşılıyor"
İstanbul ile ilgili çok çeşitli ekonomik, sosyal ve rakamsal bilgilerin yer aldığı kitabın
araştırmacıların bilgisine sunulması nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "Şehrimizin ekonomik yapısının önemini ra­
kamlarla ortaya koyan kitabımız, büyük bir boşluğu doldurmuştur" dedi.
İstanbul Ticaret Odası "İstanbul'un Ekonomik ve Sosyal Göstergeleri" adıyla yeni bir ki­
tap çıkardı.
Kitabın yayını dolayısıyla bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Baş­
kanı Mehmet Yıldınm, "Ülke nüfusunun yüzde 12.9'unu, GSYÎH'nın yüzde 21.2'sini
teşkil eden ilimiz, Türkiye vergi gelirlerinin yüzde 40'mı karşılamakta olup, gerek ihra­
catımızın, gerekse ithalatımızın yaklaşık yüzde 40'ının da ilimiz kanalıyla gerçekleşti­
rilmiş olduğunu belgeleyen rakamlar şehrimizin ekonomik yapısının önemini ortaya
koymaktadır." dedi.
Yayında, İstanbul ile ilgili nüfus, milli gelir, yatırımlar, dış ticaret, fiyat indeksleri, para,
banka ve maliye, turizm, eğitim, sağlık, ulaştırma ve ticari faaliyetlere ilişkin veriler
Türkiye'nin genel verileriyle mukayeseli olarak yer alıyor.
Istanbul Ticaret Odası İstanbul'daki öğretmen açığının 10 bine ulaşması
nedeniyle Bakanlık nezdinde girişimde bulundu.
Yıldırım: "Önce İstanbul'un öğretmen
açığı kapatılmalı"
İstanbul'daki öğretmen açığı konusunda Milli Eğitim Bakanı Vali ve Milletvekillerine
birer mektupla başvuran İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıl­
dırım, bu yıl öğretmen açığının 10 bine ulaştığını kaydetti.
Öğretmen açığının büyük boyutlara ulaşmış olmasına rağmen, İstanbul'da görev al­
mak üzere talepte bulunan öğretmen adaylarının, başka illere tayin edildikleri, bu ne­
denle de bunların çoğunun öğretmenlik isteklerinden vazgeçtiklerini vurgulayan İstan­
bul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, bu durumun öğretmen
açığının büyümesine neden olduğunu belirtti. Yıldınm konuyla ilgili Milli Eğitim Bakan­
lığı Valilik ve İstanbul Milletvekilleri nezdinde girişimde bulunarak şu öneride bulundu:
"Malumları olduğu üzere, hızlı nüfus artışı ve iç göçe sahne olan İstanbul'un bu açıdan
görünümü gerice yörelerimizden bile daha vahim durumda bulunmakta. Bu itibarla ve
şehrimizin eğitim ve öğretim sorunlannın daha da büyümemesi için, ancak İstanbul
kontenjanı dolduktan sonra, başvurulann diğer illerimize kaydıniması yoluna gidilmesi
yerinde olacaktır."
İstanbul Ticaret Odası okul ve derslik açığının kapatılmasına katkıda bulunmak ama­
cıyla daha önce yaptınlarak Milli Eğitime armağan edilen ikisi Anadolu Lisesi olmak
üzere toplam 8 okula ilaveten, bu yıl Ümraniye'de 8 yıllık ve 72 derslik bir ilköğretim
okulunun daha inşa ettirilmesini kararlaştırdı. Okul bu öğretim yılının ikinci dönemine
yetiştirilecek.
İstanbul Ticaret Odası 346 organizasyonu içeren Uluslararası Kuruluşlar
Rehberinin ikinci baskısını yayımladı.
Yıldırım: "Uluslararası kuruluşlarla bilgi
alışverişi çok önemli"
Kitabın yayımlanması nedeniyle bir açıklamada bulunan İstanbul Ticaret Odası Yöne­
tim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Uluslararası Kuruluşlar bilgi alışverişi sağlaya­
rak dünya düzenini dengede tutar" dedi.
İstanbul Ticaret Odası, İlk baskısı 1995 yılında yapılan toplam 346 organizasyonu içe­
ren "Uluslararası Kuruluşlar Rehberi'nin yeni basımını yayımladı."
Kitabın yayımlanması nedeniyle bir açıklamada bulunan Mehmet Yıldınm özellikle 2.
Dünya Savaşı'ndan sonra büyük bir hızla artan ve uluslararası kuruluşların amacının
ülkeler arasındaki her türlü konuda bilgi alışverişini sağlamak olduğunu belirtti. Yıldı­
rım; "Uluslararası kuruluşlar gerek üye ülkeler ve gerekse diğer ülkeler yada kuruluş­
larla karşılıklı işbirliği çerçevesinde faaliyetlerini sürdürerek dünya düzenini dengede
tutarlar" şeklinde konuştu.
Rehber kuruluşların Türkçe ve orijinal isim, adres, telefon, faks varsa Türkiye temsilci­
liği ve kuruluşun amacı hakkında bilgi vermektedir.
İstanbul Ticaret Odası'ndan Şırnak iıalkına tam teşekküllü ambulans.
Yıldırım: "Doğu'ya hizmetlerimiz
sürecek"
Doğu ve Güneydoğu'nun ekonomik sorunlarıyla yakından ilgilenen ve Doğu Holding gi­
bi çeşitli projeler geliştiren İstanbul Ticaret Odası, bölgenin sağlık konusundaki eksik­
liklerini gidermeye yardımcı olmak üzere bu kez de 6 milyar TL. değerindeki tam teşek­
küllü bir ambulansı Şırnak halkının hizmetine verdi.
Ambulansın Şırnak Valisi Halil Ulusoy'a teslimi sırasında, bölgenin yoğun sorunlarına
karşı her kesimin duyarlı olması gereğine değinen İstanbul Ticaret Odası Yönetim
Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, "Sayın Vali ile, bölgenin ekonomik ve sosyal sıkıntı­
larını ve Odamızın bundan sonraki olabilecek katkılannı da görüştük. Bu konuda ortak
çalışmamız sürecek" dedi.
Şırnak Valisi Halil Ulusoy da, ilin, işsizlik, eğitim, altyapı, sağlık gibi alanlarda pek çok
sıkıntısı olduğunu, sağlık alanında, doktor ve ekipman eksiklikleri bulunduğunu,
İstanbul Tcaret Odası'nca verilen ambulansın bu nedenle, Şırnak halkı için çok önem
taşıdığını anlatarak, İTO'ya teşekkür etti.
İTO'nun Şırnak Valisi'ne teslim ettiği ambulans her türlü tıbbi müdahaleye imkan vere­
cek araç gerece sahip bulunuyor.
Vali Ulusoy daha sonra, İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm'a, ambulans yardımı için bir şükran plaketi sundu.
Istanbul Ticaret Odası "Türkiye'de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Yönetifn
Sorunları ve Çözümleri" adlı bir kitap yayımladı.
Yıldırım: "Ekonomik gelişme, KOBİ'lerle
sağlanır"
İstanbul Ticaret Odası, KOBİ'ler konusunda yıllardır sürdürdüğü çalışmalara bir yeni­
sini ekleyerek "Türkiye'de küçük ve orta ölçekli işletmelerin yönetim sorunları ve çö­
zümleri" adlı çalışmayı kamuoyunun ve ilgililerin dikkatine sundu.
Kitabın yayımlanması nedeniyle bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldırım KOBİ'lerin önemine dikkat çekerek, "Türkiye'de sosyoekonomik gelişim ve
sağlıklı kalkınma KOBİ'lerin gelişimi ile sağlanır" dedi.
Prof. Dr. Doğan Kargül'e hazırlattınlan kitap, teknik yönden iki bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde yönetim sorunları tartışılarak, KOBİ'lerin işletme düzenleri, insan kay­
nakları, mali yönetimi, envanter akışı, bilgisayar kullanımı, pazarlama ve uluslararası
pazarlara giriş, ürün fiyatlandırması, satış yönetimi, yeni bir KOBİ kurulurken takip edi­
lecek aşamalar örneklerle anlatılmakta. İkinci bölümde ise ISO-9000 kalite standardı
anlatılmakta ve kalite sistemi ve kalite kontrol çemberlerinin KOBİ'lerde pratik olarak
nasıl yönetileceği ayrıntılan ile ele alınmakta. Son olarak da kitap, KOBİ'lerin genel sis­
tem içindeki yerinin analizi ile sona ermektedir.
Öte yandan İTO ihracatçılarımız için rehber kitap niteliği taşıyan ülke etütleri serisine
bir yenisini daha ekledi. Fas Ülke Etüdü, 1997'de İTO tarafından yayımlanan 15. ülke
etüdü. Bundan önce Ürdün, Ukrayna, Mısır, Arjantin, Şili, Meksika, İsrail, Güney Afrika
Cumhuriyeti, Azerbaycan, Kenya, Tunus, Senegal, Norveç ve Romanya Ülke Etütleri
yayımlanmıştı. Fas Ülke Etüdü kitabında ülke hakkında genel bilgilerin yanı sıra,
piyasaya ilişkin mevzuat, işadamları için yararlı bilgiler yer almakta.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Dünya Standartlar Günü
dolayısıyla bir demeç verdi.
Yıldırım: "Standardizasyon, üreticiler ve
tüketiciler açısından büyük önem taşır"
14 Ekim Dünya Standartlar Günü dolayısıyla bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Mal ve hizmetlerin asgari kalitesini, taşıma­
ları gerekli özellik ve şartları gösteren standartların üretici yönünden verimliliği artırdı­
ğı, maliyeti düşürdüğü, seri imalatı kolaylaştırdığı bilinmektedir. Standardizasyon, can
ve mal güvenliği, mukayese ve seçim kolaylığı sağlaması açısından tüketici için de son
derece önem taşımaktadır" dedi.
Türkiye adına Türk Standartlar Enstitüsü'nün 1970 yılında Milletlerarası Standardizas­
yon Teşkilatına yaptığı öneri üzerine, her yılın 14 Ekim gününün. Dünya Standartlar
Günü olarak kutlandığını hatırlatan İTO Başkanı Yıldırım, Türk Standartlar Enstitüsü­
nün (TSE) başarılı çalışmalar içinde olduğunun inkar edilemeyeceğini, enstitünün, bu­
güne kadar 13.409 adet standart hazırladığını, bunlardan 1.047'sinin halen mecburi
uygulamada olduğunu, TSE markası kullanma sözleşmesi imzalayan firma sayısının
da 5.052'ye ulaştığını kaydetti ve "Ancak geçmişte, bir tornavidanın dahi, uzunluğunun
mecburi standarda uymadığı gerekçesiyle ithalatının engellendiği gibi olumsuz durum­
larda hatırlardadır" dedi.
Mehmet Yıldırım, Rusya, Ukrayna ve Türk Cumhuriyetleri gibi son yıllarda tüketim
maddeleri ihracatımızın arttığı ve bavul turizmine konu olan ülkelerde Türk mallarının
kalitesiz olduğu imajının düzeltilmesi için, İstanbul Ticaret Odası tarafından TSE mar­
kasının mamullerimizde aranması yolundaki mesajı da.içeren tanıtım filmleri hazırlatıl­
makta olduğunu da açıkladı.
Mehmet Yıldırım, konuyla ilgili demecinde, standartlar konusunda AB ülkelerindeki
uygulama ve Gümrük Birliği gerekleri konusunda da şu bilgileri verdi.
Bilindiği gibi AB ülkelerinde "Yeni Yaklaşım" olarak adlandırılan uygulamaya göre tica­
rette engelleri ortadan kaldırmak haksız rekabeti önlemek için artık tüm malların teker
teker AB standartlarına uyma zorunluluğu yoktur. Ancak tüketicinin korunması, mal ve
can güvenliği, çevre koruması gibi mülahazalarla belli mal grupları için genel uyulması
zorunlu kurallan içeren direktifler (yönergeler) yayınlanmaktadır.
AB ile olan Gümrük Birliği süreci içinde 1/95 sayılı ortaklık Konseyi Kararına göre
1.1.1996 tarihinden itibaren 5 yıllık sürede ülkemizin AB teknik mevzuatına, kendi
mevzuatını uyumlu hale getirmesi gerekmektedir.
Bu amaçla Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından bir Çerçeve Kanunu Tasarısı hazırlan­
mıştır. Mamullerimizin güvenli olarak üretilmeleri ve piyasaya sunulmalan için AB'nin
Genel Ürün Güvenliği Direktifi esas alınarak hazırlanan tasarı Odamızca incelenmek­
tedir. Tasarıdaki en önemli yenijiklerden biri tehlikeli malların toplatılmasına ilişkindir.
Bu husus 1980'li yıllardan beri Odamızın önerdiği bir husustur. Ancak üreticinin de bu
işleme mahkemede itiraz hakkı olmalıdır. Bunun yanında üreticinin kusurlu üründen
doğan sorumluluğu ile ilgili olarak da bir Kanuna ihtiyaç bulunmaktadır. Zira Tüketici­
nin Korunması Hakkındaki Kanunun hükümleri bu açıdan yetersizdir.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı,16 Ekim Dünya Gıda Günü'nde,
gıda sektörünün durumuna değindi.
Yıldırım: "Gıda sektörü ülkemizin en
sorunlu sektörlerinden biridir"
Mehmet Yıldırım, sektörde geleneksel ticaretten modern ticarete ve marketleşmeye
kayışın olumlu olduğunu ancak, dağıtım kanallanndaki bu değişimden onbinlerce gıda
toptancısı ve bakkalın olumsuz yönde etkilendiğini kaydetti.
16 Ekim Dünya Gıda Günü dolayısıyla bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yö­
netim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım soğuk harp sürecinin sona ermesine rağmen
Dünya'da milyonlarca dolarlık silah üretimi ve ticaretinin bütün hızı ile devam etmesi,
bir yandan da milyonlarca kişinin Afrika kıtası başta olmak üzere çeşitli ülkelerde açlık­
tan ölmesindeki çelişkiye dikkat çekti. Mehmet Yıldırım olması gerekenin aksine sana­
yileşmiş ülkelerde gıda üretiminin gelişmemiş tanmsal ekonomiye sahip ülkelerden
fazla olduğuna işaret ederek, uluslararası kuruluşların ve gelişmiş ülkelerin fakir ülke­
lere gıda yardımı yerine, bu ülkelerden gıda maddeleri üretiminin geliştirilmesine yönel­
melerini tasvip ettiklerini belirtti.
Yıldınm ülkemizde gıda sektörünün en sorunlu sektörlerden biri olduğuna değindi, an­
cak dökme satıştan, ambalajlı üretime hızla kayılmasının tüketicinin korunması ve in­
san sağlığı üzerindeki olumlu etkilerinin göz ardı edilemeyeceğini açıkladı.
Bu gelişmede geleneksel ticaretten modern ticarete ve marketleşmeye kayışın olumlu
etkisinin inkar edilemeyeceğini açıklayan Yıldınm, ancak dağıtım kanallanndaki bu de­
ğişimden onbinlerce gıda toptancısı ve bakkalın olumsuz yönde etkilendiklerini belirtti.
Bu sektörün sorunlannın çözümüne büyük ağırlık verdiklerini vurgulayan Yıldırım, eko­
nomik yararı devam ettiği sürece ve rekabet kuralları çerçevesinde Gıda maddeleri top­
tancılığının ve dağıtım sisteminin mevcudiyetini koruyacağı görüşünü dile getirdi.
Yıllardır eksikliği çekilen Gıda Kanununun 1995 yılında Kanun Hükmündeki Kararna­
me ile yürürlüğe girdiğini belirten İstanbul Ticaret Odası Başkanı, iki ayrı Bakanlıkça
yürütülen iki ayn sicil uygulamasının getirdiği sıkıntı yanında, çeşitli eksik ve aksak
noktaların bulunduğunu açıklayarak bu- kararnamenin revize edilerek eksik olan mü­
eyyide hükümleriyle birlikte kanunlaştırılmasının beklendiğini ifade etti.
Gıda maddelerindeki farklı KDV oranı uygulamalarının. Odanın yıllardır sürdürdüğü gi­
rişimlere rağmen çözülememesini eleştiren Yıldınm, son aylarda madde bazında ya­
yımlanmaya başlayan gıda kodeksleri hazırlık çalışmalarında Odalanmızın görüşleri­
nin alınmamasını da kınadı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Kamu bankalarının daha önce
verdikleri kredileri toplamaya başladıklarını, yeni kredileri kestiklerini belirterek
"Oysa, kredilerin tekrar açılması uygun olacaktır." dedi.
Yıldırım: "Bankalarımız geçici sıkıntı
yaşayan tekstil sektörüne tolerans
göstermeli"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, bankaların geçici bazı
sıkıntılar yaşayan tekstil sektörüne karşı toleranslı davranmaları gereğine değinerek,
bunun, uzun vadede ülkenin ve her şeyden önce bankaların yararına olacağını belirtti.
Yıldınm, konuyla ilgili demecinde şu hususlan dile getirdi:
"Bilindiği gibi tekstil sektörü Türk ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biridir. Bu sek­
tördeki bir sıkıntı diğer kesimlere de yansır ve ekonomi olumsuz yönde etkilenir. Ancak
halen içinde bulunulan sıkıntılar gibi, bu problemler geçicidir ve sektör istikbal vaat et­
meye devam etmektedir. Nitekim kazak ve benzeri ürünleri kapsayan bazı kategoriler­
de dolan ABD kotalarının yılbaşından sonra açılması, batı ülkelerindeki talep darlığının
aşılmaya başlaması nedeniyle ihracat tıkanıklığı geride kalacak ve kısa süre içinde
sektör eski canlılığına kavuşacaktır kanısındayız.
Birbirleriyle ilişkileri olan sektörlerin ise geçici sıkıntı yaşanan dönemlerde karşılıklı yardımlaşmalan sektörlerin ve ekonominin yararınadır. Bankalarımızın da şu geçici sıkın­
tı döneminde tekstil sektörüne tolerans göstermeleri beklenmektedir. İyi müşteri olan
tekstil sektörünün eski aktivitesine kavuşması uzun vadede ülkenin ve her şeyden ön­
ce bankalann yararınadır. Hal böyle iken kamu bankalarının daha önce verdikleri kre­
dileri toplamaya başladıkları, yeni kredileri kestikleri gözlenmektedir. Oysa, kredilerin
tekrar açılması uygun olacaktır".
Doğu Holding'in öncü projelerinden bir tanesi daha hayata geçiyor:
Yıldırım: "Türkiye konut ihracatçısı
olabilir'
.55
İstanbul Ticaret Odası ve Doğu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, pro­
je ile, bir yandan Doğu Karadeniz bölgesine yeni ve öncü bir sanayi kompleksi kazan­
dırmayı bir yandan da çevreye uygun sağlıklı konutlar üretmeyi amaçladıklarını belirte­
rek, "Prefabrik ahşap ev konusunda Kanada'nın önde gelen üretici firması ile birlikte
gerçekleştirilecek bu proje sayesinde Türkiye önemli bir konut ihracatçısı durumuna
yükselecektir" dedi.
Rize Serbest Bölgesinde faaliyete geçecek olan tesis ile ilk yıl bin daha sonra ise 10
bin prefabrik ahşap konut üretilecek. 50 ile 400 metrekare arasında. Konutların, 150
metrekareye kadar olanları Emlak Bankası'nm konut kredisinden yararlandırılacak
Doğu, Güneydoğu ve Doğu Karadeniz bölgelerindeki ekonomik faaliyetleri canlandır­
mak üzere öncü ve örnek projeler üretmek amacıyla İstanbul Ticaret Odasının girişi­
miyle geçen yıl Aralık ayında kurulan Doğu Yatınm Holding'in projelerinden bir tanesi
daha hayata geçiriliyor.
İstanbul Ticaret Odası ve Doğu Yatınm Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıl­
dırım, "Prefabrik Ahşap Evler Projesi"nin gerçekleştirilmesi yönünde bir süredir yaptık­
ları çalışmaların, dünyaca ünlü Kanadalı firma NABCO ile ortaklık protokolü imzalan­
masıyla, sonuçlanma aşamasına geldiğini açıkladı.
Mehmet Yıldırım, bu konudaki açıklamasında şu bilgileri verdi:
"Bilindiği gibi Doğu Holding, kısa ve orta vadede 30 projenin gerçekleştirilmesini öngör­
müştür. Yabancı sermayeye de açtığımız bu projelerle ilgili çalışmalar halen çeşitli aşa­
malarda devam etmektedir.
Hepsi Türkiye'nin gelişmekte olan yöreleri için öncü ve örnek olma özelliği taşıyan pro­
jelerimizle ilgili çalışmalarımızı sürdürürken. Kanada Büyükelçisinin, ülkesindeki prefab­
rik ahşap ev üretimi konusundaki gelişmeleri aktararak, Kanadalı firmalann bu projemi-
ze büyük ilgi duyduklarını belirtmesinden sonra, uzmanlarımız bizzat Kanada'ya gide­
rek, Montreal ve Toronto'da bu konuda etraflı irfcelemeler ve temaslar yaptılar. Sonuç­
ta, Kanada'nın bu konuda dünyanın en iyisi olduğunu, teknolojik bakımdan da büyük
ilerlemeler sağladığını tespit ettik.
Amerika kıtasındaki birçok ülkeye ihracat da yapan NABCO isimli Kanada firmasının,
ortaklık için en ideal durumda olduğunu anladıktan sonra, uzmanlanmız ve Kanadalı
firma yetkilileri projeyi ve ortaklık konusunu etraflıca ele aldılar. İşi en ince ayrıntısına
kadar görüştükten sonra, projenin en ideal yöre olan Doğu Karadeniz'in Rize ilinde ger­
çekleştirilmesi kararlaştırıldı ve Kanadalı firmanın Yönetim Kurulu Başkanı ve diğer
yetkilileri ve uzmanlarımız, 15-16 Ekim tarihlerinde Rize'ye giderek yerinde inceleme­
ler, saha araştırmalan yaptılar.
Rize'deki temaslarımız sırasında, Sayın Vali ve Belediye Başkanı, projeyi heyecanla kar­
şıladılar ve heyetimize büyük yakınlık gösterdiler. Ardından da, 17 Ekim Cuma günü Ka­
nadalı firma ile, projenin ortaklaşa gerçekleştirilmesini öngören bir protokol imzaladık."
Yıldırım proje için Rize'nin seçilmesinin nedenlerini ise. Bölgedeki doğanın bu tür ah­
şap konutlarla korunması gereği, bölgedeki ahşap ev geleneğinin yaygınlığı, projenin
gerektirdiği kalifiye eleman potansiyelinin varlığı, hammadde kaynaklarının sağlanaca­
ğı Kafkasya ve Sibirya bölgesine yakınlığı, dış pazarlar bakımından birinci hedef olan,
Türk Cumhuriyetleri, Rusya ve Doğu Avrupa ülkelerine yakınlığı olarak sıraladı.
Mehmet Yıldırım, Türkiye için yeni ve örnek bir proje olan Prefabrik Ahşap Ev Projesi
hakkında bilgi verirken, proje ile 50 ile 400 metrekare arası büyüklükte, her türlü iklime
uygun, 100 yıl dayanıklı, depreme mukavim, doğaya uyumlu, ilk yıl için bin, daha son­
ra ise yıllık 10 bin adet prefabrik ahşap ev, toplu konut ve turistik tesis üretileceğini, ilk
etapta yalnızca tesiste toplam 200 kişiye istihdam olanağı sağlanacağını, bölgede iş
hacminin genişletileceğini söyledi. Yıldırım vatandaşların üretilecek prefabrik ahşap ev­
leri satın alabilmesini kolaylaştırmak bakımından, Emlak Bankasının uygun şartlı kredi
açması için, banka genel müdürüyle yaptıktan temasın olumlu sonuçlandığını, aynca
üretilecek konutların yurtdışına da pazarlanacağını böylelikle Türkiye'nin, prefabrik ah­
şap ev ihracatçısı durumuna geleceğini de açıkladı.
Yıldırım açıklamasının sonunda. Kanada hükümetinin yatınm projesinin tümüyle
kredilendirilmesi teklifi getirdiğini, bu konunun incelendiğini belirtti.
28.10.1997
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Cumhuriyetin 74. Yıldönümü
nedeniyle bir mesaj yayınladı.
Yıldırım: "Türkiye Cumhuriyeti'ni
bizden sonraki nesillere en iyi şekilde
devretmek zorundayız"
Cumhuriyetin 74. Yıldönümü nedeniyle bir mesaj yayınlayan İstanbul Ticaret Odası Yö­
netim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, karanlık günleri, Atatürk'ün önderliğinde Kutsal
Kurtuluş savaşı ile geride bırakan Türk Milletinin zaferin ardından, rehavete kapılma­
dan, en ideal devlet yönetim biçimi olan Cumhuriyete ulaşmak için gayret göstermesi
ve buna ulaşmasının, dünya tarihinde ender görülen bir durum olduğunu belirtti.
Yıldınm, Türk Milletinin, görülmemiş özveri ve mücadele ile kendisine bu armağanı ve­
ren Atatürk ve dava arkadaşlarına karşı sonsuza kadar sürecek bir minnet duygusu
içinde olduğunu da kaydederek, sözlerini şu şekilde tamamladı:
"Türkiye Cumhuriyetinin sağladığı imkanları yaşayan Atatürk'ten sonraki nesil olarak,
devletimizi ve milletimizi daha da yüceltme yönündeki çabalarımızı artırarak sürdürme­
li, emaneti bizden sonraki nesillere en iyi şekilde devretmek için birlik beraberlik içinde
Cumhuriyetimize sahip çıkarak, fırsat kollayan karanlık iç ve dış güçlere fırsat verme­
meliyiz. Bu, Türk milletinin çağdaşlık ve ilerleme adına en önemli görevidir."
"Tüccar ve sanayiciyi enflasyon iobisi olarak düşünmek mümkün değildir"
diyen İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, tüccar ve sanayicinin
enflasyondan en fazla zarar gören kesimlerden biri olduğunu belirtti.
Yıldırım: "Enflasyona karşı olan
tutumumuzu bundan sonra da en etkin
şekilde sürdüreceğiz"
Mehmet Yıldırım, İTO'nun, ekonominin en önemli problemi olan enflasyon ile mücade­
lenin en ateşli tarafları olduğunu belirterek, "Çünkü, üyelerimiz olan ticaret erbabı mev­
cut vergi sisteminin de etkisi ile sermayesinin, enflasyon sebebiyle 3 yılda eridiğini gö­
ren, reel olarak kar etmediği halde fiktif kazanç üzerinden vergi veren kişilerdir. Devam­
lı yükselen fiyatlar satışları da olumsuz etkilemektedir. İkame maliyetinin yüksekliği iş
çevrelerini zor durumda bırakmaktadır. Yatınmcı üyelerimiz de bu yüzden maliyet he­
sabı, yatırım planlaması yapamamakta, belirsizlik içinde çok defa yatırımdan vazgeç­
mek zorunda kalmaktadırlar" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, ekonominin ve hal­
kın en önemli probleminin enflasyon olduğunu belirterek, "Enflasyondan fayda görecek
bir kesim varsa o da, iş sahibi olmayıp, parasını spekülatif amaçla kullanan arazi ran­
tından ve diğer rantlardan faydalanan kişi ve gruplar olabilir" dedi.
Enflasyonun düşürülmesi yolunda alınacak tedbirlerin ciddi olarak düşünüldüğü günü­
müzde, bu yöndeki tedbirliğe karşı olan ve enflasyonun aynı hızla devamında menfa­
ati olan bazı çevrelerden söz edilmesi, hatta bu konuda bir lobinin varlığından bahse­
dilmesi üzerine bir açıklama yapan Mehmet Yıldınm, İstanbul Ticaret Odası'nın, bugü­
ne kadarki bütün çalışma ve raporlarının, enflasyonun ekonomi üzerindeki olumsuz et­
kileri ve enflasyona karşı alınması gereken tedbirleri içerdiğini belirterek, "Ekonomiyi ve
dolayısıyla iş çevrelerini ve halkı perişan eden enflasyon ile mücadeleye her platform­
da bundan sonra da en etkin şekilde devam edeceğiz" dedi.
Yıldırım şöyle devam etti:
"Enflasyonun ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri herkesçe bilinmektedir. Ekonomik
büyüme bakımından hayati önemi olan tasarrufları değersiz kılarak harcamaları artır­
ması, sermayeleri eritmesi, gelir dağılımını bozması, iş çevreleri ve yatınmcılann uzun
vadeli hatta kısa vadeli plan yapmasını engellemesi, iş düzenini ve barışını bozması
enflasyonun ilk akla gelen mahzurlandır.
Bu çerçevede enflasyondan faydalanacak olan iş sahibi olmayıp, parasını spekülatif
amaçla kullanan, arazi rantından ve diğer rantlardan faydalanan kişi ve gruplar olabilir.
Tüccar ve Sanayici, sermayesi enflasyon ortamında 3-5 yılda tümüyle eriyen, reel ola­
rak kar etmediği halde fiktif kazanç üzerinden vergi veren kişilerdir. Devamlı yükselen
fiyatlar satışları da olumsuz etkilemektedir. İkame maliyetinin yüksekliği iş çevrelerini
zor durumda bırakmaktadır. Yatırımcı üyelerimiz de bu yüzden maliyet hesabı, yatırım
planlaması yapamamakta, belirsizlik içinde çok defa yatırımdan vazgeçme zorunda bu­
lunmaktadırlar. Yatırım yapılamaması ticari hayatı sekteye uğratmakta, iş sahası daral­
maktadır.
Bu çerçevede Odamızın enflasyonu lehinde bir tutum izlediğini düşünmek ve enflasyon lo­
bisine dahil farz etmek tutarsız ve temelsiz bir iddiadır.
Kaldı ki Odamızda Üniversitelerimizin değerli mensuplan ile yapılan toplantılarda enflasyo­
nun düşürülme çareleri ön planda tutulduğu gibi 1980'lerden başlayarak bütün Hükümetle­
re verdiğimiz raporlarda, Başkanlanmızın Hükümet üyeleri ile görüşmelerinde enflasyonun
ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri üyelerimizin şikayetleri ve enflasyona karşı alınacak
tedbirler hep esas konuları teşkil etmiştir ve bundan sonra da böyle olacaktır.
Şimdiye kadar, enflasyonla mücadeleyi zorlaştıracak, engelleyecek karşıt sayılacak
hiçbir teklifimiz olmamıştır. Bütün yazışmalanmız, Ekonomik Rapor ve yayınlanmızda,
enflasyonu azdıran arazi ve diğer rant türleri ve spekülasyonlara karşı olduğumuz açık­
lıkla belirtilmiştir.
Kayıt dışı ekonomimin kayda alınması, enflasyon muhasebesinin uygulanması, rantlann vergilendirilmesi suretiyle tasarruf ve fonlann yatınmlara yönlendirilmesi, vergi veri­
mini artıracak tedbirler raporlarımızın ve Hükümete yaptığımız önerilerin ana maddele­
rini teşkil etmektedir.
Bunlann dışında Odamız telif hakkı, bütün basım ve dağıtım masraflannı karşılamak
suretiyle 1987 yılından beri enflasyonun mahzurları ve önleme çareleri hakkında araş­
tırmalar yaparak, yayınlamaktadır. Bunlann başlıcalannı şöyle sıralayabilirim:
-Türkiye'de Enflasyon-Ziya Öniş, Süleyman Özmucur.
-Enflasyonun Hanehalkı Üzerindeki Etkileri-Prof.Dr.Tamer Berksoy.
-Enflasyonist Ortamda Faiz Politikaları ve İşletmeler Üzerindeki Etkileri Doç. Dr. Targan Ünal, Dr. Sadi Uzunoğlu, Kerem Alkin.
-Enflasyonun Kontrolünde Alternatif Para Programı-Doç. Dr.Hurşit Güneş.
-Enflasyon Hızının Ani veya Yavaş Düşürülme Yaklaşmaları Prof. Dr. İzzet Aydın.
Enflasyon karşıtı bu denli yoğun çalışma yapan ve devamlı önerilerde bulunan Odamı­
zın enflasyon lobisi gibi bir gruplaşma içinde sayılmasının ancak yeterli bilgi edinilme­
den verilmiş keyfi bir hüküm olacağı açıktır."
İTO, Bütçe tasarısı üzerinde ayrıntılı inceleme yaptı.
Yıldırım: "1998 bütçe açığının
tamamına yakını borçlanmayla
karşılanıyor"
İTO Başkanı Mehmet Yıldırım "katrilyonluk açığın bütçeyi istikrar bütçesi hüviyetinden
uzaklaştırdığına değinerek % 5ÖTık enflasyon hedefine ulaşabilmek için kısmen de
olsa, etkileri 1998'de gözlenebilecek olan yapısal tedbirlerin süratle alınması gereğine
işaret etti.
İstanbul Ticaret Odast Başkanı Mehmet Yıldırım 1998 yılı Konsolide Bütçe tasarısı
üzerinde aynntılı inceleme yapma fırsatını bulduklarını belirterek. Tasarı ile ilgili değer­
lendirmelerini ve bazı teşhislerini dile getirdi.
Mehmet Yıldırım açıklamasında 14.793 trilyon olarak bağlanan Konsolide Bütçe açığı­
nın 1998'de 4 katrilyon lira olacağını ve toplam borçlanma gereğinin tamamına yakını­
nı oluşturacağına işaret etti. Yıldırım 4 katrilyonluk açığın bütçeyi istikrar bütçesi hüvi­
yetinden uzaklaştırdığına değinerek % 50'lik enflasyon hedefine ulaşabilmek için kıs­
men de olsa, etkileri 1998'de gözlenebilecek olan yapısal tedbirlerin süratle alınması
gereğine işaret etti.
Bu arada Toplam borç stokunun GSMH içindeki payının da %70 dolayına ulaşarak AB
normlarına göre kritik sınıra ulaştığına da İTO Yönetim Kurulu Başkanı tarafından dik­
kat çekildi.
Mehmet Yıldınm açıklamasında 1998 yılı bütçe hedefleri arasında kamu harcamaları­
nın reel olarak artınimaması ve kamu kesim borçlanma gereğinin azaltılmasının da yer
almasına rağmen, konsolide Bütçenin GSMH içindeki payının % 21'den % 30'a çıkma­
sı, faiz hariç tutulursa bu payın % 15'den % 18'e, cari ve yatınm harcamaları toplamı
olarak tanımlanan reel payın % 10'dan % 12'ye yükselmesinin bir çelişki olduğunu di­
le getirdi. Yıldınm buna karşılık bütçenin eğitim ve enerji yatırımlarına büyük ağırlık ver­
diğini bu yönü itibariyle yatınm öncelikleri ile tutarlı bir bütçenin söz konusu olduğunu
vurguladı.
. 7 2 7 <r^
Ne söyledik. Neden söyledik 7
lO.n.1997
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, Rahmi Koç'un, fiyatlarla ilgili önerisi üzerine
görüşlerini açıkladı.
Yıldırım: "Kâr etmeyelim önerisi, hissi
fakat gerçeklere ve ekonomi kurallarına
aykırıdır"
Mehmet Yıldırım, büyük işletmelerin, yedek fonları ve çeşitli finansman olanakları ile
maliyetine satış kararı alsalar bile mevcudiyetlerini devam ettirebileceklerini belirterek
"Ancak, ekonominin belkemiğini teşkil eden küçük işletmelerin böyle bir imkanı yoktur"
dedi.
İTO Başkanı Yıldınm, görüşlerini açıklarken "Popülist politikalarla ekonominin bir yere
varamayacağı ve enflasyonun önlenemeyeceği artık bilinmektedir. Türkiye, abes tartış­
malarla vakit kaybedecek lükse sahip değildir. Yapılması gereken, hükümetin anti enf­
lasyonist yapısal tedbirleri almasıdır; işletmelerimiz de bu politikaya, verimliliği artıncı
tedbirlerle katkıda bulunabilir" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Rahmi Koç'un "Kâr
etmeyelim" önerisini hissi bir düşünce olarak değerlendirerek, "Bizlerin de gönlü böyle
ister, fakat bu öneriyi ekonomi bilimi içine oturtmak mümkün değildir. Gerçekçi bir öne­
ri değildir" dedi.
Konuyla ilgili görüşlerini açıklarken, tekelci piyasalar bir yana, üreticilerin serbest reka­
bet şartları altında teşekkül eden fiyatlara müdahale etmelerinin mümkün olmadığını
kaydeden Yıldırım, "Bu piyasalarda mal ve hizmet fiyatları piyasa tarafından firmalara
empoze edilir" dedi.
Yıldınm şöyle devam etti:
"Dolayısıyla tüm sektörler veya piyasalar isteseler dahi bu ekonomi kuralına karşı ge­
lip, fiyatımızı indiriyor, kâr etmiyoruz diyemezler. Derlerse dağıtım zincirinin geri kalan
bölümü bu rantı paylaşır, netice değişmez.
Kaldı ki, Rekabet Kanununa göre fiyatın üretici tarafından satıcıya empoze edilmesi ya­
saktır. Bu durumda üreticinin piyasaya sunulan malının nihai satış fiyatı konusunda ka­
rar vermeye yetkili olmadığı da unutulmamalıdır.
Esasen işletmelerin amacı kârın maksimize edilmesidir. Bunun dışında bir saikin eko­
nomide yeri yoktur. Yani ekonomi bilimi laahlakidir. Bu, ahlaksızlık değil ahlakla ilgili ol­
mamayı ifade etmektedir.
Ülkemizde henüz serbest rekabet nosyonunun yerleşmediği 1980 yılı öncesi dönem­
lerde, zaman zaman bazı Bakanlar özel sektörün bir süre zam yapmaması için Odala­
ra sirküler göndermişlerdir. Bunların başarı şansı olmadığı o zaman da Odamızca ifa­
de edilmişti. Ancak bu defa 2000'li yıllara girerken Hükümetin ekonomi ile ilgili bir Ba­
kanının bu önerinin arkasına takılmış olması bizi son derece şaşırtmıştır.
İkinci olarak, böyle bir uygulamanın Kanunun ruhu itibariyle Rekabet Yasasına aykırı
olduğu kanısındayız.
Büyük işletmelerin yedek fonları, çok çeşitli finansman olanakları mevcuttur. Bu işlet­
meler maliyetine satış kararı alsalar bile mevcudiyetlerini idame ettirebilirler. Ancak
ekonominin bel kemiğini teşkil eden küçük işletmelerin böyle bir imkanı yoktur. Dolayı­
sıyla sayın Rahmi Koç'un bu önerisinin uygulandığını varsaysak bile süreç, küçük iş­
letmelerin batması ile sonuçlanır.
Gene sayın Koç'un önerisinin bir yıl içinde başarı ile uygulandığını bir an için kabul
edelim. Bu durumda devletin vergi gelirleri kuvvetli bir düşüş göstermeyecek midir?
1998-99 döneminde vergi geliri düşen devlet bütçesinin açıkları daha büyük enflasyon­
lara yol açmayacak mıdır?
Bu arada, ekonomi içinde kamunun payının hala % 60'larda olduğu bir ortamda
önerinin etkinliğini kamuoyunun takdirine bırakıyorum.
Netice olarak, popülist politikalarla ekonominin bir yere varamayacağı ve enflasyonun
önlenemeyeceğini artık kamuoyu da bilmektedir. Türkiye abes tartışmalarla vakit kay­
bedecek lükse sahip değildir. Yapılacak iş, Hükümetin anti enflasyonist yapısal tedbir­
leri almasıdır. İşletmelerimiz bu politikaya, ancak verimliliği artırıcı tedbirler alarak kat­
kıda bulunabilirler".
^ ^ 725
Ne söylediK Neden söyledik 7
İTO, Gümrük Birliği sürecinde Türk Otomotiv ve Otomotiv Yan Sanayi ile ilgili
araştırma kitabı yayınladı.
Yıldırım: "Otomotiv sanayiine relobet
gücü kazandırılmalı"
Kitabın yayını nedeniyle bir açıklama yapan Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım,
Türk Otomotiv sanayisinin yapısal ve konjonktürel sorunlar ile karşı karşıya olduğunu
belirterek, "Otomotiv sanayisinin rekabet gücünü artırmak için hükümet, sektör ve fir­
ma bazında çeşitli tedbirler alınması gerek. Yayınımızda bu tedbirler açık bir şekilde or­
taya konmaktadır' dedi.
İTO bir başka yayınında da İhracatçı ve girişimciler için Moğolistan ile ilgili bilgileri bir
kitapta topladı.
İstanbul Ticaret Odası Gümrük Birliği ve ekonomimizde yaratacağı etkileri konusunda
üyelerini bilgilendirmek amacıyla konunun değişik yönlerini konu alan yayınlara bir ye­
nisini daha ekleyerek "Gümrük Birliği Sürecinde Türk Otomotiv Sanayi'nin ve Otomotiv
Yan Sanayi'nin Rekabet Gücü" isimli bir çalışma yayımladı. Prof. Dr. Osman Z. Or­
han'ın İTO için hazırladığı bu çalışmada temel olarak sektörün ülke ekonomisindeki
önemi, karşılaşılan sorunlar, AB ile rekabet gücü, bu gücü zayıflatan başlıca faktörler
ve rekabet gücünü artırmak amacıyla alınması gereken tedbirler incelendi.
Kitabın ilgililerin incelemesine sunulması nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul Ticaret
Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, ülkenin gelişmesi bakımından son
derece önem taşıyan otomotiv sanayisinin. Gümrük Birliği sürecinde çeşitli yapısal ve
konjonktürel sorunlar ile karşı karşıya olduğunu belirterek, şöyle dedi:
"Gümrük Birliği sürecinde, Türk otomotiv sanayisinin rekabet gücünü arttırmak için hem
hükümet düzeyinde ve hem de sektör ve firma bazında alınacak tedbirler vardır. Hükü­
met sektördeki üreticiler ile işbirliği halinde, bir ana plan oluşturarak, bunun amaçları­
nın gerçekleşmesine çalışmalıdır. Aynı zamanda hükümet, istikrarlı bir ekonomi sağla­
yarak sektörün gelişmesine ve uluslararası alanda rekabet etmesine yardımcı olmalı-
dır. Hükümet, sektörün ihtiyacı olan hammaddelerin ve enerjinin dünya fiyatlanndan
verilmesini temin etmelidir.
Hükümetlerin yanında sektörce de rekabet gücünü artıracak önlemler alınmalıdır. Bu
amaçla, kapasiteler arttınimalı, teknolojik yenilemeye ve yeni modellere yönelik yatı­
rımlara öncelik verilmelidir. Uluslararası rekabete uygun daha az sayıda model üretil­
melidir. Talebi canlandırmak amacıyla düşük faizli otomobil kredileri uygulanmalı ve
otomobil kampanyaları hızlandırılmalıdır.
Türk otomotiv sanayisinde faaliyette bulunan firmalar da, rekabet gücünü arttırmak
üzere bazı tedbirleri almalıdır. Özellikle, Gümrük Birliği anlaşmasının imzalanması son­
rası yerli firmalar, anlaşmanın getirdiği çevresel koşulları anlamak ve bu anlaşmaya
uyum sağlayacak çözümleri kısa sürede üretmek durumundadırlar."
MOĞOLİSTAN ÜLKE PROFİLİ
Bir diğer çalışma olarak ihracatçılarımıza, girişimci işadamlarına ve diğer ilgililere ya­
rarlı olması amacıyla Ülke Profilleri Dizisi hazırlayan İstanbul Ticaret Odası, bu kez Mo­
ğolistan ile gelişmesi beklenen ticari ilişkileri göz önüne alarak "Moğolistan Ülke Profi­
li" kitabını yayın hayatına sundu. Bu kitap Moğolistan'ın ekonomisi, dış ticareti ve piya­
sa yapısıyla ilgili güncel bilgileri içermektedir.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Öğretmenler Günü dolayısıyla
bir mesaj yayınladı.
Yıldırım: "Eğitim seferberliği,
öğretmenlerin toplumda hak ettiği yeri
almasıyla başarıya ulaşabilir"
Mehmet Yıldırım, eğitim hizmetinin ve öğretmenlik mesleğinin, geleceğin aydınlık ol­
ması için çok büyük önem taşıdığını kaydederek, "Yarınlarımız demek olan çocukları­
mıza verdiğimiz önemi, onlan yetiştiren öğretmenlerimize de göstermeliyiz. Onlar Bü­
yük Türkiye hedefinin temel taşlandır" dedi.
24 Kasım Öğretmenler Günü dolayısıyla bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yöne­
tim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, eğitim seferberliğinin sadece okul binası yaptıra­
rak başarıya ulaşamayacağını belirterek, "Yapılan binaları gerçekten okul yapacak
olan öğretmenlerimizdir. Öğretmen açığının giderilmesi ve öğretmenlerin toplumda hak
ettiği yeri almasıyla bu seferberlikte başarı kazanabiliriz" dedi.
Mehmet Yıldınm, eğitim hizmetinin kalitesinin ülkelerin gelişmişlik düzeyini ortaya ko­
yan göstergelerden çok önemli biri olduğunu vurgularken, şöyle devam etti:
"Nitekim, ülkemizdeki bölgeler arası gelişmişlik düzeyindeki farklılıklar ile eğitim kalite­
si ve öğretmen sayısı paralel bir seyir izlemektedir. Öğretmenler, geleceği aydınlatan,
çocuklarımızı yönlendiren isimsiz kahramanlardır.
Yarınlanmız demek olan çocuklarımıza verdiğimiz önemi, onlan yetiştiren öğretmenle­
re de göstermek gerek. Büyük Türkiye, gelişmiş, müreffeh Türkiye'nin temel taşları
olan öğretmenlerin fiziki çalışma şartlarını ve maddi zorluklarını çözümlemede atılan
adımlan hızlandırdıkça, Türkiye'miz daha aydınlık yarınlara kolaylıkla ulaşabilecektir.
Fedakarlık ve özveri ile ülkemizin geleceğine imza atan, şikayet etmeden eğitim sefer­
berliğine gönül veren öğretmenlerimizin önünde saygı ile eğiliyoruz."
İstanbul Ticaret Odasi'ndan il<i kaynak kitap daha; "Nijerya Ülke Etüdü" ve
"Japonya Piyasası"
Yıldırım: " İhracat pazarlarını
çeşitlendiremezsek yerimizde sayarız"
Kitapların yayını nedeniyle bir demeç veren İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıl­
dırım, "120 milyon nüfusuyla Nijerya önemli bir ihracat pazan özelliği taşıyor. Öte yan­
dan dünyanın süper devleti Japonya da piyasayı iyi tanıdığımız takdirde iş adamlanmız için büyük bir pazar olacaktır." dedi.
1984 yılından beri rehber niteliğinde yurtdışı pazar araştırmalan gerçekleştirmekte olan
İstanbul Ticaret Odası, ihraç mallanmız açısından önemli bir potansiyele sahip olan Ni­
jerya pazarını çeşitli yönleriyle inceleyerek, pazardaki imkanları tespit etmek, piyasa
koşullarını belirlemek ve elde edilen güncel bilgiler ışığında ihracatçılanmızı bu paza­
ra yönlendirmek amacıyla, "Nijerya Ülke Etüdü" yayınladı.
Kitabın, ilgililerin istifadesine sunulması nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ticaret
Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım şöyle dedi.
"Son derece büyük rekabetin yaşandığı uluslararası ticarette gelişmekte olan ve mil­
yonlarca tüketicisi ile doymamış bir pazar özelliğini taşıyan Afrika Ülkeleri iş adamları­
mıza yeni potansiyel iş olanakları sunmaktadır. Ticarete konu mallarda olduğu kadar,
pazarlarda da çeşitliliğe gidilmesi, muhtemel risklerin en aza indirgenmesine de katkı­
da bulunacağından Odamızın hazırladığı 120 milyon nüfuslu Nijerya ile ilgili bu çalış­
ma ayrı bir önem taşımaktadır" dedi.
Öte yandan dünyanın süper devletlerinden Japonya pazannı iş adamlarımıza daha iyi
tanıtmak amacıyla hazırladığımız "Japonya Piyasası" adlı çalışma Japon toplumu ve
Japon iş dünyası hakkında geniş bilgi vermektedir. Kitapta Japon tüketicisinin özellik­
leri, iş dünyası, dağıtım sistemi, ürüne göre satış stratejileri, Japon T"anm Standardı
(JAS), ithalat işlemleri, gümrükten mal çekme işlemleri gibi konular işleniyor.
Bu çalışmalarla birlikte İTO'nun 1997 yılı içinde yayınladığı kitaplar 65'e ulaştı.
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Lüksemburg Zirvesi sonuç
belgesini değerlendirdi.
Yıldırım: "AB'nin imzasını inlcar etmesi
gibi bir durum ortaya çıl^mıştır"
Avrupa Birliği ülkeleri liderler zirvesi sonunda yayınlanan genişleme süreci ile ilgili belge­
nin hayal kırıklığı yarattığını belirten İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldırım, "AB'nin siyasal bütünleşme hareketinin içine Türkiye'nin alınmaması ile ilgili
olarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin tepkisini anlıyor ve olumlu karşılıyoruz" dedi.
Lüksemburg zirvesi belgesinin, çifte standardın, AB'ne Hıristiyan toplumu gözüyle bakanlann ve Kültür ayınmı yapanların hakimiyetini yansıttığını belirten Mehmet Yıldınm,
konuyla ilgili görüşlerini açıklarken şöyle devam etti.
"AB, bu yanlışlığı düzeltecek bilince ulaşana kadar bizden ödün olarak istenen konu­
larda veya şart konan hususlarda AB ile doğrudan müzakereler dondurulmalıdır. Şüp­
hesiz AB ülkeleri ile ikili ilişkilerimiz devam edecektir.
Bizim Avrupalı olmaktan bir kuşkumuz yoktur. Ankara Anlaşması ile Türkiye'ye verilen
bir söz vardır. Oysa, son gelişmelerle AB'nin imzasını inkar etmesi gibi bir durum orta­
ya çıkmaktadır.
Türkiye'nin AB'ne tam üyeliği, aklı selimin sonucu ve iki tarafın karşılıklı menfaatlerinin
birleştiği bir noktadır. Hatalarını anlayacaklarını ümit etmek istiyoruz.
