etkinlikler bulmacalar tarihi fıkralar yazılılardan ilginç cevaplar
advertisement
ETKİNLİKLER BULMACALAR TARİHİ FIKRALAR TARİH 1 DERSİ ETKİNLİK KİTABI YAZILILARDAN İLGİNÇ CEVAPLAR KISSADAN HİSSELER HAFIZAYA ALMA TEKNİKLERİ EĞLENEREK ÖĞRENME www.tariheglencesi.com HAZIRLAYAN ARİF ÖZBEYLİ İÇİNDEKİLER 1-KALICI ÖĞRENME İÇİN HAFIZA KARTLARI 2-KALICI ÖĞRENME İÇİN AKROSTİŞ 3-İLLERİN PLAKA NUMARALARI İLE KOLAY KRONOLOJİ 4-GÖRSEL HAFIZA KARTLARI 5-TARİH BİLİMİNE GİRİŞ Bulmacalar Etkinlikler Tablolar 6-ESKİÇAĞLARDA TÜRKİYE VE ÇEVRESİ Bulmacalar Etkinlikler Tablolar 7– İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK TARİHİ Bulmacalar Etkinlikler Tablolar 8-İSLAM TARİHİ Bulmacalar Etkinlikler Tablolar 9-TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ Bulmacalar Etkinlikler Tablolar 10-TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ VE TÜRK BEYLİKLERİ Bulmacalar Etkinlikler Tablolar 11-BULMACALARIN CEVAPLARI www.tariheglencesi.com KALICI ÖĞRENME İÇİN HAFIZA KARTLARI 1-KALEM 8-KUM SAATİ 2-KUĞU 9-YILAN 3-KALP 0-TOP 4-YELKENLİ 5-EL 6-ÇENGEL Ve tarih yazıyla başlar… 7-UÇURUM www.tariheglencesi.com İLLERİN PLAKALARI YARDIMI İLE KOLAY KRONOLOJİ ÖĞRENME Balıkesir’de 10 balık Bilecik’te 11 oyuncu Adana’da kalem Bingöl’de 12 göl Denizli’de 20 mermer Adıyaman Nemrut’ta kuğu Hakkari’de 30 tane ters lale Isparta’da 32 gül Afyon mermerinde kalp Kırklareli’nde 39 eren Kırşehir’de 40 Ahi Kocaeli’ne 41 kere maşallah Ağrı dağında yelkenli Kütahya’da 43 çini Malatya’da 44 ağaç kayısı Amasya’da el Muğla’da 48 tane tuğla Nevşehir’de 50 peribacası Ankara’da çengel Niğde’de 51 kilo patates Ordu’da 52 kilo fındık Antalya’da uçurum Sinop’ta 57 yunus Sivas’ta 58 ozan Trabzon’da 61 hamsi Artvin’de kum saati Kırıkkale’de 71 kale Bartın’da 75 turist Aydın’da yılan Iğdır’da 76 kilo pamuk Osmaniye’de 80’lik ihtiyar www.tariheglencesi.com LİSE 1 TARİH DERSİNDE YER ALAN BELLİ BAŞLI KRONOLOJİLER YANLARINA KRONOLOJİLERİNİ YAZINIZ. BÜYÜK HUN DEVLETİ’NİN KURULUŞU Adıyaman- Denizli ………….. ABBASİ DEVLETİ’NİN KURULUŞU Antalya-Nevşehir……………………. KADEŞ SAVAŞI Bingöl-Aydın-Ankara………….. ABBASİ DEVLETİ’NİN YIKILIŞI Bingöl-Sivas………………………... KADEŞ ANTLAŞMASI Bingöl-Osmaniye………………….. DANDANAKAN SAVAŞI Balıkesir-Kırşehir…………………... KAVİMLER GÖÇÜ Afyon- Bartın……………………….. PASİNLER SAVAŞI Balıkesir-Muğla……………………… ROMA İMPARATORLUĞU’NUN MALAZGİRT SAVAŞI İKİYE AYRILMASI Balıkesir-Kırıkkale………………….. Kırklereli-Amasya…………………... KATVAN SAVAŞI BATI ROMA’NIN YIKILMASI Bilecik-Kocaeli………………………. Ağrı-Iğdır…………………………… BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ’NİN GÖKTÜRK DEVLETİ’NİN YIKILIŞI KURULMASI Bilecik-Sinop………………………... Amasya-Ordu………………………... HITTİN SAVAŞI PEYGAMBERİMİZİN DOĞUMU Bilecik-Artvin-Antalya………………. Amasya-Kırıkkale……………………. MİRYOKEFALON SAVAŞI İSLAMİYETİN TEBLİĞİ Bilecik-Iğdır…………………………. Ankara-Balıkesir……………………... YASSIÇEMEN SAVAŞI UYGUR DEVLETİ’NİN Bingöl-Hakkari………………………. KURULMASI Antalya-Malatya……………………... KÖSEDAĞ SAVAŞI Bingöl-Kütahya……………………... TALAS SAVAŞI Antalya-Niğde………………………... TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİNİN YIKILIŞI EMEVİ DEVLETİ’NİN KURULUŞU Adana-Hakkari-Artvin………………. Ankara-Trabzon…………………….... www.tariheglencesi.com TARİHE YARDIMCI BİLİMLER H E R A L D İ K E T N O Ğ R A F Y A P A L E O G R A F Y K İ M Y A A N T R O P O L O J F İ L O L O J İ A R K E O L O J İ D İ P L O M A T İ E P İ G R A F Y A N Ü M İ Z M A T İ K R O N O L O J İ R A R L A K K İLKÇAĞ ANADOLU UYGARLIKLARI H U İ R T A İ R T T L U E L F R İ G L E R İ Y O N L A R L İ D Y A L I R Ahmet Bey, Hititlerin de merkezi olan Çorum’dan Hattuşaş otobüs firmasıyla ta Van’ a kadar sürecek bir yolculuğa çıktı. Her an yolda kalabilirlerdi. Şartlar namüsaitti. Çünkü kış mevsimi idi. Yollar karlı idi. Kapan kurulmuş kuşlar gibi mahsur kaldılar. O sırada Mısır’da çalışan ve r harfini söyleyemeyen kardeşi geldi. Bazen kavga ederler daha sonra da barışırlardı. www.tariheglencesi.com MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI E L A M L A R S Ü M E R L E A K A D L A R B A B İ L L E A S U R L A R R R PEYGAMBERİMİZİN SEFERLERİ B U E H D U İ D R H E N D E K H A M U D E Y B İ Y E U T E M Ü T E A H H İ T E K K E N İ N F E A İ F S E F E R İ U N E Y N S A V E B Ü K S E F E U İ L E O L G U N L A Ş I R www.tariheglencesi.com T H A Ş I R İ DEVLETLER VE GÖRSEL HAFIZA FENİKELİLER YUNANLILAR MISIR SÜMER BABİL ASUR ELAM AKAD ROMA BİZANS PERS İSKENDER İMPARATORLUĞU HİTİTLER www.tariheglencesi.com FRİGLER İYONLAR LİDYALILAR URARTULAR ASYA HUN DEVLETİ AVRUPA HUN DEVLETİ I.GÖKTÜRK DEVLETİ II.GÖKTÜRK (KUTLUK) DEVLETİ UYGURLAR PEYGAMBERİMİZ DÖNEMİ DÖRT HALİFE EMEVİLER ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ BENİ AHMER DEVLETİ www.tariheglencesi.com ABBASİLER TOLUNOĞULLARI İHŞİTLER KARAHANLILAR GAZNELİLER BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ www.tariheglencesi.com I.ÜNİTE: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ www.tariheglencesi.com TARİHİ DEVİRLER İlkçağ – M.Ö. 3500 Yazının Bulunması Ortaçağ 375 Kavimler Göçü Yeniçağ 1453 İstanbul’un Fethi Yakınçağ 1789 Fransız İhtilali Aşağıdakiler arasında sebep-sonuç ilişkisini kurunuz. 1-Yazının kullanılması Bilimsel çalışmaların artması 2-Paranın kullanılması Kültürel alışverişin hızlanması 3-Mumyacılıkta gelişme Tarih yazıcılığın başlaması 4-Analların yazımı Tıb ve eczacılığın gelişmesi 5-İskender’in Asya seferi Hellenistik uygarlığın doğuşu 6-Özgür düşüncenin olması Ticaretin gelişmesi Aşağıdaki yerleşim yerlerinin hangi tarih öncesi dönemlere ait buluntular içerdiğini yazınız Çatalhöyük ------------------Çayönü --------------------------Karain ------------------Beldibi ---------------- -----------Tekkeköy --……………...--------------Sakçagözü------------------------Hacılar -------------------Alacahöyük -----------………………….. Aşağıdaki tabloda bilimlerin hangi dönemin aydınlatılmasında daha çok yararlanıldığını belirleyiniz Bilimler Arkeoloji Tarih öncesi dönem Etnoğrafya Nümizmatik Paleoğrafya Epiğrafya Diplomatik Kronoloji www.tariheglencesi.com Tarih devirleri Aşağıdaki cümlelerdeki boşlukları uygun bir şekilde tamamlayınız. 1- Kısa bir sürede olup biten şeylere----------------denir. 2-Bir milletin yada devletin tarihini inceleyen tarihe------------------ denir. 3---------------------Kavimler göçü ile başlar 4-Yerleşik hayata------------------------ geçildi 5-Kitabeleri inceleyen bilim---------------dır. 6---------------------- resmi belgeleri inceler 7- ---------------zamanı yıllara, aylara, haftalara ve günlere bölen cetvele denir. 8- Osmanlı Devletin de I. Mahmut zamanında, hicret başlangıç kabul edilerek güneş yılına göre hazırlanan takvimin adı--------------dir. 9- İnsanlık tarihinin ilk şehir yerleşmesi ----------------------------------------kabul edilmektedir. 10-. -------------------------Türkiye ve Güneydoğu Avrupa’da ilk üretimle ilgili bugüne kadar bulunmuş en eski yerleşim yeridir 11- ------------------------------------bütün ulusların meydana getirdikleri uygarlık eserlerini kültür ve medeniyet ürünlerini inceler 12- Eski paraları inceleyerek, toplumların ekonomik yapısı hakkında bilgi veren bilim dalına -------------------------denir. 13-Çalışmaları bir araya getirerek sonuca gitme işlemine -------------------------------------denir. 14------------------------- dalı tarih öncesi dönemlerin aydınlatılmasında etkili değildir. Aşağıdaki harflerle başlayan ünite ile ilgili en az birer tarihi kavram yazınız K----------------A--------------S--------------N----------------T--------------- Z-------------------B---------------------M-----------------P------------------F--------------------- İkinci Karun Hazinesi mi? DHA - UŞAK - Güre beldesindeki Karun Hazineleri `nin yatağında başlatılan kazı çalışmalarının ilk gününde topraktan tarih fışkırdı. Kazıda Lidya dönemine ait eserler bulundu. www.tariheglencesi.com Aşağıda verilen gelişmelerin ait olduğu çağları (x) ile işaretleyiniz. Gelişmeler Eski Taş D. Orta Taş Yeni (Cilalı) Taş D. Bakır devri Tunç devri Tekerlek bulunması Tarım üretimine geçilmesi Mağara yaşamının başla. İlk köyler kurulması Yazının icadı Yerleşik hayatın başlama. Avcılık yapılması Ateşin bulunması Bakır kaplar kullanılması Tunç heykel ,vazolar ………………………………………… Aşağıda verilen tarihlerin kronolojik sıralamasını yandaki boşluğa yapınız MÖ. 3200 MÖ. 680 MÖ. 235 MÖ. 450 MS. 985 MS. 1774 MÖ. 647 MÖ. 587 MS. 1912 MS. 1643 MÖ. 219 MÖ. 566 MS. 115 MS. 751 MS. 375 Aşağıda çağlarla olayları eşleştiriniz. Gelişmeler Yazının icadı İlkçağ Ortaçağ İlk uygarlıklar Hristiyanlığın doğuşu İstanbul’un fethi Derebeyliğin yıkılması Reform İslamiyetin doğuşu Milliyetçilik akımının yay. Uzaya çıkış www.tariheglencesi.com Yeniçağ Yakınçağ www.tariheglencesi.com Aşağıdaki bilgileri (D) ,(Y) yönünden değerlendiriniz. ( ) Tarihi bilgi veren her türlü malzemeye- kaynak denir. ( ) Tarihi olayların oluş sırasını veren bilim dalına kronoloji denir. ( ) Çalışmaları bir araya getirerek sonuca gitme işlemine tahlil denir. ( ) Sultan Melikşah zamanında hazırlanan takvime Rumi takvim denir. ( ) Bir milletin yada devletin tarihini inceleyen tarihe Genel tarih denir. ( ) Yerleşik hayata Cilalı taş devrinde geçilmiştir. ( ) Yeniçağ Kavimler göçü ile başlar. ( ) Kitabeleri inceleyen bilim dalına Etnoğrafya denir. ( ) Diplomatik bilimi resmi belgeleri inceler. ( ) Ateşin kullanılması Yontma taş devri sonlarına doğru gerçekleşmiştir. Aşağıdaki Tarihe yardımcı bilimlerin konu alanlarını karşılarına yazınız. Arkeoloji- ------------------------------------------------------------------------------------------Epigrafya- -------------------------------------------------------------------------------------------Paleoloğrafya- -------------------------------------------------------------------------------------Nümizmatik (meskukat)------------------------------------------- --------------------------------Filoloji- -------------------------------------------------------------------------------------------Etnografya- ------------------------------------------------------------------------------------------Diplomatik------------------------------------------------------------------------------------------Antropoloji- -----------------------------------------------------------------------------------------Arkeometri-------------------------------------------------------------------------------------------Toponomi--------------------------------------------------------------------------------------------Aşağıda verilen tarihleri yüzyıl olarak yazınız. M.Ö 1500 ----- -------------MS 110 --------------------- “Veni,vidi,vici ” (Geldim,gördüm,yendim ) M.Ö 850---------------------MS 610------------------------ M.Ö 49’da Sezar, Pompe’i takip ile Roma’ya geldi. Buradan Mısır’a geçen Sezar, Kleopatra ile tanıştıktan sonra tekrar Anadolu’ya dönüp, Partlar’la müthiş bir savaşa tutuştu. Uzun yıllar Doğu’da kalan Sezar, Roma’da dostlarından aldığı bir mektupta, kendisinin bu kadar zamandır neler yaptığı soruluyordu. Sezar, bu dostuna lakonik bir cevap verdi: -“Veni,vidi,vici ” (Geldim,gördüm,yendim ) M.Ö 650-----------------------MS 1865----------------------MÖ 2890---------------------MS 2003----------------------MÖ 312------------------------ www.tariheglencesi.com TARİH BİLİMİNE GİRİŞ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 3 4 5 6 7 Soldan Sağa: 1-Geçmişi inceleyen bilim dalı –İlave – Utanma duygusu 2-Mezopotamya’da kurulmuş ve Anadolu’ya yazıyı getirmiş kavim 3- Özellikle para konulan kutu – Bazılarına göre hareket diye tanımlanan 4- Var kelimesin sessizleri –Ün,şan –Bir Kur’an suresi 5- Hititlerde bir sınıf 6-Küçük deniz aracı – Kripton’un simgesi 7-Tersi,Hititlerde tarihi yıllıklar – Osmanlılarda Mali işlerde kullanılan takvim Yukarıdan Aşağıya:1-Zamanı yıllara,aylara ,haftalara günlere bölme metodu 2-Eserler 3- Bir millet – İspanya’da ayrılıkçı örgüt 4-Perslerin kurulduğu bölge – Kısa taraf 5-Hal kelimesinin sessizleri – Efsanevi bir kuş 6- Bir konunun hakimi 7-Bir göz rengi – Mermer kelimesinin ilk hecesi 8-Eski dilde ay 9-Bir bayan ismi 10-Sodyumun simgesi – Bir soru eki 11-Mısır’da güneş tanrısı - Bir renk Hatibin Cevabı Güzel konuşması ile ünlü Çiçero nutuk veriyordu. Çiçeroyu çekemeyen bir avukat kalabalık arasından fırlayarak bağırdı. -Hey, ne havlayıp duruyorsun orada? Çiçero’nun cevabı bir hatibe yakışır cinsten: -Ne yapayım, bir hırsız gördüm de... Dalkavuk Filozof ile dalkavuk konuşuyormuş. Filozof ne derse , dalkavuk onu tasdik ediyormuş. Nihayet sabrı tükenen filozof haykırmış : -Hiç olmazsa bir defa olsun itiraz et de, iki kişi olduğumuzu anlayalım be birader!.. Ama derisini yüzmez. Eski Roma’da eyalet valilerinden biri, Kayser Tiberius’a vergilerin artırılmasını teklif edince ondan şu cevabı almış:”İyi çoban koyunlarının yününü kırpar ;ama derisini yüzmez. Veni,vidi,vici M.Ö 49’da Sezar, Pompe’i takip ile Roma’ya geldi. Buradan Mısır’a geçen Sezar, Kleopatra ile tanıştıktan sonra tekrar Anadolu’ya dönüp, Partlar’la müthiş bir savaşa tutuştu. Uzun yıllar Doğu’da kalan Sezar, Roma’da dostlarından aldığı bir mektupta, kendisinin bu kadar zamandır neler yaptığı soruluyordu. Sezar, bu dostuna lakonik bir cevap verdi: -“Veni,vidi,vici ” (Geldim,gördüm,yendim ) Sende mi Brütüs Sezar’a M.Ö. 44’te Senato içinde bir suikast hazırlanıp, 23 yerinden hançerlenerek ,feci bir şekilde öldürüldü. Bu sıralar 57 yaşında bulunan Sezar ilk hançer darbesinden sonra arkasına baktığında ,evlatlığı Brütüs’ün de hançerini kaldırıp saldırmakta olduğunu gördü. Sezar bunu beklemediğinden kendini tutamayıp: -“Sende mi oğlum Brütüs?” diyerek, kendini hançerlere teslim etti. www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com II.ÜNİTE: ESKİÇAĞLARDA TÜRKİYE VE ÇEVRESİ www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com Gelişmeler Hitit Lidya Urartu Friğ İyonya Analların oluşturulması İlk paranın kullanımı Deniz ticaretiyle uğraşma Kara ticaretinde gelişme Kanunların tarımı koruması Bilim ve kültürün gelişmesi Madenciliğin gelişmesi Kadeş savaşının yapılması Çivi yazısının ilk kullanımı Mezarların oda şeklinde yapılması Aile hukukunun gelişmesi ESKİÇAĞ UYGARLIKLARI Anadolu ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… Mezopotamya ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… Ege,Yunan ve Doğu Akdeniz Medeniyetleri ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… ……………………………… 3 BİN YILLIK HİTİT BARAJI YENİDEN AÇILDI Hititlerin bundan 3 bin 246 yıl önce Alacahöyük antik kentinde inşa ettikleri tarihi baraj, yapılan kazı çalışmalarının ardından tekrar işlevsel hale getirildi. www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com Ahmet Bey, Hititlerin de merkezi olan Çorum’dan Hattuşaş otobüs firmasıyla ta Van’ a kadar sürecek bir yolculuğa çıktı. Her an yolda kalabilirlerdi. Şartlar namüsaitti. Çünkü kış mevsimi idi. Yollar karlı idi. Kapan kurulmuş kuşlar gibi mahsur kaldılar. O sırada Mısır’da çalışan ve r harfini söyleyemeyen kardeşi geldi. Bazen kavga ederler daha sonra da barışırlardı. HU-FİL www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com Aşağıdaki gelişmelerin ait olduğu uygarlığı(x) ile işaretleyiniz. Gelişmeler Hitit Lidya Urartu Friğ İyonya Analların oluşturulması İlk paranın kullanımı Deniz ticaretiyle uğraşma Kara ticaretinde gelişme Kanunların tarımı koruması Bilim ve kültürün gelişmesi Madenciliğin gelişmesi Kadeş savaşının yapılması Çivi yazısının ilk kullanımı Mezarların oda şeklinde yapılması Aile hukukunun gelişmesi Türkiye ve Çevresinde Kurulan Uygarlıklarla İlgili 20 Tane Özellik Yazınız. ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… www.tariheglencesi.com Aşağıdaki bilgileri (D) ve (Y) olarak değerlendiriniz. -( ) - Güneş yılına dayalı ilk takvimi Mısırlılar kullanmıştır. -( ) İlkçağ da İzmir ile Büyük Menderes nehri arasında kalan bölgenin adı İyon’ya dır. -( ) Yazı Sümerli tüccarlar vasıtasıyla Orta Anadolu’ ya girmiştir. -( ) Mısır tarihinin en önemli olayı Hititlerle yapılan- Kadeş savaşı ve antlaşmasıdır. -( ) İbraniler de tek tanrılı dini inanç başlamıştır -( ) İlyada ve Odessa destanı Urartulara aittir. -( ) Kanunları tarımı korumaya yönelik uygarlık Friğlerdir. -( ) Çemberlitaş kulesi İstanbul’dadır. -( ) Tarih yazıcılığın başlatan Hititlerdir. -( ) İlk paranın kullanımı Lidyalılara aittir. İlkçağda Anadolu’da kurulan ilk uygarlıkların adlarını ve merkezlerini karşılaştırınız. Hitit Lidya Frig İyonya Urartu Devletler Tuşpa Hattuşaş Efes,Milet Sardes Gordion Tarım Hayvancılık Deniz ticareti Hitit Yunan Sümer İyon Urartu Fenike Sende mi Brütüs Sezar’a M.Ö. 44’te Senato içinde bir suikast hazırlanıp, 23 yerinden hançerlenerek ,feci bir şekilde öldürüldü. Bu sıralar 57 yaşında bulunan Sezar ilk hançer darbesinden sonra arkasına baktığında ,evlatlığı Brütüs’ün de hançerini kaldırıp saldırmakta olduğunu gördü. Sezar bunu beklemediğinden kendini tutamayıp: -“Sende mi oğlum Brütüs?” diyerek, kendini hançerlere teslim etti. Nükte Adamın biri köle pazarından kiralamak istediği hizmetçiye,”Ne kadar ücret istersin?” diye sorar.”Karın tokluğuna çalışırım.” Cevabını alınca da,kölenin iri cüssesine bakıp “Beni bağışla seni kiralayamayacağım.” der. Bu sefer,adamın hizmetçi almak gibi bir niyetinin olmadığını anlayan köle “Pazartesi ve perşembeleri de oruç tutarım.”cevabını yapıştırır. www.tariheglencesi.com Aşağıdaki boşlukları uygun bir şekilde tamamlayınız. 1-Yazı---------------------- tüccarlar vasıtasıyla Orta Anadolu’ ya girmiştir 2-İzmir ile Büyük Menderes nehri arasında kalan bölgenin adı --------------------------dır. 3-ilk madeni parayı ------------------------------- kullanmışlardır 4-Anadolu kültür ve medeniyet alanında kendinden önceki -----------------ve------------------------etkilenmiştir 5---------------------------------------Gediz ve Küçük Menderes nehirleri arasında kurulmuştur. 6- -------------------------da bilimin gelişmesinde özgür düşünce ortamının olması ve ekonominin iyi olması etkili olmuştur 7--------------------de--------------------------- adlı kraliçe yönetimde söz sahibi olabilmiştir. 8-Hititlerde tarih yazıcılığı-----------------------------oluşturulmasıyla başlamıştır. 9- Büyük İskender’in --------------------------------doğu ve batı kültürleri kaynaşarak --------------------------medeniyeti oluşmuştur. 10-. Roma hukuku ve birçok devletin hukukunun temelini ---------------------- oluşturmuştur. 11- ---------------------gerek -----------------takvimin oluşturulmasında gerekse -------------alfabesinin oluşturulmasında önemli katkılarda bulunmuşlardır. 12-------------------- Roma imparatorluğu ikiye ayrılmış,böylece ------------------İmparatorluğu (Bizans) ortaya çıkmıştır. 13- Güneş yılına dayalı ilk takvimi -----------------------kullanmıştır. 14-Mezopatamya’da --------------------,----------------,---------------,---------------ve,-------------yaşamışlardır. 15------------------------ tek tanrılı dini inanç başlamıştır. 16---------------------,aritmetik ve geometrinin temellerini atmışlardır. 17- Dünyada ilk kanunlar -----------------------------tarafından hazırlanmıştır. 18---------------------------------- ilk defa yazıyı kullanmışlardır.-------------------- ilk alfabeyi oluşturmuşlardır. 19- Yunanistan’da önce -----------------daha sonra----------------------- ve son olarak da --------------------------yönetim uygulanmıştır. 20- Mısır tarihinin en önemli olayı ----------------yapılan-------------------- savaşı ve antlaşmasıdır. 21- Fırat ile Dicle nehirleri arasındaki toprakların ilk çağlardaki adı -----------------------dır. 22- Gılgamış, Tufan ve Yaradılış destanı -----------------edebiyatının en güzel örnekleridir. 23------------------------ Ülke Nom adı verilen illere ayrılmıştı. 24- ------------------etrafının deniz ve çöllerle çevrili olmasından dolayı işgaller kısa süreli olmuş ve dışarıdan fazla etkilenmemiştir. 25-----------------devleti, Anadoluya kadar ticari faliyetlerini geliştirerek ticaret kolonileri kurdu. Derisini yüzmez Eski Roma’da eyalet valilerinden biri, Kayser Tiberius’a vergilerin artırılmasını teklif edince ondan şu cevabı almış:”İyi çoban koyunlarının yününü kırpar ;ama derisini yüzmez. www.tariheglencesi.com Üretim faaliyetleri başlamıştır. Yerleşik hayata geçilmiştir. Hayvanlar evcilleştirilmiştir. Kilden kap-kacaklar yapılmıştır. Bitki liflerinden giysiler yapılmıştır. -------------------------Dünyada ilk şehir yerleşmesi olarak kabul edilir. ------------------------- Yunanistan’dan göç eden Akalar tarafından kurulmuşlardır. Denizcilik yapmışlar ve koloniler kurmuşlardır. Bilimsel faaliyetlerde Anadolu’ nun en gelişmiş medeniyetidir. Ticaretle uğraştıkları için ekonomileri iyiydi. ------------------------- Türkiye ve Güneydoğu Avrupa’da üretimle ilgili ilk buluntu merkezi --------------------------------------------- Orta Anadolu’da kurulmuştur. Kralın ya-nında kralın yetkilerini kısıtlayan Pankuş mec-lisi vardır.Anadolu’da ilk siyasi birliği kurmuşlardır. Mısırlılarla ilk yazılı antlaşma olan Kadeş antlaşmasını yapmışlardır. Akalar Anadolu’ya göç ettiler. Hititlerin yeni devlet dönemi başladı. Frigler Anadolu’ya geldiler. Dorlar Yunanistan’a gelerek Polis denen şehir devletlerini kurmuşlardır. ----------------------- Mezopotamya’da site denen şehir devletleri kurmuşlardır. İlk defa çivi yazısını kullanmışlardır. Dünyada ilk yazılı kanunları hazırlamışlardır. Bilimsel faaliyetlerde ileri gitmişlerdir. -------------------------- Anadolu’ya yazıyı getirerek Anadolu’ da tarihi dönemlerin başlamasını sağlamışlardır. Anadolu ile ticaret yaparak koloniler kurmuşlardır. İlk atlı birlikleri oluşturmuşlardır. ----------------------- www.tariheglencesi.com Orta Anadolu’da kurulmuştur. Anadolu’da ilk siyasi birliği kurmuşlardır. ilk yazılı antlaşma olan Kadeş antlaşmasını yapmışlardır. ------------------------Denizcilik yapmışlar ve koloniler kurmuşlardır. Bilimsel faaliyetlerde Anadolu’ nun en gelişmiş medeniyetidir. Şehir devletleri biçiminde teşki-latlandıkları için hürriyet genişti. ---------------------------- Akalar Anadolu’ya göç ettiler. Hititlerin yeni devlet dönemi başladı. Frigler Anadolu’ya geldiler. Dorlar Yunanistan’ a gelerek Polis denen şehir devletlerini kurmuşlardır. ---------------------------- Anadolu’ya yazıyı getirerek Anadolu’ da tarihi dönemlerin başlamasını sağlamışlardır.Anadolu ile ticaret yaparak koloniler kurmuşlardır. İlk atlı birlikleri oluşturmuşlardır. -------------------------- Mezopotamya’da site denen şehir devletleri kurmuşlardır.İlk defa çivi yazısını kullanmışlardır.Dünyada ilk yazılı kanunları hazırlamışlardır.Bilimsel faaliyetlerde ileri gitmişlerdir. --------------------------- Perslere karşı Asya seferini düzenlemişlerdir. Batı ve Doğu medeniyetlerini birbirine tanıtarak Hellenistik medeniyetin oluşmasını sağlamışlar-dır. -------------------------- Ticari amaçlı Kral Yolu’nu yapmışlardır. İlk defa madeni parayı kullanmışlardır.Batı Anadolu’da egemen olmuşlardır. Masalcılığın babası olarak bilinen Ezop burada yaşamıştır. -------------------------- www.tariheglencesi.com Mısır yazısını geliştirerek 22 harften oluşan bir alfabe oluşturmuşlardır. Doğu ve Ön Asya medeniyetini batıya taşımışlardır. ------------------ Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. Kadeş …………………………………………………………………………………………… Hattuşaş…………………………………………………………………………………………. Gordiyon………………………………………………………………………………………. Sardes………………………………………………………………………………………. Tuşpa………………………………………………………………………………………. Hatibin Cevabı Güzel konuşması ile ünlü Çiçero nutuk veriyordu. Çiçeroyu çekemeyen bir avukat kalabalık arasından fırlayarak bağırdı. -Hey, ne havlayıp duruyorsun orada? Çiçero’nun cevabı bir hatibe yakışır cinsten: -Ne yapayım, bir hırsız gördüm de... Keşke İçinde Adam Otursaydı Aristo yolda giderken oldukça yakışıklı bir adama rast gelir. Bir de konuşup ta söylediği sözlerin, verdiği cevapların cahilene ve ahmakane olduğunu görünce der ki: -Güzel bir ev. Keşke içinde adam otursaydı! www.tariheglencesi.com Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. Mezopotamya………………………………………………………………………………… Asur…………………………………………………………………………………………. Sümer………………………………………………………………………………………. Akad………………………………………………………………………………………. Babil………………………………………………………………………………………. HAKLI TENKİT Eflâtun, bir grup arkadaşı arasında oturan Sokrat’a: - Geçen gün bir arkadaşını herkesin arasında azarladın, diye çıkışmış. O sözleri başbaşa kaldığın zaman söyleyemez miydin? Sokrat, soruya soruyla karşılık vermiş: www.tariheglencesi.com Sus Agade Babil Ninova Sümerler Elamlar Akadlar Babiller Asurlular Kavramlar Raca Piramit,Firavun,Nom Kavramlar Hint Uygarlığı (Hindistan’da 3.yüzyıl-5.yüzyıl arasında Hint asıllı Gupta Devleti kurulmuştur) Yeni krallık döneminde başkent Teb şehri idi. Mısır Uygarlığı Şu anda kullandığımız rakamlar (Hint Rakamları) İlk kağıt: Papirüs Güneş yılına dayalı ilk takvim Pi sayısı: 3,14 Hititlerle ilk yazılı antlaşma Hayvan üslubu, Kurgan Kavramlar İlk Türk topluluğu Anav,Afanesyova,Andronova, Karasuk,Tagar --------------- Kültürler İskitler Kavramlar İlk atlı ordu İlk daimi ordu İlk imparatorluk Kısasa dayalı hukuk Babil kanunlarından yararlanmışlardır. --------------------- Halk ; 1-Soylular 2-Hürler 3Köleler olmak üzere üçe ayrılır. ----------------- Sosyal Hayat ve Hukuk İlk yazılı kanunlar. Tazminata dayalı . MISIR Halk; soylular,din adamları,katipler,memurl ar,köylüler,işçiler ve köleler gibi sınıflardan oluşmuştur. Töre Brahmanizm (Hinduizm), Budizm Taoizm, Konfüçyüzm Kast Sistemi: 1Brahmanlar : Din adamları 2Kşatriyalar: Asker ve asil 3Vaisyalar: Tüccar ve çiftçi 4- Südralar: İşçi ve zanaatkar (esnaf) HİNDİSTAN Çok tanrılı (politeist) Eski Türk inancı ORTA ASYA UYGARLIĞI Çok tanrılı (politeist) Çok tanrılı (politeist) Çok tanrılı (politeist) Çok tanrılı (politeist) Çok tanrılı (politeist) İlk Yazı İlk yazılı kanunlar İlk destan: Gılgamış Din MEZOPOTAMYA İlkler Ninova’da ilk kütüphane Ziggurat,Patesi, Lugal, Lugal Kalma, Site NOT: Mezopotamya’da toplumsal yapı Sümerlerdeki gibidir. Başkent veya Kurulduğu Bölge Şehir Devleti www.tariheglencesi.com Matematik Edebiyat Astronomi, Geometri, Matematik Tıp ---------------- Astronomi Astronomi, Matematik Geometri Edebiyat Bilim Tarım Ticaret Tarım,ticaret Madencilik Hayvancılık Tarım, ticaret Tarım Tarım Tarım Ekonomi Kast sistemi dolayısıyla siyasi bir birlik kuramamışlar ve güçlü devletler kuramamışlardır. Dışarıdan gelenler tarafından yönetilmişlerdir. Ölümden sonraki hayata inandıkları için ölülerini mumyalamışlar bu da tıbbın gelişmesini sağlamıştır. Mısır ,M.