İLİ :YOZGAT TARİH:22/04/2016 KONU: İSTİŞARENİN ÖNEMİ ُ ورى َب ْي َن ُه ْم َوم َّما َر َز ْق َن َ َو َّالذ َ الص ََل َة َو َأ ْم ُر ُه ْم ُش َّ اس َت َج ُابوا ل َربه ْم َو َأ َق ُاموا ْ ين اه ْم ِ ِ ِِ ِ َ ُ ُْ ين ِفقون َّ َ ْ َ َ ُ َّ َ ُ َ : اَّلل صلى هللا علي ِه وسلم ِ قال رسول َ َ ْ َ َ َ ََ َ َ ْ َ َ َ َ استش َار ما خاب م ِن استخاروال ن ِدم م ِن Muhterem Müslümanlar! Cenab-ı Hak Kerim Kitabı Kur’an-ı Hakim’de buyuruyor ki; “Müslümanlar, işlerini aralarında yaptıkları istişare ile yürütürler.” 1 Başka bir ayeti kerimede de Allah’ü Teala Resulüllah (sav.)’ın şahsında tüm Müslümanlara “…Ey Muhammed! İş hakkında onlara danış.” 2 buyurmuştur. Herhangi bir konuda doğruya ulaşmak veya yaklaşmak için bir başkasının görüşüne başvurmaya İstişare denir. İnsan, her konuyu bütün incelikleriyle bilme imkanına sahip değildir. Bu nedenle yanılma ve başarısızlığı en alt seviyeye indirmenin, başarıyı elde etmenin, doğru ve isabetli karar vermenin en önemli yolu istişaredir. Aziz Müminler! İstişare Peygamber Efendimiz (sav.)’in hayatında değişmez bir ölçü idi. Çünkü işleri danışarak yapmak İslam’ın temel prensiplerinden biridir. Nitekim Bedir Savaşı’nda ordunun konuşlandırılması ve savaşın sonunda alınan esirlerin fidye karşılığında serbest bırakılması, Uhud Savaşı’nda Medine dışına çıkılması ve Hendek Savaşı’nda hendek kazma fikri istişare neticesinde ortaya çıkmıştır. Peygamber Efendimizin vefatından sonra devlet başkanlığı seçimi ve dört halifenin tamamının seçimi hep istişare ile gerçekleşmiştir. Fahri Kainat Efendimiz (a.s.) bir hadisi şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır. Ümmetimden her kim istişarede bulunursa doğruluktan ayrılmaz, her kim de istişare etmez ve kendi fikrini beğenirse hatadan kurtulamaz.”3 Bu hadis-i şerif ve Peygamberimiz (a.s.)’ın uygulamalarından da anlaşılacağı üzere bir iş yapılırken başkalarının görüş, öneri ve deneyimlerinden faydalanmak için istişare yoluna gidilmeli, ortak akıl müessesesi çalıştırılmalıdır.Araştırma yapanlar göreceklerdir ki, insanların önderi olan Rasulüllah sav.ayeti kerimelerde emrolunduğu üzere her konuda ashabıyla istişare etmiştir. Ebu Hüreyre r.a. bu konuda şöyle demiştir: “ Ben Resulüllah’tan(sav.) daha fazla arkadaşlarıyla istişare eden birini görmedim.” 4 Peygamber Efendimiz a.s. insanların fikir ve düşünceleri üzerine asla ipotek koymamış, onları baskı ile susturmamış, bilakis onların düşüncelerini serbestçe açıklamalarına imkân vermiş, zemin hazırlamıştır. Kıymetli Din Kardeşlerim! İstişarede dikkat edilmesi gereken husus; Kur’an ve Sünnette bildirilen konular hakkında istişare edilmemesidir. Cenabı Hak şöyle buyurmuştur: ”Allah ve Resulü bir işe hüküm verdiği zaman, inanmış bir erkek ve kadına o işi kendi isteklerine göre seçme hakkı yoktur…” 5 İnsanların muhayyer bırakıldığı konularda ise istişare etmesi caizdir. İstişarede dikkat edilmesi gereken diğer bir husus da; İstişare yapılacak kişilerde olması gereken vasıflardır. Bu yüzden danışılacak kişinin; ilmi ve dini konularda bilgili, dindar ve faziletli, akıl ve tecrübe sahibi, samimi, sağlam fikirli, keskin görüşlü, feraset sahibi, insan psikolojisini iyi tahlil eden, sözünde doğru, güvenilir ve sadık, takva ehli gibi değerlere sahip kimselerden olmasına dikkat edilmelidir. Bazı dünyevi konularda ise o konuları bilen, tecrübe sahibi kişilere sormak gerekir. İstişarede esas olan istişare üyelerinin çoğunluğunun kararına uymak değil, Doğruyu bulmaya çalışmaktır. Hutbemizi Peygamber Efendimiz ’in Enes bin Malik R.A.’e tavsiyede bulunduğu şu sözleriyle bitirelim: “Ey Enes! Bir işi yapmaya niyet ettiğin zaman o iş hakkında yedi defa istihare et. Sonra kalbinden geçen temayüle bak. Çünkü hayır kalbinde doğandadır.” “İstihare eden kimse zarar görmez, istişare eden pişman olmaz.”6 3 M.Hamdi YAZIR Hak D. Kuran Dili (C.2 Sh.1217) Tirmizi, Cihad 34 5 Ahzab, 33/36 6 Kamil Miras Tecrid-i Sarih Terc. Ve Şerhi C.IV.Sh.135 4 Hazırlayan: Fatih SEZER 1 Şura, 42/38 2 Al-i Imran, 3/159