Yıldırım: "Anonim ve Limited Şirketlerin
sermaye artırımı işlemleri Oda'mızm
girişimiyle 2 yıl erteleniyor"
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım, Anonim ve Limited Şirketlerin serma­
ye artırımı işlemlerinin 2 yıl ertelenmesi için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde giri­
şimde bulunduklannı söyledi.
Konu ile ilgili bir açıklama yapan Yıldınm, 27.6.1995 tarihli ve 22326 sayılı Resmi Ga­
zete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 559 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Ano­
nim ve Limited Şirketlerin sermaye artınmı işlemleri için belirlenen 26.Haziran.1997 ta­
rihinin 2 yıl daha ertelenmesi için tek maddelik kanunun, Sanayi ve Ticaret Bakanlı­
ğ ı n c a İstanbul Ticaret Odası'nm girişimleriyle hazırlanarak TBMM'ye sevk edildiğini
bildirdi. Bilindiği üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Tebliğ ile bu tarihten önce Ba­
kanlığa dilekçe verenlerin tescil işlemi 31.12.1997 tarihine kadar yapılması gerektiğini
belirten Yıldınm 2 yıl daha uzatmanın üyelerimizin mağduriyetini gidereceğini ve bir ra­
hatlık sağlayacağını bildirdi.
Yıldırım "Yeni yılın başında kanunlaşması beklenen tasarı uyarınca. Genel Kurul top­
lantılarını yapamayan yada ortaklarına ulaşmama gibi nedenlerle sermaye artırımı iş­
lemlerini tamamlayamayan Anonim ve Limited Şirketler için 2 yıl daha süre tanınacak"
dedi.
İstanbul Ticaret Odası'nm girişimleri sonucunda Ziraat Bankası Bulgaristan'da
şube açmaya karar verdi.
Yıldırım:" Yurtdışındaki
girişimcilerimizin ihtiyaçlarının
karşılanması büyük önem taşır"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Bulgaristan'da halen 1600 civarında
Türk firması olduğuna değinerek, "Bu ülkede başanlı işler yapan firmalanmızın bir Türk
bankasının varlığına duyduğu İhtiyacın bu şekilde karşılanması, girişimcilerimizin çalış­
malarında büyük kolaylık ve gelişme sağlayacaktır" dedi.
Bulgaristan'da iş yapan firmalanmızın bu ülkede bir Türk bankasının varlığına ihtiyaç
duyması üzerine, İstanbul Ticaret Odası'nm yaptığı girişimlerle, Ziraat Bankası
Bulgaristan'da bir şube açmak için çalışmalara başladı.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldınm şu bilgileri verdi:
"Bulgaristan'da kapalı ekonomi döneminin çöküşü ile başlayan yeniden yapılanma ça­
baları ile birlikte pazar ekonomisi ve serbest mülkiyetçilik yolunda adımlar atılmış ve
ilişkiler normale döndürülmüştür.
Bu son derece uygun ortam, coğrafi yakınlık gibi bir kavramla birleşince Bulgaristan'da iş
yapan, yapmak isteyen iş adamlanmızın sayısı hızla artmakta ve halen mevcut bir milyo­
nu aşkın ve ülke genelinin 1/9'una ulaşan Türk nüfusu ve kayıtlı 1500-1600 civannda Türk
firmasının varlığı ile Bulgaristan Türkiye için büyük bir potansiyel arz etmektedir.
Bulgaristan'la ilgili gelişmeler tüm diğer ülkeler olduğu gibi Odamız tarafından yakından
izlenmektedir. Bu çerçevede Bulgaristan'da iş yapan firmalarımızdan alınan ve banka­
cılık işlemlerinde bir Türk bankasının eksikliğinin hissedildiğini belirten başvurular üze­
rine Türkiye Bankalar Birliği nezdinde yapmış olduğumuz girişimler olumlu sonuç ver­
miş olup TC Ziraat Bankası'nın Bulgaristan'da şube açmak için Bulgar Merkez Bankası'na resmi lisans müracaatında bulunduğu ve iznin alınmasını müteakip faaliyete ge­
çeceği öğrenilmiştir.
Yurtdışında faaliyet gösteren Türk girişimcilerinin her tür sorununun bu örnekte olduğu
gibi hassasiyetle izleneceğini önemle belirtmek isterim."
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, ekonomide 1997 yılını ve 1998
beklentilerini değerlendirdi.
Yıldırım: "İstikrarsızlık ve yüksek
enflasyona rağmen özel sektörün
dinamizmiyle büyüme sürmüştür"
Mehmet Yıldırım, bütçe, parasal operasyonlar gibi araçların kapsamı, devamlılığı ve
geçerliliği hususlarında gerek hükümette gerekse diğer çevrelerde bir kararsızlık ve te­
reddüt görülmekte olduğunu, bu nedenle ekonomik istikrardan söz etmek için vaktin
henüz erken olduğunu da ifade etti.
Geride bırakmakta olduğumuz 1997 yılının ekonomik yönden bir değerlendirmesini ya­
pan ve 1998 yılma ait beklentilerini açıklayan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Yıldırım, siyasal ve ekonomik istikrarı sağlama konusunda ortaya çı­
kacak gelişmelerin gelecek yılın kaderini belirleyeceğini ifade etti.
Mehmet Yıldınm söz konusu değerlendirme ve beklentilerini şu şekilde açıkladı:
Ülkelerin kalkınması ve gelişmesi, ekonomik kararlarda doğruları bulmak ve devamlı­
lıkla mümkündür.
Ekonomik istikrar şeklinde adlandırabileceğimiz bu durum ise uyumlu ve geniş tabana
dayalı Hükümetlere yani politik istikrara ihtiyaç gösterir. Son iki yılda böyle bir istikrar­
dan söz edilemez. 1996 yılında olduğu gibi 1997 yılı da uyumdan uzak. Hükümet de­
ğişiklikleri ile geçmiş olup, Haziran sonunda kurulan 55. Hükümet de dışarıdan destek­
li bir azınlık koalisyonudur. Buna rağmen ülkenin ihtiyaç duyduğu acil kararlara yönelik
sorumlu bir yaklaşım sergilemesi ümit vericidir.
İç politikanın bu durumuna ve dış politikanın yönlendirilmesi konusundaki kısa vadeli
kararsız tutuma karşılık Türk ekonomisi büyümesini sürdürmektedir. Kamu açıkları ve
enflasyon gibi kronik sorunların devam etmesine rağmen 1996 yılında %7.1 büyüyen
GSMH bu yılın ilk 9 ayı itibariyle de %6'y« aşan oranda büyümeyi gerçekleştirmiştir.
Bu başarı hemen tamamen özel sektörün dinamizmi ve girişimciliği sayesinde mümkün
olmuştur. Sanayi üretim endeksinin yıl ortalarından bu yana hızlı bir artış göstermesi
ümit vericidir. Endeks Temmuz'da % 1 1 , Ağustos'ta %13 artışın üzerine Eylül'de %21
gibi rekor bir oranda yükselmiştir. İhracatımız içinde sanayi ürünleri payının %90'a yak­
laştığını bu vesile ile belirtmek isterim.
Ancak kamu sektörünün bu gelişmelere ayak uydurabildiğini söylemek kolay değildir.
Enflasyona yol açan başlıca faktörün kamu finansman açığı, diğer bir ifade ile bütçe
açığı olduğu bilinmektedir.
Yıldan yıla katlanmakta olan konsolide bütçe açığı 1996'da iki kat yerine 4 kat artmış
ve yıl sonunda 1213 trilyona çıkmıştır.
Denk olarak takdim edilen 1997 bütçesi de kısmen gelir kalemlerinin fiktif olması kıs­
men de özelleştirmeden beklenen gelirin elde edilememesi sebebiyle tahmin edildiği
gibi açık vermektedir. Başlangıçta 6255 trilyon TL. olarak bağlanan 1997 bütçesinde
harcamalann tahminleri aşması sebebiyle ek bütçe yapma gereği duyulmuş ve
TBMM'de 1835 trilyonluk ek ödenek yasası Kasım sonunda kanunlaşmış böylece büt­
çe büyüklüğü 8 katrilyonu aşmıştır. Borç faiz ödemeleri, personel harcamaları ve sos­
yal güvenlik kurumlarının ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli olan bu işlem sonunda
bütçe açığının 1996'nın iki katını aşarak 2625 trilyona varması beklenmektedir.
Bütçe açıklarının böyle katlanarak büyümesi iç borçlanmanın da katlanarak artmasına
sebep olmaktadır.
1995 sonunda 1360 trilyon TL. olan iç borç stoku 1996 sonunda 3150 trilyona çıkmış.
1997 Eylül itibariyle ise 5 katrilyonu aşarak 5180 trilyona ulaşmıştır.
Tahminlere göre 1998 yılında 5.9 katrilyonu bulacak olan borç faizi ödemeleri sebebiy­
le harcamalar bütçesi 14.8 katrilyon olarak tespit edilmiştir. Bütçe gelirlerinde beklenen
% 99'luk artış gerçekleştiği takdirde dahi gelirler toplamı 10.8 katrilyonda kalacak ve
bütçe 4 katrilyon açık verecektir. Bu açığın finansmanı yanı sıra iç ve dış borç anapara
ödemelerini karşılamak üzere 1998 yılında 12 katrilyon tutannda iç borçlanmaya git­
mek gerekeceği tahmin edilmektedir.
Yeni hükümet tarafından borç sorunu ve onun yol açtığı enflasyonla mücadele maksadı
ile hazırlanan 3 yıllık bir program sonunda enflasyonun %3'e düşürülmesi öngörülmüştür.
Programın birinci yılı 1998 bütçesine bir istikrar programı şeklinde monte edilmiş ve 1998
sonunda enflasyonun %50'ye düşürülmesi hedeflenmiştir. Fakat kamu üretimi fiyatlannın
sabit tutulması ve iç borçlanmanın önceden tespit edilen sınırlar içinde kalması gibi esas-
lara dayanan bu programın başarıya ulaşması biraz zor görünmektedir. Çünkü enflas­
yonun esas kaynağı kamu açıkları yani son görünür şekliyle bütçe açığı ve sosyal güven­
lik açığıdır. Bütçe açığını kapatmak maksadıyla vergi mevzuatında öngörülen bazı
değişikliklerin ne kadar tatminkar sonuç vereceğini tahmin etmek zordur.
İkinci olarak döviz kurlanm suni olarak baskı altında tutmak ihraç mallarımızın rekabet
gücünü olumsuz etkileyeceği ve bu uğurda rezervleri kullanmak makul olmadığına
göre dolar ve mark biraz daha yavaşlamış da olsa yükselmeye devam edecektir. Bu
durumda piyasa fiyatları bir tarafa, kamu kuruluşlarının ürün fiyatlarını dahi sabit tut­
mak imkansızlaşacaktır.
Artan iç borç ve faiz ödemelerini karşılamak ve bütçeyi bu ipotek altından kurtarmak
için özelleştirmeye ağırlık vermek gerekecektir. Özelleştirme Kanunu'nun 18.maddesinde geçen Nisan ayında gerçekleştirilen değişiklik ile birlikte artık Anayasa
bakımından bir engelleme söz konusu olmayacaktır. Kuruluşların rekabet güçlerini ar­
tıracak ve dünya ekonomisine entegre olacak bir yapıya kavuşmalarını sağlayacak bir
özelleştirme daha hızlı gerçekleştirilebilecektir. Böyle bir özelleştirme öncelikle kamu
bankalan ve liman hizmetlerinden başlatılmalıdır.
Hükümetin ekonomik problemlerde önceliği kamu finansmanı ve enflasyonun kont­
rolüne vermesi doğru bir teşhistir. Ancak vergi, bütçe, parasal operasyonlar şeklinde
kullanacağı araçların kapsamı, devamlılığı ve geçerliliği hususunda gerek Hükümette,
gerekse Hükümet dışı çevrelerde bir kararsızlık ve tereddüt görülmektedir. Bu bakım­
dan ekonomik istikrardan söz etmek için vakit henüz erkendir.
1998 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
Yıl içindeki gelişmelerin özeti
Refah Partisi Anayasa l\/lahl<emesi tarafından l<apatıldı. Genel Başkan Necmettin
Erbakan ile bazı yöneticilere 5 yıl siyaset yapmama cezası verildi. Türkiye genelinde
faaliyette bulunan 79 kumarhane kapatıldı. IMF ile 18 aylık "Gözden Geçirme
Programı" adında bağlayıcılığı olmayan ve IMF'den kredi kullanımını öngörmeyen bir
program imzalandı. Mali Milat uygulamasını da içeren yeni vergi yasası TBMM'de kabul
edildi. Rusya'da patlak veren ekonomik kriz, dünya finans çevrelerinde panik yarattı.
Rusya moratoryum ilan etti. Hapis cezası kesinleşen Recep Tayip Erdoğan Danıştay
tarafından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığından düşürüldü. Roma'da
yakalanan bölücü başı Abdullah Öcalan İtalyan hükümeti tarafından göz hapsine alındı.
Apo'nun iadesine yanaşmayan ve adeta arka çıkan İtalya'ya karşı Türkiye'de büyük bir
öfke başladı. İtalyan mallarına karşı boykot çağrılan yapıldı. Muhalefet partileri
tarafından; Türkbank ihalesinden dolayı Başbakan Mesut Yılmaz hakkında verilen gen­
soru önergesi TBMM'de kabul edildi. Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir hükümet gensoru
ile düşürülmüş oldu. Ekonomik kriz paketi açıklandı.
Yıl içindeki gelişmelerin kronolojik seyri
4 Ocak Yeni yıla Dolar 206.100 lira, Mark 114.990 liradan başladı. Bir önceki yıla ait
tüketici fiyatlan artış oranı %85,7, toptancı fiyatlan artış oranı %75,9 olarak açıklandı.
14 Ocak İstanbul Ticaret Odası 116. kuruluş yılını kutladı.
7 Oca^ Ahmet Necdet Sezer Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na seçildi.
17 Ocak: Anayasa Mahkemesi Refah Partisi'ni kapattı. Genel Başkan Necmettin Erba­
kan ile bazı yöneticilere 5 yıl siyaset yapmama cezası verildi.
11 Şuftaf Türkiye genelinde bulunan 79 kumarhane kapatıldı.
1 Nisan Türkiye ile KKTC arasında ortaklık konseyi bildirisi yayınlandı ve tam
entegrasyona ilk adım atıldı. İki ülke arasında ekonomik komite kuruldu.
22 Nisan Okuduğu bir şiirden dolayı 10 ay hapis cezasına çarptınlan İstanbul Büyük­
şehir Belediye Başkanı Recep Tayip Erdoğan'ın hapis cezasının ertelenmeyeceği ve
paraya çevrilmeyeceği açıklandı.
13 Mayıs Toplu sözleşme ve grev hakkı içermediği için sendika yasa tasarısını protes­
to eden memurlar hakkında adli tarihin en geniş soruşturması açıldı.
1 Temmuz IMF ile yeni bir ekonomik program imzalandı.
3 Temmuz Yen\ vergi yasası TBMM'de kabul edildi.
1 Eylül Rusya'da patlak veren ekonomik kriz, dünya finans çevrelerinde büyük panik
yarattı. Rusya, moratoryum ilan etti.
20 Ekim Suriye, Adana'da yapılan antlaşmayla, 20 yıldır PKK'ya verdiği desteği çeke­
ceğini taahhüt etti.
22 Ekim DGM Başsavcılığı, Türkbank ihalesini incelemeye aldı.
29 Ekim Baku - Ceyhan Deklerasyonu imzalandı. Adana'dan kalkan THY uçağını ka­
çırıp Cumhuriyet Bayramı törenlerinde eylem yapmayı planlayan terörist güvenlik güç­
lerince öldürüldü.
/ Kasım Almanya'da faaliyet gösteren ve karases olarak adlandırılan Metin Kaplan'ın
liderliğini yaptığı Anadolu İslam Cumhuriyeti adlı örgütün ölüm timinin 75. Yıl kutlama
törenleri sırasında anıtkabir'e patlayıcı yüklü bir uçakla intihar dalışı yapmayı planladık­
ları ortaya çıktı. İddialara göre tim, bu amaçla Bursa'da özel bir uçak kiralamış ve de­
neme uçuşlan yapmış.
5 Kasım Danıştay, 10 aylık hapis cezası kesinleşen Recep Tayip Erdoğan'ı İstanbul
Büyükşehir Belediye Baykanlığı'ndan düşürdü.
13 Kasım Roma'da yakalanan bölücü başı Abdullah Öcalan İtalyan hükümeti tarafın­
dan göz hapsine alındı. Türkiye'nin iade talebi ret edildi. İtalyan hükümetinin tutumu
Türk halkı tarafından büyük tepkiyle karşılandı.
6 Kasım Apo'nun iadesine yanaşmayan ve adeta arka çıkan İtalya'ya karşı Türkiye'de
büyük bir öfke başladı. İtalyan mallarına karşı boykot çağrılan yapıldı. Sivil toplum ör­
gütleri ve İtalyan firmaları ile ortaklığı bulunan Türk firmalarının sahipleri İtalyan ortak­
larına çağrılar göndererek Apo'nun iadesi için baskı yapmalannı istediler. TOBB
önderliğindeki özel sektör kurumları İtalya Odalar Birliği'ne gönderdiği mektupta İtalyan
ürünlerine boykot uygulanacağını belirtti.
20 Kasım Türkiye'nin tüm uyarılarına kulak tıkayan İtalya terörist başını serbest bırak­
tı. Roma İstinaf Mahkemesi Öcalan'ın zorunlu ikametine karar verdi. Türkiye'de İtal­
ya'ya yönelik tepki doruk noktasına ulaştı. İtalya'dan ithal edilen mallar sokaklarda çiğ­
nendi, tüm İtalyan mallanna karşı sürdürülen boykot daha da sertleşti.
25 Kasım Muhalefet partileri tarafından; Türkbank ihalesinden dolayı Başbakan Mesut
Ne söyledik Neden söyledik ?
138
Yılmaz hakkında verilen gensoru önergesi, TBMM'de 314 oyla kabul edildi. Böylece
Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir hükümet gensoru ile düşürülmüş oldu.
74 A r a / * Ekonomik kriz paketi açıklandı.
7 Aralık Roma İstinaf Mahkemesi, uluslararası hukuku hiçe sayarak, Türkiye'nin iade
talebini kesin olarak reddetti ve Apo'nun zorunlu ikamet kararını da kaldırdı.
İTO Servis araçlarının plakalannın d.onduruimasına karşı çıkıyor.
Yıldırım: "Plaka tahdidi uygulanması
halinde, rekabet ortadan kalkacaktır"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım "Bu uygulama milyonlarca liraya alınıp
satılan plakaların maliyetlerinin artmasına neden olacak başta öğrenci taşımacılığı üc­
retlerin yükselterek velileri mağdur edecektir" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Servis araçlannın plakalannın dondurulmasına karşı çıkıyor.
Mehmet Yıldırım "Plaka tahdidi uygulanması halinde rekabet ortadan kalkacak ve mev­
cut araç sahiplerin imtiyazlı bir konuma gelecek" dedi.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım'ın yaptığı açıklama şöyledir;
"Bilindiği üzere son yıllarda Servis İşletmecileri Esnaf Odası, başta okul servis araçlan olmak üzere servis araçlannın plakalannın dondurulması için büyük bir mücadele
vermektedir. Geçtiğimiz hükümetler döneminde bu yönde alınan bir Bakanlar Kurulu
Karan mevzuata aykınlığı nedeniyle durdurulmuştu.
Bu defa. Trafik Kanununda yapılan yeni bazı düzenlemelerden de cesaret alarak, İl
Trafik Komisyonuna servis araçları plakalarının dondurulmasıyla ilgili bir teklif götürü­
leceği öğrenilmiştir.
Plaka tahdidi uygulaması başlatıldığı takdirde rekabet önemli ölçüde smırlandınlmış
olacaktır. Aynca mevcut araç sahiplerinin imtiyazlı bir konuma getirilmesi suretiyle,
bunlara haksız bir rant sağlanmış olacaktır. Milyonlarca liraya alınıp satılan plaka ma­
liyetlerinin ve rekabetin ortadan kalkmasının olumsuz etkileri nedeniyle başta öğrenci,
taşımacılığı ücretlerinin artması ve kalitenin bozulması, bu uygulama sonucu kaçınıl­
maz görünmektedir. Zira taşıma ücretleri esnaf odaları tarafından belirlenmektedir. Bu­
nun faturası ise, şüphesiz öğrenci velilerinin sırtına yüklenmiş olacaktır.
Okul servis araçjan bilindiği gibi yılın belirli bir dönemi içinde faaliyet göstermektedirler.
Ayrıca bu araçlar, herkesin ücret ödeyerek yararlandığı araçlardan değildir. Bu itibarla
servis araçları dolmuş taksi gibi klasik ticari araçlardan farklıdır. Halen okul dönemi dı-
NesöyMik,
Neden söyledik 7
/40
şında bu araçlar başka alanlarda da kullanılabilmektedir. Plaka tahdidi bu imkanı da or­
tadan kaldıracak ve verim düşüşüne neden olacaktır.
Öte yandan artan nüfus ve buna paralel olarak yükselen öğrenci sayılan karşısında tahditli plaka uygulaması ile sağlıklı bir taşımacılık yapılması mümkün görülmemektedir.
Bu itibarla plaka tahdidinin, rekabeti ortadan kaldırarak hizmetlerin kalitesiz ve fahiş fi­
yatlarla sunulmasına neden olacağı ve belli kişilere haksız kazanç sağlamaktan başka
hiç bir yararının olmadığı açıktır. Rekabet Kanununa ve kamu yararına aykırı olan bu
uygulamaya tüm halkımızın, özellikle öğrenci velilerinin ve basınımızın karşı çıkacağı
ve bu oyuna gelmeyeceği ve gerekli hassasiyeti göstereceğine inanıyoruz".
22.1.1998
Yıldırım: "İsrail'den sonra Macaristan
ile serbest ticaret anlaşması
imzalanması sevindiricidir"
Yıldırım, Gümrük Birliği döneminde Avrupa Birliği'nin üçüncü ülkeler ile olan politikaya
uyum göstermek amacıyla çeşitli Serbest Ticaret Anlaşmalan imzalanmasının önemi­
ni dile getirerek "Gerek ihracatçılarımıza sağlayacağı avantajlar, gerekse de ucuz ham­
madde sağlanması açısından ithalatçılarımıza, sağlayacağı yararlar nedeniyle bu an­
laşmanın yürürlüğe girmesi hepimizin lehinedir" dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım İsrail'den sonra ikinci
olarak Macaristan ile imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının sevindirici olduğunu
söyledi.
Mehmet Yıldırım konuyla ilgili görüşlerini şu şekilde açıkladı.
Bilindiği üzere, ülkemizin ekonomik büyümesinin en önemli dinamiğini teşkil eden ihra­
catın artması, yeni pazarlar yaratılması ve mevcut pazarlardaki payımızın geliştirilme­
si Gümrük Birliği döneminde en başta gelen hedefimiz olmaya devam etmektedir.
Gümrük Birliği döneminde Avrupa Birliği'nin üçüncü ülkeler ile olan politikasına uyum
göstermek amacıyla çeşitli Serbest Ticaret Anlaşmaları imzalanması gerekmektedir, ilk
olarak İsrail ile bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmış, ikinci olarak da Macaristan'a
sıra gelmiştir. Macaristan ile olan anlaşma 8 Ocak 1997 tarihinde imzalanmış ve TBMM
tarafından 21 Ocak 1998 tarihinde onaylanmıştır.
Macaristan ile 1996 yılı itibariyle 200 milyon dolar civannda olan ticaret hacmimizin bu
anlaşma ile 500 milyon dolar civanna çıkaniması hedeflenmiştir. Bu ülkeyle olan itha­
lat ihracat rakamlanmıza bakıldığında iki ülke arasındaki ticaretin daha da artınimaya
müsait olduğu görülmektedir. 1996 yılında bir önceki yıl itibariyle ihracatımız % 35 azal­
mış, ithalatımız ise % 34.9 artmıştır.
1997 yılının ilk dokuz ayında ihracatımız 96 milyon $ ithalatımız ise 59 milyon $ olmuş,
Ate söyledik Neden söyledik 7
742
bir önceki yılın aynı dönemine göre ihracatımız % 28 artmış, ithalatımız ise % 20 azal­
mıştır. Gerek ihracatçılarımıza sağlayacağı avantajlar, gerekse de ucuz hammadde
sağlanması açısından ithalatçılarımıza sağlayacağı yararlar nedeniyle bu anlaşmanın
yürürlüğe girmesi hepimizin lehinedir.
Ayrıca Litvanya, Estonya, Slovakya ile yapılan anlaşmaların da TBMM tarafından 21
Ocak 1998 tarihi itibari ile onaylanmış olması dış ticaret ile uğraşan kişilere yeni imkan­
lar tanınmasını sağlayacaktır.
İTO, Vergi tasarısı ile ilgili endişelerini, milletvekillerine gönderdiği mektupla
dile getirdi.
Yıldırım: "Vergiden kaçan yok,
beyanname işkencesine son verin"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, bütün milletvekilleri­
ne birer mektup göndererek, ülke ekonomisi ve kamu maliyesi bakımından, tasarıya
eklenmesi veya tasarıdan çıkartılması gereken hususları dile getirdiklerini kaydederek,
"Tasarının, eksiklik ve yanlışlıkları düzeltilerek kanunlaşması, ülke için tarihi fırsat ola­
caktır" dedi.
İstanbul Ticaret Odası, TBMM Bütçe ve Plan Komisyonuna gelen Vergi Tasarısının ba­
zı eksiklik ve hatalannın düzeltilerek yasalaşması yönündeki çalışmalan çerçevesinde,
milletvekillerine birer mektup göndererek, tasarının Parlamento'daki görüşmeler sıra­
sında, gerçek ihtiyaçlar paralelinde düzeltmeye tabi tutulması gereğini dile getirdi.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldırım, vergiden kaçan olmadığını ancak beyanname işkencesine son verilmesi­
ni istediklerini belirtti. İstanbul Ticaret Odası mektupta milletvekillerine şu şekilde seslendi:
"İstanbul Ticaret Odası olarak, yıllardan beri gerçekleştirilmesi için çaba sarf ettiğimiz
vergi reformunun sağlanmasına yönelik olarak hazırlanmış olan ve halen TBMM gün­
deminde bulunan Vergi Tasansının bazı eksikliklerinin ve hatalannın olumlu katkılannızla en iyi şekilde düzenlenerek süratle kanunlaşması beklentisi içerisindeyiz.
Ülke ekonomisi, kamu maliyesi ve ticaret alemi bakımından büyük önemi olan tasannın, bu tarihi fırsattan istifade ederek en yararlı olacak şekilde kanunlaşabilmesi için,
aşağıda özetlenen görüşlerimiz doğrultusunda tadili, değerlendirmelerinize ve takdirle­
rinize sunulur".
Mehmet Yıldırım'ın açıklamasına göre, İTO'nun milletvekillerine gönderdiği mektupta,
vergi tasansı ile ilgili görüş ve öneriler 3 bölümde toplanıyor.
Tasarıda yer alması zorunlu görülen hususlann yer aldığı birinci bölümde şu hususlar
dile getirildi.
Enflasyon Muhasebesi: Bu noksanlık sermayenin vergilendirilmesine yol açmaktadır.
Teşebbüs gücünü kıran bu hale son verilmelidir. Kaldı ki önceki hükümet, döneminde
Devletin bu hususta verilmiş taahhüdü vardır.
Tüm Masraflarm Kabulü: Mükelleflerin tüm masraflarmın matrahtan indirilmesi teşvik
edilirse, herkes belge almak zorunda kalır.ve Maliye'nin geliri artar.
Faiz, Repo ve Hisse Senedi Gelirlerinden Stopaj Yapmakla Yetinilmesi: Formali­
telerden ve mükelleflerin altmdan kalkamayacağı hesaplamalardan sistemi arındırmak
için faiz, repo ve hisse senedi gelirleri sadece stopaja tabi tutulmalıdır. Kayıt dışı olma­
sı imkansız bu tür gelirlere uygulanacak iyi bir stopaj düzenlemesi, Hazineye istediği
geliri derhal tahsil etme olanağı sağlayacağı gibi mükellefleri de beyan külfetinden ve
cezaya muhatap olmaktan kurtaracaktır. Bunun finans sektörüne ve ekonomik geliş­
meye küçük tasarrufların teşviki dolayısıyla, büyük katkısı olacaktır.
Mektupta, tasarıdaki bazı maddelerin de ülke ekonomisine büyük zararı olacağı kayde­
dilerek bu maddeler şöyle sıralandı.
Gizli- Servet Beyanı: Tasarı, kaynağı izah edilemeyen her türlü serveti, gelir gibi ver­
gilendirmektedir. Nitekim Tasarının 52. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen
Geçici 48. madde, 28 Şubat 1998 tarihindeki servetlerin beyanını öngörmüştür.
Bu hüküm mükellef açısından geriye doğru olarak, gerek gelir vergisi gerekse diğer
vergi kanunları ile vergi dışındaki kanunlar açısından (Mal Bildirimi Kanunu) yeterince
güven verici değildir. Bu nedenle beklenen amacı sağlamadığı gibi ihtilafları artıracak­
tır. Bu beyana dayanarak geçmiş yıllara ilişkin ikmalen tarhiyat yapılmamalıdır.
Götürü Vergi Kalkmalıdır: Tasarının 52.maddesiyle Gelir Vergisi'ne eklenen Geçici
44.madde, götürülüğü (3) yıl muhafaza etmektedir. O tarihteki iktidarın mükelleflerin
1/3'ünü oluşturan bu kişiler için nasıl bir hüküm getireceği belli değildir. Bu durumda
götürülük devam edecektir.
İşletmeler Kapatılmamalıdır: Tasarının 14.maddesi, bazı hallerde hapis cezası ön­
görmektedir. Bu durum, işletmelerin kapatılması sonucunu yaratır ve bundan ülke eko­
nomisi zarar görür. Ekonomik suça ekonomik ceza verilmelidir.
Mehmet Yıldınm imzasıyla gönderilen mektubun son bölümünde de tasarıdaki değişti­
rilmesi gereken maddeler üzerinde duruldu. Bu bölümde mükelleflerin teşhiri, işi'bırakma, menkul kıymetlerin borsa rayici ile değeriendirilmesi, uzlaşma komisyonu üyeleri,
limited şirket ortaklannın sorumluluğu, yatırım indirimi, geçici vergide yanılma payı ve
geriye dönük vergileme ile ilgili 7 madde üzerindeki yanlışlıklar anlatıldı.
İTO Başkanı, hazine bonolarıyla ilgili
ilanların yanıltıcı olduğunu açıkladı
Son günlerde Hazine Müsteşarlığının, 134 gün vadeli %35 dönem faizli (yıllık bileşik ge­
tirt %126) Hazine bonosu satışlanna ilişkin ilanlannda; "1 Ekim 1998 tarihinden itibaren
Hazine Bonosu ve Devlet tahvilleri üzerinden yapılan stopaj kesintisinin kaldırılmış" bu­
lunduğu ve bu senetler üzerinden elde edilen gelirin "net" olduğu vurgulanmaktadır.
"İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım yaptığı açıklamada ödemede bulu­
nan kuruluş (Hazine) açısından bu ibareler ve ödemenin net olmasın keyfiyeti doğru ol­
makla beraber, halk nazarında bu gelirierin vergi dışı olduğu intibaını vermekte oldu­
ğuna dikkat çekmiştir.
Oysa stopaj olsun olmasın Devlet Tahvili ve Hazine bonosu gelirierinin belli bir limiti
geçtiği (1998 için 11 milyar lira) takdirde beyana tabi olup bu gelirier üzerinden gelir
vergisi ödenmesinin zorunlu olduğu Bakanlıkça belirtilmiştir.
Yıldırım, ilanlarda altı çizilen "net" ibaresinin halk nazarında "vergisiz" olarak algılandı­
ğından, ilanlarda bu tür gelirierin de gelir vergisine ve tabi olduğu ve beyan mecburiye­
ti kayıtlanna girdiğinin vurgulanması gerektiğini açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası 1998 yayınlarına 7 araştırma kitabı birden yayınlayarak
başladı.
Yıldırım: "İş dünyamıza ve ülke
yöneticilerine doğruları gösteriyoruz"
Yeni Ülke ve sektör araştırmalarının iş dünyasının hizmetine sunulması nedeniyle bir
demeç veren İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm "Yayınlarımızla Uluslara­
rası ticaret alanındaki yeni fırsatları iş dünyamıza aktarırken, karar alıcı meroHere de
yol gösterici olmak amacındayız" dedi.
1997 yılında ekonomiyle ilgili 68 araştırma kitabı yayınlayan İstanbul Ticaret Odası, İh­
racatın geliştirilmesi, yeni pazar olanakları yaratılması ve çeşitli sektörlerin tanıtılması
amacıyla yayın hizmetine devam ediyor.
1998 yayın çalışmalanna hızlı başlayan İTO 7 araştırma kitabı birden yayınladı;
"Kanada Ülke Profili ve Deri Eşya Ayakkabı İhracat Pazar Araştırması" kişi başına ayak­
kabı tüketiminde dünyanın önde gelen ülkelerden Kanada'da ayakkabıların yüzde
80'den fazlasının ithal edilmesinden dolayı doğan potansiyel pazar hakkında bilgi veriyor.
"Kanada İşlenmiş Gıda Ürünleri Piyasası İhracat Pazar Araştırması", Türk İhracatçı fir­
malarını bu pazar hakkında bilgilendirmeyi, gıda ürünleri ticaretinde iç piyasaya ilişkin
yasal düzenlemelere ve bu kapsamda etiketleme, paketleme ve sağlık düzenlemeleri­
ne yer vererek, gerek ihracatçılanmızın gerekse ihracata dönük mal üreten firmalanmızın gıda ve ürün standartlarına mal temin etmelerine yardımcı olmayı amaçlıyor.
"Bakkaliye Sektörünün Profili ve Rekabet Olanakları" adlı çalışma, özellikle son yıllar­
da başta İstanbul olmak üzere yurdumuzun her yerinde hızla çoğalan alış-veriş mer­
kezleri nedeniyle değişikliğe uğrayan alış-veriş kültürümüz ile birlikte sorunlannın arttı­
ğı görülen bakkaliye ve etkileşimde olduğu diğer sektörlerin rekabet ortamındaki anali­
zini yapıyor.
"Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği" gıda maddesi üretimi ve tüketimi ile ilgili faaliyette bu­
lunan bütün işadamlannm uymak zorunda olduğu genel kurallan içeren Türk Gıda Ko-
deksi Yönetmeliği'nin kolayca kullanımım sağlamak amacını taşıyor.
"Macaristan Ülke Profili, Gıda Piyasası ve Tijrkiye-Macaristan Serbest Ticaret Anlaş­
ması" kitabında Eski Doğu Bloğu Ülkeleri arasında serbest piyasa ekonomisine geçişi
en çabuk gerçekleştiren ülke olan Macaristan inceleniyor.
"Mermer Araştırması" Ankara, Bilecik, Marmara Adası, Balıkesir, Afyon, Denizli gibi
üretim bölgelerinde yüzyüze temaslar ve yerinde ziyaretlerle temin edilen bilgiler ışığın­
da hazırlanarak, dünyanın zengin mermer rezervlerine sahip sayılı ülkeler arasındaki
Türkiye'nin durumunu yansıtıyor.
1985' den itibaren düzenli olarak her ay yayınlanan "Aylık Ekonomik Veriler" isimli İTO
periyodik yayınında da ekonomimizde güncelliğini koruyan ve en son yayınlanan ista­
tistik! verilerin bir genel değerlendirilmesi yapılıyor. Ocak ayı ekonomik verilerinin ele
alındığı çalışma milli gelir-yatırım teşvikleri, yabancı sermaye izinleri-istihdam, üretimimalat sanayi, dış ticaret, fiyat indeksleri, İTO'ya kayıt durumları, Uluslararası istatistik­
ler ve grafikleri içeriyor.
Yayınların ilgililerin istifadesine sunulması nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul Tica­
ret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Yayın çalışmalarımızla, hem iş
dünyamıza, uluslararası ticaret alanındaki yeni fırsatları aktarmak hem de, karar alıcı
mercilere, yol gösterici olmak amacındayız" dedi.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Bayram Mesajında ülke
sorunlarına değindi.
Yıldırım: "Türkiye'yi 2 binli yıllara
hazırlamak için, radikal kararlar
alınmak zorunda"
Mehmet Yıldırım, Kurban Bayramı nedeniyle yayınladığı mesajda, gereken radikal ka­
rarların, bugünkü parlamento yapısı içinde gerçekleştirilmesinin zor olduğu, bu durum­
da popülist politikaları bir tarafa bırakacak, siyasi endişelerden uzak tarafsız bir millet­
vekilinin başkanlığında kurulacak, tarafsız bir hükümete acilen ihtiyaç bulunduğu görü­
şünün hakimiyet kazandığını ifade etti.
Kurban Bayramı nedeniyle bir mesaj yayınlayan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kuru­
lu Başkanı Mehmet Yıldınm, ülke sorunlanyla ve bu sorunlardan çıkış şekliyle ilgili gö­
rüşlerini açıkladı.
Yıldınm'ın bayram mesajı şöyle:
Yeni bir Kurban Bayramını idrak ettiğimiz şu günlerde ulusça beklentilerimizin gerçek­
leşeceği yolundaki umutlarımızı korumak istiyoruz. Ancak, politik şartlar umut yolculu­
ğuna pek geçit vermiyor. Enflasyon sorununun üstesinden gelinmeden işsizlik, yatırım,
yabancı sermaye girişi, gelir dağılımındaki dengesizlik problemlerinin aşılamayacağını
artık herkes biliyor. Başta enflasyon olmak üzere ekonomik sorunların çözüm reçetele­
ri de açık seçik biliniyor.
REFORMLARI BEKLİYORUZ
Enflasyonu kader olmaktan çıkarmak ve tek haneli rakamlara indirmek, 1999'u da ka­
yıp edilmiş yıllar arasına sokmamak, Türkiye'yi 2000'li yıllara hazırlamak istiyorsak
beklenen radikal kararlan artık almak zorundayız.
Kısaca bu radikal tedbirleri hatırlatmak ve bazılarını kısaca irdelemekte yarar görmekteyim.
Ekonominin temel alt yapısını insan kaynaklan teşkil etmektedir. İş alemi eğitilmiş, ka-
lif iye işgücünün rolünü çok iyi bilmektedir. Bu cümleden olarak, bugünkü Hükümetin
başta gelen icraatlanndan birini, 8 yıllık zorunlu temel eğitimle ilgili kanunun çıkanlması ve uygulamaya sokulması teşkil etmektedir. Ancak, bunun yeterli olmadığı ve Milli
Eğitim Politikasının reformist bir çerçevede gözden geçirilmesi gerektiğine inanmakta­
yız. Çeşitli merkezi yetkilerin Valiliklere devri bu arada örnek gösterilebilir. Bugün bir ta­
raftan İstanbul'da görev yapma isteğinde çok sayıda öğretmen adayı varken, şehrimiz­
de, öğretmen açığı kapatılamamaktadır. En azından öğretmen tayini yetkisi Valiliklere
verilmelidir diye düşünüyoruz.
Enflasyonun ana müsebbibi olan kamu kesimi açıklarının giderilmesinde Vergi Refor­
munun çok önemli bir rolü olduğunu biliyoruz. Reform adı altında Hükümetçe kamu
oyuna sunulan ve halen Parlamentoda bulunan "Vergi Kanunları Tadil Tasarısı" maale­
sef reformist bir yapıda değildir. Bir kere bu kanun, vergi gelirlerini artıracağından şüp­
hemiz olmayan "Enflasyon Muhasebesi" sistemini getirmemektedir. Gene belge düze­
ninin teessüsünde önemli etkisi olan mükellefin tüm masrafının matrahtan indirilmesi
yolundaki taleplerimizin tasarıda yerini bulmadığını görüyoruz. Tasarrufların ekonomi­
deki tartışılmaz rolü dikkate alınarak faiz, repo, hisse senedi gelirlerinin belli oranda sto­
paja tabilutulması ile yetinilmesi yolundaki görüşümüzde ısrar etmekteyiz. Tasarıda yer
alan gizli sen/et beyanının faydadan çok zarar getireceğini ileri sürüyoruz. En azından
bu noktalar gözetilerek tasarı yasalaştığı takdirde önemli bir adım atılmış olacaktır.
Diğer beklenen reformlar arasında Adalet Reformu, tarımın desteklenmesine ilişkin re­
formlar, Sosyal Güvenlik Reformu sayılabilir. Şüphesiz devletin yapısal reformu da son
derece önem arz etmektedir. Merkezi hükümet yetkilerini mahalli idarelere kaydıracak,
hizmeti halkın ayağına götürecek idari reformun gerçekleştirilmesi büyük bir rahatlık
sağlayacaktır.
ÖZELLEŞTİRMEYE HIZ VERİLMELİ
Devletin hantal yapısının düzeltilmesi için bu reformlar yanında özelleştirmenin de huku­
ki altyapı engeli aşılarak hızlandınlmasıyıllann beklentisidir. Özelleştirme ile sadece
KİT'lerin satılması, gayrimenkullann devri ve kiralanmasını kastetmiyoruz. Köy Hizmetle­
ri v.s. gibi çeşitli kamu ve belediye hizmetlerinin de özelleştirilmesi gereğine inanıyoruz.
POLİTİK İSTİKRAR
^ Ancak yıllardır telaffuz ettiğimiz bu radikal tedbirlerin Türkiye'nin bugünkü pariamento
yapısı ve aritmetiği içinde ve siyasi parti başkanlarının başkanlığındaki hükümetler ta­
rafından gerçekleştirilmesinin zor olduğunu da kabul etmek durumundayız.
Sağ ve sol partilerin kendi aralarında bütünleşerek kuvvetli hükümetler teşkiline şiddetle
ihtiyaç vardır. Ancak, maalesef bu konuda bir uzlaşma zemini ufukta görülmemektedir.
Bu durumda popülist politikaları bir tarafa bırakacak, siyasi hesaplardan ve endişeler­
den uzak tarafsız bir milletvekilinin başkanlığında kurulacak tarafsız bir hükümete aci­
len ihtiyaç bulunduğu görüşü hakimiyet kazanmaktadır. Böyle bir hükümet yukarıda be­
lirtilen reformlar yanında, yan başkanlık sistemi ve iki dereceli seçim dahil Anayasa'da
gereken değişiklikleri yapmak ve seçim kanununu tadil etmek suretiyle ülkeyi seçime
götürebilecektir diye düşünüyoruz.
Dile getirdiğimiz gerekli radikal kararlann alınarak yürürlüğe konulması halinde gele­
cekten umutlu olduğumuzu, birlik ve beraberlik ruhu içinde tüm engelleri aşacağımız­
dan şüphemiz olmadığını bu arada belirtmek isterim.
Bu düşünceler içinde tüm halkımızın ve iş aleminin Kurban Bayramını en iyi dileklerim­
le kutlar, ülkemize mutlu gelecekler dilerim.
İstanbul Ticaret Odası Doğu Anadolu'nun kailcmdırılması için kış turizmi
potansiyelini ve yapılması gerekenleri yerinde tetkik edecek.
Yıldırım: "Doğu'da kış turizmi
geliştirilmeli"
İTO'nun "Doğu Anadolu'da Kış Turizmi ve Gelişme Olanakları" isimli bir araştırma ha­
zırlattığını belirten Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım: "Meclis üyelerimizden
oluşan bir heyetle gideceğimiz Erzurum, Kars ve Van'da yapacağımız temas ve ince­
lemelerle bölgedeki ekonomik hayatı harekete geçirecek imkanlardan biri olan kış tu­
rizmini geliştirme olanaklarını ve yapılması gerekenleri araştıracağız" dedi.
Geri kalmış yörelerin kalkındıniması için Doğu Holding gibi çeşitli projeler üreten İstan­
bul Ticaret Odası, bu kez de Doğu Anadolu'nun gelişmesi için kullanılabilecek olanak­
lardan olan kış turizminin geliştirilmesi için harekete geçti.
Doğu Anadolu'da Kış Turizmi ve Gelişme Olanakları konulu bir araştırma hazırlattıkla­
rını belirten İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Bölgede yapacağımız in­
celemelerle, oradaki ekonomik hayatı harekete geçirecek unsurlardan biri olan kış tu­
rizmini geliştirme olanakları ve yapılması gerekenleri araştıracağız" dedi.
İTO Yönetim Kurulu ve meclis üyelerinden oluşan heyet, Erzurum, Kars ve Van illerini
kapsayan inceleme gezisinde, 21 Mayıs Perşembe günü uçakla Erzurum'a hareket
edecek. 22 Mayıs'ta Erzurum'dan otobüsle Kars'a, 23 Mayıs'ta Kars'tan uçakla Van'a
ulaşacak. 24 Mayıs'ta İstanbul'a geri dönecek olan İTO heyeti bölgedeki temasları sı­
rasında yerel ticaret odaları ve kamu kuruluşları yöneticileri ile genel olarak bölgenin
ekonomik kalkınması, özel olarak da kış turizminin geliştirilmesi amacıyla yapılması
gerekenler hakkında görüşmeler ve incelemeler yapacak.
Yıldırım: "Okullara, tüketicinin yerli
mallarla ilgili olarak bilinçlenmesine
yönelik dersler konulmalı"
Sanayi ve Ticaret ile Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde girişimde bulunan Yıldınm, ithal
malın daha kaliteli olduğu yolundaki önyargının değiştirilmesi için önce çocuklanmızın,
okullarda eğitilmesinin gerekli olduğunu söyledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, ithal malın daha ka­
liteli olduğu yolundaki önyargının değiştirilmesi gerektiğine dikkat çekerek , okullarda
tüketicinin bilinçlendirilmesine yönelik dersler konulması gerektiğini söyledi.
Yıldırım ayrıca. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'yla Milli Eğitim Bakanlığı'na yaptığımız mü­
racaatlarda, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 20. maddesi gereği tüketici­
nin eğitilmesi konusunda, her derecedeki okulların ders programlarına Milli Eğitim
Bakanlığı'nca gerekli ilavelerin yapılmasına ilişkin hükmün, iki buçuk yıl önce yürürlü­
ğe girmesine rağmen, bu hususta olumlu bir adımın atılmadığını vurguladık. Bu neden­
le okullarımızda başlatılacak tüketicinin bilinçlenmesine yönelik ders programlarında
ülkemizin sınai mamullerinin kalite ve servis üstünlüklerinin, ucuz yedek parça avanta­
jının, ülke şartlarına daha uygun olduğunun, tarımsal ürünlerimizin doğal üstünlükleri­
nin vurgulanması ve her ithal malın kaliteli olmayabileceğine ilişkin mesajların öğrenci­
lere verilmesinin ülkenin genel çıkarlarına uygun düşeceğini dile getirdik" dedi.
İTO "2000'ii Yıllarda İstanbul'un Altyapı Beklentileri ve Mekansal Örgütlenme"
adlı bir kitap yayınladı.
Yıldırım: İstanbul 2000'li yıllarda
bölgenin önemli ticaret,
turizm ve finans merkezi olacak"
İstanbul'da nüfus artışı ve daha düzenli bir kent yaşamı için gerekli ulaşım ve haber­
leşme altyapısının yeterli duruma getirilmesinin zorunlu olduğunu vurgulayan İTO Baş­
kanı Yıldırım, sosyal altyapının da çağın gereklerine göre oluşturulması gerekliliğine
dikkat çekti.
İstanbul'un 2000'li yıllarda bölgenin önemli bir ticaret, turizm ve finans merkezi olacağına
dikkat çeken İTO Başkanı Mehmet Yıldınm, daha düzenli bir kent yaşamı için gerekli ula­
şım ve haberleşme altyapısının yeterli duruma getirilmesinin şart olduğunu belirtti.
Konuyla ilgili olarak "2000'li yıllarda İstanbul'un Altyapı Beklentileri ve Mekansal Örgüt­
lenme" isimli bir kitap yayınlayan İstanbul Ticaret Odası, bu yayında bir dünya kenti
olan İstanbul'da 2000'li yıllarda gereksinim duyulacak altyapı, yönetim ve sosyal alan­
lardaki ihtiyaçları araştırdı.
İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü Öğ­
retim üyeleri Prof. Dr. Hale Çıracı ve Doç. Dr. Gülden Erkut tarafından hazırlanan araş­
tırma, şehrin gelecek yıllara şimdiden hazırlanması gerekliliğini vurguluyor.
Ne söyledik Neden söyiediif. 7
154 <r^^
Yıldırım: "Öncelikle özelleştirilmesi
gereken kamu bankalarının,
özelleştirme ilıalelerine katılmaları
kambur üstüne kamburdur"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, çeşitli KİT'lerin özel­
leştirilmesiyle ilgili ihalelere bazı bankaların da katılmasını eleştirdi. Yıldınm, hele hele
kamu bankalarının KİT'lere sahip olmalarının kambur üstüne kambur yaratacağını
sözlerine ekledi.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı özelleştirme uygulamalarında tekelleşme ve oligapolleşmeye meydan verilmemesinin yanında, KİT'lerin ve büyük işletmelerin belli ellerdeki
Holdinglerde temerküz etmemesi gerektiğini, bu açıdan belli ellerdeki, bankaların bu
işlere girmemelerini önerdi. Yıldırım, sermayenin halka ve küçük girişimcilere
yayılması gerektiğini savundu.
Öte yandan İTO Yönetim Kurulu Başkanı, bankaların esas itibariyle mevduat ve kredi
kurumları olduklarını, bir sektördeki işletmelere kredi veren bankanın aynı sektörde ra­
kip bir işletmeye sahip olmasının rekabeti olumsuz yönde etkileyeceğini ve haksız bir
rekabet avantajı yaratacağını ileri sürüdü.
Servis araçlarına plaka tahdidi yolunun açılmasını İTO esefle karşıladı.