Ö. 525’te Persler tarafından, M.Ö. 333 tarihinde de Büyük İskender tarafından ele geçirilmiştir. M.Ö. 30 yılında da Romalılar Ptolemeler krallığına son vererek Mısır’a hakim olmuşlardır. Alp Er Tunga Destanı Mezopotamya kanunlarını Babil kralı Hammurabi topladı. ---------------- ---------------- İlk yazılı kanunları Sümer kralı Urgakina hazırlamıştır. Önemli Pekin Knossos Şehir Devletleri: En önemlileri Atina ve Sparta Polis,Olimpiyat, Şehir Devletleri Çin Uygarlığı Girit Medeniyeti Miken Medeniyeti Yunan Medeniyeti Kavramlar Fenikeliler Solon,Dragon ve Klistenes tarafından kanunlar yapılmıştır. Halk: 1- asiller ve 2-Köylüler Felsefe Matematik,Astron omi, Tıp Satrap Makedonya Parşömen Roma (İtalya) Lejyon, Senato,Konsül,Havari,Papa,Partici,Pleb İstanbul (Bizans) (Konstantinepolis) Kavramlar İskender İmparatorluğu Kavramlar Roma İmpatorluğu Kavramlar Doğu Roma İmparatorluğu Kavramlar Yahudilik (Musevilik) Hz. Musa Güneş yılına dayalı takvimi geliştirerek Miladi takvimin temellerini, Fenike alfabesini geliştirerek Latin alfabesini oluşturmuşlardır. Hellenistik merkezlerinden Bergama’da Parşömen kağıdı bulunmuştur. Bergama, Asklepion sağlık merkezi ve Celcius Kütüphanesiyle dünyanın önemli sağlık ve kültür merkezlerinden biri olmuştur. Ortodoks Hıristiyanlık Katolik Hıristiyanlık Çok tanrılı --------------- Roma’da halk particiler ve plebler olarak ikiye ayrılmışlardır. Oniki Levha Kanunları ------------- Edebiyat, Astronomi M.Ö. VI.YÜZYILDAN M.S. XI.YÜZYILA KADAR TÜRKİYE İlk düzenli posta teşkilatı. Zerdüşt ---------Perslerden kalan tek merkez Manyas Gölü (Mecusi): Ateşyakınlardaki Daskilyon (Ergili)’dur. perest Persepolis Persler İlk tek tanrılı din (monoteizm) Kudüs Tema,Patrik Çok tanrılı. Tanrıları insan biçiminde düşünmüşledir. ÇİN Taoizm, Budizm Konfüçyüzm EGE Çok tanrılı Çok tanrılı NOT: Yunanistan’da halk; büyük toprak sahipleri (asiller), hürler,köleler diye bölümlere ayrılmıştır. DOĞU AKDENİZ İlk alfabe Çok tanrılı Pusula,kağıt,matbaa,barut,mürekkebi kullandılar. İbraniler www.tariheglencesi.com Ticaret, tarım Ticaret,tarım hayvancılık Ticaret,tarım,hayv ancılık Hayvancılık, tarım,ticaret Ticaret Deniz ticareti Deniz ticareti, tarım, balıkçılık, hayvancılık Ticaret Ticaret,tarım Tarım,ticaret Bizans Helen kültürünü ve Ortodoks Hıristiyanlığı temsil eder. Roma Latin kültürünü ve Katolik Hıristiyanlığı temsil eder. Hıristiyanlık Milano Fermanı (313) ile serbest bırkılmış ve 381 yılında Roma İmparatorluğu’nun resmi dini olmuştur. Büyük İskender Asya seferi ile Perslere son vermiş, doğu ve batı kültürleri karışarak Hellenestik Dönem Medeniyeti (M.Ö.330M.Ö.30) oluşmuştur. Anadolu’ya hakim olmuşlar ve Yunanlılarla savaşmışlardır. Büyük İskender tarafından yıkılmıştır. Perslerden önce İran’da Medler hakim olmuştur. Doğu medeniyetini batıya taşımışlar, ilk alfabeyi oluşturarak Latin alfabesinin de temellerini atmışlardır. Tunus’da Kartaca kolonisini kurmuşlardır. En ünlü mimari eser Süleyman Mabedi (Mescid-i Aksa)’dır. Romalılar döneminde dünyanın dört bir tarafına sürülmüşlerdir. 1948 yılında İsrail Devleti kuruldu. Cilalı Taş Devri’ne kadar uzanmaktadır. Akalar tarafından oluşturulmuştur. Boğazların hakimiyeti için Truvalılarla savaştılar. Bu savaşlar Homeros’un İlyada Destanına konu olmuştur. Dorlar tarafından yıkılmışlardır. Dorlar tarafından oluşturulmuş bir medeniyettir. Klistenes kanunları genel olarak sınıf farklılıklarını ortadan kaldırmaya yöneliktir. Felsefe Ege havzasında (Yunanistan ve Batı Anadolu) ortaya çıkmıştır. Ticari ilişkileri geliştirmek amacıyla Çin ile Yakındoğu ve Avrupa arasında İpek Yolu yapılmıştır. ESKİÇAĞDA TÜRKİYE 8 2 4 1 2 1 3 4 9 5 6 7 5 8 10 9 10 6 11 12 1 3 7 3 14 15 16 17 Soldan Sağa : 1- Ön Asya Medeniyetini batıya taşıyan ve ilk defa alfabeyi kullanan uygarlık 2- Takvim bilimi 3- Yunanistan göç eden Akaların Batı Anadolu’da kurdukları uygarlık 4- Büyük Selçuklu hükümdarı Melikşah adına yapılan takvim 5- Yeni Taş çağı 6- Osmanlı Devleti’nde mali işler için düzenlenen takvim7- İlk defa Sümerler tarafından kullanılan yazı 8-Kitabeleri inceleyen bilim 9-Parayı ilk defa kullanan ve ordularını paralı askerlerden oluşturan uygarlık 10- Anadolu’nun bilinen ilk siyasi teşkilatı 11-Makedonya kralı II.Filip zamanında Yunan şehir devletlerinin de katılımıyla kurulan birlik 12- Van Gölü ve çevresinde Tuşpa merkez olmak üzere kurulan uygarlık 13-M.Ö 550 yılında İran merkez olmak üzere kurulan daha sonra Anadolu ve Mısır’a hakim olan ve Büyük İskender tarafından yıkılan uygarlık 14- Türkiye ve Güneydoğu Avrupa’da üretimle ilgili ilk buluntu merkezi 15- Doğu 16- Persler üzerine Asya seferine çıkarak doğu ve batı kültürlerinin kaynaşarak Helenistik Dönem Medeniyetinin oluşmasını sağlayan Makedonyalı hükümdar 17- Mısır’la Hititler arasında Kuzey Suriye’nin hakimiyeti için yapılan savaş ve antlaşma Yukarıdan Aşağıya : 1- Parşömen kağıdını kullanan Helenistik Dönemin merkezlerinden 2- 395-1453 yılları arasında yaşayan devlet 3- Anadolu’ya yazıyı getiren Asurluların Kayseri yakınlarında kurdukları ticari koloninin bulunduğu bölge 4- Toplumların uzun süre birlikte yaşamaları sonucu oluşturdukları değerler 5- Hititlerin Çorum yakınlarında yer alan başkentleri 6- Sami asıllı kavimler tarafından Mezopotamya’da kurulan orduda atları kullanan uygarlık 7- Sümer şehir devletlerinden 8- Dilbilimi 9- Dünyanın ilk şehir yerleşmesi 10- Gordiyon başkent olmak üzere Kuzeybatı Anadolu’da kurulan uygarlık Ben bilmek için öğrendim Tarih biyografisi ve monografi sahalarında erişilmesi çok güç bilgisiyle, dünya çapında bir şahsiyet olan İbnülemin Mahmud Kemâl (İnal)’a sormuşlar: - “Sizdeki bilginin çok azına sahib olmalarına rağmen sizden çok daha fazla tanınanlar var. Bunun sebebi nedir?” Şöyle cevap vermiş: - Ben bilmek için öğrendim, onlarsa bilinmek için! www.tariheglencesi.com İLKÇAĞ UYGARLIKLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Soldan Sağa: 1- İlk kez parayı kullanan başkenti Sard şehri olan ilkçağ uygarlığı 2- Tersi, İzmir’in bir kasabası – Utanma duygusu – Geçmiş 3- Oturulan her bir bina – Fer, dayanma gücü 4- Plan – Açık 5- En kısa zaman dilimi –Mısır’da güneş tanrısı 6- Tersi, evvel – Beyaz – Kırmızı 7- Dirlik sisteminin bölümlerinden – Neşet Ertaş’ın bir türküsünde geçen bayan ismi 8- İran’da kurulup Anadolu’ya da hakim olan Büyük İskender tarafından yıkılan uygarlık 9- Kaz kelimesinin sessizleri – Tersi, bir kürk hayvanı – Tersi, bir gezegen 10- Tersi,bir bayan ismi 11- İlk defa Gazneli Mahmut tarafından kullanılan unvan – Kırmızı – İtalya’da bir ova 12- Asya seferine çıkarak Helenistik Dönem’in oluşmasını sağlayan ,Mısır’a hakim olan ve Perslere son Makedonya hükümdarı – Şaman Yukarıdan Aşağıya : 1- Arapça’da olumsuzluk bildirir – Bir amaca ulaşmak için belirlenen yol – Bir nota – Cengiz Han’ın ölümünden sonra kurulan hanlıklardan – Yunan Mitolojisi’nde baş tanrı 3-Tersi, Lidyalıların başkenti – Dolaylı anlatım – Melek kelimesinin sessizleri 4- Dorların kurduğu medeniyet – Mezopotamya şehir devleti 5- Rütbesiz asker – Utanma duygusu – Geniş meydan 6- Bir nota – Her bir milletin geldiği etnik köken – Yemin, misak 7- Türkü – Zeka kelimesinin ilk hecesi 8- Uzaklık ifade eder – Bir hayvan – Hapse Gideceğimi Nereden Bilirim Ezop bir gün yolda giderken o bölgenin hakimine rast gelir. Hakim “Nereye gidiyorsun” diye sorar. Ezop “Nereye gittiğimi bende bilmiyorum” karşılığını verir. Bu cevaptan canı sıkılan hakim etrafındakilere emir verir, Ezop’u yakalatıp hapse koydurur. Bunun üzerine Ezop hakime der ki: -Gördünüz mü, sözüm doğruymuş. Ben hapse gideceğimi nereden bilirdim? İşte Hocanızın Tarif Ettiği İnsan Budur Eflatun’un öğrencilerine “İnsan iki ayak üzerine yürüyen tüysüz bir hayvandır” dediğini duyan Diyojen, hemen bir horoz yakalar, tüylerini yolduktan sonra Eflatun’un dersanesinden içeri fırlatır. “İşte çocuklar! Hocanızın tarif ettiği insan budur” der. İskender ile Diyojen -Beni tanıdın mı? -Ben de Diyojen denilen adamım. -Sen benden korkmuyor musun? -Sen iyi adam mısın yoksa kötü bir adammısın? -İyi adamım. www.tariheglencesi.com ESKİÇAĞDA TÜRKİYE VE ÇEVRESİ 2 3 9 7 11 1 2 1 5 12 3 4 4 6 5 7 6 8 10 9 13 10 11 8 12 13 14 15 16 Soldan Sağa : 1- Yunanlı tarihin babası sayılan tarihçi 2- Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan bölge 3- Hitit tanrılarından 4- Mezopotamya’nın yazıyı ilk defa kullanan uygarlığı 5-Mısırlılarla Hititler arasında yapılan savaş 6- Sümerlerde şehirleri yöneten rahip kral 7- Sami asıllı kavimler tarafından Mezopotamya’da kurulan uygarlık 8- Mezopotamya’da en geniş kanunları hazırlayan Hammurabi’nin kralı olduğu devlet 9- Fenikeliler tarafından Kuzey Afrika’da kurulan ticari amaçlı koloni 10- Sümerlerde kullanılan çok katlı tapınak 11- Sümer şehir devletlerinden 12- Yunan şehir devletlerine verilen isim 13- Mezopotamya’da kurulmuş uygarlıklardan 14- Yunan asıllı filozof 15- Mısır krallarına verilen isim 16- Mısırlıların şeker kamışından yaptıkları kağıt Yukarıdan Aşağıya : 1- Dorların kurdukları medeniyet 2- Lübnan kıyılarında Sami asıllı kavimler tarafından şehir devletleri biçiminde kurulan uygarlık 3- Mısır’da kurulan şehir devletleri 4- Yahudi ve İsrail Devletlerini kuran millet 5- Yunanistan’da Miken, Anadolu’da İyon uygarlığını kuran kavim 6- Mezopotamya’da ilk düzenli kanunları hazırlayan Sümer kralı 7-Krallarına firavun adı verilen uygarlık 8-Eski bir çalgı 9- Mezopotamya’daki bütün kanunları bir araya getirerek en geniş kanunları hazırlayan Babil kralı 10- Mezopotamya’da kurulan Sami asıllı ilk imparatorluk 11- Homeros’un İlyada ve Odise destanlarında Mikenlerle savaşları anlatılan uygarlık 12- M.Ö 550 yılında İran merkez olmak üzere kurulan daha sonra Anadolu ve Mısır’a hakim olan ve Büyük İskender tarafından yıkılan uygarlık 13-Sümer şehir devletlerinden Büyük İskender M.Ö 323’te Babil’de öldü. Ölüm döşeğinde iken, etrafında bulunan generaller “Devletin idaresini kime bırakacağını” sorduklarında , İskender şöyle dedi: -En layık olana. Anibal, M.Ö. 202 yılında ana vatan Kartaca’da Roma ordularına “Zama Meydan Savaşı”nda mağlup oldu. Roma sulh yapılabilmesi için Anibal’in teslimini şart koşunca Anibal memleketten ayrıldı. Uzun müddet Girit’te, Suriye’de gezdikten sonra, Anadolu’ya gelip Bitinya kralına sığındı. Ancak Roma burada da peşini bırakmadı. Artık kaçacak gücü de yoktu. Bu yüzdendir ki Anibal zehir şişesini ağzına boşaltırken: -“Romalıları korkularından kurtaralım”dedi. Öldüğünde 60 yaşında olan Anibal’ın mezarı Gebze’dedir. Sezar M.Ö. 50 yılında Roma üzerine yürüyordu. Senatoda bir korku ve heyecan vardır. Senatör Çiçero yaptığı bir konuşmada : -“Sezar yaklaşmaktadır. Onu durduracak askerimiz varmıdır? Diye sorduğunda Pompe oturduğu yerden bir guru ve haşmetle : -“Endişe etmeyiniz , İtalya’nın neresinde olursam olayım, ayağımı yere vurduğum zaman oradan ordular fışkırtırım” dedi. Ancak ne var ki Sezar’ın ilerlemesine kimse mani olamıyordu. Fırsatı kaçırmayan Çiçero, Konsül Pompe’ye yaklaşıp şöyle dedi: -“Haydi bakalım, şimdi ayağını yere vur.” www.tariheglencesi.com 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1-İlkçağ uygarlıklarında ( Anadolu hariç) hiçbir hakkı olmayan sınıf. — 2-Perslerin kurulduğu bölge.-— 3-Bizans döneminde Anadolu'daki eyaletlere verilen İsim, 4-Anadolu'ya yazıyı getiren Mezopotamya uygarlığı. — 5-Lidyalıların alışverişte kullandıkları araç. — 6-Sümerlerde sitelerin başındaki rahip-kral. — 7-Mısır'a hayat veren nehir. — 8-Persler üzerine Asya seferine çıkarak Hellenistik Dönem Medeniyeti'nin oluşmasını sağlayan kral.Büyük 9-Ege Göçleri ile Yunanistan'a gelen Dorların oluşturduğu medeniyet. -----------------------10-Anadolu'da bilimsel faaliyetlerin en fazla geliştiği medeniyet. -------------------------11-Bizans Devleti'nin diğer ismi, ------------------12-İlk defa Yunanistan'da düzenlenen spor oyunları. ------------------------13-Perslerin Anadolu'da oluşturdukları eyaletlerin yöneticileri. -----------------------14-İyonların ve Lidyalıların en önemli ekonomik faaliyeti, ------------------------ LİSANINI SÖVMEYE ALIŞTIRMA! TATLI DİLLİ OL. YOKSA ÖNÜNE GELENE HAVLAYAN KÖPEKLERE DÖNERSİN. Keşke İçinde Adam Otursaydı Aristo yolda giderken oldukça yakışıklı bir adama rast gelir.Bir de konuşup ta söylediği sözlerin,verdiği Cevapların cahilane ve ahmakane olduğunu görünce der ki: -Güzel bir ev.Keşke içinde adam otursaydı! Kötü Alışkanlıklar Montaigne şöyle diyor: -Kötü alışkanlıklar, yavaş yavaş,sinsi sinsi İçimize İlk adımını atar.Başlangıçta kuzu gibi sevimli,alçak gönüllüdür. Ama zamanla oraya yerleşip kökleşti mi öyle azılı, Öyle amansız bir yüz takınır ki kendisine gözle-rimizi bile kaldırmaya izin vermez. Hapse Gideceğimi Nereden Bilirdim Ezop bir gün yolda giderken o bölgenin hakimine rast gelir.Hakim "Nereye gidiyorsun" diye sorar.Ezop ''Nereye gittiğimi ben de bilmiyorum" karşılığını verir.Bu cevaptan canı sıkılan hakim etrafındakilere emir verir, Ezop'u yakalatıp hapse koydurur.Bunun üzerine Ezop hakime der ki: -Gördünüz mü sözüm doğruymuş. Ben hapse gideceğimi nereden bilirdim? İşte Hocanızın Tarif Ettiği İnsan Budur Eflatun'un öğrencilerine 'İnsan iki ayak üzerine yürüyen tüysüz bir hayvandır" dediğini duyan Diyojen hemen bir horoz yakalar,tüylerini yolduktan sonra Eflatun'un dershanesinden içeri fırlatır. "İşte çocuklar” Hocanızın tarif ettiği insan budur" der. İskender ile Diyojen -Beni tanıdın mı? Ben İskender denilen adamım. -Ben de Diyojen denilen adamım, -Sen benden korkmuyor musun? -Sen iyi bir adam mısın yoksa kötü bir adam mısın? -İyi adamım. -Dünyada iyi adamdan kim korkar ki ben de senden korkayım? www.tariheglencesi.com İLKÇAĞ UYGARLIKLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Soldan Sağa: 1-Batı Anadolu'da Şart başkent olmak üzere kurulan ve ilk parayı kullanan ve Persler tarafından yıkılan uygarlık-İlk defa MIsır'da kullanılan resim yazısı-Bazı bitkilerde mevcut olan ipliksi yapı 2-Tersi,içten-Allah(c.c)isimlerinden-Anayurt dışında ticari amaçlı kurulan yerleşim yeri-Tersi.bir sora eki- Mezopotamya'da şehir devleti 3-Sır kelimesinin sessizleri-Bir çoğul eki-Yiyecek maddelerinin saklandığı oda-Anadolu’da Çanakkale civarında kalkolitik dönem höyüğü-Bir isim 4-Karadeniz kayığı-Eski bir edebi tür-Bir çalgı-Anlayış,kavrayış-Bir rakam 5-Arapça ben-Tersi,eski bir savaş aracı -Mezopotamya'da ki kanunları birleştirerek yeni kanunlar hazırlayan Babil hükümdarı-Bir hayvan 6-Evin her bir bölümü-Tersi,Allah (c,c) isimlerinden-Han kelimesinin sessizleri-Bir kürk hayvanı-Tersi .notada duraklama zamanı 7-Bir organımız-Kütahya’nın bir ilçesi-E ski den Fırat ve Di de nehirleri arasında kalan bölge-Akılı olan,aklı basında 8-Asker başlığı-Çok bilmişTersi.bir organımız-Tersi,asar-ı………..eski eserler)-Nur yüzlü 9-Bir tıp teşhis yöntemi-Bir oyun makinesi- Büyük,kocaman-Tersi,demiryolu istasyonu-Mısır’da bir nehir 10-Bir kürk hayvanı-Bir nota-Tersi,kareli kumaş-Hayvanları evcilleştirildiği üretimin başladığı,yerleşik hayata geçilen Taş Devri dönemi 11-Bir bağlaç-Lityum'un simgesi-İlaç-Bir parçanın kısa olan tarafı-Paranın yazısız kısmı-Bir yiyecek-Et kesme aleti 12-Frigyalılar tarafından dokunan halı ve kilimlere verilen isim-Tersi,Güney Amerika'da bir ülke-Mektup üzerine yapıştırılır 13-Bir bölgeye düzenlenen asken harekat-Kesin-Bir çalgı-Allah(e.c)isimlerinden-Tersi,parsellenmiş her bir toprak parçası 14-Güneydoğu Anadolu ProjesiCahiliye devri putlarından-Erkeklerin yüzünde oluşan kıllar-Karışık 15-Tersi,bir rakam-Eski Yunan'da şehir devleti-Bir hitab ünlemiKarakter , özellik-Güney komşularımızdan 16-Bir Arap harfi-Bir hat çeşidi-Tersi,basamak-Kat kelimesinin sessizleri-Tersi,bir organımız 17Kırmızı-Eski Yunan'da bütün yetkileri üzerinde toplayan polis y önetici si -Kraliçe-Bir nota-T ersi. teşhis 18-Tersi,geçmiş olayları inceleyen bilim dalı-Laz kelimesinin sessizleri-Mezopotamya'nın ilk uygarlığı-T ersi,Büyük İskender tarafından yıkılan Iran uygarlığı 19-Bir peygamberEdebiyatla ilgili-İlaç-Büyük Selçuklularda meliklerin eğitilmesiyle görevli tecrübeli devlet adamı 20-İlkçağda Anadolu'nun ilk uygarlığı-Bir müsabakada karşı taraf-Mezopotamya'da bir uygarlık-Yardımlaşarak iş yapma www.tariheglencesi.com Yukarıdan Aşağıya: 1 -Bir cismin sayısal olarak yer aldığı belge-Bir yiyecek-Beyaz-Gerçek 2-İlk tek Tanrı inancının ortaya çıktığı kavim-Tersi,vücutta benek-er şeklinde ortaya çıkan hastalık 3-Dal kelimesinin sessizleri-Tersi; ilave-Bir bilim dalı-Tersi.bir çalgı 4-Tersi,bir askeri birlik-Tersi, ilave-Bir hayvan-Uzaklık ifade eder 5-Yunanistan"dan göç ederek İyon şehir devletlerini kuran uygarlık-Nesli tükenen filden büyük hayvan-İnce urgan-Ege Medeniyeti'nin ilk merkezi kabul edilen ada 6-Tersi, doktorun kısaltması-Tersi,masa tenisinde kullanılan-Arapça büyükler-Bir organımız 7-Türkü-İlaveBir çalgı-Yarışmaların her bir bölümü-En eski yıllıkların kaldığı medeniyet 8-Tersi ,asker botu-Tersi, bir kişi yada kurum adına hareket-Bir zırhlı araç 9-Farsça' da su-Çelikten yapılmış buğday ambarı 10-Asurluların Kayseri'de kurdukları Pazar yeri-Kırmızı-Tutsak 11-Nefret-Büyük İskender'in Asya seferiyle doğu ve batı kültürle-rinin karışmasıyla ortaya çıkan medeniyet 12-Binalarda giriş bölümü-Bir Yunan Tanrısı-Bir nota-Çalışmamış 13-Bir bağlaç-Telefon hitabı-Tersi, Yunanca'da yaşasın-Bir işi tam bilmeyen 14-Bir konu hakkında lıkır belirtme-Hititlerde meclis-Taşıma hayvanlarında kullanılır 15-Bir parçanın kısa tarafı-Devlet malının kısaltması-Eski bir savaş aracı-Rütbesiz asker-Utanma duygusu-Bir nota 16-Tersi,bir Fenike şehir devleti-İrade dışı yapılan hareket-Tersi, müsabakalarda başarılı olunca alınır- İspanya "da ayrılıkçı bir örgüt 17Tersi,Osmanlılarda vergi mükelleflerini tesbit etmek amacıyla yapılan sayım-Tersi, karı şıklık 18-Ye-re yatma- Anadolu’da Osmanlı Devle-ti zamanında çıkan isyanlar-Tersi ,Farsça’da su 19-Tersi,giyim eşyalarını taşımakta kullanılır-Tersi,Fenike şehir devletlerinden-Beyaz-Bir isteği kabul etmeme 20-İmanla ilgili-Fliti ti erde tarihle ilgili yıllıklar-Van gölü civarında kurulan ilkçağ uygarlığı 21-Tersi,eski bir edebi tür-Utanma duygusu 22-Tersi,Osmiyum'un simgesi -Eserler(eski dilde)Bir çoğul eki- İlk güneş yılına dayalı takvimin kullanıldığı ve mumyacılığın geliştiği uygarlık 23-Sıvı-Delil-AteşTersi,ermiş 24-Tersi,kesin-Geniş yayvan kap-Türkü-Tersi,özellikle eşeklere takılır 25-İlk defa alfabe oluşturan medeniyet-Tersi,çoğulun tersi-Bir cetvel türü İYİ BİR BAŞLANGIÇ YARI YARIYA BAŞARI DEMEKTİR. ANDRE GİDE TARİH YAZILISINDAN İNCİLER - İLKÇAĞ UYGARLIKLARI Soru: Pankuş nedir? Cevap: İhtiyar halkın kralı tahttan indirmesi. Soru: İlkçağda Anadolu’da bulunan kölelerin ne gibi hakları vardı? Cevap: Köleler bir suç işlediğinde diğer esnaf, memur, çiftçi gibi insanların aldığı cazanın 1/5’ini çekerlerdi. Soru: Anadolu’da yazı ne zaman kullanılmaya başlamıştır? Cevap: Anadolu’da ilk yazı insanların yazı yazmayı bilmedikleri zaman M.Ö 547 tarihinde başlamıştır. Soru: Fenikelilerin dünya medeniyetine katkıları nelerdir? Cevap: Fenikeliler 18 harften oluşan Uygur alfabesini getirmişlerdir. Soru: Fenikeliler hangi alanlarda ileri bir medeniyet meydana getirmişlerdir? Cevap: Denizleri genişlettiler. Soru: Miladi takvimin özelliklerini yazınız. Cevap: Hz.Muhammed’in kullandığı takvimdir. Miladi takvim Ramazan ayının ilk gecesi olmuştur. Soru: Tarih okumanın faydalarını yazınız. Cevap: Tarihten örnekler vererek laf altında kalmamış oluruz. Mesela Arnavutlukta. Soru:Türklerin kullandıkları takvimleri yazınız. Cevap: Hicri Takvim,Miladi Takvim, Diyanet Takvimi Soru: Tarihi Devirleri yazınız. Cevap: İ.Ç,O.Ç,Y.Ç,Y.Ç Soru: Tarihin yöntemlerini belirtiniz. Cevap: Kulaktan kulağa geçmesiyledir. Soru: Cilalı Taş Devrinin özellikleri nelerdir? Cevap: Samanlardan ev yapmışlardır. Soru: Tarih hangi olayla başlar? Cevap: Tarih Fransız İhtilaliyle başlar (687) www.tariheglencesi.com İLKÇAĞ UYGARLIKLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Soldan Sağa: 1- Gediz ve Küçük Menderes nehirleri arasında kurulmuştur. Başkentleri Sard şehridir. Kral Yolu bunlar tarafından kullanılmıştır.Persler tarafından yıkılmışlardır. Alışverişte parayı ilk kullanan uygarlıktır. 2 - Dorların saldırısı sonrası Batı Anadolu’ya göç ederek İyon şehir devletlerini kuran kavim –İlkel bir silah 2Sümer şehir devletlerinden – Mezopotamya’da Sami asıllı kavimler tarafından kurulan ve ilk atlı birlikleri kuran ve Anadolu’ya yazıyı taşıyan uygarlık – Mezopotamya’da Sami asıllı kavimler tarafından kurulan MÖ. 539 yılında Medler tarafından yıkılan uygarlık – Mezopotamya’nın güneydoğusunda kurulan bir uygarlık 3- Ortaçağda Fransa’nın bulunduğu bölge – Mezopotamya’da Sami asıllı kavimler tarafından kurulan ve ilk daimi orduyu oluşturan uygarlık – Eski dilde güneş – Şiir şeklinde düzenlenmiş 4- Anne – Tersi, yüzde çıkar – Latince yeni – Bir organımız – Hafif ıslaklık 5- Tersi, halk dilinde bir hayvan – Hint hükümdarı- Asya’da yüksek bir bölge – Tersi, ilave 6- Beyaz – Zafer – Bir yağış türü – Eskiden büyükelçi için kullanılırdı 7- Eski dilde yiyecek – Renkleri karışık olan – Almanya’da Reform’u başlatan Luther soyadlı kişi – Rütbesiz asker 8- Tersi, yüzyıl –Tersi, Fas’ta bir şehir Ren kelimesinin sessizleri – Yarışmalarda uygulanan bir yöntem 9Doğu Karadeniz’de bir il – Emeller – Hatay çevresinde bulunan sıradağlar – Bir meyve 10- Beyaz-İlk Türk topluluğu sayılan İskitler’in diğer adı – Tersi, inanç – Hititlerde tarihi olayların tutulduğu yıllıklar 11- Bizans’ta ortaya çıkan ayaklanma – Hindistan’da temeli eşitsizliğe dayalı sosyal sınıflardan oluşan sistem – Sirisyumun simgesi – Bir yağış türü 12- Macar devletini kuran sülale-Tersi,ilave – Utanma duygusu – Tersi, Çanakkale’nin bir ,ilçesi 13- Hititlerin eskiden kullanılan ismi – Zor konuşan – Geri dönme- Osmanlı Devleti zamanında Adalar Denizi olarak adlandırılan deniz 14- Tersi, Ormanlar kralı – Duman kiri – Tersi, atik,girişken – Tersi, Osmanlı Devleti döneminde bir yönetim birimi 15- Yazılı resmi belge – İslam’ın beş şartından biri 16- Hüküm verme,buyurma – Özellikle damağın şişmesi – Tersi, Çinlilerle Araplar arasında yapılan ve Türklerin İslamiyet’e geçişinde önemli olan savaş – Kısaca Maden Tetkik Arama Enstitüsü 17- Mısır’da Güneş tanrısı – Myanmar’ın (Burma-Birmanya) başkenti – Manisa’nın bir ilçesi 18-Osmanlılarda sancağı taşıyan görevli – Ana – Antalya’nın bir ilçesi 19- İma kelimesinin seslileri – Tersi, Asya’da bir ırmak – Bir isim – Afrika’da bir ülke 20- Mezopotamya’nın ilk uygarlığı – İsa kelimesinin seslileri – Afrika’da piramitleri de yapan eski bir medeniyet www.tariheglencesi.com Yukarıdan Aşağıya: 1-Mezopotamya’da birkaç şehri egemenliği altına alan hükümdarlara verilen unvanYunan şehirlerinin başında bulunan krallara verilen isim-Katolik kilisesinde bir ülkenin ya da bir bölgenin Katolik kilisesinden çıkarılması 2- Perslerin kurulduğu bölge – Uzaklık ifade eder – Tersi, bir ek – Cet – Eski dilde su –Bir kürk hayvanı 3- Tersi, ilkel bir nehir taşıma aracı – Sunma – Bir kavim 4- Ok atmakta kullanılan araç – Mısır firavunlarından – Kısaca sayın – İlimle uğraşan 5- Parazit – Kıta – Doğum yaptıran 6- Sulu kelimesinin ikinci hecesi – Beyaz- İlke, prensip –Tersi, İtalya’nın başkenti 7- Güney komşularımızdan – Eklemek –Tersi, değerli bir taş 8- Fenikelilerin Kuzey Afrika’da oluşturdukları koloni – Tersi,İzmit’te kurulu olan kağıt fabrikası - Tersi,bayanların başlarına taktıkları bir örtü 9- Tersi, bir yerleşim türü – Nalan kelimesinin sessizleri – İlaç- Eserler 10- Kur’an’da bir sure – İslam’da kutsal sayılan bir gün – Beyaz – İlave-Bir cismin kısa kenarı 11-Sodyumun simgesi – Bir göreve tayin etme – Utanma duygusu – Savaşa katılmış asker 12-Peygamberimizin ikinci eşi – Kriptonun simgesi – Güzel kokan anlamında – Bir hayvan – Öncenin tersi 13-Mısır’da Ptolemeler Krallığı’nın son hükümdarı bayan (Bundan sonra Roma imp.dönemi başlamıştır) – Hititlerde devlet yönetiminde de etkili olan kraliçe 14- İlkçağ uygarlıklarında bir tanrı- Red kelimesinin sessizleri – Kırmızı 15- Tersi, öğüt verici küçük hikayeler – Özellikle altın ölçmekte kullanılan bir ölçü birimi – Değerli bir taş – Bir soru eki 16- Kırmızı – Liste kelimesinin ilk hecesi – Tutsak olma,esirlik – Mısır’da Amenofis’in oluşturmaya çalıştığı dindeki tanrı 17- Tersi, bir meyve – Gerçek – Çok olmayan – Bir soru eki 18- Bir ağır taşıt markası – Araçları durdurmaya yarayan sistem – Ukrayna’nın başkenti – Tersi, sayıların esası 19- Kafası çalışan – Türklerin Anadolu’yu yurt edindiği savaş – Kırmızı 20- Frigleri de yıkan bir kavim – Gerçek – Eski belgelerin saklandığı yer Hayata Dair İmkanlarının altında yaşa Bol bol gülümse, hem maliyeti sıfırdır hem de bedeline paha biçilmez. İnsanların adlarını hatırla. Asla birilerinin umudunu kırma. Belki de sahip oldukları tek şey odur. Karının en iyi arkadaşı ol! İlk izlenimlerine güvenme. Arkadaşlarına borç verirken ihtiyatlı davran, ikisini de kaybedebilirsin. Kaybedecek hiçbir şeyi kalmamış insanlardan uzak dur. Köprüleri atma. Aynı nehri kaç kez daha geçmek zorunda kalacağına şaşıracaksın. Büyük sözler vermekten korkma;ama yerine de getir. Hüküm vermeden önce her iki tarafı da dinle. Zarif ol. Kimseyi bile bile kendinden soğutma. Birisine seni seviyorum deme fırsatını kaçırma. Kimse tek başına başaramaz; sana yardımcı olanlara minnet duy. Zamanı ve sözleri dikkatsizce kullanma. İkisi de geri alınamaz. İnsanlara değerlerini hissettirebileceğin fırsatları kolla. Güzel giyinmek için çok uğraştığını bildiğin birine “Harika görünüyorsun” de. Şükret. Başladığın her işi bitir. Hiç kimsenin sözünü kesme. Seni ziyaretleri gelenleri ayakta karşıla. Telefonu coşkulu ve dinamik bir sesle aç. Anne ve babanın kahkahalarını banda kaydet. Ölmeden önce kendine bir mezar yeri satıl al ve sık sık oraya git. Keşke sözcüğü yerine bir daha ki sefere demeyi dene. Misafirlikte yemeği övmeyi unutma. Karnın açken asla yiyecek-içecek alışverişine çıkma. Gereğinden fazlasını alırsın. Unutma!Bir insanın en derin duygusal ihtiyacı, takdir edildiğini hissetmesidir. Yaşlan;ama paslanma. İyi bir avukat, muhasebeci ve tesisatçıya ahbap ol. www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com III.