·DlYANET

!
•
DİYANET ·İŞLERi BAŞKANLIGI .YAYINLARI
-.
'
·DlYANET
.
'
.
.
.
.··İŞLERi· BA,ŞKANLIGI
.
.
.
.
.
· D ER G İS İ ".
. .
I
96
I:
•
•
TÜRK TARİH KURUMU BASIMEVİ- ANKARA, 1962
·.
~
1
Va'z
.
ö'meği:
KUR'AN iNSANLARI DÜNYA VE AHiRET SAADETiNE
CAGIRIYOR
~
Mehmet ORUC
~
Sayın
dinliyeqlerim !
Dünya denilen bu ihtiyar kürede yaşamakda olan insaniann
bir arzuları vardır. "Mes'ud olmak"
müşterek
Fakat biz, saadet peşinde koşan bu insanlara dikkatle bakacak olursak
aniann üç guruba aynlclıldanm görürüz.
I - Yalmz dünyadames'ud olmak istiyenler.
2 Y almz ahir.ette mes'ud olmak istiyeriler.
3 - Hem dünyada hem ahirette mes'ud oimak istiyenler.
Bizler Ivfüslüman olmamız, Hz.· l\!Iuhammed'i kendimize örnek
ittihaz etmiş, Kur'an'a sarılmış insanlar olmamız· hasebiyle acaba bu üç
gurubdan hangisine dahil olmalıyız. Kendi kendimize b6yk bir_ sor_u sorcluğumuz ve bu sorunun cevabını Kur'an'da araştırdığımız takdirde §U
iki ayet-i kerime müşkilimizin çözÜmüne yetecektir.
(Bakara, 200 ve 201)
"Bazı kimseler 'E)' Rabbimiz 1 Bize verecegini diin)'ada ver., derler. Bunlarm
ahirette· nasibi yokdur. Baztları da 'Rabbimiz 1 Bize· dünyada bir güzellik, ahirette
bir güzellik ver ve bizi ateş azabınian koru., derler. İşte kazançlarından nasibi
olanlar bunlardır. Allalı'ın lıesab görmesi de pek tezdir."
En es bin Malik (r. a. ).'den rivayet edildiğine göre Hz. ıyi u h am m e d
(a. s.) çoğunlukla şöyle dua ed erierdi:
"Rabbimiz, bized.ünyada bir güzellik/ ahirette bir güzellik ver ve bizi
ateş azabından koru."
· Sayın kardeşlerim !
,
Enes bin Malik'den rivayet' edilen şu dua da açıkca gösteriyor ki
Peygamberimiz.Rabbinden yalmz ahiretin güzelliğini değil, dünyamn da
güZelliğini isterlerdi.
Hiç şüphe yok ki, her insan şahsiyetiyle. mütenasip olam ister. Hz.
M u ha m m e d' in de dünyada verilmesini istediği güzellik ve iyilik, me-
,.
KUR'At\T İNSANLAR! DÜI';ryA_ VE AHiRET SAADETiNE CAGIRIYOR 55
.
'
t
'" .
···.··. serreti mucip nimetler onun şahsiyyeti ile ıp.ütenasib olan şeylerdi. Acaba
bunlar nelerdir? Hz. Ha s e n (r.a.) Dünyamn meserrete mu~ip ~metinin
. ilim ve ,amel olduğunu söyler.
·· · ,
Sayın kardeşlerim
l
Hepimiz biliriz ki, ilim ve arriel gaye değil, insan-ı kaırllf olabilinenin
vasıtasıdır..
· .
Mü'minin ilim ve arnele insan-ı· k~mil olmak için ve olacak şeKilde
sarılması icab eder.. Çünkü All ah insanlara istediklerini değil, la)n.k olduklarını verir.