Yıldırım: "Öğrenci servis ücretlerinin
bu uygulama sonucu artacağı
şüphesizdir"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, 4 Haziran 1998 tarih­
li resmi gazetede yayınlanan bu kararın hem enflasyonla mücadele politikasına ve hem
de Rekabet Kanunu ruhuna aykırı olduğunu belirtti.
Servis araçları için plaka tahdidi yolunun açılmasını, İTO esefle karşıladı. İstanbul
Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm'ın açıklaması şöyle:
4 Haziran 1998 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile Servis
araçlarının plaka tahdidi yolu açılmış ve İl Trafik Komisyonlanna bu hususta yetki ve­
rilmiştir.
Çeşitli çıkar çevrelerinin 2-3 yıldır çıkarılması için çaba sarf ettiği bu kararın alınması­
nı esefle karşıladığımızı belirtmek isteriz.
Bu kararın hem enflasyonla mücadele politikasına, hem de Rekabet Kanunu ruhuna
aykırı olduğunu belirtmek isteriz.
Umudumuz İstanbul İl Trafik Komisyonunun sağduyu ile hareket etmesi ve çıkar çev­
relerinin baskılanna boyun eğmemesidir.
Geçtiğimiz hükümetler döneminde bu yönde alınan Bakanlar Kurulu Kararı, T.C. Da­
nıştay Sekizinci Dairesi'nin 1995/452 esas ve 1996/102 sayılı kararı ile işlemin Anaya­
sanın 48.maddesiyle düzenlenen "Çalışma Özgürlüğü" ilkesine aykınlığı nedeniyle ip­
tal edilmişti.
Plaka tahdidi uygulaması başlatıldığı takdirde rekabet, önemli ölçüde sınırlandırılmış
olacaktır. Ayrıca mevcut araç sahiplerinin imtiyazlı bir konuma getirilmesi suretiyle,
bunlara haksız bir rant sağlanmış olacaktır. Milyonlarca liraya alınıp satılan plaka ma­
liyetlerinin ve rekabetin ortadan kalkmasının olumsuz etkileri nedeniyle başta öğrenci
taşımacılığı ücretlerinin artması ve kalitenin bozulması, bu uygulama sonucu kaçınıl­
maz görünmektedir. Zira, taşıma ücretleri Esnaf Odaları tarafından belirlenmektedir.
Bunun faturası ise, şüphesiz öğrenci velilerinin sırtına yüklenmiş olacaktır.
Okul servis araçları bilindiği gibi yılın belirli bir dönemi içinde faaliyet göstermektedirler.
Ayrıca bu araçlar, herkesin ücret ödeyerek yararlandığı araçlardan değildir. Bu itibarla
servis araçlan dolmuş, taksi gibi klasik ticari araçlardan farklıdır. Halen okul dönemi dı­
şında bu araçlar başka alanlarda da kullanılabilmektedir. Plaka tahdidi bu imkanı da or­
tadan kaldıracak ve verim düşüşüne neden olacaktır.
Bu itibarla serbest rekabeti önleyici, kişilerin çalışma ve sözleşme hürriyetini kısıtlayı­
cı, tüketicilerin korunmasını engelleyici ve belirli kitlelere rant sağlamaya yönelik her
türlü tahdit ve tedbire karşı olduğumuzu kamuoyuna tekrar duyururuz.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Dünya Çevre Günü nedeniyle
bir mesaj yayınladı.
Yıldırım: "Çevre bilinci olmayan
toplumlar sürdürülebilir ekonomik
gelişmeyi lıiçbir şekilde başaramazlar"
Yıldırım, İTO'nun 1992 yılından bu yana organize ettiği ağaç dikme kampanyalanna
dikkat çekerek, bu yıl 7.si düzenlenecek olan ağaç dikme kampanyasının Şanlıurfa'da
gerçekleştirileceğini belirtti ve Çevre Haftası nedeniyle çevre konulu resim ve fotoğraf
sergilerinin düzenleneceğini söyledi.
5 Haziran Dünya Çevre Günü nedeniyle bir mesaj yayınlayan İstanbul Ticaret Odası,
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, yaşanılabilir tahrip edilmemiş bir çevrenin
sürdürülebilir, ekonomik kalkınma ve sosyal huzur için en önemli unsurlardan biri oldu­
ğunu kaydetti.
Yıldırım, İstanbul Ticaret Odası'nm uzun bir süredir toplumu, çevreyi koruma konusun­
da bilinçlendirmeye yönelik kapsamlı çalışmalar yaptığını, bu çalışmalan geliştirerek
devam ettireceğini belirttiği açıklamasında, bu konuda şu bilgileri verdi: "İTO, gerek
üyesi olan işadamlarını ve ticari kuruluşları, gerekse tüm vatandaşlan çevremizi koru­
ma gereğinde birleştirmek yönünde yoğun çaba sarf etmektedir. Bu kapsamda çevre
konulu pek çok araştırma yapılarak, kitap halinde yayınlanmış, konuyla ilgili çok sayı­
da seminer yapılmış, çevre konusunda en çok tahribat gören İstanbul'da ve önemli bir
yangın geçiren tarihi Gelibolu Yanmadası'nda gerçekleştirilen kampanyalarla bugüne
kadar 40 bini aşkın ağaç dikilmiş, çevre ile ilgili ödüller, yarışmalar ve sergiler düzen­
lenmiştir. Boğaziçi'ni temizleme programı organize edilmiştir. Bu yıl içinde de Güney­
doğu illerimizden Şanlıurfa'da kapsamlı bir ağaç dikme kampanyası düzenleyeceğiz.
Dünya Çevre Günü nedeniyle de 5-8 Haziran tarihleri arasında, Kandilli'deki İTO Te­
sislerinde fotoğraf sanatçısı Hüseyin Kemal Çağın'ın, 9-11 Haziran tarihleri arasında
da Oda'mız fuayesinde Çevre ressamı Hatice Donma'nın eserlerinden oluşan sergiler
gerçekleştireceğiz."
Mehmet Yıldınm, açıklamasında bütün bu çalışmalann ve diğer gönüllü kuruluşlann
benzeri faaliyetlerinin neticesinde "Çevremiz tahrip olursa biz de tahrip oluruz" bilinci­
nin artık toplumda yerleştiği inancında olduklannı da belirterek açıklamasını şöyle ta­
mamladı: "Tabii ki, çevre bilincini yerleştirme ile ilgili çabalarımız bundan sonra da sü­
recek. Ancak, tüm kişi ve kurumlar artık, vakit kaybetmeden bu konudaki duyarlılıkları­
nı, uygulamalarıyla ortaya koymalıdırlar. Bu konuda geçirilecek her gün, çevrede onarılmaz tahribata yol açmaktadır. Üstelik tahrip edilen çevreyi tekrar eski haline getire­
bilmek mümkün olmamakta, bazen de aradan bir nesil geçmesi gerekmektedir."
İTO, Anonim ve Limited Şirlcetlerin sermaye artırım süresinin yıl sonuna
uzatılmasını memnunlukla karşıladı/
Yıldırım: "Firmalarımız, sermaye
artırımı işlemlerini, tanınan ek sürenin
son günlerine bırakmamalı"
T.B.M.M. Genel Kurulu'nda Anonim ve Limited Şirketlerin sermaye artınmı sürelerini yıl
sonuna kadar uzatan yasa tasarısı kabul edildi.
Türk Ticaret Yasası'nm bazı maddelerinde değişiklik yapan "KHK"yi değiştiren yasaya
göre, 31 Aralık 1998'e kadar Anonim Şirketler sermayelerini 5 milyar liraya, Limited Şir­
ketler ise 500 milyon liraya çıkartabilecekler. Bu sürede sermaye artırımına gidemeyen
Şirketler münfesih sayılacaklar.
Yasayla değiştirilen KHK, şirketlerin 1995 yılından itibaren 2 yıl içerisinde sermaye ar­
tırımı yapmalanm" öngörüyordu. Ancak, bu sürede birçok şirket, sermaye artırımı ya­
pamadığından münfesih duruma düşmüştü.
Yıldırım'ın çağrısı
Öte yandan konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Yıldırım, geçtiğimiz yıl sonuna kadar sermayelerini kanuni hadlere
yükseltmeyen ve sadece İstanbul'daki sayıları 40 bin dolayında olan Anonim ve Limi­
ted Şirketler için 1998 sonuna kadar ek süre imkanı getiren yasanın TBMM Genel Ku­
rulu'nca kabul edilmesini büyük bir memnunlukla karşıladıklarını ifade ederek bu du­
rumdaki üyeleri uyardı.
Yıldınm, yılın yarısının esasen geçtiğini, sermayelerini artırmayan şirketlerin aynı hata­
ya düşerek işlemlerini son güne bırakmamalarını, şimdiden tescil işlemlerini yaptırma­
larını önerdi. Mehmet Yıldırım, aksi takdirde bu şirketlerin mağdur duruma düşecekle­
rini ve tescil birimince verilen hizmetin de bloke olabileceğini sözlerine ekledi.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, seçim atmosferine girerek,
temel atma gezilerine yönelen hükümeti, ekonomik sorunlara eğilmeye çağırdı.
Yıldırım: "Hayati önem taşıyan
yasaların çıkması için, meclis çalışır
duruma getirilmeli"
Sosyal güvenlik reformu gibi kamu açıklarmm gerilemesinde ve enflasyonla mücade­
lede önemli etkileri olacak tasarıların gerek protokolde yer almamış olmasını ve gerek­
se bu konuda somut bir gelişme gözlenememesini de eleştiren İTO Başkanı, artık her­
kesin popülist politikalann geri tepeceğini bilmesi gerektiğini ifade etti. Yıldırım, ihracat
ve üretimdeki gerilemenin de tehlike sinyalleri verdiğini söyledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, ekonominin bunca
sorunu yerinde dururken, Hükümetin seçim atmosferine girmiş bir görünüm vermesini
endişe ile karşıladıklannı açıkladı.
Temel atma, hizmete açma gezileri yerine, hiç değilse son protokolde yer alan vergi ka­
nunu gibi ekonomik hayatı etkileyecek kanunların parlamentodan çıkması için Meclisin
çalışır duruma getirilmesi gerektiğini ifade eden Yıldırım, "Esas seçim yatırımı bu par­
lamentoyu çalıştırmaktır." dedi.
Sosyal Güvenlik Reformu gibi kamu açıklarının gerilemesinde ve enflasyonla mücade­
lede önemli etkileri olacak tasarıların, gerek söz konusu protokolde yer almamış olma­
sı ve gerekse bu konuda somut bir gelişme gözlenememesini de eleştiren İTO Başka­
nı, artık herkesin popülist politikaların geri tepeceğini bilmesi gerektiğini ifade etti.
İhracatın Nisan ayında gerilemesi ile tehlike sinyalleri verdiğini, lokomotif sektörler olan
özellikle tekstil ve inşaat kesiminin durgunluk içinde bulunduğunu, Nisan'da özel ve ka­
mu kesiminde kapasite kullanım oranının % 80'lerden % 74'lere gerilediğini iç pazar­
daki talep düşüklüğünün bu kapasite düşüşünde baş rolü oynadığını açıklayan Yıldırım,
tekstil ve kağıt dallanndaki üretim düşüşünün hissedilebilir boyutta olduğunu dile getirdi.
Yılın ilk üç ayında protesto olan senetlerde reel olarak bir artış olduğuna da İTO Baş­
kanı tarafından dikkat çekildi.
Sonuç olarak ihracatın canlandırılarak üretim düşüşünün önlenmesini ve bunun için de
gerçekçi kur uygulamasının şart olduğu görüşünü savunan Yıldınm; "Yapısal tedbirle­
rin alınmaması halinde enflasyonun düşmesinin hayal olduğunu söyleye söyleye dili­
mizde tüy bitti" dedi.
Istanbul Ticaret Odasr Yönetim Kurulu Başkanı, IMF ile varılan anlaşmayı ve
ekonominin son durumunu değerlendirdi.
Yıldırım: "Rekabet gücümüzün
güçlendirilmesine ihtiyaç varken esnek
kur politikasından vazgeçilmesi ülkeyi
krize götürür"
Mehmet Yıldınm,"Hükümetin IMF'ye verdiği taahhüde sadık kalıp seçim ekonomisi uy­
gulamaması gerek" dedikten sonra IMF'ye verilen mektubun en ürkütücü noktasının,
reel döviz kuru politikasının takip edilmeyeceği izlenimi olduğunu kaydetti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Türkiye'nin Uluslara­
rası Para Fonu (IMF) ile yaptığı "Yakın Takip Anlaşmasr'nı genel hatlarıyla olumlu karşıladıklannıjfade etti.
Yıldırım, "İnşallah, hükümet 19 maddelik taahhüdüne sadık kalır ve seçim ekonomisi
uygulamaz" dedi.
İTO Başkanı taahhüt edildiği şekilde emeklilik yaşı düzenlemesini de içeren Sosyal Re­
form Tasarısı'nm acilen meclise sunulması halinde taahhüt süresi içinde ancak yasalaşabileceğini de ifade etti.
Mehmet Yıldırım, IMF'ye sunulan büyüme oranının 1998 için yüzde 4-5 olarak belirlen­
miş bulunmasının gerçekçi olmadığını açıkladı. Yıldınm, bu ortalama hızın tutturulabilmesi için yılın diğer üç çeyreğinde gelişme hızının yüzde 3'er olmasının matematiksel
bir zorunluluk olduğuna dikkat çekerek, hızın birden yüzde 8.1'lerden yüzde 3'lere in­
dirilmesinin ekonomiyi felce uğratmadıkça mümkün olmadığını söyledi.
İhracat için hükümetin öngördüğü yüzde 7.6'lık artış hedefine ilave tedbirler alınmadık­
ça ulaşılmasının güç olduğunu da dile getiren Yıldırım, bununla beraber Başbakan Yıl­
maz'ın bu konudaki son açıklamalarını olumlu bulduklannı ifade ederken, döviz kuru­
nun düşük tutulmasının ihracatı olumsuz yönde etkileyeceği görüşünü savundu.
Yıldırım, IMF'ye verilen mektubun en eleştirilecek ve ürkütücü noktasının reel döviz ku­
ru politikasının takip edilmeyeceği izlenimi vermesi olduğunu açıkladı. Mektupta reel
döviz kurunu koruma politikasının enflasyon sürecini güçlendirdiğinin ifade edilmiş ol­
masını yadırgadıklannı belirtti.
Ayrıca dövize endeksli kağıtların büyük hacimde çıkarılmasının da mektupta öngörülmüş
olduğuna dikkat çeken Yıldırım, bu uygulama sonucu faiz yükünü hafifletmek isteyen Hü­
kümetlerin döviz kurunu düşük tutmaya meyledeceklerinden endişe ettiklerini ifade etti.
Böyle bir durumun rekabet gücümüzü zayıflatacağını, en azından rekabet gücümüzün
güçlendirilmesine ihtiyaç duyulacak kritik bir anda Hükümeti esnek bir kur politikası izle­
mekten yani Türk lirasının değerini düşürmek suretiyle ihracatı teşvik enstrümanını kul­
lanmaktan alıkoyacağını belirten Yıldırım, "İşte Türkiye'yi esas krize bu götürür", dedi.
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, kamu ihalelerini kaybeden
taraflann ihaleler sonuçlandıktan sonra değil, daha önce itiraz etmeleri
gerektiğini belirtti.
Yıldırım: "Kamu ihalelerini kaybeden
firmaların suçlamalarını Oda olarak
tasvip etmiyoruz"
İhale prosedüründe tevdi edilen teklif ve dosyalarda bir eksiklik, sakıncalı veya yasal
olmayan bir husus varsa, bunun ihale sonuçlanmadan önce dile getirilmesi gerektiğini
belirten İTO Başkanı, ihale sonuçlandıktan sonra kamuoyuna yapılan suçlamaların
özelleştirme sürecini de aksatabileceğini ve samimiyetle bağdaştırılamayacağını söyledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, kamu ihalelerinin sonuca
bağlandıktan sonra ihaleyi kaybeden tarafların kamuoyuna yaptıkları açıklamaları değer­
lendirdi.
İhale prosedüründe tevdi edilen teklif ve dosyalarda bir eksiklik, sakıncalı veya yasal olma­
yan bir hususun olması durumunda, bunun ihale sonuçlandıktan sonra değil, sonuçlanma­
dan önce dile getirilmesi gerektiğini söyleyen Mehmet Yıldınm, "Böyle bir davranışı kamu­
oyu da yadırgamaktadır. Ticaret Odası olarak tasvip etmediğimizi belirtmek isteriz" dedi.
Yıldınm'ın konuyla ilgili açıklaması şöyle: "Son zamanlarda normal kamu ihalelerini ve özel­
likle özelleştinne ihalelerini kazanamayanlann, ihale hakkında kamuoyunda çeşitli suçlama­
larda bulundukları gözlenmektedir.
İhale prosedüründe tevdi edilen teklif ve dosyalarda bir eksiklik, sakıncalı veya yasal olma­
yan bir husus varsa , bunun ihale sonuçlanmadan önce dile getirilmesi gerekir. İhaleden
sonra ihaleyi kazanamayanların çeşitli suçlamalarda bulunmalarını samimiyetle bağdaştır­
mak mümkün değildir. Böyle bir davranışı kamuoyu da yadırgamaktadır. Özelleştirme sü­
recini de aksatabilecek bu tür davranışları Ticaret Odası olarak tasvip etmediğimizi belirt­
mek isteriz.
Istanbul Ticaret Odası güncel konulara ilişkin araştırma yayınlannı hızla
sürdürüyor.
Yıldırım: "Kriz, güvenin sarsılmasından
kaynaklandı"
İTO, Asya krizi ve Türk ekonomisine etkileri ile Gıda mevzuatını araştırıp kitap haline
getirdi.
İstanbul Ticaret Odası ayrıca İstanbul'un ekonomik ve sosyal göstergelerini tablolar ve
grafiklerle gözler önüne seren bir yayını da ilgililerin istifadesine sundu.
Türk ekonomisi, ticaret ve sosyal hayatı ile ilgili araştırmaları gerçekleştirerek, ilgililerin
dikkatine sunan İstanbul Ticaret Odası, 1998 yılının 47'nci araştırmasını sonuçlandırdı.
Yayın haline getirilen yeni araştırmalar, "Asya Krizi-Uzakdoğu Finansman Krizinin Tür­
kiye Üzerindeki Etkileri", "Türk Gıda Mevzuatı" ve "İstanbul'un Ekonomik ve Sosyal
Göstergeleri" isimlerini taşıyor.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, İTO'nun sözkonusu
çalışmalannın içeriği ile ilgili olarak şu bilgileri verdi:
ASYA KRİZİ
Odamızca 1998 yılında çıkarılan 47. araştırma olan "Asya Krizi-Uzakdoğu Finans Kri­
zinin Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri" isimli kitabın dağıtımına başlanmıştır.
Yakın zamanlara kadar Doğu Asya ülkelerinin ortaya koydukları ekonomik performans
takdirle karşılanıyor, dışa açık gelişme stratejileri başarı örneği olarak takdim ediliyor­
du. Bu nedenle 1997 yılı ortalannda ilk kez Tayland'da ortaya çıkan ve hızla Malezya,
Endonezya ve Güney Kore'yi de içine alan büyük bir mali krizle karşılaşılması oldukça
şaşırtıcı olmuştur.
Kriz esas itibariyle bu ülkelerde kısa vadeli dış kaynaklarla finanse edilen yatınmlardan
doğan borç yükümlülüklerinin yerine getirilebileceğine duyulan güvenin sarsılmasından
kaynaklanmıştır. Bu ülkelerde faiz seviyesinin düşük, yabancı kaynak arzının çok ge­
niş olması bankalar sisteminde ekonomik rizikonun yeterince dikkate alınmasını engel­
lemiş, milli para kurunun dolara bağlı tutulması kritikleşen ortamda döviz kuruna yöne­
lik spekülatif beklenti birikimlerinin oluşmasına imkan sağlamıştır.
Sonuç olarak, 1970-1996 dönemi ortalamasında gelişmiş ülkelere göre yaklaşık üç kat
daha yüksek bir ekonomik büyüme temposuna sahip olan kriz ülkelerinde, 1997 yazın­
dan 1998 yılının ilk aylanna kadar geçen süre içinde milli paralar büyük ölçüde kur kay­
bına uğramış, ekonomik büyüme hızı eksiye dönmüş ve mevcut sermaye birikiminde
önemli kayıplar meydana gelmiştir.
Asya Finans Krizinin, uluslararası para piyasalarında yalnız doğrudan kriz ülkelerinden
kaynaklanan büyük boyutlu bir dengesizlik unsuru olması bakımından 1998 ilkbaharın­
da artık sona erdiği kabul edilebilir. Sorunun bundan sonraki gelişmeleri kriz nedeniy­
le meydana gelen kur ve talep değişikliklerinin uluslararası piyasalarda dış ticaret iliş­
kilerinde rekabet imkanlannı etkilemesi bakımından ele alınmalıdır.
Türkiye'de Asya Krizinden en çok etkilenmesi beklenen demir çelik sektöründe firma­
larımıza gerekli uyum çalışmalan için mali açıdan zaman kazandınimalı, yeni pazarla­
ra yönelinmesi desteklenerek kolaylaştırılmalıdır. Krizden önemli ölçüde etkilenmesi
söz konusu olan diğer sektör suni ve sentetik flamentlerdir. Zamanla deri mamulleri,
sentetik ve devamsız lifler, bazı hazır giyim alt sektörleri, otomotiv ara malları da etki­
lenme gösterebilir.
Asya ülkeleri bankalar sisteminin paralize olması ve ağır finansman imkansızlıklan
nedeniyle, milli paralarının değer kaybetmesinden kaynaklanan, fiyat avantajlarını
belki bugüne kadar en etkili şekilde kullanamamış olabilirler. Fiyat rekabeti bu neden­
le anılan ülkelerdeki mali piyasaların yeterince güçlenmesinden sonr,a, muhtemelen
1998 yılının ilerleyen aylannda ve 1999 yılında kritik mal gruplannda sertleşebilir"
TÜRK GIDA MEVZUATI
Türk Gıda Mevzuatı, 1995 yılında yayınlanan 560 sayılı Gıdalann Üretimi, Tüketimi ve
Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname ile yeniden oluşturulmaya başlan­
mıştır. Bu kararname gıda maddeleri üretimi alanında faaliyet gösteren kuruluşlara çok
sayıda yeni yükümlülükler getirmiş ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi duru­
munda oldukça ağır yaptırımlar öngörmüştür.
Kitap içerisinde gıda mevzuatı alanında getirilen güncel düzenlemelere ilişkin olarak;
özellikle gıda işyerlerinin çalışma şartları, gıda kodeksi ile bugünlerde oldukça tartışma
konusu olan gıda ambalajı konularında Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi yetkilileri tarafından yapılan açıklamalar ile gıda
maddesi üreticilerince yöneltilen sorular ve bu sorulara verilen cevaplar yer almaktadır.
RAKAMLARLA İSTANBUL
İstanbul'un Ekonomik ve Sosyal Göstergeleri isimli İTO yayınında ise, şehrimizin eko­
nomik durumu ile ilgili olarak araştırma yapan kişi ve kuruluşlann bilgi temininde karşı­
laştıkları zorluklar giderilmeye çalışıldı. Yayında, İstanbul ile ilgili nüfus, milli gelir,yatırımlar, dış ticaret, fiyat hareketleri, para banka ve maliye, sosyal güvenlik, turizm ra­
kamları, mukayeseli ve grafikler yardımıyla veriliyor."
A^e söyfedih Neden söyledik ?
J68
İstanbul'un trafik ve ulaşım sorunu ilk kez İstanbul Ticaret Odası tarafından
bilimsel bir araştırmayla masaya yatırıldı.
Yıldırım:"İstanburun trafik ve ulaşım
sorunu, acil çözüm bekliyor"
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm, karayollan ve kavşaklar üzerinde aylarca süren trafik sayımlan, kamera
çekimleri ve anketler neticesinde şehrin trafik ve ulaşım sorununa yeni altyapı yatırım­
ları gerektirmeyen kısa ve orta vadeli çözümlerin ortaya konulduğunu açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası, İstanbul'un kangren haline gelen trafik ve ulaşım sorununu ilk
kez gerçekleştirilen bilimsel bir araştırmayla masaya yatırdı.
Aylar süren araştırma sonuçlarının iki ayrı kitap halinde yayınlanarak ilgililerin istifade­
sine sunulması nedeniyle bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet
Yıldınm şu bilgileri verdi:
"İstanbul'un sorunları içerisinde trafik ve ulaşımdan kaynaklanan sorunlar ilk sıralarda
gelmektedir. Özellikle şehrin iki yakası arasındaki geçiş yoğunluğundan kaynaklanan
ve boğaz üzerindeki köprülere bağlantılı çevre yolları ile bu yollara açılan diğer yollar
başta olmak üzere, mevcut yolların yetersiz kalması ulaşım sorununu günün her sa­
atinde en fazla hissedilen sorun haline getirmektedir."
Odamız, İstanbul Valiliği'nin talebi üzerine; şehir trafiğinin taşıdığı özelliklerin belirlen­
mesi, karayollarına alternatif olabilecek nitelikteki deniz ve demiryolu ulaşım imkanları­
nın değerlendirilmesi, mevcut karayolu altyapı eksikliklerinin tespiti, trafiğin yoğunlaştı­
ğı bölgelerin rahatlatılması, şehir içi trafik akışına yeni düzenlemeler getirilmesi ve
mevcut toplu taşıma araçlarının daha verimli kullanılması konularında yeni altyapı ya­
tırımları gerektirmeyen kısa ve orta vadeli uygulanabilecek çözüm önerileri getirilmesi­
ne yönelik olarak Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Ulaştırma Anabilim Dalı ile
birlikte "İstanbul Ulaşımında Acil Eylem Planı" konulu bir çalışma yapmıştır.
İstanbul'daki karayolları ve kavşaklar üzerinde trafik sayımları ve kamera çekimleri,
^^169^^
Ne söyiedih Neden söyledik ?
özel ve resmi kurumlarda ulaşım anketleri yapılarak gerçekleştirilen araştırma iki bö­
lüm halinde gerçekleştirilmiştir.
I) Araştırmanın birinci bölümünde İstanbul trafiği genel olarak incelenmiş ve şehir trafi­
ğinin bütününü ilgilendiren sorunlarla ilgili tespitler yapılarak, bu sorunlara ilişkin öneri­
ler getirilmiştir ve bunlar "İstanbul'un Ulaşım Sorunlarının Çözümü İçin Kısa ve Or­
ta Vadeli Çözüm Önerileri" isimli bir kitapta toplanmıştır.
Araştırmanın bu bölümünde, şehir trafiğinin genelini ilgilendiren sorunlarla ilgili olarak
aşağıdaki öneriler getirilmektedir:
1) Şehir içi ulaşımla ilgili tüm birimler bir çatı altında toplanarak, sorunların tek bir mer­
kezden tespiti ve çözümü için yetkili bir "Kentsel Ulaşım-Trafik Otoritesi" kurulmalıdır.
2) Mesai başlangıç ve bitiş saatleri trafiğin yoğun olduğu saatlere gelmeyecek şekilde
düzenlenmelidir.
3) Bilgisayar ağları, internet vb. teknolojik imkanlar da kullanılarak, işyerine gitmeden
yapılabilecek türdeki işlerin evlerde veya evlere yakın "uydu çalışma merkezleri"nde
yapılması şeklinde çalışma yöntemleri yaygınlaştınimalıdır.
4) Trafiğin yoğun olduğu saatlerde tıkanıklık görülen güzergahlara girişler ücretlendirme vb. yöntemlerle trafik yoğunluğu az olan diğer güzergahlara kaydırılmalıdır.
5) Yaya ve bisikletle ulaşım özendirilmelidir.
6) Yüksek doluluğa sahip araç kullanımı teşvik edilmelidir.
7) Ortak araç kullanımı ve otomobil yerine minibüsle toplu bir şekilde taşımacılık teşvik
edilmelidir.
8) Toplu yolcu taşımacılığı hizmetleri daha rahat ve kullanışlı hale getirilmelidir.
9) Yolculuğun başlangıç ve bitiş noktalannda yeterince park alanlan oluşturulmalı, bu
noktalardaki boş araziler ve kamuya ait alanların ücret karşılığı otopark olarak kullanı­
mına imkan verilmelidir.
10) Toplu taşıma araçlarındaki binme ve inme süreleri çağdaş yöntemlerle hızlandırı­
larak, bu tür araçların duraklarda bekleme süreleri kısaltılmalıdır. Örneğin akbil uygu­
laması bütün toplu taşıma araçlarında geçerli hale getirilmelidir.
11) Şehir içerisinde altyapı çalışması yapan Belediye kuruluşlan, Elektrik, Türk Tele­
kom vb. hizmet kuruluşlanna, yollar üzerindeki çalışmalan sırasında trafik akışını ak­
satmayacak önlemleri alma yükümlülüğü getirilmelidir.
12) Yollardaki asfalt kaplama ve ızgara seviyesi çok kalitesiz bir işçilikle yapılmakta,
özellikle çukur-tümsek vb. yol tuzakları trafik akışını çok yavaşlatmaktadır. Bu alanda
çalışan elemanlar eğitilerek yol kalitesi yükseltilmelidir.
13) Şehir içi trafik durumunu sürücülerin sürekli öğrenebilmeleri, özellikle kapalı veya
sorunlu yollar hakkında anında bilgilendirilmeleri için TRAFİK-FM tarzında trafiğe özel
bir radyo kurulmalıdır.
14) Şehir içi ulaşımda denizden azami şekilde yararlanılmalı, denize paralel hatlar
oluşturulmalı ve deniz taşıtları kara ve demiryolu araçları ile koordineli bir şekilde
çalıştınimalıdır.
15) İskelelere yakın, ucuz otopark alanları oluşturularak özel araç sahiplerinin denizyo­
luna yönelmeleri sağlanmalıdır.
16) Demiryolunda kullanılan ve bugünkü hali ile konfor bir yana yolcu sağlığı ve güven­
liği için tehlikeli durumda olan banliyö trenleri acil olarak modernleştirilmelidir.
II) İkinci bölümde ise bu tespitler ışığında Eminönü ve Fatih ilçelerini kapsayan Tarihi
Yanmada bölgesi pilot bölge olarak seçilmiş ve bölgede uygulamaya dönük inceleme­
ler yapılarak, sadece bu bölgenin trafik sorununun çözümüne yönelik somut öneriler
getirilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde elde edilen tespitler ve öneriler "Tarihi Yarımada'nın Ulaşım Sorunları ve Acil Çözüm Önerileri" isimli ikinci bir kitapta derlenmiştir.
Bu kitapta Tarihi Yanmada bölgesindeki ulaşımın daha iyi hale getirilmesi yönünde
aşağıdaki öneriler getirilmektedir:
1) Suriçine olan otomobil girişine kısıtlama getirilmelidir.
2) Yedikule-Ayvansaray perdesinin batısında katlı otoparklar yapılarak, bölge içine
mekik toplu taşımacılık düzenlenmelidir..
3) Tramvay taşıtları yola uygun hale getirilmelidir.
4) Deniz motorlan için iskele yeri temin edilmeli, sahile paralel yeni iskeleler yapılmalıdır.
5) Karayollarındaki asfalt kaplamalar iyileştirilmeli, asfalt-rögar birleşimleri ıslah edilmelidir.
6) Kavşak sinyalizasyonları iyileştirilmelidir.
7) Millet Caddesi otobüs duraklannda cep kullanımı disiplini sağlanmalıdır.
8) İETT ve Özel Halk Otobüsleri seferleri Millet Caddesi'nden Vatan caddesi'ne kaydınlmalıdır.
9) Fevzipaşa Caddesi'ndeki minibüsler sur dışma çekilmelidir.
10) Zirve saatlerde ana arterlere alternatif güzergahlar kullândırılmalıdır.
11) Ticari taşıtlarm yükleme-boşaltma işlemleri 06:00-22:00 saatleri arasmda yaptırıl­
malıdır.
12) Yaya sirkülasyonu için yollardaki seyyar satıcılar kaldınimalıdır.
13) Eminönü bölgesinde, banliyö hattından Beyazıt ve Cağaloğlu bölgelerine mekik ta­
şımacılığı yapılmalıdır.
istanbul Ticaret Odası "Ekonomik Rapor"u kitap olarak yayınladı.
Yıldırım:"Acil tehlilıe, seçim
el<onomisi uygulanmasıdır"
1997 yılının tamamı ve 1998 yılının ilk aylanna ilişkin ekonomik verilerin ve değerlen­
dirmelerin yer aldığı yayın dolayısıyla bir demeç veren İTO Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım, "Türkiye, yeni siyasi sorun ve belirsizliklerle karşılaşılmadığı takdir­
de, ekonomik dengeler açısından daha istikrarlı bir sürece girmektedir" dedi.
İTO'nun kitabında, Türkiye'nin ekonomik ve sosyal yapısını ortaya koyan göstergeler
ve değerlendirmeler ile uluslararası karşılaştırmalar verilmekte.
Sonuç ve öneriler bölümünde ise "Bugün ekonominin önündeki acil tehlike iktidar par­
tilerinin seçim ekonomisi uygulama yolunu seçmeleridir. Eğer iktidar bu eğilimi kontrol
edebilir ve seçim tavizleri vermekten kaçınabilirse enflasyonun düşme süreci daha
ömürlü olabilir." deniliyor.
İstanbul Ticaret Odası tarafından hazırlanan Ekonomik Rapor kitap halinde yayınlandı.
1997 yılı verilerini kapsayan ve bazı bölümlerde, 1998 yılının edinilebilen aylık verileri­
ne de uzanan yayında, Türkiye'nin ekonomik ve sosyal yapısını gösteren temel göster­
geleri, diyagramlar ve tablolar eşliğinde veriliyor.
Türkiye'yi belli başlı ülkeler ve komşulan ile kıyaslayan karşılaştırmalı tablonun da yer
aldığı raporun yayını nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kuru­
lu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Bilimsel ve objektif bir şekilde durumu, ülke yöneticileri
ve araştırmacılann bilgisine sunuyoruz" dedi.
1997 yılı değerlendirmesi, 1998 yılı beklentileri ve ardından sonuç ve önerilerin de yer
aldığı rapor "Bugün ekonominin önündeki acil tehlike, iktidar partilerinin seçim ekono­
misi uygulama seçmeleridir. İktidar bu eğilimi kontrol edebilir ve seçim tavizleri vermek­
ten kaçınabilirse enflasyonun düşme süreci daha uzun ömürlü olabilir" şeklindeki pa­
ragrafla bitiyor.
Raporun, sonuç ve öneriler bölümünde şöyle deniliyor:
Enflasyon 1980'li yıllarm ortalarından bu yana kronikleşmiş olup yakın zamanlarda %
70 ile 90 arası bir bantta, yani oldukça yüksek bir seviyede seyretmektedir.
Buna karşılık son yıllarda döviz sıkıntısı çekilmemekte ve toplam ithalatın neredeyse
yarısı kadar dış ticaret açığı verilmesine, dış borç anapara ve faiz ödemelerinin yıllık
10 milyar dolar düzeyinde sürmesine rağmen döviz rezervlerinde artış görülmektedir.
İç borç stokunun yüksekliğine ve her yıl katlanarak büyümesine karşılık döviz talebinin
karşılanmasında sıkıntı çekilmemesi, hatta yükselen döviz rezervlerinin sağladığı gü­
vence ve esnek kur politikası ekonominin yüksek enflasyona dayanmasına destek ol­
maktadır. Fakat her ne kadar ekonomi genel olarak enflasyona uyum gösterebiliyorsa
da, toplumdaki büyük kesimlerin enflasyonun etkilerinden korunma ve uyum imkanlannın aynı olmaması, sıkıntılara yol açmaktadır. Bu sebeple enflasyonu düşürmek için
konulan hedeflere varılması önem kazanmaktadır.
Vergi kanunlarında yapılan son değişiklikler ön planda kamu gelirinin artıniması için
atılmış bir adımdır. Ancak beklenen sonucun alınması kanunun görünür eksiklik ve fazlalıklannın kısa zamanda giderilmesi, gereğinin yanı sıra uygulamanın gayeye uygun
yapılması, yani ekonomik aktivitenin zaafa uğratılmaması ve vergi ödeme eğiliminin
düşürülmemesi şartına bağlıdır. Gene de vergi tabanını genişletmek ve adaleti sağla­
mak gibi hedeflere erişilmesi umudunu taşıyoruz. Bu arada enerji gibi temel girdileri
sağlayan kuruluşların fiyatlarını daha aşağı düzeylerde tutabilmeleri enflasyonla müca­
deleye katkı sağlayacak, aynı zamanda mamul üretim maliyetlerindeki artışı frenleye­
rek dış rekabet imkanlarının korunmasına yardımcı olacaktır. Yani, kamunun aşırı har­
camalarının önlenmesi kadar, finans çevreleri ve bazı üretim ve hizmet birimlerinin de
kemer sıkmaları gerekmektedir.
İç borçlanma gereksiniminin bu şekilde kontrolü iç borç faizlerinde Hazine-Merkez Ban­
kası işbirliği ile gerçekleşen düşme eğiliminin tekrar kendini göstermesine imkan vere­
cektir. Yakın zamanda istikrarsızlık hatta yükselme istidadı gösteren bu eğilimin iniş
trendinde tutulması enflasyonun düşürülmesi bakımından hayati önemi haizdir. Çünkü
borçlanma faizi, enflasyonu etkileyen en önemli faktörlerden biridir.
Bu sebeple özelleştirme gelirlerinin faiz yükünü ve oranını düşürecek yani kamunun
para piyasasına bağımlılığını azaltacak şekilde kullanılması gerekir.
Bu arada kamudaki kara deliklerden biri olup açığı gittikçe büyüyen sosyal güvenlik sis­
teminin, emeklilik yaş sınırını ayarlamak veya prim / fayda orantısını esas almak sure-
tiyle süratle düzenlenmesi gerekmektedir.
Her iki halde de sonuç alınması yıllar süreceği için özel sigorta sisteminin devreye so­
kulması düşünülebilir. Kayıt dışı ekonominin kayda alınması başanlabilirse bu da sis­
teme taze para girişi için bir imkandır.
Seçim dönemine girilmesi tarım destekleme fiyatlarının tespitinde aşırı davranılması
tehlikesini getirmektedir. Burada esas, üreticinin yaşam seviyesini yani reel gelirini dü­
şürmeyecek, aynı zamanda piyasa şartlarını göz önüne alan bir fiyat sisteminin uygu­
lanması ve aşın artışlardan kaçınılması olmalıdır.
Dış ticarette ihracatın ithalatı karşılama oranı % 501eri geçememektedir. İthal binek
otoları başta olmak üzere tüketim ve dayanıklı tüketim malı ithalatındaki yüksek artış
eğilimini önleyecek tedbirler alınmasına ihtiyaç vardır. Döviz rezervlerinin yüksek düze­
yi kalıcı olmayabilir.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, çetelerin, devlet ihalelerine
kadar uzandığını bildirdi.
Yıldırım: "Çetelere komisyon ödemeden
devlet ihalelerine katılmak imkansız"
Mehmet Yıldırım, sorunun, polisiye tedbirlerle çözülemeyeceğini, serbest rekabeti esas
alan yeni bir ihale kanunu hazırlanarak acilen yürürlüğe konulması gerektiğini kaydetti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, askeri ihalelerden,
hastane ihalelerine, gıdadan inşaat ve bayındırlık işlerine kadar devlet ihalelerinin çe­
telerin kontrolü altında bulunduğunu belirtti. %10 komisyonu çetelere ödemeyen iş
adamlarının ihalelere kesinlikle katılamadığını ifade eden Mehmet Yıldınm, bundan
hem devletin zararlı çıktığını hem de bu alanda serbest rekabetin işlememesi nedeniy­
le gerçek işadamlarının mutazarrır olduğunu belirtti.
Çetelerin istediği kişiler şu veya bu nedenle ihaleyi kazanamadığı takdirde istihkakın
ödenmesinde çeşitli zorluklarla karşılaşıldığı, ödemelerin 1 yıl sonra yapıldığı, oysa is­
tenen kişilere 10 gün içinde ödeme yapıldığını da Yıldırım tarafından belirtildi.
Sorunun polisiye tedbirlerle çözülemeyeceğini belirten İTO Başkanı, çözümün Devlet
İhale Kanunu'nun tadili ile mümkün olabileceğini ifade etti.
Mehmet Yıldırım, serbest rekabeti esas alan yeni bir ihale kanunu hazırlanarak acilen
yürürlüğe konulmasının şart olduğunu da vurguladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Turizm IHaftası nedeniyle,
sektörün sorunlarını dile getirdi.
Yıldırım: "Turizmde hedeflere
ulaşabilmek için etkin ve sürekli dış
tanıtım yapılmalıdır"
- "2015 yılında 15 milyon turisti ağırlayacak yatak kapasitesine ulaşabilmek için, herke­
se açık kapalı zarf teklif usulüyle turizm yatırımlarına arsa tahsisi yapılmalıdır."
- "Alternatif turizm türleri geliştirilmelidir,"
Turizm Haftası nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Baş­
kanı Mehmet Yıldınm, sektörün içinde bulunduğu sorunları ve çözüm önerilerini dile
getirdi.
Mehmet Yıldırım, bu konuda şöyle konuştu:
Turizm Haftası içinde bulunduğumuz şu günlerde öteden beri büyük umutlar bağladığı­
mız turizm sektörümüzün durumu yine iç açıcı görünmemektedir. Ülkemizin döviz ihtiya­
cının karşılanması, istihdam yaratılması, ekonomik kalkınmanın lokomotifi olması bakı­
mından önemli bir potansiyele sahip olan Türk turizminin, son on yılda önemli gelişmeler
göstermiş olmasına rağmen, bugün bulunduğu nokta hiç kimseyi tatmin etmemektedir.
Nitekim, istikrarsız ve zigzaglı trend içerisinde, turizm sektörü 1998 yılını da hayal kınklığı ile tamamlayacaktır. Yılın ilk yedi ayındaki gelen turist sayısı, bir önceki yılın ay­
nı dönemine göre %1.9 oranında gerilemiştir. Temmuz ayındaki gerileme %5.3'e ulaş­
mış bulunmaktadır. İzlenimlere göre Ağustos ve Eylül aylarında konaklama tesislerin­
de ulaşılan tatminkar kapasitelere rağmen, yılın tamamında geçen yılın performansının
gerisinde kalınması ihtimali bile söz konusudur.
Türkiye turizminde temel sıkıntılar, konjonktürel gelişmeler bir kenara bırakılırsa, tü­
müyle yapısal sorunlardan kaynaklanmaktadır. Söz konusu yapısal sorunların bugüne
kadar çözüme kavuşturulamaması ise, büyük ölçüde turizm olgusunun ülkemizde ye-
terince anlaşılamamış ve değerinin takdir edilememiş olması yüzündendir.
Turizm kesimi, kendi içinde yarattığı gelir, yabancı kaynak girdisi ve istihdam itibariyle,
dünyada ve Türkiye'de en hızlı büyüyen faaliyetlerin başında gelmektedir. Diğer taraf­
tan, eğitimden seyahat acentelerine, ulaşımdan ticarete kadar, ileriye ve geriye bağlantılan güçlü, bu açıdan da sürükleyici bir sektör konumundadır. Turizm sektörünün, ori­
jinal turistik ürün karizmasının dünya turizm pazarlarında tutundurulduğu oranda, "Ge­
leceğin Sektörü" olma vizyon ve niteliği de vardır.
Bu itibarla, Türkiye'nin, sahip olduğu çok yönlü, zengin turistik potansiyelini, farklı ve
özgün turistik ürün seçenekleri olarak, ülke ve dünya insanının istifadesine sunabilme
becerisini gösterebilmesi gerekmektedir.
1980'lerden bu yana, turistik arz kapasitesinin genişletilmesine dönük olarak önemli
atılımların gerçekleştirildiği bilinmektedir. Bu kapasitenin daha ziyade, geleneksel yaz
turizmi faaliyetlerinde yoğunlaştığı görülmektedir.
Hem bu yoğunlaşmayı aşmak, hem de bir açık hava müzesi niteliğindeki ülkemizde tu­
rizm faaliyetlerini, farklı, alternatif alanlara yayarak geliştirmek, Türk Turizm Pölitikalannın temel hedefi olmalıdır. Bu bağlamda, özellikle kültür turizmi ağırlıklı turistik ürün
karmalarının oluşturulması, yabancı ve yerli misafirlerin talep eğilimlerine uygun ola­
caktır. Önümüzdeki yıllarda hazırlıkları devam edecek olan, kültür turizminin bir alt da­
lı olması itibariyle inanç turizmi de denilen faaliyetlere yönelik dış talebin çok iyi değer­
lendirilmesi gerekmektedir. Bunlara ilaveten casino ve eğlence parkı gibi olanakların
da dikkate alınması yararlı görülmektedir.
Alternatif turizm türlerinden, dağ ve kış turizmi, yayla turizmi, kırsal turizm, yat turizmi,
akarsu turizmi, av turizmi, kongre turizmi, sağlık turizmi, gençlik turizmi alanlarındaki
potansiyellerin değerlendirilmesi, turizm fâaliyetlerinin yılın tümüne yayılması ve böyle­
ce daha fazla geceleme gerçekleştirilmesini sağlayabilecektir.
Ülkemizin çok farklı bölge ve yörelerine dağılmış bulunan potansiyel turistik değerlerin,
bölgesel kalkınma çabalarında projelendirilerek ortaya çıkarılması, turistik ürün zengin­
liği bakımından yerinde olacaktır. Bu açıdan, bölgesel turizm projelerinde, uygun dev­
let yardımlan sürdürülmeli, desteklerin amaca uygun kullanımı sağlanmalıdır.
Yeni turizm yatırımlannın, birçok faaliyeti bünyesinde bulunduran, çok yönlü, entegre
projeler olması, konaklama süresini artıran bir faktör olarak önemlidir.
Arz alanında meydana getirilen fiili kapasitelerin doldurulabilmesi, etkin ve sürekli bir
tanıtım, pazarlama organizasyonunu gerekli kılmaktadır. Ülkemizin yurtdışındaki tanı-
tim büroları sayı itibariyle birçok ülkeninkinden fazla olmasına karşın etkin bir tanıtım
gerçekleştirememektedir. Türkiye yurtdışında tanıtım bürosu bakımından dünyada
onuncu sıradadır. Sorun büro sayısının yetersizliğinden değil, bu bürolann işlevi, etkin­
liği ve parasal kaynakları ile ilgilidir. Türkiye'nin tanıtım bütçesi normal bir tur operatö­
rü şirketinin yıllık tanıtım harcamasının bile gerisinde olabilmektedir. Ancak, tahsis edi­
len kaynaklann da etkin ve verimli kullanıldığını söylemek mümkün değildir.
Dış tanıtımlarda, fuar organizasyonlarında, sektörel ve bölgesel vakıf ve dernekler, ye­
rel yönetimler, meslek odaları ve üniversiteler, etkin bir işbirliğine gitmelidir. Hatta,
yerel inisiyatifler harekete geçirilerek, bu konuda kentsel ve bölgesel ihtisas şirketleri
kurularak, dış ticarettekine benzer bir güç birliği ile kolektif teşebbüs, tanıtım, pazarla­
ma ve kontrol düzenine yönelinmelidir.
Sektörün ihtiyacı olan nitelikli insan açığının giderilmesinde kamu yanında, özel eğitim
kuruluşlarının faaliyetleri teşvik edilmelidir.
Turizm hareketlerinin yoğunlaştığı kent ve bölgelerimizde, altyapı eksikliklerinin önce­
likle giderilmesi, bu kapasitelerin uzun vadeli olarak düşünülmesi gerekmektedir.
2015 yılında turist sayısının 15 milyon kişiye ulaştıniması hedef alınmalıdır. Ancak,
mevcut yatak sayısının da bu hedefe paralel olarak artırılması kaçınılmazdır. Bunun için
herkese açık kapalı zarf teklif usulüyle, turizm yatınmlarına arsa tahsisi yapılmalıdır.
Turizm sektörünün bütün alt dallarında; seyahat acenteleri, otel ve turizm işletmeleri,
turist rehberleri, yat turizmi, pansiyon işletmecileri, turizm personeli meslek nitelikleri­
nin belgelendirilmesine dönük sertifikasyon düzenlenmesi gibi alanlarda yasal çalışma­
lar tamamlanmalıdır.
Bu arada, tarihi binalann turizme açılması üzerinde titizlikle durulmalıdır.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı "İhracat Haftası"nı kaygıyla
yaşadıklarını bildirdi.
Yıldırım: "İhracattaki tehlike sinyalleri
tedbir alınmazsa büyük
sorunlara yol açar"
Mehmet Yıldırım, ihracatın Temmuz ayında bir önceldi yılın aynı ayına göre yüzde 4,5
oranında gerilediğini kaydederek, "Hükümet, Uzakdoğu ve Rusya krizleri ile daha da
belirginleşen ihracat sıkıntısına, sessiz kalmaya devam ederse, önümüzdeki aylarda
düşmenin daha büyük boyutlara ulaşmasından endişeliyiz" dedi.
Yıldınm, İhracat finansmanının en önemli ihtiyaç haline geldiğini belirtti.
5-12 Ekim tarihleri arasındaki "İhracat Haftası" nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ti­
caret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, ihracatta tehlike sinyalleri ya­
şandığına değinerek "Tedbir alınmazsa, bu sinyaller, ileride ülke ekonomisi için büyük
sorunlara yol açar" dedi.
Hükümetin, Uzakdoğu ve Rusya krizi ile daha da belirginleşen ihracat sıkıntısına, ses­
siz kalmaya devam etmesi halinde, önümüzdeki aylarda düşmenin daha büyük boyut­
lara ulaşmasından endişe ettiklerini kaydeden Yıldırım, şunları ifade etti:
1997 Temmuz ayında 2 milyar 150 milyon dolar olan ihracat, 1998 Temmuz ayında
%4.5 azalarak 2 milyar 53 milyon olarak gerçekleşti'.