ÜNİTE: İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK TARİHİ www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com Aşağıdaki verilenlerin karşılarına uygun olanı yazınız İlk düzenli orduyu kuran devlet……………………………….. İlk düzenli devlet teşkilatını kuran devlet………………………. İlk Türk devletinin adı………………………………………….. İlk kez Türk adını kullanan devlet…………….………………… İlk yerleşik hayata geçen devlet………………………………. İlk kez İpek yolu hakimiyetini elde eden……………………….. İlk Türk yazıtlarının adı………………………………………. İlk Türk birliğini kuran hükümdar……………………………. Verilen tarihlerin karşılığını yazınız. 552 582 630 682 745 751 Aşağıdaki verilenlerin karşılarına uygun olanı yazınız. Tarihte bilinen ilk Türk devleti …………… Anadolu’ya akın yapan ilk Türk devleti…………….. Yerleşik hayata geçen ilk Türk devleti………………. Avrupa’da kurulan ilk Türk devleti…………….. İlk düzenli devlet teşkilatı yapan Türk devleti………………… Milli adımızı kullanan ilk Türk devleti…………….. Türk siyasi birliğini ilk kez sağlayan Türk devleti……………. Çin Seddinin yapılmasına yol açan Türk devleti……. Kavimler göçünün oluşumuna sebep olan Türk devleti… Orhun Kitabelerini miras bırakan . Türk devleti Aşağıda yer alan devletlerin kurulduğu bölgeleri belirtiniz. Büyük Hun Devleti Batı Hun Devleti Akhun devleti 1.Göktürk Kırgızlar Uygurlar Kutluk devleti “ Adaletiyle meşhur Sasani hükümdarı Nuşirevan ziyafet veriyordu. Bir hayvan kesilmiş, ateşte kebap ediliyordu. Ancak yanlarında tuz yoktu.Getirsin diye köye bir köle gönderdiler. Nuşirevan : - Tuzu para ile al ki, gasben bedava alma adeti çıkmasın, memleket zulüm ile harap olmasın, dedi. Bir tuzdan ne zarar gelir ? diye soran adamlarına Nuşirevan şu cevabı verdi: -Cihanda zulmüm temeli ufacık bir şeydi. Ama her gelen onu büyüttü. Nihayet şimdiki duruma ulaştı.” GÜZEL İNSANLAR Sahabelerden biri, Hz. Ebûbekir’in yanına gelerek: - Çok günahkarım , der. Benim için dua eder misiniz? Hz. Ebûbekir: - Yâ Rabbi, der. Bir günahkar, bir diğerinden dua istiyor. İkisini de affeyle. www.tariheglencesi.com Aşağıdaki devletlerin kurulduğu yerleri uygun biçimde (x) ile işaretleyiniz. Devletler Asya Avrupa Büyük Hun devleti Batı Hun devleti Göktürk devleti Kutluk devleti Uygur devleti Kıpçaklar Tuna Bulgar devleti Aşağıdaki tabloda uygun olan yerleri (x) işareti ile işaretleyiniz. Kavimler göçünün sonuçları Siyasi-askeri dini kültürel Roma imp.nin parçalanması Derebeyliğin başlaması Hristiyanlığın yayılması Avrupa dev.kurulması Türk kültürünün yayılması Kavimlerin kaynaşması Aşağıda verilenler arasında uygun olan eşleştirmeyi yapınız. 1-Manas destanı Uygur devleti 2-Oğuz kağan destanı Göktürk devleti 3-Alp Er Tunga destanı Hun devleti 4-Göç destanı İskit devleti 5-Ergenekon destanı Kırgız devleti 6-Türeyiş destanı Peçenekler Aşağıdaki adları yazılı hükümdarların hangi devletin hükümdarları olduğunu yazınız. Teoman: Mete Han: Bumin Han: Bilge Kağan: Kutluk Kağan: Moyen-çur Kağan: Mukan Kağan: Attila: Aşağıda adları verilen hükümdarların hangi devletleri ilgilendirdiğini yazınız. Teoman Mete Han Bumin Han KutlukKağan Attila Balamir Kün-cin Mukan Kağa Rua Çiçi Bilge Kağan Uldız www.tariheglencesi.com sosyal Aşağıdaki ifadelerdeki boş yerleri uygun şekilde tamamlayınız. -Türk kelimesini siyasi bir ad olarak ilk defa …………………….. kullanmıştır. -Orta Asya’da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti…………………………………….dır. -……………………………………….,tarihte ilk defa Türkleri bir bayrak altında topladılar. ……………………… devlet yönetimi ve askeri teşkilat alanında ilk düzenlemeler yapmıştır. - Hunların IV. Yüzyılda İtil’in batısına geçerek Doğu Avrupa’ya girmeleri…………………….yol açtı. -.Batı Hunlarının en ünlü hükümdarı……………………………dır. - Avrupa’nın bugünkü etnik yapısı oluşmasında …………………………………….etkili oldu. - Hunlardan sonra Türkleri ikinci defa bir bayrak altında toplayan ………………………………..dir. - Orhun Kitabeleri ……………………..devleti dönemine aittir. -Göçebe hayattan yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğu …………………………………dır. -Çinlilerle etkileşim sonucunda kağıt ve matbaayı kullanan ilk Türk devleti………………………..dır- Göktürkler ve Sasaniler tarafından 557 yılında yıkılan Türk devleti …………… … …… …….dır.Türk tarihinde ilk kez İstanbul’u iki defa kuşatan devlet……………………………..dır. - Kama(İtil) Bulgarları Müslüman tüccarların etkisiyle ……………………………. kabul ettiler. -……………………..Emevilerle mücadele ederek Maveraünnehir bölgesindeki Türkleri ve yerli halkı Emevi saldırılarına karşı korudular. ……………….Talas savaşında Müslüman Arapların yanında yer alarak Orta Asya’nın Çinlileşmesini önlediler.……………………………………….. Malazgirt savaşında Selçuklu tarafına geçtiler. - Günümüzde Türkmenistan,İran, Irak, Suriye,Azerbaycan, Türkiye,Kıbrıs ve Balkanlarda yaşayan Türklerin ataları ……………………………….dır. ……………….. Oğuzlarla mücadeleleri Dede Korkut hikayelerine konu olmuştur. - Türk inancına göre hükümdarlara yönetme yetkisi ………….tarafından veriliyordu.Buna ……..denirdi. - Devlet işleri ……….. ya da ……………. denen mecliste görüşülürdü. Devlet ve toplum yazısız hukuk kuralları olan ……………….. göre idare edilirdi.Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı belgeleri …………………… …………………..dir. Türklerin eşyaları genellikle hayvan figürleriyle süslenmiştir.Buna ……………………… denir. - ………………………….. Moğolların bir kısmının zamanla Türkleşmesini de sağlamışlardır. İslamiyet’ten önce Türklerin en önemli edebi türü destandı.Bunun yanında ………,…… …..,………. gibi edebi türlerde İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİ ASYA HUN DEVLETİ (MÖ……-MS…..) GÖKTÜRKLER (……-…….) UYGURLAR (……..-……..) BÜYÜK HUN DEVLETİ HÜKÜMDARLARI ……………….. ……………… ……………… www.tariheglencesi.com ……………… Tarihte bilinen ilk Türk Devleti’dir. En ünlü hükümdarı Ma’dun’dur. Bütün Türk boylarını bir bayrak altında toplamıştır. Çinle siyasi ve ekonomik münasebetler kurmuşlardır. Yıkılmalarında Çinli prenseslerle yapılan siyasi evlilikler dolayısıyla Çin’in etkisinin artması etkili olmuştur. ---------------------------- Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kurulmuştur. Mani dinini kabul ettiler.Bu dinin etkisiyle yerleşik hayata geçtiler ve zamanla savaşçı özelliklerini kaybettiler. Kırgızlar tarafından yıkıldılar. Avar Devleti yıkılarak kurulmuştur. Çin, Bizans, Sasani ve Akhunlarla siyasi münasebetlerde bulunmuştur. Siyasi münasebetlerinde İpek Yolu’ nun büyük önemi vardır. Önce ikiye ayrılmışlar ve Çinliler tarafından yıkılmışlardır. …. Çin egemenliğinden kurtulunarak Kutluk (İlteriş) Kağan tarafından kurulmuştur. Çin’e karşı barış siyaseti izlenerek ticaret geliştirildi. Orhun kitabeleri dikilmiştir. Basmil,Karluk ve Uygurlar tarafından yıkılmıştır. ---- Onlu sisteme dayalı ilk askeri teşkilatı kurmuştur. Bütün Türk boylarını bir bayrak altında toplamıştır. İpek Yolu’nun kontrolünü almış ve Çin’i vergiye bağlamıştır. ----------------------- Kavimler Göçü’nden sonra kurulmuştur. Attila zamanında Bizans vergiye bağlanmış,daha sonra Batı Roma etkisiz hale getirilmiştir. Kültürel ve askeri açıdan Avrupa’yı etkilemiştir. -------------------- www.tariheglencesi.com Hazarların baskısı sonucunda Tuna ve İtil olmak üzere ikiye ayrıldılar. Tuna’ya gelenler zamanla Hıristiyanlığı kabul ederek ve Slavlara karışarak benliklerini yitirdiler. İtil kolu Müslüman tüccarların etkisiyle İslamiyeti kabul etti..Batu Han zamanında Moğollar tarafından yıkıldılar. Kazan Türkleri adıyla bilinirler. ---------------------------- IX.yüzyılda Ural ve İtil bölgesinden bugünkü yurtlarına geldiler. Balkanların Germenleşmesini önlediler. Hıristiyanlığı kabul ederek benliklerini yitirdiler. ------------------------ Göktürklerin yıkılmasından sonra Türk boylarını bir araya getirerek devletlerini kurdular.. Emevilerle mücadele ederek Mavera-ünnehir bölgesindeki Türkleri ve yerli halkı Emevi saldırılarına karşı korudular.Böylece Soğd alfabesinden yararlanarak bir Türk alfabesi yaptılar. Karluklar tarafından yıkıldılar. ---------------------------- XI.yüzyılda Balkanlara ulaştılar. Bizanslılar tarafından Peçeneklere karşı kullanıldılar. 1239’da Moğol saldırılarıyla yıkıldılar. Ruslarla mücadeleleri İgor destanının,Oğuzlarla mücadeleleri Dede Korkut Hikayelerine konu olmuştur. ------------------------- Uygurlar ve Basmillerle Kutluk (II.Göktürk) Devleti’nin yıkılmasın-da etkili oldular. Talas Savaşı’nda Müslüman Arapların yanında yer alarak Orta Asya’nın Çinlileşmesini önlediler. İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyudur. İlk Türk-İslam Devleti Karahanlıların kurulmasında etkili oldular. ------------------------------ Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı belgeleridir.Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin-dir. Devletin ve halkın karşılıklı görevlerini belirtir. Türk kültürü ve medeniyeti hakkında bilgi verir. Sosyal devlet anlayışından bahseder. ---------------------------- www.tariheglencesi.com Uygurların yerleşik hayata geçmelerine yol açtı. Edebiyat,sanat,bilim ve mimarinin gelişmesine yol açtı. Hayvancılığın yerini tarım ve ticaret aldı. ---------------------- Türklerle ilişkileri Hz.Ömer zamanında başlamıştır.Talas Savaşı’nda Çinlilere karşı Türklerin desteğini almışlardır. Maveraünnehir’e hakim olabilmek için Türgişlerle mücadele etmişlerdir. ------------------------- Çinden başlayarak Suriye ve Anadolu’ya kadar uzanıyordu. Hakimiyeti için Çin ve Türk devletleri arasında rekabet olmuştur. Türk inancına göre hükümdarlara yönetme yetkisi Gök Tanrı tarafından veriliyordu.Buna kut deni-yordu. Kurultay önemli konuları görüşen meclisti. Hükümdarın eşi Hatun’da devlet işlerinde önemli rol oynamıştır. Ülke,hanedanın ortak malı olduğu için taht kavgaları çok olurdu. ------------------------------ ---------------------- Akhunların kurulması ile Türklerle ilişkileri başlamıştır. Göktürklerle anlaşarak Akhunları yıkmışlardır. İpek Yolu sebebiyle Göktürklerle araları açılmıştır. ------------------------- Asya Hunlarının egemenliği altında yaşamışlardır. Uygurlardan geniş oranda etkilenmişlerdir. Bazı bölgelerde Türklere karışarak Türkleşmişlerdir. ---------------------- www.tariheglencesi.com Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. Asya Hun Devleti…………………………………………………………………………… Avrupa Hun Devleti…………………………………………………………………………. Akhun Devleti…………………………………………………………………………………. Ötüken………………………………………………………………………………………. Sasaniler……………………………………………………………………………………. Karakurum……………………………………………………………………………………. Doğu Roma İmparatorluğu……………………………………………………………………. ……………. ……………………………………………………………………………………. Çin Seddi……………………………………………………………………………………. KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN'IN MORA VALİSİ BALİ BEY'E FERMANI "Her iyiliğin kaynağı adalettir.Adil olmayan kişinin elinden çıkan iş,kötü iştir. Peygamberiıniz s "Bir günün adaleti yetmiş yıllık ibadetten üstündür" buyurmuştur.Öyle insanlar var kimilerinde fırsat yok iken salih, abid ve zahit görünürler,ellerine fırsat geçince nemrut kesilirler, ..Hizmetinde kullandığın adamların dış hallerine aldanma!Mala muhabbet göstereni devlet hizmetinde kullanma! Zira o adamlar ki,Allah'ın bana emanet ettiği halkı ezerler,Kıyamet günü sorumlu benim!... Ey Gazi Bali Bey ; mansıbımın geliri masrafıma yetmez diye gam çekme.Ne dileğin varsa benden iste.Sana emanet ettiğim askerlerimin ve tebamın gençlerini evlat,ihtiyarlarını baba,yaşlılarım da kardeş bil...Bilhassa fukaraya şefkat ve muhabbetle ihsan kapılarım aç..." www.tariheglencesi.com Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. Karabalgasun…………………………………………………………………………… Turfan…………………………………………………………………………. Aral Gölü…………………………………………………………………………………. Orhun………………………………………………………………………………………. Selenga……………………………………………………………………………………. www.tariheglencesi.com 12 İLK TÜRK DEVLETLERİ 7 2 10 1 2 3 4 6 4 5 1 9 6 3 11 7 8 8 9 1 0 1 1 5 1 2 1 3 1 4 Soldan Sağa : 1-1Türklerin İslamiyet’e geçmesini sağlayan savaş 2- Orta Asya’da kurulan tarihte bilinen ilk Türk Devleti 3- İslamiyet’i ilk kabul eden ve Karahanlı Devleti’nin kuruluşunda etkili kavim 4- 552 5 yılında Türk adıyla kurulan ilk Türk Devleti 5- Çinlilerle Türkler arasındaki mücadelenin ana konusu olan ticaret yolu 6- Göktürk kağanlarından 7- 1000’li yıllarda Hıristiyanlığı kabul ederek Türk benliğini yitiren, Balkanların Cermenleşmesini önleyen Türk kavmi 8- İlk düzenli Türk ordusunu kuran, vatan düşüncesini ilk defa ortaya atan Asya Hun hükümdarı 9- Avrupa’dan başlayıp Karadeniz’e ulaşan bir nehir 10- Türk devletlerinden bazılarının yurt tuttuğu bölgedeki ırmaklardan 11-Göktürklerin türediklerine inandıkları soy 12- Büyük Selçuklu,Türkiye Selçuklu ve Osmanlı Devleti’nin kuruluşunu sağlayan boy 13-II.Göktürk Devleti’nin kurucusundan dolayı verilen ad 14-Büyük Bulgar Krallığı’nın kurucusu 15- Alp Er Tunga destanı da olan, bilinen ilk büyük Türk topluluğu Yukarıdan Aşağıya : 1- Uygurların kabul ettiği ve hayvan ürünleri yemeyi ve savaşmayı yasaklayan dini inanış 2- Balamir tarafından kurulan ve Bizansla Margos,Anatolios Barışı,Roma İmparatorluğu ile Katalanum Savaşı’nı yapan Türk Devleti 3- Attila’nın Bizans’la yaptığı ilk barışı 4- Avrupa Hun Devleti’nin dış siyasetini büyük oranda belirleyen hükümdar 5- 552 yılında Göktürkler tarafından yıkıldıktan sonra Macaristan merkez olmak üzere 562 yılında bir devlet kuran ve İstanbul’u iki defa kuşatan Türk boyu 6-İlk defa yerleşik hayata geçen Türk topluluğu 7-Türklerin kutsal başkenti 8- II.Göktürk (Kutluk) Devleti’nde Kutluk’un ve Bilge Kağan’ın vezirleri 9- Museviliği kabul eden Türk topluluğu 10- Askeri vali 11- İlk Türk denizcisi 12- Adalet örgütü Biz de demire çelikle cevap veririz Attila, Katalanum Savaşı’ndan evvel Bizans’a bir elçilik heyeti göndererek yıllık vergisini istedi. İmparator Marcianus Attila’ya şu cevabı verdi: -“Ben, altını dostlarıma veririm,başkalarına vereceğim sadece demirdir.” Buna kızan Attila bir yandan savaş hazırlığı yapıyor ve bir yandan da Marcianus’a şöyle cevap veriyordu: Hiç merak buyurmayın haşmetmeap! Pek mağrur ve şımarık olan III.Napolyon , Sultan Abdülaziz ile buluşacaktı. Fuad Paşa’da ona refakat için Elize Sarayı’na gelmişti. Fransa teşrifat nazırı, krala vaktin geldiğini hatırlatınca Napolyon, Fuad Paşa’nın orada olduğunu unutup, „Biraz beklesin ,ne çıkar!“ diye çıkışmış;sonra da Fuad Paşa’yı görüp mahçup olmuştu. Telafi için Paşa’ya dönüp: -Aman Paşa! Sakın zat-ı şahaneye söyleme!deyince Paşa taşı gediğine koymuştu. -Hiç merak buyurmayın haşmetmeap! Hiç zat-ı şahanenin sizin hakkınızda söylediklerini haber veriyor muyum? www.tariheglencesi.com 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1-Mete'nin mensubu bulunduğu Türk devleti. -------------------------------2-İslamiyet'ten önce Türklerde devlet müşaviri, aygucı. Üge 3-İslamiyet'ten önce Türklerde cenaze merasimi.— 4-İslamiyet'ten önce Türklerde miras payı. Ülüş 5-Avrupa'nın bugünkü etnik yapısının oluşmasını sağlayan olay. --------------------------------6-Museviliği kabul eden, Karadeniz'in kuzeyine hakim olmuş Türk boyu. ----------------------------7-Yerleşik hayata geçen ilk Türk boyu. ------------------8-Bir Moğol kavmi. ---------------9-Ötüken Uygurlarının yıkılmasından sonra kurulan iki Uygur devletinden biri. — -------------------------------10-Maveraünnehir'e yerleşmeye çalışan Müslüman Arap devleti. -------------------------11-Bulgarların kurduğu bir devlet. ---------------------------12-Orta Asya'da bir ırmak………….. 13-İslamiyet'ten önce Türklerde devlet. 14-Arapların Maveraünnehir'e girmesini engelleyen Türk boyu. ---------------------------15-Çinlilerle mücadelenin en önemli sebebi olan ticaret yolu. .................................... KİMDE TEFEKKÜR VARSA, 0 KİMSE İÇİN HER ŞEYDE İBRET VARDIR. Mevlana Celaleddin-i Rumi Svendai Rus knezi Vladimir ile Peçenek başbuğ Svendal 988 yılında Trubej nehri kıyılarında karşılaştılar. Nehri bir tarafın da Ruslar,öteki tarafında da Peçenek Türkleri bulunuyordu.İki tarafında savaşabilmesi için,iki taraftan birinin nehri geçmesi şarttı.Ancak iki tarafta nehri geçip savaşmaya cesaret edemiyorlardı.Uzun bir bekleyişten sonra Peçenek başbuğu Svendal5nehrin kıyısına gelip şöyle bağırdı: "Sen kendi adamlarından birini seç,bende seçeyim.Onlar huzurumuzda vuruşsunlar.Eğer senin adamın galip gelirse,üç sene savaşmayacağız.Eğer benim adamım galip gelirse,üç sene savaşacağız." Rus knezi teklifi kabul etti. Tarihi kaynaklara göre Rus pehlivanı,Peçenek pehlivanın pençeleri arasında can vermişti. Bari su içsinler Romalılar savaşa giderken kafes içinde kutsal saydıkları piliçleri de beraberinde götürürlerdi.Şayet piliçleri ka-fes içindeki yemleri yememiş iseler,bu hayra alamet sayılmazdı.Klodius zamanında Drepene savaşma giden Romalılar,piliçlerin yemlerini yemediklerini İmparatora bildirince,Klodius: -"Mademki yem yemiyorlar,bari su içsinler" diyerek hayvanları denize attı. Böyle durmazdın Aristo öğrencilerinden birine bir mesele tarif ettikten sonra der ki; -Anladın mı? -Evet. -Ama senin anladığına delalet eden bir işaret göremiyorum. -O işaret nedir? -Güleryüz. Anlamış olsaydın, sevinirdin.Böyle durmazdın. www.tariheglencesi.com İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Soldan Sağa: 1-Milli adımızla kurulan Türk devleti-Tarihte bilinen ilk Türk devleti-Bir Bağlaç-Tersi,bir çalgı 2-Genel olarak çayırlar-Katı bir şekilde yönetim oluşturma-Bir nota-Bir bitki- Mektuba yapıştırılır-Rey 3Türkiye’nin uydusu- Bir isim-Kırım yarımadasında bir kale-Bir yiyecek- 4-Taşıt-Tersi,siyah-Eski bir silah türü -Eski bir edebiyat türü(ölenin arkasından söylenirdi)5-Teki! ikinci şahıs-Yazı yazan kitap yazan kişi-Hunlardan sonra Avrupa'ya göç eden Türk kavmi 6-Hayvan barınağı-Güneşin doğduğu vakit-Satrançta oyun bitişi-Uzak doğuda bir güreş çeşidi 7-Eskiden hayvan hastalıklarına verilen ad-Osmanlının , Portekiz saldırılarına karşı yardım ettiği Endonezya devleti-Bir hayvan-Bir meyve-Arapça'da olumsuzluk ön eki 8-Göktürk Devleti'nin kurucusu-II Göktürk(Kutlıık)Devleti'nin kurucusu-Kıyafet- 9-İlerisi-Sessizlik,susma-Tok olmayan -Ermeni terör Örgütü-Bir yağış türü 10-Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nin kısa yazılışı-İlimle ilgili - Eski Mısır'da güneş tanrısı-Orta Asya'da bir nehir 11 -Bir gübre çeşidi-Avarlardan sonra Avrupa'ya göç eden bir Türk kavmi-Eski Türkçede cennet- Yunanlıların Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlama düşüncesi 12-Tersi, ilgi-Beyaz-Asya Hun Devletinin bilinen ilk hükümdarı 13-Seri bir şekil de kendi kendine çalı şan-Saçımızı tarar-Tersi,ilave - Genel olarak çayırlar 14-Engel-Avrupa milletlerinin oluş-masını sağlayan göç-Ced 15-Bir isim-Tersi,bir Frank kralı-Avrupa Ekonomik Topluluğu-Bir gezegen-Kötü bir olay karşısında ortaya çıkan vücut hare-ketsizliği 16-Tersi,evin giriş bölümü-ilave-Uzaklık ifade eder 17- Kavimler göçü sırasında Hunların başında bulunan hükümdar-Eski bir edebi tür- Hah. yaratıcı-Doğu Roma imparatorluğu 18-İyon şehir devletlerini kuran kavim-Kabaca evet-Tersi, inleme-Tersi,su-Bir kişinin toplumdaki konumu-Rey 19-Rad kelimesinin sessizleri - Sanayi de işi en iyi bilen kişi-Bir nota-Gözlem-Bir isim 20-Avrupa Hun Devleti'nin diğer adı-Avrupa Hun Devleti hükümdarlarından- ÜSTTE MAVİ GÖK ALTTA YAĞIZ YER YARATILDIĞINDA,İKİSİNİN ARASINDA İNSANOĞULLARI YARATILMIŞ. İNSANOĞULARININ ÜZERİNE ATALARIM DEDELERİM BUMİN HAKAN VE İŞTEMİ HAKAN TAHTA OTURMUŞ TAHTA OTURARAK, TÜRK HALKININ DEVLETİNİ VE YASALARINI YÖNETİVERMİŞ,DÜZENLEYİVERMİŞLER. Kül-tekin yazıtı doğu yüzü www.tariheglencesi.com 25 Yukarıdan Aşağıya: 1-Avrupa'ya göç eden Germen kavimlerinden-Bir nota-Bir Uygur hükümdarı-Tersi, telefonu hitabı-Tersi,eski dilde su 2-Türklerin İslamiyet'ten önceki kutsal başkenti-Bir gezegen-Türkiye'nin Avrupa yakası 3-Asya Hun hükümdarlarından-Yazma kenarlarındaki süsleme-Bir nota 4-Erkek keçi-İlaç-Tersi, görevden alma-Tersi,türkü 5-Talih-Gözleri görmeyen-Övme 6-Tersi, bir isim-İslamiyet'ten önce Türklerde meclis 7-Gök Tanrı'nın yönetim hakkını hükümdara vermesi-Karda kayma-Hayvan barınağı-Orta Asya'da bir ırmak 8Lal kelimesinin sessizleri-Bir kuş cinsi-Özellikle toprak ve cam sanayi-sinde kullanılan bir madde-Bir kürk hayvanı 9- Bayıltıcı bir gaz-Lezzet-Anadolu ajansının kısaltması-Uzaklık ifade eder 10-Gözlem-Merkez kelimesinin kısaltması-Suç,hata 11-Eski dilde su-Tersi,bir hayvan-Atik ol an-Tersi ,ormanda avlanma işi 12-Orta Asya'da bir dağ-İlk Türk milliyetçisi kabul edi-lir-Yanardağ püskürtür-Bir nota 13-Tersi,bir kürk hayvanı-İslam’a uygun yapılan iş-Bir ırk-Genel olarak çayırlar-Vilayet 14-Üye-Eskiden Türklerde ce-hennem kavramı-Orta Amerika'da bir takımada 15-Bölüm.parça-Tersi,yüksek yerlerde bir yağış türü-Güreşte bir oyun-Bir meyve 16Asya'da bir göl-Fasıla-Eski dilde su-Bayıltıcı bir gaz-Eski dilde su 17-Irak-Model,tarz-Gelir getiren mülk-Öğüt veren kısa hikayeler 18-Tersi,bıçak kılıfı-Tersi,bir yiyecek-Doğu-Galyum'un simgesi-Lezzet 19-Kuzu sesi-En küçük yerleşim yeri-Garp 20-Çinlilerle Türkler arasında mücadeleye sebep olan ticaret yolu-Tersi,küçük bir eşkıya grubu-Kamu İktisadi Kuruluşlarının kısaltması 21 -İsrail'de bir göl-Merkez kelimesinin kısaltmasıTersi,bir yiyecek türü-Şan, nam -Tersi,üzmekten emir 22-Bir organımız-Tersi,bir kürk hayvanı-Kalın yün kumaş-Bir deterjan markası-Uzaklık ifade eder-Birleşmiş Milletlerin kısaltması 23-Sağlam-Utanma duygusu-Bir başkasını rahatsız eden-Şaşırma ifadesi 24-Bir nota-Galyum'un simgesi-İslamiyet'ten önce Türklerin en büyük komşusu-f ersi,genel olarak~çayırlar-Ahir,bitiş 25-Yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğu-Akıl-Küçük Karadeniz tekkesi-İslamiyet'ten önce Türklerde cenaze merasimi GENÇLER, YAŞLILARIN APTAL OLDUKLARINI SANIRLARAMA YAŞLILAR, GENÇLERİN APTALLIK YAPTIKLARINI BİLİRLER George Chapman TARİH YAZILISINDAN İNCİLER - İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK TARİHİ Soru:Uygurların Türk tarihindeki önemi nedir? Cevap: Tarihte ilk din değiştiren Türk devleti Uygurlardır. Katolik dinini kabul ettiler. Soru:Kurgan nedir? Ceavap: Toplu mezar Soru: Yuğ nedir? Yuğ: Mezar taşı. Cevap: Kızlara verilen başlık parası Soru:Türk destanlarını yazınız. Cevap: Fatih Destanı,II.Murat Destanı, Hz.Muhammed Destanı Soru: Balbal nedir? Cevap: Savaşta şehit düşen asker Cevap:Türklere eskiden güvenilmez kısmık diye verilen isimdir. Cevap: Mezarın başına yapılan direk. Cevap:Ölünün mezarına dikilen atının kemikleri. Cevap: Şehitlerin başına konan taş. Soru: Hatun kimdir? Cevap: Hanım demektir. Soru: Otağ nedir? Cevap: Atları otlayanlara denir. Soru: Bengü kelimesini bir cümle ile açıklayınız. Cevap: İlçeden büyük olan yerlere denir. Cevap: Attila çok bengü bir insandı. www.tariheglencesi.com İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Soldan Sağa: 1- İslamiyeti ilk kabul eden ve İlk Müslüman Türk devleti olan Karahanlıların kuruluşunda önemli rol oynayan Türk boyu – Türklerin