··
Netice şudur':
A 11 ah ve onun Re s u 1' ü insanları dünya ve ahiret saadetine çağır-.
maktaclır. İslam dini bu saasiei:e uzanan yolu çizmiştir. Müslümanların bu
eline, hem dünyada hem ele ahirette mes'ucl olacak şekilde sarılmaları icab
eder. İslam elinini yalnız ahiret saadetine uzanaiı bir yol olarak görmek
yanlış, korkunç ve tehlikeli bir görüşclür.
Bizlerin böyle yanlış bir istikamette seyretmememiz içindir ki, A 11 ah,
Müslümanlıkda gayenin iki cihan saadetine ulaşmak olduğunu K ur' an' da
açıklaımş, Hz. M u h am m e cl ele dualanyle bizleri ikaz etmiştir.
. Hz. Ali (k.v.)'nin de §öyle dediği.rivayei edilir:.
.
"Wfarifet bir kimsenin Cenneti ahirette bulması değil, asıl inarifet o
•
kimsenin Cenneti dünyada bulmasıclır."
Şüphe yok ki, All a'h, insanlara ömür sermayesini bu s~adeti kazanmalFJ.n için vermişclir. En korkuns, en iğrenç israf, örnrün israfıclır.
Hz. M u h am m e d (a. s.) "İki günü birbirine müsavi olan aldanımş- .
dır." huyurduklan halde, bazı Müslümanların. bu ikaza aldırımyarak
ömürlerini sonsuz bir cömertlikle israf etmeleri ne kadar acı, ne kadar
hazindir.
K li r' a n'ın "O k u!" emriyle,. indiğini bilen, ,buna rağmen günele iki
üç paket sığara içtiği halde, ömründe .iki üç kitap okumaımş olan bir Müslüman, cluru~unun vehametini clüşünmez ·mi?
Bir yaz günüydü. İstanbulclaydım. Fatih semtinelerı geçiyordum. Bu
esnada bir çocuk topluluğuna rastladım. Çocuklardan birinin elinele saka
kuşu vardı, diğerleri ele bu kuşu. hayret ve hayranlıkla seyrediyorlardı.
Aralanna sokulclum. Saka kuşunu elinele tutan çocuk ve diğer çocuklar .
bakışlarını bana çevirdiler. İşte bu esnada kuş aradığı fırsah 'bulmuş olacak
ki, kaçclı.
MEHMED ORUÇ
t
•
, Çocuklar · uzakla§makta olan ku§un ardından bakakaldılar. Ku§U
elinden kaçıran ÇOCuk da teessür Ve heyecanla UÇUp gitmekte olan kU§Un
ardından bakdı, bakdı ·sonra ba§ım öne iğerek hıçkıra hıçkıra ağlamağa
ba§ladı.
.
.
.
Dünyamn toprak perdesinde beliren bu hadise, adeta lisan-ı h~l ile
diyordu ki:
,
·- ·Bu çocuk bir ku§ kaçırdı, zarara uğradı, fakat §U hale bak ki, çocuk
olduğu halde uğradığı zararı idrak ediyor, teessüründeiı ağlıyor. Halbuki
_sizin içinizde öyle insanlar var ki, All a h'ın kendisini dünya ve ahiret .
saadetini kazanması içiiı. yarattığıİn, ömür sermayesini, bunun içiri verdiğini
bilni.ede, buna rağmen ömrünün üçde ikisini bÖ§ yere geçirdiği, elindeki
firsatın mühim bir kısmım elden kaçırdığı haldezaranın idrak etmemekde,
. geri kalan günlerini bu kaybı telafi edecek §ekilde tanzirnin yoluna koyulmamaktaclır. S oranın, hakikatte çocuk durumunda olan kimdir? O çocuk
mq.? yoksa gaflet uykusuna dalmı§ illl§ıl m.ݧıl uyuyan ve uyanm~ğa niyetleri olmıyan bu· kimseler ıni?
İslam· büyüklerind~n Şibli diyor ki:
"Ey insanlar, önirünüzün kalan günlerinin kıymetini biliniz. Çünkü
ind-i İlahi de bulacağımz biricik §ey örnrünüzün kıymetini_ bildiğiniz günlerm semeresidir"
Alla h'ın §U hitabı "bizler için ne kadar uyarıcıdır. ( Kasas 77 ) _:
.