1997 Temmuz'unda 1 milyar 983.7 milyon dolar seviyesinde bulunan dış ticaret açığı
1998 Temmuz'unda %4.5'lik artışla 2 milyar 73.4 milyon dolara yükselirken, ihracatın
ithalatı karşılama oranı 1981 yılından bu yana en düşük düzeye inerek %49.8 oldu.
Uzakdoğu ile başlayan ve Rusya Federasyonu ile devam ederek küreselleşme eğilimi
gösteren krizin ülkemizdeki etkileri bavul ticaretinden sonra ihracatta da belirgin olarak
ortaya çıkmaktadır.
Nitekim, Türkiye'nin özellikle Uzakdoğu ülkelerine ihracatı azalırken, devalüe edilen paNe söyledik. Neden söyledik?
180
ra birimlerinin yarattığı rekabet avantajı nedeniyle bu. ülkelerin gerek ihraç pazarlarımız­
da yarattığı daralmalar, gerekse ülkemize ihraç ettikleri nisbi olarak ucuz malların Türki­
ye'deki ilgili sektörlere yaptığı etkiler krizin kaçınılmaz sonuçları olarak karşımızdadır.
Bu durumda, gerçekçi kur uygulamasından asla taviz verilmemesi her zamankinden
çok önem taşımaktadır.
Krizin etkilerini minimize etmek için başta yeni pazarlara girilmesi ve mevcut pazarlar­
daki ihracatın arttırılması yönünde devletin dış ülkelerde bürolar açarak destek sağla­
ması gereklidir.
Alınması gereken diğer bir önemli tedbir ise, ihracatımıza uzun vadeli yeni kaynaklar
sağlamak amacıyla. Halk Bankası ve Eximbank tarafından oluşturulacak ihracat ve iş­
letme kredisi fonlannın biran önce işlerliğe kavuşturulmasıdır.
Doğrudan parasal teşviklerin kalkması ile birlikte, en önemli ihracat teşvik aracı olarak
ön plana çıkan ihracat finansmanının yeterli düzeyde yapılabilmesi amacıyla Eximbank'a 5 milyar dolar kaynak tahsisi yararlı olacaktır.
Diğer yandan, ihracatçıların taahhütlerinin bir defaya mahsus affedilmesi, SSK primle­
rinin belli bir süre devlet tarafından karşılanması, vergi stopajlarının 2 yıl süre ile
faizsiz ertelenmesi krizden en az şekilde etkilenmemize katkıda bulunacaktır.
İTO son siyasi gelişmeler nedeniyle Italya'daki konferansı boykot etti.
Yıldırım: "Ülkemizin bütünlüğüne
kastedenleri gizleyenlere, sessiz
kalamayız"
Bölücü terör örgütünün İtalyan Parlamentosunda toplantı düzenlemesine izin veren
İtalya hükümetine ilk tepki İstanbul Ticaret Odası'ndan geldi.
İstanbul Ticaret Odası, işadamlarının bu konudaki duyarlılığına örnek olmak üzere, İtal­
ya'da yapılacak bir konferansı boykot etti.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldınm, şöyle dedi:
"Ülkemizin bütünlüğüne, insanlanmızın canına kasteden bölücü terör örgütünün, ger­
çekleri gizleyerek kendisine uluslararası platformda bir yer edinme çabalarına olumlu
yanıt vererek Parlamentosu ile buna alet olan İtalya, tüm Türk halkını karşısına almış­
tır. Buna sessiz kalamayız. Türk iş aleminin bu konudaki siyasi tepkisini ortaya koymak
amacıyla, İtalya'da 22-23 Ekim tarihlerinde yapılacak olan ve Odamızın da konuşmacı
olarak resmen davet edildiği, Messina konferansına katılmama kararı aldık.
Sanırız Türk iş aleminin bu haklı tavrı, İtalyanlara hem Türkiye Cumhuriyeti hem de
kanlı bölücü terör örgütü hakkında gerçeklerin anlatılması bakımından yararlı olur.
İTO, tarih ve kültür hazinemizi gün yüzüne çıkarıcı çalışmalarına
bir yenisini ekliyor:
İstanbul Ticaret Odası tarihi Ahi Ahmet
Çelebi Camii'ni restore edip Vakıflar'a
teslim edecek
İstanbul Ticaret Odası, tahrip olma tehlikesi yaşayan tarih ve kültür hazinelerimizi iyileştirerek gün yüzüne çıkarma çalışmalarına bir yenisini daha ekliyor.
Yılın ilk aylannda Süleymaniye'deki Atıf Efendi Kütüphanesi'nin kalorifer sistemini yenile­
yerek, yüzlerce yıllık el yazması eserleri çürümekten kurtaran İTO bu sefer de, Eminönü'nde Oda'nın hemen yanındaki 500 yıllık Ahi Ahmet Celebi Camii'ni restore edecek.
Bu konuda geçtiğimiz günlerde İTO ile Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında bir protokol
imzalandı.
Ünlü Osmanlı hekimlerinden Ahi Çelebi'nin, 1480-1490 yılları arasında yaptırdığı Ca­
mi, temelindeki kayma problemi ve üst yapısındaki yıpranma ve deformasyon nedeniy­
le uzun müddettir kullanılamıyordu.
İTO ile Vakıflar arasında imzalanan protokole göre. Caminin temel problemi gibi altya­
pı eksiklikleri Vakıflarca tamamlandıktan ve gerekli ruhsatlar alındıktan sonra, İstanbul
Ticaret Odası, tasdikli projesine uygun olarak caminin restorasyon işini gerçekleştire­
cek ve inşaatı her türlü riske karşı sigortaladıktan sonra, Vakıflar'a teslim edecek.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm, "Beş asırlık bu tarihi eserin mevcut durumu halkımızı ve bizi son derece
üzüyordu. Camiyi tekrar ilk günlerindeki haline getirebilmek için, Odamız uzun müddet­
tir çalışma ve girişimler yapıyordu.
Nihayet imzaladığımız protokolle, bunu gerçekleştirme fırsatı bulduğumuz için son de­
rece mutluyuz" dedi.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Dünya Standartlar Günü
dolayısı ile bir demeç verdi.
Yıldırım: "AB Teknik IVlevzuatına uyum
çalışmaları hızlandırılmalı"
14 Ekim Dünya Standartlar Günü dolayısı ile bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Türkiye'de 1038'i mecburi olmak üzere
14.160'a ulaşan standart olduğunu belirterek ancak yine de bu gelişmeleri yeterli gör­
memek lazımdır. Dünya ekonomisine entegre olabilmek ve tam üyelik için hazırlandı­
ğımız AB pazannda yer alırken yurtiçinde de dünya ve AB kalitesi ile rekabet edebil­
mek için çalışmalarımızı yoğun bir şekilde sürdürmemiz gereklidir." dedi.
Mehmet Yıldınm'ın konuya ilişkin demeci şöyle:
Mal ve hizmetlerin asgari kalitesini, taşımalan gerekli özellik ve şartları gösteren stan­
dartlar tüketiciye mukayese yapabilme, ürünü kaliteli ve daha ucuza alma, can ve mal
güvenliğini garanti altına alma, aldanmama imkanını vererek korumakta iken üreticile­
re de kaliteyi ön plana çıkaran, kayıp ve stokları en aza indiren, belirli program dahilin­
de teknolojisini geliştirerek düşük maliyetle üretim yapabilme imkanı sağlamaktadır.
Türkiye'de kalite ve standart bilincinin oluşmasında Türk Standartları Enstitüsü'nün ça­
lışmaları büyük önem taşımaktadır. 124 üyeli Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO)
nün aktif üyesi olan bunun yanında dünya ve Avrupa'da standardizasyonun önemli ku­
ruluşları olan Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (lEC), Avrupa Standardizasyon
Komitesi (GEN) ve Avrupa Elektroteknik Komitesi (CENELEC) üyesi olan TSE dünya­
nın saygın standardizasyon kuruluşlan arasına girmiştir. 1985 öncesi 5.000'nin altında
olan TSE tarafından hazırlanan standart sayısı günümüzde 1038'i mecburi olmak üze­
re 14.160'a ulaşmıştır. Öte yandan üreticilerimizin de standardizasyonun önemini kav­
radığını görmek memnuniyet vericidir. TSE'nin 1964 yılında uygulamaya başladığı
TSE Marka Sistemi ile sözleşme imzalayan firma sayısı 1985 yılına kadar 500'e ulaş­
mamış iken bugün 4907'si yurt içinden 220'si yurt dışından 5127'e, imzalanan sözleş­
me söyledik. Neden söyledik 1
784 <r^'
me sayısı ise yaklaşık 9.000'i yurt içinden olmak üzere 9697'e ulaşmıştır.
Ancak yine de bu gelişmeleri yeterli görmemek lazımdır. Dünya ekonomisine entegre
olabilmek ve tam üyelik için hazırlandığımız AB pazarında yer alırken yurtiçinde de
dünya ve AB kalitesi ile rekabet edebilmek için çalışmalarımızı yoğun bir şekilde sür­
dürmemiz gereklidir.
Bilindiği gibi AB ülkelerinde "Yeni Yaklaşım" olarak adlandırılan uygulamaya göre tica­
rette engelleri ortadan kaldırmak, haksız rekabeti önlemek için artık tüm mallann teker
teker AB standartlarına uyma zorunluluğu yoktur. Ancak, tüketicinin korunması, mal ve
can güvenliği, çevre korunması gibi mülahazalarla belli mal grupları için genel uyulma­
sı zorunlu kuralları içeren direktifler yayınlanmaktadır.
AB ile olan Gümrük Birliği süreci içinde 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi kararlanna göre
1.1.1996 tarihinden itibaren 5 yıllık sürede AB teknik mevzuatına uyum sağlamamız
gerekmektedir.
Dünya ticaretinde gümrük vergisi gibi korumacı önlemlerin yerini çevre koruma, tüketi­
ci hakları, teknik engeller gibi tarife dışı dolaylı engellerin aldığı göz önüne alınarak
ilgili çalışmaların biran önce tamamlanması hayati önem taşımaktadır.
1970 yılında TSE'nin İSO'ya yaptığı öneri ile kutlanmaya başlanan 14 Ekim Dünya
Standartlar Gününün Türkiye'nin eksiklerini görmesi ve tamamlaması için bir vesile
olmasını diliyorum.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, devlet hastanelerinin sağlık
malzemesi ve ilaç bedelleri ödemelerindeki aksaklıkların önemli boyutlara
ulaştığını söyledi.
Yıldırım: "Devlet hastanelerinin
müteahhitlere zamanında ödeme
yapmaları sağlanmazsa iflaslar peş
peşe gelecektir"
Mehmet Yıldırım; "Odamızın birkaç yıldır ısrarla konunun üzerine gitmesine rağmen
ihale şartnamelerinde ödeme sürelerinin bir yıla kadar uzatılabilmesine imkan tanıyan
hükümlerin kaldırılamaması nedeniyle ihale bedelleri teslim tarihinden ortalama 5-6 ay
sonra ödenebilmektedir. Bu kabul edilemez bir süredir" dedi.
Sağlık Bakanlığı'na bağlı devlet hastaneleri ile, Üniversitelerin döner sermayeli hasta­
nelerine satılan sağlık malzemesi, laboratuar malzemesi, ilaç vs. bedellerinin zamanın­
da ödenmemesi yüzünden bu sektörün mensuplannın mağdur olduklannı belirten İs­
tanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, uygulama bu şekilde
devam ederse iflasların çorap söküğü gibi geleceğini belirtti.
Odamızın birkaç yıldır ısrarla konunun üzerine gitmesine rağmen ihale şartnamelerin­
de ödeme sürelerinin bir yıla kadar uzatılabilmesine imkan tanıyan hükümlerin kaldınlamaması nedeniyle ihale bedellerinin teslim tarihinden ortalama 5-6 ay sonra ödendi­
ği açıklandı.
İçinde bulunulan hızlı enflasyonist ortamda sektör mensuplannın mağdur olmamalan
için gecikme faizi ödenmesi gerektiğine dikkati çeken İTO Başkanı, ödeme süresinin 1
ayı geçmemesi gerektiğini açıkladı.
Sağlık sektöründe hazırlanan şartnamelerin de suiistimale açık olduğunu dile getiren
Yıldırım, kurulan özel ilişkilerle anında tahsilat yapanların da varlığına dikkat çekti.
Mehmet Yıldınm, Maliye Bakanı ve Sağlık Bakam'nın acilen konuya el atmalannı ve iha­
le bedellerinin en geç 1 ay içinde istihkak sahiplerine ödenmesini temin etmelerini istedi.
İstanbul Ticaret Odası YönetIrh Kurulu Başkanı, Cumhuriyetin 75. Yılı
nedeniyle bîr kutlama mesajı yayınladı.
Yıldırım: "Cumhuriyetin 100.
Yıldönümünü, sorunları geride bırakmış
şekilde kutlamak için, çalışmalara
hemen başlamak gerek"
Mehmet Yıldırım, 75.yıl mesajında, "Cumhuriyetin 100. yılının kutlanacağı 2023 yılına
toplumsal, siyasi ve ekonomik açıdan yeni, büyük hedefler koymalıyız" dedi
"Yüzüncü yılda 200 milyar dolarlık ihracat hedefine, dünyada söz sahibi bir ülke konu­
muna, bölgelerarası gelir farklılığını gidermiş, bütün fertlerinin sosyal güvenlik, eğitim
ve sağlık sorunları çözümlenmiş bir ülke konumuna ulaşabilmemiz için yapılması gere­
kenleri önümüze koyup, birer birer hayata geçirmeliyiz"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Cumhuriyetin 75.Yıldönümü nedeniyle yayınladığı mesajda, "Şimdi hedef Cumhuriyetin lOO.Yıldönümünü
sorunsuz bir şekilde kutlamanın yollarını bulmaktır" dedi.
Yıldınm'ın bayram mesajı şöyle:
Cumhuriyetimizin 75. yılını görülmemiş bir coşku ile kutluyoruz. Başka hiçbir millete na­
sip olmayan bu coşku tabii ki en doğal hakkımız.
Odamız bu coşkuya, daha bir anlam kazandırabilmek için, Cumhuriyetimizin nimetle­
rinden hemen hemen hiç yararlanamamış ya da en az yararlanmış bölgemizde Şanlı­
urfa Harran'da bir şölen düzenledi.
Geçen hafta yaşadığımız bu coşkuyu izleyebilenler ya da, televizyonlardan görebilen­
ler bugüne kadar bu tür coşkulan hiç yaşayamamış insanlarımızın yüzlerindeki mutlu­
luğa. Cumhuriyet ile bütünleşme heyecanına şahit oldular.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlannın tamamı. Cumhuriyetin nimetlerinden yararlanma-
ya başladıkça, ülkemizin önündeki ufuklar çok daha genişleyecek. Medeni dünya için­
deki yeri daha da sağlamlaşacaktır.
Cumhuriyetimiz 75 yılda büyük ilerleme kaydetmiş, artık, iğneden ipliğe yurtdışından it­
hal eden ülkeden, 130 dan fazla ülkeye 3 bin kaleme yakın mal ihraç eden, ihracatının
yüzde 80'i sanayi ürünlerinden oluşan, 3 kıtada anahtar teslim otoyollar, köprüler ya­
pabilen bir ülke haline geldik.
Ancak bunları tabii ki yeterli göremeyiz.
Cumhuriyetin lOO.yılının kutlanacağı 2023 yılına toplumsal, siyasi ve ekonomik açıdan
yeni büyük hedefler koymalıyız.
Yüzüncü yılda 200 milyar dolarlık ihracat hedefine, dünyada söz sahibi bir ülke konu­
muna, bölgelerarası gelir farklılığını gidermiş, bütün fertlerinin sosyal güvenlik, eğitim
ve sağlık sorunları çözümlenmiş bir ülke konumuna ulaşabilmemiz için yapılması gere­
kenleri önümüze koyup, birer birer hayata geçirmeliyiz.
Burada sorulması gereken Türkiye'yi 2023 yılına kadar kişi başına 10.000 dolar veya
daha yüksek bir refah seviyesine ulaştıracak toplumsal, siyasi ve iktisadi çerçeve şart­
lann neler olduğudur.
1 - İKTİSADİ ŞARTLAR:
Türkiye GAP projesi dışında ekonomik gelişmesini dayandırabileceği büyük ve atıl da­
hili kaynaklara sahip değildir. Bu nedenle 25 yıllık bir perspektif içinde ekonomik büyü­
menin dayanağı dış ülkelerle yapılacak mal ve hizmet ticareti olacaktır.
Türkiye şimdiden uzun vadede rekabet avantajı vadeden ürün türleri ve teknolojiler tes­
pit ederek imkanlannı bu sahalarda yoğunlaştırmak ve uzun vadede belirli üretim ko­
nulannda dünya çapında üstünlük yakalamak arayışı içinde olmalıdır.
2 - SİYASİ ŞARTLAR:
Türkiye'nin siyasi ilişkileri 25 yıllık bir perspektif içinde ele alınırsa ön planda yakın
komşularıyla olan ilişkilerinin düzeltilmesi gereği ortaya çıkmaktadır. Bugün neredeyse
Bulgaristan, Gürcistan ve Azerbaycan dışında kalan bütün sınır komşularımızla temel­
de bizden kaynaklanmayan ve arzu etmediğimiz ihtilaflı veya sıcak olduğu söyleneme­
yecek bir ilişki yapısı söz konusudur.
Bu durum Türkiye'nin diğer ülkelerle olan siyasi ilişkilerine de olumsuz yansımakta.
Komşu ülkelerle ticaret imkanlarını engellemekte. Komşu ülkeler üzerinden geçen tica-
ret yollarının kullanılmasını zorlaştırmaktadır.
Türkiye komşu ülkelerle iyi komşuluk ilişkileri kurmak zorundadır.
2023 yılında Türkiye artık Avrupa Birliği üyesi bir ülke olmalı veya AB ile ilişkileri iki ta­
raf için de tatminkar ve kalıcı bir zemine oturtulmalıdır.
3 - TOPLUMSAL GELİŞME:
Türkiye bugün için toplumsal olarak iki grupta toplayabileceğimiz bazı önemli mesele­
lerin de üzerinde durmak zorundadır. Bunlar,
- Etnik farklılığa dayanan ayrımcı eğilimlerle inanç ve adet farklılıklarına dayanan eği­
lim sorunlan,
- Bölgelerarası gelir farklılıklanna dayanan sorunlardır.
Önümüzdeki 25 yıl içinde, hatta çok daha kısa bir süreç içinde bu sıkıntılann ortadan
kaldınlabilmesi lazımdır.
2023 yılına kadar bu gibi sorunların Türkiye'nin gündeminden çıkanimış olması gerek­
mektedir. Bunun sağlanabilmesi büyük ölçüde yükseltilen gelir seviyesinin ve sosyal
imkanlann bölgeler arasında dengeli bir şekilde dağılımı ve eğitimin ve kültür tüketimi­
nin yaygmlaştınlıp geliştirilmesine bağlıdır.
Önümüzdeki 25 yıl içinde kamusal yapılanma, yönetim şekli ve siyasi sistemlerin tar­
tışma ve değişiklik konusu yapılmasına son verilebilmesi lazımdır. Türkiye yaygın ka­
bul gören bir yönetim sistemine ve siyaset anlayışına sahip olabilmeli. Bu gibi mesele­
ler toplumumuzun gündeminden kaldırılabilmelidir. Bunun için daha az sayıda ve etki­
li partileşme, parti içi demokrasinin işlerlik kazanması, parlamenter yönetimde, siyasi
dokunulmazlığın özüne dokunmadan yönetim üzerinde sürekli ve etkili yargı denetimi­
nin kurulması gereklidir. Siyasetçi toplumda yüksek itibar sahibi olabilmeli, siyasi sis­
tem bir gelenek olarak yaygın kabul görebilmelidir.
Eğitimde artık amaç herkese okuma yazma ve belirli asgari bilgilerin sunulmasından
ibaret olamaz. Eğitimde kalitenin ön plana çıkması, yetenek kazandırılması ve mesle­
ki yetenek geliştirilmesi, araştırma ön plana çıkarılmalıdır.
Uluslararası rekabet ekonomik zeminde firmalar arasında yürütülen bir mücadele gibi gö­
rünse de gerçekte ülkelerarası rekabet eğitim sistemleri arasında başlar ve sonuçlanır.
Önümüzdeki 25 yıl dünyayı bilgi çağma götürmektedir. 2023 yılında başarı daha iyi eği­
tilmiş, daha yetenekli insan varlığına sahip olan toplumların hakkı olacaktır.
Bunları başarmak için gerekli ve yeterli potansiyele sahibiz. Biz iş dünyası olarak, bu­
nu başarabileceğimize inanıyoruz. İnanmak, başarmanın yansıdır.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, yüksek enerji maliyetlerinin İhracatımıza yaptığı
olumsuz etkiyi giderici düzenlemelere olan ihtiyacı dile getirdi.
Yıldırım: "Enerji maliyetleri mutlaka
dünya fiyatları düzeyine indirilmelidir"
Mehmet Yıldırım, özellikle ihracatımızın yüzde 40'ını gerçekleştiren hazır giyim ve
tekstil sektörünün, LPG, fuel-oil, elektrik gibi enerji maliyetlerindeki yüksekliğin getirdi­
ği fiyat dezavantajı nedeniyle, uluslararası pazarlarda pay kaybetmekte olduğunu be­
lirterek, enerji maliyetlerini yükselten fon ve vergilerde indirim yapılmasının acil bir ihti­
yaç haline geldiğini vurguladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, temel bir üretim gir­
disi olan enerjinin dünya fiyatlarından temininin, ihracatçıların devletten beklentisi ol­
maya devam ettiğini bildirdi.
Yıldınm konuyla ilgili açıklamasında, şu hususlara değindi:
"Son zamanlarda Türkiye'de enerji yatınmlannın yavaşlaması, ekonominin ve nüfusun
hızla büyümesi sonucunda artan talep karşısında, enerji üretimi yetersiz kalmaya baş­
lamıştır. Enerji arzı yetersizliği ise, üretimi tehdit eden ve enerji fiyatlarını yükselten
olumsuz bir faktör niteliği taşımaktadır.
Türkiye'de, ihracatın yaklaşık %40'ını meydana getiren hazır giyim, konfeksiyon ve
tekstil-hammadde sektöründe enerji maliyetlerinin, Türk ihraç ürünü için uluslararası
pazarlarda fiyat dezavantajı yarattığına yoğun bir şekilde tanık olunmaktadır.
Türkiye'nin ihracatını artırmak zorunda olduğu bütün ekonomik çevrelerce bilinmekte­
dir. Zira ekonomik güçlüklerin aşılması, cari işlemler dengesindeki açığın kapatılması
ve toplumsal refah düzeyini yükseltmenin yolu ihracattan geçmektedir.
Uluslararası ticaret arenasında ise, zorlu bir mücadele yaşanmaktadır. Bunda Uzakdo­
ğu ve Rusya'da başlayan ve küreselleşme eğilimi gösteren krizin etkisi tartışmasızdır.
Bahsedilenler ışığında, dünya markası yaratma ve dış pazarlarda kalıcı olmada en faz­
la şansa sahip bu sektörde rekabet dezavantajı yaratan (LPG, fuel oil, elektrik gibi)
enerji maliyetlerinin fon ve vergilerde ayarlama yapılması suretiyle aşağı çekilmesi ar­
zu edilmektedir.
Mevcut durumda ithal edilen enerji Akaryakıt Fiyat İstikrar Fonu (AFİF) ve Akaryakıt
Tüketim Vergisi (ATV) gibi maliyet artırıcı faktörlerin etkisiyle ihraç malının fiyatını yük­
seltmekte, uluslararası pazarlarda Türkiye'nin rekabetini güçleştirmektedir.
Örneğin motorinin CİF İtalya fiyatı 26.688 T M t iken, AFİF'nin ve ATV'nin ilavesiyle
87.488 TL/It'ye ulaşmaktadır. Yine Fuel oil (No.6) CİF İtalya fiyatı ile 19.317 TL/İt. iken,
ATV'nin ilavesiyle 23.180 TL/İt. olmaktadır.
Hem anılan sektördeki ihracatçımıza, hem de Türkiye'nin ihracatına sahip çıkmak adı­
na, enerji girdisinin dünya fiyatlarından temini hızla gerçekleştirilmelidir. Böyle bir yol
izlemekle, bir taraftan ihracatçımız mücadelesinde yalnız ve desteksiz olmadığı yönün­
de motive edilirken, aynca Türkiye'nin ihracatını 21 .yüzyıla hazırlama çabalan içinde
de yer alınmış olacaktır." dedi.
Afe söyledik Neden söyledik 7
m
<r<--
n.n.i998
Yıldırım: "Dürüst bürokrat ve
yöneticilere salıip çıkalım"
Yıldırım, Halk Bankası Genel Müdürü hakkında çıkan suçlamalarla ilgili olarak yaptığı
açıklamada, elinden trilyonlarca liralık işlemler geçen bir yöneticinin, üç beş kuruşluk
harcamalann usulsüz olduğu gerekçesiyle suçlanmasının mantıklı olmadığını belirtti.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldınm, Halk Bankası Genel Müdürü hakkın­
da çıkan suçlamalarla ilgili olarak yaptığı açıklamada, elinden trilyonlarca liralık işlem­
ler geçen bir yöneticinin üç beş kuruşluk harcamaların usulsüz olduğu gerekçesiyle
suçlanmasının mantıklı olmadığını belirtti. İTO Başkanı, Halk Bankası Genel Müdürü­
nün kendi döneminde küçük ve orta işletmelerin yararını gözeten uygulamalara yönel­
miş olmasını takdirle karşıladıklarını, kamuoyunun dürüst yöneticilerin, bürokratlann
arkasında olmaları gerektiğini ifade etti.
Mehmet Yıldınm, dürüst yöneticilerin sudan sebeplerle ürkütülmemesi gerektiğini, ak­
si takdirde bu tür yöneticileri kamu kuruluşlarının bulmakta zorlanacaklannı dile getirdi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Türk halkının infialini İtalyan
meslektaşlarına iletti: İtalya ile ticari ilişkiler sıfırlanabilir.
Yıldırım: "İtalya'nın terönst başı ile ilgili
yanlış tutumu, zaten sorunlu olan
ilişkilere tuz biber ekmiştir"
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Roma, Milano, Tori­
no başta olmak üzere tüm İtalyan Ticaret Odalarına birer mektup göndererek, son ge­
lişmeler nedeniyle Türk-İtalyan ilişkileri konusundaki endişelerini dile getirdi.
Yıldırım mektuplarda son günlerde İtalya'nın Türkiye'ye karşı hasmane bir tutum sergi­
lediği, İtalyan Parlamentosunun kendine kürt parlamentosu adını veren terörizm yanlı­
sı bir grubun toplantı yapmasına izin vermesinin şokunu henüz Türk kamuoyu üzerin­
den atamamışken, bu defa 30 binden fazla Türk vatandaşının terörist eylemler sonucu
ölümüne neden olan bölücü örgüt PKK lideri Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye iade edil­
meyip, üstelik kendisine sığınma hakkı tanınacağının İtalyan resmi ağızlarından açık­
lanmasının, zaten sorunlu olan ilişkilere tuz biber ektiğini ve Türk halkını çok ağır şe­
kilde rencide ettiğini ifade etti.
İTO Başkanı Yıldırım, bu tutumun devam etmesi ve terörist bir kuruluşun başı olan
Öcalan'ın iade edilmemesinin, Türk-İtalyan ticari ve ekonomik ilişkilerine büyük zarar
vereceği, İtalyan mallarına karşı boykota kadar varacağı ve İtalya ile olan ticari ilişkile­
ri sıfır noktasına getireceği konusunda İtalyan Oda Başkanlannı uyardıklannı açıkladı.
İTO, elektronik ticareti araştırıp kitap lıalinde yayınladı.
Yıldırım: "Elektronik ticaret, bilgi
çağının gereğidir"
İstanbul Ticaret Odası, bilgi ekonomisinin canlı ve güncel bir boyutunu, Türk bilim ve
uygulama yaşamının yararlanma ve tartışma alanına soktu.
"Bilgi Ekonomisinde Elektronik Ticaret" ismini taşıyan araştırma kitabı yayınlayarak, ül­
kemiz insanlannın bu önemli konuya eğilmelerine öncülük eden İTO, böylece Türki­
ye'nin, bilgi çağının dışında kalmaması yönündeki çalışmalarına bir yenisini ekledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, kitabın yayını dolayı­
sıyla verdiği demeçte şöyle dedi.
"Bilgi Çağının getirdiği yeni kavramlardan biri de "Elektronik Ticaret" kavramıdır. İletişi­
min en gelişmiş şekli olan internet ile yapılan alışverişler ise elektronik ticaretin yalnız­
ca küçük bir bölümüdür. Ülkemizde, henüz yeni yeni telaffuz edilmeye başlanan bu
kavramlar günlük yaşantımızda da oldukça kısıtlı olarak yer almaya başlamıştır. Gerek
altyapı ve yatırımların yetersizliği gerekse konuyla ilgili yetişmiş insan gücünün henüz
istenilen düzeyde olmaması, bu oluşumun hızını yavaşlatmaktadır."
Odamızca, bu konuda üyelerimizi ve ilgilileri bilgilendirmek ve bazı sorulara cevap
oluşturmak amacıyla hazırlanan "Bilgi Ekonomisinde Elektronik Ticaret" adlı çalışmada
bilgi çağı ve elektronik ticaret kavramlarının doğuşu, ticaret hayatına etkileri, dünyada­
ki uygulamalar ve Türkiye'deki yapısı ayrıntılı olarak incelenmektedir".
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, 1999'a girerken Türkiye
ekonomisinin durumunu değerlendirdi:
Yıldırım: "Olumsuz dış etkenler,
yanlış vergi düzenlemeleri ve politik
belirsizlik ile birleşince, iyi başlayan
bir yıl heba oldu"
Mehmet Yıldırım, "İç ve dış piyasaların durumu karşısında yeni pazarlar bulunması
Önem kazanmaktadır. Bu sebeple ihracatın artırılması ve yeni pazar arama faaliyetleri­
nin teşviki gerekir. Hükümetin son aldığı kararlar arasında Eximbank'in ihracat öncesi
ve sonrası kredilerine yeni imkanlar sağlanması, dış kredilerde % 6'lık KKDF kesintisi­
nin kaldırılması gibi ihracatın teşvikine yönelik tedbirler memnuniyet vericidir. Bunun ta­
mamlayıcısı olarak yeni dış pazar arama ve bu pazarlara giriş konulannda devlet des­
teğinin artırılması, hassas sektörlerimizi korumak ve iç talep ve üretimin daha da daral­
masını önlemek üzere, tüketim malı ithalatının artışına karşı halkımızın ve hükümetimi­
zin duyarlı davranması, bu akıma medyanın da öncülük etmesi gerekmektedir." dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, son günleri yaşan­
makta olan 1998 yılının ekonomik değerlendirmesini yaparken, iyi başlayan yılın olum­
suz dış etkenler, yanlış ekonomik-mali düzenlemeler ve politik istikrarsızlığın bir arada
gelmesi ile heba olmuş bir yıla dönüştüğünü belirtti.
Yıldırım, 1998 yılı değerlendirmesinde şu hususlan dile getirdi.
1998 yılı iyi başlamış, fakat bütün dünya piyasalarını derece derece etkileyen finansal
krizin ekonomimiz üzerinde de olumsuz etkileri yılın ikinci çeyreğinden itibaren görül­
meye başlamıştır.
Bir taraftan iç politikadaki istikrarsızlığa, diğer yandan ise Güneydoğu'daki terörün eko­
nomik faaliyeti baltalamasına rağmen, özel sektörün gücü ve dinamizmi ilk çeyrekte
ekonomide % 9 oranında bir büyüme gerçekleştirmiştir.
Ancak Japonya'dan başlayan finansal krizin, ekonomileri Japonya'ya göre çok zayıf
olan Güneydoğu Asya kaplanlannı perişan etmesi sonucu kriz yaygınlaşmıştır. Bu kri­
zin etkileri geçmeden Rusya'nın ödeme güçlüğü içine girmesi ve moratoryum ilan et­
mesi, bu pazarı da kapatmış, ekonomimizin 2. ve 3. çeyreklerde daralmasına yol aç­
mıştır. Bu durumda 1998 yılında ekonomideki büyüme hızının % 3'e düşeceği tahmin
edilmektedir.
Uzakdoğu krizi bazı sektörierimizdeki üretim düşüşlerini ve durgunluğu hızlandırmıştır.
Güney Kore, Tayland, Endonezya ve Malezya paralarının büyük değer kaybına yol açan
ve Güneydoğu Asya kaplanlarını felce uğratan bu kriz maalesef bizi de etkilemektedir.
Başlangıçta krizin Türkiye'mizde nispeten daha az hissedilmesinin nedenleri arasında
ülkemizdeki yabancı sermayenin değer olarak azlığı, bankalarımızın ihtiyatlı davranış­
ları ve KOBİ'lerin esnekliği sayılabilir. Ama yine de krizin etkileri yıl sonuna doğru da­
ha belirginleşmiştir. Hemen hemen aynı pazariara tekstil, giyim ve deri konfeksiyon ih­
raç ettiğimiz, yani rakiplerimiz olan bu ülkelerin ihraç mallarının yüksek devalüasyon
sebebiyle ucuzlaması, başta demir-çelik ürünleri olmak üzere gerek bu ülkelere gerek­
se aynı pazariara yönelik ihracatımızı baltalamıştır. Küresel krizi daha da ağıriaştırabilecek bir faktör olarak Çin'in de bir devalüasyona gitmesi tehlikesi şimdilik uzaklaşmış
görünmektedir.
Uzakdoğu krizinin diğer ülkelerde yarattığı tedirginlik ve belirsizlik, girişimcileri tereddü­
de düşürmüştür. Aynı sebeple yabancı yatınmcılann Rusya krizi ile biriikte İstanbul
Borsası'ndan çekilmesi, büyük bir düşüşe yol açmış, borsa şirketlerini ve iştirakçileri et­
kilemiştir.
Ekonomik durgunluktan etkilenen sektörierin başında tekstil gelmektedir. Gümrük Birliği'nden sonra Avrupa'ya ihracatın artacağı ümidiyle kapasite artırıcı yatırımlara karşın
beklenenin olmaması tekstil sektörümüzü ciddi şekilde zora sokmuştur.
Bu sektör dışında otomotiv ve inşaat gibi lokomotif sektörierinde de bir durgunluk ya­
şanmaktadır. Otomotiv üretimindeki durağanlık 3. çeyrekte % 12 üretim düşüklüğüne
dönüşmüştür, inşaat sektöründe de % 1'i aşkın gerileme vardır.
Dış etkenlerin yanı sıra, mahiyet ve zamanlama bakımından yanlış olan vergi düzen­
lemeleri, piyasa şartlarının bozulmasına sebep olmuştur.
ı
Durgunluk ve satışlardaki azalmadan doğan nakit sıkıntısı buna eklenmiş, politik ve
ekonomik belirsizlik, kişiler ve firmalann nakit tutma eğilimini güçlendirmiştir. Bu sebep­
le gerek ödemeler, gerekse harcamalarda geciktirmeler olmaktadır. Bu durum zincirie-
me etki ile nakit darlığmm yaygmlaşmasma yol açmaktadır.
Talepteki gevşemenin en istenmeyen sonuçlarından biri işçi çıkarmalara yol açılması­
dır. Bu konuda işaretler görülmektedir. Halbuki işçi çıkarma en son çare olmalı, bun­
dan önce makul bir ücret planı ile sorunun çözülebilme imkânı araştırılmalıdır.
Ekonominin sıkıntılı dönemlerinden selametle çıkılabilmesi için bütün kesimlerin üstle­
rine düşen görevi yapmaları gerekir. Hükümet vergi kanununun tedirginlik yaratan, iş­
letmelerin nakit sıkıntısı içinde bulunduğu bir dönemde peşin vergi gibi ilave yük bindi­
ren hükümlerini en azından ertelemelidir.
Bu arada mali kurumlara, bankalarımıza da görev düşmektedir. Halen bankaların fonk­
siyonu genelde faizle para toplayıp bunu geniş sayılabilecek bir kâr marjı ile Hazine'ye
satmak şeklinde görünmektedir, iş çevrelerine kredi vermekten bu karışık dönemde kaçınılmaktadır. Halbuki sanayici, tüccar, küçük, işletmelerin bu sırada her zamandan
çok banka desteğine ihtiyacı vardır. Reel ekonomi desteklenirse krizden daha çabuk
çıkabiliriz.
İthalat
9 aylık ithalatın geçen yıla göre % 1.6 düşmesi, özellikle aramalı ithalatının % 3 azal­
ması talep ve üretimdeki durgunluğun kanıtıdır.
Buna karşılık tüketim malı ithalatının % 8'e yakın bir oranda artmaya devam etmesi
olumsuz bir gelişmedir ve ekonomideki çarpıklığın göstergesidir.
Gelir dağılımındaki bozukluk lüks ithal mallarına karşı rağbetin sürmesine yol açmak­
tadır. Diğer taraftan dış pazarlardaki daralma sebebiyle Avrupalı tüketim malı pazarla­
yıcıları Türkiye'ye akın etmekte ve maalesef medyamız dahil yabancı ürün reklam ve
propagandasına yardımcı olunmaktadır. Bu noktada tüketiciye düşen görev reklamla­
ra kapılmayarak yerli ürünleri ithal mallarına tercih etmektir. Halkımız aksi halde bu du­
rumun içeride birçok kişinin işsiz kalmasına yol açacağı bilincinde olmalıdır. Aynı şekil­
de sanayicimizin aramalı ve hammadde ihtiyacını mümkün mertebe içeriden temine
gayret etmesi kendi menfaatleri icabıdır. Çünkü bu hareket dönüp gene sanayiciyi fe­
rahlatacaktı r.
İhracatta Duraklama
İhracattaki artışın dünyadaki finansal.kriz yanı sıra bavul ticaretinin kesilmesi gibi se­
beplerle ilk 9 ay itibariyle % 1'in altına düşmesi ihracatın desteklenmesi gereğini gün­
deme getirmektedir.
Nakdi teşviklerin kalmadığı bir ortamda ihracatı, teşvik için en önemli çare doğru bir kur
politikası izlenmesidir. Son yıllarda Türk Lirası yabancı paralara karşı değer kazanmış,
yani ihraç mallanmız o nispette pahalanmış, rekabet gücünü kaybetmiştir. Kurlara enf­
lasyonla mücadele aracı olarak müdahale edilmemeli piyasada arz-talep dengesiyle
gerçekçi kur teşekkülüne imkân verilmelidir.. Merkez Bankası dövizlerinin bu maksatla
boşuna eritilmesi de önlenmelidir.
SONUÇ
Türkiye, ekonomik kriz içinde sayılmamakla beraber, ülkenin sıkıntılı bir dönemden
geçmekte olduğu inkâr edilemez. Dünya'daki finansal krizin etkisiyle dış piyasaların da­
raldığı bir dönemde, içeride enflasyonist büyümeyi önlemek maksadıyla alınan ekono­
mik ve mali tedbirlerin aynı zamana rastlaması ve buna hükümet değişiminin yarattığı
istikrarsızlığın da eklenmesi bu sonucu doğurmuştur.
İç ve dış piyasaların durumu karşısında yeni pazarlar bulunması önem kazanmaktadır.
Bu sebeple ihracatın artırılması ve yeni pazar arama faaliyetlerinin teşviki gerekir. Hü­
kümetin son aldığı kararlar arasında Eximbank'in ihracat öncesi ve sonrası kredilerine
yeni imkânlar sağladığı, dış kredilerde % 6'lık KKDF kesintisinin kaldırılması gibi ihra­
catın teşvikine yönelik tedbirler memnuniyet vericidir. Bunun tamamlayıcısı olarak ye­
ni dış pazar arama ve bu pazarlara giriş konularında devlet desteğinin artırılması la­
zımdır. Dış kaynaklardan kredi sağlamanın zorlaştığı günümüzde, Ödemeler Dengesi
bakımından ithalat üzerinde de durulması, tekstil ve otomotiv gibi hassas sektörlerimi­
zi korumak ve iç talep ve üretimin daha da daralmasını önlemek üzere, tüketim malı it­
halatının artışına karşı halkımızın ve hükümetimizin duyarlı davranması, bu akıma
medyanın da öncülük etmesi gerekmektedir.
1999 YILI İÇİN TAHMİNLERİMİZ
1997 Sonu
1998
1999
% 8.3
% 3.0
%4.0
Toptan TEFE
83.0
65.0
70.0
Perakende TÜFE
88.0
80.0
80.0
2.240
4.000
6.500
İthalat
48.559
48.000
50.800
İhracat
26.261
26.500
28.300
Açık
22.297
21.500
22.500
Cari Denge
-2.678
-3.510
-3.600
İç Borç Stoku (Trilyon TL)
6.283
12.000
20.000
Dış Borç Stoku (Milyon $)
92.216
Haz.'98 97.200
104.000
ABD Dolar Tahmini
204.750
320.000
510.000
Alman Mark Tahmini
114.240
188.000
300.000
GSMH Reel Büyüme Oranı
Fiyatlar DİE Yıl Sonu % Artış
Bütçe Açığı (Trilyon TL)
Diş Ticaret (Milyon $)
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Yalım Erez'in
Cumlıurbaşkan'ınca görevlendirilmesinin memnuniyetle karşılandığını bildirdi.
Yıldırım: "Sayın Erez'in, ülkemizin bu
hassas döneminde başanlı olacağına
inanıyoruz'
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, Yalım Erez'in hükü­
meti kurmakla görevlendirilmesini memnuniyetle karşıladıklannı bildirdi.
Mehmet Yıldırım konuyla ilgili açıklamasında şöyle dedi:
Sanayi ve Ticaret Bakanı, Muğla Milletvekili Sayın Yalım Erez'in, Cumhurbaşkanı Sa­
yın Süleyman Demirel tarafından, hükümeti kurmakla görevlendirildiğini büyük memnu­
niyetle öğrendik.
Sayın Yalım Erez daha önce, sırasıyla, İstanbul Ticaret Odası ile Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığı'nda bulunmuş, milletvekili seçilerek
T.B.M.M. çatısı altında göreve başladıktan sonra da Sanayi ve Ticaret Bakanı olarak
ülkemize hizmet vermiştir.
Sayın Yalım Erez'in sanayici bir aileye mensup bulunduğunu ve uzun yıllar boyunca
dernek, sendika ve Odalar gibi değişik iktisadi örgütlerde aktif olarak çalıştığını hatırla­
dığımız için, bilhassa iktisadi alanda sahip olduğu deneyimin yeni ve pek önemli göre­
vinde kendisine yardımcı olacağına eminiz.
Türkiye'nin global iktisadi durgunluğun etkisini her gün giderek artan şekilde hissettiği
ve bu etkinin sanayiciler, ticaret alemi, çalışanlar gibi hemen her kesim üzerinde deği­
şik ölçüde ama önemli derecede tesir yaptığı bir dönemde bulunmaktayız. Enflasyon,
kamu açıklan, likidite sorunu ve yüksek faizler gibi kronik sorunların yanı sıra, tekstil
sektöründe ileri derecede olmak üzere, tüm perakende ticarette görünen talep daral­
masının ülkemizdeki iktisadi istikrarı zedelemeye başladığını müşahede etmekteyiz, ik­
tisadi sorunların toplumsal sıkıntılara da yol açabileceği bilinmektedir.
Ayrıca seçim dönemine girilmiş olması ile seçim sonrasına ilişkin sorular, belirsizlik fak-
törünü fevkalade arttırmaktadır.
Halbuki serbest piyasa ekonomisinin temel gücü olan iş alemi için belirsizlik en aza in­
dirilmesi gereken bir faktördür. Türkiye'nin içinde bulunduğu koşullarda bu ihtiyaç ken­
dini bilhassa hissettirmektedir.Sayın Yalım Erez'in gerek çeşitli ekonomik kuruluşlarda
gerekse Sanayi ve Ticaret Bakanı sıfatıyla yaptığı görevlerde edindiği bilgi ve deneyim
ile ülkemizin bu hassas dönemden başarıyla geçmesf için en uygun kişi olduğuna ina­
nıyoruz. Sayın Erez'in güven verici kişiliğinin bir yansıması olan değişik niteliklere sa­
hip kişi ve örgütlerle kurup sürdürdüğü ilişkilerdeki başarı düzeyi de bu inancımızı
pekiştirmektedir.
Istanbul
Ticaret Odası
1999 Yılının önemli ekonomik ve siyasi olaylan
Yıl içindeki gelişmelerin özeti
Avrupa Biriiği'nde tek para birimine geçme karan alındı. DSP Genel Başkanı Bülent
Ecevit erken seçim amacıyla kurulan koalisyon hükümetinde Başbakan oldu. Kenya'da
yakalanan bölücü başı Abdullah Öcalan Türkiye'ye getirildi. Genel ve yerel seçimler
yapıldı. Seçimlerden DSP birinci, MHP ikinci, FP üçüncü parti olarak çıktı, CHP barajı
aşamadığı için tarihinde ilk kez TBMM'ne giremedi. Bülent Ecevit'in Başbakanlığında
DSP, MHP ve ANAP koalisyon hükümeti kuruldu. Bölücü başı Abdullah Öcalan vatana
ihanet suçuyla yargılandığı davada ölüm cezasına çarptın İdi. Cumhuriyet tarihinin en
büyük doğal felaketi olarak anılan ve büyük can ve mal kaybına sebep olan Marmara
ve Düzce depremleri-oldu. AG İT üyesi 54 ülkenin başkanlan İstanbul'da bir araya gel­
erek yüzyılın son zirvesinde 21. yüzyılı değerlendirdi. Deprem zararlarının karşılanması
amacıyla alınan tedbirler çerçevesinde çıkarılan ve kamuoyunda "deprem vergisi
kanunu" olarak anılan Kanun yayınlandı. Bu kanunla başta gelir vergisi, kurumlar ver­
gisi ve KDV olmak üzere, bir çok alanlarda ek vergiler getirildi. Aralık sonlarına doğru
Esbank, Egebank, Sümerbank, Yurtbank ve Yaşarbank'a elkondu. Kamu açıklan ve iç
borç stokunun baskısı altında hükümet IMF ile üç yıllık yeni bir stand-by anlaşması
yaptı. Belirli bir istikrar programının uygulanması şartıyla önemli dış kaynak sağlandı.
Global kriz bu kez Güney Amerika'ya sıçrayarak Brezilya ve Arjantin'i etkiledi.
Yıl içindeki gelişmelerin kronolojik seyri
1 Oca/c Avrupa Biriiği'nde tek para birimine geçildi. Yeni Euro banknotları 2002 yılında
dolaşıma çıkacak.
4 Ocak Yeni yıla Dolar 314.230 lira, Mark 188.240 liradan başladı. Bir önceki yıla ait
tüketici fiyatları artış oranı %84,6, toptancı fiyatları artış oranı %71,8 olarak açıklandı.
7 Ocak Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümeti kurma görevini DSP Genel
Başkanı Bülent Ecevit'e verdi.
14 Ocak İstanbul Ticaret Odası 117. kuruluş yılını kutladı.
3 Şubat TEFE yıllık %50 artış oranı ile son sekiz yılın en düşük düzeyine indi.
16 Şubat Kenya'da yakalanan bölücü başı Abdullah Öcalan Türkiye'ye getirildi.
18 Nisan Genel ve yerel seçimler yapıldı. Seçimlerden DSP birinci, MHP ikinci, FP
üçüncü parti olarak çıktı, CHP barajı aşamadığı için Meclise giremedi.
22 Nisan CHP Genel Başkanı Deniz Baykal istifa etti. Yapılan olağanüstü kurultayda
Atlan Öymen CHP Genel Başkanı oldu.
2 lİ/tayıs FP Milletvekili Merve Kavakçı'nm türbanını çıkartmadan TBMM Genel
Kurulu'na girmesi yemin törenini kanştırdı.
28 Mayıs Bülent Ecevit'in Başbakanlığındaki DSP, MHP ve ANAP koalisyon hükümeti
kuruldu, Devlet Bahçeli Başbakan Yardımcısı oldu.
18 Haziran
Bankalar Kanunu TBMM genel kurulunda kabul edildi.
29 Haziran Bölücü başı Abdullah Öcalan vatana ihanet suçuyla yargılandığı dava
sonucunda ölüm cezasına çarptırıldı.
7 Te/nmı/z Avrupa Birliği'nde "duty-free" olarak bilinen gümrük mağazalarındaki vergi­
siz satışlar kaldırıldı.
13 Ağustos Uluslararası tahkim yolunu açan Anayasa değişikliği TBMM'de kabul edil­
di. Emeklilik yaşının kadınlarda 58, erkeklerde 60'a çıkarılması ile ilgili Sosyal Güvenlik
yasa tasansının 6. maddesi TBMM genel kurulunda kabul edildi.
17 Ağustos Marmara depremi oldu. Deprem ekonomiyi de derinden etkiledi, deprem
nedeniyle uğranılan zararın 15 milyar dolar civannda olduğu öne sürüldü.
26 Eylül G-7 toplantısında, küresel ekonomide yaşanabilecek olası krizleri önlemek
amacıyla oluşturulan G-20 Grubu içinde Türkiye'nin de yer almasına karar verildi.
21 Ekim Cumhuriyet Gazetesi yazarı ve eski Sanayi ve Ticaret Bakanlarından Ahmet
Taner Kışlalı otomobiline konan bombanın patlaması sonucu hayatını kaybetti.
5 Kasım 10 milyon liralık banknotlar tedavüle çıktı.
12 Kasım Önemli maddi hasar ve can kaybına neden olan Düzce depremi oldu.
18 Kasım AGİT üyesi 54 ülkenin başkanları İstanbul'da bir araya gelerek yüzyılın son
zirvesinde 2 1 . yüzyılı değerlendirdi.
26 Kasım Deprem zararlarının karşılanması amacıyla alınan tedbirler çerçevesinde
çıkarılan ve kamuoyunda "deprem vergisi kanunu" olarak anılan 4481 sayılı Kanun
yayınlandı. Bu kanunla başta gelir vergisi, kurumlar vergisi ve KDV olmak üzere, bir
çoğalanlarda ek vergiler getirildi.
