Olgu Sunumu/Case Report RENAL TRANSPLANTLI BR HASTADA CYCLOSPORA CAYETANENSS ENFEKSYONU* Cyclospora cayetanensis Infection in a Patient with Renal Transplant Zeynep GÜÇLÜ KILBA1, Müjdat YENCESU2, Engin ARAZ1, Mehmet TANYÜKSEL1 1 GATA, Tbbi Parazitoloji BD Etlik / ANKARA 2 GATA, Nefroloji BD Etlik / ANKARA Geli Tarihi: 01.12.2008 Kabul Tarihi: 15.04.2009 ÖZET Bu çalmada, alt yl önce böbrek nakli yaplan ve sürekli takrolimus, azotioprin, prednizolon tedavisi alan ve üç hafta süre ile devam eden sulu ishal, karn ars, halsizlik ve kilo kayb ikâyetleri ile nefroloji kliniine bavuran 50 yandaki bir erkek hastada cyclosporiasis tanmlanmtr. Kinyoun modiye asit-fast ile boyanm dk örneklerinde Cyclospora ookistleri bulunmutur. Hastaya bir hafta süreyle trimetoprim/sülfometaksazol (160/800 mg) uygulanarak tedavi edilmitir. Baklk sitemi bozuk kiilerde uzun süren ishal etkenleri arasnda Cyclospora da akla getirilmelidir. Anahtar Sözcükler: Cyclospora, renal transplantasyon ABSTRACT In this study, Cyclosporiasis was described in a 50 year-old man who had a renal transplantation six years ago and having treatment with tacrolimus, azathioprine, prednisolone, complained of wasting diarrhea, abdominal pain, weakness and weight loss. Cyclospora oocysts were found in Kinyoun’s modied acid fast stained stool samples. The patient was treated with trimethoprim/sulphamethoxazole (160/800 mg) for one week. Cyclospora should be considered in immune decient patient with prolonged diarrhea. Key Words: Cyclospora, renal transplantation letiim: Zeynep GÜÇLÜ KILBA GATA Tbbi Parazitoloji BD Etlik / ANKARA Tel: 0.312.3043474 e-posta: zeynepguclu@hotmail.com * Bu çalma, XXXIII. Türk Mikrobiyoloji Kongresi’nde (21-25 Ekim 2008 / Bodrum) poster bildiri olarak sunulmutur. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2009; 66 (1): 25-27 25 Cilt 66 Say 1 2009 RENAL TRANSPLANTLI BR HASTADA CYCLOSPORA CAYETANENSS GR Cyclospora cayetanensis, Apicomplexa kökü, Sporozoa snf, Coccidia altsnfnda bulunan, dünya çapnda yaygn, intestinal patojen bir protozoondur. Özellikle immün sistemi basklanm kiilerde kusma, kramp tarz karn ars, sulu ishal ve kilo kaybna neden olur. Çalmamzda böbrek nakli nedeniyle immün sistemi basklanm bir olguda görülen C. cayetanensis enfeksiyonu sunulmutur. OLGU Alt yl önce yurt dnda renal transplantasyon yaplan ve sürekli takrolimus, azotioprin, prednizolon tedavisi alan 50 yandaki erkek hasta; üç hafta süreyle devam eden sulu ishal, karn ars, halsizlik ve kilo kayb (8 kg) yaknmalar ile Nefroloji Klinii’ne bavurmutur. Laboratuvar incelemesinde hemogram normal olarak saptanm ve lökositoz gözlenmemitir. Hastann yaknmalar dorultusunda Tbbi Parazitoloji Bilim Dal Laboratuvarna incelenmek üzere dk örnei gönderilmitir. Yaplan dk incelemesinde nativ-Lugol, karbol-fuksin ve modiye asid-fast boyama yöntemleri ile 8-10 m çapnda, yuvarlak C. cayetanensis ookistleri görülmütür (ekil 1-3). Hastaya bir hafta süre ile trimetoprim/sülfometaksazol (160/800 mg) tedavisi uygulanmtr. Tedavi sonrasnda hastann yaknmalar kaybolmu ve dknn tekrarlayan parazitolojik incelemelerinde C. cayetanensis ookistleri’ne rastlanmamtr. TARTIMA ekil 1. Modiye asit-fast ile boyal Cyclospora cayetanensis ookistleri (x400) ekil 2. Modiye asit-fast ile boyal Cyclospora cayetanensis ookistleri (x1.000) nsanlarda Cyclospora benzeri organizmalar, ilk kez 1979’da Papua Yeni Gine’de üç kiide enfeksiyon kayna olarak saptanmtr (1). 