İslamiyeti kabul ettikleri ve kağıdın İslam dünyasında kullanılmaya başlandığı savaş – Bilinen ilk Türk devleti 2- Nehir –Beyaz - Erkek ördek – 1939 yılında Atatürk’ün çalışamaları ile Türkiye’ye katılan bölge – Tersi, mavera 3- Türk Sanat Müziğinde bir makam – Eğitimle uğraşan kişi – Tersi, I.Murat ve II.Murat devrinde Haçlı ordularının yenilgiye uğratıldığı savaş 4- Gol kelimesinin sessizleri – Kişinin özellikle resmi işlerde kullandığı belirteci – Tersi, Mezopotamya uygarlıklarının bir çoğunun bağlı olduğu ırk – Nikelin simgesi – Yüzyıl 5-Temel, esas – Göktürk Devleti’nin kurucusu – Göktürklere ait destan – Araçlarda hareketin oluşmasını sağlayan temel birimlerden 6- Kolay olmayan – Polanyalı –Mühim olma – Tuna ve İtil olmak üzere iki kola ayrılan Türk boyu 7-Tersi, sessizlik – Radonun simgesi – Sır – Zor kelimesinin sessizleri 8- Bir işi yapmak için kullanılan araç- Hunlarda ilk Türk milliyetçisi kabul edilir- Bir haber ajansı – Tersi, bir soru eki – Mesajın ulaşmasını sağlar 9- Bir şeye bağlanma – Bir gıdanın bayatlaması sonucu çıkar – Uzaklık ifade eder – Ruslarla Kıpçaklar arasındaki mücadeleyi anlatan Rus destanı – Bir yiyecek – Bir bitki 10-Bir Kızılderili kabilesi – Türklerin kutsal kabul ettikleri başkentleri – Orta Asya’da bir dağ – İsim 11- Güneşin doğma vakti – Marka kelimesinin ilk hecesi – Bir kişiyi hatırlayan 12- Bir ek – Bir kürk hayvanı – İslamiyetten önce Türklerde mezar – Türklerle Çinliler arasındaki mücadelenin temel sebebi olan ticaret yolu 13- Bir Japon ismi –İlave – Bir nota – Tersi, bir şeye bağlanma – Lüks deniz teknesi www.tariheglencesi.com 14-Avrupa (Batı) Hun Devleti hükümdarlarından – Tersi,bir yağış türü – Bir bayan ismi – Geniş otlak – Tersi, futbolda topun kale çizgisini geçmesi 15-Tersi, kalsiyumun simgesi – Yemin,misak – Eski dilde su – Göktürklerde Bumin Kağan’a bağlı olarak batı bölgelerini yöneten yabgu – İslamiyetten önce ölülerin arkasından okunan şiirler,ağıtlar 16-Eski dilde su – Tersi, azı kelimesinin seslileri – Başlıca içeceğimiz – psikolojide içinde hazza ulaşmayı amaç edinmiş istek ve duygular diye tanımlanır – Saf ,temiz – Bir hastalık 17- Bir hükümdarlık unvanı – İkinci Göktürk devleti zamanında yaşamış vezir – Uygurların kabul ettiği din – Bir nota – Şal kelimesinin sessizleri 18- Bir erkek ismi – Fasıla – İstanbul Ticaret Odası – Tersi, gayrimeşru ilişki – Türkçede bir ek 19- Arapça’da halk – Bir ay – Sodyumun simgesi – Görüntüyü yansıtır – Bir Türk boyu – Utanma duygusu 20- Ağacın bölümlerinden – Tersi, bir hitap – Gelenek,örf – Tersi,bir erkek ismi – Beyaz 21- Kırgızlara ait destan – Tersi, eski dilde köpek – Küçük parça – Lityumun simgesi – Tersi, ağır, şekilsiz 22- Attila’nın Bizans’ın vergisini iki katına çıkardığı antlaşma – Bir cetvel türü – Rus hükümdarı – Tersi, Türk Sanat Müziğinde bir makam – Dört tarafı sularla çevrili kara parçası 23-Tersi, isim – Hastalığın sürekli hale gelmesi – Bir görevi yerine getirme – Tersi, bir çalgı aleti – Bir kişiyi görevden uzaklaştırma – Güreşte bir oyun – Ezmekten emir 24- Akıl – İlgi – Rönesans döneminde bir ressam – Tayin etme 25- Burgontlarla (Almanlar) Hunların savaşlarını anlatan Alman destanı – Bir soru eki – Bir teşhis hastalık yöntemi- Utanma duygusu- Fenike şehir devletlerinde Yukarıdan Aşağıya : 1-840 yılında Uygur Devleti’ni yıkarak devletlerini kuran Türk boyu – Avrupa’da kurulan ilk Türk devleti – Asya Hunlarının ikinci hükümdarı 2-Asya’da bir göl –Tersi, bir deniz aracı – Baryumun simgesi – Kilikya bölgesini oluşturan illerden 3- Tersi, semer kelimesinin sessizleri – Anadolu’da yapılan ilkçağ tapınağı –Dört tarafı sularla çevrili kara parçası Tersi, bir bitki – Eski dilde su 4- Güney Avrupa’da yaşayan bir ırk – Bir yiyecek – Akışkan olan – İnce kalın tahta 5- Tersi, kutu kelimesinin ilk hecesi – Birinci Dünya Savaşı’nda batıdaki muharebelerden – İslamiyetten önce Türklerde hakimiyetin Gök Tanrı tarafından verildiği inancı –Belirti – Ataya hitap – Sokullu’nun doğduğu kasaba 6-Çok olmayan – Tersi, bir meyve – Yüzyıl – Tasdik – Tersi, yöntem 6- Takma ad – Bir rüzgar çeşidi – Göktürklere ait kitabeler – Tersi, Avrupa’da bir nehir 8- İlkçağda İyon şehir devletlerini kuran uygarlık – Yüce, çok büyük – İsim – Arapça’da bir hitap – Tersi, olmaktan emir –Gümüşün simgesi 9-Bir meyve suyu markası – Yükselti – Şehirlerin etrafını çeviren duvar – Bir şeyin olmasına yardımcı olma 10- Bir erkek ismi – İlk Türk denizcisi – Göktürk hükümdarlarından – Arabaların serinlemesi için kullanılır 11- Asya Hun Devleti’nin bilinen ilk hükümdarı – Lityumun simgesi – Hakimiyet – Uzaklık ifade eder – Bir hayvan – Şehirlerin girişlerinde yer alan kemer 12- Tersi, Mısır yakınlarında bir çöl – İslamiyetten önce Türklerin komşu ülkesi – Muazzam,büyük,koca – Bir rakam – Mavera – Beyaz 13-Tersi, bir nehir aracı –Tersi, Kıbrıs’ta bir şehir – Tersi, bir bayan ismi – Taramaktan emir 14- Dost, arkadaş – Bir bitki – Akıl – Bir Uygur hükümdarı 15- İngilizce’de dişil o – Gam kelimesinin sessizleri – Tersi, ipliğin sarıldığı araç – Tersi,üstün tersi – Ela kelimesinin seslileri – Bir haber ajansı 16- Ana – Galyumun simgesi – Sodyumun simgesi – Peygamberimizi öven şiirler – Bir şeyleri koymaya yarayan duvara monte edilen araç 17- Bir hayvan – Tersi,bir İslam alimi ……..Sina - Fasıla – İslamiyetten önce Arap yarımadasında kurulan devletlerden – Beyaz – Artırma 18- Sarmaktan emir – Besmelenin başlangıcı – Emir – İlk Türk topluluğu 19- Yay kelimesinin sessizleri – Ulama,ilave etme – Dişte şişme,cerahat – Tersi, çok hassas olan,çekinen 20-Orman Genel Müdürlüğü – Küçük parça – Mısır’da güneş tanrısı – Bir Sabar hükümdarı 21- Küba’nın başkenti – Avusturya ve Rusya’nın 18.yüzyılın sonlarında Osmanlı Devleti’ni paylaşma tasarılarında Romanya çevresinde kurmayı düşündükleri devlet – Avrupa’ya göç eden zamanla Hıristiyanlığı kabul ederek benliğini yitiren Türk boyu 22-Bir kürk hayvanı – Tersi, Kur’an da bir sure – Tersi, aynısı – Dikkatsiz, sağa sola çarpan – Bir yiyecek 23- Tersi, yabancı bir futbolcu – Bir meyve –Tersi,jimnastikte bir hareket – Anne – Bir hayvan 24- Tersi, bir bitki – Bir Türk bölgesinin başkenti – İslamiyetten önce Türklerde aile – Yüksekokul 25- Türk adıyla kurulan İlk Türk devleti – Göktürklerden sonra Orta Asya’da hakim olan ve ilk defa yerleşik hayata geçen Türk topluluğu – Karadeniz’in kuzeyinde yaşamış Türk boyu Sen onu taşırsın. Sasani hükümdarlarından Andşir Babegan, tabibine -Bir günde ne kadar yemek yemeli?diye sordu. Doktoru: -Üç yüz gram kadar yeter, diye cevap verdi. Babegan: -Bu kadarcık şey insana ne kadar kuvvet verir ki? Diyerek bunu az bulunca, tabip şu karşılığı verdi: -Bu kadarı seni taşır. Bundan fazla olursa sen onu taşırsın. www.tariheglencesi.com 1500 Yıllık Ay Yıldızlı Türk Parası Göktürk Sikkelerinde Ay Yıldız Orta Asya’da yapılan kazılarda Göktürkler’e ait sikkeler bulundu. Sikkelerdeki ay-yıldız motofi, Türkler’in ay yıldızı İslamiyetten önce de kullandığının en somut kanıtı olarak gösteriliyor.Arkeologlar tarafından Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan’da yapılan kazılarda ortaya çıkarılan toplam 104 sikke, ilk olarak geçen yıl Kırgızistan’da yapılan uluslararası bir konferansta kamuoyuna duyuruldu.Altıncı ve yedinci yüzyılda basıldığı tahmin edilen ay yıldız motifli sikkelerin, Türk tarihindeki en eski paralar olduğu bildirildi.Sikkelerdeki ay yıldız motifleri ise, Türkler’in ay yıldızı İslamiyetten önce de kullandığının somut kanıtı olarak gösteriliyor.9 Eylül Üniversitesi Öğretim Görevlisi Yardımcı Doçent Doktor Yavuz Daloğlu şunları söyledi: “Bunlar Türk tarihi açısından ilk paralar ve bu paraların bizim tarihimiz açısından çok önemli bir özelliği olduğu gibi bizim uygarlık tarihimiz açısından çok önemli özellikleri var. Nedeni de Türkler’in gelişmiş bir uygarlıkları olduğunu, Türkler’in devletlerinin her türlü gereklerini yerine getiren unsurları içerdiğini görüyoruz. ARKADAŞ Eski Türklerde askerler savaşırken arkadan gelecek herhangi bir saldırıyı kontrol edebilmek için sırtlarını bir ağaca, kaya veya taşa vererek ok atarlarmış. Atalarımız genelde bozkır hayatı yaşadıkları için bu sırt dayanan nesne genelde bir taş veya kaya olurmuş yıllar sonra bu sırt dayanan taşın ismi ARKA-TAŞ’dan ARKADAŞ şeklinde dilimize yerleşmiş ve bugün bile güvenebileceğimiz bizi arkadan vurmayacak olan samimiyetine güvendiğimiz kişilere verdiğimiz isimdir. Soru: İslamiyetten önce Türkler komşularına hangi ürünleri satmışlardır? Cevap: Pamuk,su, et ürünleri, şeker pancarı, elma, armut, şeftali Soru: Sagu kelimesini bir cümle ile açıklayınız. Cevap: Askeri birliktir. Cevap: Bugünkü milletvekilleri. Soru: Urug kelimesini bir cümle ile açıklayınız. Cevap: İlk Türk devletlerinin kumuş olduğu bir mahkemedir. Soru: Koşuk kelimesini bir cümle ile açıklayınız. Cevap: Savaşlarda takılan alet. Soru: Toy kelimesini bir cümle ile açıklayınız. Cevap: Genç Cevap: Genç,olgunlaşmamış. soru:Türklerin kullandıkları takvimler cevap:Yılan takvimi,fil takvimi soru:Kurgan nedir? cevap:Kalın halatlara denir. www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com IV.ÜNİTE :İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com Hz.Muhammed Dönemi Olayları …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… Hz.Ebubekir …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… Hz.Ömer …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… Hz.Osman …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… Hz.Ali …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………. ………… …………… ……………. Emeviler Devri Olayları …………….. ………… …………… ……………. www.tariheglencesi.com Aşağıdaki savaşların kimler döneminde yapıldığını (x) işaretleyiniz. Savaşlar Yermük Ecnadin Nihavend Sıffin Köprü Kadisiye Cemel Hz.Ebubekir Hz.Ömer Hz.Osman Hz.Ali Hz.Muhammed Dönemi Olayları …………………………… …………………………… ………………………… Hz.Ebubekir …………………………… …………………………… …………………………… ……………………. Hz.Ömer …………………………… …………………………… …………………………… ………………….. Hz.Osman …………………………… …………………………… …………………………… …………………….. Hz.Ali …………………………… …………………………… …………………………… ……………………… Aşağıda verilen tarihlerin uygun karşılığını yazınız. 571………………………..610……………………………622…………………………… 630……………………… 632……………………………661……………………… 750-………………………751-……………………………………………………..… Emevilerle İlgili 5 özellik yazınız. ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………… Abbasilerle İlgili 5 özellik yazınız.. ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………… “Sana muasır bir vücut olamadığımdan dolayı müteessirim ey Muhammed!..Muallimi ve naşiri bulunduğun bu kitap senin değildir; O İlahi’dir. Bu kitabın Allah’tan olduğunu inkar etmek müspet ilimlerin batıl olduğunu ileri sürmek kadar gülünçtür.” Bismark www.tariheglencesi.com Kurumlar Hz.Ömer Devri Emeviler Devri Abbasiler Devri ……………………… ……………………… ……………………. ……………………… ……………………… …………………….. ……………………… ……………………… ……………………… TARİH YAZLISINDAN İLGİNÇ CEVAPLAR Soru: Kadiye savaşı kimlerle yapılmıştır? Cevap: Kadisiye savaşını Kıpkıçlılar yapmıştır. Soru: Kurtuba neresidir? Cevap: Endürüst Emevi devletinin başkenti. Soru: Medeni nedir? Cevap: Akıllı uslu anlamındadır. Cevap: Medeni=Durumu Soru: Eyyamü’l Arab nedir? Cevap: İslamiyetten Önce İslam Tarihi Soru: İlk müslümanları yazınız. Cevap: Zeyd bin Köle Cevap: Hz.Adem,Hz.Havva, Hz.İbrahim Cevap: Hz.Bekir, Hz.Seyit Cevap: Peygamberimizin karısı, peygamberimizin amcasının oğlu ve peygamberimizin amcasının arkadaşının oğlu. Soru: Vaha nedir? Cevap: Çöllerde bulunan serin, gölgelik yer. Cevap: Cennette bulunan su birikintileri. www.tariheglencesi.com Aşağıda boşlukları uygun şekilde tamamlayınız. 1-Arabistan’da şehirde yaşayanlara ………………..,çöllerde yaşayanlara ……………………………..denirdi 2- Yine bir gün………………………… dağındaki mağarada iken,Cebrail Ona “Ey Muhammed!Yaratan Rabbinin adıyla oku !”diyerek Allah(c.c)’ın emirlerini bildiriyordu.(610) 3-Kureyş’in kini ve baskısı yüzünden . Müslümanların bir kısmı Peygamberimizin de müsaadesi ile ………………………………………..göç ettiler(615). 4-Göç eden Mekkeli Müslümanlara………………onlara yardımcı olan Medineli Müslümanlara da ……… adı verilmiştir. 5- ……………………………………Medine’de İslam Devleti’nin temelleri atılmıştır. 6-…………………… Müslümanların ilk zaferidir. Cesaretlerini ve kendilerine güvenlerini artırmıştır. 7-…………………………………… Müslümanlar ilk yenilgilerini almışlardır. Peygamberimizin amcası Hz. Hamza bu savaşta şehit düşmüştür 8-……………………………. teklifi ile Medine’nin açık olan bölümlerine hendekler kazarak savunma savaşı yapılmıştır. Başarılı olamayan Mekkeliler geri çekilmek zorunda kalmışlardır 9-…………savaşı Mekkelilerin son kez Medine’ye gelişleridir. Bundan sonra Müslümanlar Mekke üzerine gideceklerdir. 10………………………………. Antlaşması ile,Mekkeliler Müslümanları siyasi bir güç olarak tanımışlardır 11- ……………………………… Medine-Şam ticaretini tehdit etmeleri üzerine Yahudiler üzerine yapılmıştır 16- ………………………….. Bizans kuvvetleriyle yapılan ilk savaştır. Müslümanlar büyük kayıplar vermiştir. Halid bin Velid fazla zayiat vermeden Müslümanları geri çekti. 12- ……………… fethiyle Müslümanlar ekonomik olarak güçlendiler. Çünkü ticaretle uğraşıyordu. Mekkeliler İslamiyet’i kabul etti. 13-……………………………….. Bizans’tan bir saldırı geleceği haberi alınması ve çevredeki kabilelere bir göz dağı verme düşüncesiyle yapılmıştır. Haberin doğru olmadığı anlaşıldığı için seferden dönülmüştür. 14-632 yılı başında Hz.Muhammed hayatını gayesine ulaşmış olmanın huzuru ve mutluluğu içerisinde,Hac görevini ifa etmek üzere Mekke’ye hareket etti. Buna İslam tarihinde “…………………………….” denir. 15-Hz.Ebubekir’in iki yıllık hilafeti İslamiyetten dönenler ve peygamberlik iddia edenlerle mücadeleler içinde geçmiştir.Buna…………………………………….” denir. 16-………………………..döneminde,yalancı peygamberlerle mücadeleler sırasında pek çok hafızın şehit düşmesi üzerine, Hz.Ömer’in de teklifi ile Kur’an-ı Kerim bir kitap haline getirildi. Buna mushaf adı verildi. 17- …………………………Devri İslamiyetin dağılmasının önlendiği ve derlenip toparlandığı bir dönem olmuştur 18-. …………………dönemi geniş fetihler dönemidir 19-………………………savaşında Sasani ordusu yenilgiye uğratıldı, Sasani Devleti yıkıldı ve İran Müslümanların eline geçti. Böylece Türklerle Müslüman Araplar komşu oldular 20-………………………savaşı ile Bizans ordusu yenilgiye uğratılmış, Kudus dahil Suriye kapıları Müslümanlara açılmıştır. 21-655 yılında Finike açıklarında deniz savaşında İmparator Konstans’ın idare ettiği Bizans donanmasını mağlup etti.Bu savaşa ……………………deniz savaşı denir. 22-…………………………………. zamanında Kur’an-ı Kerim çoğaltılarak,önemli merkezlere gönderildi. 23-……………………………. hilafeti esnasında Suriye valisi Muaviye,Suriye sahillerinde ilk İslam donanmasını kurarak Kıbrıs’a (649)ve diğer adalara seferler düzenledi. 24-…………………………….. halifeliği hep iç karışıklıklarla geçti ve dışarıda fetihler yapılamadı. 25-Hz.Ali ile Kufe yakınlarında yapılan savaşı Hz.Aişe kaybetti.Hz.Talha ve Zübeyr şehit oldu.Bu olaya …………………………………………denir. 26- Hz. Muaviye, Hz.Ali’nin halifeliğini tanımadı. Bu sebeple aralarında …………………Savaşı meydana geldi 27………………………………………. İslam da ilk ayrılıkların ortaya çıkmasına yol açmıştır 28………………………..Halifelik saltanat halini almıştır 29-……………………. olayı.ile Peygamberimizin torunu,Hz.Ali’nin oğlu Hz.Hüseyin’in halife I.Yezit tarafından şehit edilmesi (10 Muharrem 680) Bu olay İslamdaki ayrılıkları daha da belirginleştirmiştir. 30-İslam tarihinde ilk kez İstanbul ‘un kuşatılması…………………………..devrinde gerçekleşti. www.tariheglencesi.com 31-İlk paranın basılması………………………devrinde. gerçekleşti 32-Arapçanın resmi dil haline getirilmesi ………………………… devrinde. gerçekleşti 33- Franklarla yapılan ……………………………….. savaşında mağlup olunmuş ve Müslümanların batıdaki sınırlarını belirlemiştir. Bu sınır Pirene dağlarıdır.34- Emevilerin yıkılışının en önemli sebebi …………………………………………….. 35- Emevi ailesinden Abdurrahman adındaki kişi kaçarak İspanya’ya geçmiş ve orada ……………………….Emevi Devletini kurmuştur. 36-…………………………….en önemli rolü İslam Medeniyetini batıya taşımalarıdır. Kurtuba ve Toledo şehirleri önemli bilim merkezleriydi. 37-1031 yılında Endülüs Emevi Devleti yıkılınca pek çok küçük devletçik ortaya çıktı. Bu devletlere …………………………………….…….denir. 38-Emevi Hanedanını yıkılmasında .Abbasilerin kurulmasında……………………………………… ayaklanması etkili olmuştur. 39…………………………………… fetihlerden daha çok bir bilim ve kültür devri olmuştur. Bilhassa tercüme faaliyetlerine önem verilmiş,Yunan,Hint,İran eserleri Arapça’ya çevrilmiştir 40-Yunan,Hint,İran eserleri Arapça’ya çevirmek için El-Me’mun tarafından .........................................açılmıştır. 41-Abbasiler ile .Çinliler arasında yapılan ………………….savaşında Türkler Müslüman Arapların yanında yer almışlardır. 42–İslam tarihinde ilk medreseler,vezirlik ve geniş anlamda divan teşkilatı ………………………… döneminde oluşturuldu. 43-Abbasile………………………………………saldırıları sonucu yıkıldı (1258 44- İslam Medeniyeti en çok batıyı etkilemiştir.Bilhassa ……………………………aracılığıyla Avrupa’ya taşınmıştır. 45- Dört Halife Devrinde halifeler seçimle iş başına geldiler.Bu döneme........................................................denir. 46-………………devrinde sınırlar genişleyince yeni müesseselere ihtiyaç duyuldu.Önemli merkezlere valiler atandı.Adalet işlerini görmek amacıyla kadılar atandı.Hazine oluşturuldu (Beytü’l Mal).Divanü’l Cünd (Ordu Divanı) kuruldu. 47-.................................................................. Devri’nde vezirlik önemli bir görev haline geldi 48-.İslam hukukunun kaynağı .......................................... 49- Emeviler döneminde halk dört sınıfa ayrılmıştı: ................................................................................................. 50- İslam Devleti’nde ilk para...................................devrinde basılmıştır. 51-İslam Devleti’nin önemli gelir kaynakları şunlardır:................................................................................. 52-................................................. zamanında Arapça resmi dil haline gelmiştir 53- Abbasiler Devri’nde El-Me’mun döneminde kurulan .........................................................Eski Yunan ve Roma eserlerini tercüme etmesi,etkili olmuştur. TARİH YAZLISINDAN İLGİNÇ CEVAPLAR Soru: Beyt’ül Mal nedir? Cevap: Hükümdarın gelirlerini saklamak amacıyla kurulmuş hazine bonosu. Soru: Haraç nedir? Cevap: Zorla alınan değerli varlık. Soru: Firavun kimdir? Cevap:Hz.Musa ile savaşan kimse. Soru: Nihavent Savaşı kimler arasında olmuştur?Önemi nedir? Cevap: Emeviler ile B.Selçuklular arasında olmuşutr. Önemi: Büyük Selçuklu Devleti yendi. Soru: Ensar kelimelerini birer cümle ile açıklayınız. Cevap: Ensar: Mekkelilere yardım edenlere ensar denir. Cümle: Peygamberimizde ensardır. Soru: Hacerü’l Esved kelimesini birer cümle ile açıklayınız. Cevap: Hz.Muhammed’in elini yıkarken gördüğü taştır. Cevap: Peygamberimiz bir gün Kabe’den çıkarken gurup başları Hacerü’l Esved taşını biz kaldırıp koruz demişler. Buna kimse razı olmadı. Peygamberimizde orada hakemlik yaptı, bu olaya denir. Bütün gurup başlarını toplayıp rahatsızlık olmasın diye kaldırttı. Cevap: Kara taştan yapılan taş. Hacerü’l Esved: Kabenin en önemli taşının adıdır. Cümle: Hacerü’l Esved taşını peygamberimiz yerine koymuştur. www.tariheglencesi.com Bu savaşla Bizans ordusu yenilgiye uğratılmış,Kudus dahil Suriye kapıları Müslümanlara açılmıştır. ---------------------- Peygamberimizin torunu, Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin’in halife I.Yezit tarafından şehit edilmesi (10 Muharrem 680) Bu olay İslam’daki ayrılıkları daha da belirginleştirmiştir. ----------------------- Emeviler, Abbasiler tarafından yıkılınca Emevilere karşı çok kan dökülmüştür. Emevi ailesinden Abdurrahman adındaki kişi kaçarak İspanya’ da bir devlet kurmuştur. Merkezleri Kurtuba idi. ---------------------- Emevi Hanedanını yıkarak devletlerini kurdular. Bu devir fetihlerden daha çok bir bilim ve kültür devri olmuştur. Bilhas-sa tercüme faaliyet-lerine önem verilmiştir. ------------------------- Hz. Muaviye, Hz. Ali’nin halifeliğini tanımadı. Bu sebeple aralarında savaş meydana geldi.Bu durum İslam da ilk ayrılıkların ortaya çıkmasına yol açmıştır. ------------------------- Döneminde Arapça resmi dil haline gelmiştir. Zamanla Arapça bilim dili haline geldi. İlk İslam parası basıldı. ---------------------- www.tariheglencesi.com Buna göre: -İki taraf 10 yıl müddetle birbirleriyle savaşmayacaklar. -İki taraf ta istedikleri kabilelerle antlaşmalar yapabilecek;fakat askeri yardımda bulunmayacaktı. Mekkelilerin Bedir yenilgisinin intikamını almak istemeleri. Müslümanlar ilk yenilgilerini almışlardır. Peygamberimizin amcası Hz.Hamza bu savaşta şehit düşmüştür. ----------------------- Mekkelilerin Hudeybiye Antlaşmasını bozmaları sebebiyle Hz.Muhammed 10 bin kişilik bir orduyla yürüdü. Fazla bir direnişle karşılaşmadan şehre girdi. ----------------------- Müslümanları ortadan kaldırmak isteyen Mekkelilerin bu amaçla bir kervan hazırlamaları; Müslümanların bu kervanın önünü kesmek istemeleri. ---------------------- Bu savaşta Sasani ordusu yenilgiye uğratıldı, Sasani Devleti yıkıldı ve İran Müslümanların eline geçti. Böylece Türklerle Müslüman Araplar komşu oldular. Bu savaşla Sasani ordusu yenilgiye uğratılarak Irak ele geçirilmiştir. ---------------------- ------------------------- www.tariheglencesi.com Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. Şam………………………………………………………………………………………………………………... Bağdat……………………………………………………………………………………………………………... Kudüs……………………………………………………………………………………………………………… Kufe……………………………………………………………………………………………………………….. Kıbrıs……………………………………………………………………………………………………………... Horasan……………………………………………………………………………………………………………. Avasım…………………………...…………………………………………………………………. ……………. Hayber……………………….……………………………………………………………………………………. Kurtuba……………………………………………………………………………………………………………. Gırnata…………………………………………………………………………………………………………….. Endülüs……………………………………………………………………………………………………………. Msır……………………………………………………………………………………………………………….. Mekke…………………………………………………………………………………………………………….. Medine…………………………………………………………………………………………………………….. www.tariheglencesi.com İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ 11 3 1 7 1 12 2 3 6 4 5 6 9 7 5 13 4 10 8 8 9 10 1 1 12 13 1 4 1 6 15 2 Soldan Sağa : 1- Mekkelilerin Müslümanları siyasi bir güç olarak tanıdıkları antlaşma 2- Hz.Ömer döneminde Sasanilerin ilk defa yenilgiye uğratıldıkları savaş(636) 3-Peygamberimizin ilk savaşı 4- Medinelilerin peygamberimize ilk biatı 5-Hindistan’da temeli eşitsizliğe dayalı sosyal bir örgüt 6- Peygamberimiz döneminde Bizans’la yapılan ilk savaş 7- Müslümanların yenilgiye uğradıkları ilk savaş 8- Peygamberimize güvenilir anlamında verilen unvan 9-Mekke’den Medine’ye göç edenlere yardım eden Medineli Müslümanlar 10- Mekke’den Medine’ye göç 11- Kur’an’da bir sure 12- Dört Halife Dönemi’nden sonra kurulan devlet 13 - Adaletiyle tanınmış ikinci İslam halifesi 14-Peygamberimizin ilk eşi 15- Peygamberimizin sözleri 16- Emevilerin Maveraünnehir’e girmesini engelleyen Türgiş hükümdarı Yukarıdan Aşağıya: 1- Abbasiler devrinde çıkan dini ve siyasi özellikli bir isyan 2- Hz. Hüseyin’in I.Yezit tarafından şehit edildiği olay 3- Mekkelilerin son defa Medine üzerine geldikleri sefer 4-Emevilerden sonra kurulan,İlhanlı hükümdarı Hülagü Han tarafından 1258 yılında yıkılan devlet 5-Mekke’nin fethinden sonra çevredeki müşrik kavimlerle yapılan savaş 6- Döneminde Kerbela Olayının meydana geldiği Emevi halifesi 7-Peygamberimizin dedesi 8- Mekke’yi yöneten kabile 9- Tarık bin Ziyad’ın İspanya’yı fethiyle(711) temeli atılan Abbasi Devleti’nin kuruluşundan kısa bir süre sonra (756) İspanya’da kurulan Emevi Devleti 10- Şehirli Arap 11- Kast Sistemi’nde pis işlerle uğraştıkları kabul edilen sınıf 12- Peygamberimizin annesi 13Mekke’den Medine’ye göç eden Müslümanlar Bir gün bir sahabi, Allah Resulü’nün huzuruna gelerek cahiliyeye ait bir canavarlığı şöyle dile getirmişti.: “ Ya Resulallah!Biz cahiliye devrinde kız çocuklarımızı diri diri gömerdik. Benim de bir kız çocuğum vardı. Annesine ‘Bunu giydir, dayısına götüreceğim ‘dedim. Hanımım dediğimi yaptı. Çocuk hakikaten dayısına gideceğini zannediyor ve cıvıl cıvıl koşuşuyordu. Elinden tutup daha önce kazdığım bir kuyunun yanına getirdim. Ona kuyuya bakmasını söyledim. O tam kuyuya bakayım derken, sırtına bir tekme vurdum ve onu kuyuya yuvarladım. Fakat nasılsa, eliyle kuyunun ağzına tutundu. Bir taraftan çırpınıyor, diğer taraftan da: ‘Babacığım üzerin tozlandı.’ Deyip elbisemi silmeye çalışıyordu. Buna rağmen bir tekme daha vurdum ve onu diri diri toprağa gömdüm.” Adam bunu anlatırken Allah Resulü ve yanındakiler hıçkıra hıçkıra ağlıyorlardı. Orada oturanlardan birisi “Be adam Resulallah’ı hüzün içinde bıraktın” deyince , Efendimiz adama: “Bir daha anlat dedi. Adam hadiseyi bir kere daha anlattı. Peygamberimizin gözünden süzülen yaşlar mübarek sakalından aşağıya akıyordu. www.tariheglencesi.com 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 1-Peygamberimizin Mekke'den Medine'ye göçü. ---------------------2-Peygamberimizin Mekkelilerle yaptığı ikinci savaş. — 3-İlk defa Hz. Ömer devrinde oluşturulan teşkilat. -----------------4-Halifeliği saltanat haline getiren sülale.