3 Aralık Devlet memurlannın daha hızlı ve etkili bir şekilde yargılanması yolunun
açılması amacıyla Memurin Muhakematı Hakkında Kanun'u yürürlükten kaldıran yasa
TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Düzce il oldu.
15 Aralık S\k\ denetim ve şeffaflık getiren SPK yasası TBMM Genel Kurulu'ndan geçti.
76 i4ra///c Aralarında Türkiye'nin de yer aldığı G-20 Grubu toplantısı Berlin'de yapıldı.
22 Aralık Esbank, Egebank, Sümerbank, Yurtbank ve Yaşarbank hisse senetlerin
tamamının Merkez Bankası nezdindeki Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na intikali
kararlaştınidı. IMF ile 3 yıllık stand-by anlaşması imzalandı. Anlaşma uyarınca IMF
Türkiye'ye yaklaşık 4 milyar $ kredi vermeyi taahhüt etti.
09.01.1999
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Ülkenin genel menfaati için
56. Iıükümetten beklenenleri açıkladı:
Yıldırım: "Sıkıntılı ortamın aşılması için,
ekonomik tedbirler
acilen yürürlüğe konmalı"
Mehmet Yıldırım, 'Bunun için, Sayın Bülent Ecevit başta olmak üzere Sayın Mesut
Yılmaz ve Sayın Tansu Çiller'i göreve çağırıyoruz' dedi.
Bülent Ecevit'in başkanlığında kurulacak 56. Hükümetin programının önümüzdeki gün­
lerde TBMM de okunması beklenmektedir.
Bu konu ile ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm, 'Ekonominin içinde bulunduğu sıkıntılı ortamın aşılması için gerekli tedbir­
lerin acilen alınması, büyük önem taşımaktadır. Bu açıdan Sayın Bülent Ecevit başta ol­
mak üzere sayın Mesut Yılmaz ve Sayın Tansu Çiller'i göreve çağırıyoruz' dedi.
Parti liderlerinin yeni Hükümetten siyasi talepleri olmayabileceğini belirten Yıldırım 'An­
cak geçtiğimiz aylarda gerçekleştirilemeyen ekonomik sorunlarla ilgili adımların, Genel
Seçimlere kadarki dönemde, atılması zorunluluğu dikkate alınarak, Hükümet Progra­
mına aşağıdaki tedbirlerin ilavesini sayın Yılmaz ve Çiller sağlamalıdırlar' dedi.
Programda mutlaka görmek istedikleri tedbirleri İstanbul Ticaret Odası Başkanı Yıldı­
nm şöyle açıkladı.
1-Üç aylık vergi beyanı ve geçici vergi ödemesi uygulaması 1 yıl ertelenmelidir.
2-Bankalar Kanunu acilen çıkanimalıdır.
3-Ülke ekonomisi açısından hayati önem taşıyan ihracatımızda gözlenen durgunluğun
aşılması için acilen Eximbank'a kaynak sağlanmalıdır.
4-Özelleştirmeye hız verilmelidir.
5-Yerel Yönetimlere yetki devrini içeren Reform gerçekleştirilmelidir.
6-Kesinlikle popülist politikalar uygulanmamalıdır.
İTO Başkanı Yıldırım, 55 inci Hükümetin takip ettiği ve Doğru Yol Partisinin de benim­
seyip gerçekleştirme sözünü verdiği ekonomik sorunların üstesinden gelecek tedbirle­
rin yalnızca ülkenin genel menfaatleri gözetilerek Yeni Hükümet Programına dahil edil­
mesi hususundaki beklentilerini. Hükümete destek veren siyasi parti liderlerinin mutla­
ka dikkate almaları gerektiğini vurguladı.
istanbul Ticaret Odası 117. yaşını iftar yemeği ile kutluyor.
Yıldırım:"Sancılı geçecek olan bu yıl da
karamsarlığımızı hafifleten unsur
özel sektörümüzün dinamizmidir"
267 bini aşkın üyesiyle Türkiye'nin en geniş üye tabanına sahip meslek kuruluşların­
dan biri olan İstanbul Ticaret Odası 14 Ocak 1882 tarihinde, Dersaadet Ticaret Odası
adıyla kurulmuştu.
Yıldönümü nedeniyle bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım, Türkiye'nin kalkınma sürecini atlatıp, büyük büyük devlet olması için,
70-80 yıllık mevzuatı ve yapılanmasını çağdaş gereklere göre yeniden oluşturması ge­
rektiğini söyledi.
Yıldınm, Oda'nın, 117'nci yılda toplumumuzun ve iş alemimizin güncel ve yapısal so­
runları ile ilgili 23 önemli araştırma gerçekleştireceğini, ekonominin sorunları üzerine
çözüm önerileriyle gideceğini belirtti.
14 Ocak 1882 tarihinde 11 maddelik tüzüğün onaylanmasıyla kurulan İstanbul Ticaret
Odası 116 yılı geride bırakarak 117 yaşına girdi.
117. Yıldönümü Meclis üyeleri, işadamları, bürokratlar, basın mensupları ve kardeş ku­
ruluş yetkililerinin katriacağı bir iftar yemeği ile kutlanacak.
Konuyla ilgili bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet
Yıldırım, 1999 yılının Türkiye için sancılı bir yıl olacağını ancak, ulusumuzun ve özel
sektörümüzün dinamizminin, karamsarlığı hafiflettiğini hatta bir nebze iyimser olmayı
sağladığını belirtti.
Yıldınm, 117. yıl demecinde şöyle dedi:
1997 yılı ortalarında ortaya çıkan Asya finans krizine rağmen iyi başladığımız 1998 yı­
lı, Rusya'daki ekonomik iflas, vergi mevzuatındaki yanlış düzenlemeler ve politik belir­
sizlik yüzünden son derece kötü bitti. Maalesef, 1999 yılına da umutlu bakamıyoruz. El-
bette, felaket tellallığı yapmak istemiyorum. Ama, tüm iyimserliğimize rağmen, hiçbir
konuda umut verecek bir yön bulunamamaktadır.
Politika'dan ekonomiye, adaletten eğitime kadar hiçbir alanda işler iyi gitmiyor. Toplu­
mun her kesiminin aynı yöndeki uyanları bile yeterince etkili olamıyor. Ankara'daki si­
yasetçiler (sağ-sol fark etmiyor), kişisel beklentilerinin gölgesinde politika yapıyor, da­
ha doğrusu yapamıyor, bir şey üretemiyor. Yapılan kimi olumlu düzenlemeler de kamu­
oyu baskısıyla yapılabiliyor.
Ancak, her şeye rağmen ülkemizde, bazılarının belirttiğinin tersine, bir ekonomik kriz
çok şükür yaşanmıyor. Bazı sektörlerde, dış piyasalardaki tıkanmalara, plansız ve ha­
talı projeksiyonlara, başta vergi olmak üzere iş mevzuatındaki sorunlara ve iç ekono­
mik gelişmelere bağlı durgunluk söz konusudur. 55. Hükümetin reel sektörün canlan­
dırılması için son almış olduğu kararlar, olumlu ancak yetersiz ve geç kalınmış düzen­
lemelerdir. Kararlar altı ay önce alınmış olsa, bu denli bir durgunluk içine girilmez ve
özellikle Rusya pazarında bu kadar kayıp yaşanmazdı.
Sağduyulu herkes biliyor, söylüyor... Türkiye kalkınma sürecinde yeni bir eşiğin önün­
dedir. Bu eşiği atlayıp büyük devlet ohnak isteniyorsa, kimi konulardaki 40 yıllık hatta
70-80 yıllık mevzuatı ve yapılanmayı değiştirmek, çağdaş gereklere göre sisteme ye­
niden çekidüzen vermek zorundayız.
Kamu idaresi, sosyal güvenlik, adalet, mali piyasalar, mahalli idareler, tarım, gümrük,
siyasi partiler ve anayasa gibi hayati konularda yapısal reformlar gerçekleştirilmeden
Türkiye'nin hepimizin rahatsız olduğu kronik, siyasi ve iktisadi sorunlannı aşması bek­
lenmemelidir. Aslında bu öncelikli yapısal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi, sağduyu­
lu bir parlamento için çok kolay olmakla birlikte; yak^ın gejecek için böyle bir umudumuz
bulunmamaktadır.
Yaklaşık iki aydır Ankara'daki 'hükümet kurma' çalışmalarını ulusça ibretle izliyoruz.
Muhtemelen 18 Nisan'da genel ve yerel seçimleri yapacağız. Muhtemelen diyoruz,
çünkü o da henüz kesin değildir. Seçime giderken siyasi partiler ve seçim kanunların­
da yapılması gereken düzenlemeler yine yapılamamış durumdadır. Siyasi kanatlarda
birleşme yerine parçalanma sürmektedir. Bu durumda seçim'den sonra yine aynı tab­
lonun ortaya çıkması kuvvetli olasılıktır. İşte bu kısır döngü ve açmazlar, ülkemizi çık­
maza götürmekte, büyük devlet olma eşiğini atlamamıza engel olmaktadır.
Anlatmaya çalıştığımız ve herkesin bildiği bu tablo ve bu kafa değişmezse ne 1999 yı­
lında ne de ağzımızdan düşürmediğimiz 2000'li yıllarda karabasanlar yaşamaktan kur-
tuimamız mümkün olmayacaktır. Yine her yıl başında ve sonunda heba edilen yıllar­
dan söz edip duracağız.
İşte bu süreçte, karamsarlığımızı hafifleten, hatta bir nebze iyimser olmamızı sağlayan
ulusumuzun ve özel sektörümüzün dinamizmidir. Gerçekten, yabancı ülke politikacılannın ve işadamlannm gıpta ile baktığı bir dinamik toplumuz.
Bundan 80 yıl önce yokluklar içerisinde giriştiği kurtuluş savaşından muzaffer çıkan ve
çökmüş bir imparatorluğun küllerinden bir Cumhuriyet devleti yaratan bu toplumun di­
namizmi, er geç bu kısır döngüyü de kıracak ve yeniden dünyanın en büyük devletleri
arasında yerini alacaktır.
Saygıdeğer iş alemimize Odamızdan da bazı haberler vermek istiyorum. 14 Ocak
1882'de kurulmuş bulunan Odamız, bu yıl 117.yılını kutlamaktadır. Ülkemizin ekono­
mik kalkınmasında ve ekonominin ulusal kimlik kazanmasında önemli katkılarda bulu­
nan İstanbul Ticaret Odası, ekonomide öncü v e örnek olma bilinci ile faaliyetlerini her
geçen yıl arttırarak sürdürmektedir. Odamız, İstanbul gibi kıtaların, denizlerin, yolların
buluştuğu ve 2700 yıllık tarihinde çeşitli kültürlerin, dillerin kavşak noktası olmuş gör­
kemli bir kentin iş yaşamının temsilcisi olarak, bugün, artık bir asn aşan geçmişinin ve
267.000 üyesinin sağladığı deneyim ve birikim ile ülkemizin ve dünyanın en eski ve en
büyük mesleki kuruluşlanndan birisidir. 1999 yılında Odamızın kurumsal tarihi ve Tür­
kiye ekonomisindeki yeri konusunda geniş kapsamlı, bilimsel bir çalışma yapılarak,
geçmişle geleceğin bağlantısını kurup güçlendireceğiz.
Ayrıca, 117 yıldır kurumsal gelenekler çerçevesinde yürüttüğümüz hizmette kalite güven­
cesi sisteminin belgelendirilmesi için geçen yıi başlattığımız çalışmalarımız da tamamlan­
mıştır. İftiharla belirtmek isterim ki. Odamız kendi sektöründe dünyada ilk 1 S 0 9001 Kali­
te Belgesi' almaya hak kazanan kuruluş olacaktır. Odamızdaki bu yeni dönemin ülkemi­
ze, iş dünyasına, üyelerimize ve çalışanlanmıza hayırlı olmasını diliyorum.
Odamız 1998 yılını başanlı bir şekilde tamamlamış bulunmaktadır. Ekonomik gelişme­
lerin takibi, iş aleminin beklentilerinin karşılanması, mevzuat çalışmaları, uluslararası
ilişkiler bakımından yoğun çalışmalar yaptığımız geçen yıl, 21 büyük biümsel araştır­
ma, 20 yurtdışı pazar etüdü, 16 seminer, 76 kitap yayını, yurtdışında 13 fuar katılımı,
8 yurtdışı inceleme gezisi gibi rekor sayıda etkinlik gerçekleştirilmiştir. İstanbul'a bir ti­
caret müzesi, bir çağdaş gıda kontrol laboratuarı, yeni bir Oda binası kazandıniması
çalışmalarımız ciddiyetle takip edilmektedir. Dış Ticaret Enstitümüz iş aleminin ihtiyacı
olan nitelikli dış ticaret uzmanı yetiştirilmesinde önemli çalışmalar gerçekleştirmektedir.
Ayrıca, 17 Aralık 1998 tarihinde Odamız Meclisi'nin onayı ile uygulamaya konulan
1999 Yılı İş Programı çerçevesinde, yine, önemli çalışmalar ve faaliyetler gerçekleşti­
receğiz.
1999 yılında günlük ve rutin faaliyetlerimizin yanı sıra, uluslararası standartlara ulaşan
Türk sanayi ürünlerinin ithalmallarmı tercih eden yerli alıcılara tanıtılması, binalarda
enerjinin etkin kullanımı, şirket kültürü ve iş prensipleri gibi ilginç konulann yanı sıra,
tarımsal destekleme politikaları, borsalann ve bankaların reel ekonomiye katkıları, sos­
yal güvenlik sisteminin özelleştirilmesi, yeni vergi sisteminin uluslararası örneklerle de­
ğerlendirilmesi, yurtdışında Türk Mağazacılık sisteminin geliştirilmesi, basındaki pro­
mosyonun ticaret kesimine etkileri ve İstanbul halkının sorunları başta olmak üzere iş
alemimizin ve toplumumuzun güncel ve yapısal sorunlan ile ilgili 23 bilimsel araştırma
öngörülmüştür. Avrupa Birliği ile ilişkiler, KOBİ'lerin desteklenmesi, tüketicilerin korun­
ması, elektronik ticaretin geliştirilmesi, İstanbul'un sorunları gibi pek çok konuda da çe­
şitli faaliyetler gerçekleştirilecektir.
İhracatımızın geliştirilmesi bakımından büyük önem verdiğimiz yurtdışı fuarlar, dış pa­
zar etütleri, iş toplantılan ve sektör inceleme gezileri ve rehber yayın basımı, doküman­
tasyon hizmetleri gibi çalışmalara bu yıl da devam edilecektir.
1999 yılı Odamız için de bir seçim yılı olacaktır. Dört yılda bir gerçekleştirilen Odamız
Meslek Komiteleri seçimlerinin de Kasım ayı içerisinde yapılması beklenmektedir.
Yazımın sonunda yine başa dönmek istiyorum. Başlığımızda da belirttiğim gibi, 1999
yılı sancılı bir yıl olacaktır. Sanayici, ihracatçı ve tüccar ayırt etmeden tüm özel sektö­
rün, bankaların, emek kesiminin ve tüketicilerin her zamankinden daha duyarlı olması
gerekiyor. Üretimin devam ettirilmesi, yeni ihraç pazarları bulunması, ödeme yükümlü­
lüklerinin yerine getirilmesi, faiz oranlannın düşürülmesi, toplu sözleşmelerde sosyal
kesimlerin özyerili uzlaşması, ithal mallann yerine yerli malların tercih edilmesi gibi ko­
nularda bu kesimlere büyük sorumluluklar düşmektedir. Bu konuda en büyük sorumlu­
luğun da elbette politikacılarda ve devleti yönetenlerde olduğunu söylemek istiyorum.
56. Hükümet nihayet kurulmuştur. Bu bakımdan gerek hükümeti kuran Sn. Bülent Ecevit'ten gerekse onu dışarıdan destekleyecek Sn. Mesut Yılmaz ve Sn. Tansu Çiller'den,
siyasi mülahazalan bir kenara bırakarak, seçime kadar hemen acil olarak bazı konu­
larda gerekeni yapmalannı istiyoruz. Bu çerçevede, hiç olmazsa Bankalar Kanunu'nun
düzenlenmesini, Eximbank'a kaynak sağlanmasını, yerel yönetimlere yetki devrini, üç
aylık vergi beyanı ve geçici vergi ödemesi uygulamasının bir yıl ertelenmesini, özelleş­
tirmenin hızlandırılmasını bekliyoruz. Ülkenin genel menfaatlerinin her şeyin üzerinde
tutulmasını ve popülist politikalardan uzak durulmasını istiyoruz. Böyle bir yaklaşımın,
18 Nisan seçimlerinin sonrasında bir bahar havasının oluşmasına da katkıda buluna­
bileceğini umut ediyorum.
Yeni yılın, beklentilerin tersine, ülkemize ve dünya'ya, tüm insanlığa ve elbette toplu­
mumuza, iş alemimize iyilikler getirmesini dilerken, mübarek ramazan ayının hayırlı
olmasını temenni ederim.
Istanbul Ticaret Odası 118 yaşında
Yıldırım: "Amacımız, milenyum
gereklerine uygun daha fazla ve daha
kaliteli hizmet vermektir"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yıldırım, 2000 yılında İhracatın hiç de­
ğilse eski düzeyine ulaşması ve turizmin gelişmesi için çaba sarf edeceklerini açıkladı,
KOBİ'lere yönelik her türlü desteği vermeye devam edeceklerini belirten Yıldırım 2000
iş programının KOBİ'lere yönelik olarak hazırlandığını ifade etti.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım, İstanbul Ticaret Odasının 118 yaşına
girmesi nedeniyle bir açıklama yaptı.
Mehmet Yıldınm 14 Ocak 1882 tarihinde Padişah II. Abdulhamid'in 11 maddelik tüzü­
ğü onaylamasıyla kurulan İstanbul Ticaret Odasının bugün ekonominin merkezini teş­
kil ettiğini açıkladı.
İstanbul'un gerek milli gelirden aldığı pay, gerekse dış ticaret, bankacılık hizmetler gi­
bi sektörler itibariyle ve vergi gelirlerindeki oranı alarak İstanbul'un Türkiye ekonomisi
içindeki yerinin %50'lere vardığını belirtti ve bugün Oda üyelerinin sayısının 280 bini
aştığını ve personel sayısının 370'e ulaştığını belirtti. İTO Başkanı mensuplarınm sayı­
sının Türkiye'deki 10 civarındaki ilin nüfusundan fazla olduğunu sözlerine ökleyen
Mehmet Yıldınm son yıllarda üye sayısının %10'lar düzeyinde yıllık artış gösterirken,
yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle 1999'da gerçekleşen üye sayısındaki artışın
%5.1'e düştüğünü vurguladı.
Özel sektörün en büyük temsilcilerinden biri olarak İstanbul Ticaret Odasının, ticaret ve
sanayinin gelişmesi, serbest rekabetin işbirliğinin temini gibi temel görevleri ile birlikte
genel menfaatleri ön planda tuttuğuna dikkat çekti ve tüketicinin korunması konusun­
daki faaliyetleri, çeşitli kademelerde yaptırdığı okullar ve verdiği kurslar, Milli Eğitimi
katkıları nedeniyle Cumhurbaşkanı dahil her düzeyde ödüllendirildiğini ifade etti. Bu yıl
da deprem bofgelerindeki 4 Me 4 ayrı okul yaptırdığını ve çok sayıda tarihi yapıyı res-
tore ettiklerini sözlerine ekledi.
İstanbul Dünya Ticaret Merkezi, İKV, Doğu Holding gibi pek çok kuruluşun kurucusu
olan Odanın, Türkiye Sınai Kalkınma Bankasından UMAT a kadar pek çok teşekkül de
iştirakleri bulunduğunu belirtti.
Odanın Hükümetlere ekonomik ve sosyal konularda danışmanlık yaptığını ve doğrula­
rı söylemekten asla çekinmediğini belirten Yıldırım, İstanbul Ticaret Odası'nın en bü­
yük vasıflanndan birinin siyasetin dalma dışında kalmış olması olduğunu belirtti.
İTO Başkanı Geçtiğimiz yıl Odanın ISO-9001 kalite belgesini aldığını belirterek, amaç­
larının Yeni Milenyumun gereklerine uygun hizmet vermek olduğunu açıkladı ve ilk
adım olarak Eminönü'nde satın alarak restore ettikleri yeni binaya taşınmak suretiyle
faaliyet yelpazesini genişleteceklerini dile getirdi. Ticari hayattaki gelişmelere paralel
olarak meslek gruplan sayısını 80 den 97 ye çıkardıklarına dikkat çeken Yıldırım 'her
yıl bir öncekinden daha fazla ve daha kaliteli hizmet sunacağız dedi.' Ve 1999 yılında
80 araştırma yapıldığını ve bunlann kitap halinde yayınlandığını, 10 seminer ve panel
düzenlediklerini 16 yurtdışı ve 10 yurtiçi fuara iştirak ettiklerini belirtti. Geçen yıl ilk de­
fa Bahreyn ve Senegal olmak üzere iki hedef pazarda satışlı Türk haftaları düzenledik­
lerini belirten Yıldırım 2000 de başta Fildişi, Malezya ve Filipinler olmak üzere bu faali­
yetin devam edeceğini açıkladı.
Mehmet Yıldınm, 2000 yılında İhracatın hiç değilse eski düzeyine ulaşması ve Turiz­
min gelişmesi için çaba sarfedeceklerini açıkladı. KOBİ'lere yönelik her türlü desteği
vermeye devam edeceklerini belirten Yıldırım 2000 iş programının KOBİ'lere yönelik
olarak hazırlandığını ifade etti.
İTO Başkanı kuruluş yıldönümü dolayısıyla tüm mensuplannı kutladı ve katlandıkları
fedakarıIklann ve cefakarlıkların mutlaka semeresinin görüleceğini belirterek Türki­
ye'nin 2010 yılında bölgesinde önder ülke olarak dünyanın ilk 10 sırasında yer alaca­
ğına inandığını açıkladı.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, son günlerin
aktüel konusu %100 oranında uygulanan mevduat sigortası ile ilgili önerilerini
açıkladı.
Yıldırım: "Mevcut sıkıntılı ortamda
mevduat garantisi kapsamı aşağı
çekilmemeli"
1994 Kriz döneminde mevduata getirilen %100'lük sigorta uygulamasmm, ekonominin
içinde bulunduğu sıkıntılı dönemde kaldınimasının düşünülemeyeceğini belirten Yıldı­
nm, ancak bir bankanın uyguladığı mevduat faizi, en büyük 10-15 bankanın mevduat
faizi ortalamasını aştığı oranda mevduat garantisinin aşağı çekilmesi sağlanabilir' dedi.
Tasarruf mevduatının %100 oranında sigorta kapsamında bulunması nedeniyle halkın
rizikoyu göz ardı ederek yüksek faiz veren küçük bankalara yöneldiğine dikkat çeken
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım bir süre sonra bu küçük bankaların
söz konusu yüke dayanamayıp çöktüklerini belirterek, neticede iflas eden veya sigorta
fonu yönetimine geçen bu bankaların zararlannın halkın cebinden çıktığını belirtti.
1994'te ülkemizin yaşadığı kriz ortamında mevduata uygulanan sigortanın %100 ora­
nına yükseltilmesinin, diğer ülkelerde de uygulaması görülen doğal bir tedbir olduğunu
vurgulayan Yıldırım, ancak ekonomi normalleşince bu oranın önceden indirim tarihleri
belirtilmek suretiyle kademe kademe kaldıniması gerektiğini ifade etti.
İTO Başkanı ekonominin şu anda da sıkıntılar içinde bulunduğunu belirtti ve şu sırada
garanti kapsamının aşağı çekilmesinin faydadan çok ekonomiye ve finans kesimine
zarar vereceğini belirtti.
Mehmet Yıldınm şu anda geçici olarak sigorta fonu ile ilgili uygulanabilir bir önerileri ol­
duğunu belirterek, bu uygulama neticesinde, faiz oranı ile risk arasındaki ilişkilerin tek­
rar kurulabileceğini ve bankacılık kesimindeki haksız rekabetin ortadan kalkacağını
öne sürdü.
Yıldırım önerimize göre, bir bankanın uyguladığı faiz oranı en yüksek mevduatı olan
2)7
<r4r
Ne sCyledik, Neden söyledik ?
10-15 büyük bankanın mevduat faiz oranlan ortalamasını mesela %20 aşıyorsa, o ban­
ka mevduata %100 yerine (%100-%20) % 80 oranında devlet garantisinden yararlan­
dırılabilecektir' dedi.
Böylece hem mevduat sigorta fonundan %100 yararlanma imkanının küçük bankaların
insiyatifine bırakılacağı, hem de bu uygulama sonucu sivri faiz oranlannın törpülenece­
ği İTO Başkanınca açıklandı.
Yıldırım: "Eximbank'ca verilen
Performans Kredileri ihracatı teşvik
fonksiyonunu yerine getiremiyor"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım yaptığı açıklamada
gelişmesi ihracata dayalı ekonomik politikalarla şekillenmiş Türkiye için, özellikle glo­
bal krizin giderek artan etkilerini ve ağırlığını azaltmada en etkili, bir anlamda teşvik un­
suru olan Eximbank kredilerinin rasyonel kullanımı hakkında teminatlar ve diğer koşul­
ların hafifletilmesi gerekli ve yararlı görülmektedir' dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Türk Eximbank'ca
verilen Performans Kredilerinin İhracatı teşvik fonksiyonunu yerine getiremediğini söy­
ledi. 3332 sayılı Kanuna ilişkin 87-11914 sayılı Bakanlar Kurulu Karan'nın 8/1 madde­
sine istinaden Türkiye İhracat Kredi Bankası A. Ş. tarafından Performans Türk Lirası
Kredisi (PTK) ve Performans Döviz Kredisi (PDK) verildiğini hatırlatan Yıldırım, kredi­
nin amacının ihracata yönelik mal üreten imalatçılar ile ihracatçıların uluslararası piya­
salardaki rekabet güçlerinin artırılması için ihracat projelerinin ihracata hazırlık aşama­
sında desteklenmesi olduğunu söyledi.
Yıldırım konu ile ilgili şu açıklamalan yaptı;
Söz konusu krediden imalatçı/ihracatçı, ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten ima­
latçı vasfına haiz firmalar, Türkiye'de üretilen malların serbest dövizle, kesin olarak ih­
racı taahhüdü karşılığında faydalanabilmektedirler; ayrıca krediden yararlanmanın ön
koşulu, Türk Eximbank tarafından belirlenen asgari ihracât tutarı kadar firma perfor­
mansının tevsik edilmesidir.
Ancak, globalleşen ekonomik krizin, ülkemizde de yarattığı olumsuzluklara karşın, ih­
racat alanındaki mücadelesine devam ederek gerekli performansı göstermek de bu
krediden yararlanabilmek için yeterli olmamaktadır.
Örneğin, Eximbank'tan 175.000.000.000.-TL'lık performans kredisi kullanma talebi
olan bir firmadan teminat olarak azami I yıl vadeli 260.000.000.000.-TL.'lık teminat
mektubu düzenlemesi, 175.000.000.000.-TL'lık reel değerli Hazine Bonosu, Devlet
Tahvili veya mevduat rehni vermesi ve ayrıca firma sahibi yada ortaklanndan birinin
163.000.000.000.-TL'lık kambiyo senedi vermesi istenmektedir.
Gündemdeki sektörel problemlerin çoğunun ülke ihracatının arttırılması ile çözülebile­
ceği, gerekli önlemlerin alınarak kamu ve özel sektör işbirliği ile krizden etkilenimin mi­
nimumda tutulacağı söylemlenirken, örneklediğimiz mevcut uygulamalar özellikle ihra­
cata destek fonksiyonunu yerine getirmekten oldukça uzaklaşmakta, daha açık bir ifa­
deyle kredi uygulaması işlerliğini adeta kaybetmektedir.
Bu nedenle, gelişmesi ihracata dayalı, ekonomik politikalarla şekillenmiş Türkiye için,
özellikle global krizin giderek artan etkilerini ve ağırlığını azaltmada en etkili, bir anlam­
da tek teşvik unsuru olan Eximbank kredilerinin rasyonel kullanımı hakkında teminatlar
ve diğer koşulların hafifletilmesi gerekli ve yararlı görülmektedir.
Bu konuda acilen tedbir alınarak yürürlüğe konulmalıdır.'
Istanbul Ticaret Odası, çocuklara sanat sevgisi aşılayan etkinliklerini
sürdürüyor
Yıldırım: "Sanat ve Kültüre duyarlı nesil
yetiştirmeliyiz"
İstanbul Ticaret Odası'nın 1996 yılından bu yana, tiyatro turlan ile sanatı sevdirdiği
ilkokul çocuğu sayısı 2800'e ulaştı.
Çocuklarımıza, İlkokul çağından başlayarak sanatı sevdirmek, sanatın önemli bir dalı
olan tiyatro sanatı ile tanıştırmak, sanata karşı ilgi ve bilgilerini artırmak amacıyla,
İstanbul Ticaret Odası çalışmalannı sürdürüyor.
1996 yılından bu yana her öğretim yılında tekrarlanan tiyatro turlannın, 1999 yılı etabı,
13 Şubat Cumartesi günü başladı.
Uskumru köyü İlköğretim Okulu ile Zeytinburnu Abdülhak Hamit İlköğretim Okulu'nda
eğitim gören 200 minik öğrenci, öğretmenleri ile birlikte okullanndan otobüslerle alına­
rak Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi'ne getirildi. Minik öğrenciler burada sergilenen
'Atatürk ve Çocuk' adlı oyunu büyük ilgi ve coşku ile izlediler.
Atatürk'ün çocuklara verdiği önemi vurgulayan oyunu çocuklarla birlikte İTO Yönetim
Kurulu üyesi Ahmet Kuşçulu ile İTO Genel Sekreteri Prof .Dr. İsmail Özaslan da izledi.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldırım, 'Sanata ve Kültüre duyarlı bir nesil yetiştirebilirle konusunda, üzerimize
düşen görevi yerine getirmeye çalışıyoruz. Diğer kuruluşlann da bunu örnek almalannı dileriz. Böylelikle çocuklanmızın daha iyi yetişebileceği muhakkaktır' dedi.
Oyunun ardından evlerine dönmek üzere İTO tarafından sigortalanmış otobüslerine
öğretmenleri ile birlikte binen öğrencilere, İTO, Refik Halit Karay'ın 'Memleket Hikaye­
leri' adlı kitabını da armağan etti.
Minik öğrencilerin, sanat ile tanışmalarının verdiği coşku ve sevinç görülmeye değerdi.
Böylece, İTO'nun 1996 yılından bu yana sürdürdüğü tiyatro turlarına katılan okul sayı­
sı 14'e öğrenci sayısı ise 2800'e ulaştı. İTO, bu etkinliğini önümüzdeki haftalarda, baş­
ka okullar ve öğrenciler ile sürdürecek.
Yıldırım, İngiltere Tarım Bakanına,
Türk ürünlerine uygulanan
engellerin kaldırılması gereğini anlattı
İstanbul Ticaret Odası, bir yandan Türk iş aleminin dünya ticaretindeki daralmadan
olumsuz etkilenmemesi, yeni dış pazarlarla ufkunun genişletilmesi için çaba sarf eder­
ken, diğer yandan da, Türkiye'nin, Gümrük Birliği düzenlemeleri çerçevesinde karşılaş­
tığı bazı ticari engellemelerin yumuşatılması konusunda resmi girişimlerde bulunuyor.
Bu girişimler çerçevesinde, Türk üretici ve ihracatçılarını, Londra'da düzenlenen IFE
Uluslararası Gıda ve içecek fuan'na katılım masraflarının önemli bir kısmını yüklene­
rek götüren İTO, fuar süresince, İngiltere hükümet yetkilileri ile de ticari ilişkilerin kuv­
vetlendirilmesine ve iyileştirilmesine yönelik temaslarda bulundu.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Londra'da, İngiltere Tarım Balıkçılık ve
Gıda Bakanı Nick Brown ile yararlı ve samimi geçen bir görüşme yaptı.
Görüşmede, İngiliz Bakana, Türkiye'nin AB tam üyeliğine ve Avrupa standartlarına bü­
yük önem verdiğini ifade eden Yıldırım, ancak bu birlikteliğin Türkiye'nin de beklentile­
rine uygun gelişmesi gereğine işaret etti.
Özellikle Türk tarım ve hayvancılık sektörünün Gümrük Birliği'nden olumsuz etkilendi­
ğini kaydeden Yıldınm, İngiliz Bakandan, AB'nin, Türkiye'ye karşı yükümlüklerini gere­
ğince yerine getirmesi, Türkiye'yi zarar görmeyen bir ortak haline getirmesi için çaba
sarf etmesini talep etti.
İngiltere Tarım Bakanı Brovm da, ülkesinin Türkiye'ye verdiği önemi dile getirerek, Tür­
kiye'nin sorunlarını halletme, ilişkileri daha iyi bir zemine oturtmak için çabalarını sür­
düreceğini ifade ederek, fuarda Türkiye ekonomisinde sağlanan gelişmeleri ve İngiliz
pazarına uygun ürünleri görmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
İTO iş dünyası için yeni l<aynal( yayınlar çıl<ardı.
Yıldırım: "Işadamlanmızı dünyaya
açmamız gerek"
İhracatçılar için, 'Çin Tüketim Malları Pazar Araştırması' ile Türkmenistan ülke profili'
yayınlayan İTO, Türkiye'deki yem ve gübre sektörlerinin yapısal ve güncel sorunları ile
çözüm önerilerini de bir kitapta topladı.
Kitaplann yayını dolayısıyla bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet
Yıldırım, Türk iş adamlannın dünyaya daha fazla açılması gereğine değinerek, yayın­
ların bu amaca yönelik olduğunu kaydetti.
İstanbul Ticaret Odası üç kaynak kitabı daha iş aleminin istifadesine sundu.
Yayınlardan, "Çin Halk Cumhuriyeti Tüketim Malları Pazar Araştırması" ile
"Türkmenistan Ülke Profili" isimli iki tanesi ihracatçılarımıza bu ülkelerin piyasalarına
giriş için çeşitli öneriler getirirken, "Türkiye'deki Yem ve Gübre Sektörleri" isimli üçün­
cü kitap bu sektörün sorunları ile bu sorunlann çözüm önerilerini içeriyor.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Türkiye'de Yem ve
Gübre Sektörleri Yapısal ve Güncel Sorunlar, Çözüm Önerileri' kitabının özelde hay­
vancılık sektörü, genelde ekonomimiz için oldukça önemli olduğunu vurgulayarak kita­
bın Prof. Dr. Sami Ercan ile Araştırma Görevlisi Olcay Cengiz'e hazırlattırıldığını söyledi.
Bu çalışmada hayvansal üretimin en önemli girdilerinden olan yem ve meralar ile, bit­
kisel üretimin önemli girdilerinden gübrenin, Türkiye'deki durumunun incelenerek, Av­
rupa ve Gümrük Birliği ile etkileşimlerinin irdelendiğini kaydeden Yıldırım , kitapta yem
sektörünün tanımı ve kapsamı başta olmak üzere, kapasite, üretim, istihdam ve dış ti­
caretteki durumunun incelendiğini, teknolojik durum ile diğer sektörlerle ilişkilerinin ir­
delenmesinin ardından amaç, hedef ve önerilerin yer aldığını ifade etti.
Yıldınm, İTO'nun kendisinin hazırladığı diğer iki kaynak kitaplar ile ilgili de şu açıkla­
maları yaptı:
Türkmenistan Ülke Profili, Mevzuat Ve Türk Girişimcileri yayınımız yurt dışında yatınm
yaparak dışa açılmayı planlayan ve Türkmenistan piyasasına girmeyi düşünen firma­
larımıza yardımcı olacağını ümit ediyoruz. Türkmenistan sahip olduğu dünyaca ünlü
doğal kaynaklan, ucuz işgücü, stratejik konumu gibi her biri yatırım için başlı başına
önem taşımaktadır.
Öte yandan Çin Halk Cumhuriyeti Tüketim Malları İhracat Pazar Araştırması yine
Oda'mızm bir araştırmasıdır, ülkemizde bugün için pek az bilinen bu piyasanın mevcut
koşulları ve imkanlarıyla tanıtılması amacıyla firmalanmız ve ilgililer için faydalı bir kay­
nak kitabı olacağına inanıyoruz'.
03.03.1999
İTO yatırımcılar için İngilizce doğal kaynaklar rehberi yayınladı.
Yıldırım: "Doğal kaynaklarımız
ekonomiye yeterince kazandırılmıyor"
Özellikle yabancı yatırımcıların doğal kaynaklarımız hakkındaki bilgilere kolay bir şekil­
de ulaşabilmelerini sağlamak amacıyla Türkiye'nin Doğal Kaynaklan' adlı kitabın, do­
ğu bölgelerini kapsayan ilk bölümü İngilizce olarak hazırlandı.
Kitabın yayını dolayısıyla bir açıklama ykpan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıl­
dınm, yayının, oldukça zengin doğal kaynaklara sahip olan ülkemizin, bu kaynaklarını en
iyi şekilde kullanmak ve ekonomiye kazandırmak amacına yönelik olduğunu kaydetti.
İstanbul Ticaret Odası yeni bir kaynak kitabı daha iş aleminin ve yerli yabancı yatırım­
cıların istifadesine sundu.
Odamızca, doğal kaynaklanmızın daha etkin bir şekilde kullanımına katkıda bulunmak
ve bilhassa yabancı yatırımcıların bu kaynaklar hakkındaki bilgilere kolay bir şekilde
ulaşabilmelerini sağlamak amacı ile daha önce Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) işbirliği ile hazırlanmış olan Türkiyenin Doğal Kaynaklan' adlı kitabın,
doğu bölgelerini kapsayan ilk bölümü İngilizce olarak hazırlanmıştır. 'Natural Resour­
ces Of Turkey-Eastern Regions'.
Kitabın ikinci bölümü de ileriki bir tarihte kitap olarak ilgililere sunulacaktır.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm şunlan söyledi.
Oldukça zengin doğal kaynaklara sahip olan ülkemiz, bu kaynaklarını iyi şekilde kulla­
namamakta ve ekonomiye yeterince kazandıramamaktadır. Doğal kaynaklarımızın is­
tenilen düzeyde ekonomiye kazandırılamamasının başlıca nedeni ise bu kaynaklar
hakkında özel sektörümüzün yeterince bilgilendirilememesi ve ayrıca yerli ve yabancı
yatırımcıların ilgisinin bu alana çekilememesidir.
Bugün ülkemiz sınırları içerisinde bulunan doğal kaynaklann neler olduğu, bunlann re­
zen/ durumlarının ne düzeyde bulunduğu, hangilerinin işletilebilir durumda bulunduğu
ve iller itibari ile coğrafi dağılımının nasıl olduğunu topluca gösteren kullanımı pratik
rehber bir kaynak eksikliği duyulmaktadır. Biz bu eksikliği gidermeye çalıştık'
İTO Ticaret Sicili ile ilgili rehber kitap yayınladı.
Yıldırım: "Ticaret Sicilinde eksiksiz
belge düzenine uyulmalı"
İTO, bünyesindeki ticaret sicili işlemlerine firma düzeyinde katkı sağlayacak bir kitap
hazırladı. İşletmelerin eksiksiz, hatasız belge ve evrak düzenlemede başvuracağı T i ­
caret Sicili Rehberi' kısa ve yararlı bilgileri içeriyor.
Çok geniş boyutlu olan ticaret sicil işlemleri binlerce firmayı yakından ilgilendiriyor. İTO
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım kitabın yayınlaması nedeniyle bir açıklama
yaptı. Yıldırım,ticaret sicili işlemlerinde firma bazındaki aksaklıklann ticari hayatı olum­
suz etkilediğini belirtti.
Yıldırım, '1996 ortalannda devraldığımız sicil memurluğunda bugüne dek üyelerden
gelen 415 bin 372 adet işlem talebi sonuçlandınidı. Bu rakamlar dikkate alındığında ya­
yınladığımız kitabın, firmalara ticaret sicilinde doğru, hızlı ve etkin işlem yapılabilmesi
için önemli bir rehber olacağına inanıyoruz' dedi.
İstanbul Ticaret Odası(İTO), bünyesindeki ticaret sicili işlemlerine firma bazında hız ve
kalite kazandırmaya yönelik bir kitap hazırladı. Ticaret Sicili Rehberi' kitabı firmalara
eksiksiz, hatasız evrak ve belge hazırlamada başvuracakları önemli bir kaynak olacak.
Rehber kitap, uygulamaya yönelik kısa ancak yararlı bilgiler içeriyor. Çok geniş boyut­
lu olan ticaret sicili işlemleri binlerce firmayı ilgilendiriyor. İTO Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım kitabın yayınlaması nedeniyle bir açıklama yaptı.
Ticaret sicili müracaatlarında yaşanan firma bazındaki aksaklıkların ticari hayatı olum­
suz yönde etkilediğine dikkat çeken Mehmet Yıldırım sözlerine şöyle devam etti: '1996
yılı Haziran ayında İTO tarafından devralınan İstanbul Sicil Ticaret Memurluğu bu gü­
ne dek 415 bin 312 işlem talebini sonuçlandırdı. Bu hizmetler merkezde ve üç ayn hiz­
met biriminde verildi. Yüzbinlerle ifade edilen ticaret sicil işlemleri çok geniş boyutlu.
Tescil için verilecek belgelerin doğru, hatasız olması, evrakların da eksiksiz olması
üyelerimize daha etkin, daha iyi, daha hızlı hizmet vermemizi sağlayacak.
İTO, hizmet kalitesinin artıniması amacıyla sicil arşiv uygulamasını da başarıyla sürdü­
rüyor. 1998 Mart ayından sonra kurulan firmaların sicil kayıtları ile tescil ilanlarının ya­
yınlandığı Türkiye Ticaret Sicil Gazeteleri bilgisayarda arşivleniyor.'
İTO'nun rehber kitabında şu bölümler yer alıyor. Ticaret sicili memurluklarının iş ve hiz­
metleri, odalara devh, ticaret sicili işlemlerinin tabi olduğu hükümler, harç zorunluluğu,
tescil koşulları (ilgililer, talebin şekli, süresi, değişiklikler), sicil memurunun inceleme
mükellefiyeti, (tescilin reddi, itiraz), ticari işletme ve unsurları, tacir (gerçek - ve tüzel ki­
şi tacir), ticaret unvanı, sicil tescil ve oda kayıt işlemleri, firmalar ile tüzel ve (gerçek ki­
şilerin işlem öncesi yapması gerekenler, vakıflar ve dernekler tarafından kurulacak iş­
letmelerin tescili, yabancı uyruklu şirketlerin Türkiye şubesi tescili, ticari işletme rehni,
şirketlerin birleşmesi, şirketlerin nevi değişikliği, reşit olmayan küçüklerle ilgili kayyum
atanması, yabancı sermayeli şirketlerin Hazine Müsteşarlığı'nın iznine tabi olmayan iş­
lemleri, ticaret sicili harçlan.
istanbul Ticaret Odası'nın girişimi sonuç verdi.
Bağ-Kur, İTO'nun önerdiği 3 semtte
Şube IVlüdürlüğü kuruyor
İstanbul Ticaret Odası (İTO)'nın Bağ-Kur nezdinde yaptığı girişim olumlu sonuç verdi.
Bakanlar Kurulu, İstanbul'da üç yeni Bağ-Kur Şube Müdürlüğünün kurulması için karar
aldı. Müdürlükler, İTO tarafından önerilen semtlerde, Ümraniye , Kartal ve Merter'de
açılacak
Kararın yayınlanması dolayısıyla bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım karan memnuniyetle karşıladığını belirtti. Yıldırım, böylece Bağ-Kur'lu
oda üyelerinin şimdiye dek yaşadıklan sıkıntının önemli bir bölümünün ortadan kalka­
cağını belirtti.
Yıldırım konuyla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü:'İstanbul büyük, metropol bir kent. Trafik­
ten kaynaklanan zorlu ulaşım ve dolayısıyla zaman kaybı büyük bir sorun. Personel ek­
sikliği de büyük problem oluşturuyordu. Üyelerimizin bu konudaki sorunlan için ilgililer
nezdinde bir girişimde bulunduk. Araştırmalanmız sonucu şubeler için en uygun semt­
ler Ümraniye, Kartal ve Merter oldu. Bu semtler şehrimizdeki küçük-orta ölçekli işletme­
ler ile iş yerlerinin çok yoğun olduğu yerlerden birkaçı."
Yeni Şube Müdürlüklerinin faaliyete geçmesiyle, üyelerin en yakın birimden rahatlıkla
hizmet alacaklarını belirten Yıldınm, 'İTO'ya üye olan Bağ-Kur'a da üye oluyor. Üyele­
rimiz halen İstanbul Şişli'deki Bağ-Kur İl Müdürlüğü'nden, Kadıköy ve Sirkeci'deki
Şube Müdürlüklerinden hizmet alıyor. Pendik, Esenler, Büyükçekmece ve Silivri danış­
ma merkezleri de hizmet veriyor." dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Bayram Mesajında
ülke sorunlarına değindi.
Yıldırım: "Yapısal reformlara duyulan
ilitiyaç en üst düzeye çıkmıştır"
'Mümkün olan en kısa zamanda kamusal yapılanma, yönetim şekil, siyasi sistem ve
milli kültür değerlerinin sürekli tartışma ve değişiklik konusu yapılmasına son verilebil­
mesi lazımdır. Türkiye yaygın kabul gören bir yönetim sistemine ve siyaset anlayışına
sahip olabilmelidir. Siyasetçi toplumda yüksek itibar sahibi olabilmeli, siyasi sistem bir
gelenek olarak yaygın kabul görebilmelidir.'
Türkiye'de bir sosyal güvenlik reformuna, bir idari reforma, bir tarımsal destekleme re­
formuna. Bankalar Kanunu, Gümrük Kanunu gibi mevzuatın biran önce çıkanimasına
ve asıl önemlisi global krizin ekonomimizdeki olumsuz etkilerini ve likidite sıkıntısını pe­
kiştiren yeni vergi kanununun tadiline büyük ihtiyaç vardır.'
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Kurban Bayramı do­
layısıyla bir mesaj yayınladı.
Mesajında, ülkede yaşanan sorunlara ve çözüm yollarına değinen Yıldırım Türkiye'nin
yapısal reformlara duyduğu ihtiyaç en üst düzeye çıkmıştır' dedi.
Mehmet Yıldırım mesajında şu hususlara değindi:
Bayramlar elden geldiğince esenlik içinde geçirilmek istenilen günlerdir. 20. yüzyılın
son Kurban Bayramı'nı idrak ettiğimiz bu günlerde Türkiye'nin 20. yüzyılda katettiği
nnesafeye bakarak başanimış bazı işlerin büyüklüğü karşısında gurur duyabiliriz. An­
cak, kendi kendimize oluşturduğumuz yapay sıkıntıları bir tarafa bıraksak da, önümüz­
de hala aşılması gereken önemli bazı sorunlar bulunduğunu ve kısa sürede giderile­
meyen sorunları bir zafiyet olarak geliştirip muhtelif amaçlarla aleyhte istismar etmeye
yatkın bir dünya ortamında yaşadığımızı unutmamamız gerekir.
Türkiye 2 1 . yüzyıla girmeye hazırlanırken toplumsal olarak iki grupta ele alabileceğimiz
önemli meselelerin üzerinde durmak zorundadır. Bunlar;
• Etnik ve inanç farklılıklanna dayanan ayırımcı eğilimler
• Bölgelerarası gelir farklılıklarından kaynaklanan sorunlar'dır.
Etnik ve inanç farklılıklanna dayanan sıkıntılann ortadan kaldınlabilmesi ve Türkiye
toplumunun bu bakımdan uzlaşmış ve kararlı bir anlayış zeminine oturtulması dış iliş­
kilerimizde bu konuların Türkiye'yi engellemek ve zayıflatmak için bir fırsat ve etkinlik
sahası olarak değerlendirilebilmesini engelleyecek, bazı komşu ülkelerle de ilişkileri­
mizde daha rahat hareket edilmesini kolaylaştıracaktır.
Bölgelerarası gelir farklılıklannın katlanabilir ölçüler içine çekilmesi büyük boyutlu iç
göç hareketlerini önleyerek büyük şehirlerimizde ortaya çıkan altyapı sorunlarının ve
sosyal problemlerin çözümünü kolaylaştıracaktır. Bugün gelişmiş yörelerimizle ekono­
mik açıdan geri kalmış bölgelerimiz arasındaki ortalama gelir seviyesi farkı 4 katın üze­
rine çıkabilmektedir. Siyasi yaşama yansıması kaçınılmaz olan bu ölçüde bir dengesiz­
liğin uzun süre devam ettirilmesi mümkün değildir.
2 1 . Yüzyıla girilirken bu gibi sorunlann Türkiye'nin gündeminden çıkaniması gerek­
mektedir. Etnik ve inanç farklılıklanndan kaynaklanan sorunların çözümü temelde yük­
seltilecek gelir seviyesinin ve sosyal imkanların bölgeler arasında dengeli bir şekilde
dağılımı, eğitim ve kültür tüketiminin yaygınlaştınlıp geliştirilmesine bağlıdır.
Mümkün olan en kısa zamanda kamusal yapılanma, yönetim şekli, siyasi sistem ve mil­
li kültür değerlerin sürekli tartışma ve değişiklik konusu yapılmasına son verilebilmesi
lazımdır. Türkiye yaygın kabul gören bir yönetim sistemine ve siyaset anlayışına sahip
olabilmelidir. Bunun için evvela daha az sayıda etkili ve temsil kabiliyetine sahip parti­
leşme, parti içi demokrasinin işlerlik kazanması, parlamenter dokunulmazlığının özüne
dokunmadan yönetim üzerinde etkili yargı denetiminin kurulması gereklidir. Siyasetçi
toplumda yüksek itibar sahibi olabilmeli, siyasi sistem bir gelenek olarak yaygın kabul
görebilmelidir.