1980’lerden itibaren dünya çapnda gerek endemik gerekse sporadik olarak olgu saysnda art gözlenmitir. Buna sebep olarak AIDS, transplantasyon ve lösemi gibi immün sistemi basklayan hastalklarn saysndaki art gösterilebilir. Hastaln genellikle immün sistemi basklanm kiilerde görülmesine ramen immün sistemi salam kiilerde de görüldüü bildirilmitir (2-4). Hastalk fekal-oral yolla bular. Kaynak sular, ilenmemi içme sular, sebzelerin iyi ykanmadan tüketilmesi, evcil hayvanlarla ve kontamine toprakla temas olas risk faktörleridir (5). Cyclospora ile karlama sonrasnda inkübasyon periyodu 1-11 gün arasndadr. Hastaln klinii kriptosporidiyozise benzerlik gösterir. Bulant, itahszlk, kramp tarz 26 Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi ekil 3. Karbol-fuksin ile boyal Cyclospora cayetanensis ookistleri (x1.000) Z. GÜÇLÜ KILBA ve ark. Cilt 66 Say 1 2009 karn ars, sulu ishal ve kilo kayb belirgin semptomlardr. Bazen ate de görülebilir. Enfeksiyonun süresi ortalama yedi hafta olarak tahmin edilmekle birlikte, bakl basklanm olgularda daha uzun ve iddetli seyredebilmektedir (6). Hastaln tedavisinde trimetopirim/sülfometaksazol ilk tercih edilen seçenektir. Bir çalmada ortalama yedi günlük tedavi sonrasnda olgularn % 94’ünde semptomlar kaybolmu ve dk incelenmesinde ookistlere rastlanmad bildirilmitir (6). Enfeksiyonun laboratuvar tans taze dkda ookistlerin görülmesiyle konur. Ookistler k mikroskobuyla görülebilir ve 8-10 m çapnda olup, bu özelliiyle 4-6 m boyutlarndaki Cryptosporidium ookistlerinden ayrt edilebilir. Modiye asit fast boyama ile baz ookistler pembe renk alrken bazlar ise hayalet hücreler olarak tarif edilen boya almayan ekiller halinde boyanr. Cyclospora ookistleri üoresan mikroskop altnda otoüoresan (mavi-yeil renk) gösterme özellikleriyle de tannabilir (6). Sunulan olguda renal transplantl ve sürekli olarak immün sistemi basklayan ilaçlar kullanan bir hastada Cyclospora enfeksiyonu bildirilmitir. Türkiye’de bata AIDS olmak üzere birçok immünsuprese hastada enfeksiyon rapor edilmitir (2, 3, 4, 7-10). Sonuç olarak; transplantasyon öyküsü ve uzun süreli ishal yaknmas olan hastalarda tan ve tedavileri oldukça kolay olan Cyclospora cayetanensis gibi protozoonlarn olas etken olabilecei akldan çkarlmamaldr. KAYNAKLAR 1.Ashford RW. Occurrence of an undescribed coccidian in man in Papua New Guinea. Ann Trop Med Parasitol 1979; 73: 497-500. 6. Marshall MM, Naumovitz D, Ortega Y, Sterling CR. Waterborne protozoan pathogens. Clin Microbiol Rev 1997; 10(1): 67-85. 2.Türk M, Türker M, Ak M, Karaayak B, Kaya T. Cyclosporiasis associated with diarrhoea in an immunocompetent patient in Turkey. J Med Microbiol 2004; 53: 255-7. 7. Koç AN, Aygen B, ahin , Kayaba Ü. Cyclospora spp. associated with diarrhea in a patient with AIDS in Turkey. Tr J of Medical Sciences 1998; 28: 577-8. 3.Koru O, Araz E, Inci, A, Tanyuksel M. Co-infection of Giardia intestinalis and Cyclospora cayetanensis in an immunocompetent patient with prolonged diarrhea: case report. J Microbiol 2006; 44(3): 360-2. Sancak B, Akyon Y, Ergüven S. Cyclospora infection in 4.ve immunocompetent patients in a Turkish university hospital. J Med Microbiol 2006; 55: 459-62. 8. Büget E, Büyükbaba-Boral Ö, Krkoyun-Uysal H, Arbal H, Yalman N, Anak S, Can E, Gedikolu, G. Türkiye’de ilk kez belirlenen Cyclospora cayetanensis etkenli diyare olgusu. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2000; 30: 162-5. 5.Manseld LS, Gajadhar AA. Cyclospora cayetanensis, a food- and waterborne coccidian parasite. Vet Parasitol 2004; 126: 73-90. 10. Turgay N, Yolasmaz A, Üner A. Yurtd seyahat hikayesi olan bir Cyclosporiasis olgusu. Türkiye Parazitol Derg 2006; 30: 83-5. 9. Yazar S, Yalçn S, ahin . Human cyclosporiosis in Turkey. World J Gastroenterol 2004; 10(12): 1844-7. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 27