--------------------5-Bizanslıların yenilgiye uğratılarak Suriye'nin ele geçirildiği savaş. -------------------------6-Türk asıllı bir hadis bilgini. --------------7-Tarık bin Ziyad tarafından fethedilen bölge. -------------------8-Hz. Hüseyin'i şehit ederek Kerbela olayına sebebiyet veren Emevi halifesi. ------------------------9-İspanya'da kurulan Emevi Devleti. ------------------10-Emevilerden sonra kurulan devlet. --------------------11-İran'ın ele geçirildiği ve Sasani Devleti'nin yıkıldığı savaş. ------------------------12-İbn-i Sina'nın geliştirdiği bilim dalı — 13-Kuzey Arabistan'da İslamiyet'ten önce kurulan bir devlet. -------------------------14-Medinelilerin Peygamberimize ilk biati. ----------------15-Emevilerin başkenti. — 16-El-Harezmi ile zirve noktasına ulaşan bilim dalı. -----------------------17-İlk İslam parasını basan ve Arapça' nın resmi dil olmasını sağlayan Emevi halifesi. 18-Kağıdın Çin'den Türkistan'a getirildiği şehir. ---------------------19-Kadisiye savaşıyla ele geçirilen bölge. — İNSANLARIN EN HAYIRLISI, AHLAKI GÜZEL OLANDIR. Hadis-i Şerif Delinin Biriyim Zalim Haccac, Abdullah bin Zübeyr'i şehit ettikten sonra Medine'ye gelir.Bu olay üzerine gelişmeleri İzlemek için Haccac tebdili kıyafet eder,yaşlı bir bedevinin şehirden içeri girdiğini görür. Kendisine der ki: -Ya Şeyh! Medine'de ne var yok? -Ah sorma, halleri pek yaman! -Ne oldu? -Ne olacak Abdullah bin Zübeyr gibi bir zatı şehit ettiler. -Kim etti? -Haccac denilen o Allahın belası,o zalim herif! -Ya Şeyh sen Haccac'ı görsen tanır mısın? -Hayır. -(Yüzünü açıp) İşte Haccac benim. -Ey kardeş sen de beni tanıyor musun? -Hayır. -Beni Amir kabilesinden delinin biriyim. Ne söylediğimize yaptığımı bilmem. Haccac İhtiyarın tedbirinden hoşlanır ve kendisini affeder. İşte Bende öyle Yaptım Bilginlerden birine edepsiz adamın biri saldırır ve tekme atar. Bilgin karşılık vermez. Görenler "Niçin mukabele etmedin" diye sorarlar.Bilgin şu cevabı verir: -Sizi bir hayvan tekmelese ne yaparsınız ? Hiç değil mi? İşte bende öyle yaptım. www.tariheglencesi.com İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Soldan Sağa:1- İspanya’da kurulan Emevi Devleti – Tıp alanında ünlü bilim adamının ikinci adı 2- Emevilerin kurucusu – Tersi, tatlı yiyecek 3- İlaç – Tersi, kuzu sesi- Tersi, bromun simgesi 4- Tersi, ihtiyaç için hayvan öldürme işi – Tersi, dünyanın uydusu –Bir işi yapan, işleyen, 5- Hayvan barınağı – Tersi, Hz. Hüseyin’in şehit edilmesine yol açan Emevi halifesi – Bir kürk hayvanı 6- Yardımlaşarak iş yapma – Bir nota 7Yarışmalarda, koşularda her bir bölüm – En kısa zaman dilimi – Kırmızı 8- Abbasi halifelerinden Harun………..– Bir bağlaç 9- On bir ayın sultanı – Bir çoğul eki Yukarıdan Aşağıya:1- Abbasilerden önce kurulmuş kurucusu Hz. Muaviye olan devlet 2- Hanefiliğin kurucusu İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin asıl ismi – Vücuttan çıkan bir tür sıvı 3- Tersi, isim – Tersi, onda bir oranında alınan vergi 4- Öz olmayan – El bombası o çekilince patlar 5- Tersi, vilayet – Gelecek – Uzaklık ifade eder 6- Aza – Dolaylı olarak anlatma 7- Şeb-i Aruz törenlerinde dönen kişi 8- Tersi, Fatih Sultan Mehmet’in oğlu – Hayvan barınağı 9- Peygamberimizin (s.a.v) hayatını anlatan eser 10- Vilayet – Vilayet 11- Bir meyve – Ermeni terör örgütü 12- Bağdat merkez olmak üzere Ebul Abbas Abdullah tarafından kurulan İslam Devleti. İçimde bir gurur hissettim ve onu öldüreyim dedim.” Hz.Ömer, hutbe esnasında bir ara, hiç münasebet yokken mevzuu değiştirir: “Ya ömer,der,daha dün baban Hattab’ın develerini güden bir çobandın”. Hutbeden iner. Sorarlar: Durup dururken bunu söylemeye sevk eden neydi? Cevap verir: “Aklıma halife olduğum geldi.” Başka bir gün,sırtında bir çuval dolaşıyordu. Niçin böyle dolaştığını soranlara: “İçimde bir gurur hissettim ve onu öldüreyim dedim.” Allah’ım sen onun yüzünü karart, boynunu kes ve kanını dök Bir gün Haccaa-ı Zalim şen tabiatlı, temiz itikatlı Kümeyl bin Ziyad’ı ihanet suçuyla, bir azap ve ceza ile bağlatıp meclisine getirir ve : -Benim hakkımda niçin yakışıksız sözler söyledin ve beddua eyledin ? der. Kümeyl inkar eder. Haccac: -Filan bağda, filan ve filanla otururken beni andığınız vakit sen “Allah’ım sen onun yüzünü karart, boynunu kes ve kanını dök” demedin mi? -Evet, ben o bağda, asma üzerinde, tam karşımda salkım koruk görüp ona baktım ve bu sözleri söyledim. Benim muradım koruğun durumu idi. Yoksa mü’minlerin emirine sövmek değildi, der. Haccac’a Kümeyl’in cevabı hoş gelip onu bağışladı. www.tariheglencesi.com İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Soldan Sağa: 1-Hz.Muhammed’in (s.a.v) dedesi – Bir nota 2- Bir yapıştırıcı markası – Eski dilde şaka 3Medinelilerin peygamberimize biat ettikleri yer – Ters, bir bayan ismi – Arabistan’da eskiden kullanılan bir dil 4- Peygamberimizin kazandığı ilk zafer – Bir çoğul eki 5- Tersi, bir nota – Kısaca bakınız – Hububat, buğday ve arpa cinsi bitkilere verilen ad 6- İslamiyet öncesi Arabistan’da kurulan devlet – Tümör – Artırma 7- Türkiye’nin uluslar arası trafik işareti – Allah’ın (c.c) esirgemesi,yardımı – Eski dilde köpek 8- Eklemek, ilave etmek – Komşu bir devlet 9- Yemeklere kattığımız hoş kokulu bir bitki – Ölümden sonraki alem – Tersi,cerahat 10- Kısaca Kara Kuvvetleri – Hz.Ömer döneminde 636 yılında Sasani Devleti ile yapılan savaş 11İrlanda Kurtuluş Örgütü – Tersi, Yüce Allah’ın insanlarla birlikte kendisine ibadet etmek için yarattığı görünmeyen varlık – Bir geyik türü 12- Pas – Farsça’da yeni 13- İslam tarihinde üçüncü halife – Tersi, kesilmiş olan - Kuzu sesi 14- Hz. Ali döneminde Hz.Muaviye ile yapılan savaş – Peygamberimizin hicret ettiği yer 15- Hz.İsa’dan önce – Hz.Ali döneminde Hz.Aişe ile yaşanan olay – Tersi, sıkıntı Yukarıdan Aşağıya : 1- İslamiyet’in ortaya çıktığı yarımada – Osmiyum’un simgesi 2-Pantolona takılır – Tersi, Hz.Ömer döneminde fethedilen ülkelerden 3- İsim – Eski Güney Amerika medeniyetlerinden – Mazhar- Fuat – Özkan üçlüsü 4- Bir acı bitki – İlave – Katışıksız 5- Hakimiyet, güç – Eski dilde kırmızı – Tersi,kama’nın kılıfı 6- Bir soru eki – İnleme – Bir cins değerli taş 7- Peygamberimizin ilk kaybettiği savaş – Mekke’den Medine’ye göç eden Müslümanlar 8- Sporda bir üst kademeye çıkma – Tersi, istek – Kuzu 9Donmuş su – Geçmiş olayları inceleyen bilim dalı – Kötü,fena 10- Tersi, bir göz rengi – Deriden yapılıp, ayağa girilen bir cins çarık – Ramazan’da yapılan bir ekmek çeşidi 11- Bir nota – Yüce Allah’ın bir ismi – “1300’lü yıllarda Gırnata (Granada)’da Yusuf Ebu’l Hallac tarafından yaptırılan, bir üniversitenin giriş kapılarından birinin nefis kitabesinde şunlar okunmaktadır; “Dünya hayatı şu dört şey üzerinde dayanıp durur.” 1-Hikmet sahiplerinin taşıdığı ilim; 2-Yetkili kimselerin göstereceği adalet; 3-İyi ve salih kimselerin duası; 4-Yiğitlerin cesareti; www.tariheglencesi.com İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Soldan sağa: 1-Peygamberimizin dedesi-Mısır ile Arabistan yarımadasında yer alan çöl ya da eski bir Müslüman bir Türk hekimi-Peygamberimizin göç ettiği şehir 2-Rütbesiz asker-Bir yapıştırıcı markası-Şaka-Üye-Doğu’da kullanılan bir kız ismi 3- Bir İspanyol ismi -Peygamberler şehri-Orta Doğu' da yaşamış bir kavim-Bir erkek ismi-İsim 4Brezilya'nın uluslararasında kullanılan plaka işareti-Gözleri görmeyen-Tersi, Müslüman bir astronomi alimi-Giyecekleri ısı yoluyla düzelten gereç 5-Latince'de üç-Eski Türklerde ağabey-Bağışlama-Dört Halife döneminden sonra kurulan ve halifeliği saltanat haline getiren sülale.devlet 6-Güney Arabistan'da İslamiyet öncesi kurulmuş bir devlet-İslam’ın beş şartından biri-Zulüm eden-Uzaklık ifade eder-Tersi,nam,şan 7-Türk Standartları Enstitüsü Kurumu -Kölelikten kurtulma-Gün ağarması-Savunma amaçlı yapılmış yapı 8-Utanma duygusu-Dilsiz-Olgunlaşmış kişi-Vefasız-Kötü 9-Sokak kabadayıları atar-Kalmaktan emir-Bir sayı-Bir harfin okunuşu-Tersi,kervansaray 10-Hz. Ömer döneminde,636 yılında Sasani ordusunun yenilgiye uğratıldığı savaş-Bir haber ajansı-Hz Hüseyin in şehit edildiği yer 11-İrlanda Kurtuluş Örgütü-Sert bir cisim-Halk dilinde hala-Sonra-İlk defa Abbasilerde görev yapan ve halifeden soma gelen devlet adamı 12Kadisiye Savaşı ile ele geçirilen bölge-Kur'an'da bir sure-Emevilerin kurucusu-Kırmızı 13-Tersi .Kuzey Atlantik PaktıTersi.Eski dilde yemek-Tersi. Trakya 'da bir hitap şekli-Hz, Ali'nin oğullarından biri 14-Hz. Ali ile Hz. Muaviye'nin karşı karşıya geldiği savaş-Tersi,halk dilinde ne yapayım-Kalay’ın simgesi-Bir çalgı aleti-Yüzyıl 15-Tersi,bir kıyı tipi-Hz. Ali ile Hz. Ayşe'nin karşı karşıya gelmesine yol açan olay-Söz söyleme-Çanakkale savaşlarında kazanılan bir muharebe 16-Osmanlı Devleti'nde II.Mahmut 'un Sened-i İttifak’ı imzaladığı halk sınıfı-Tersidir döneme adını veren bîr çiçekBir nota-Tersi,Ordu Yardımlaşma Kurumu 17-Nokta kelimesinin kısaltması – Emevilerden soma hüküm süren hanedan-Türk Müslüman bir matematik bilgini 18-Atik olan-İnleme-Bir nota-Onda bir oranında alman ürün ver-gisiTersi,Türkiye'nin uluslararası plaka işareti-Bir yiyecek 19-Eski dilde eserler-Deve- Mekkelilerle Müslümanların imzaladıkları barış-Utanma duygu-su 20-Abbasiler zamanında kurulan tercüme bürosu .kütüphane ve akademiden oluşan kuruluş-Hareket eden araçların genel adı-Gömlek ve ceket ya-kalarına takılır-Bir kürk hayvanı. www.tariheglencesi.com 24 25 Yukarıdan aşağıya: 1-İslamiyet'in doğduğu bölge-3.İslam halifesi-Eski dilde su 2-Lira-Bir kız ismi-Tersi,güzel koku veren bitkiler-Bir şey içmek için kullanılan küçük kap 3-Hastalığa çare-Cebe kelimesinin ikinci hecesi-Hacda ziyaret edilen dağ-At yavrusu 4-Bir gübre çeşidi-Bir şeyi bir-kaç defa uygulamak-Büyük derslik veya toplantı salonu-Para çekme ve haberleşmeyi kolaylaştıran optik alet 5-Kolay olmayan-Kek kelimesinin sessizleri-Tersi.bir böcek 6-Bir som ekiBir şeyi ortadan kaldırma.temizleme-Tersi,bey az-Tersi, dünyanın uydusu-Kırmızı 7-Peygamberimizin Mekkelilere yenildiği savaş-Sıkıntı verme-Kur'an-ı Kerim de ki anlamlı her cümle-Tersi.Osmanlılarda çarşı ve pazarlardan alınan vergi 8-Yarışmalarda koşulacak mesafenin bölümleri-Tersi,bir mobilya boyası-Meydan kelimesinin ikinci hecesi-Su kaynağı 9-Ama-Bir soru eki-İlk peygamber-İnleme 10-İz,belirti-Yemin-Eğitim alanlarının her bir bölümü-İlaç 11-Bir nota-Askeri eğitim-Bir uzunluk ölçüsü-Prensip 12-Verme-Büyük-Tersi,bir ünlem-En kısa zaman dilimi-Bir göz rengi 13-Yaşlı,ihtiyar-Eski dilde su-Bir bağlaç-Kabaca evet 14-Her bir elektrik devresi-Tersi,vilayet-İslamiyet’ten önce Türklerde siyasi hakimiyetin Gök Tanrı tarafından verilmesi inancı-Araba lambası-Tümör 15-Gök-Duman kiri-Bir soru eki-Basit nehir aracı-Dört tarafı suyla kaplı kara parçası 16-Cennet bahçesi-Sasani Devleti'nin yıkılmasına ve İran'ın ele geçirilmesini sağlayan savaş-Eski dilde gece 17-Eski dilde kelimenin basma geldiği zaman olumsuzluk belirtir-Eski dilde su-Sonra-Bir organımız-Avuç içi 18-Büyüklük-Tersi.isim-Eksikliğinde guatr hastalığına yol açan kimyasal maddeTersi,Brom'un simgesi 19-Kırmızı-Olay-Tatlılar üzerine sürülür-Köpek 20-Tersi,evvel-Tersi,o an-Eski dilde köy .küçük yerleşim yeri 21-Naz-Eski dilde ruhlar-Büyük şirketler 22-Akıl sahibi şuurlu insanları,kendi irade ve şuurlarıyla hayra sevk eden ilahi kanun -Amaç,gaye-Musibet-Sahip olma 23-Vilayet-Ürkek kelimesinin ilk hecesi -I. Balkan Savaşı'nda yapılan Londra Antlaşması ile kabul edilen sınır Midye-………-Çanakkale Muharebe alanlarından bir kör-fez 24Peygamberimizin üstün özelliklerini anlatan şiirler-Paranın kullanılması ile ilgili-Askeri hiyerarşi de üste bağlı olanOtlak 25-İspanya'da kumlan Emevi Devleti-Abbasi halifelerinin en ünlüsü. Harun Reşit’in zamanında bir deli tanrılık davasına kalkışır. Ve halk arasında gezerek “Alemin Huda’sıyım” diye söyler. Tutup Harun Reşit’in Huzuruna getirirler. Harun, deliyi söyletip özüne sözüne bakar ve deliyi imtihan eder. -Geçen yıl da biriniz akılsızlık edip peygamberlik davasında bulundu, emir ettik idam edip boynunu vurdular, der. Deli: -Ey benim makbul kulum, iyi etmişsin ve sevap yoluna girmişsin. Çünkü o yalancıya ben daha peygamberlik vermemiş ve risaletle göndermemiştim. Halife Harun Reşit ,İmam Ebu Yusuf’u zamanın temyiz mahkemesi reisliğine getirmişti. Adamın biri ona bir soru sordu ve bilmiyorum cevabını aldı. Adam; -Nasıl bilmezsin, bir de devlet hazinesinden maaş alıyorsun, diye çıkıştı. Ebu Yusuf’ta şöyle cevap verdi; -Kardeşim, bize bildiğimiz şeylere maaş veriliyor. Eğer bilmediklerimiz için bir ücret alsaydık devletin hazinesi yetmezdi. Valilik Sınavı Hz. Ömer halifeliği sırasında önemli bir adamı vilayetlerinden birine vali olarak atamış. Vali adayı atamasını almak için Hz.Ömer’in odasına gelmiş.Hz.Ömer o sırada bir çocuğu sevip okşuyormuş. Atama kağıdını bekleyen vali, çocuğun kim olduğunu sormuş ve kimsesiz bir yetim olduğunu öğrenince, halifeye hayretle bakıp: -Aman efendim, benim birkaç çocuğum var. Hiç birini okşamam, benden öyle korkarlar ki gözlerini kaldırıp yüzüme bakmaya bile cesaret edemezler! demiş. Hz.Ömer ise o sırada memurun getirdiği atama emrini hemen yırtıp atmış ve: -Kendi evladına şefkati olmayan adamın halka merhameti olamaz, diye taş yürekli babayı valilikten almış... Batı dillerine geçmiş bazı Arapça kelimeler: Admiral,Alkohol,Amalgam, Arsenal,Artischocke, Atlas, Benzin, Benzol, Borax,Cafe, Chiffre,Diwan, Dragun, Gitarre,Gala,Ingwer,Koffer,Magazin, Merinoschaff ,Natron, Orange,Raket, Safari,Schirokko,Sterling,Trafik,Waran,Zenit,Zucker v.b (Avrupa’nın Üzerine Doğan İslam Güneşi,Dr.Sigrid Hunke www.tariheglencesi.com İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Soldan Sağa: 1- Emevilerden sonra Bağdat başkent olmak üzere kurulan ve İlhanlı hükümdarı Hülagü Han tarafından yıkılan İslam Devleti – Dört Halife döneminden sonra kurulan, halifeliğin saltanat haline geldiği, ırkçı bir politika izleyen ve Abbasiler tarafından yıkılan devlet – Bir bayan ismi 2 – Hz. Hüseyin’in Hz. Muaviye’nin oğlu Yezit döneminde şehit edildiği olay – İnleme – Batınilerin faaliyetlerini yürüttükleri ve Hülagü Han tarafından ele geçirilen müstahkem kale – İri, gürbüz çocuk – 3- Bir ağaç türü – Sırlar – İspanya’yı fetheden komutan – Lidyalıların başkenti 4- Banmaktan emir – Bir göreve getirmek – Tersi, bir organımız – Birinci tekil şahıs zamiri – Bir hükümdarlık unvanı 5- Bir erkek ismi – İkinci İslam halifesi – Bir hükümdarlık unvanı – Tersi, dert, sıkıntı – Kırmızı 6- Ela kelimesinin seslileri – Saçı olmayan – İsim – Yoksulluk – Geç olmayan – Aracın hareketini sağlayan parçalardan 7- Kat kelimesinin sessizleri – Kalın uzun tahta parçası – Bir haber ajansı – Notada duraklama zamanı – 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkılan devlet 8- “Allah’ın Kılıcı”(seyfullah) unvanı verilmiş sahabe- Kraliçe –Osmanlı döneminde bilinmeyen tarihler için kullanılan bir kelime-İle kelimesinin seslileri 9- Tersi, bir böcek ilacı markası – Hoş kokulu anlamında bir kelime – Saç teli – Gayret, çaba – Radon elementinin sembolü 10- Belirti – Türkiye Atam Enerjisi Kurumu – Bir organ – Kesin – Emevi Devleti’nin kurucusu 11-Peygamberimizin hayatını anlatan eser – Mekke’den Medine’ye göç eden – Göç etme – Tersi, ülke dışına çıkarken istenen belgelerden www.tariheglencesi.com 2 12- Eski bir Türk hükümdarlık unvanı – Bir soru eki – Ulamaktan emir – Cet – Eski Mısır’da güneş tanrısı – Bir nota – Alparslan döneminde fethedilen Kars’taki kale 13- Bir nota – Üye – Emeviler döneminde Tarık bin Ziyad tarafından fethedilen ve Müslümanların Avrupa’ya ayak basmasına yol açan fetih – Tersi, bir göz rengi 14- Bir organımız – Fatih tarafından 1460 yılında fethiyle Bizans’ı diriltme umutlarının söndürüldüğü fetih – Arapça sarhoşluk – Balığı avlamak için kullanılan yem 15- Tersi, İtalya’nın başkenti – Endülüs Emevi Devleti’nin başkenti – Bir dinlenme aracı – Tersi, bir kürk hayvanı – Bir nota 16- Sirisyumun simgesi – Adale -Tümör – Baryumun simgesi – Kripton’un simgesi – Fransız krallarının çok kullandıkları isimlerden – Bazen 17- Tersi, Yunanistan’ın başkenti – Balık tutmakta kullanılır – Tersi, haya – Bir ağaç türü – Bir nota 18- Nehir taşıtı – Tersi, türkü – Mustafa Kemal’in Trablusgarb’ta savaştığı bölgelerden – Mersin’in bir ilçesi – Hakimiyet 19- Akıcı olan – Sam kelimesinin sessizleri –Tulu kelimesinin ilk hecesi – Çayın kıvama gelmesi – Dişin iltihaplanması 20– Sodyumun simgesi – Ayılmaktan emir – Tersi, gerçek – Kabe’nin bulunduğu şehir 21- Tersi, Kur’an’da bir sure – En kısa zaman dilimi – Sav kelimesinin sessizleri – Peygamberimizin 628 yılında Mekke’li müşriklerle yaptığı antlaşma – Ateş 22- Tersi, kargaşa ortamı – Fatih zamanında yapılan Kırım seferi ile ele geçirilen ve İstanbul antlaşması ile Rusya’ya bıraktığımız kale – İnanma,inanç – Daş kelimesinin sessizleri – Birbirine dokunma 23- Hz. Ali ile Hz. Muaviye arasında yapılan savaş – Bir damar çeşidi –Gelecek –Ünlü Türk matematikçisi 24- Lisans Üstü Eğitim Sınavı – Utanma duygusu –Çok olmayan – Misak,yemin – Tersi, Ofiste resim programı - Peygamberimizi öven şiirler 25- Bayan – 732 yılında Emevilerle Franklar arasında meydana gelen ve Müslümanların batıdaki son ilerleyiş noktalarını belirleyen savaş – Muhtar,yarı bağımsız – Tersi, halk arasında entelektüel Yukarıdan Aşağıya: 1-Medinelilerin Peygamberimize biat ettikleri yer – 636 yılında Sasani ordusunun yenilgiye uğratıldığı ve Irak’ın fethedildiği savaş – Nihavent Savaşı (642) ile Hz. Ömer döneminde yıkılan devlet – Tersi, adale 2- Bekarlık – Müsaade – Kıbrıs’ta bir şehir – Yurt, vatan 3- Kalın örtü – Tersi, inleme – Sevgili – Tersi, dördüncü İslam halifesi – Tersi,kabaca yanından kovma 4- Araçlarda bir fren çeşidi – Büyük firmaların ortak hareketi ile oluşan şirket – Ölümü ifade eden bir halk deyişi – Tersi,Selçuklulara da başkentlik yapmış İran’da bir şehir 5- Eski dilde kılıç – Kalmaktan emir – Utanma duygusu – Bir peynir çeşidi – Utanma duygusu – Eski döneminde kullanılan bir tedavi yöntemi 6- Den, e kadar anlamında kullanılan kelime – Sözcük – Bir yağış türü – Sıcaklık – Sodyumun simgesi 7-Bir nota -Ladik olup olmadığının sorusu –Tersi, İskitler – Mal kelimesinin sessizleri – Rapor kelimesinin kısaltması 8- Tersi, mavera –Seviye Belirleme Sınavı- Akıl – Tersi, serbest bırakma 9- Mısır’da güneş tanrısı –Gözleri görmeyen – İnleme, ağlama –Avrupa Ekonomik Topluluğu – Tersi, yurt 10- Türk- İslam Devletleri zamanında yaşamış bir bilim adamı – Pek güzel – Abbasi Halifesini Büveyhoğullarının baskısından kurtaran Büyük Selçuklu hükümdarı – Osmanlı Devleti’nde kadının yönettiği yönetim birimi 11- Sarmaktan mir – Yemek niyetiyle hayvan öldürme – Tersi, bir çamaşır suyu markası – Şehirleri koruyan kalın duvarlar – Notada duraklama işareti 12- Almanya’nın eski para birimi – İlaveli – Farsça’da dudak – Göçebe Araplar – Kamer 13- Bir göz rengi – Yas tutan – Mısır’da güneş tanrısı – Beytullah, Mekke’de bulunan Müslümanlarca kutsal sayılan mabet – Rütbesiz asker – Anlam 14- Canlı , var olan – Evvel – Lübnan bölgesinde Fenikeliler tarafından kurulan şehir devletlerinden – Adem oğlu – Kabaca evet 15- Simge, sembol – Tersi, Mustafa Kemal’in Trablusgarp Savaşı’nda savaştığı cephelerden – Tersi, top oynanan alan – Bir cismin kısa tarafı – Balkanlarda bir nehir 16- Bir peygamber – Gelecek – Eskiden müzik eserlerinin çalındığı araç – Utanma duygusu – Titiz kelimesinin sessizleri 17- Yunanistan’la aramızda meydana gelen mübadele anlaşmazlığı – Bir görevi yerine getirme, bir müzik parçasını çalma – Bir ay – Peygamberimizin kabrinin bulunduğu şehir 18- Bir nota – Hint hükümdarı –Katlı yatak – Peygamberimiz döneminde Mekke’de hakim olan kavim – Tersi, Rize kelimesinin ilk hecesi 19- Tersi, delil – Bir tür marmelat – Varların tersi - Kab kelimesinin sessizleri – Allah’ın isimlerinden 20Bir kömür türü – Tersi, kalın sesli – Yemek yapılan oda – Akıl – İnternet üzerinden okunan kitap 21- Rütbesiz asker – Hz. İbrahim dinine inanan kimse – Bir bayan ismi – Ata takılır 22- Gözlem – Dağın en yüksek bölümü – Fasıla – Bir bayan ismi 23- İnanma, inanç – Bir haber ajansı – Kavgalı – Kabak kelimesin sessizleri –Serbest bırakma , kölelikten bırakma 24- Tersi, bir şeye bağlanma – Tersi, Güney Amerika’daki medeniyetlerden – Bir kez daha – Nehir aracı – Üçüncü İslam halifesi 25- İspanya’da Emeviler tarafından kurulan devlet – Sasani Devleti’nin yıkıldığı savaş – Tersi, Hititlere eskiden verilen isim Devasız Dert İbn-i Sina’ya bir gün şöyle bir soru sorulmuş: -Her derdin bir devası vardır derler. Dünyada devası olmayan dert yok mudur? Büyük alim şöyle cevap vermiş: -Derdin devasızı, iyinin kötüye muhtaç olmasıdır! www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com V.ÜNİTE : İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com 840-1212 ………………… 963-1187 868-905 ………………… ………………… İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ 1041-1157 935-969 ………………… --------------------- 1097-1231 ………………… İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ ………………………………………. ……………………………………………………………………. ………………………………………………………….. ………………………………………………………….. ………………………………………………………….. …………………………………………………………. www.tariheglencesi.com Verilen olayların taraflarını yazınız. Malazgirt savaşı……………………………………………………………………………. Dandanakan savaşı…………………………………………………………………………. Katvan savaşı……………………………………………………………………………….. Yassıçimen savaşı…………………………………………………………………………... Hindistan seferi……………………………………………………………………………... Verilenlerin birer önemli rolünü yazınız. Satuk Buğra Han………………………………………….. Sultan Mahmut……….………………………………… Tuğrul Bey………………………………………………… Tolunoğlu Ahmet…………………..…………………… Alparslan …………………….………………………………… Melikşah……………………..………………………………… Verilenler arasında eşleştirme yapınız. Alptigin--------------------------------------------------------------------- Harzemşahlar Kutluk Bilge Kül Kağan--------------------------------------------------Büyük Selçuklu Dev. Ahmed b. Tolun----------------------------------------------------------- Gazneliler Ebubekir Muhammed-----------------------------------------------------Karahanlılar Tuğrul Bey-----------------------------------------------------------------Tolunoğulları Atsız-------------------------------------------------------------------------İhşidiler Aşağıda verilen devletlerin kuruldukları bölgeleri belirtiniz. Devletler Karahanlılar Mısır İran Afganistan B.Türkistan Harzemşahlar Gazneliler B. Selçuklu Tolunoğulları İhşidiler Aşağıda verilen tarihler arasında hangi devletlerin yaşadıklarını belirtiniz. Devletler Gazneli Harzemşahlar Tolunoğulları B. Selçuklular Karahanlılar 840-1212 963-1187 1041-1157 868-905 1097-1231 Başkalarının kusurlarını tartarken, parmağıyla terazinin kefesine bastırmayan insan pek enderdir. (Baron Langenfauld) www.tariheglencesi.com Divan-ı Arz ---------------------------------------------------------------------------------------------------- Divan-ı Saltanat --------------------------------------------------------------------------------------------------- İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİNDE DİVANLARIN GÖREVLERİ Divan-ı İnşa ---------------------------------------------------------------------------------------------------- Divan-ı İstifa --------------------------------------------------------------------------------------------------- Divan-ı İşraf ---------------------------------------------------------------------------------- Altınorda’nın Parçalanmasından Sonra Çıkan Hanlıklar Türk Moğol Devletleri Kırım Hanlığı Devlet : İlhanlı Kur.bölge : İran ………………………… …………………………….. ……………………………… ………………………….. ………………………… ………………………………………………… ……….. ………………………………………………… ……….. ………………………………………………… ……….. ……………………………… …………………………. www.tariheglencesi.com ………………………………………………… ………. Vakıf arazi ------------------------------------------------------------- Has arazi --------------------------------------------------------------------------------- Mülk arazi İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİNDE TOPRAKLAR VE ÖZELLİKLERİ Haraci arazi --------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------- İkta arazi ------------------------------------------------------------- SİNİRLENDİĞİNİZDE bu öyküyü hatırlayın Adam yeni kamyonuna bakmak için evinden çıktığında, üç yaşındaki oğlunun gayet mutlu bir biçimde elindeki çekiçle kamyonunun kaportasını mahvettiğini görmüş. Hemen oğlunun yanına koşmuş ve çocuğun eline çekiçle vurmaya başlamış. Biraz sakinleşince oğlunu hemen hastaneye götürmüş. Doktor, çocuğun kırılan kemiklerini kurtarmaya çalıştıysa da elinden bir şey gelmemiş ve çocuğun iki elinin parmaklarını kesmek zorunda kalmış. Çocuk ameliyattan çıkıp gözlerini açtığında, bandajlı ellerini fark etmiş ve gayet masum bir ifadeyle, “Babacığım, kamyonuna zarar verdiğim için çok üzgünüm.” demiş ve sonra babasına şu soruyu sormuş: “Parmaklarım ne zaman yeniden çıkacak?” Babası eve dönmüş ve hayatına son vermiş... Birisi masaya süt döktüğünde ya da bir bebeğin ağladığını işittiğinizde bu öyküyü hatırlayın. Çok sevdiğiniz birine karşı sabrınızı yitirdiğinizi anladığınızda, önce biraz düşünün. Kamyonlar onarılabilir, ama kırılan kemikler ve incinen duygular hiçbir zaman onarılamaz; genellikle kişiyle performansı arasındaki farkı göremeyiz. İnsan hata yapar. Hepimiz hata yaparız. Fakat öfkeyle ve düşünmeden yapılan şeyler, insanı sonsuza kadar rahatsız eder. Harekete geçmeden önce durun ve düşünün. Sabırlı olun. Anlayış gösterin ve sevin. www.tariheglencesi.com Verilenleri (D) ve (Y) olarak belirleyiniz. Kutadgu Bilig Türkçe ilk siyasetname kitabıdır.