Kamuoyunun bilgilenmesinde önemli görevleri ve etkinliği olan medya kuruluşlarının
aynı zamanda taşıdıkları ağır sorumluluğun da bilincinde olması, kısa vadeli mesleki
başarılar uğruna müşterek değerlerin maksatlı yıpratılmasına katkıda bulunmaktan ka­
çınmaları gerekir. Örneğin panik yaratmak için yapılan bir terör eyleminin medya tara­
fından gerçekten adeta bu amaca hizmet eder şekilde sunulmasından kaçınılabilir.
Adalet sisteminin davaların genellikle birkaç ay içinde sonuçlanabileceği bir etkinliğe ka­
vuşturulması lazımdır. Bunun için yoğun işlem hacmine sahip belirli konularda ihtisas
mahkemeleri kurulmalı, mahkemeler gerekli personel ve teknik imkanlarla donatılmalıdır.
Eğitimde amaç artık herkese okuma-yazma öğretilmesi ve belirli asgari bilgilerin sunul­
masından ibaret olamaz. Eğitimde kalite ön plana çıkmalı, yetenek kazandırılması,
mesleki yetenekler bakımından objektif yönlendirme ve seleksiyon sağlanması, araş­
tırma kabiliyetinin teşviki ve geliştirilmesi öncelik kazanmalıdır. Bütün bu işler zaman
zaman ders kitaplarının değiştirilmesiyle sağlanamaz. Eğitim imkân ve anlayışının ge­
liştirilmesi lazımdır.
Uluslararası rekabet piyasada firmalar arasında yürütülen bir mücadele gibi görünse
de gerçekte eğitim sistemleri arasında yürütülür ve sonuçlanır.
Gelişmeler dünyayı bilgi çağına götürmektedir. Artık başarı daha iyi eğitilmiş, daha ye­
tenekli insan varlığına sahip olan toplumların hakkı olacaktır.
Türkiye'de refah seviyesinin yükselmesi ve gelir dağılımının daha iyi dengelenmesi si­
yasi istikrar kazanılmasını da kolaylaştıracaktır. İç güvenliğin ve huzurun sağlanması,
terör hareketlerinin kesin ve kalıcı bir şekilde ortadan kaldırılması ancak gelişen bir
ekonominin kazandıracağı kaynak ve iyimser bekleyişlerin topluma dengeli ve yaygın
bir şekilde yansıtılmasıyla mümkün olabilir. Ancak firmalanmızın daralan talep ve diğer
finansman maliyetleri altında ezildiği, kamu kaynaklannın büyük ölçüde faiz olarak fon
sahiplerine dağıtıldığı bir ortamda çözüm bekleyen ekonomik sorunlara çare bulunma­
sı kolaylaşmamaktadır.
Bu ortamın değiştirilmesi kuvvetli Hükümetlerin işbaşında bulunmasını gerektirmekte­
dir. Diğer bir deyişle ekonomik istikrar ancak siyasi istikrarla sağlanabilir. Siyasi istikrann sağlanması için mevcut siyasi partiler hiçbir çaba göstermemişlerdir. Dolayısıyla 18
Nisan seçimlerinden sonra parlamentoda bugünkü siyasi dağılımdan farklı bir tablonun
çıkması ihtimali ufukta görülmemektedir. Oysa Türkiye'de bir sosyal güvenlik reformu­
na, bir idari reforma, bir tarımsal destekleme reformuna. Bankalar Kanunu, Gümrük
Kanunu gibi mevzuatın biran önce çıkarılmasına ve asıl önemlisi global krizin ekonomimizdeki olumsuz etkilerini ve likidite sıkıntısını pekiştiren yeni vergi kanununun tadi­
line büyük ihtiyaç vardır.
Seçim sonuçlarının tahminleri doğrulamaması ve siyasi kabuk değiştirmeye, parti için­
den başlayarak demokrasinin güçlenmesine vesile olması dileğiyle halkımızın ve iş ale­
minin Kurban Bayramı'nı en iyi dileklerimle kutlar, ülkemiz için mutlu gelecekler dilerim.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı devletin bedava mal ve liizmet
sunmasını eleştirdi.
Yıldırım: "Devlet, rüşvet dağıtıyor"
Mehmet Yıldırım, fakir fukaranın ekmeğinden keserek yatırdığı vergilerin, bedava oto­
yol ve boğaz köprüsünden geçiş gibi uygulamalarla belli bir refah düzeyindeki gruba
aktarıldığını ifade etti.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, 'Bu uygulamalar Sosyal Devlet ilkesine sığınılarak yapı­
lıyorsa, sokak çocuklarına yurt, tinercilere ıslah evi yapılsın' dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, politik çıkar sağla­
mak için popülist politikalar uygulamasının çeşitli devlet kuruluşlarınca adet haline ge­
tirildiğini belirtti. Yıldırım özellikle seçim öncesinde bazı belediyeler tarafından bedava
ekmek dahi dağıtıldığına da dikkat çekti.
Yıldırım dini bayramların bu tür politikalar için alet edildiğini yani devletin rüşvet dağıt­
tığını ve halkımızın duygulannın suiistimal edildiğini öne sürdü. Mehmet Yıldınm tüm
bayramlarda son birkaç yıldır otobüs, tünel, tramvay, metro gibi çeşitli toplu taşıma
araçlarının ücretsiz hale getirildiğine ve bir de buna boğaz köprüleri ve otoyol geçişinin
eklendiğine işaret ederek, vazgeçilen kamu gelirlerinin, popülist politika uygulayanlann
cebinden karşılanmadığını belirtti ve 'Bu uygulama fakir fukaradan toplanan vergilerin
belli amaçlarla, belli kişilere kanalize edilmesi anlamındadır' dedi.
İTO Başkanı adet haline getirilen dini bayramlardaki 9 günlük id^ri tatillerin de bu poli­
tikanın başka bir veçhesi.olduğuna işaret etti.
Özellikle devletin ve yerel yönetimlerin sosyal hizmetler alanında dişe dokunur hizmet
vermediğine değinen Yıldırım, sadece İstanbul'da Bakırköy Akıl Hastanesine bir yılda
130 bin kişinin baş vurduğunu, hastanenin yetersiz kaldığını, sokak çocuklarını barın­
dıracak yurtlara, tinerci çocuklan ıslah edecek kurumlara ihtiyaç bulunduğunu belirte­
rek 'Devletin parası bu kadar bolsa bedava mal ve hizmet dağıtmak yerine işte burala­
ra yatınm yapılsın' dedi.
İstanbul Ticaret Odası'nın, 'global krizin işyerlerine etkileri' konusundaki anketi
sonuçlandı.
Yıldırım: "Çektiğimiz fotoğraf,
piyasalardaki iç karartıcı durumu somut
bir şekilde ortaya koydu"
•Anket İTO üyeleri arasından tesadüfi örnekleme ile seçilen ve çoğunluğunu KOBİ'lerin oluşturduğu 23 bin firma nezdinde yapıldı.
•İç piyasada sıkıntı yaşandığını belirten firma oranı yüzde 95 olarak belirirken bu firma­
lann yüzde 59'u sıkıntının nedeni olarak hükümetin uyguladığı politikalan, yüzde 41'i
ise dış krizleri gösterdi.
•Anket sonuçlarına göre, firmaların yüzde 70'i finansal sıkıntı yaşadığını bildirirken, en
fazla finansal sıkıntının tekstil ve metal eşya sektörlerinde ortaya çıktığı belirlendi.
İstanbul Ticaret Odası'nın, global krizin işletmelere yaptığı etkiyi ortaya koyan anket
çalışmasının sonuçlan belli oldu.
Tüm oda üyeleri arasından, tesadüfi örnekleme ile seçilen 23 bin firma nezdinde pos­
ta yoluyla yapılan anket çalışmasına 557 firmadan cevap geldi. Cevap veren firmaların
yüzde 82'si küçük, yüzde 13'ü orta ve yüzde 5'i büyük ölçekli işletmelerden oluştu.
Anket sonucunda, geçmiş yıllara göre, iç piyasada sıkıntı yaşandığını belirten firmala­
nn oranı yüzde 95 oldu. Sıkıntının nedeni hükümetin uyguladığı ekonomi politikalandır
diyen firma oranı yüzde 59 iken, yüzde 41'lik bölüm sıkıntının nedenini dış krizler ola­
rak gösterdi,
İTO'nun anketine cevap verenlerin yüzde 51'i Rusya ve Asya krizinden birlikte etkilen­
diklerini belirtirken, sadece Rusya krizinden etkilenen firma oranı yüzde 15, sadece As­
ya krizinden etkilenen firma oranı yüzde 2. 4 olarak belirlendi.
Anketin diğer sonuçları ise şu şekilde:
Firmaların yüzde 31'i krizlerden etkilenmediklerini beyan etti. Bu firmalar genellikle hiz­
met işletmeleri oldu.
Ancak üretici firmaların da yüzde 27'si 'krizden etkilenmedim' dedi.
.
Tekstil ve metal eşya, makine sanayi dalları krizden en çok etkilenen kesim oldu.
Firmalann yüzde 61'i yeni siparişlerin azaldığını ifade etti. Bu durum bir süre daha sı­
kıntının devam edeceğini gösteriyor.
Finansman şekli:
Firmaların yüzde 65. 9'u özkaynak, yüzde 20. 6' sı ise ticari banka kredisi kullandıklannı belirtti. Firmaların yüzde 70'i finansman sıkıntısı yaşadığını bildirdi. En fazla finans­
man sıkıntısı yaşayan kesimler tekstil ve metal eşya sanayii.
Firmaların yüzde 34. 5'i sabit sermaye yatınmı yaptığını beyan etti, yüzde 65. 5'i ise
hiç yatırım yapmadığını ifade etti.
Firmaların yüzde 47.1 'i istihdam azalttı. İstihdam azalışı en fazla tekstil, ayakkabı ve gi­
yim, metal eşya, makine ve elektrik ile inşaat sektöründe yaşandı.
Anket sonuçlarının alınmasının ardından bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Baş­
kanı Mehmet Yıldırım, 'Çektiğimiz fotoğraf, piyasadaki iç karartıcı durumu somut bir şe­
kilde ortaya koydu.
Öte yandan, yaşanan sıkıntıya neden olarak firmalann yüzde 59 gibi bir oranı, hükü­
metin uyguladığı politikaları gösteriyor. Bu durum, ekonomiyi yönetenleri bir kere daha
düşündürmeli ve buna neden olan vergi yasası gibi yanlışlıklan biran önce düzelterek,
sıkıntıyı hafifletmeliler' dedi.
Istanbul Ticaret Odası'nm 1998'de global krizin etkileri konulu araştırmasında
firmaların 1999 yılındaki beklentileri de ortaya çıktı.
Yıldırım: "Piyasa, siyasi ve ekonomik
istikrar bekliyor"
Araştırmada firmaların 1999 yılı için ekonomik istikrann sağlamasında alınmasını iste­
dikleri tedbirlerin başında, peşin ve geçici verginin kaldırılması kayıtdışı faaliyette bulu­
nan firmaların kontrol altına alınarak haksız rekabetin önlenmesi, KDV oranlarının dü­
şürülmesi, asgari ücretin vergi dışı bırakılması;. J<OBİ'lere daha fazla teşvik verilmesi.
Devlet İhale Kanunu ile Çek Kanunu'nun gözden geçirilmesi, mali sektör ve bankacılık
sisteminde reform yapılması geliyor.
İstanbul Ticaret Odası'nm, 1998'de yaşanan Global krizin etkileri konulu araştırmasın­
da, firmalann 1999 yılındaki beklentileri de ortaya çıktı.
Tüm Oda üyeleri arasında tesadüfi örnekle seçilen 23 bin firma nezdinde posta yoluy­
la yapılan anket çalışmasına 557 firmadan cevap geldi.
Cevap veren firmaların Yüzde 82'si küçük, 13'ü orta ve 5'i büyük ölçekli işletmelerden oluştu.
Araştırmada, firmaların 1999 yılı için beklentilerinin başında ekonomik ve siyasi istikra­
nn sağlanmasının geldiği ortaya çıktı.
Anket sonucuna göre, firmaların alınmasını istedikleri tedbirler şunlar:
•Kayıtdışı faaliyette bulunan firmalar kontrol altına alınarak haksız rekabetin önlenmesi.
•KDV oranlannın düşürülmesi,
•Peşin ve geçici vergi uygulamasının kaldırılması,
•Asgari ücretin vergi dışı bırakılması,
•Uzun vadeli satışlarda peşin KDV ödenmemesi,
•Yurtdışı satışlarda KDV oranlarının düşürülmesi,
•KOBİ'lere daha fazla teşvik verilmesinin sağlanması,
•KOBİ'ler için yatırım teşvik tabanının daha aşağıya çekilmesi,
•Kaynak Kullanım Destekleme Fonu'nun (KKDF) kaldınlması,
•Taşıt alım vergilerinin taksitlendirilmesi,
•Kredi faiz oranlarının düşürülmesi,
•Eximbank kredi limitlerinin artınlması,
•Teknolojik yatırımlar için daha ucuz kredi verilmesi,
•Gümrük Mevzuatı'nın yeni iş kollanna göre yeniden düzenlenmesi.
•Üretim girdileri olan Kamu kesiminin ürettiği hammadde ve elektrik fiyatlannın ucuzlatılması,
•Gerçekçi kur politikasının uygulanması,
•Uzakdoğu ülkelerinden yapılan ithalatın zorlaştıniması,
•Devletçe Ar-Ge çalışmalarına daha fazla desteğin verilmesi,
•Tasarruf tedbirlerine devam edilmesi,
•2886 sayılı Devlet ihale Kanunu'nu ile Çek Kanunu'nun yeniden gözden geçirilmesi,
•Dış fuarlara katılım desteğinin artınlması,
•Mali sektör ve bankacılık sisteminde reform yapılması.
Yıldırım: "Kaçak et kesimi ve yurda
kaçak et girişi önlenmeli"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, İstanbul'un günlük
1000 tona yaklaşan et ihtiyacının ancak 250 tonunun yasal yollardan, mezbahalardan
temin edildiğini,, 750 tonunun ise kaçak kesim ile karşılandığını, bunun haksız rekabet
ve vergi kaybına neden olduğunu ve daha da önemlisi insan sağlığına zarar verdiğini
açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, İstanbul'da günlük et
ihtiyacının 1000 tona yaklaştığını, bu miktarın 250 tonunun yasal yollardan mezbaha­
lardan temin edildiğini, 750 tona yakın et ihtiyacının ise kaçak kesim yolu ile sağlandı­
ğını açıkladı.
Yıldırım, kaçak kesilen etlerin 500 tonunun Tekirdağ, Adapazarı , Bursa , Balıkesir gi­
bi illerden yani Marmara Bölgesi hayvanlarından karşılandığını yaklaşık 250 ton etin
ise Gürbulak başta olmak üzere çeşitli sınır kapılarından yurda kaçak et şeklinde girdi­
ğini ifade etti. Tırlarla yağ beyanı ile Gürbulak'tan giren kemiksiz etlerin AB tarafından
Rusya'ya yardım olarak gönderilen etler olduğu duyumlannın da alındığını belirten Yıl­
dınm, bu etlerin kilosunun 1. 300. 000 ile 1. 5 milyon lira arasında satıldığını, aynca
Romanya ve Bulgaristan'dan da otobüs ve minibüslerle yolcu beraberinde 500-700 ki­
loluk partiler halinde kaçak et girdiği haberlerinin geldiğini açıkladı.
Yurda kaçak giren etlerin genellikle imalatçılar tarafından kullanıldığını vurgulayan İTO
Başkanı, kayıtdışı, vergisiz bu kaçak etin haksız rekabet yaratması yanında, devletin
vergi kayıplanna neden olduğunu, asıl önemli sorunun bu etlerin hiçbir şekilde veteri­
ner kontrolü ve sağlık kontrolünden geçmemesi olduğunu açıkladı. Bu mahzurların ön­
lenmesi ve özellikle insan sağlığının korunması için Mehmet Yıldınm, kaçak et girişinin
ve kaçak et kesiminin önlenmesi gereğine işaret etti
06.05.1999
İTO Yönetim Kuruiu Başl<anı l\/leiımet Yiidırım'dan emelciiliğini isteyen Hazine
lUüsteşarma destele.
Yıldırım; "Ekonomi dünyası, Yener
Dinçmen'in aynı göreve tekrar
atanmasını istiyor"
İTO Başkanı Mehmet Yıldınm, Hazine Müsteşarı Yener Dinçmen'in emeklilik dilekçesi
vererek görevden ayrılmasının iş dünyası tarafından üzüntüyle karşılandığını belirtti.
Yıldınm, 'Bu aynlış ekonomimiz için büyük kayıptır' dedi.
Yıldınm, 'Dinçmen'in aynima nedeni Türkbank ihalesi ile ilgili soruşturma başlatılması
ise, kamuoyu bu faturanın değerli yöneticilerimize ait olmadığını, vebalinin hangi siyar
silere ait olduğunu çok iyi biliyor' dedi.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım Hazine Müsteşan Yener Dinçmen'in
bir buçuk yıldır sürdürdüğü görevinden, emeklilik dilekçesi vererek aynimasından bü­
yük üzüntü duyduklarını belirtti ve 'bu ayrılış ekonomimiz için bir kayıptır' dedi.
Mehmet Yıldırım, Hazine Müsteşan Yener Dinçmen ile Merkez Bankası Başkanı Gazi
Erçel'in uyum içinde çalışarak, uygun bir para politikası izlediklerini ve böylece, 8-9 aya
varan hükümet boşluğuna ve politik istikrarsızlığın olumsuz etkilerine rağmen, hiper
enflasyondan ülkeyi korudukları gibi öngörülen hedeflere doğru enflasyonun aşağı çe­
kilmesinde büyük rol oynadıklarını ifade etti.
Yıldırım, Yener Dinçmen'in aynima nedeni Türkbank ihalesiyle ilgili soruşturma başla­
tılması ise bu ihalenin faturasının değerli yöneticilere ait olmadığını bunun vebalinin
hangi siyasilere ait olduğunu kamuoyu çok iyi biliyor' dedi.
İTO Başkanı devletin dürüst, haysiyetli yöneticilere ve bürokratlara sahip çıkması ge­
rektiğini belirterek, tüm ekonomi dünyasının Sayın Dinçmen'in tekrar bu göreve atan­
masını arzu ettiğini ve beklediğini sözlerine ekledi.
İstanbul Ticaret Odasr Yönetim Kurulu Başkanı, piyasadaki nakit sıkıntısı
karşısında ve vergi hesaplamasına temel teşkil edecek verilerin Bakanlıkça
geç yayınlanmış olması nedeniyle geçici vergi ödeme süresinin
45 gün uzatılması gerektiğini söyledi.
Yıldırım: "Geçici vergi ödeme süresi
uzatılmalıdır'
Mehmet Yıldırım, süre uzatımı içinde de, vergi kanununun, geçici vergi gibi aksak yön­
lerinin süratle hazırlanacak bir yasa ile düzeltilmesi gerektiğini ifade ettikten sonra, 'Ay­
rıca, kurulacak yeni hükümette, özel sektörü tanıyan, ticaretin akışını ve realiteleri bi­
len bir Maliye Bakanının görev almasını gerekli görüyoruz' dedi.
Yıldınm, bugünkü yanlış yasa gereğince, özellikle peşin mal alıp, piyasa şartlan nede­
niyle 7,8 aya varan vadeyle mal satan işletmelerin peşin (Geçici) vergi ödeme durumun­
da kalacaklarını, ancak alacaklarının tahsil edilememesi ihtimali kuvvetli olduğundan.
Vergi Mükelleflerinin 2000 yılına devletten alacaklı olarak gireceklerinin de altını çizdi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, piyasadaki had saf­
haya varan nakit sıkıntısının işletmeleri zorda bıraktığını anlatarak, Mart'taki gelir ver­
gisi ve Nisan'daki kurumlar vergisi ödemelerinin ardından Mayıs ayında bir de geçici
vergi ödeme zorunluluğunun, büyük sorunlar yaratacağını bildirerek, geçen yıl olduğu
gibi. Bakanlığın yetkisinin kullanılarak geçici vergi ödeme süresinin 45 gün uzatılması
gerektiğini belirtti.
Yıldınm konuyla ilgili açıklamasında şöyle dedi.
Global krizin olumsuz etkileri ve uygulanan ekonomi politikalarının etkisiyle iç ve dış ta­
lep düşüşü, işletmeleri zor durumda bırakmıştır. Borsaya kayıtlı şirketlerin büyük ço­
ğunluğu zarar göstermiştir. Diğer firmalann durumu bundan farklı değildir. Bugünkü or­
tamda elindeki parasını repo vb. yatırım araçları ile değerlendirmemişse, ticaret ve sa­
nayiden kar beklemek neredeyse imkansız hale gelmiştir.
•Piyasadaki para sıkıntısı had safhada iken ve 1998 yılı gelirleri üzerinden Mart ayın-
da Gelir Vergisi veya Nisan ayında Kurumlar Vergisi ödenmişken, bu defa işletmeler
17 Mayıs akşamına kadar geçici verginin ilk taksitinin ödenmesi ile karşı karşıya kal­
mışlardır.
Özellikle peşin mal alıp, piyasa şartlan nedeniyle 7,8 aya varan vadeyle mal satan iş­
letmeler peşin (Geçici) vergi ödeme durumunda kalacaklar, ancak alacaklarının tahsil
edilememesi ihtimali kuvvetli olduğundan. Vergi Mükellefi 2000 yılına Devletten alacak­
lı olarak gireceklerdir.'
İstanbul Ticaret Odası, geçen yıl yeni Vergi Kanunu'nu 5 madde hariç desteklemiştir.
İtiraz ettiğimiz hükümlerdeki haklılığımızı zaman göstermiştir. İçinde bulunulan sıkıntı­
ların kaynaklarından biri de, yine Vergi Kanununun gerçeklere aykın hükümleridir.
Mesele üzüm yemek mi, bağcı dövmek mi anlaşılamamıştır. Ağaç kurutulmaktadır.
Geç kalındığı, gerekli düzenleme yapılmadığı takdirde bu ağacın meyveleri önümüzde­
ki yıllarda yenemeyecektir.
Öte yandan, Maliye Bakanlığı yeniden değerleme oranı, kredi kullanmada indirim ora­
nı gibi bilgileri ancak Mayıs ayına girilirken tespit edip yayınlamıştır. Bu durum matrah
ve vergi hesaplamalarına zaman bırakmamıştır.
Bu itibarla geçen yıl olduğu gibi, V. U. K. nün 17nci maddesinin tanıttığı imkanı kulla­
narak geçici vergi ödemesini Maliye Bakanlığı 45 gün uzatmalıdır.
Bu süre içinde de kanunun geçici vergi gibi aksak yönleri, süratle yeni kurulacak Hükü­
met tarafından hazırlanacak bir tasarının kanunlaştırılması ile giderilmelidir.
Ayrıca, kurulacak Hükümette, özel sektörü tanıyan, ticaretin akışını ve realiteleri bilen
bir Maliye Bakanının görev almasını beklediğimizi bu vesile ile ifade etmek istiyorum'.
İstanbul Ticaret Odası'nm 'Global Krizin Etkileri' konulu araştırmasında
firmaların finansman yapıları da belirlendi.
Yıldırım: "Firmaların yüzde 70. 7'si
finansman sıkıntısı çekiyor"
Araştırmada, firmaların yüzde 65. 9'unun finansman kaynağı olarak öz kaynaklarını
kullandığı tespit edildi. Bu firmaların yüzde 55. 2'si küçük ölçekli. Bu ölçekteki firmalar
arasında en fazla öz kaynak kullanan sektörler metal eşya, tekstil, ayakkabı ve giyim
oldu. Bu sektörler makine sektörü ile birlikte en fazla finansman sıkıntısı yaşayan sek­
törler arasında ilk sırada yer aldı.
İstanbul Ticaret Odası'nm, 'Global Krizin Etkileri' konulu araştırmasında, firmaların fi­
nansman yapıları, kullandıkları finansman kaynakları, finansman sıkıntıları, tercih edi­
len kredi türleri de tespit edildi.
Tüm oda üyeleri arasında tesadüfi örnekle seçilen 23 bin firma nezdinde posta yoluy­
la yapılan anket çalışmasına 557 firmadan cevap geldi.
Finansman kaynaklarıyla ilgili sorulara cevap veren firmaların yüzde 75.4'ü küçük, yüz­
de 15. 2'si orta, yüzde 9. 4'ü büyük ölçekli işletmelerden oluştu.
Anket sonuçlannı değerlendiren İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, firma­
ların yüzde 70'ten fazlasının finansman sıkıntısı çektiğini kaydetti. Yıldırım açıklaması­
nı şöyle sürdürdü: 'İşletmelerimizin çektiği sıkıntı ortada. Türkiye ekonomisinin büyük
çoğunluğunu oluşturan küçük ve orta ölçekli işletmelerin sıkmtılannı en azından hafif­
letmek için acil tedbirler alınması gerekli.'
Araştırma sonuçlarına göre, firmaların ölçekleri, finansman yapıları ve sıkıntıları, tercih
edilen kredi türleri, en fazla sıkıntıda olan ve en fazla kredi kullanan sektörler şöyle:
Kullanılan finansman kaynakları
•Öz kaynak kullanan firma oranı yüzde 65. 9,
•Ticari banka kredisi kullanan firma oranı yüzde 20. 6
•Eximbank kredisi kullanan firma oranı yüzde 4. 4,
•Factoring imkanını kullanan firma oranı yüzde 2. 8,
•Yurtdışı finans kurumlarından kaynak kullanan firma oranı yüzde 2. 5,
*Diğer (Ar-Ge,KOBİ Desteği, leasing, teminat mektubu, yakın çevreden alınan borç) fi­
nans kaynaklannı kullanan firma oranı yüzde 2. 2
•Yatırım ve kalkınma bankalan kredilerini kullanan firma oranı yüzde 1. 6. (Eximbank
kredilerine orta ve büyük ölçekli firmalar daha fazla başvuruyor)
Toplam finasman kaynakları içinde öz kaynak kullanan firmaların ölçekleri
•Yüzde 55. 2'si küçük *yüzde 7. 7'si orta *yüzde 3.0'ı büyük
Toplam finansman kaynakları içinde ticari banka kredisi kullanan firmaların ölçekleri
•Yüzde 14. 5'i küçük
•Yüzde 3. 5'i orta
•Yüzde 2. 5'i büyük
Küçük ölçekli firmalarda en fazla öz kaynak kullanan sektörler
•Metal eşya,
•Tekstil,
•Ayakkabı,
•Giyim.
Ticari banka kredilerine en fazla başvuran sektörler
•Metal eşya,
•Tekstil,
•Ayakkabı,
•Giyim.
En fazla finansman sıkıntısı yaşayan ve kredi kullanan sektörler
•Tekstil,
•Ayakkabı,
•Giyim,
yVe söyledik Neden söyledik ?
242
•Metal eşya,
•Makine.
Finansman sıkmtısmm nedenleri
•İşletme sermayesi ihtiyacmm artması yüzde 24. 5,
•Kredi maliyetlerinin yüksek olması yüzde 23. 1.
Kullanılan kredi türleri
•Ticari krediler yüzde 74. 9,
•Kısa vadeli krediler yüzde 66. 2
Finansman sıkıntısı yaşayan firma oranı yüzde 70. 7
Finansman sıkıntısı yaşamayan firma oranı yüzde 29. 3
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, hükümetin ekonomi politikası
ile piyasaların derinden etkilenmesi üzerine bir açıklama yaptı.
Yıldırım: "Piyasalarda kan kaybı büyük
hızla devam ediyor"
Mehmet Yıldırım, hükümet protokolünün görüşüldüğü bu günlerde protokole son vergi
yasasının değiştirilmesi yönünde bir maddenin de ilave edilmesi gerektiğini hatırlatarak
'Hükümet kurulduğunda bu hususa öncelik verilmesi sorunlann çözümü yanında mali­
yenin vergi tahsilatının artmasına da imkan tanıyacaktır' dedi.
Yıldınm, zorunlu değişiklikler yapılmadan piyasanın huzur ve istikrara kavuşmasının
mümkün olmadığını açıklayarak bunun için biran evvel yeni Hükümetin kurulması ve
bu sorunların öncelik ve ivedilikle ele alınması gerektiğini söyledi
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım yaptığı açıklamada
Hükümetin ekonomi politikası ile derinden etkilenen piyasalarda kan kaybının büyük
hızla devam ettiğini söyledi.
Yıldınm, 'Geçtiğimiz yıl yanlışlıklarını her vesile ile dile getirdiğimiz vergi kanunlan ile
getirilen düzenlemeler acı meyvelerini vermeye başlamış ve piyasadaki durgunluk her
geçen gün işletmeleri daha da zor durumda bırakmıştır' dedi.
Yıldınm, konu ile ilgili şu açıklamalan yaptı:
'Son vergi değişikliğinde acilen düzeltilmesini zorunlu gördüğümüzü önemli konu tüm
kamuoyunun bilgisine sunulmuş ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi için yetkili
mercilere iletilmiş olmasına rağmen bugüne kadar iyileştirme yönünde bir çaba göste­
rilmemiş olması üzücüdür.
Hükümet protokolü hazırlıklarının söz konusu olacağı önümüzdeki günlerde imzalana­
cak protokole son vergi yasasının değiştirilmesi yönünde bir maddenin de ilave edilme­
si ve Hükümet kurulduğunda bu hususa öncelik verilmesi sorunların çözümü yanında
maliyenin vergi tahsilatının artmasına da imkan tanıyacaktır.
Öncelikle, bu günlerde tahsili öngörülen geçici verginin ertelenmesi yönünde gerekli
söyledik. Neden söyledik ?
244 <-f^
düzenleme acilen yapılmalıdır. Bunun akabinde vergi kanunlannda değişiklik yapılma­
sı ve aşağıda başlıklar itibariyle vermiş olduğumuz tüm düzenlemelerin biran önce ha­
yata geçirilmesi gerekmektedir.
I-Faiz ve repo gelirleri elde edilirken stopaj yolu ile pratik şekilde nihai olarak vergilen­
dirilmen ve vatandaşın zihnini kanştıran yöntemlerden vazgeçilmelidir.
2-Üç aylık peşin vergi, işsizlik ve üretim düşmesinin en önemli nedenidir. Bu konu aci­
len ele alınmalıdır.
3-Yeni kanun hiçbir giderin matrahtan indirilmesini kabul etmemektedir. Bu durumda fiş
ve fatura almanın manası kalmamaktadır. Devletin asli görevi olduğu halde hakkı ile
yerine getiremediği eğitim ve sağlık hizmetlerini üstlenen vatandaşların bu giderini da­
hi matrahtan indirme imkanı verilmemiştir. Mükelleflerin geçim için yaptığı masrafların
indirilmesi şarttır.
4-Enflasyon muhasebesi kabul edilmediğinden müteşebbisin sermayesi vergilendiril­
mektedir. Adil vergileme için kronik enflasyonun olumsuz etkilerini yok edecek tedbir­
lerin alınması zorunludur.
5-Piyasada tedirginliğin önlenmesi ve tüm işlemlerin kayıt içine alınması için eski mat­
rahlarını %10-15 artıran mükelleflere inceleme yönünden güvence verilmelidir. Aksi
halde diyalog kurulması ve tam kayıtlı sisteme geçiş başarılı olamaz.
Yukanda sayılan zorunlu değişiklikler yapılmadan piyasanın huzur ve istikrara kavuş­
masının mümkün olmadığı açıktır. Bunun için biran evvel yeni hükümet kurulmalı ve bu
sorunlan öncelik ve ivedilikle ele almalıdır.
Seçmenlerin yeni istekleri ve tercihleri doğrultusunda oluşan yeni T. B. M. M. ve hükü­
metin zaman yitirmeden bu konulan sonuçlandırmasını talep etmek bizim için de kaçı­
nılmaz bir görevdir.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Emlak Bankası'nm tüm ticari
ve bireysel Kredileri durdurmasını büyük tepki ile karşıladı.
Yıldırım: "Keyfi uygulamalarla
ekonomiye daha fazla sekte vurmaya
kimsenin hakkı yoktur"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, bankaların görevinin mevduat toplayıp
devlete veznedarlık yapmak olmadığına da dikkat çekti ve ekonominin çarklarını dur­
duran bu tür eylemlerin sürdürülmesi halinde, gereken tavrı ortaya koyacaklarını ve
karşı kampanya başlatabileceklerini açıkladı.
ı
Emlak Bankasının ani bir kararla tüm ticari ve bireysel kredileri durdurduğunun bildiril­
mesi üzerine bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldınm ekonominin esasen bir durgunluk içinde bulunduğunu, böyle keyfi uy­
gulamalarla ekonominin iyice dumura uğratılmasına kimsenin hakkı olmadığını belirtti.
İş aleminin ve banka müşterilerinin mevcut durumu ve şartları dikkate alarak fon akışı­
nı önceden planladığı, akreditif uygulamasını buna dayandırdığı, mevcut düzen ve
banka ilişkileri çerçevesinde yeni sözleşmelere imza attığı, girişimler başlattığı, taah­
hütlerde bulunduğuna işaret eden Yıldırım, ticari hayatta önemli yeri olan bir bankanın
aniden ortaya çıkıp kredileri durdurdum demesinin ekonomide yaratacağı olumsuzluklann mazur görülemeyeceğini açıkladı.
Kredilerin durdurulmasının hiçbir gerekçesini haklı kabul etmediklerini belirten Mehmet
Yıldırım planlı, akılcı çalışmamanın ve geçmişte kredi vermede başka faktörlerin rol oy­
namasının faturasının iş alemine yüklenemeyeceğini ifade etti.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, bankaların görevinin mevduat toplayıp devlete veznedar­
lık yapma olmadığına da dikkat çekti ve ekonominin çarklannı durduran bu tür eylem­
lerin sürdürülmesi halinde, gereken tavn ortaya koyacaklarını ve karşı kampanya baş­
latabileceklerini açıkladı.
02.06.1999
İstanbul Ticaret Odası, enerji tasarrufu ve Yalıtım Sanayii'nin
durumunu araştırdı.
Yıldırım: "Konutlarda enerji tasarrufuna
yönelilc önlem şartı aransaydı,
doğalgazdan sadece İstanbul'da
300 bin abone daha yararlanabilirdi"
Enerji tasarrufuna yeterince önem verilmediğini kaydeden İTO Yönetim Kurulu Başka­
nı Mehmet Yıldınm 'Yatınmlar bugüne kadar hep enerji üretimi ağırlıklı yapıldı. Oysa,
enerji tasarrufuna da yeterince önem verilseydi, yalıtım ve ısıtma sektörlerinde bir can­
lanma, yeni iş imkanları ve vergi gelirlerinde artış imkanı sağlanmış olacaktı. Aynca dö­
viz tasarrufu, hava kirliliğinde azalma ve konutlarda daha ucuza ısınma imkanına sa­
hip olacaktık.' dedi
İstanbul Ticaret Odası, Türkiye'de Yalıtım Sanayii'nin Durumu'nu ve buna bağlı olarak
enerji darboğazı ile enerji tasarrufu imkanlannı ele alan bir araştırma hazırladı.
Prof. Dr. Alpin Kemal Dağsöz tarafından İTO için gerçekleştirilen araştırmanın ilk so­
nuçlarının alınması dolayısıyla bir demeç veren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kuru­
lu Başkanı Mehmet Yıldınm, binalarda ısı yalıtımının, günümüzde artık bir lüks değil,
enerjiyi en akılcı şekilde kullanmaya yönelik önemli bir ihtiyaç olduğunu belirterek,
araştırma bulguları hakkında şu bilgileri verdi:
Ülkemizde 1970'li yıllarda görülen enerji krizinin geçen yıldan itibaren tekrar yaşanma­
ğa başladığı ve acil önlemler alınmaması halinde önümüzdeki yıllarda daha da artaca­
ğı anlaşılıyor.
Bugüne kadar yatınmların ve önlemlerin genellikle enerji üretimi ağırlıklı olmalanna
karşın Enerji Tasarrufu'na yeterince önem verilmediği ve öncelikle gündeme gelmesi­
nin gerektiği görüşündeyiz.
Türkiye'deki enerji tüketiminin %35'inin konutlarda, %36'sının sanayide, %21'inin ulaşım­
da olduğu göz önüne alınırsa enerji tasarrufunun bu sektörlerde önemli olduğu anlaşılır.
Diğer bir gerçekte, ülkemizdeki yakacak tüketimi ve tüketim ile üretim açığının her yıl
artmasıdır. Tüketimin yerli üretim ile karşılanma oranının 1999 da %36 iken 2020 yılın­
da %25'e düşeceği belirlenmiştir.
1998 de 12 384 milyar m3 olan doğal gaz ithalatımız 2020 yılında 78 478 milyar m3'e
çıkacaktır. Ham petrol ithalatımız da 29 496 bin tondan 73 915 bin tona yükselecektir.
Öte yandan İthalattaki sınırlamalar sebebiyle İstanbul'daki doğal gaz abone sayısının
1. 098. 000 de dondurulduğunu görüyoruz .
Eğer bugüne kadar doğal gaz abonelerinden fazla yük getirmeyen basit ve ucuz ısı ya­
lıtımı ve kalorifer tesisatı ile tasarruf önlemlerinin alınması şartı istenseydi, her konutta
azından %30 doğal gaz tasarrufu sağlanacaktı. Yani konutlann ısıtılmalarında harca­
nan doğal gaz ile İstanbul'da bugün 1. 098. 000 abone yerine en az 1. 400. 000 abo­
nenin yararlanması mümkün olacaktı. Türkiye için genelleştirirsek daha büyük rakam­
lar çıkmaktadır.
Bugün ülkemizde yaşadığımız ekonomik kriz, inşaat, yalıtım ve ısıtma sektörlerini de
etkilemiştir.
Yukarıda vurguladığımız konutlarda enerji tasarrufu önlemleri uygulansaydı yalıtım ile
ısıtma sektörlerinde canlanma ve de yeni iş imkanlannın sağlanması, vergi gelirlerinin
artması gibi yararlar da görülecekti.
Konutlarda uygulanacak enerji tasarrufu önlemleriyle yukarıda belirttiğimiz yararlara
ilave olarak. Döviz tasarrufu, Hava kirliliğinde azalma. Konutlarda daha ucuza ısınma
mümkün olacaktı.
Almanya, İsviçre, Danimarka, İsveç gibi gelişmiş ülkelerde, yapılarda enerji tasarrufu
üzerinde hassasiyetle durulması örnek alınarak ülkemizde de gecikmeden gündeme
gelmelidir.
Ülkemizde Enerji tasarrufu önlemlerinin Enerji Üretimi kadar önemli olduğu unutulma­
malıdır.
03.06.1999
Yıldırım: "Gıda üretim izni alma ve gıda
siciline kaydolma süresi bir yıl
uzatılmalı"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm yaptığı açıklamada,
geçen yıl yayınlanan KHK gereğince gıda üretim ve işleme yerlerine, çalışma ve üre­
tim izni alma ve gıda siciline kaydolma için tanınan sürenin 9 Haziran'da sona erece­
ğini kaydederek 'Özellikle çok sayıdaki Küçük İşletmelerin bu yöndeki yoğun bürokra­
tik işlemleri henüz tamamlayamadığı anlaşılıyor. İşletmelerin, piyasadaki genel durgun­
luğa ilave bir mağduriyetle karşılaşmamaları için sürenin bir yıl uzatılması gerek' dedi.
Gıdaların üretim, işleme ve ticaretinin davetine ilişkin Kanun Hükmünde Kararnameye
ilişkin olarak, 1998 yılında yayımlanan uygulama yönetmeliğinin bazı hükümlerinin, 9
Haziran 1999 tarihinde yürürlüğe girecek olması, küçük ve orta ölçekli işletmeler baş­
ta olmak üzere çok sayıda firmayı sıkıntıya soktu.
Bu konuya ilişkin bir açıklama yapan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Yıldırım formaliteleri henüz yerine getiremeyen bu tür işyerlerinin sayısının
çok fazla olduğunu dile getirerek, işletmelerin genel durgunluğa ilave bir zarara uğra­
mamaları için müracaat süresinin bir yıl uzatılması gerektiğini bildirdi ve bu yönde giri­
şimde bulunduklarını açıkladı.
Mehmet Yıldırım'ın konuya ilişkin açıklaması şöyle:
'Bu yönetmelik uyannca, Sağlık Bakanlığı'ndan gıda üretim de işleme yerlerinin teknik
ve hijyenik yönden belli bir seviyede olduğunu gösterir çalışma izni alan firmaların, ay­
nca Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na başvurarak, üretim izni alması, gıda siciline kay­
dolması gerekiyor. Yönetmelik kapsamında, firma üretime başlamadan önce imal ede­
cekleri bileşimleri farklı her ürünü, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na tescil ettirerek izin
almak zorundadırlar.
Ancak tespitlerimize göre, başvuru dilekçelerine eklenmesi gereken ve çeşitli merciler-
den alınacak belgelerin teminindeki güçlükler ve formalitelerin yoğunluğu nedeniyle
çok az sayıda firmanın işlemlerini tamamlayabildiği anlaşılmıştır. Özellikle küçük ve or­
ta büyüklükteki firmaların anılan prosedürü henüz yerine getiremedikleri görülmektedir.
Son günlerde Odamıza hem süre uzatımı konusunda hem de daha detaylı bilgi alma
konusunda yoğun talepler olmaktadır. Bu da gıda sicili, tescil ve izin için daha fazla mü­
racaatın yapılacağını göstermekte olup, esasen ilgili kamu kuruluşlarının da mevcut
imkanlarıyla yoğun başvurulara cevap veremeyecekleri düşünülmektedir.
Bu itibarla gıda üreten işyerlerinin mağduriyetlerinin önlenmesi ve bu geçiş sürecinde
zarar görmemeleri için sürenin bir yıl uzatılması gerektiği düşüncesindeyiz.
Bu düşünce ile birlikte hem Bakanlıklara eksik bilgi ve belge ile müracaatların önlenme­
si hem de üyelerimizin çeşitli kademelerden alacakları bilgileri tek birimden elde edebil­
mesi için Odamız Etüf ve Araştırma Şubesi'nde bir masa oluşturulmuştur. Bu suretle
konu ile ilgili her türlü bilgi ve belge bizzat Odamızdan temin edilebileceği gibi Etüt ve
Araştırma Şubesi'nin 511 41 50/229 ve 351 numaralı telefonlarından da bilgi alınabilir.
yVe söyledik Neden söyledik ?
250
İstanbul Ticaret Odası'nm girişimiyle
gıda maddeleri üretim izni başvuru
süresi 6 ay uzatıldı
Konu ile ilgili bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, gıda
üretim izni alma süresinin 9 Haziran'da sona ereceğini hatırlatarak gıda üreticisi üyele­
rinin gerekli belgelerin hazırlanmasının zaman aldığını İTO'ya iletmeleri üzerine bu gi­
rişimi başlattıklarını söyledi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, İTO'nun girişimiyle
Gıda Maddesi Üretim İzni için başvuru süresinin Aralık 1999 tarihine kadar uzatıldığını
açıkladı.
Konu ile ilgili bir açıklama yapan Yıldırım, Tanm ve Köyişleri Bakanlığı'nca 9. 6. 1998
tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 'Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine
Dair Yönetmelik' ile getirilen ve tüm gıda maddesi üreticilerine 'gıda siciline' kaydolma
ve bu suretle gıda üretim izni alma konusundaki sürenin İstanbul Ticaret Odası'nm gi­
rişimlerinin de dikkate alınarak 6 ay uzatıldığını söyledi.
Yıldınm'ın konu ile ilgili açıklamalan şöyle:
'Söz konusu izni alma süresi 9 Haziran 1999 tarihinde sona eriyordu, ancak gıda üre­
ticisi üyelerimizin Odamıza yaptığı yoğun başvurularda gerekli belgelerin hazırlanma­
sının zaman aldığı ve bu nedenle son başvuru tarihinin uzatılması talepleri dile getiril­
mişti. Bu talepleri dikkate alan Oda'mız Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nezdinde girişim­
lerini sıkı bir şekilde sürdürmüş ve Oda'mız girişimleri üzerine Bakanlık da 9. 6. 1999
tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan bir Yönetmelik değişikliği ile son başvuru tarihini 6
ay erteleyerek 6 Aralık 1999 tarihine kadar uzatmıştır.'
İTO, İstanbul'un otopark sorunu'nu bilimsel araştırma konusu yaptı.
Yıldırım: "Bugün sorun olan otoparklar
akılcı düzenlemelerle trafiğin en önemli
çözümü olabilir"
Mehmet Yıldırım, İTO'nun yaptığı bilimsel çalışma neticesinde şehirdeki tüm açık ve
kapalı otoparkların bir envanterinin çıkarıldığını işletim ve fiyat sistemlerinin incelendi­
ğini, ikibin özel araç kullanıcısı ile görüşme yapıldığını ve sonuçta çarpıcı sonuçlarla
karşılaştıklannı açıkladı.
İstanbul genelindeki 1298'i açık ve 312'si kapalı olan 1610 otoparkın toplam araç ka­
pasitesi 2 5 1 . 718.
Özel aracı ile işyeri veya okula gidenlerin yüzde 62'si park yeri bulmakta güçlük çeki­
yor. Araçlarını ücretli otoparklara koyanlann oranı yüzde 17, ücretsiz otoparklara ko­
yanların oranı yüzde 13, ücretli yol kenarı park yerlerine koyanlann oranı yüzde 5, üc­
retsiz yol kenarlarına koyanların oranı yüzde 62, otopark aboneliği olanlann oranı % 3.
istanbul Ticaret Odası, Vergi yasasında yapılması gereken acil düzenlemeleri
Başbakan Bülent Ecevit'e iletti.
Yıldırım: "Ekonominin durgunluğa
girmesinde önemli etken,
vergi mevzuatıdır"
Mehmet Yıldırım imzasıyla Başbakan'ın yanı sıra Maliye Bakanı ve muhalefet partile­
rinin genel başkanlarına da gönderilen yazıda, 21 başlıkta dile getirilen vergi ile ilgili de­
ğişiklik önerilerinin gerçekleşmesi halinde, yurtdışına kaçan fonlann geri geleceği, yurt
içindeki fonların, nereden buldun endişesi olmadan devreye gireceği ve kısa sürede
ekonominin eski dinamizmine kavuşacağını ifade edildi
İstanbul Ticaret Odası, Başbakan Bülent Ecevit ile Maliye Bakanı Sümer Oral ve Par­
lamentodaki muhalefet partilerinin genel başkanlarına, vergi kanunlarında acilen yapıl­
ması gereken düzenlemeleri iletti.
Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm imzalı yazıda, güven oylamasından sonra
uyum ve anlayış içinde ekonomik sorunlann vakit kaybedilmeden ele alınması, özellik­
le vergi yasası değişiklikleri konusunda ortaya konan esnek ve iyi niyetli yaklaşımın
ekonomideki zafiyetin daha fazla tahribata yol açmadan aşılması bakımından cesaret
verici olduğu kaydedildi.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, mektubuna şöyle devam etti:
'Vergi yasasının hazırlanması ve kabulünden sonra ekonominin durgunluk dönemine
girdiği ve olumsuz gelişmelerin bugün kriz boyutlarına ulaştığı sınai üretim ve dış tica­
ret rakamlarından da anlaşılmaktadır. Yeni vergi yasasının, ekonomik gelişmeyi ve
sermaye birikimini ikinci plana iten fiskal ağırlıklı bir yaklaşımla hazırlanmasının bugün­
kü duruma gelinmesinde önemli payı vardır.
Ekonomik durgunluğun ve bazı sektörlerin krize girmesinin temel nedenini, Gelir Ver­
gisi Kanunu'nun 2. maddesinde aramak gerekmektedir. Bu maddede yapılan değişiklik-
te, kaynağı ne olursa olsun bütün gelirler vergi kapsamına alınmış ve bunun tabii sonu­
cu olarak mali milat adı altında bütün servet unsurlarına beyan mecburiyeti getirilmiştir.
Uzun süredir devam eden ağır enflasyonist ortamda özel teşebbüsün faaliyetini başa­
nlı bir şekilde devam ettirmesinde, dünya ekonomisine açılmasında, kalkınmaya katkı­
da bulunmasında önemli destek olan eski sistem terk edilerek gelir beyanının izafi ka­
zançları da içeren servet beyanına dönüştürülmesi, piyasada endişe ve tereddüde ne­
den olmuştur. Vergi kanununun yürürlüğe girmesini müteakip beyan edilen servet un­
surlarının denetim dışı kalacağı hususunda yeterli yasal düzenleme yapılmamış olma­
sı, idareye güveni tamamen yok etmiş ve fonların dışarıya kaçmasına sebep olmuştur.
Esasen kıt finansman kaynağıyla çalışan ekonomi daralmış ve buhran işçi çıkarmaları­
na, üretimin düşmesine yol açmıştır. Diğer taraftan enflasyona karşı bir nevi güvence ni­
teliğinde olan gayrimenkul ve menkul kıymetlerin beyan yoluyla vergilendirilmesi çaba­
ları bu sektördeki yatırımları da atıl hale getirmiştir. Bu fon kayıplannın tekrar yurda dön­
mesi, atıl sermayenin ekonomiye kazandırılması eski şartlann geri gelmesine bağlıdır.'
Mehmet Yıldınm'ın mektubunda dile getirdiği, İTO'nun, hükümetin ele aldığı vergi ile il­
gili değişiklikler hakkındaki önerileri başlıklar itibariyle şöyle:
'Mali milad kaldırılmalıdır, Nereden buldun hükmü kaldırılmalıdır, Faizler, Kar paylan
ve hisse satışları beyan dışı kalmalıdır, Emlak beyanı yenilenmelidir. Kurumlar vergisi
oranı %25'e indirilmelidir, Katma Değer Vergisi oranı %10 olmalıdır, Peşin vergi kaldınlmalıdır. Yatırımlardan tevkifat kaldırılmalıdır.