'
'
"Allah'ın sana verdiği bu servet ile ahiret sa:rayımn şaadetini ara§dır.
Dünyadaki payım da unutma. Alla~ sana. nasıl ilisan etmi§se sen de
insanlara öyle ilisan et. .Yeryüzünde feşad kan§tırma, çünkü All a h
· fesadeılan sevmez."
Bu_ ayet-i kerime ile Alla h, insanlan dünyada yapılacak iyilikle
ahiretin. iyiliğini kazanınağa davet etme~tedir ..
Yani ilim ve_ arnele sanlarak Allah'ın istediği gibi ya§amağa, bu
olgunlukla dünya ve . ukbamn saadetine yükselrneğe davet etmekde, bu
§ekilde hareket etıniyecek olanİann dünyadan nasiblerinin bir .kefenden ·
ibaret olacağım dü§fuı,melerini istemektedir.
Şu lıususu asla unutmamalıyız ki, dünya ve ahiret saadetine nail olabilmek, bu saadete layık olabilmekle, bu saadete layık olabilmek, insan-ı kamil _
. olabilmekle, insan-ı kamil olabilınek amil olmakla, amil olabilmek ise ilme
sanlmakla mümkündür. Bunun içindir ki biricik örneğiıniz: "Ey All a lı'ım,
b<ma ilim zenginliği ver" g_iye dua· etıni§lerdir.
KUR'AN iNSA."NLARI DÜNYA VE AHiRET SAADETiNE ÇAGIRIYOR
57
Fakat hepiniz bilirsiniz ki, ilim ancak okumalda kazamlır, okuyabilmek ·
için de okuı:.yazar olmak icab eder. Onun içindir ki; cihanda okuma yazma
seferberliğini ilk ilan ·eden Hz. M u ha m m e d' dir.
Miladi 623. yılı Ramazammn 17. günfr vuku bulan Bedir muharebesil).de Müslümanlar yetmiş esir alrmşlardı. Bu.· esririerden . altrmşı münasib
birer fidye mukabilind~ serbest bırakıldılar. On esir kalrmştı. Hz. M-u h am-·~me d (a. s.) bu on esirden on Müslümana okuma yazma öğretenin serbest
· bırakılacağım bildirdiler.
·
·
· Peygamberimiz bu hareketleriyle asırlarca evvel· okuma yazma seferberliği ilan etmişler, Diri-i İslam'ın cehaletle girişdiği bu amansız savaşcia
okuma yazma öğrenmeye verdiği değeri bütün ihtişam ve berraklığı ile
göstermişle~dir.
.
.
'·
ŞJI anda
All alı'ın huzurunda. ellerimi kaldırır, Genab-ı Hak'dan,
dünya -ve ukba saadetine
nail olmarmzı
dilerim.
.
.
'
-
HA D 1 S
Ebu Hüreyre'den, demiştir ki :
Resul-i Ekre~ Efendimiz şöyle buyurdu :
Birbirinize hased etmeyiniz. Alış verişte birbirinizi aldatmayınız. · Bii·birinize kin tutup düşmanlık etmeyiniz. Birbirinize dargın durmayınız. Birbirinizin pazartığı bitmiş alı{verişini bozmayınız. Ey Allah'ın kulları, kardeş
olunuz. Müslüman Nfiislümanın kai·deşidir: Ona zulmetmez: onu kendi
haline bırakma;:,; ona yalan SÖJ'lf!yip aldatmaz; ona hor bak1!]az. (Üç kere
mübfirek göğsüne işaret buyurarak) Tak~a işte buradadır. Bir kimse Müslüman kardeşine !zor baktı mı, işte şerrin bukadarı ona yeter, art~r bile.
lviiisliimanın !zer şeyi:· canı, malı, ırzı Müslümana haramdır.