( ) Divanü Lügati’t-Türk Türkçe’nin lehçeleri hakkında bilgi verir.( ) Gaznelilerin temeli Batı Türkistan’da atılmıştır.( ) Mısır’da ilk kurulan ilk Türk devleti İhşidiler’dir.( ) Büyük Selçuklu devleti Pasinler savaşından sonra kurulmuştur.( ) Aşağıda verilenlerdeki boşlukları uygun bir şekilde tamamlayınız. Türk-İslam devletlerinde hükümdarın yöneticiler ve halk ile görüşmesini sağlayan görevlinin adı…………… -Gelirleri hayır kurumlarının masraflarını karşılamak için ayrılan topraklara…………………………..denir. - Türk-İslam devletlerinde gayr-i Müslimlerin askere gitmedikleri için ödedikleri verginin adı…………………. -Nizamülmülkün ünlü eserinin adı………………………… Türk-İslam devletlerinde iç ve dış yazışmalara ………………………………………………..bakardı. -- Türk-İslam devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü hükümete……………………………………..denirdi. -Karahanlılarda vezire………………………………..denirdi. Türk-İslam devletlerinde esirlerin ve küçük yaştaki çocukların alınıp yetiştirilerek devlet hizmetine alındığı sistemin adı…………………………………..dir. -İbn-i Sina’nın ünlü tıp eserinin adı………………………………………………… -Melikşah adına yapılan takvimin adı……………………………………. - Türk-İslam devletlerinde gelirleri devlet görevlilerine verilen toprak çeşidi………………………….. -- Türk-İslam devletlerinde esnaf teşkilatının örgütlenmesine……………………………………….denir. -- Türk-İslam devletlerinde mali işlere bakan …………………………….divanı vardı. -- Türk-İslam devletlerinde ordunun işlerine bakan …………………………………… divanı vardı. - Türk-İslam devletlerinde ordunun içindeki davalara bakan görevlinin adı……………………………………. - Türk-İslam devletlerinde ticaret yollarında yapılan sosyal tesislerin adı……………………………………… - Türk-İslam devletlerinde eyaletleri yöneten askeri valiye………………………………….denirdi. "Her sabah hesabınıza 86,400 dolar yatıran bir banka düşünün. Gün boyu istediğiniz kadar parayı harcamakta veya harcamamakta serbestsiniz. Bunu istediğiniz herhangi bir şekilde kullanabilirsiniz - sadece bir koşul var: Harcamayı başaramadığınız meblağ ne kadarsa, ertesi güne devretmez. Ve onun hiçbir bölümünü her ne nedenle olursa olsun, saklayamazsınız. Bir önceki günün tutarının tamamını harcamış veya hiçbir bölümünü harcamamış da olsanız ertesi sabah hesabınızda yine 86,400 dolar bulacaksınız. Farkında olsanız da olmasanız da, yaşamınızın her gününde bu durumla karşılaşmaktasınız. Zaman "banka"dır ve size her gün istediğiniz gibi harcayabileceğiniz 86,400 saniye verilir. Ve bu saniyeleri kullanmayı başaramazsanız, onları ebediyen kaybedersiniz." www.tariheglencesi.com Verilen gelişmelerin karşılıklarını yazınız. Anadolu için yapılan ilk savaş Selçukluların Bizans ile ilk savaşı Türklere vatan kuran savaş Büyük Selçuklu dev. kurulması Gazneli devletini zayıflatan savaş Harzemşahları zayıflatan savaş Büyük Selçuklu dev. zayıflatan savaş Haçlı seferlerinin başlamasına yol açan savaş Kudüs’ün haçlılardan geri alındığı savaş Verilen devletler ile ilgili birer önemli gelişme belirtiniz. Karahanlılar…………………………….……………………… Büyük Selçuklu Dev……………………………………….. Harzemşahlar……………………………………………… Tolunoğulları……………………………………………… İhşidiler…………………………………………………… Gazneliler……………………………………………… Selçuklular da divanların görevlerini belirtiniz. Divan-ı Saltanat…………………………………… Divan-ı İstifa…………………………………… Divan-ı Arz…………………………………… Divan-ı İnşa…………………………………… Divan-ı İşraf…………………………………… Verilenlerin kimlere bırakıldığını belirtiniz. Has arazi Vakıf arazi Mülk arazi Haraci arazi İkta arazi Eserlerin hangi devletler döneminde yazıldığını belirtiniz. Siyasetname…………………………………… Kutadgu bilig…………………………………… Hint tarihi…………………………………… Divan-ı Hikmet …………………………………… Divanü Lügati’t-Türk …………………………………… Oğuzname…………………………………… ÖLÜM NEDİR? Talebelerinden biri, Konfüçyüs’e: - “Ölüm nedir?” diye sorduğunda, Konfüçyüs’ün cevabı şu olmuş: - Hayat hakkında ne biliyorsun ki, sana ölümden bahsedeyim. www.tariheglencesi.com Bu savaştan sonra İslamiyet Türkler arasında yayılmıştır. Bu savaştan sonra kağıt üretimi ilk önce Semerkant’ta daha sonra da Bağdat’ta başlamıştır. Türklerle Araplar arasında ticari ilişkiler gelişmiştir. ---------------------------- Mısır ve Suriye’de Abbasilerden ayrılarak kurulmuşlardır. Halkı Arap kurucuları ve asker Türklerden oluşuyordu.İlk kurulan devleti Abbasiler, diğerini ise Fatımiler yıkmıştır. ----------------------- İlk Müslüman Türk devletidir.Kurucusu Bilge Kül Kadir Han’dır.İlk Müslüman hükümdarı Satuk Buğra Han’dır. 999 tarihinde Gaznelilerle birlikte Samanoğulları devletine son verdiler. ---------------------- Samanoğulları Devleti’nin Horasan valisi Alp Tigin tarafından kurulmuştur.Sultan Mahmut Hindistan’a 17 sefer yaparak, İslamiyet’in bu bölgelerde yayılmasını sağlamış ve bu-günkü Pakistan Devleti’nin temellerini atmıştır. ------------------------- 1064 yılında çıktığı Anadolu ve Kafkasya seferinde Kars ve Ani kalelerini ele geçirdi. Ağabeyi Kavurt’un isyanını bastırdı. 1071 yılında Bizanslılarla yaptığı Malazgirt Savaşı’nı kazanmıştır. ------------------------- 1054 yılında Anadolu’ya sefer düzenleyerek bazı bölgeleri ele geçirmiştir. Bağdat’a iki sefer düzenleyerek Bağdat Abbasi Halifesi’ni Şii Büveyhoğullarının baskısından kurtarmıştır. ……………………. ------------------------- www.tariheglencesi.com Amcası Kavurt isyanını bastırdı. Batınilerle mücadele etti. Suriye,Anadolu ve Yemen’e kadar olan yerleri fethetti. Anadolu tamamen bir Türk yurdu haline geldi. Bağdat Abbasi halifesini ziyaret etti. ----------------------- 1141 yılında Karahıtaylılarla yaptığı Katvan Savaşı’nda yenilmiş ve Maveraünnehir’i kaybetmiştir. 1153 yılında Oğuzlarla yaptığı savaşı kaybetmiş ve esir düşmüştür. ---------------------- Kurucusu Atsız olarak kabul edilmiştir. Daha önceleri Selçuklulara bağlı olarak yaşamış-lardır. Anadolu Selçuklu Devleti ile Yassıçemen Savaşı’nı yapmış ve bu savaşta yenilmişler ve yıkılmışlardır. Haçlı saldırılarına karşı İslam dünyası korunmuştur. İslamiyet Hindistan’a yayılmış ve bugünkü Pakistan devletinin temelleri atılmıştır. Osmanlılar tarafından İslamiyet Avrupa’ya yayılmıştır. Bilim ve sanat alanında büyük katkıları olmuştur. ---------------------------- ----------------------- Fatımiler yıkılarak devlet kurulmuştur. Kurucusu Selahaddin-i Eyyubi’dir. Haçlıları yenilgiye uğratarak Kudüs’ü ele geçirmiş, bu sebeple İslam dünyasında ün kazanmıştır. ………………... Eyyubiler yıkılarak kurulmuştur. Moğolları Ayn-ı Calut,Elbistan ve Humus savaşlarında yenilgiye uğratarak Suriye’ ye girmelerine engel oldular. ---------------------- www.tariheglencesi.com 1211-1216 yıllarında yaptığı seferlerle Çin topraklarından Pekin’i ele geçirmiştir. 1216’dan sonra batıya yönelmiştir.1215’ten sonra MoğollarlaHarezmşahlar arasında ticari ilişkiler artmıştır. --------------------------- Cengiz İmparatorluğu’ nun parçalanması üzerine İran’da kurulmuş bir devlettir. Cengiz Han’ın en küçük oğlu Tuluy’un oğlu Hülagü Han tarafından kurulmuştur. Devletin merkezi Tebriz şehri idi. ----------------------- Cengiz Han,devletini oğulları arasında paylaştırırken, ikinci oğlu Çağatay’a, Maveraünnehir, Balkaş gölü etrafı ve Beşbalık Uygurları bölgesinin batı kısımları düşmüştü. ------------------------- 1369 yılında Çağatay topraklarının büyük bir kısmını ele geçirerek devletini kurmuştur. Kaşgar Hanlığını kendisine bağladıktan sonra Horasan, Sistan.Azerbaycan ve Harizm bölgelerini ele geçirdi. ---------------------- Cengiz Han,Kıpçak bozkırlarını büyük oğlu Cuci öldüğü için torunu Batu’ya bırakmıştı. Batu zamanında Bulgar Devleti’ne (İtil) son verilmiştir. Berke Han zamanında İslamiyeti kabul etmişlerdir. -------------------- Cengiz Devleti’nin doğu bölgeleri Ögedey’in payına düşmüştü.Onun oğulları Mönke (Mengü) ve Kubilay zamanında bütün Çin ele geçirildi. ------------------------- www.tariheglencesi.com Şah İsmail, Akkoyunlulara son vererek devletini kurmuştur. Daha sonra Anadolu’ya hakim olmak istemişse de Çaldıran ovasında Yavuz Sultan Selim’e yenilmiş, Anadolu’yu ele geçirme politikasından vazgeçmiştir. -------------------------- 1080 yılında Sivas, Malatya, Kayseri, Amasya, Çorum, Tokat bölgelerinde kurulmuştur. Danişmentliler bilhassa Haçlılarla yaptıkları mücadelelerle tanınmışlardır. ----------------------- İzmir ve çevresinde beyliğini kurmuştur. İlk Türk denizcisi olarak kabul edilir. Bizanslılarla mücadele etmiştir. I.Kılıçarslan tarafından ortadan kaldırılmıştır. 1526 yılında Afgan hükümdarı İbrahim Ludi’yi yenilgiye uğratarak Delhi’yi ele geçirdi ve Hint padişahı ilan etti.1528’de Kuzey Hindistan’ın fethini tamamladı. Kurduğu devlet 1858 yılında İngilizler tarafından sona erdirilmiştir. --------------------------- --------------------- Erzincan ,Kemah,Divriği ve Şebinkarahisar’da kurulmuştur.1228 yılında Alaeddin Keykubat tarafından yıkılmıştır. Erzurum ve çevresinde kurulmuştur. Gürcülerle mücadele edilmiştir. II. Rükneddin Süleyman Şah tarafından yıkıldı (1202). ------------------------- ---------------------- www.tariheglencesi.com Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. Horasan…………………………………………………………………………………………………………... Harzem…………………………………………………………………………………………………………….. Rey……………………………………………………………………………………………………………… Dandanakan…………………………………………………………………………………………………….. Gazne……………………………………………………………………………………………………………... Mısır……………………………………………………………………………………………………………. Bağdat…………………………...…………………………………………………………………. ……………. “BİZ SENİ UYANIK BİLİRDİK…” İstanbul’da kenar semtlerden birinde oturan yaşlı bir kadın, padişahın huzuruna çıkmak istediğini saraydaki görevlilere bildirmiş. Bunun üzerine sultanın karşısına çıkarılmıştı. Yaşlı kadın: Evinin soyulduğunu ve bu olaydan padişahın sorumlu olduğunu söyleyerek, şikayette bulunur. Bunun üzerine hiddetlenen Kanuni: -Bana bak kadın, sen niçin bu kadar derin uyku uyudun da evinin soyulduğunu duymadın? deyince, yaşlı kadın : Padişahım! Kusura bakma, biz seni uyanık bilirdik, onun için evimizde rahat uyuyorduk der. Bu cevap üzerine Kanuni utanarak : -Haklısınız diyerek, kadının çalınan mallarının bedelini kendi malından öder www.tariheglencesi.com TÜRK DÜNYASI I 5 6 1 1 3 2 3 8 4 7 5 2 6 4 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Soldan Sağa : 1- Oğuzlar tarafından 1038 yılında kurulan ve Anadolu’nun Türkleşmesini sağlayan devlet 2Büyük Selçuklu Devleti’nin döneminde Anadolu’nun Türleşmesinin olduğu, Anadolu’da ilk Türk devletlerinin kurulduğu hükümdar dönemi 3- Malazgirt Savaşı ile Anadolu’nun kapılarını Türklere açan Büyük Selçuklu hükümdarı 4- Afganistan çevresinde Alp Tekin tarafından kurulan devlet 5- Selçuklu Devleti’nde bir kısım asker ve devlet görevlilerine belirli bölgelerden vergi kaynaklarının tahsis edilmesi ve buna karşılık olarak onlardan devlet için hizmet beklenmesi usulü 6- Büyük Selçuklu Devleti’nin fiilen kurulmasını sağlayan, Gaznelilerin yıkılma sürecine girmesine yol açan savaş 7- 1260 yılında İlhanlı ordusunu Ayn-ı Calut Savaşı’nda yenilgiye uğratan Memlük hükümdarı 8- Karahanlılarda ilk Müslüman Türk hükümdarı 9- Selahaddin-i Eyyubi’nin Haçlıları yenilgiye uğratarak Kudüs’ü ele geçirdiği savaş 10- Mercidabık ve Ridaniye Savaşları ile Memlükleri yenilgiye uğratarak bu devlete son veren Osmanlı hükümdarı 11-Hindistan’a 17 sefer yaparak İslamiyet’in bu bölgede yayılmasını sağlayan hükümdar 12- Türklerin İslamiyet’e geçmelerini sağlayan Çinlilerle Araplar arasında yapılan savaş 13- İslam hukukuna göre,bir mü’min alınteri ile kazandığı malından bir bölümünü,insanların hayrına olacak bir iş için ebediyyen tahsis ve tevkif etmesi 14- Büyük Selçuklu Devleti’nden ayrılarak Anuş Tigin tarafından kurulan ve Yassıçemen Savaşı’ndan sonra yıkılan Türk-İslam Devleti 15Güzel yazı yazma sanatı Yukarıdan Aşağıya : 1- Tasavvuf ehli,mutasavvıf 2- İlk Türk İslam devletlerinde adalet işlerine bakan görevli 3- Batinilerin müstahkem kalesi 4- Karahıtaylılara Katvan Savaşı’nda yenilen ve 1153 yılında Türkmenlere esir düşen 1157 yılında ölümüyle devlet sona eren Büyük Selçuklu hükümdarı 5- Karluk,Yağma ve Çiğil Türkleri tarafından kurulan İlk Türk İslam Devleti 6-Mısır’da Abbasilerden ayrılarak kurulan İlk Türk-İslam Devleti 7- Sultan Sencer’in Karahıtaylılara yenildiği savaş 8- Anadolu’nun kapılarını Türklere açan, Anadolu’da ilk Türk Devletlerinin kurulmasına ve Haçlı Seferlerinin başlamasına yol açan savaş Sultan Alparslan’ın Merv şehrindeki türbe kitabesi şu şekildedir. “Ey Alparslan’ın göklere yükselmiş şan ve şöhretini görenler, gelin de onun nasıl toz toprak olduğunu görün.” A. Geylanî Hazretlerinin üzerine hiç sinek konmazdı. Onun bu haline vakıf olanlardan biri sordu. - Üzerinize sinek konduğunu hiç görmüyoruz? Sebebi nedir? Şu cevabı verdi: - Niçin konsun ki? Üzerimde ne dünyanın pekmezi var, ne de ahiretin balı… www.tariheglencesi.com TÜRK DÜNYASI II 10 4 8 3 1 12 5 13 9 1 2 3 11 6 4 7 5 2 6 7 9 8 10 11 Soldan Sağa : 1- Cengiz Moğol Devleti’nin parçalanması sonrasında Türkistan’da kurulan ve zamanla Türkleşen ve Müslümanlaşan Moğol devleti 2- Altınorda Devleti’nin İslamiyet’i ilk kabul eden hükümdarı 3- Tolunoğuları,İhşidler, Eyyubiler, Memlükler gibi Türk İslam devletleri ve Fatımi Devleti’nin kurulduğu bölge 4- Timur’a iki defa yenilerek devletinin parçalanmasına yol açan Altınorda hükümdarı 5- Hükümdarın emir ve buruklarının yer aldığı belge 6- 1501 yılında İran’da Şah İsmail tarafından kurulan devlet 7-1256 yılında Hülagü Han tarafından İran ve Irak’ta kurulan Türk-Moğol Devleti 8- Nizamülmülk tarafından Bağdat’ta kurulan medreseler 9- Özbek hanlıklarından 10- 1813 yılında Rusya ile İran arasında imzalanan Kuzey Azerbaycan’ı Rusya’ya bırakan antlaşma 11- Eski Türk hükümdarlık unvanlarından Yukarıdan Aşağıya : 1- Selçukluların hakim olduğu en güney bölgesi 2- Altınorda Devleti’nin parçalanmasına , Osmanlı Devleti’nin fetret dönemini yaşamasına yol açan hükümdar 3- Cengiz Han’ın ölümünden sonra torunu Batu Han tarafından Karadeniz’in kuzeyinde kurulan ve Türleşen,İslamlaşan devlet 4- Safevi hükümdarlarına verilen unvan 5- Özbek Hanlıklarından 6- Kırgızlara ait destan 7- Gazneliler zamanında yazılan Firdevsi tarafından yazılan eser 8- Altınorda Hanlığı’nın parçalanması sonucu ortaya çıkan ve 1475 yılında Osmanlı Devletine bağlanan hanlık 9-1526 yılında Hindistan’da kurulan Türk İslam Devleti 10- İlk Türk İslam devletlerinde Nasirüddin Tusi’nin ilk rasathaneyi kurduğu şehir 11- Cengiz Han’ın ölümünden sonra Moğolistan ve Çin’de kurulan Moğol asıllı devlet 12- Babür tarafından yazılan eser 13- 1866 yılında bağımsızlığın ilan eden, Osmanlı Devleti’nden yardım alan 1877 yılında ölümü ile torakları işgal edilen Kaşgar hükümdaı, Yakup Bey Timur Han, ölüm döşeğinde şunları söyledi: "Oğullarım, Milletin refahını, saadetini sağlamak için sizlere bıraktığım vasiyeti ve tüzükleri iyi okuyun, asla unutmayı ve tatbik edin. Milletin dertlerine derman bulmak vazifenizdir. Zayıfları koruyun, yoksulları zenginlerin zulmüne bırakmayın. "Adalet ve iyilik etmek" düsturunuz, rehberiniz olsun. Benim gibi uzun saltanat sürmek isterseniz, kılıcınızı iyice düşünerek çekiniz, bir defa çektikten sonra da onu ustalıkla kullanınız. Aranıza nifak tohumları ekilmemesi için çok dikkatli olun. Bazı nedimleriniz ve düşmanlarınız nifak tohumları saçmaya, bundan faydalanmaya çalışacaklardır. Fakat vasiyetimde size idare şeklini, ana ilkelerini gösterdim. Bunlara sadık kalırsanız taç başınızdan düşmez. Ölüm döşeğinde söylenen babanızın bu sözlerini unutmayın. Benden sonra hakan, Pir Muhammed Cihangir olacaktır. Ona, bana itaat eder gibi itaat edeceksiniz. Kumandanlarım, şimdi itaat yemini ediniz!" www.tariheglencesi.com 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 1-Selçuklu Devleti'ni içten yıkmaya çalışan Batıni lideri 2-1071 yılında Romen Diyojen'i yenilgiye uğratan Selçuklu hükümdarı 3-Semerkant'ta oluşturulan gözlemevi. 4-Safevilerin kurulduğu bölge. 5-Harizmşahlar döneminde yaşamış bîr İslam alimi, 6-Eyyubilerden sonra Mısır'da kurulan devlet. 7-Safevi hükümdarlarına verilen unvan. 8-Divan-ı Hikmet adlı eserin yazan ilk Türk mutasavvıfı. 9-Tuğrul Bey'in siyasi nüfuzuna son verdiği İslam aleminin lideri. 10-Suriye Seçuklularının hakim olduğu alanlardan, 11-Büyük Selçuklu Devleti'nde melikleri eğiten hoca. 12-Hint hükümdarlarına verilen unvan. 13-Türk-İslam devletlerinde devlet İşlerinin görüldüğü kurul. 14-Şecere-i Türki Şecere-i Terakime yazarı Hive hükümdarı. 15-Hükümdardan sonra gelen devlet görevlisi. 16-Hindistan'da bulunan bir şehir. 17-Şeybanilerin kurucusu olan hükümdar, 18-Şah Cihan tarafından Hindistan'da yapılan eser. 19-Moğol Devleti'nin parçalanmasından sonra İran'da kurulan devlet. GERÇEK FAKİRLİK Günlerden bir gün zengin bir baba ailesi ve oğlunu köye götürdü.Bu yolculuğun tek bir amacı Vardı insanların ne kadar fakir olabileceklerini oğluna göstermek. Çok fakir bir ailenin çiftliğinde bir gece ve gün geçirdiler.Yolculuktan döndüklerinde oğluna Sordu: İnsanların ne kadar fakir olabileceklerini gördün mü? Evet! Ne öğrendin peki? Şunu gördüm: Bizim evde bir köpeğimiz var,onlarınsa dört.Bizim bahçenin ortasına kadar uzanan bir havuzumuz var,onlarınsa sonu olmayan bir dereleri,Bizim bahçemizde ithal lambalar var,onlarınsa yıldızları. Bizim görüş alanımız ön avluya kadar ,onlarsa bütün bir ufku görüyorlar. Oğlu sözlerini bitirdiğinde, babası söyleyecek bir şey bulamadı.Oğlu ekledi: -Teşekkürler baba, ne kadar fakir olduğumuzu gösterdiğin için. ÇOK PARA İLE ALDIĞIN HERŞEYİ KIYMETLİ ZANNETME! PAHALI BAŞKA, KIYMETLİ BAŞKADIR. CENAP SAHABETTİN www.tariheglencesi.com TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Soldan Sağa:l-Türk Cumhuriyetlerinin kurulduğu bölge-Eski bir eğitini kuruluşu-Tersi,Haçlıların Müslümanlardan almak istedikleri şehir-2-Genel olarak çayırlar-Roma'yı yakan Roma imparatoru-Amerika'nın uluslar arası trafik kodu-Küba'nın başkenti 3-Tersi , pencereye takılır-Eski Mısırda güneş tanısı-Ölmekten emir-Bir kalem markası 4-Bir maden-Cengiz Han'ın bağlı olduğu kavim-Karşı taraf 5-Tersi,erkek buzağı-Bir çeşit kalın giyecek-Tersi .yiyecek maddelerinin saklandığı yer-Bir peygamber 6-Bir şeyin kabul edilmesi-Mısır'da Eyyubilerden sonra kurulan;Yavuz Sultan Selim tarafından yıkılan devlet-Namaza çağırır-Eski Mısır'da güneş tanrısı 7-Tersi, Türkçe' de çok büyük anlamında bir kelime-Avuç içi-Rütbesiz asker-Milimetre-Kısanın zıddı 8-Tersi,halk dilinde zehir-Bir meyve-Büyüklerin mezarlarıBeyaz- Şeriatle ilgili 9-Bir askeri birlik-Karışık olan-Atık olan 10-Bir kuş türü-Vücuttan atılan bir sıvı-Uzaklık belirtir 11-Önüm değil-Ele veya yüze sürülür-Kudüs şehrini ele geçirmek amacıyla Anadolu ve Suriye'ye Hıristiyan kuvvetler 12Bir nota-Mukaddesat-Tersi ,tümör-Paylama 13-Tersi,geniş olmayan-Bir erkek ismi-Tatlı bir yiyecek 14-Kabul etmemeBir sebze-Çok olmayan 15-Bir organımız-Sandalye-Yabancı-İçi derin küçük kap-Ekin biçmekte kullanılır 16Azerbaycan'da kurulmuş atabeylik-Eski dilde su-Tersi,boğa güreşi alam 17-Alaka-Eklemek-Bakmaktan emir-Tersi. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kısa yazılışı 18-Kötü bir hitap-Çok mükemmel-Bir nota-Hafifçe açmak 19-Tersi.bir göz rengi-Doğu Roma'nın diğer adı-Sinirli olan-Kırmızı 20-Alp Tekin tarafından Afganistan ve Horasan'da kurulan bir Türk devleti-Fatımiler yıkılarak Mısır'da kurulan devlet-Tersi,hayvan barınağı. www.tariheglencesi.com 23 Yukarıdan Aşağıya: İ-Mısır'da kurulmuş bir Türk devleti-Tersi,mağlup olmayan 2-Elbiselerin kırışıklıklarını düzelten araç-Büyük,yüce-Bir nota-Bir nota-Osmanlılarda şehzadelerin hocası 3-Tarlaya su salmak-Tersi,Musul ve Halep civarında kurulmuş atabeylik 4-Tersi, beyaz-Evlere su bağlamakta kullanılan tesisat-Mezopotamya'da kurulmuş bir devlet-Lityum'un simgesi 5-Yazılıdan sonraki değerlendirme-Hindistan'a 17 sefer yaparak bu topraklan ele geçiren ve İslamiyet'in yayılmasını sağlayan Gazneli hükümdarı-Ateş-Güreşte bir oyun 6-Sayının kısa yazılışı-Yüce,büyük-Bir cetvel çeşidi 7-Tersi7esirlik-Fiyat artırma-Bir ekmek çeşidi-Ağabey 8-Tersi,siyah-Karşı ta-raf-Bir ırk-Silmekten emir 9Numara-Tersi,Türklerin İslamiyet'e geçişini sağlayan savaş-Tersi ,lira-Tersi, şans oyunlarında kullanılan bir araçTersi,ezmekten emir 10-Tersi ,hayvan barınağı-Tuğrul ve Çağrı beyler tarafından Horasan bölgesinde kurulan devlet 11 -İplikleri sar-makta kullanılır-Bir soru eki-Duyuru 12-İlave-Brom'un simgesi-Tersi.bir savaş aracı-Bir göz rengiTersi,notada duraklama /amanı 13-Sabah ile ikindi arası-İlaç-Tersi,işçi 14-Sarılıp silindir hale getirilmiş-Bir nota-CedTersi, fayda 15-Notada duraklama zamanı-Lira-Eski Mı-sır'da güneş tanrısı-Tersi,bir kuş türü-Tersi,beyaz 16Tersi,değerli bir taş-İslamiyet'i ilk kabul eden Türk boyu-Uzaklık ifade eder-Tersi, tatlı bir yiyecek 17-Dünya , yeryüzüEmevilerden soma kurulan İslam devleti 18-Moğollar tarafından parçalanan ve 1230 Yassıçemen Savaşıyla yıkılan Türk İslam devleti-Tersi.Güney Amerika'da yaşayan bir hayvan 19-Bir Arap harfi-Tersi.beyaz-İlave-Medinelilerin Peygamberimize ilk defa biat ettikleri yer ya da Kızıldeniz'de bir körfez 20-Öz olmayan-Kutsal ışık-Fatih'in 1461'de ele geçirdiği Karadeniz'de bir şehir-Leke, is,pas 21-Bir sabun markası-İslam'da yasak edilen gayri meşru ilişki-Tersi,çok olmayan-Tersi, kötü,fena 22-Öğütülmüş buğday-Yaş olmayan-Büyük Selçuklu hükümdarlarından 23-îlk Türk İslam devleti-Binanın üst üste olan her bir bölümü-Lityum'un simgesi. BİLGİ BİR HAZİNEDİR, ANAHTARI İSE SORUDUR HZ.ALİ Herkes kendi kurduğu evde yaşar. Yaşlı bir marangozun emeklilik çağı gelmişti. İşveren müteahhidine, çalıştığı konut yapım işinden ayrılmak ve eşi, büyüyen ailesi ile birlikte daha özgür bir yaşam sürmek tasarısından söz etti. Çekle aldığı ücretini elbette özleyecekti. Emekli olmak ihtiyacındaydı, ne var ki. Müteahhit iyi işçisinin ayrılmasına üzüldü. Ve ondan, kendine bir iyilik olarak, son bir ev daha yapmasını rica etti. Marangoz kabul etti ve işe girişti, ne var ki gönlünün yaptığı işte olmadığını görmek pek kolaydı. Baştan savma bir işçilik yaptı ve kalitesiz malzeme kullandı. Kendini adamış olduğu mesleğine böyle son vermek ne talihsizlikti!.. İşini bitirdiğinde, işveren, evi gözden geçirmek için geldi. Dış kapının anahtarını marangoza uzattı. "Bu ev senin" dedi,"sana benden hediye". Marangoz şoka girdi. Ne kadar utanmıştı! Keşke yaptığı evin kendi evi olduğunu bilseydi! O zaman onu böyle yapar mıydı! Bizim için de bu böyledir. Gün be gün kendi hayatımızı kurarız. Çoğu zamanda, yaptığımız işe elimizden gelenden daha azını koyarız. Sonra da, şoka girerek, kendi kurduğumuz evde yaşayacağımızı anlarız. Eğer tekrar yapabilsek, çok daha farklı yaparız. Ne var ki, geriye dönemeyiz. Marangoz sizsiniz. Her gün bir çivi çakar, bir tahta koyar ya da bir duvar dikersiniz. "Hayat bir kendin yap tasarımıdır" demiştir biri. Bugün yaptığınız davranış ve seçimler, yarın yaşayacağınız evi kurar. Öyle ise onu akıllıca kurun. www.tariheglencesi.com TÜRK İSLAM DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Soldan Sağa: 1- Alp Tekin tarafından Afganistan ve çevresinde kurulan ve Hindistan’da İslamiyet’in yayılmasını sağlamış Türk –İslam Devleti – Malazgirt Muharebesi ile Bizans ordusunu yenilgiye uğratarak Anadolu’nun kapılarını Türklere açan Büyük Selçuklu hükümdarı –Bir ilimiz 2-Tersi, iklimler – Tersi, içten ,kalpten – Bir haber ajansı – Tersi, açık ,bariz 3- Tersi, çok olmayan – Tersi, çok olmayan – Bir kişiyi devre dışı bırakmak – İlk Türk- İslam Devletlerinde mali işlere bakan divan – Sonra 4- Tersi, bir şeyin bozulması, ağırlaşması – Ankara Ticaret Odası – Beyaz – Evvel – Normal Şartlar Altında 5-Tersi, dişin üstündeki ince zar – Tersi, yemeklik bir et cinsi – Çinko’nun simgesi – Karadeniz teknesi –Tersi, Hititlerde yıllıklar – 6-Bir nota – Hıristiyanların ve Müslümanların kabul ettikleri bir peygamber – Başlıca içeceğimiz – Bir başörtüsü –Geniş olmayan - Tersi, Ak Merkez 7- Tersi, boş işler – Valör kelimesinin sessizleri– Üç semavi din tarafından da kutsal kabul edilen şehir – İsviçre’nin başkenti 8- Tablo, gösterge – Tersi, eski dilde ayna – Tersi, nağme kelimesinin ilk hecesi – Tersi, beyaz – Bir organımız 9- Dördüncü İslam halifesi – Fatimiler yıkılarak Mısır’da kurulan Türk –İslam Devleti –Rüzgar – Ağzımızdaki diş çeşitlerinden 10- Hindistan’da yaşayan – Tersi, batıda yapılan bir dans türü –Taç kelimesinin sessizleri – Eski dilde su – Büyük Selçuklularda melikleri eğitmek için görevlendirilen tecrübeli devlet adamları – Ölmekten emir 11-Tersi, isim – Bir hayvan – İlave – Bir haber ajansı www.tariheglencesi.com 24 25 12-Akıl – İlk Türk mutasavvıfı sayılan Hoca Ahmet Yesevi’nin eseri – Eyyubilerden sonra Mısır’da devlet kuran, Moğolların Suriye’ye girmesine engel olan ve Suriye kıyılarından son Haçlı kalıntılarını temizleyen devlet 13- Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk hükümdarı – Tersi, kürklü bir hayvan –Normal Şartlar Altında – Değişik renkli 