Menkul kıymetler alış bedeli ile değerlendirilmelidir, Gayrimenkul satışında eskiye dö­
nülmelidir, Enflasyon muhasebesi kabul edilmelidir, Kasıt olmadan ceza verilmemeli­
dir, İşyeri kapatma cezası kaldırılmalıdır, Vergi cezasına gecikme zammı uygulanma­
malıdır, Vergi cezası otomatik artmamalıdır, KDV'de sorumluluk için ciddi menfaat ba­
ğı aranmalıdır, Limited şirket ortakları sermayesi kadar sorumlu olmalıdır. Emisyon
primleri stopaja tabi olmamalıdır, Kurum zararları indekslenmelidir, Tüm giderler
matrahtan düşülmelidir.
Mektupta, bu değişiklikler gerçekleştiği takdirde, yurtdışına kaçan fonların geri gelece­
ği, yurt içindeki fonların, nereden buldun endişesi olmadan devreye gireceği ve kısa sü­
rede ekonominin dinamizme kavuşacağı da ifade edildi.
Yıldırım: "Belediyeler, başta inşaat
sei^törü olmak üzere çeşitli kesimlerden
baskı ve tacizle para bulmaya çalışıyor"
Birçok Belediyenin gelirinin üzerinde harcama yaparak borçlandığmı belirten İstanbul
Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, hesapsız yatırım ve popülist
harcamalann seçim yıllarında çığrından çıktığını açıkladı.
Yıldırım ayrıca, gerek Belediyelere gerekse BİT tabir edilen belediyelerin kurduğu çe­
şitli şirketlere ihtiyaçtan fazla eleman, militan veya yandaşın yerleştirilmiş olmasının da
etkisiyle birçok Belediyenin mali bir bunalımla karşı karşıya bulunduklarını kaydetti.
Belediyelerin çoğunluğunun içine düştükleri mali krizi aşabilmek için başta inşaat sektörü
olmak üzere çeşitli kesimlere baskı yaptıklarını ifade eden İTO Başkanı, inşaatçı üyelerin,
son günlerde gerekli izin ve ruhsatları olduğu halde, tehdit taciz vs. yollarla bazı belediye­
lerin yoğun bir şekilde ceza tahsilatı yoluna gittiklerinden yakındıklarını dile getirdi.
İnşaat sektörünün esasen ekonomik durgunluktan en çok etkilenen sektörlerden biri ol­
duğuna dikkat çeken Yıldınm Belediyelerin bu tutumlarını sürdürmeleri halinde sektö­
rün tamamen çökeceğini belirtti.
Istanbul Ticaret Odası, buğdayın embriyolu olduğu iddiaları üzerine,
TÜBİTAK uzmanlarına araştırma yaptırdı.
Yıldırım: "Buğdaylarımızın temiz olduğu
bilimsel olarak kanıtlandı"
Araştırma sonucunda, Buğdayların insan veya hayvan sağlığı açısmdan risk oluştura­
cak küf ve mikotoksin içermediği tespit edildi.
1998 yılında ortaya çıkan ve buğdayın embriyolu olduğu şeklindeki tartışmalar üzerine,
İstanbul Ticaret Odası bilimsel bir araştırma yaptırdı.
TÜBİTAK'a yaptınlan araştırmanın sonuçlarına göre, 1998 yılı ürünü embriyo kararma­
sı zararlanmasına uğramış buğdaylann küf yükünün, sağlıklı tanelerden büyük farklı­
lıklar göstermediği tespit edildi. Ayrıca, incelemeye alınan buğdaylann insan ve hayvan
sağlığı açısından risk oluşturacak düzeylerde küf ve mikotoksin yükü içermediği de uz­
manlarca saptandı.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım da,
'Halk sağlığı açısından büyük önem taşıyan ve 7 coğrafi bölgede gerçekleştirilen bilim­
sel araştırma sırasında. Toprak Mahsûlleri Ofisinin (TMO) örnek alınmasına izin ver­
memesi gibi bir durumla karşılaşılmış ve araştırma tüccarın elindeki buğdaylardan ya­
pılmıştır. Bilimsel bir konuya karşı anlaşılmaz bir tavır sergileyen TMO'nun bu tutumu­
nun esefle karşıladığımızı belirtmek isterim. Bu tip araştırmaların hasat öncesinden
başlamak üzere birbirini takip eden yıllarda TMO'nun elindeki buğdayları da kapsaya­
cak şekilde sürdürülmesi ihtiyacı büyük önem taşımaktadır' dedi.
Yıldırım, İTO'nun TÜBİTAK'a yaptırdığı araştırmada, fazla yağış dolayısıyla bazı böl­
gelerde görülen embriyo kararması'nm kamu sağlığı açısından hiçbir tehlike oluştur­
madığının ortaya çıkmasının, bu konudaki tartışmalan sona erdireceğini de sözlerine
ekledi.
Yrldırım:"Yeni vergi ieanunu
şirieetieşmeyi önlüyor"
Mehmet Yıldırım, eskiden İstanbul'da ayda 2 bin küsur şirket kurulurken, geçen yılın
Eylül ayından sonra durumun tersine döndüğünü ve ayda kurulan şirket sayısının
1000'lere düştüğünü, fert firma sayısının da 1000'leri aştığını belirtti.
Bunun nedeninin yeni vergi kanununda limited şirket ortaklarına getirilen mali sorumlu­
luk yanında kurumlar vergisi oranının stopajla birlikte yüzde 45'lere kadar yükseltilmiş
olması olduğunu açıkladı.
Yıldırım, Kurumlar Vergisi oranı düşürülmediği taktirde şirketleşmeyi teşvik için bu gü­
ne kadar uygulanan tedbinerin boşa çıkacağını ifade etti.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım, yeni Vergi Kanunu'nun şirketleşmeyi
önlediğini açıkladı.
Oda üye kayıt istatistikleri üzerinde yapılan incelemede 1990'lardan sonra İstanbul'da ye­
ni kayıt toplamının yüzde 80 - 90'ı şirket türünde iken ve şirketler içinde limited şirketler
en yüksek oranı teşkil ederken, 1998'in Ekim ayından sonra durumun tersine döndüğü­
nün anlaşıldığı Başkan tarafından belirtildi. 1999 yılı Ocak-Haziran döneminde İstan­
bul'da tüm yeni kurulan firmalar içinde şirketlerin payının yüzde 51.3'e düştüğü, buna mu­
kabil fert firmalar oranının yüzde 8'lerden yüzde 48.7'ye yükseldiğini ifade eden Yıldırım,
geçen yılın sonbaharına kadar ayda 200 küsur fert firma kurulurken bu sayının aylık
1000'er adedi aştığı, şirketlerin de aylık 2 binlerden 1000'lere indiğine dikkat çekti.
Bu değişimin başlıca nedeninin de yeni Vergi Kanunu olduğunu belirten Mehmet Yıldı­
rım, bir taraftan sermaye şirketi olmasına rağmen limited şirketi ortaklarına, sermaye
hisseleri oranında amme alacağı sorumluluğu getirilip, bir yandan da Gelir Vergisi ora­
nı indirilirken Kurumlar Vergisi oranlarının yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkarıldığını, stopaj
ile birlikte bu oranın yüzde 44 - 45'leri bulduğunu belirtti. Mehmet Yıldırım bu durumun
şirketleşmeyi kösteklediğini ifade etti.
Böylece yıllardır şirketleşmeyi teşvik için uygulanan politikaların boşa çıktığını dile ge­
tiren Yıldırım, Kurumlar Vergisi oranının aşağıya çekilmesi gereğine işaret etti.
İstanbul Ticaret Odası Maliye Bakanı nezdinde girişimde bulundu.
Yıldırım: "Vergi ve SSK prîmî borçları
ertelenmeli"
Mehmet Yıldırım iki yıldır yaşanmakta olan durgunluğun etkisi ile işleri büyük ölçüde
sekteye uğrayan, alacaklarını tahsil edemeyen ve yasalara saygılı bir şekilde faaliyet­
te bulunan işletmelerin rahatlatılmalan için gecikmiş vergi ve sigorta primi borçlarına
uygulanan gecikme zamlarının kaldırılarak, bunlardan ödenmiş olanların da gider ya­
zılmasına imkan verilmesi gerektiğini ifade etti.
İstanbul Ticaret Odası'nca Maliye Bakanı Sümer Oral nezdinde girişimde bulunularak,
piyasalarda iki yıldır yaşanmakta olan durgunluğun etkisi ile işleri büyük ölçüde sekte­
ye uğrayan, alacaklarını tahsil edemeyen ve yasalara saygılı bir şekilde faaliyette bu­
lunan işletmelerin rahatlatılmalan için gecikmiş vergi ve sigorta primi borçlanna uygu­
lanan gecikme zamlarının kaldırılarak, bunlardan ödenmiş olanlann da gider yazılma­
sına imkan verilmesi istendi.
Oda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım konuyla ilgili açıklamasında şu husus­
lan dile getirdi:
'Yasalara saygılı, iyi niyetli ve dürüst mükelleflerin önemli bir kısmı, yaklaşık iki yıldır
süren kriz yüzünden işlerin daralması ve tahsilatların gecikmesiyle vergi ve sosyal si­
gorta primlerini ödeyemeyecek duruma düşmüştür. Bu borçların ana parası bile önem­
li bir yekûn tutmaktadır. Piyasalar açılmadıkça ve buna bağlı olarak alacaklar tahsil
edilmedikçe, söz konusu vergi ve sigorta primi borçlarına ait ana paraların dahi öden­
mesi güç görünmektedir. Bu açıdan, ekonominin canlandırılması ve kalkınmaya hız ka­
zandırılması için kayıt içi çalışan ve vergiden kaçınmayan dürüst mükelleflere hiç olma­
sa devlete olan borçlannı öderken bir kolaylık göstermek bu aşamada önemli bir çıkış
yolu olacaktır.'
Dünyadaki global kriz nedeni ile ihracat pazarlannda daralma yaşandığı, ülkemizde ise
anti enflasyonist politikalar ve vergi mevzuatındaki değişiklikler nedeniyle durgunluğun
had safhaya eriştiği bugünlerde, kayıt içi çalışan iyi niyetli mükelleflerin büyük bir kıs-
minin ciddi ödeme güçlüğü içinde bulunduğunu ifade eden İTO Başkanı Yıldırım, 'Ge­
rek mevcut sıkıntılann hafifletilmesi gerekse kayıt içi çalışanlara karşı yıllardır sürdürü­
len haksızlığın ortadan kaldırılarak, iyi niyetli mükellefleri koruyucu tedbirlerin alınması
bugünkü şartlarda daha acil bir ihtiyaç olarak karşımızda durmaktadır' dedi.
Yıldırım, böyle bir kolaylığın da ancak bu mükelleflerin bugüne kadar ödenmemiş ge­
cikme zamlarını almamak, ödenen gecikme zamlarının gider yazılmasını sağlamak ve
vergiyle sigorta primlerini tecil faizi almadan yeni bir ödeme takvimine bağlamak ile
mümkün olabileceğine işaret ederek, bu tedbirlerin uygulamaya konulması ile bu tür iş­
letmelerin ekonomik gelişmeye yeniden katkılarının sağlanacağını ve durgunluğun sü­
ratle atlatılacağını kaydetti.
Yıldırım: "Emlak Bankası kredileri artık
açılmalı"
Mehmet Yıldırım, 'Bankanın yönetim hataları ve yanlış kredi politikasının bir neticesi
olarak Mayıs ayından beri durdurulan kredileri, elindeki arsaları nakde çevirmek sure­
tiyle kaynak yaratarak tekrar başlatması acil ihtiyaç haline gelmiştir' dedi.
İTO Başkanı, bu yöndeki girişimlerin başlatılması için, Başbakan başta olmak üzere il­
gili Devlet Bakanlan ve Hazine Müsteşan nezdinde yazılı talepte bulunduklannı da
açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, piyasalardaki dur­
gunluk had safhada iken, Emlak Bankası'nm Mayıs ayından beri tüm ticari ve bireysel
kredileri durdurmuş olmasının ekonomiye büyük zarar verdiğini belirterek, 'Kredilerinin
tekrara başlatılabilmesi için de bankaya ek kaynak yaratmak mümkün' dedi.
Yıldırım, konuyla ilgili açıklamasında şu hususlan dile getirdi:
'Malumları olduğu üzere, global kriz yanında, ülkemizde uygulanan antienflasyonist po­
litikalar ve Vergi Kanunlarında geçtiğimiz yıl ortalarında gerçekleştirilen değişiklikler
nedeniyle ekonomik sıkıntılar her geçen gün kendini daha fazla hissettirmeye başla­
mış, piyasadaki durgunluk had safhaya ulaşmıştır.
Böyle bir ortamda, bankalann ve diğer finans kurumlarının anılan sıkıntılan hafifletecek
yönde hareket etmeleri beklenirken. Mayıs ayında Emlak Bankası'nm tüm ticari ve bi­
reysel kredileri durdurduğunu açıklaması piyasalarda bir şok etkisi yaratmış ve banka
müşterilerinin büyük tepkisine neden olmuştur.
Aradan geçen süre içinde anılan bankanın tutum ve uygulamalarında olumlu bir adım
gözlenememiş ve kredileri kesilen veya aldıkları kredileri ödemeleri konusunda baskı
altına alınan iş sahiplerinin sorunun biran önce çözüme kavuşturulması hususunda
Oda'mıza yaptıklan müracaatlar büyük bir yoğunluk kazanmıştır.
Emlak Bankası'nm içine düştüğü durum şüphesiz birdenbire ortaya çıkmamıştır. Sıkın­
tının, geri ödemesi mümkün olmayan ve gerçeküstü değerli teminatlara dayalı kredile-
rin sorumsuzca verilmiş olmasmdan kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Kredilerin durdu­
rulması raddesine gelene kadar Banka yönetiminin hiçbir tedbir almamış olmasını da
anlamak mümkün değildir.
Bir yandan, Emlak Bankası'nın tahsil edilemeyen kredileriyle yeni yeni bankaların ku­
rulduğu iddiaları gündeme gelirken, bir yandan da aldıklan kredileri vadesinde ödeyen
ve bankaya para kazandıran işletmelerin kredilerinin kesilmiş olması tepkileri daha da
artırmaktadır.
Söz konusu Banka yönetiminin sermaye artınmını teminen Hazine'den katkı bekleme
yerine, elindeki mevcut arsaları süratle satarak nakde çevirmesinin mümkün olduğu ve
böylece en az 500 trilyon liranın sağlanabileceği kanısında olduğumuzu ifade etmek is­
teriz. Ancak, banka eksperlerince sorumluluktan kaçınma güdüsüyle gerçeğinden çok
yüksek değerler biçilmiş banka gayrimenkullannın satılabilmeleri için reel değerlerinin
ya Ticaret Odaları gibi bağımsız kuruluşlarca tespiti yoluyla, yada arz ve talebe göre pi­
yasada oluşacak değerler üzerinden bunların elden çıkaniması yoluna başvurulmalıdır.
Malûmları olduğu üzere, KVK'nın geçici 23. maddesine göre; gayrimenkul ve iştirak
hisselerinin elden çıkarılması halinde elde edilecek kazançlar, sermayeye eklenme
şartıyla Kurumlar Vergisinden istisnadır. Bu imkandan da yararlanmak suretiyle Emlak
Bankası süratle ek kaynaklara sahip olabilir. Bu doğrultuda acilen gerekli girişimin ya­
pılması ve taahhütlerini yerine getiren banka müşterilerinin kredilerinin tarafların anlaş­
tıkları limitler üzerinden tekrar başlatılması için. Başbakan başta olmak üzere ilgili dev­
let Bakanları ve Hazine Müsteşarına resmen müracaat etmiş bulunuyoruz.
Yıldırım: "Mall Miladın ertelenmesi
kaçan parayı getirmez. Miladın tümüyle
kaldırılması gerek"
İTO Başkanı 'Kamuoyundaki, Mali Miladın kalkacağına dair beklentilerin dahi, piyasa­
larda kıpırdanmalara neden olduğunu belirttikten sonra, 'Şayet Mali Milatta kaldırılma
yerine ertelenme yoluna gidilirse umutlann sönerek, ekonominin felce uğrayacağını' da
ifade etti.
Mali Miladın yıl sonu itibariyle yenilenmesi veya bunun için 6 aylık yeni bir süre tanın­
ması yolunda eğilimler bulunduğuna işaret eden İTO Başkanı Mehmet Yıldırım bu gibi
tedbirlerin beklenen sonucu getirmeyeceğini. Mali Miladın tümüyle kaldırılması gerek­
tiğini ifade etti.
Mehmet Yıldınm açıklamasında yurtdışına kaçan paranın bu yenileme ile geri gelme­
yeceğine, paranın ülkeye geri dönmesi için. Mali Miladın kaldırılması gerektiğine, böy­
le bir durumda bile paranın geri dönmesinin bir seneyi bulacağına dikkat çekti. Yıldı­
rım, anılan para döndükten sonra, daha önce yapılan hatalar tekrarlanmadan ve gerek­
li yasal teminat verilmek suretiyle bazı düzenlemelerin yapılabileceğini kaydetti.
Mehmet Yıldınm, Kamuoyundaki, Mali Miladın kalkacağına dair beklentilerin dahi, pi­
yasalarda kıpırdanmalara neden olduğunu belirttikten sonra, 'Şayet Mali Milatta kaldı­
rılma yerine ertelenme yoluna gidilirse umutlann sönerek, ekonominin felce uğrayaca­
ğını' da ifade etti.
İTO, 'Girişimciler için Yurtdışı Yatınm Rehberleri Dizisi' yaymına başladı.
Yıldırım: "Girişimcilik düzeyi, rekabetçi
ortamda başarılı olma ile ölçülür"
AB, BDT, Balkan ülkeleri ve Türk Cumhuriyetlerinden, onaltısı ile başlayan dizi kana­
lıyla Türk girişimcilerin yurtdışındaki yatırımlarının daha da genişletilmesine öncülük
edilmesi amaçlanıyor.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Türk işadamları için potansiyel görülen
ülkeleri, özellikle yatırım mevzuatlan yönüyle büyüteç altına alan dizi yayınına 16 ülke­
ye ait 16 kitapçıkla başladıklannı bildirerek, 'Artık girişimcilik düzeyi tüm dünya üzerin­
deki rekabetçi ortamda çalışabilme ve başarılı olma ile ölçülmektedir. Türk müteşebbi­
si bunu başarabilecek dinamizme ulaşmıştır' dedi.
İstanbul Ticaret Odası, Türk girişimcilerine yol göstermek için uzun yıllardır sürdürdü­
ğü 'İhracat pazar araştırmaları ve ülke etüdleri' araştırmalarından sonra, geniş kap­
samlı bir yayın faaliyeti daha gerçekleştirdi.
Bu çalışma ile, ülkemiz müteşebbisleri için iş potansiyeli taşıyan ülkeler belirlenerek bu
ülkeler, özellikle yabancı sermaye yatırımı yönüyle büyüteç altına alındı.
'Türk Girişimcileri için Yurtdışı Yatırımlar Rehberi Dizisi' 16 ülke ve 16 kitapçık ile başlatıldı.
Dizinin yayınlanan ilk 16 kitapçığı, Danimarka, Rusya Federasyonu, Beyaz Rusya,
Azerbaycan, Hırvatistan, Romanya, Özbekistan, Bosna-Hersek, Macaristan, Almanya,
Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Belçika, İsrail ve KKTC'yi kapsıyor.
Kitapçıklarda, ülkelerdeki yabancı sermaye girişimcilerini ilgilendiren mevzuat, yaban­
cı sermayeli şirket kuruluşundaki şart ve formaliteler, yabancı yatırımcılara tanınan
haklar, yatırım teşvikleri, vergi yükü ve bankacılık yönlerinden ele alınarak, soru-cevap
şeklinde okuyucuya aktarılıyor.
Öte yandan, rehber dizisinin yayını dolayısıyla bir demeç veren İTO Yönetim Kurulu
Başkam Mehmet Yıldırım, dizinin, önümüzdeki aylarda yeni ülkeler ile devam edeceği­
ni bildirerek, 'Çünkü, artık girişimcilik düzeyi, tüm dünya üzerindeki rekabetçi ortamda
çalışabilme ve başarılı olma ile ölçülmektedir. Bugüne kadar, başta batı ve doğu Avru­
pa ülkeleri olmak üzere birçok ülkede gayet güzel yatırımlar yapan müteşebbislerimi­
zin, bu başarılarını başka ülkelere de yaymalarına bu dizi ile katkımız olursa büyük se­
vinç duyarız' dedi.
YAYINLARIN TEMİNİ
İTO'nun Türk Girişimcileri için Yurtdışı Yatınm Rehberi Dizisi' ilk etapta 16 ülke ve 16
kitapçığı kapsıyor. Diziye 4 milyon TL. karşılığı yıllık abone olanlar, hem söz konusu 16
kitapçığı temin edecek hem de, 1999 yılı sonuna kadar dizi çerçevesinde yayınlanacak
diğer kitapçıklara sahip olabilecek.
Öte yandan, 16 kitapçığı kapsayan set, İTO'dan 5 milyon TL. karşılığı da temin edile­
bilecek.
Diziye abone olmak isteyenlerin İTO Etüt ve Araştırma Şubesine başvurmaları
gerekmektedir.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı, Başbakanın açıkladığı vergideki
değişiklikleri değerlendirdi:
Yıldırım: "Mali Miladın ertelenmesi
göz boyamadan başka bir şey değil"
Mehmet Yıldırım, 'Mali Miladın kaldıniması gerekirken 3 yıl erteleneceği ilan edilmiş­
tir. Geriye doğru işlem yapılmayacağına ilişkin kanuni güvence verilmediğinden bu­
günkü işlem için 3 yıl sonra hesap sorulabilecektir. Dolayısıyla yapılan iş sadece
kontrolü ertelemektir.' dedi.
Bugünkü Vergi yasasının mimarı ve sorumlusu Zekeriya Temizel'in gönlünü almak ve
sol kesimi tatmin etmek için, Vergi Yasa Tasansının kuşa çevrildiğini açıklayan İstanbul
Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, 'Ayrıca paketin tamamını des­
tekleyenlerin bu tutumları, hükümete yanlış akıl verdiklerini ortaya koymaktadır' dedi.
Mehmet Yıldırım Hükümetin hazırladığı vergi paketinde faizlerden beyan mükellefiye­
tinin kaldırılması gibi olumlu tedbirler yanında göz boyamadan başka bir işe yarama­
yan ve ekonomiyi olumsuz yönde etkileyecek tedbirlerin de yer aldığını belirtti.
Mehmet Yıldırım, 'Mali Miladın kaldırılması gerekirken 3 yıl erteleneceği ilan edilmiştir.
Geriye doğru işlem yapılmayacağına ilişkin kanuni güvence verilmediğinden bugünkü
işlem için 3 yıl sonra hesap sorulabilecektir. Dolayısıyla yapılan iş sadece kontrolü er­
telemektir' diye devam etti.
Diğer taraftan geçici vergide kurumlar için ödenecek oranın %20 ye indirilmesi uygula­
masının Önümüzdeki yıl başlatılmasının ekonomik sıkıntıdan batma noktasına gelmiş
ve likidite ihtiyacı içindeki işletmelerin bugünkü derdine deva olamayacağını belirten
Yıldırım, 'İndirim bu yıl için uygulansa etkisi olurdu' dedi.
Yıldırım bu arada piyasalarda iki yıldır yaşanmakta olan durgunluk nedeniyle zor du­
rumda kalan şirketlere kredi uygulamalarında bazı kolaylıklar sağlanmasını olumlu bul­
duklarını ifade ederken, alacaklarını tahsil edemeyen ve yasalara saygılı şekilde çalı­
şan işletmelerin rahatlatılmaları için gecikmiş vergi ve sigorta primi borçlarına uygula­
nan gecikme zamlarının kaldırılarak bunlardan ödenmiş olanlann da gider yazılmasına
da imkan verilmesi gerektiğini bildirdi.
Talep darlığmm ihracat teşvik edilerek hafifletilmesi politikasmı desteklediklerini vurgu­
layan İTO Başkanı, Eximbank kaynaklarının güçlendirilmesini olumlu bulduklarını, an­
cak kaynakların azami sayıda ihracatçıya ve özellikle KOBİ'lere tahsis edilmesine özen
gösterilmesi gereğine işaret etti.
Mehmet Yıldırım açıklamasında, açıklanan pakette kamu bankalanna aynlan kaynağın
yetersiz olduğuma değinirken de 'Asıl önemlisi tedbirlerle birlikte devlette yapısal re­
formların da hayata geçirilmesi gerekirdi. Yoksa, hangi tedbir alınırsa alınsın fazla bir
şey değişmez' dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, piyasalardaki daralma
karşısında, özel sektöre de bazı görevler düştüğünü belirtti.
Yıldırım: "Büyük firmaların küçüklerin
ayakta kalmalarına yardımcı olmaları
kendi yararlarına da olacaktır"
Mehmet Yıldırım, büyük bir finansman sıkıntısı içinde olan KOBİ'lerin hammadde temin
ettikleri ve bayiliğini yaptıkları büyük üretici firmaların uyguladıklan yüksek faizler altın­
da ezildiğini belirterek 'Bu itibarla, özel sektörün de kendi bünyesi içinde küçükleri ko­
ruyucu uygulamalara yönelmeleri büyük bir gerek haline gelmiştir' dedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım içinde bulunulan zor
piyasa şartlan nedeniyle zor durumda kalan özellikle küçük firmalara bazı rahatlatıcı
tedbirlerle destek olmanın devletin yanı sıra büyük üretici firmalann da görevi olduğu­
nu bildirdi.
Mehmet Yıldırım konuyla ilgili yazılı açıklamasında şu hususlara değindi:
Talep düşüklüğü ve finansman sıkıntısı nedeniyle bunalan firmaları bir ölçüde rahatlat­
mak amacıyla Hükümetçe, bazı ödeme kolaylıklar getirilmiştir.
Buna paralel olarak özel sektöre dahil büyük üretici firmalara da görevler düşmektedir.
KOBİ'lerin büyük bir finansman sıkıntısı ve darboğaz içinde bulunduklan bilinmektedir.
Küçük firmalarımız, hammadde temin ettikleri ve bayiliğini yaptıklan firmalann uygula­
dıkları yüksek faizler altında ezilmektedirler. Bu itibarla, özel sektörün de kendi bünye­
si içinde küçükleri koruyucu uygulamalara yönelmeleri doğru olacaktır.
Büyük firmalarımızın bu bilinç içinde hareket etmeleri, şüphesiz küçüklerin ayakta kalmalannı temin etme yanında, uzun vadede kendi çıkarları açısından da önem taşımaktadır.
Diğer taraftan, giyim sanayi başta olmak üzere tüketiciye yönelik üretim ve satış yapan
çeşitli sektörlerdeki firmalar çoğunlukla özel kredi kartı sistemi içinde satış yapmakta­
dırlar. Bu kredi kartlarıyla genelde 3 ay ve 3 taksit şeklinde uygulanan vadeli satışlar­
da aylık %18 lere varan oranlarda faiz uygulandığı gözlenmektedir.
Yüksek faiz uygulayan perakendeci firmalanmızın da, taksitli satışlara uyguladıkları fa­
iz hadlerini makul düzeye çekmeleri ve hatta bu oranı sıfırlayarak, peşin satışa indirim
uygulamasına yönelmeleri yerinde olacaktır. Aksi takdirde tüketicinin alım gücü tama­
men yok edildiğinde bundan firmalarımız da dönemde zarar görecektir.
Bu arada, tüketicilere de uyarımız, kredi kartlarını düşüncesizce kullanmamaları ve peşin
para verirken gösterdikleri hassasiyeti kartla yaptıkları ödemelerde de göstermeleridir.
10.08.1999
Yıldırım: "Acilen imar reformu
yapılmalı"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, konuyla ilgili olarak
yaptığı açıklamada, 'Halen ülkemizde illegal durumda olan 3 milyon yapının varlığın­
dan söz edilmektedir. İstanbul'un %65'i ise kaçak yapılardan oluşmaktadır. Sadece boğaz'da bulunan kaçak yapı sayısı 14 bin civanndadır. Tüm bu yapılann, bedeli karşılı­
ğı legal hale getirilmesi halinde elde edilecek olan gelir ile mevcut 30-35 milyar dolar­
lık iç borç karşılanabilir. Bunu sağlayabilmek için de acil olarak imar reformu yapılmalı
ve bundan böyle yeni kaçak yapıların yapılmasına imkan tanınmamalıdır' dedi
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, ülkemizde son elli yıl­
dır yaşanan hızlı kentleşme sürecinde imar planlannın uygulanmasını sağlamak ve in­
şaat faaliyetini denetlemekle yükümlü mevcut kuruluşların yetersiz kalmasının, özellik­
le büyük kentlerde geniş alanların hukuk dışı kaçak yapılarla dolmasına sebep olduğu­
nu kaydederek, bu sorunun acilen çözümlenmesine yönelik bir İmar Reformu' yapıl­
ması gerektiğini bildirdi.
Mehmet Yıldırım'ın, konuyla ilgili açıklaması şöyle:
'Kaçak yapılaşmanın önlenmesi, kentimizin yaşanabilir modern bir kent haline getiril­
mesi için Odamızca 1993 yılından beri çalışmalar sürdürülmekte ve görüşlerimiz ilgili
mercilere aktarılmaktadır. Her geçen gün daha büyük sorunları beraberinde getiren bu
konunun biran önce çözümlenmesi ve kesin bir sonuca bağlanması gerekmektedir.
Halen ülkemizde illegal durumda olan 3 milyon yapının varlığından söz edilmektedir.
İstanbul'un %65'i ise kaçak yapılardan oluşmaktadır. Sadece boğaz'da bulunan kaçak
yapı sayısı 14 bin civarındadır. Tüm bu yapıların, bedeli karşılığı legal hale getirilmesi
halinde elde edilecek olan gelir ile mevcut 30-35 milyar dolarlık iç borç karşılanabilir.
Bunu sağlayabilmek için de acil olarak imar reformu yapılmalı ve bundan böyle yeni ka­
çak yapıların yapılmasına imkan tanınmamalıdır.
İmar reformunun başarıya ulaşması ise hem sorumluluklann, hem de cezaların artırılma-
sına bağlı olup bu konuda kaymakamlar ile ilçe belediye başkanlan sorumlu olmalıdır.
Bu-sorunun çözümü için öncelikle sorunların nedenlerinin bilinmesi ve bu yönde tedbir
alınması gerektiği kanısındayız.
Bu sorunları birkaç başlık altında toplayabiliriz, öncelikle kaçak yapılaşma ve gecekon­
dulaşmanın en büyük nedeni olarak arsa rantı ve arsa mafyası gösterilmekte ise de gö­
çe bağlı olarak gelişen seyyar satıcılık, işporta ve pazarcılık yapanlann da önemli kat­
kısı vardır. Göçün önlenmesi ise bu illegal ticaretin durdurulması ile mümkün olup bu
sorun çözümlenmediği takdirde diğer tedbirlerin de hayata geçirilmesi güçleşecektir.
Diğer bir sorun ise mevcut kaçak yapılar için ne şekilde düzenleme yapılması gerekti­
ğidir. Bunun çözümü de; kaçak binaların olduğu alanların üzerinde inşaat yokmuş gibi
imar planı hazırlanarak şualandırma yasası ile birlikte imara açık alanlar haline getiril­
mesidir. Böylece kaçak yapılar bedeli karşılığı tapulaştınlabilir ve toplanan paralar ile
altyapı hizmetleri sağlanır ve çeşitli projeler üretilebilir.
Odamız görev verilmesi halinde bu konuda her türlü yardım ve özveriye hazırdır. Ayrı­
ca, önemle değinmek istediğimiz husus, yukarıda belirtilen tedbirlerin alınmaması ha­
linde sadece yönetmeliklerle başarı sağlanmasının mümkün görülmediğidir'.
Deprem felaketi yurdu yasa boğdu.
Yıldırım: "Deprem vergilerinin gündeme
gelmesi, bağışları da olumsuz etkiledi"
Bütün yurdu yasa boğan deprem felaketinden zarar gören vatandaşlarm acil gereksi­
nimlerini karşılamaya yönelik yardımlarını, gerek kendi imkanları, gerekse, Türkiye
Odalar Birliği ile işbirliği halinde yoğun bir şekilde sürdüren y-e bölgeye ulaştıran İstan­
bul Ticaret Odası (İTO) üyelerinin yapacakları ayni yardımları, ihtiyaç yerlerine en iyi .
şekilde ulaştırmak amacıyla bir de kampanya başlattı.
Felaketzedelerin ihtiyaçları olarak bildirilen, çadır, battaniye, temizlik malzemeleri, sıh­
hi malzeme, giyim eşyası, jeneratör ve aydınlatma malzemeleri, bozulmayan gıda
maddeleri, bebek maması ve bezi gibi malzemeleri bölgeye ulaştırmak isteyen işadam­
ları ve firmalar, bu malzemeleri, Eminönü'ndeki İstanbul Ticaret Odası'na iletiyorlar.
Üyelerin Odaya ilettikleri bir TIR kampanya malzemesinin bugün Kocaeli, Adapazarı ve
Yalova'ya gönderileceğini bildiren İTO yetkilileri, Üyelerimizin kampanyamıza katılır­
ken, basın yayın organları kanalıyla da duyurulan ihtiyaç konusu malzemeleri Odaya
iletmeye özen göstermelerinin, amaca daha uygun düşeceğini de kaydettiler.
Odaya İletilen yardım malzemeleri, en hızlı imkanlarla bölgeye ulaştırılıyor.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, hükümetçe hazırla­
nan Deprem Vergileri Tasarısı'nm gündeme gelmesinin bile felaket bölgesine yönelik
yardımların kesilmesine yettiğini bildirdi.
Depremin hemen ardından felaketten etkilenen vatandaşların gereksinimlerinin karşı­
lanmasına yardımcı olmak amacıyla, İstanbul Ticaret Odası'nm, kendi imkanlarıyla
malzeme ve ekipman yardımında bulunduğunu, bunun yanı sıra, Oda üyeleri arasında
da bir yardım kampanyası başlattığını hatırlatan Mehmet Yıldırım, şöyle devam etti:
'Üyemiz iş alemi, çağrımızın hemen ardından, acil ihtiyaç olan, gıda ve giyim eşyası
başta olmak üzere çok çeşitli malzemeleri, Odamız kanalıyla felaket bölgelerine iletme­
ye koşmuşlardır.
Ancak, Hükümette hazırlanan ve her kesimin karşı çıktığı Deprem Vergileri alınması ile
ilgili tasannın gündeme gelmesiyle, Odaya, üyelerce iletilen yârdım malzemelerinde bı­
çak gibi kesilme olduğunu gördük. Nitekim, geçtiğimiz Çarşamba gününe kadar, Oda­
mız, üyelerin yardımlarını bölgeye ulaştırmak için her gün en az bir TIR kaldırmak du-
rumunda iken, son iki gündür Odamıza depremzedeler için üyelerden yardıni malze­
mesi gelmediği görülmüştür.
Bu trajik tablonun tek sorumlusu, masa başında, ekonomiyi dikkate almadan ek vergi
tasarıları hazırlayanlardır. Bilinen nedenlerle piyasalar dinamizmini kaybetmişken, dük­
kanlar siftah yapmadan kapanırken, vergisini ödemekte büyük zorluk çekerken, hatta
çoğunlukla, son geçici vergisi'ni ödeyemezken, özel sektör işini, gücünü düşünmeden
depremzedelerin yardımına koşmakta tereddüt etmemiş, ancak, akıl almaz ek vergiler­
le karşılaşacağını görünce, bu mukaddes dayanışma da darbe yemiştir.
Öte yandan hükümetin Deprem Vergisi tasarısının görüşülmesini Ekim ayına erteleme­
si sorunu çözemez. Tek çözüm bırakın ekonomiyi durdurması, yardımlaşma duygulannı da olumsuz etkilemesi nedeniyle yanlış olan bu tasarının tamamen gündemden çı­
karılması ve hükümetin, kamu kuruluşlarında tasarrufa yönelmesi, dış kaynakları kul­
lanması, hiç vergi vermeyen kesimlere yönelmesindedir.'
İTO üyeieri ve özei olcullar ailelerini kaybeden depremzede çocuklar için
devrede.
Yıldırım: " İTO üyesi özel okulların
ve üyelerin bireysel katkılarıyla
1000 çocuğun barınma ve bakımları
sağlandı"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, deprem felaketine
uğrayan vatandaşlarımıza yardım kampanyası çerçevesinde, deprem bölgesinde aile­
sini kaybeden, açıkta kalan 3-12 yaş arası çocukların barınma ve bakım ihtiyaçlarının
karşılanması için Odaya mensup özel okullann ve üyelerin devreye sokulduğunu bildir­
di. Yıldırım böylece 1000 civarında çocuğun özel okullar ve Oda üyelerinin bireysel kat­
kılarıyla banndınlacağını açıkladı.
Mehmet Yıldırım ilk etapta 350 den fazla çocuğun okullar açılana kadar barınabilecek­
leri okulları şöyle sıraladı.
Eyüpoğlu Koleji
65 öğrenci
Çavuşoğlu Ana Okulu
.130 öğrenci
Azra Ana Okulu
50 öğrenci
Atacan Koleji
25 öğrenci
Yüzyıl Işık Koleji
75 öğrenci
Ayrıca Çavuşoğlu Kolejinin 10 öğrencinin sürekli olarak eğitimini üstlendiği de İTO baş­
kanınca açıklandı.
Valilikler kanalı ile isimleri İstanbul Ticaret Odasına bildirilecek çocuklann, süratle ilgili
yerlere yerleştirileceğini belirten Mehmet Yıldınm, bölgeye yönelik diğer yardım faali­
yetlerinin de Odalar Birliği ve kardeş kuruluşlarla koordine bir şekilde gerçekleştirildiği­
ni sözlerine ekledi.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, Hükümetin istediği
Deprem Vergisi'nin, ekonomiyi iyice batağa sokacağını bildirdi ve ekledi:
Yıldırım: "Seneye, vergi alacak kimse
bulamazlar"
Mehmet Yıldırım özel sektörün malum nedenlerle dinamizminden çok şey kaybettiğini,
şimdi sektörü canlandırmak için gayret gösterilirken bu gayretlerin önüne böyle bir ta­
san ile set çekilmemesi gerektiğini ifade etti.
İTO Başkanı Yıldınm, Hükümetin bu kabil tedbirler alırken Odalanmızadanışmalan ha­
linde kolay yoldan kaynak temini konusunda yardımcı olabileceklerini açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, son bir yıldır iş ale­
minin özellikle küçük ve ortaboy işletmelerinin ağır bir ekonomik sıkıntı yaşadığına ve
küçüldüğüne dikkat çekerek vergisini ödeyene bir de %10 ek bir deprem vergisi getiril­
mesinin ekonomiyi iyice batağa sokmak anlamına geleceğini belirtti.
Yıldırım yaşanan ekonomik sıkıntıya felaket bölgesinden tahsil edilemeyen alacaklann
tuz biber ektiğini belirtti. İTO Başkanı bu bölgede 10 bine yakın esnaf ve market, kon­
feksiyoncu, ayakkabıcı vs. gibi perakendecinin apartmanlar altındaki dükkanlarının yok
olduğunu, bunlara vadeli mal veren üretici ve toptancılann da tahsilat yapamama ne­
deniyle olumsuz yönde etkilendiklerini dile getirdi.
Yıldırım Hükümetçe hazırlanan tasannın 'yumurtlayan tavuğu kesmek' anlamına geldiğini
ifade ederek, 'bu vergiyi şimdi alırsanız seneye vergi alacak kimse bulamazsınız' dedi.
Mehmet Yıldırım özel sektörün malum nedenlerle dinamizminden çok şey kaybettiğini,
şimdi sektörü canlandırmak için gayret gösterirken bu gayretlerin önüne böyle bir taşa­
rı ile set çekilmemesi gerektiğini ifade etti.
Mehmet Yıldırım hazırlanan vergi tasarısının adil olmadığını geçen yıl yanıltılarak rayiç
üstünde beyanda bulunmuş Emlak Vergisi mükelleflerinin düzeltme imkânı verilen de­
ğerlerden değil geçen yılki değerler üzerinden vergilendirilmesini eleştirdi. Yıldınm üc­
retliler için de müterakki bir tarife yerine belli bir limit tespitini de eleştirerek, aynı hük-
mü ihtiva eden 1994 yılmda çıkanlan Ekonomik Denge Vergisi'nin 2 (e) maddesi ile 4
(f) maddesinin Anayasa Mahkemesi'nin 6. 7. 1995 gün E: 1995/4 ve K: 1995/28 sayılı
kararı ile iptal edilmesine rağmen Hükümetin geriye doğru vergileme yaparak Anaya­
saya aykırılıkta ısrar etmesini kınadı.
Yıldırım cep telefonu sahipliğinin de servet sahibi olma göstergesi olmadığını cep tele­
fonlarının çoğunluğunun düşük ve orta sınıf mensubunun elinde olduğunu da vurgula­
yarak, 50 milyon lira verginin yüksek olduğunu belirtti.
İTO Başkanı, depremin yaralannı sarmak için özel sektör olarak zaten ellerinden gelen
gayreti gösterdiklerini ve mensuplannın gücü oranında yardım için çırpındıklarını esa­
sen bunun böyle de olması gerektiğini belirterek, hiç vergi vermeyenlerden vergi alın­
masını, kamu kuruluşlarının tüm harcamalarından belirli oranda tasarruf yapılmasını ve
dış kaynaklara yönelinmesini önererek Hükümetin bu kabil tedbirler alırken Odalarımı­
za danışmaları halinde kotay yoldan kaynak temini konusunda yardımcı olabilecekleri­
ni açıkladı.
Yıldırım: "Özel bankaların da
depremzedelerin kredi borçlarını
ertelemeleri gerek"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, depremde zarar gö­
ren gerçek ve tüzel kişilerin devlet bankalarına olan kredi borçlarının ertelenmesi ve
hatta bunlara yeni kredi açılmasının Bakanlar Kurulunca kararlaştınimış bulunduğuna
işaret ederek, özel bankaların da hiç değilse depremden zarar görenlerin kredilerini er­
teleme yoluna gitmelerini beklediklerini açıkladı.
Yıldırım, özel bankaların devletten sağladığı tasarruf garantisinin getirdiği güvenceden ya­
rarlanarak mevduat topladıklarını belirterek 'Ya bu mevduat garantisi sistemi dışına çıkma­
ları yada bu imkandan yararlanıyorlarsa, borç erteleme yoluna gitmeleri gerek' dedi.
Yıldırım: "Depremzedelerin acil
ihtiyaçlarının fiyatlarındaki hızlı
yükselişe dikkat çekti"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım Marmara Bölgesin­
de meydana gelen depremden etkilenen nüfusun önemli bir sayıda olduğuna işaret
ederek, bu bölgedeki vatandaşların elzem ve acil ihtiyaçları arasında bulunan kap ka­
çak, çaydanlık, tencere gibi mutfak eşyası fiyatlarının son günlerde hızlı bir yükseliş
kaydettiğini açıkladı.
Mehmet Yıldırım, bu sektörün, depremden bu yana %15 ila %30 zam yaptığına dikkat
çekerek, cazip hale gelen bu piyasalara kısa süre içinde ithalatçıların gireceklerini ve
ucuz fiyatla uzak doğudan mutfak eşyası ithalinin yapılacağını belirtti. Gazetelerin pro­
mosyon uygulamasından etkilenen yerli sanayinin ithalatın canlanmasıyla bir darbe da­
ha yiyebileceği de İTO Başkanınca açıklandı.
Öte yandan oligopolistik özellik taşıyan süt ve çadır fiyatlannda da bu dönem içinde alı­
şılmamış sıçramalar (sırasıyla %20 ve %50) olduğuna dikkat çeken Mehmet Yıldınm
açıklamasında bu alanlarda arzın nasıl artınlabileceği konusunda çalışmalar yapıldığı­
nı ifade etti' dedi.
İTO, Türkiye'de Yapıların Yalıtımı ve Yalıtım Sanayl'nln Durumu'
kitabını yayınladı.
Yıldırım: "Türkiye, temel yalıtım
önlemleri ile yılda 2 - 2.5 milyar dolar
tasarruf sağlayabilir"
Türkiye'de enerji tasarrufuna, yalıtım kurallarına yeterince önem verilmediğini kayde­
den İTO Yönetim Kurulu Başkanı Yıldırım; 'sağlıklı ekonomik kalkınma kaynakların
doğru ve etkin kullanımıyla gerçekleşebilir. Türkiye'de üretilen enerjinin yüzde 30'unun
kaybolması acı ve ders alınması gereken bir durumdur' dedi.
Kitapta, Türkiye'deki enerji sorunu çok yönlü ele alınarak inceleniyor. Soruna yönelik
çözümlerinde yer aldığı kitapta aynca ısı yalıtımının döviz girdisinde, hava kirliliğinde
sağlayacağı azalma ile istihdama yapacağı katkı da vurgulanıyor.
İTO, Türkiye'ye ekonomi, ticaret, sanat, kültür, spor, eğitim gibi geniş yelpazede verdi­
ği hizmetlere yönelik faaliyetlerini sürdürüyor. Bu amaçla sürekli çeşitli alanlarda bilim­
sel araştırmalar yapan kurum çalışmalanna bir yenisini ekledi. İTO, Türkiye'de Yapıla­
nn Yalıtımı ve Yalıtım Sanayi'nin Durumu' adlı çalışmasını kitap olarak yayınladı.
İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Alpin Kemal Dağsöz tarafından hazır­
lanan çalışmanın kitap haline getirilmesi dolayısıyla İTO Yönetim Kurulu Başkanı Meh­
met Yıldınm bir açıklama yaptı. Yıldırım, sağlıklı ekonomik kalkınmanın kaynaklann
doğru ve etkin kullanımıyla gerçekleşecebileceğini belirtti. Başkan Yıldırım, Türkiye
enerji yatırımında, naklinde ve tüketiminde uyguladığı yanlış politikalar nedeniyle sana­
yide enerji yetersizliğiyle, konutlarda karanlıkta kalma tehlikesi ile burun buruna geldi.
Üretilen enerjinin yüzde 30'unun kaybolması tam anlamıyla acı ve ders alınması gere­
ken bir durum. Temel yalıtım önlemleri ile yılda 2- 2. 5 milyar dolar tasarruf sağlayabi­
liriz'dedi.
İlgililerin ve kamuoyunun dikkatine sunulan söz konusu kitapta, Türkiye'deki enerji,
ısınma, yalıtım sorunu çok yönlü inceleniyor. Sorunun neden-sonuç ilişkileri ve çözüm
yolları veriliyor. Kitapta yer alan ilginç tespitlerin bir kısmı şöyle: Türkiye'nin ısınmak
için enerji tüketimi her yıl artıyor. Buna karşın üretim ve tüketim arasındaki fark da sü­
rekli artıyor. Türkiye enerji zengini bir ülke değil. Yapılan projeksiyonlarda tüketimin
yerli üretimle karşılanma oranı 1999 yılında yüzde 36 iken 2020 yılında bu oranın yüz-
de 25'e düşeceği tahmin ediliyor.
Öte yandan ülkemizin 1988 yılma oranla 2020 yılında doğal gaz ithalatının 6. 3, ham
petrol ithalatının da 2. 5 kat artacağı tahmin ediliyor. Türkiye'nin halen yaklaşık 4- 4. 5
milyar dolar civarında olan ham petrol ve doğalgaz faturasının 2020 yılında 20 milyar
dolara çıkacağı tahmin ediliyor. Ayrıca elektrik enerjisi üretiminde, doğalgaz ithalatın­
da talebi karşılayamama durumu da mevcut. Yeteri kadar doğalgaz bulamadığı için İGDAŞ'ın abone sayısını I milyon 98 bin sayısında dondurduğu biliniyor.
Oysa basit ama bilimsel tedbirlerle, getirişi hiç de pahalı olmayan yalıtım uygulamaları
ile ilk yıllarda yüzde 20-25'lerden başlayan döviz tasarrufu sağlanabilir. Bu tasarruf ora­
nı ana tedbirler ve ciddi uygulamalar ile yüzde 40'lara ve 50'lere varabilir. İGDAŞ örne­
ğinde ise şu anda tüketiten aynı miktar doğalgaz ile 300 bin daha fazla abonenin ısıtıl­
ması mümkün.
Özellikle çok katlı binalann yoğun olduğu İstanbul'da dış cephe ve cam yalıtımı ile bü­
yük kazançlar söz konusu olacak. Temel yalıtım önlemleri ile günümüz rakamları ile 22. 5 milyar dolar tasarruf sağlahıak mümkün. Aynca ısı yalıtımı ile azalacak ısı kaybı,
yeni yapılardaki ısınma tesisatlarındaki malzeme sarfiyatını da azaltacak. Çevre daha
az kirlenecek.
Türkiye binalarında acil olarak yalıtım kurallanna uymak zorunda. Bu nedenle yeni ha­
zırlanan ve Türkiye'de yalıtımın yaygınlaşması için önemli bir adım olan TS 825 stan­
dardının, aksaklıklannın giderilerek yürürlüğe konulması gerekiyor.'
Kitapta yer alan ana başlıklar şöyle: Türkiye'de Yakacak Üretimi ve Tüketimi; Nüfus Ar­
tışı, Milli Gelir, Bina Yapımı, Hava Kirliliği; Ham Petrol ve Doğal Gaz İthalatı İçin Döviz
Giderleri ve Isıtmada Kullanılan Yakacakların Fiyatları; Konutların Isıtılmasında, Sana­
yide, ve Ulaşımda Enerji- Yakıt- Tasarrufu ve Hava Kirliliğinin Azaltılması Yolları; Ülke­
mizdeki Yapılarda Enerji Tasarrufu ve İlgili Standart ve Yönetmelikler;lsı Yalıtım Mal­
zemeleri ve Üreticileri; Gelişmiş Ülkelerdeki Enerji T a s ^ r ^ f Politikaları ve Ülkemizin
Durumu, Ülkemizde Yapı Örnekleri; Yapılarda Isı Kayıp Yerleri ve Yapı Yalıtım Malze­
melerinin Özellikleri; Yapı dış Duvarlarında Isı Yalıtımı Örnekleri ve Sağlanacak Yakıt
Tasarrufu; Yapıların Çatılarında Isı Yalıtım Örnekleri ve Sağlanacak Yakıt Tasarrufu;
Bodrum ile Döşemelerde Isı Yalıtımı Örnekleri ve Sağlanacak Yakıt Tasarrufu; Yalıtı­
mı Yapılan Binalarda Sağlanacak Yararlara Ait Örnekler, Geri Ödeme-AmortizasyonSüreleri^ Soğutma Yapılan Binalarda Yalıtımın Sağlayacağı Yararlar; Yapılarda Isı Ya­
lıtımının Sağlayacağı Yararlar; Isıtma Deyrelerinde- Enerji- Yakıt Tasarrufu Önlemleri;
Ulusal Enerji Tasarruf Politikası.
