BRONKOSKOPİNİN ENDİKASYON VE KONTRENDİKASYONLARI Dr. Adnan YILMAZ Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi E.A. Hastanesi ¾ Trakeobronşiyal sistemin değerlendirilmesi ¾ Tanı amacı ile örnek alınması ¾ Tedavi amaçlı uygulamalar BRONKOSKOPİ ¾ Rijid Bronkoskopi ¾ Fiberoptik Bronkoskopi ¾ Otofloresan bronkoskopi RİJİD BRONKOSKOPİ AVANTAJLAR ¾ İşlem süresince hava yolu kontrolü sağlaması ¾ Oksijenizasyona imkan vermesi ¾ Büyük biyopsiler almayı sağlar ¾ Kanama kontrolü RİJİD BRONKOSKOPİ DEZAVANTAJLAR ¾ Çoğu zaman genel anestezi ve derin IV sedasyon gerektirmesi ¾ Sayıca daha fazla personele ihtiyaç duyulması ¾ Yatak başında uygulama güçlüğü ¾ Distal hava yollarını değerlendirememe ¾ ¾ ¾ Havayolu ve orofarengeal yapılara travma riskinin daha yüksek olması Boyun hareketleri sınırlı olgularda uygulama zorluğu Öğrenmenin daha zor olması RİJİD BRONKOSKOPİ TERCİH EDİLDİĞİ DURUMLAR ¾ Pediyatrik hastalar ¾ Masif hemoptizi ¾ Santral hava yolu tümörleri ¾ Aspire yabancı cisimlerin çıkartılması ¾ Mukus plakların temizlenmesi ¾ Endobronşiyal tedaviler RİJİD BRONKOSKOPİ KONTRENDİKASYONLAR ¾ ¾ Rigid bronkoskopinin kontrendikasyonları fiberoptik bronkoskopinin kontrendikasyonlarına benzer. Farklı olarak temporamandibuler eklem hareketlerinin kısıtlı oluşu, ankiloz ve kifoskolyoz gibi servikal bölgenin hareketlerini kısıtlayan patolojiler rigid bronkoskopi için major kontrendikasyonlardır. FİBEROPTİK BRONKOSKOPİ AVANTAJLAR ¾ Periferik hava yollarını değerlendirebilme ¾ Derin sedasyon ve genel anestezi gerekmez ¾ Yatak başında hastaya uygulanabilir ¾ Daha az sayıda personel gereksinimi ¾ Öğrenimi daha kolay BRONKOSKOPİ ENDİKASYONLAR ¾ Tanısal ¾ Terapötik ¾ İzlem ¾ Araştırma TANISAL ENDİKASYONLAR ¾ Yakınmaların değerlendirilmesi (Öksürük,Hemoptizi, Stridor, Wheeze) ¾ Radyolojik anormalliklerin değerlendirilmesi ¾ Pulmoner infeksiyonlar ¾ Ses kısıklığı, kord vokal paralizisi, diyafragma paralizisi, plevral efüzyon ¾ Hava yolu açıklığını değerlendirmek TANISAL ENDİKASYONLAR ¾ Akciğer kanseri tanısı ¾ Akciğer kanseri evreleme ¾ Şüpheli veya pozitif balgam sitolojisinde orjin araştırma ¾ Metastatik tümörler ¾ Mediasten-özafagus malignitelerinin tanısı ¾ Trakeobronşiyal yabancı cisim tanısı ¾ Trakeobronşiyal striktür ve stenozlar ¾ Persisten pnömotoraks TANISAL ENDİKASYONLAR ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ Trakeo-bronko özafageal fistülleri değerlendirme Trakeobronşiyal yaralanmalar (termal, kimyasal maddeler vb.) Toraks travması Fokal-difüz akciğer hastalıklarında akciğer parankiminden biyopsi-örnek alma Tanısal BAL TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ¾ Sekresyon, mukus plaklar, pıhtı ve nekrotik debrislerin temizlenmesi ¾ Aspire yabancı cisimlerin çıkartılması ¾ Bronkoskopik drenaj (abse,bronkojenik kist) ¾ Striktür ve stenozların tedavisi (dilatasyon, stent, lazer, elektrokoter, argon plazma) ¾ Bronkoskopik tedavi (bronkoplevral fistül, lezyon içi enjeksiyon) TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ¾ Endotrakeal tüp yerleştirme ¾ Endotrakeal tüp değiştirme ¾ Lazer, kriyo,elektrokoter, argon plazma ¾ Brakiterapi ¾ Dilatasyon ¾ Stent yerleştirme ¾ Terapötik BAL ENDİKASYONLAR-İZLEM ¾ Akciğer transplantasyonu ¾ Akciğer kanseri tedavi izlemi ARAŞTIRMA ENDİKASYONLARI ¾ Astım ¾ BAL çalışmaları BRONKOSKOPİ KONTRENDİKASYONLAR ¾ ¾ ¾ ¾ Hastanın veya yakınının işlemin yapılmasını kabul etmemesi Bronkoskopiyi yapacak personelin deneyimsiz oluşu İşlemin yapıldığı laboratuvarda oksijen desteğinin sağlanamaması Acil müdahale için gerekli ekipman-ilaçların bulunmaması BRONKOSKOPİ KONTRENDİKASYONLAR ¾ % 100 oksijen uygulamasına rağmen PaO2 <60 mmHg ise ¾ Ağır bronkosapazm varsa ¾ Stabil olmayan astımın varlığı ¾ Ciddi aritmiler BRONKOSKOPİ RİSKİN ARTTIĞI DURUMLAR ¾ ¾ Hastanın kooperasyonunun düşük olması Yakın zamanda geçirmiş MI veya “unstable angina” ¾ İmmünosupresyon ¾ Debilite, ileri yaş, malnütrisyon ¾ Serebrovasküler patoloji ¾ KİBAS ¾ Konvülsiyon BRONKOSKOPİ RİSKİN ARTTIĞI DURUMLAR ¾ Üremi ¾ Pulmoner hipertansiyon ¾ Mekanik ventilasyon gerektiren solunum yetmezliği ¾ Kanama diyatezi ¾ Trombositopeni ¾ Kısmi trakea obstrüksiyonu ¾ ¾ Ağır anemi VKSS OTOFLORESAN BRONKOSKOPİ ENDİKASYONLAR Akciğer kanseri düşündüren klinik ve radyolojik bulguların varlığı Balgamda malignite açısından şüpheli sitolojik bulguların varlığı Riskli gruplarda yeni ortaya çıkan solunum sistemi yakınmalarının varlığı Cerrahi tedavi planlanan olgularda senkron tümör araştırması Akciğer kanserli olguların tedavi sonrası izlemi OTOFLORESAN BRONKOSKOPİ ENDİKASYONLAR Baş-boyun kanserli olguların tedavi sonrası izlemi Kronik obstrüktif akciğer hastalığı varlığı (40 yaş üzeri sigara içenlerde) Radon, uranyum veya asbeste mesleki maruziyet (40 yaş üzeri sigara içenlerde) Cerrahi sınır biyopsilerinde Biyopsi yerinin seçilmesinde Endobronşiyal küratif tedaviye rehberlik