14- Sodyumun simgesi – Tersi, bir rüzgar çeşidi – Kısaca doktor – Tersi, ekmek hammaddesi – Tersi, bir maden – Anne 15- Pusat kelimesinin ilk hecesi – Beyaz – Selahaddin-i Eyyubi’nin Haçlı ordusunu yenilgiye uğratarak Kudüs’ü ele geçirdiği savaş – Yat kelimesinin sessizleri – Maden Tetkik Arama Enstitüsü 16- Memluk Devleti’nin kurucusu – 1141 yılında Büyük Selçuklularla Karahıtaylılar arasında yapılan ve Büyük Selçukluların yıkılma sürecine girmesine ol açan savaş – Tersi, örmekten emir – Tersi, soylu – Güney Kore’nin başkenti 17-Japon çiçek düzenleme sanatı -1517 yılında yapılan bu savaşla Yavuz Sultan Selim Memluk Devleti’ne son vermiştir – İslamiyet’ten önce Türklerde hakimiyetin Gök Tanrı tarafından verildiğine dair inanç – Eski dilde su 18- Belirti – Sıkıntı, eziyet-Bosna-Hersek’in eski devlet başakanı …… İzzetbegoviç –Beyaz- Bir soru – Tıpta Uzmanlık Sınavı -19- Bir meyve – Selçuklular döneminde Batınilerin müstahkem kalesi –Sal kelimesinin sessizleri – Trabzonspor Kulübü – Lezzet – Tersi, bir Afrika ülkesi 20Lam kelimesinin sessizleri – Baston –Farsça’da aslan - Uzaklık ifade eder – Kırım Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti’nin bir Avrupa Devleti sayıldığı antlaşma – Alparslan’ın Doğu Anadolu’da ele geçirdiği müstahkem kale 21- II.Bayezıt’la taht kavgasına girişen ve önce Memlüklere,daha sonra Rodos şövalyelerine sığınan ve Avrupa’da ölen Osmanlı şehzadesi – Yemeklerin yanında yenen sebzelerden yapılan pişmemiş yemek çeşidi – Çin’de hüküm süren Kubilay’la başlayan Moğol sülalesi (1271-1368) 22- Rus kelimesinin sessizleri –Tersi, yüzyıl - Ate kelimesinin seslileri –Tersi,bir şeyi yapmamak için gerekçeler bulma - Makine Kimya Endüstrisi – Selçuk Bey’in Oğuz Yabgu Devleti’nden ayrıldıktan sonra yerleştiği ve İslamiyet’i kabul ettiği şehir 23- Su kanalı –Gaznelileri yıkan Afgan yerlilerinin oluşturduğu topluluk –Sodyumun simgesi 24 - Beyaz -Tersi, erkek ördek – Devleti temsil eden madalyon – Cet – Bir Türk –İslam astronomi bilgini 25Selçuklu Devleti’nin kuruluşunu sağlayan ve Gaznelilerin yıkılma sürecine girmesine yol açan savaş – Büyük Selçukluların zayıflığından yararlanarak Mavaraünnehir’de Atsız tarafından kurulduğu kabul edilen ve Yassıçemen Savaşı sonrası yıkılan Türk – İslam Devleti Yukarıdan Aşağıya : 1-İslamiyet’in Hindistan’da yayılmasını sağlayan Gazne hükümdarı – Bizans’la Anadolu için yapılan ilk ciddi savaş- İsim 2- Eski dilde ekmek – Tersi, vilayet – Tersi, bir peygamber – Artırma – İskitlerin diğer ismi 3- Zam kelimesinin sessizleri – Bir soru eki – Tanıdık, bilinen –Tersi, balık tutmakta kullanılır – Bizmutun simgesi 4- Askeri Garnizonların giriş bölümü – Doktor – Erkek keçi – Kuzey Kutbuna yakın parlak yıldız 5- Mezopotamya’da bir uygarlık – Arapların bağlı olduğu ırk – Tersi,medreselerde müderrislerin yardımcısı – Öyleki- Mis kelimesinin sessizleri – Sodyumun simgesi 6- Bir nota – Bir hayvan – Teoriler – Karahanlıların başkenti -7-Tersi, Rusların Türklere verdiği isim- Kırmızı – Arabalarda bir fren çeşidi – Tersi, ilave – Bir bayan ismi – ABD 8- Tersi, bir organımız – Kesmekten olumsuz emir – Ana – Kanamanın çoğulu 9- Luna kelimesinin ilk hecesi – Fars’ça yeni – Bayram- Bir şarkı sözü yazarının soyadı – Tersi, koşucu 10- Tersi, yoksul – Tersi,vidalardaki spiral oyuk bölüm- İnleme – Tersi, yokun tersi – Ankara Şehirlerarası Otobüs Terminali 11- Bir pratik yemek – Sunu – Duman kiri – Siyah – Tersi, gizli olmayan 12- Tersi,isteyerek olmayan – Bir Türk yönetmenin soyadı –Nikelin simgesiSirisyumun simgesi – Büyük Selçuklularda ve Osmanlılarda pazarda satılan mallara konan fiyat 13- Mekke’deki putlardan – Bir soru – Eski dilde su –Türk malı – Tersi,Allah (c.c)-Ağacın bölümlerinden–Dolmanın halk arasındaki ismi 14- Posta kutusu – Bir Türk destanı - Sembol,imge- İlaç- Abbasilerin kurulduğu bölge – Tersi,çizgi,sınır - Utanma duygusu 15- Selçuklularda toprak gelirlerinin askerlere hizmet karşılı verilmesi usulü – Tersi, yükseltme,yüceltme – Tersi,etkisiz- 751 yılında Çinlilerle Araplar savaştığı ve Türkler arasında İslamiyet’in yayıldığı savaş 16- Tersi, sarmaktan emir – Su kanalı – Arabanın tekerlik bölümlerinden – İnsan – Eski dilde su – Çok olmayan 17- Karahanlılarda İslamiyet’i kabul eden ilk hükümdar – Küçük metal top,halk arasında enek – Pat kelimesinin sessizleri – Para çekme makinesi 18- Tersi, isim – Demiryolu aracı –Almanca, hiçbir zaman,asla -Arapça yemek –Yemek 19-Büyük ders salonu – Yerküre – Meşin kelimesinin sessizleri- Bir müzik aleti – Tersi, beyaz 20- Tersi,sallamaktan emir –Ölümcül virüs – Selçuklular döneminde kurulan medreselerden – Baha kelimesinin sessizleri 21- Bir yağış türü – Güreşte bir oyun – Bir hayvan – Akıl – Başlıca içeceğimiz – Mısır’da yer alan nehir 22- Tersi, Hititlerde bir tanrı – Baryumun simgesi – Yakıcı olan – Sit kelimesinin sessizleri – Gürcistan’da merkezi Batum olan özerk bir bölge 23- Gazneliler döneminde yazılan ünlü eser – İlmi geniş olan,alim – Gelenek, töre,örf,adet – Tümör 24- Bir erkek ismi – Tersi,muhtar – Ela kelimesinin sessizleri – Tersi, Mersin’in bir ilçesi – En kısa zaman dilimi – Eski dilde ekmek 25- İlk Müslüman Türk Devleti – Anadolu’nun kapılarını Türklere açan savaş- Hayvan barınağı www.tariheglencesi.com MOĞOLLAR VE DİĞER TÜRK DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Soldan Sağa: 1- İlk Türk denizcisi – İlgi 2- Kırım Yarımadasında Karlofça Antlaşması ile Rusya’ya bırakılan kale Tersi, Asya ile Avrupa’yı birbirinden ayıran dağlar – Kek kelimesinin sessizleri 3- Tersi, elişi yapmakta kullanılır – Çayır ve çimenlerin genel adı – Mardin,Harput ve Hısnıkeyfa gibi kollara ayrılan beyliğe adını veren Türk komutanı 4- Beyaz – Tersi, anakara – İtalya’da bir ova 5- Namaza çağırır- Orta Asya’da Türklerin de eteğinde yaşadıkları bir dağ sırası 6- Cengiz Han tarafından kurulan devlet –Uzaklık ifade eder 7- Yas kelimesinin sessizleri – Hz.Ali’nin oğullarından biri 8- Tersi, bayağı – Tersi,bir gezegen 9- Timur ile Yıldırım Beyazıt arasında meydana gelen ve Fetret Devrinin yaşanmasına yol açan savaş-İkinci tekil şahıs zamiri 10- Altınorda Devleti’nde İslamiyeti ilk kabul eden hükümdar – Tac………. 11- Ulama – Ced 12Akkoyunlu Devleti’ne son veren İran’da Safevi Devleti’ni kuran şah– Ankara Savaşı’nda Yıldırım Beyazıt’ı yenen hükümdar Yukarıdan Aşağıya: 1- Cengiz Han öldükten sonra ortaya çıkan hanlıklardan – Bir isim 2- Yola çıkarken kişinin yanına aldığı yemek – Yıl 3- Binaları her bir bölümü – İlaç – Kırışıklıkları gidermek için sürülür 4Beyaz – Tersi, ipekböceğinin yaptığı madde – Cezzar Ahmet Paşa’nn Napolyon’u yenilgiye uğrattığı kale 5Hükümdar çadırı – Tersi, gerinin tersi 6- Moğol Devleti’nin parçalanması sonucu Karadeniz’in kuzeyinde kurulan devlet – Yabancı 7- Bir nota 8- Fasıla – Kütahya’nın bir ilçesi 9- Moğollarda devlet işlerin görüşüldüğü meclis 10- Kaygı – Tam olarak olmamış 11- Bazı maçlar kazanıldıktan sonra alınır – Altınorda Devleti’nin kurucusu 12- Kara Yülük Osman Bey tarafından Diyarbakır ve Tebriz civarında kurulan devlet. Kötü Alışkanlıklar Montaigne şöyle diyor: -Kötü alışkanlıklar, yavaş yavaş, sinsi sinsi içimize ilk adımını atar. Başlangıçta kuzu gibi sevimli , alçak gönüllüdür. Ama zamanla oraya yerleşip kökleşti mi öyle azılı,öyle amansız bir yüz takınır ki kendisine gözlerimizi bile kaldırmaya izin vermez. Bir Kese İnci Basra mücevhercileri bir araya toplanmıştı. İçlerinden biri başından geçen bir olayı şöyle anlattı: “Bir zaman çölde yolumu kaybetmiştim. Yanımda yiyecek ve içecek hiçbir şey kalmamıştı. Tam hayattan ümidimi kestiğim sırada içi dolu bir kese buldum. Bunu kavrulmuş buğday sandığım andaki zevki ve sevinci , inci olduğunu öğrenince de duyduğum acıyı ve hüznü hiçbir zaman unutamam..” “Kuru çöllerde, kumların ortasında susuzun ağzında inci olmuş, sedef olmuş, ne çıkar? Azıksız adamda ha altın olmuş ha saksı kırığı!” www.tariheglencesi.com 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Soldan Sağa : 1- Cengiz- Moğol Devletinin merkezi - Cengiz Han’ın diğer ismi - Uzaklık ifade eder -Babanın kız kardeşi 2- Tümör – Bir gazeteci Fikret …. – Kareli kumaş –İlgi – Kaide 3- Küçük kulübe – Fatih’in Cenevizlilerden aldığı kalelerden – 1828 yılında Rusya ile İran arasında imzalanan ve Azerbaycan’ı ikiye ayıran antlaşma – Ret kelimesinin sessizleri 4- Ağabey –Tersi, Erbaa Radyo Televizyon – Türk Standartları Enstitüsü – Bal yapan böcek 5- Bir nota – Tersi, bir yazı stili – Tibet öküzü – Çok olmayan – İslamiyet’i kabul eden Oğuzlara verilen isim 6- Bir bölgede nüfuzlu kişi – Hava aracı, tayyare – Türk marşı ile tanınan batılı bir bestekar – Tersi, seyrek olmayan – Tersi, mektep 7- Sene – Manganın simgesi –Altınorda Hanlığının yıkılmasından sonra kurulan hanlıklardan –Tersi, bir mobilya – Çağatay Hanlığı’na son vererek devletini kuran , Ankara Savaşı’nda Yıldırım Beyazıt’ı yenen hükümdar 8- Tersi, yerli otomobil markası – Antalya’nın bir ilçesi – Doğu Türkistan Hanlığı’nın diğer adı – Bir cetvel 9- Ötmekten emir – Arar kelimesinin sessizleri – Partileşme,ayrışma – Bir ajans – Osmanlı Devleti’nde çitçinin toprağı ekip biçme hakkı – Eski dilde su 10- Timur Devleti’nde şehir güvenliğini sağlayan görevli - Kişi – İlaç – Aynı soydan gelen 11- Rütbesiz asker – Arapça ey – Bir çoğul eki – Büyük bir marketler zinciri – Lityumun simgesi – Kocaman 12- Eski dilde yer – Radonun simgesi – Kırım Hanlığı’nın kurucusu – Bir hastalık testi – Türk lirası www.tariheglencesi.com 25 13- Ecnebi kelimesinin ilk hecesi – İyonları kuran uygarlık – Anne – Utanma duygusu – Dünyanın uydusu – Tersi beyaz 14- Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun bir eseri – Çalık kelimesinin sessizleri – Manganın simgesi – Baryumun simgesi – Hayvanlara takılır 15- Kubilay Hanlığı’nı da ziyaret eden bir seyyah – Karşı taraf – Özbek boyları ile Kırgız ve Moğolların karışmasıyla oluşmuş boy – Gün doğumu 16- Ret kelimesinin sessizleri – Timurlulardaki ikta sistemi – Bir soru – İslam’ın şartlarından – Vole kelimesinin sessizleri 17- Tersi, 1565 yılında Osmanlı Devleti tarafından kuşatılan,fakat alınamayan Akdeniz’deki ada – Tuna kelimesin ilk hecesi – Ukba kelimesinin ilk hecesi – Tersi , bir kürk hayvanı – Eski dilde sıvı, su – Avrupa Parlamentosu – Hatıra 18- Müzikte bir erkek sesi- Ters, kiliselerde bulunur – 840 yılında Uygurları yıkarak bir devlet kuran ve Manas Destanının ait olduğu Türk boyu –Asya’da bir göl 19- Yankı – Tersi , türkü – Geri – Tersi, Mescid-i …. 20- Uzaklık ifade eder – Kale – Arık kelimesinin sessizleri – Mars kelimesinin sessizleri – Hindistan’da devlet kuran Türk hükümdarı 21- 750 yılında Emeviler yıkılarak kurulan devlet – 1566 yılında Osmanlı Devleti’nin Cenevizlilerden aldığı ada – Sodyumun simgesi – Zevce 22- Arapça ey – Ağaç bağlantı çivisi – Hoca Ahmet Yesevi’nin kurduğu tarikat – Vücudun bir bölgesi 23- Binanın yükselen her bir bölümü – İlave – Bir soru – Tersi, adale – 1502 yılında Şah İsmail tarafından kurulan devlet 24- Sağın tersi – Fasıla – Babür’ün yazdığı eser – Esas – Rütbesiz asker 25- Atsız tarafından Büyük Selçuklu Devleti’nden ayrılarak kurulan, Moğol Devleti tarafından parçalanan 1230 Yassıçemen Savaşı sonrası yıkılan devlet- Soyluluk – Azerbaycan Hanlıklarından Yukarıdan Aşağıya : 1- Cengiz – Moğol Devleti’nin parçalanması ile Moğolistan ve Çin’de kurulan devletCengiz Han’ın oğullarından -Cengiz – Moğol Devleti’nin parçalanması ile Türkistan’da kurulan devlet – İnleme 2-Fasıla – Ayıltmaktan emir – Tersi, zamanla Hıristiyanlaşarak benliğini yitiren bir Türk boyu –Bir sebze 3- Bir nota – Telefon hitap sözü – Timur’un bağlı olduğu aşiret – Yüzyıl 4- Orta Asya’da bir bozkır – Tersi, vatan – Büyük Selçukluların sembolü bir kuş – Süt şekeri 5- Tersi, bir idman hareketi – Dişe yapışan tortu – Nika kelimesinin sessizleri –Tersi, para çekme makinesi- Tersi, bir kürk hayvanı – Tersi ,bir organ 6Ekle – Oku kelimesinin sessizleri – Sodyumun simgesi – Osmiyumun simgesi – Özbek hanlıklarından 7Mısır’da güneş tanrısı –Hindistan’ın Agra şehrinde Babür hükümdarı Şah Cihan’ın yaptırdığı eser – Aracın ön kapağı – Matematikte bir sayı – Tersi, latife 8- Kalan – Tersi, halk – Eğlencelik hareketler –Nehir aracıMısır’da güneş tanrısı – 9- İçkilerin yanında alınan yiyecek – Kaz kelimesinin sessizleri – Mısır’da güneş tanrısı – Yüce, büyük – Baston- Tersi, ev 10- Tersi, beyaz – Canın alınması – Kalsiyumun simgesi – Savm, ramazan ayında tutulur – Rus kelimesinin sessizleri –11- Altınorda hanlarından – Eski Meclis Başkanı Bülent ……. – Gak kelimesinin sessizleri –İhtiyaç için hayvan öldürme –Vana kelimesinin ilk hecesi 12- Duman kiri – Sayı yapma – Bir hayvan – Fransa’nın olduğu bölgenin eski ismi – Bir sayı – Farsça baş 13- Büyük Hun hükümdarlarından – Tersi, yol yiyeceği – Boru sesi – Tersi, yaş olan - Ayrıcalıklı iyilik 14- Tersi, eman – Antalya’da bir bölge – Fasıla – İslam’ın şartlarından 15- Çözüm –Şir kelimesinin sessizleri –Moğol asıllı bir boy – Tersi, bir müzik aleti –Tersi , bir hitap 16- Evvel – Tersi, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Tersi, eskiden yol, su elektrik için kullanılan kısaltma – Tersi, bir dergi – Kuşak 17- İslam’ın şartlarındanHalk dilinde dolma – Çok olmayan – Tersi, sıradan halk 18- Kötü – Siyah – Altınorda hükümdarı Şeyban’ın soyundan gelenlerin kurduğu devlet – Tersi, katışıksız 19- Reklam – Tersi, beyaz – Üye – Bir film kahramanı 20- Askeri yerleşim yeri – Benzer davranış gösterme – Tersi, kayıp olanı bulma – Bir Hint tanrısı 21Küçük saray – Safevilerin başkenti – Tersi, siyasi birlik antlaşması – Saba kelimesinin sessizleri – Bir soru eki 22-Karakter,içsel davranış – Tersi, evvel – Ela kelimesinin sessizleri – İyonları kuran kavim – Gelir getiren mülk – Ünlü tekvandocu Bruce … 23- Utanma duygusu – Genel – Bizmutun simgesi – Üste bağlı – Sami asıllı bir ırk – İsviçre’nin başkenti 24- Bir çoğul eki – Tersi, tekvando sporu ile ilgili bir terim – Bir ay – Küçük tekne – Bir isim 25- Cengiz Han’ın ölümümden sonra torunu Batu Han tarafından Karadeniz’in kuzeyinde kurulan devlet – Cengiz Han’ın torunu Hülagü Han tarafından İran merkez olmak üzere kurulan devlet – Bir nota Geleceğini biliyordum! Savaşın en kanlı günlerinden biri. Asker, en iyi arkadaşının az ileride kanlar içinde yere düştüğünü gördü. İnsanın başını bir saniye bile siperin üzerinde tutamayacağı ateş yağmuru altındaydılar. Asker teğmene koştu ve: - Teğmenim. Fırlayıp arkadaşımı alıp gelebilir miyim?.. Delirdin mi? der gibi baktı teğmen... - Gitmeye değer mi?. Arkadaşın delik deşik olmuş. Büyük olasılıkla ölmüştür bile.. Kendi hayatını da tehlikeye atma sakın.. Asker ısrar etti ve teğmen "Peki " dedi.. "Git o zaman.." İnanılması güç bir mucize. Asker o korkunç ateş yağmuru altında arkadaşına ulaştı. Onu sırtına aldı ve koşa koşa döndü. Birlikte siperin içine yuvarlandılar. Teğmen, kanlar içindeki askeri muayene etti.. Sonra onu sipere taşıyan arkadaşına döndü: - Sana değmez, hayatını tehlikeye atmana değmez, demiştim. Bu zaten ölmüş.. - Değdi teğmenim, dedi asker.. - Nasıl değdi? dedi teğmen. Bu adam ölmüş görmüyor musun?.. - Gene de değdi komutanım. Çünkü yanına ulaştığımda henüz sağdı.. Onun son sözlerini duymak, dünyaya bedeldi benim için.. Ve arkadaşının son sözlerini hıçkırarak tekrarladı: - Jim!.. Geleceğini biliyordum!.. demişti arkadaşı... Geleceğini biliyordum.. www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com VI.ÜNİTE : TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ VE TÜRK BEYLİKLERİ www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com www.tariheglencesi.com ANADOLU’DA İKİNCİ DÖNEM BEYLİKLER ANADOLU’DA İLK DÖNEM DEVLETLERİ ……………………… Danişmentoğulları ………………………. ……………………………………………… ……………………………… ……………………………………………… ………………………….. ……………………………………………… ……………………………………………… …..………………………….. ……………………………………………… ……………………………………………… …..………………………….. ……………………………………………… …….. ……………………………………………… Türkiye Selçuklu Hükümdarları ve olaylar I.A.Keykubat ………………. …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………. I.İ.Keykavus …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… ……………………. I.G.Keyhüsrev …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… www.tariheglencesi.com II.Kılıçarslan …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… …………………… Malazgirt savaşı sebep sonuç Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan atmak istemesi Bizans’ın bütün İslam ülkelerini ele geçirmek isteği Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı Türklerin ilerleyişini kesmek istemesi Haçlı seferlerinin başlamasına yol açtı. İslam ülkelerine yönelik Bizans baskısı sona erdi. Anadolu Türklere ikinci yurt oldu. Beylikler 1. dönem 2.dönem Danişmendliler Mengücekliler Hamitoğulları Artukoğulları Saltuklular Menteşeoğulları Çubukoğulları Çaka beyliği Gelişmeler Süleymanşah A.Keykubat G.Keyhüsrev İ.Keykavus İznik’in fethi Alanya’nın fethi Sinop’un fethi Antalya’nın fethi Suğdak’ın fethi Gelişmeler 1.Kılıçarslan A.Keykubat Konya’nın başkent yapılması Kösedağ yenilgisi Haçlılar ile ilk savaş Yassıçimen savaşı Baba ishak isyanı Moğol tehlikesinin geciktirilmesi Miryakefalon savaşı Danişmendlilere son verilmesi www.tariheglencesi.com 2.G.Keyhüsrev 2.Kılıçarslan Aşağıda verilen savaşların taraflarını yazınız. Pasinler savaşı……………………… Malazgirt savaşı……………………… Miryakefalon savaşı……………………… Kösedağ savaşı……………………… Dorilion savaşı……………………… Hıttin savaşı……………………… Hükümdarlar Büyük Selçuklu Anadolu Selçuklu Alparslan Sencer Süleymanşah 1.Mesud Alaaddin Keykubat Tuğrul bey Melikşah 1.Kılıç Arslan Haçlı seferlerinin nedenleri Kudüs’ün Müslümanlardan almak istemeleri sosyal ekonomik siyasi dini Kluni tarikatının çalışmaları Doğu’nun zenginliklerine ulaşmak istemelei Türklerin ilerleyişini durdurmak istemeleri Avrupalı soyluların maceraperest düşünceleri İpek ve Baharat yollarının müs. elinde olması Haçlı seferlerinin sonuçları Kudüs Müslümanların elinde kaldı Kilise ye güven azaldı Akdeniz limanları önem kazandı Türklerin ilerleyişi bir süre durdu. Avrupa’da derebeylik zayıfladı. Kağıt,matbaa ve barutu Avrupa öğrendi Rönesans’ın başlamasına zemin hazırladı Ticari ilişkiler arttı siyasi dini kültürel Aşağıda verilen beyliklerin kurulduğu yerleri belirtiniz. Beylikler Kurulduğu yer Osmanoğulları Hamitoğulları Germiyanoğulları Candaroğulları Karesioğulları Saruhanoğulları Menteşeoğulları Dulkadiroğulları www.tariheglencesi.com ekonomik Beylikler Karadeniz Ege Akdeniz Karesi Aydın Saruhanoğulları Candaroğulları Pervaneoğulları Hamidoğulları Menteşeoğulları Verilenlerin karşılıklarını yazınız. Divan-ı istifa…………………………………………… Divan-ı Arz…………………………………………… Divan-ı inşa…………………………………………… Divan-ı işraf…………………………………………… Pervaneci divanı……………………………………… Niyabet-i saltanat………………………………………… Verilenlerin karşılıklarını yazınız Miri arazi…………………………………………… Has arazi…………………………………………… Mülk arazi…………………………………………… Vakıf arazi…………………………………………… İkta arazi…………………………………………… Vergiler Şer ‘i örfi Öşür Haraç Cizye Ganimet Zekat Gümrük vergisi Askerler Hassa askerleri merkez eyalet İkta askerleri Türkmenler Ücretli askerler Verilenlerin karşılıklarını yazınız Şer’i hukuk…………………………………………… Örfi hukuk…………………………………………… Emir-i Dad…………………………………………… Kadıasker…………………………………………… Kadıü’l-Kudat…………………………………………… MUTLULUK Tolstoy’a “nasıl mutlu oluyorsunuz?” diye sorduklarında şu cevabı vermiş: - Sahip olduğum şeylere sevinerek, sahip olmadıklarımı ise hiç düşünmeyerek www.tariheglencesi.com Yöneticiler Hacip Candar Şıhne Muhtesip Kadı Muhassıl Atabey Müstevfi Naib Merkez Taşra Kavramların karşılığını yazınız. Ahi …………………………………………… Köy kethüdası…………………………………………… Hacip …………………………………………… Vakfiye…………………………………………… Şıhne …………………………………………… Uc…………………………………………… Horasan erenleri…………………………………………… Pervaneci…………………………………………… Verilen eserlerin yazarlarını belirtiniz. Garipname…………………………………………… Danişmendname…………………………………………… Mesnevi…………………………………………… Divan-ı Kebir…………………………………………… Cemşid-i Hurşid…………………………………………… Risaletü’n-Nushiye …………………………………………… İskendername…………………………………………… Selçuklu şehnamesi…………………………………………… Aşağıda verilen medreselerin bulundukları şehirleri belirtiniz. Yağıbasan medresesi…………………………………………… Cacabey medresesi…………………………………………… Karatay medresesi…………………………………………… İnce Minareli medresesi…………………………………………… Sırçalı medresesi…………………………………………… Gök medresesi…………………………………………… Buruciye medresesi…………………………………………… Çifte Minareli medrese…………………………………………… Aşağıda verilenlerin uygun bir şekilde karşılıklarını yazınız. Anadolu’nun Türk yurdu olduğu kesinleşti………………………………. Bizans’ın Anadolu’yu geri alma düşüncesi ortadan kalktı…………………….. Hristiyanlar Türk-İslam medeniyetini yakından tanımaya başladılar………………….. Türkiye Selçuklu devletinin dağılma dönemi başladı…………………………. Anadolu’da 2.dönem bağımsız beyliklerin ortaya çıkışında etkili olmuştur…………………… Türkiye Selçuklu devletinin ilk deniz aşırı seferidir…………………………… Türkiye Selçuklu devletinin son dönemlerinde devlet adamlarının dışarıdan yardım istedikleri hükümdar………………… Osmanlılara katılan ilk beyliktir…………………….. Anadolu’da ilk kez Türkçeyi resmi dil ilan eden beyliktir…………………… Anadolu’da kurulan en güçlü beyliktir………………………….. Osmanlılara en son katılan beyliktir…………………. Donanması en güçlü beyliktir………………………….. Anadolu’da ikinci .güçlü beyliktir……………………… Ankara savaşından sonra tekrar kurulmayan beyliktir…………………………… Osmanlılara vasiyet yoluyla katılan beyliktir…………………………….. Osmanlılara bir kısım topraklarını para ile satan beyliktir……………………………………………….. www.tariheglencesi.com TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Soldan Sağa: 1- Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurucusu 2- Hedefi vurma – Tersi, bir isim 3- Bir renk – Tersi, Türkiye Selçuklularında melikleri eğitmekle görevli tecrübeli devlet adamalarına verilen isim 4- Ordu Yardımlaşma Kurumunun kısaltması – Bir meyve – Tersi, özellikle kiliselerde kullanılır 5- Matematikte sabit bir sayı – Temiz – Rey 6- Türk- İslam Devletlerinde hükümdardan sonra gelen devlet adamı – Balı seven bir hayvan 7- Haçlı seferlerinin yapılmasına sebep olan Hıristiyan, Musevi ve Müslümanlarca kutsal kabul edilen şehir 8- 1176 yılında yapılan ve Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan atma umudunun ortadan kalkmasına yol açan savaş 9- Tersi, geometrik bir şekil 10- Kötü, fena – Bir şey kuşatan 11- Bir maddenin kısa tarafı – Bir patlayıcı maddenin kısa yazılışı – Tersi, Kuzey Irak’ta petrolde çıkarılan bir şehir 12- Türkiye Selçuklu Devleti’nin Moğollara bağlanmasına yol açan savaş – Türkiye Selçuklularında devlete ait arazilere verilen isim Yukarıdan Aşağıya:1-Türkiye Selçuklularının Karadeniz kıyısında ele geçirdiği şehir – Tersi, konuşurken kekeleyen 2- Askeri açıdan stratejik olarak kullanılan askeri alan – Vidalarda bulunan dişlere verilen isim – Tersi, teklif 3-Kızınca tüküren hayvan – Sırlı olan ,gizli olan 4- Tersi, Japonya’da deprem olan bir şehir –Yok kelimesinin sessizleri – Tersi,bir besin maddesi 5-Tersi, oy – Yatak takımının kenarlarına yapılan desenli nakış – Yemin 6- Tersi, kısaca Türk malı –Tersi, İslam’ın kutsal kitabı – Uzaklık ifade eder 7- Tibet öküzü – Okulda öğrencilere, öğretmenler tarafın- DOSTLUĞUN ÖLÇÜSÜ Şemsi Tebrizi ve Mevlana Celaleddin Rumi iki büyük dosttur. Aralarındaki dostluk asırları aşarak günümüze kadar ulaştı. Gerçek dostluğun ne olduğuna dair kıymetli ölçüler verdi. Çeşitli defalar ayrıldılar, kavuştular. Ayrılığın acısını, kavuşmanın sevincini yaşadılar. Bir gün Şems Tebriz'dedir. Bir Yahudi koşarak gelir ve bağırır : - Müjde ! Mevlana geliyor. Şems mütebessim. Hemen bütün varını yoğunu yahudiye bağışlar. Yahudi gittikten sonra olaya şahid olan birisi Şems'e : - Bu yahudi seni aldattı. Yolda kimse yok, Mevlana gelmiyor der. Şems tebessümünü bozmaz ve dostluğun o müthiş ölçüsünü verir : www.tariheglencesi.com Baba İshak (Baba Resul) isyanı (1241) ve Moğollara Kösedağ'da yenilince (Temmuz-1243), devletin yıkımı başladı. ---------------------- Kırım limanlarından Suğdak ele geçirildi (1227) Ermeniler vergiye bağlandı. İçel alındı. Adıyaman, Kahta,Çemişkezek kaleleri alındı. Harezmşahlarla Yassıçemen Savaşı yapılmıştır. ------------------------ Ticaret yolunu açmak için, 1206 yılında sefere çıktı. Bizanslıları bu bölgeden atarak, Karadeniz yolunu açtı. Ertesi sene Akdeniz sahillerine inerek Antalya'yı fethetti. (1207) Venediklilerle ticaret antlaşması yaptı. -------------------------- Bizanslılar ve yardımcı kuvvetlere karşı, 1176 Miryoke-falon (Düzbel/ Karamukbeli) Meydan Savaşı'nı kazanarak, Anadolu'yu yurt edinen Türklerin bölgeden atılamayacağını ispatladı. ----------------------- Daha çok iktisadî meselelere, ülkenin imarına ve kültür faaliyetlerine önem verdi. Kervansaray, cami ve medreseler inşa ettirdi. Sinop’u ele geçirdi (1214).Trabzon Rum imparatoru,Çukurova Ermenilerini vergiye bağladı. ------------------------- 1096 yılında Malatya'yı kuşattı. I.Haçlı kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Başkenti İznik’e taşıdı. ---------------------- www.tariheglencesi.com Aşağıdaki yerleşimleri haritada bularak tarihi cümleler kurunuz. İznik…………………………………………………………………………………………………………... Alanya…………………………………………………………………………………………………………….. Antalya……………………………………………………………………………………………………… Sinop…………………………………………………………………………………………………….. Bizans……………………………………………………………………………………………………………... Miryakefalon………………………………………………………………………………………………………. Konya…………………………...