Yıldırım: "Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurulu Başkanlığı'na
atanacak İsim çok önemli"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, Kurul başkanlığına
Temizel'in getirilmesi île ilgili bir kararname hazırlandığı yolundaki haberler üzerine,
'Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanlığı'na Merkez Bankası Başkanlığı
ve çeşitli bankalann genel müdürlüklerini yapmış onlarca değerli eski bankacı dururken
meslekten olmayan bir kişinin atanmaması gerekir' dedi.
Yeni Bankalar Yasası uyarınca oluşturulacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Ku­
rulu Başkanlığı'na eski Maliye Bakanı Zekeriya Temizel'in getirilmesi . hususunda bir
Kararname hazırlandığını basından öğrendiğini açıklayan İTO Yönetim Kurulu Başka­
nı Mehmet Yıldınm, bankacılık konusunda hiçbir deneyimi olmayan Temizel'in bu gö­
reve getirilmesini eleştirdi.
Yıldırım 'Merkez Bankası Başkanlığı ve çeşitli bankaların genel müdürlüklerini yapmış
onlarca değerli eski bankacı dururken meslekten olmayanların bu önemli göreve atan­
maması gerekir' dedi. Mehmet Yıldırım, aynca 'Sayın Temizel'in son vergi kanunu ko­
nusundaki tutumuyla iş hayatını olumsuz etkilediğini, iş alemini ilgilendiren bankacılık
alanındaki böyle bir göreve gelmesinin tedirginlik yarattığına değinerek Bankacılık Dü­
zenleme ve Denetleme Kurulu Başkanının, bankalarda uzun yıllar hizmet görmüş, sek­
törün sorunlarını bilen ve bunların içinde yaşamış bir kişi olması gerektiği kanısında ol­
duklannı' açıkladı.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Yıldınm, özelleştirmenin bir amacının da KİT'lerin ve ka­
mu bankalarının yönetim kurulu üyeliklerinin siyasi arpalık haline getirilmesine imkan
verilmemesi olduğunu hatırlatarak, seçim kazanamamış kişilere şimdi de mevzuatla
oluşturulan kurullarda görev verilmesi yoluna gidildiğini belirtti.
Yıldınm, bu gibi yerlere konu ile ilgili uzmanlığı kamuoyu önünde tescil edilmiş kişilerin
getirilmesi gerektiğini açıkladı.
Afe söyledik Neden söyledik ?
'
280
İTO 'Avrupa Para Birliği Euro ve Türkiye' kitabını yayınladı.
Yıldırım: "Türkiye'nin Avrupa ile olan
yakın ekonomik ilişkileri nedeniyle para
birliği konusu yakından takip edilmeli"
İTO, Türkiye'ye ekonomi, ticaret, sanat, kültür, spor ve eğitim gibi geniş bir yelpazede
verdiği hizmetlere yönelik faaliyetlerini sürdürüyor. Çeşitli alanlarda bilimsel araştırma­
lar yapan İTO, 'Avrupa Para Birliği Euro ve Türkiye' isimli yeni bir kitap daha yayınladı.
Kitabın yayını nedeniyle bir demeç veren İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldı­
nm, Euro'nun I Ocak 1999'da yürürlüğü girmesiyle hızla değişen dünya ekonomisinde
önemli ve köklü değişikliklerin olduğunu söyleyerek 'Türkiye'nin Avrupa ile olan yakın
ekonomik, ticari ve mali ilişkileri nedeniyle para birliği ilişkileri yakından takip edilmeli­
dir' dedi.
Yıldırım, 13 bölümden oluşan 'Avrupa Para Birliği Euro ve Türkiye' isimli kitabın Eu­
ro'nun doğuşundan bugüne Avrupa ve Dünya ekonomisi üzerindeki etkilerini inceledi­
ğini belirtti. Kitabın Euro'nun Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini de irdelediğini be­
lirten Mehmet Yıldırım, 'Kitap, Euro konusunu, doğuşundan bugüne tüm detayıyla içe­
ren, Euro'nun Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri ile geleceğini sektörel bazda ince­
leyen, bankacılık sistemine, menkul kıymetler piyasasına etkilerini yorum ve önerileriy­
le ele alan kapsamlı bir yayın' şeklinde konuştu.
->-»28/ ^t-
Ne söyledik. Neden söyledik ?
06.10.1999
Yıldırım: "Hükümetin de, hazine
arazilerinin satışı ile ilgili önerimizi
benimsemesi devletin kaynak
sıkıntısını giderir"
İstanbul Ticaret Odası'nın yıllar önce dile getirdiği 'Hazine ve KİT arazilerinin satışının,
devletin kaynak sorununu çözeceği' şeklindeki,görüşün bugünlerde çeşitli kuruluşlarca
kabul görmesinin sevindirici olduğunu söyleyen İTO Başkanı Mehmet Yıldırım 'Bu pro­
jemizin hükümetçe benimsenmesi halinde Türkiye kaynak sorununu çözmüş olur' dedi.
Yıldırım konuyla ilgili olarak şunlan söyledi:
'Ekonominin en önemli sorunu olan enflasyonun ana nedeninin, kamu açıkları olduğu
artık herkesçe bilinen bir gerçektir. Bu gerçeğe karşılık devletin vergi gelirlerinin önemli
bir bölümü ise devlet borçlarının faizine gitmektedir. Yani bir kısır döngü söz konusudur.
19 katrilyon lirayı aşan iç borç ve 100 milyar doları aşan dış borç yükünün ve yıl sonun­
da 10 katrilyonu aşacağı anlaşılan bütçe açığının ülke ekonomisinin tepesinde Demokles'in kılıcı gibi durmasına ve finans piyasası imkanlarının devletçe emilerek özel sek­
töre kaynak kalmamasına neden olan bu kısır döngüyü artık bir yerde kırmak gerek­
mektedir. Bunun için de ekonomiyi tıkamayacak şekilde, bir defalık toplu bir gelir kay­
nağına ihtiyaç vardır. Özelleştirmede başarılı olunamadığına göre devlet ancak, elin­
deki hazine arazilerini paraya çevirerek yeni, sağlıklı bir kaynağa kavuşabilecektir. Bu
husus, İstanbul Ticaret Odası tarafından çok eski tarihlerden beri dile getirilmektedir.
Örneğin ilk kez 1991 yılındaki bir çalışmamızla ilgili olarak O tarihte İstanbul milletve­
killeri ile düzenlediğimiz bir toplantıda bu konuyu parlamentonun gündemine getirmek
istemiş ancak bunda başarılı olamamıştık. Nihayet 1996 yılının Mart ayında çeşitli ga­
zetelerde yayınlanarak kamuoyuna da yansıtılan ve kurulan yeni hükümetten beklenti­
lerin açıklandığı girişimimizin bir bölümünde 'Büyükşehirlerin merkezi bölgelerindeki
değerK KİT bina ve arazilerinin satılarak devlete yeni bir kaynak imkanı sağlanması' ge-
reği, açıkça dile getirilmiş ve bu satış ile, kaynak yaratmak dışında özelleştirilme prog­
ramında yer almayan KİT'lerin Doğu illerine taşınmasına da imkan sağlaması önerisi
aktarılmıştır.
İstanbul Ticaret Odası'nm, Hazine ve KİT arazilerinin süratle satılarak nakde çevrilme­
si gerektiği şeklindeki çok eski yıllara dayanarak bu önerisinin arkasındaki bir başka
neden ise, bu şekilde çirkin, sağlıksız ve kaçak yapılaşmaya da mani olunabileceğidir.
İTO bu yöndeki görüşlerini ısrarla sürdürmektedir. Nitekim 17 Ağustos depreminden
önce de, imar reformu yoluyla, hem devlete yeni bir kaynak hem de sağlıklı yapılaşma­
ya olanak sağlanması önerimiz de kamuoyuna yansımış bulunmaktadır.
İTO'nun, çok eski geçmişe dayanan bu gerçekçi önerileri ve projelerinin, devletin yeni
kaynak ihtiyacının deprem ertesinde doruğa çıkması neticesinde, çeşitli kuruluşlarca
da benimsenerek, Hazine arazilerinin satışıyla borçsuz ülke olabileceğimiz şeklinde
beyanatlar verilmesini, olumlu bir gelişme olarak görüyor ve İTO'nun önderlik ettiği bu
görüşün, yakında devletçe de benimseneceği umudunu taşıyoruz'.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, servis araçları plakalarının
dondurulması yönündeki baskılara değindi.
Yıldırım: "Plaka sınırlaması, rekabeti
yok eder ve taşıma ücretlerini anormal
yükseltir"
Mehmet Yıldırım, plaka sınırlaması getirilmesi halinde, milyonlarca liraya alınıp satılan
plakaların faturasının öğrenci velilerine yansıtılacağını, bunu tasvip etmediklerini ve İs­
tanbul Ticaret Odasının velilerin yanında olduğunu vurguladı.
Okul servisleri başta olmak üzere servis araçları plakalarının dondurulması konusun­
da, bu uygulamadan çıkarı olanlar tarafından yoğun bir baskı kampanyası açılmış bu­
lunduğuna değinen İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldırım, bu baskılann ye­
ni olmadığını açıklayarak plaka tahdidi uygulaması halinde rekabetin ortadan kalkaca­
ğını, mevcut araç sahiplerinin imtiyazlı bir konuma geleceklerini ve böylece taşıma üc­
retlerinin anormal artışlar göstereceğini ve hizmet kalitesinin düşeceğini belirtti. Yıldı­
rım, böyle bir durumda ücretler resmen tespit edilse bile çift fiyat ve kara borsanın or­
taya çıkmasının kaçınılmaz olacağını ifade etti. Yıldınm, plaka dondurma durumunda
rekabetin kalkmasının olumsuz etkileri yanında milyonlarca liraya alınıp satılan plaka­
ların faturasının öğrenci velilerine yansıtılacağını, bunu tasvip etmediklerini ve İstanbul
Ticaret Odasının velilerinin yanında olduğunu vurgulandı.
Böyle bir plaka dondurulması uygulamasının hem Rekabet Kanununun ruhuna hem de
Anayasanın çalışma ve sözleşme hürriyetine ilişkin 48 inci maddesine aykın olduğunu
açıklayan Yıldırım bu uygulama ile mevcut servislerin tekelci konuma geleceklerini, ye­
ni servislerin taşıma işine girmelerinin engellenmiş olacağına dikkat çekerek, İstanbul
Ticaret Odasının tekelciliğe karşı olduğunu da açıkladı.
Mehmet Yıldırım İstanbul Valisinden, Oda görüşüne destek vermesini beklediklerini
sözlerine ilave etti.
İstanbul Ticaret Odası, Anuga Dünya Fuan'na Türkiye milli iştirak
organizasyonunu 9. kez gerçekleştirdi.
Yıldırım: "KOBİ'ler uluslararası
fuarlara katılarak, ihracat alanlarını
genişletmeli"
Dünya gıda sektörünü bir araya getiren ve dünyanın en büyük gıda fuan niteliğini taşı­
yan Anuga Dünya Gıda Fuan'nda, Türk gıda ürünleri uluslararası iş çevrelerinin dikka­
tine sunuldu. 9-14 Ekim 1999 tarihleri arasında Almanya'nın Köln şehrinde 96 ülkeden
6559 firmanın katılımı ile gerçekleşen fuarda İstanbul Ticaret Odası, Türkiye milli işti­
rak organizasyonunu 9. kez gerçekleştirdi. 275 m2'lik bir alanda düzenlenen fuara 65
Türk firması katıldı. Fuarda standımızı ziyaret eden Türk ve yabancı ziyaretçilere gele­
neksel Türk gıda ürünlerinden ikramlar yapıldı ve İTO tarafından özel olarak yaptırılan
çeşitli hediyeler verildi. Fuarı ziyaret eden dünyanın dört bir yanından işadamları Türk
gıda ürünleriyle yakından ilgilenirken, ikili görüşmeler sırasında önemli iş bağlantıları
kurulduğu gözlendi. Fuarın 2. ve 3. günleri standımızı ziyaret ederek katılımcı firmala­
rın temsilcileriyle görüşen İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, ihracatımızın
gelişmesi için bu tür fuarlann gerekli olduğunu söyledi. Türk işadamlannm yurtdışına
açılabilmesi için fuarların önemine değinen Mehmet Yıldırım, geçen ay Bahreyn'de dü­
zenlenen satışlı fuarın işadamlanna yeni bir pazar açtığını ifade etti. KOBİ'lerin bu tür
uluslararası fuarlara katılarak ihracat alanlarını genişletmeleri gerektiğini anlatan Yıfdırım, fuarlara katılmaları için KOBİ'leri teşvik ettiklerini ve fuarlara katılan KOBİ'lerin
masraflannın yarısından fazlasının İTO tarafından karşılandığını belirtti. Mehmet Yıldı­
nm'ın yanı sıra pavyonumuzu İTO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Uğur Çatbaş, Yöne­
tim Kurulu Üyeleri Mithat Akar, Ahmet Kuşçulu, Mehmet Günyeli. Köln Başkonsolosu­
muz Mehmet Dönmez ve Hamburg Başkonsolosluğu'ndan Ticaret Ataşemiz Zihni Tuğ­
rul ziyaret etti.
2000 yılı bütçesini değerlendiren İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet Yıldırım Bütçenin samimiyet ilkesine uygun gerçek
dengeleri yansıtmadığını ve geçmiş bütçelerden farkı olmadığını belirtti.
Yıldırım: "Bütçe açığının büyüyerek
devam etmesi karşısında, yüzde 25
enflasyon hedefi sadece bir hayaldir"
Mehmet Yıldırım, 2000 yılı konsolide bütçesinde, 24 katrilyon liralık vergi gelirlerinin
neredeyse tamamının faize gitmesinin öngörüldüğünü ifade ettikten sonra, '2000 yılı
bütçesi gelirleri içinde vergi dışı gelirlerin %124'lük bir sıçrama yapması öngörülmüş­
tür. Bu artışın kaynağı 2-6 katrilyonluk özelleştirmedir. Bugüne kadar özelleştirmede
hedeflerin altında kalındığı dikkate alınırsa bu konuda iyimser olmak güçtür. Nitekim
onbeş yılda elde edilen özelleştirme gelirine yakın bir meblağın bir yılda sağlanması
öngörülmüştür' dedi.
2000 yılı devlet bütçesi ile ilgili bir değerlendirme yapan İstanbul Ticaret Odası Yöne­
tim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, 1999 ve 2000 yılı bütçelerinin büyüyerek açık ver­
me trendini devam ettirmelerinin, enflasyonu yüzde 20-25'lere indirilme hedefini sade­
ce bir hayal haline getirdiğini belirtti.
Yıldınm, konuyla ilgili görüşlerini şöyle açıkladı.
2000 yılı bütçesi geçmiş bütçelerden farklı olmayıp reel kamu hizmet düzeyinde bir ge­
lişme öngörmemektedir. Konsolide bütçenin GSMH içindeki %37. 5 İlk payına rağmen
hizmet payı geçen yılla eşit düzeyde olup %13 seviyesindedir. Bütçenin milli gelir için­
deki payı 5 puan artınimış ancak bunun sebebi sadece faizlerin GSMH payının %19.
9 dan %24. 6 ya yükselmesi olmuştur. Konsolide bütçenin yaklaşık yarısı faiz ödeme­
lerine aynimaktadır. 2000 yılında 24 katrilyonluk vergi gelirlerinin neredeyse tamamı,
faize gidecektir.
Eylül ayı sonu itibariyle 1999 bütçe performansına bakıldığında personel giderlerinde
iç borçlanma tahvil faizlerinde ve sosyal güvenlik ödemelerinde tahminlerin aşıldığı tes-
pit edilmiştir. Buna mukabil yatinmlarda ve diğer carilerde gerçekleşme yüzdeleri ol­
dukça düşüktür. Vergi gelirlerinde de ekonomik durgunluktan kaynaklanan dolaylı ver­
gilerde ciddi gerilemeler gözlenmektedir. Gelir vergilerinde özellikle tevkif yoluyla alı­
nan vergilerdeki artış ile Kurumlar Vergisinin geçen yllki kazançlara dayalı başanlı per­
formansından elde edilen yükselme, Katma Değer Vergisi ile Akaryakıt Tüketim Vergi­
sindeki yavaşlamanın gerisinde kalmıştır. Yıl sonunda vergi gelirlerinin beklenenin
%10 altında kalacağı tahmin edilmektedir.
2000 yılında vergi yükünün % 17 den %19. 2 ye yükselmesi öngörülmektedir. 1999 yı­
lı büyüme hızındaki gerileme de dikkate alındığında bu artışın gerçekleşmesi güç gö­
rünmektedir.
Konsolide bütçenin öngörülen açığı 14383 trilyondur. Faiz dışı dengenin ise fazla ve­
receği tahmin edilmektedir. Türkiye'de borç yönetimi ile bütçe ve mali yönetimin birbi­
rinden bağımsızlığı, faiz ödemelerinin devletin hizmet değerinin iki katına çıktığı ve hiz­
meti dışladığı dikkate alınırsa uluslararası sınıflandırmaya aykırı da olsa faizlerin tıpkı
ana paralarda olduğu gibi borç servisi olarak bütçe dışına çıkarılması, artık normal bir
bütçe kalemi olmaktan çıkan bu ödemelere kurumsal yapıya uygun olarak Hazinece
borç yönetim politikası çerçevesinde kaynak bulunması zorunlu görülmektedir.
2000 yılı bütçesinin devletin kamu hizmetlerinin bir belgesi olması ve kamu yatınmlan­
nın büyüme hızını olumsuz etkileyecek biçimde geriletilmemesi personel giderlerinde
ve memur maaş zammında sosyal huzursuzluğa sebep olan kısıntıları önlemek için kı­
sacası kamu bütçelerinin samimiyet ilkesine uygun gerçek dengeleri yansıtması ve
enflasyonla mücadele için özellikle iç borç faizlerinin bütçe dışına alınması zorunlu gö­
rülmektedir. Aksi halde bütçe uygulanamaz hale gelecektir.
'2000 yılı bütçesi gelirleri içinde vergi dışı gelirlerin %124'lük bir sıçrama yapması ön­
görülmüştür. Bu artışın kaynağı 2-6 katrilyonluk özelleştirmedir. Bugüne kadar özelleş­
tirmede hedeflerin altında kalındığı dikkate alınırsa bu konuda iyimser olmak güçtür.
Nitekim onbeş yılda elde edilen özelleştirme gelirine yakın bir meblağın bir yılda sağ­
lanması öngörülmüştür'.
Netice itibariyle, 1999 ve 2000 yılı bütçelerinin büyüyerek açık verme trendini devam et­
tirmeleri, enflasyonun %20-25 lere indirilmesi hedefini hayal haline getirmektedir. Önü­
müzdeki yıl enflasyon %40-45 lere inerse bunu başarı olarak nitelemek mümkündür.
İTO'nun "Depremzedeler İçin Okul
Kampanyasr'na Japonlar'dan anlamlı
yardım
JETRO, 'Dört Şehir Dört OI<ul' [şampanyasına l<atlşı olaral< 10 Bin ABD Dolarlıl< çel<i İTO
Başkanı Yıldınm'a verdi.
Japon Dış Ticaret Teşkilatı JETRO'nun İstanbul Ofisi Müdürü Yoshihiro Terada, İstan­
bul Ticaret Odası'nı ziyaret etti ve Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm'a, İTO'nun
depremden etkilenen bölgelerde okul yaptırılması amacıyla başlattığı 'Dört Şehre Dört
Okul' kampanyasına katla olarak 10. 000 ABD Dolarlık çeki takdim etti.
JETRO'nun yardım çekini kabul ederken JETRO'ya bir plaket ve takdir beratı veren
Mehmet Yıldırım, Türkiye'nin sıkıntısını en iyi anlayan ülkelerden biri de Japonya'dır,
dedi. Yıldırım sözlerine şöyle devam etti: 'Bu anlayışla okul yaptırma kampanyasına
katkıları çok değerlidir. İTO, JETRO ile ikili ekonomik ilişkiler konusunda bugüne kadar
çok iyi bir diyalog içindedir. Bu diyalog bundan sonra da devam edecektir. JETRO'ya
bu duyarlılıklarından dolayı çok teşekkür ediyoruz. Bu okullarda okuyacak binlerce
Türk çocuğu da bu katkılarından dolayı Japonlara karşı çok güzel duygular içinde ola­
caklardır. Türk çocukları ve 300 bin üyemiz adına tekrar teşekkür ediyoruz.'
JETRO İstanbul Ofisi Müdürü Terada da, "Bu yardım çeki bir kamu kuruluşu olan JET­
RO'nun merkezindeki personelin yardımları ve yayın gelirlerinden oluşuyor. JETRO
Başkanı Noboru Hatakcyama da yardımı uygun gördü ve gelirin çok büyük kısmının
İTO'nun düzenlediği bu okul kampanyasına ayrılmasını istedi" dedi.
yVe söyledik Neden söyledik ?
288
İTO, Hükümet nezdinde girişimde bulundu.
Yıldırım: "Deprem uzmanları toplanarak
bilimsel, ortak bir karar alsın ve
tek elden resmi açıklama yapılsın"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Yıldınm, depremle ilgili uzmanlann farklı ve sorumsuz
açıklamalarının kamuoyunda tedirginlik ve güvensizlik yarattığını belirtti. Yıldırım,
'ekonomi olumsuz etkilendi. İstanbul halkı günü birlik yaşıyor. Gıda dışında mal alım­
ları durdu. Kamunun sağlığı, güvenliği ve ekonominin olumsuz etkilerden kurtarılması
için hükümet duruma el koymalı' dedi.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldınm deprem uzmanı bilim adamlarının her
gün medyada boy göstererek İstanbul civarında deprem olup olmayacağı, depremin
şiddetinin ne olacağı, fay hattının şehre yakınlığı ve konumu, depremin hangi semtte
ne ölçüde tahribat yapacağı gibi hususları hakkında birbirinden çok farklı açıklamalar
yapmalannı eleştirdi. Yıldırım, görüş sahiplerinin bir bölümünün karamsar tablolar çize­
rek halkı korkuya ittiklerini ve gereksiz panik yarattığını, bir bölümünün kamuoyununu
iyimser bekleyişlere ve rehavete sevk ettiğine dikkat çekerek bu çelişkili görüşler nede­
niyle ekonominin olumsuz etkilendiğini, halkın günübirlik yaşamaya itildiğini, gıda dışın­
da mal alımlannın ertelendiğini ifade etti.
İTO başkanı, ayrıca bu sorumsuz açıklamalar nedeniyle İstanbul'da bazı bölgelerde
gayrimenkul fiyatlarının aşağı çekildiğini ve satışlann düştüğünü, bazı bölgelerde de
aksine bir eğilim söz konusu olduğunu sözlerine ekledi.
Ne yapacağını bilemez hale gelen İstanbul ve çevresinde yaşayan halkın psikolojik olarak
da bu çelişkili açıklamalardan etkilendiğini ve ruh sağlığının bozulduğunu açıklayan Yıldınm,
kamunun sağlığı ve güvenliği açısından ve ekonominin olumsuz etkilerden kurtarılması
için Hükümetin duruma el koyması ve bu keşmekeş ve kaosu önlemesi gerektiğini belirtti.
Mehmet Yıldırım bilim adamlarının ve konu uzmanlarının kendi aralarında bir araya
gelmek suretiyle bilimsel düzeyde tartışarak gerçekçi bir sonuca ulaşmalarının ve elde
edilen bulguların ve varılan sonuçların kriz masası veya benzeri bir resmi organ tara­
fından tek elden kamuoyuna açıklanmasının en doğru yol olacağını vurguladı ve bu hu­
susu teminen Hükümet nezdinde girişimde bulunduklarını belirtti.
Istanbul Ticaret Odası, 'Ulusal Eğitimde Özel Okulların Yeri ve Sorunları ile
Küreselleşme ve Gümrük Birliği' isimli iki yeni kitap daha yayınladı.
Yıldırım: "Özel okullar,
devletin yükünü alıyor"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm: 'Özel okullar devletin üzerinden eği­
timle ilgili mali yükün bir kısmını alarak devlet bütçesine dolaylı hatta doğrudan katkı
yapmaktadır. Özel okullar olmasaydı devlet, bu okullarda okuyan 238 bin öğrenciye
okul bulmak zorunda kalacaktı.'
İTO, geniş araştırmalar sonucu iş dünyasına yönelik hazırladığı kitaplan yayınlamaya
devam ediyor. İstanbul Ticaret Odası tarafından ülkemizdeki en öncelikli konu olan eği­
tim sistemimizde ortaya çıkan sorunları tartışmak ve bu sorunlara çözüm önerileri üret­
mek amacı ile düzenlenen 'Ulusal Eğitimde Özel Okullann Yeri ve Sorunlan' konulu dü­
zenlenen panelde yapılan konuşma ve tartışmalar bir kitapta toplandı. Panelle aynı is­
mi taşıyan kitap İTO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Cevdet Cengiz, Hasan
Eren, Dündar Uçar, Nazlı Tekin, Yüksel Yavuz ve Hasan Eren'in konuşmalarını kapsı­
yor. Toplumsal kalkınmanın ve çağdaş gelişmelere ayak uydurabilmenin ancak iyi bir
eğitimle mümkün olabildiğine dikkat çeken Mehmet Yıldınm, 'Özel okullar devletin üze­
rinden eğitimle ilgili mali yükün bir kısmını alarak devlet bütçesine dolaylı hatta doğru­
dan katkı yapmaktadır. Özel okullar olmasaydı devlet, bu okullarda okuyan 238 bin öğ­
renciye okul bulmak zorunda kalacaktı' dedi. Diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Türki­
ye'de özel okulların yeterli düzeyde gelişmediğini belirten Yıldırım, bu durumun Türki­
ye'de özel girişimlerin ve özel finansman kaynaklannın Türk eğitim sistemine yönlendi­
rilmesi için ciddi bazı tedbirlerin alınıp, hızlı uygulamaya konması gerektiğini anlattı.
Yıldırım, 'Devlet, büyük maddi özveride bulunarak çocuklarını özel okula gönderen ve­
lilere artık köstek değil, destek olmalıdır. Son yıllarda pek çok nedenle ve süratle için­
den çıkılmaz hale gelmekte olan eğitim sisteminde özel okulların çıkış yolu olduğunu
artık görme zamanı gelmiştir' dedi.
'Küreselleşme ve Gümrük Birliği' isimli ikinci kitapta ise, değişim, küreselleşme, hizmet
Ne söyledik Neden söyledik ?
290
ekonomisi, Gümrük Birliği gibi yeni oluşumlann ekonomik ve sosyal boyutlarmı ele alan
tartışmalarm yanmda bu değişimde KOBİ'ler ve rekabet gücünün önemi üzerinde du­
ruyor. Kitapta aynca, küreselleşme, bölgesel bütünleşmeler ve Gümrük Birliği'nin sos­
yal sorunları ele alınıyor ve değişimin sosyal damping ve endüstri ilişkileri boyutu ince­
leniyor. 5 bölümden oluşan kitap, sosyal nitelikli öneriler arasında verimlilik, yeni üre­
tim ve yönetim teknikleri, atipik istihdam, esneklik, özelleştirme, ücret dışı maliyetlerin
azaltılması, sosyal politika ve çalışma normlan ile rekabette KOBİ'lere sağlanan ayrı­
calıklar gibi çok yönlü ve güncel tartışmalan da gündeme getiriyor.
Istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, deprem hasarlarının
onarımı ve muhtemel deprem ertesinde kamu kuruluşlarınca yapılması
gereken çalışmalara değindi.
Yıldırım: "Depreme dayanıklılık için
fon kurulsun"
Mehmet Yıldırım, şu an için en önemli konunun İstanbul'daki mevcut binaların durum­
larının tespiti ve zayıf olanların depreme dayanıklı hale getirilmesi olduğunu kaydede­
rek, bunun sağlıklı ve yaygın bir şekilde yapılabilmesi için bir fon oluşturulmasını
önerdi.
Yıldırım, muhtemel bir felaket için gereken deprem yönetim planının, sadece İstanbul
için değil tüm Marmara Bölgesi için hazırlanması gereğine değinirken de böylece, İs­
tanbul'un yardımına hasar görmemiş bölge illerinin koşabilmesinin mümkün olacağını
izah etti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, İstanbul'da muhte­
mel bir deprem felaketinin en az zayiatla atlatılması için çeşitli önerilerde bulundu.
Mehmet Yıldırım, bundan sonra yapılacak inşaatlann depreme dayanıklı olarak yapıl­
masını söylemeye bile gerek olmadığını, ancak esas sorunun İstanbul'daki mevcut bi­
naların durumlarının tespiti ve zayıf olanlann depreme dayanıklı hale getirilmesi oldu­
ğunu belirtti.
İTO başkanı, 'binalarınızı ve zeminini kontrol ettirin' demekle İstanbul'daki 2,5 milyon
konut sahibinin tümünün bu çağrıya uyacağının beklenemeyeceğini belirtti. Öte yan­
dan, halen beton kontrolü yapan laboratuarların sayısının da bir elin parmaklarını geç­
meyecek kadar az olduğuna dikkat çeken Yıldırım, bir fonda hazır bir para bulunduğu
takdirde bunun garantisi ile bu sayının artabileceğini belirtti.
Yıldırım, bu itibarla, halkı zemin etüdü ve dayanıklılık testi yaptırmaya icbar etmek için,
maliyet ve normal kârı içerecek bir meblağa tekabül edecek şekilde belirlenecek Em­
lak Vergisinin (Bina Vergisi) belli bir oranının, bu vergi ile birlikte mükelleften ayrıca tah­
sil edilerek ayrı fonlarda kullanıma hazır hale getirilmesini önerdi.
Mehmet Yıldırım böylece konut sahibinin dürüst ve yeterli bilgi ve donanıma sahip
kontrol kuruluşu veya firması bulma probleminin de çözümleneceğini ve halkın aldatılmaması için belli teçhizatı ve kalifiye personeli olan yetki verilmiş organizasyonların ti­
tizlikle seçilmesi gerektiğini ifade etti. Yıldırım bu test ve raporlama kuruluşlarının her
türlü sorumluluğunun da mevzuatla sağlama alınmasını önerdi.
Mehmet Yıldırım, kurulacak fonda biriken paranın otopark fonunda olduğu gibi başka
alanlarda kullanılmamasını garanti altına alıcı tedbirlere de ihtiyaç olduğunu ifade etti.
İTO Başkanı, geçtiğimiz günlerde Valilikçe açıklanan tedbirlerin genelde olumlu oldu­
ğunu ancak her 20 konutluk apartmanın jeneratör temin etmesi zorunluluğunun gözden
geçirilmesini istedi.
Delici, kesici kurtarma araçlannın çalıştırılması için gerekli olan, ancak apartman enka­
zı altında kalacak jeneratörün bir işe yaramayacağına, kaldı ki, jeneratörün aküsünün
doldurulması için zaman zaman çalıştırılması gerektiğine ve bakımının güç olduğuna
işaret eden Yıldırım, 'bunun yerine kamu kuruluşları ve büyük tesisler seyyar jeneratör
bulundurmaya ve bunları yıkıntı altında kalmayacak yerlerde muhafaza etmeye icbar
edilmelidir' dedi.
Mehmet Yıldırım açıklamasının son bölümünde, Adapazan ve Sakarya felaketinde or­
ganizasyon ve kurtarma, yardım faaliyetlerinde başlangıçtaki başarısızlığın altında, gö­
revlilerin büyük bölümünün hayatlarını ve mallarını, mülklerini kaybetmiş, yaralanmış
olmasından ve haklı'olarak can ve mal derdine düşmüş bulunmasından kaynaklandı­
ğını belirterek, 'bu durumda deprem Yönetim planının sadece İstanbul için değil, tüm
Marmara Bölgesini kapsayacak şekilde yapılması uygundur' dedi. Mehmet Yıldırım
böylece,- İstanbul'un çeşitli semtlerinin yardımına Marmara Bölgesinin muhtemel dep­
remden hksar görmemiş illerinin koşabileceğini, İstanbul'un da buna karşılık hasarlı il­
lere yardım vereceğine işaret etti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, halkın deprem korkusunu
kullanarak, fahiş ücretlerle test yapan kuruluşlara karşı, halkın yalnız
bırakılmamasını istedi.
Yıldırım: "Bina kontrolleri, kamu
hizmeti olarak düzene sokulmalıdır"
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, binalann zemin ve
depreme dayanıklılık testini yapan bazı Üniversitelerin deprem felaketinden sonra bu
iş için fahiş ücretler istediklerini belirterek, 'Yeni bir soygunculuk kapısı açılmıştır' dedi.
Deprem korkusunun suiistimal edilmemesi için yapı kontrolünün bir kamu hizmeti ola­
rak ele alınmasını isteyen Mehmet Yıldırım, Kamu güvenliği ve kamu yaran gözetile­
rek ve ayrıca bu alanda rekabetin söz konusu olmadığı dikkate alınarak, resmi otoritelerce belirlenecek tavan ücretler üzerinden denetim yapılmasını savundu.
Açıklamasında, halkla bu kuruluşların karşı karşıya getirilmemesi ve halkın yanlız bıra­
kılmaması gerektiğini, devletin bu işe sahip çıkması icap ettiğini belirten Yıldırım, met­
rekare başına tespit edilecek test ücretlerinin, Emlak Vergisi ile birlikte zorunlu olarak
bina sahiplerinden tahsil edilmesini, bu paraların bir fonda toplanmasını ve görevlendi­
rilecek, yeterli oldukları tespit edilmiş ve yetkilendirilmiş inceleme kuruluşlanna bu
fondan ödeme yapılhnasmı önerdi.
İncelemelerin hassas bölgelerden ve sahil şeridinden başlatılarak, gerekirse ödeme ta­
rihi sırasına göre kamu otoritelerince bir plan dahilinde yaptıniması da İTO Başkanı ta­
rafından teklif edildi.
Yıldırım: "İçi boşaltılan bankalara
zamanında müdahale edilmeliydi"
Başta KİT'ler olmak üzere verilen kredilerin geri dönmemesi sonucu güç duruma dü­
şen Esbank ve Yaşarbank'm reel sektörün içinde ve sanayi ile içice olduklarmı belirten
Yıldınm, bu iki bankanın yeniden değerlendirilerek borsada hisse senetlerinin halka sa­
tılmasını ve gerekirse Hazine'nin de ortaklığı korunmak üzere eski sahiplerine 1-2 yıl
içinde geri verilmelerini önerdi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, 5 bankanın Tasarruf
Mevduatı Sigorta Fonu'na devri ile ilgili bir açıklama yaptı. Yıldırım, açıklamasında Es­
bank ve Yaşarbank'm reel ekonomideki sıkıntılar nedeni ile başta KİT'ler olmak üzere
verilen kredilerin geri dönmemesi sonucu güç duruma düştüklerinin anlaşıldığına dik­
kat çekti.
Esbank ve Yaşarbank'm reel sektörün içinde ve sanayi ile iç içe olduklarını belirten Yıl­
dırım, bu iki bankanın yeniden değerlendirilerek borsada hisse senetlerinin halka satıl­
masını ve gerekirse Hazine'nin de ortaklığı korunmak üzere eski sahiplerine 1-2 yıl
içinde geri verilmelerini önerdi.
El konulan tüm bankaların topladıkları mevduat hacimleri, uyguladıklan faiz oranları, hangi
kurum ve kuruluşlara ve firmalara kredi verildiğinin kamuoyuna açıklanmasını isteyen İTO
Başkanı, 'madem ki, şeffaf yönetim olduklannı iddia ediyorlar, bu açıklamayı yapsınlar.' dedi.
Mehmet Yıldınm, bugün bu bankalan kimsenin I milyar dolar dahi vererek almayacağı­
nı işaret etti ve 'Devletin vaktiyle 150-200 milyon dolar takviye yaparak ve kamu kuru­
luşlarının borçlarını ödemelerini sağlayarak bu iki bankanın iyileştirilmesini sağlaması
daha rasyonel olacaktı' dedi.
İTO Başkanı, diğer taraftan şayet bazı bankalara da içinin boşaltılması nedeniyle el koyulmuşsa, devlet sırtına ilave yük binmemesi için bu bankaların içlerinin boşaltıldığının
ve muvazaalı kredi verildiğinin tespiti anında beklemeden olaya el konulmalı ve gereği
yapılmalıdır' diye konuştu.
Mehmet Yıldırım, bu arada %100 mevduat sigortası uygulamasının rekabet eşitliğini
bozduğunu, mevduat sahiplerinin rizikoya girmeden yüksek faiz aldıklanna değindi ve
uygun ortam yakalandığında ilan edilecek bir program dahilinde sigorta kapsamının
kademeli olarak düşürülmesini istedi.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı, uzun vadeli konut kredi
projesini tehlikeli ve yanlış olarak niteledi.
Yıldırım: "İstikrar ve enflasyonda uygun
ortam yaratmadan alelacele 20 yıl vadeli
kredi uygulaması son derece riskli"
İTO Yönetim Kurulu Başkanı; Hükümetin şimdiden popülist politikalar başlattığını ifade
ederek aslında hüsranla neticelenebilecek uzun vadeli, ileriyi görmeden başlatılabile­
cek bu tür uygulamalar sonucu doğacak zararın neticede vergi veren halkın sırtından
çıkacağını belirtti.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Mehmet Yıldınm Vakıflar Bankasının başı çektiği, uzun
vadeli konut kredisi uygulamasının başlatılacağını gazete haberlerinden öğrendiklerini
belirterek projeyi eleştirdi.
Mehmet Yıldırım açıklamasında; kontrol mekanizmaları kurulmadan, ekonomide istik­
rar temin edilmeden, enflasyon tek haneli rakamlara indirilmeden, üstelik IMF ile yapı­
lan Stand-Bay anlaşması gereği çeşitli ekonomik tedbirlerin alındığı, dengelerin aşıl­
madığı olağanüstü bir dönemde bankaların 20 yıla varan vadelerle konut kredisi uygu­
lamasına yönelmelerini son derece riskli ve yanlış bulduklannı açıkladı.
Yıldırım, bu uygulama sonucu gerek bankalar gerekse tüketicilerin ortamın değişme­
siyle beklemedikleri zararlarla karşılaşabileceklerini, birkaç ay sonrasının bile önceden
görülmediği bu belirsizlik ortamı içinde, bu tür uzun vadeli 'uygulamalara yönelinmemesi gerektiğini belirtti.
İTO Yönetim Kurulu Başkanı Hükümetin şimdiden popülist politikaları başlattığını ifade
ederek aslında hüsranla neticelenebilecek uzun vadeli, ileriyi görmeden başlatılabile­
cek bu tür uygulamalar sonucu doğacak zararın neticede vergi veren halkın sırtından
çıkacağını belirtti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı '1999 zor geçti ama 2000'den
umutluyuz' dedi.
Yıldırım: "Türkiye, 2000 yılında bütün
risk ve sıkıntılara rağmen başarılı
olmak zorundadır"
Mehmet Yıldırım, 'Merkez Bankası'nm uygulamaya koyduğu para ve kur politikasını
iyimserlik içinde olumlu karşılamaktayız. Ancak hükürhetin de ilan edilen programa uy­
gun davranması gerektiğini vurgulamak istiyorum. Aksi takdirde bunun sonu hüsran
olur. Hükümet bundan böyle asla popülist politikalar izlememelidir' dedi.
Yıldırım, 2000 yılı beklentilerini açıklarken faizlerin düşüş trendine girmesinin ümit ve­
rici olduğunu, enflasyonun da büyük ölçüde düşürülebileceği beklentisinin devam etti­
ğini ancak, Bankalar Kanununda getirilen yeni denetim mekanizmalarının iyi kullanıl­
ması, kamu maliyesinde gerileyen faizlerin yardımıyla denge sağlanması ve reel faiz­
lerin düşürülebilmesi ile ekonominin yeniden büyüme rayına oturacağını belirtti.
İTO Başkanı, ekonomik büyümenin istikrar içinde sürdürülebilmesi için büyüme ivme­
sinin ihracat artışına ve hizmetler sektörünün geliştirilmesine öncelik verilerek başlatıl­
ması gerektiğini ifade etti.
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, geride bıraktığımız
1999 yılının değerlendirmesini yaparken, '1999 yılı sona ererken Türkiye ekonomisinin
yakın tarihimizin en derin ikinci daralması içinde olduğu görülmektedir. 1999 yılının ilk
dokuz ayı itibariyle gayrisafi milli hasıla %6,1 azalmıştır. Temmuz-Eylül aylannı kapsa­
yan üçüncü çeyrek yılda deprem felaketi ve reel faizlerin kontrol edilememesi nedeniy­
le ekonomik gerileme artarak %6,6'ya ulaşmıştır. Son üç ay içinde biraz iyileşme gö­
rülse de 1999 yılı genelinde ekonomik gerilemenin %5 - %6 seviyelerinde gerçekleşe­
ceği anlaşılmaktadır', dedi.
Mehmet Yıldınm'ın yeni yıla girerken yaptığı açıklama şöyle: 'Halen yaşamakta oldu­
ğumuz ekonomik gerilemenin bu boyutlara ulaşmasında bilhassa yatırımlar ile mal ve
hizmet dış ticaretindeki düşüşler etkili olmuştur. Ülkemizin gerek siyasi gerekse iktisa­
di bakımdan büyük sıkıntılarla yüz yüze kaldığı bir yılı daha geride bırakıyoruz. Ekono­
minin içinde bulunduğu bu fevkalade sıkıntılı ortamda harcamalarını yani tüketimini kısamayan, özelleştirme yoluyla kaynak yaratamayan devlet bir kez daha elini vatanda­
şın cebine atmıştır. Deprem bahanesiyle getirilen yeni vergilerle kamu kesimine iki bu­
çuk katrilyon lira kadar ilave kaynak aktarılması öngörülmüştür. Deprem bir yana, ha­
zinenin ciddi bir finansman sorunu olduğu ve içinde bulunduğumuz ekonomik sıkıntıla­
nn temelinde kamu kesiminin kaynak ihtiyacının yattığı bilinmektedir.
Öte yandan, 1999 yılının Ocak-Kasım döneminde bütçe 8 katrilyon 762 trilyon TL. açık
vermiştir. Aynı dönemde faiz ödemeleri hariç tutulduğu taktirde ise bütçenin 2 katrilyon
liranın üzerinde fazla verdiği görülmektedir. Son aylarda yaşadığımız depremler esa­
sen zor durumda olan ekonomide aynca 10 milyar dolar civarında kayba neden olmuş­
tur. 1999 yılında Türkiye'nin güvensizlik nedeniyle uğradığı toplam turizm geliri kaybı­
nın 4,5 milyar dolar kadar olduğu hatırlanırsa AGİT toplantısının yalnız ülke turizmine
sağladığı imaj katkısı bakımından daha önemli olduğu görülmektedir.
Bununla birlikte, Kafkasya ve Orta Asya enerji kaynaklarının Türkiye üzerinden dünya
pazarlarına ulaştınimasını öngören proje AGİT toplantısı sırasında ABD'nin tanıklığın­
da imzalanmıştır. Bu proje Türkiye'ye, bol ve ucuz enerji ile petrol geçiş ücreti-geliri
sağlayacaktır. Böylece Türkiye'nin stratejik önemi perçinlenmiş ve Türkiye'nin dünya
çapında öneme sahip bir bölgesel merkez olması yolunda yeni bir adım atılmıştır.
Türkiye'nin içinde bulunduğu en önemli sıkıntı olan finansman sorununun aşılabilmesi
için IMF ile imzalanan üç yıllık Stand-By anlaşması önemli bir fırsat oluşturacaktır.
IMF'nin 3 yıl içinde doğrudan vereceği toplam 4 milyar dolarlık kredi kendi başına Tür­
kiye için tabii ki yeterli değildir. Bu parasal desteğin ötesinde, asıl önemli olan ulusla­
rarası para piyasalarından kaynak temininin IMF desteği ile kolaylaşmasıdır.
Uluslararası para piyasalannda saygın değerlendirme kuruluşlannın son bir ay içinde
ülkemizin kredi notunu olumluya çevirmesi de Türkiye'nin dış para piyasalarından borç­
lanma imkan ve maliyetini olunllu etkileyecektir.
Türkiye'nin, G-7 ve Rusya olarak bilinen dünyanın gelişmiş yedi ülkesinden oluşan or­
ganizasyondaki ülke sayısının yirmiye çıkanimasıyla oluşan G-20'ler adlı yeni ekono­
mik zirveye katılmasının ardından, en son olumlu bir gelişme de Avrupa Birliği'nin 10
Aralık 1999 günü Türkiye'nin adaylığını teyit etmesidir. Nihai hedef olan üyeliğe henüz
ulaşılamamış olmakla beraber Türkiye'yi üyeliğe götürebilecek yolun kapısı nihayet
açılmıştır. 13 aday ülke arasında Türkiye son olarak adaylığa kabul edilmiştir. Ancak
yVe söyledik Neden söyledik ?
298
Türkiye diğer aday ülkelere göre daha gelişmiş bir piyasa ekonomisine ve daha yüksek
bir uyum seviyesine sahiptir.
Öte yandan 2000 yılı başlarken faizlerin düşüş trendi içine girmesi ve hızla gerilemesi
ümit vericidir. Son zamların olumsuz etkilerine rağmen 2000 yılında enflasyonun büyük
ölçüde düşürülebileceği beklentisi devam etmektedir. Bankalar Kanunu'nda getirilen
yeni denetim mekanizmalan iyi kullanılır, kamu maliyesinde gerileyen faizlerin yardı­
mıyla denge sağlanır ve reel faizler düşürülebilirse ekonomi yeniden büyüme rayına
oturacaktır. Ekonomik büyümenin istikrar içinde sürdürülebilmesi için büyüme ivmesi
ihracat artışına ve hizmetler sektörünün geliştirilmesine öncelik verilerek başlatılmalı­
dır. Merkez Bankası parasal genişleme ve döviz kuru politikasında enflasyonun düşü­
rülmesine verilen önem ve önceliğin vurgulanması amacıyla uzun vadeli para politika­
sı açıklamıştır. Buna göre kur politikası 2000 Ocak-2001 Haziran dönemini kapsayan
18 ay içinde enflasyon hedefine yönelik olarak belirlenecektir. 1980'li yıllarda Türkiye
ekonomisinin dışa açılışı ile beraber kabul edilmiş olan 'döviz fiyatlarını piyasa tayin
eder' prensibi şimdi 18 ay boyunca terk edilerek döviz fiyatlarını Merkez Bankası'nın
tayin ettiği bir uygulamaya geçilmektedir.
Görülmektedir ki, yeni uygulamanın başarısı büyük ölçüde kamu finansman açıklarının
ve enflasyonun kontrolüne bağlı kalmaktadır. Yılın ilk yarısındaki fiyat artışları ise mu­
hakkak ki %25-%30 seviyesinin üstünde gerçekleşecektir. Döviz sepetindeki kur artışı­
nın yıl genelinde %20 olarak belirlenmesi TL'sinin dış değerinin yükseleceği anlamına
gelmektedir. Bu durum Türk ihraç mallarının fiyat rekabeti imkanlannı olumsuz etkile­
yecektir. Sabit kur uygulamasının önemli bir nedeni TL'sine yatırım yapacak yabancı
plasmanlar için kur riskinin ortadan kaldırılmasıdır. Böylece yabancılara kesin hesaplanabilen yüksek bir faiz geliri sunulabilecektir.
Türkiye sonuç itibariyle 2000 yılında, bütün mevcut risk ve sıkıntılara rağmen başarılı
olmak zorundadır. Bu itibarla Merkez Bankası'nın uygulamaya koyduğu para ve kur po­
litikasını iyimserlik içinde olumlu karşılamaktayız. Ancak hükümetin de ilan edilen prog­
rama uygun davranması gerektiğini vurgulamak istiyorum. Aksi takdirde bunun sonu
hüsran olur. Hükümet bundan böyle asla popülist politikalar izlememelidir. Diğer bir de­
yişle taban fiyatlar dünya fiyatlannın üzerinde olmamalı, asgari ücret artışı yüzde 25'ler
düzeyinde tutulmalıdır. Bu kur ortamında ihracatçının ve yerli sanayinin dış rekabete
dayanabilmesi için bu da yetmemektedir. Maliyetleri etkileyen elektrik , su vs. gibi fiyat­
lar öngörülen enflasyona göre artınimalıdır. Devlet amme alacaklannın tahsilinde uy­
guladığı cezai faizi dahi bu yeni hedeflere uygun olarak aşağı çekmelidir. Kısacası,
önümüzdeki dönemde beklentimiz bütünüyle uyumlu bir 'gelirler politikası' izlenmesidir.
Ayrıca ihracatçılar Eximbank kredilerinden doğrudan yararlandınimalı, kredi kaynağı
genişletilmeli ve makul bir reel faiz uygulanmalıdır. Bu arada, 2000 yılında turizme iv­
me kazandırılmasının her zamankinden daha önemli olduğu unutulmamalı, inanç, sağ­
lık turizmi gibi alanlara yönelinmeli, geniş bir tanıtım kampanyası yürütülmelidir.
Hükümetimizin bir devalüasyona yol açmayacak şekilde böyle bir politika izlemesi
halinde, Türk ekonomisinin mevcut sorunlannı çözmede çok önemli bir adım atacağına
inanıyor ve bu iyimser düşüncelerle tüm halkımızın ve basın mensuplanmızın yeni
yılını kutluyor, gelecek bin yılın ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.'