…………………………………………………………………. ……………. Urfa………………………..……………………………………………………………………………………. Kudüs………………………..……………………………………………………………………………………. Trabzon…….………………..……………………………………………………………………………………. Malazgirt…..………………..……………………………………………………………………………………. Suriye………………………..……………………………………………………………………………………. Bağdat………………………..……………………………………………………………………………………. www.tariheglencesi.com TÜRKİYE TARİHİ 6 1 3 1 5 2 9 3 4 8 4 5 6 7 8 7 9 10 2 11 12 13 14 Soldan Sağa : 1- Bizans’la yapılan ve Anadolu’nun bir Türk yurdu olduğunun kesinleştiği savaş 2- Haçlı seferlerinin düzenlenmesi için çalışan Hıristiyan tarikatı 3- 1214 yılında I.İzzeddin Keykavus tarafından fethedilen Karadeniz liman şehri 4- I.Haçlı Seferi sonucu Haçlıların ele geçirdiği, Hıttin Savaşı ile Selahaddin-i Eyyubi’nin ele geçirdiği ve III.Haçlı seferinin düzenlenmesine yol açan şehir 5- 1207 yılında I.Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından ele geçirilen Akdeniz liman şehri 6- Türkiye Selçuklu Devleti’nde donanma komutanı 7- İlk Türk İslam mutasavvıfı kabul edilen Hoca Ahmet ------ 8-Türkiye Selçuklu Devleti’nin I.Haçlı seferi sonucu İznik’in elden çıkması üzerine taşındığı ikinci başkenti 9- Selahaddin-i Eyyubi’nin Haçlıları yenilgiye uğratarak Kudüs’ü ele geçirdiği savaş 10- Anadolu’nun kapılarını Türklere açan savaş 11- Türkiye Selçuklu Devleti’nin I.Haçlı seferi ile Haçlıların eline geçen ilk başkenti 12- Erzurum ve çevresinde Ebul Kasım Saltuk tarafından Türkiye’de kurulan İlk Türk devletlerinden 13- Türkiye Selçuklu Devleti ile Harezmşahlar Devleti arasında yapılan ve Harezmşahların yıkılmasına yol açan savaş 14- Gelenek,örf ve adete dayalı hukuk sistemi Yukarıdan Aşağıya : 1- Erzin ve Kemah civarında kurulan Türk devleti 2- Osmanlı Devleti’nin bağlı olduğu Oğuz boyu 3- 1243 yılında II.Gıyaseddin Keyhüsrev’in Moğollara yenildiği ve Anadolu’nun Moğol egemenliğine girdiği savaş 4- 1223 yılında I.Alaeddin Keykubat tarafından ele geçirilen Akdeniz liman şehri 5- Artukluların yaptırdığı Batman çayı üzerinde kurulan köprü 6- Niksar, Sivas ,Malatya ve Kayseri civarında kurulan Türk devleti 7- Selçuklu Devleti’nde bir kısım asker ve devlet görevlilerine belirli bölgelerden vergi kaynaklarının tahsis edilmesi ve buna karşılık olarak onlardan devlet için hizmet beklenmesi usulü 8- Kudüs’ü ele geçirmek amacıyla bilhassa Kluni tarikatının çalışmaları sonucu ortaya çıkan büyük Hıristiyan topluluk 9- Çarşı ve pazarda devlet tarafından satılan mallara belirlenen etiket fiyatı BOŞ EL İbrahim bin Edhem bir gün hamamdan çıkarken para isterler : - Şimdi yok, sonra veririm. İlgililer : - Paran yoksa hamama girmeseydin. deyince, İbrahim bin Edhem Hazretleri vecde gelir ve düşüp bayılır. Bir süre sonra kendine geldiğinde, ne oldu diye sorarlar. O da şu karşılığı verir : - Boş el ile şeytanın evine koymuyorlar. Peki amelsiz olarak Rahman'ın evine nasıl gireriz? MENFAAT Mevlana Hazretleri, müridlerinden biriyle giderken, bir kaç köpeğin sarmaş dolaş uyuduklarını görür. Müridi : - Güzel kardeşlik örneği der, keşke insanlarda bunlardan ibret alsa. Mevlana tebessüm ederek karşılık verir : - Aralarına bir kemik atıver de, gör kardeşliklerini. www.tariheglencesi.com 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 1-Anadolu Selçuklu Devleti'ne en parlak dönemini yaşatan hükümdar. 2-Özellikle Türk İslam Devletlerinde hükümdar vekili. — 3-Anadolu Selçuklu Devleti'nde esnaflar arasında kurulan örgüt. — 4-Anadolu Selçuklularının hakim olduğu Anadolu'nun bir bölümü. .......................... 5-Anadolu Selçuklularının ve Osmanlılarında bağlı olduğu boylar topluluğu. 6-IV.Haçlı Seferi sonucunda İstanbul'da kurulan krallığın adı. — ...................... 7-I.Haçlı seferi sonucunda Haçlıların eline geçen şehirlerden biri. — 8-Anadolu Selçuklularında hükümdarlara verilen unvan. -------------9-Anadolu Selçuklularında ülke yönetim birimlerden biri. --------------10-Anadolu Selçukluları zamanında Denizli'ye verilen isim. ------------11-İlk Türk denizcisi. .............. 12-Şehirlerdeki en büyük camilere verilen isim. — 13-AnadoIu Selçuklu Devleti'nin ikinci başkenti.-----------14-Karamanoğullarının hakim olduğu bir şehir.------------15-Aydınoğullarının Haçlılarla yaptığı deniz savaşlarıyla meşhur hükümdarı. ………… I6-Anadolu Selçuklularında devlet işlerinin görüşüldüğü yer. ------------17-Saltukluların kurulduğu şehir. ----------18-Gelirleri hayır işleri için ayrılan topraklara verilen isim........................... 19-Kıyı şehirlerinde ticaret faaliyetlerinin yürütüldüğü alan.-------------20-Anadolu Selçuklularının Mısır ve Suriye'ye hakim güney komşusu. ----------------21 -İlk defa Alanya'da Alaedddin Keykubad’ın kurduğu gemi yapım yeri. --------------22-Anadolu Selçuklularının ilk başkenti. --------------HAYATA DAİR İmkanlannın altında yaşa Bol bol gülümse, hem maliyeti sıfırdır hem de bedeline paha biçilmez. İnsanların adlarını hatırla. Asla birilerinin umudunu kırma.Belki de sahip oldukları tek şey odur, Karının en iyi arkadaşı ol! İlk izlenimlerine güvenme. Arkadaşlarına borç verirken ihtiyatlı davran, ikisini de kaybedebilirsin. Kaybedecek hiçbir şeyi kalmamış insanlardan uzak dur. Köprüleri atma. Aynı nehri kaç kez daha geçmek zorunda kalacağına şaşıracaksın, Büyük sözler vermekten korkmamama yerine de getir. Hüküm vermeden önce her iki tarafı da dinle, Zarif ol.Kimseyi bile bile kendinden soğutma. Birisine seni seviyorum deme fırsatım asla kaçırma. Kimse tek başına başaramaz;sana yardımcı olanlara minnet duy. Zamanı ve sözleri dikkatsizce kullanma. İkisi de geri alınamaz, İnsanlara değerlerini hissettirebileceğin fırsatları kolla. Güzel giyinmek için çok uğraştığını bildiğin birine "Harika görünüyorsun" de. Şükret. Başladığın her işi bitir. Hiç kimsenin sözünü kesme. Seni ziyarete gelenleri ayakta karşıla, Telefonu coşkulu ve dinamik bir sesle aç. Anne ve babanın kahkahalarını banda kaydet. Ölmeden önce kendine bir mezar yeri satın al ve süt sık oraya git. Keşke sözcüğü yerine bir daha ki sefere demeyi dene. Misafirlikte yemeği övmeyi unutma. Karnın açken asla yiyecek-içecek alışverişine çıkma. Gereğinden fazlasını alırsın. Unutma! Bir insanın en derin duygusal ihtiyacı, takdir edildiğini hissetmesidir. Yaşlan7ama paslanma. İyi bir avukat, muhasebeci ve tesisatçıya ahbab ol. ÜMİDİNİ KAYBETMİŞ OLANIN , BAŞKA KAYBEDECEK ŞEYİ YOKTUR Boise www.tariheglencesi.com 22 TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Soldan Sağa :l-Türklerin Anadolu'dan aklamayacağının anlaşıldığı ve Anadolu'nun tamamen bir Türk vatanı haline geldiğinin kesinleştiği savaş-Anadolu Selçuklularında şehrin güvenlik İşlerine de bakan askeri vali-Sarkmış olan 2-Ced-Ziyan-Tersi,bir tembih sözü-Hayvanların su içtiği kap 3-Bir element-Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusuBir kürk hayvanı 4-Ribo Nükleik Asit-Kur'an-ı Kerim'de ilk inen sure-Azerice de ben-Basın ahlakı-Tersi ,İspanya'da ayrılıkçı örgüt 5-Sivas'ın bir ilçesi-Avrupa Ekonomik Topluluğu-Anadolu Selçuklularında ordu davalarına bakan görevli-Canlı 6-Bir Alman tenisçi Stefı ....-Türkü-Utanma duygusu-Bir yağış türü-Musul Atabeyi İmadeddin Zengi'nin Haçlıların elinden almasıyla II .Haçlı seferinin başladığı şehir 7-Anadolu Selçuklu Devleti' nin ilk başkenti-I.Haçlı Seferi'nin sonucunda ele geçirilen şehirlerden biri-Kur'an-ı Kerim'în isimlerinden-Bir bağlaç-Balık tutmak için kullanılır 8-Müzik aletine düzen verme-Tek kelimesinin sessizleri-Ramazanoğullarının kurulduğu bölge-Katolik kilisesinden çıkarma 9-Tersi,bir hayvan-Nikelin simgesi-Ekşi bir meyve-At yavrusu 10-Bir gıda şirketi-1207 yılında I.Gıyaseddin Keyhüsrev ta-rafından ele geçirilen ticari açıdan önemli bir şehir-Anadolu Selçuklu Devleti'nde merkezde,padişaha bağlı üç ayda bir maaş alan askeri sınıf-Eski dilde sn 11-Avrupa'nın güneydoğu bölgesî-Eski dilde kitaplar-Konforlu,serbest davranışlı-Kişinin oturduğu yer 12- Ûlkemizde doğup Hazar denizine dökülen bir nehir-Bir hayvan-Tersi.bir müzik aleti-Bir sabit sayı-Ced-Seviye Tesbit Sınavı 13-Ebeveynimizden biri-Tersi:halk dilinde çalı topluluğu-Kısım-Siyah 14-Çok küçük-Tersi,bir isim-İlaç-Tersi,bir çoğul eki-Tibet öküzü 15-Ün,nam-Karşı tarafKısaca,Yem Karamürsel-Parlayan,ışıltı-Bir cetvel 16-Allah'ın yardımı-Bir tahıl zararlısı-Bir hayvan-Cennet 17Anadolu Selçuklu Devleti zamanında yaşamış bir mutasavvıf-Beyaz-Bir harfin okunuşu 18-Tersi,telefon hitap sözüAnadolu Selçuklu Devleti zamanında Türkmenlerin çıkardığı bir isyan-Yabancı bir film kahramanı………Lüpen 19Anadolu Selçuklu Devleti'nde Büyük Divandaki arazi defterlerindeki has ve dirliklerle ilgili işlere bakan görevli-TürküBeyaz-Tersi,isim 20-Kutbeddin Muhammed tarafından Harizm ve Maveraünnehir bölgesinde kurulan bîr Türk İslam devleti-Anadolu Selçuklu Devleti'nde ordu komutanına verilen isim. www.tariheglencesi.com 24 25 Yukarıdan Aşağıya: 1-Anadolu’nun kapılarım Türklere açan savaş-Eski dilde kapı-1214 yılında I.İzzeddin Keykavus tarafından ele geçirilen Karadeniz liman kenti 2-Verme-Sunma-Bir ilimiz-Aleyhte olmayan 3-Tersi,bir meyveTersi,yanabilen-Tersi, Kartacalı ünlü komutan-Fasıla 4-Taşıtların ve yayaların uymak zorunda oldukları kurallarYöresel konuşma şekli-Tersi,bir ünlem-Var kelime-sinin sessizleri 5-Şair-Anadolu Selçuklularının ikinci başkentiSahiplik-Eskiden propagandacıya verilen isim 6-Düşünce, fikir-Tersi, Bir tartı aleti-Gelecek-Tersi,çinkonun simgesi 7Rütbesiz asker-Atlamaktan emir-İlave-Tersi,mebni kelimesinin ilk hecesi 8-Ama,lakin-Seçik kelimesinin sessizleriTersi,arabaları bıraktığımız yer 9-Utanma duygusu-Anadolu Selçuklu Devleti'nde bir görev karşılığı bazı topraklarının vergi gelirlerinin görevlilere bırakıldığı sistem-Bir meyve-Tersi,Birleşmiş Milletler 10-Tersi,ağaç bina-Selçuklularda melikleri eğiten tecrübeli devlet adamı-Kısaca eşit ağırlık 11-Tersi,bir güç kaynağı-Tersi, bir tahıl zararlısı-Sağlam 12-Afrika'da bir nehir-Bir şeyin boş ağırlığı-Tıp kelimesinin sessizleri-Kötü-Kısaca lise 13-Kuzu sesi-TürküDeoksiribo Nükleik Asit-Eziyet,sıkıntı 14-Bir bayan ismi-Suçlu-Küçük urgan-Çeşme 15-Yerleşilmiş yer,iskan edilmişYar kelimesinin sessizleri-Kaybolmuş bir şeyi bulma fiili 16-Başkentimiz-Anadolu ajansı-Kadın,bayan-Tersi,bir soru eki 17-Eski dilde ekmek-Hükümranlık-1096-1270 yıllan arasında kut-sal saydıkları Kudüs'ü Müslümanlardan almak için seferler düzenleyen kuvvetler 18-Kötü-Bir yeri koruma altına almak için yapılan set-Utanma duygusu 19-Lüks tekneTersi,Kazak başbuğu-Tersi,para çekme makinesi-Bir güç kaynağı 20-Gerçek-Bir şeyin boş çıkması-Güzel kokulu bitkiler 21-Kırmızı-Kervanların konakladıkları ,bilhassa Anadolu Selçuklularında çok yaygın bir bina 22-Eşyaların konulduğu dolaplardaki küçük bölmeler-Derman-İsim-Hıristiyan kadın din görevlisi 23-Kek kelimesinin sessizleri-Kalın bir kumaş-Genel olarak küçük bitkiler,çimenler-Tersi, küçük saray-Pürüzlü yüzeyleri düzelten bir alet 24-GelecekBüyüklük-Bir cetvel-Utanma duygusu 25-Anadolu Selçuklu Devleti'nin Moğollara bağlanmasına yol açan savaşAnadolu Selçuklu Devleti ile Harizmşahlar arasında meydana gelen savaş. Tahta Perdedeki Çivi Kötü karakterli bir genç varmış. Bir gün babası ona çivilerle dolu bir torba vermiş. -Arkadaşların ile tartışıp kavga ettiğin zaman, her seferinde bu tahta perdeye bir çivi çak demiş. Genç, birinci (ilk) günde tahta perdeye 37 çivi çakmış. Sonraki haftalarda kendi kendini kontrol etmeye çalışmış ve geçen her günde daha az çivi çakmış. Nihayet bir gün gelmiş ki hiç çivi çakmamış. Babasına gidip söylemiş. Babası onu yeniden tahta perdenin önüne götürmüş. Gence: -Bugünden başlayarak tartışmayıp kavga etmediğin her gün için tahta perdelerden bir çivi çıkart (sök) demiş. Günler geçmiş. Bir gün gelmiş ki bütün çiviler çıkarılmış. Babası ona : -Aferin iyi davrandın ama bu tahta perdeye dikkatli bak. Artık çok delik var. Artık geçmişteki gibi güzel olmayacak demiş. Arkadaşlarla tartışıp kavga edildiği zaman kötü kelimeler söylenilir. Her kötü kelime bir yara (delik) bırakır. Arkadaşına bin defa kendisini affettiğini söyleyebilirsin ama bu delik aynen kalacak(kapanmayacak). Bir arkadaş ender bir mücevher gibidir. Seni güldürür yüreklendirir sen ihtiyaç duyduğunda yardımcı olur seni dinler sana yüreğini açar demiş. Bir Kese İnci Basra mücevhercileri bir araya toplanmıştı. İçlerinden biri başından geçen bir olayı şöyle anlattı: “Bir zaman çölde yolumu kaybetmiştim. Yanımda yiyecek ve içecek hiçbir şey kalmamıştı. Tam hayattan ümidimi kestiğim sırada içi dolu bir kese buldum. Bunu kavrulmuş buğday sandığım andaki zevki ve sevinci , inci olduğunu öğrenince de duyduğum acıyı ve hüznü hiçbir zaman unutamam..” “Kuru çöllerde, kumların ortasında susuzun ağzında inci olmuş, sedef olmuş, ne çıkar? Azıksız adamda ha altın olmuş ha saksı kırığı!” Gölge etme başka ihsan istemem Rusya sefiri meşhur İgnatiyef mezun olup memleketine giderken, veda için geldiği Yusuf Kamil Paşaya: “Efendimize Rusya’dan ne getireyim?” demesiyle paşa: - Bir mesele getirme de dedi, ben hiç bir şey istemem! www.tariheglencesi.com TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Soldan Sağa : 1-1071 yılında Bizans’la yapılan ve Anadolu’nun kapılarını Türklere açan savaş – 1048 yılında Bizans’la yapılan ilk ciddi savaş – Kan akması 2- Türk İslam Devletleri zamanında bir nehir – Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin kurduğu tarikat – Tersi, bir gezegen 3-Bir kürk hayvanı – Tersi, bir organımız – Mısır’da güneş tanrısı – İnleme – Tersi, kalmaktan emir – Türkü – Tersi, yemek 4- Bir Türk mutasavvıfı – Yemek – Eski bir kumaş türü – Halk dilinde maden suyu –Tersi, tümör 5- Osmiyumun simgesi- Kokulu bir sebze – 1243 yılında Moğollarla yapılan ve Türkiye Selçuklu Devleti’nin Moğollara bağlandığı savaş – Fasıla - Türkiye Selçuklu Devleti’nin ilk başkenti 6-Yürek –Türkiye Selçuklu Devleti’nde donanma komutanı Melikü’s…….. – Kazak başbuğu 7-Kraliçe – İstanbul Belediyesine bağlı bir işletme – Türkiye Selçuklularında mali işlere bakan divan – Maddenin parçacıklarından – Bir soru eki 8-- Bir içecek – Bir teşhis aleti – Çok bilmiş – Küçük organ – Arının yaptığı yiyecek 9- Araplar dışında kalan, özellikle İranlılar için kullandıkları tabir – Elde edilen kazanç,gelir – İyonları kuran kavim – Bir hayvan – Tersi,bir kürk hayvanı 10Tersi, kuzey – 1833 yılında Kavalalı Mehmet Ali Paşa ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan antlaşma – Yapılaşmanın yasak olduğu alan – Türkiye Selçuklu hükümdarı I.Kılıçarslan’ın Emir Çavlı ile yaptığı savaş sırasında boğularak öldüğü ırmak www.tariheglencesi.com 24 25 11-İngilizce bir –Miken medeniyetini kuran kavim –Tersi, iki yüzlülük – Meta 12-Nikelin simgesi – Tersi,Ramazanoğullarının kurulduğu şehirlerinden – En kısa zaman dilimi – Masrafı çok olan – Uzaklık ifade eder 13-Allah’a bağlı insan – Tersi, ceryan - 1473 yılında yapılan Otlukbeli Savaşı’nda Fatih’e yenilen Akkoyunlu hükümdarı – Türkiye Selçuklu Devleti’nin ikinci başkenti 14- En kısa zaman dilimi – Paylama – Mısır’da güneş tanrısı – Bir nota – Bugünün bir öncesi 15-Tersi, Söke’nin ilk hecesi – Tersi, bir bayan ismi – Utanma duygusu – 1097-1270 yılları arasında Hıristiyanların İslam dünyası üzerine düzenlediği seferler 16 - I. Alaeddin Keykubat devrinde Karadeniz’in kuzeyinde ele geçirilen kale – İlaç – Güzel yazı yazma sanatı – Gözleri görmeyen –Kısa taraf – Zevce 17- Rütbesiz asker – Ordu mensuplarına ve devlet memurlarına hizmet ve maaşlarına karşılık verilen toprak gelirlerine verilen isim – Akıl, anlayış – Hititlerde kullanılan yıllıklar – Tersi, bir müzik aleti – Ak merkez 18- Bir sendika – Yüce, büyük – Tersi, yıka kelimesinin ilk hecesi – Tersi,başı koruyan başlık – Bir nota 19- 1207 yılında ele geçirilen Akdeniz kenti – Bulmaya çalışma – Tavanın uzantıları – Baryumun simgesi –Kısa taraf 20- Tersi, ölü olmayan – Çarşı ve pazarlardaki mallara konulan fiyat –Kabaca burada – Batman çayı üzerinde Artuklular tarafından yapılan bir köprü 21- Ev, yuva – Tersi, küçük tekne – Verici – Mısır’daki nehir 22- Bir ilimiz – İngilizce hariç – Bir gezegen – Akıl 23- Siyah – Ana,esas – Eserler –Türkiye’nin uluslar arası plaka kodu – Bir organımız 24- Duman kiri – Sodyumun simgesi – Utanma duygusu – Akıllı, yaramaz olmayan – Rütbesiz asker – Arıtma tesisi 25- Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurucusu Yukarıdan Aşağıya : 1- 1176 yılında Bizans’la yapılan ve Anadolu’nun Türk yurdu olmasının kesinleştiği savaş – 1243 yılında Moğollarla yapılan savaş –Değerli bir taş 2- Kırmızı – Akıl – Samsun ve çevresinin eski ismi - Bir ülke – Bir bayan ismi 3- Tersi, bir şeye ulaşma – Konuşamayan – Akıl – Seviye Tespit Sınavı – Utanma duygusu 4- Erkek ördek – Tersi,dolaylı anlatım – Kımızı – Tersi, ilke , prensip – Bir ilimiz 5Zam kelimesinin sessizleri – Bir erkek ismi – Ün ,nam – Nezir – Tersi, tarihi bir kahraman – Kırmızı 6- Bir İslam alimi – Tersi, yutmaya çalışmak – İnsan 7- Tersi, Dört Halife döneminden sonra kurulan devlet – Bir cetvel – Adalet işerline bakan görevli – 1223 yılında ele geçirilen şehir – Arı kelimesinin seslileri 8-Rol kelimesinin sessizleri – Sat kelimesinin sessizleri – Tersi, nam,şan – Miken uygarlığını oluşturan kavim – Bir haber ajansı- Gökyüzünün tepe noktası 9- Miras kalan mal,mülk – Mal, para – En yüksek – Tersi, öncenin tersi 10- Tersi, ihtiyaç için hayvan öldürme – Öven – Amerika’da eski bir uygarlık –Utanma duygusu – Savaşlarda vücudu koruyan – Yüce, büyük 11- Matematikte bir sayı – Baston – Bir bayan ismi – Utanma duygusu –Bir hayvan – Sal kelimesinin sessizleri 12- 1211 yılında Bizans’la yapılan ve I.Gıyaseddin Keyhüsrev’in öldüğü savaş – Yar kelimesinin sessizleri – Eski Türk unvanlarından – Bir kamyon markası – Yüce, büyük 13- Hindistan’da bir halk – Disko kelimesinin ilk hecesi – Bir haber ajansı – İstek, arzu – Bir içecek – Akıl 14- Tersi, bir soru eki - Saltukluların kurucusu emir – Tersi, bir kap – Kürklü bir hayvan – Bir haber ajansı 15- Tahıl dövmekte kullanılan taş – Tersi, içki sunan – Sih kelimesinin sessizleri – Tersi, internet alemi için kullanılır – I.Kılıçarslan’la Büyük Selçuklu Devleti’nin savaşmasına yol açtığı şehir – Tersi, bölüm,kısım – Afacan kelimesinin ilk iki hecesi – Marmara’da bir ada – Tersi, makara kelimesinin ilk iki hecesi – Güneş tanrısı 17Hakimiyet – Uyuşluk – Bir kürk hayvanı – Bir nehir hayvanı – İlk Türk denizcisi 18- Mısır’da güneş tanrısı – Fasıla – Yemek – Tersi, uzaklık – Artan – Ram kelimesinin sessizleri 19- Tersi, gayem – Rütbesiz asker – Alan kelimesinin sessizleri – Araç lambası – Serum takarken kullanılır 20- Tersi, türkü – Atak –Bir soru eki – Bir nota – Kırmızı – Su tesisatında kullanılır – Radonun simgesi 21- Utanma duygusu -1214 yılında fethedilen Karadeniz liman şehri – Kabaca evet – Tersi, Orta Asya’da tarihte yer alan bir nehir –Arının ürünü – Kaya parçası 22- Bir meyve – Jimnastikte bir hareket – Alan kelimesinin sessizleri – Tersi, ağacın bölümlerinden – I.Haçlı seferleri sonucu elden çıkan Musul Atabeyi İmadettin Zengi’nin Haçlılardan geri aldığı ve II.Haçlı seferinin yapılmasına da yol açan peygamberler şehri 23-Miken uygarlığını kuran kavim – Sodyumun simgesi – Farsça kapı – Tersi, kötü – Bir haber ajansı – İnsan – İhmal kelimesinin ilk hecesi 24- Bir ırk – Eski dilde su – Sınır bölgeleri –Kalb- Kısa taraf 25- Mardin, Harput ve Hasankeyf çevresinde kurulan bir Türk-İslam devleti – Sivas, Kayseri ve Tokat civarında kurulmuş Türk- İslam devletlerinden Kulaklar Kulaklarının büyüklüğü ile ünlü Galile'ye hasımlarınından biri: “Efendim...” demiş. “Kulaklarınız, bir insan için biraz büyük değil mi?” Galile: “Doğru...” demiş. “Benim kulaklarım bir insan için biraz büyük ama, senin www.tariheglencesi.com TARİH YAZILISINDAN İLGİNÇ CEVAPLAR “Soru: Haçlı seferlerinin sonuçlarını yazınız. Cevap: Akdeniz limanları canlandı, babanın oğluna güveni azaldı. Akdeniz ırmakları canlandı. Cevap: Derebeylikler azaldı, karabeylikler çoğaldı. Ticarette zengin olan kervanı ortaya çıktı. Soru: Miryokefalon Savaşı’nın önemini yazınız. Cevap: İlk yazılı savaş. Cevap: Türkleri Anadoludan atma umudundaymış. Türkleri Anadolu’nun bir Türk dünyası olduğunu öğrenmişler.” Soru: Kösedağ Savaşı kimlerle yapılmıştır? Cevap: Kösedağ Savaşı I.Murat’la yapılmıştır. Cevap: Anadolu Selçukluları ile Macarlar arasında olmuştur . Soru: İlk Türk denizcisi kimdir? Cevap: Andrea Dorya ÖRTÜNMEK İÇİN GİYİNMEK! İngiltere Kralı George ile görüştüğü sırada, Gandi’nin üzerinde her zamanki gibi beyaz örtüsü varmış. Davetten çıkınca, bir gazeteci sormuş: - Kıyafetiniz, bir kralla buluşmak için yeterli miydi? Gandi, hiç aldırmadan cevap vermiş: - Kral, ikimize de yetecek kadar giyimliydi. MÜJDE Harun Reşid’in vezirlerinden biri, Behlül Dânâ’ya latife yollu takılarak: - “Müjde sana ey Behlül, Sultanımız seni, domuzlarla maymunlara çoban tayin etti” dediğinde, Behlül şu cevabı vermiş: - Öyle ise kulaklarını aç da emirlerimi yerine getirmeye hazırlan. HAYATI SEYRETMEK Yazar Kazancakis, bir ihtiyara “neye bakıyorsun?” diye sorduğunda, ihtiyar adam gözlerini akan sudan ayırmadan şu cevabı verir: SUSTURUCU TEDAVİ Zamane gençlerinden biri, bir toplantıda Mehmed Âkif’i küçük düşürmeye çalışıp: - “Affedersiniz, demiş. Siz baytar mısınız?” Mehmed Âkif, hiç istifini bozmadan şu cevabı vermiş: - Evet, bir yeriniz mi ağrıyordu? Adamın biri, Muhammed Bin Vâsi’nin bacağındaki yarayı görüp, “Sana acıyorum” dediğinde, ondan şu cevabı almış: - Ben, aynı yaranın gözümde çıkmadığına şükrediyorum. PEYGAMBER HÂNESİ Hz. Mevlânâ, evlerinde yiyecek olarak hiçbir şey kalmadığını söyleyen hanımına tekrar tekrar sormuş: - Gerçekten hiçbir şey kalmadı mı? - Evet, demiş eşi. Hiç yiyeceğimiz kalmadı. O yoklukta tükenmez hazinelerin sahibini bulan Mevlânâ, ellerini kaldırıp: - Allah’ım sana hamd-ü senâlar olsun, diye şükretmiş. Evim, Peygamber hanesine benzedi. www.tariheglencesi.com ZORLAR / KOLAYLAR Hayatta zor işler, kolay işler var. Bunları ayıran insan olmak zor. Bilgiçlik taslamak, konuşmak kolay. Az ve öz konuşup, susan olmak zor. Akıl vermek kolay, iş bozmak kolay, Bozuğu onaran insan olmak zor. Niyet etmek kolay, başlamak kolay, Bir işi bitiren insan olmak zor. Almak kolay, benlik, bencillik kolay, Alan insan değil, veren olmak zor. Merak kolay , olay seyretmek kolay, Bakan insan değil, gören olmak zor. Kazanç kolay, servet , zenginlik kolay, Vicdanlı, namuslu, patron olmak zor. Açları kandırmak, azdırmak kolay, Açları doyuran , insan olmak zor. Yemin etmek kolay, söz vermek kolay, Verdiği sözünde duran olmak zor. Aday olmak kolay, Mebusluk kolay, Bunca ah'a gögüs geren olmak zor. Seçilmek, yükselmek, baş olmak kolay, Sahtekar baskıyı kıran olmak zor. Hile, yalan, riya, kalleşlik kolay, Doğru olmak, içten insan olmak zor. Kan akıtmak kolay, acıtmak kolay, Acıyan yarayı saran olmak zor. Dini bilmek kolay, vaaz etmek kolay, Müslüman yaşamak, mümin olmak zor. Nefse uymak kolay, hırslanmak kolay, Nefsini, hırsını, yenen olmak zor. Yuva kurmak kolay,evlenmek kolay, Yuvada huzura eren olmak zor. Yaşam kolay, doğmak, yaşlanmak kolay, İnsanca yaşlanmak, İNSAN OLMAK zor. CİMRİ Meşhur Cimri Paşa, atlarının arpa yemesi gerektiğini söyleyen seyislerine kızar ve her seferinde “Lâ havle” çekermiş. Bir gün atları dermansızlıktan yığılıp kalınca, hiddetle sormuş. - Atlarıma ne oldu? Seyis, cevabı yapıştırmış: - Ne olacak efendim, “Lâ havle” yiye yiye “Ve lâ kuvvete” oldular. www.tariheglencesi.com BULMACA CEVAPLAR İLK TÜRK DEVLETLERİ TARİH BİLİMİNE GİRİŞ - ESKİÇAĞDA TÜRKİYE Y Ö A 1F B 4C E B 2K İ Ü Z L A R O İ T N Ü G S R A K M Ü A L L L E E R S L E O 3İ A K V İ J U Y M İ K E O E M İ O K P İ N L A R L İ T İ A D Y L A R Ç G R A F Y L I T N U R A Ş S A U Ş A R R H İ T L A R İ T A D E T U Ç A Y Ö N E N D E R K İ K V İ M A A T R İ T A S K A H U N L U K L A R D E V L E G Ö T L K O T İ Ö G Y L Ü E K R E K Y O U K A G M I U Z R T L O U S N E L E N G V Z Ü R A L A R V T A S K İ İ T L E A R R G K U A U N C K U K U S Ç A N R L A A K A A R B A R E Y A E İ Ş A N M R S L H A O A A N D R U M H A Ğ U Y D O L L N R H P A A İ T E N F E A İ Ü R İ K H İ Y U J E S V İ L 5N P P L N L T E O L L R H N E T Y T L U K B R A T K R K Ş İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ ESKİÇAĞDA TÜRKİYE VE ÇEVRESİ P H F M E Y N U İ N P A N Z O H P E T A İ M Y A I M S K S N A S U A R T A U R U C A O L İ R E D S O A V U K T B R A N R A D Z İ B İ L L E R G G U R A A R N P E K K S T L T A E U R M K E M İ Y E N T P İ R Ü A Ş M A S I K A R D İ S İ Y E Y A A S T Y E E B Z R A S V H İ U H İ C U D R E N İ S U U D T E M E T E D H M H A T Y L E N D T K D E A U Ü N L R L İ E Ü Y S İ C P N A L L B A A Ü L H A R K E R D B K İ B U Y B D E L E R Ş E R K İ E E N B P D E A U V K A S O B R E İ A R G L F E M E R B N P Ü I B R K A M K T O U U M İ B E M M İ U N E H N S A C İ L U H Ö M A N E R Ş S A TÜRK DÜNYASI I TÜRKİYE TARİHİ D B Ü Y Ü K S E L Ç U K L U D E V L E A S A F L H A A İ K T L M K U T A U P D A A R N S D L A Z T H E I G A Z N M E N N I G L İ M A C A R Z A K A N S T T İ A T N M Ş A K Ş A H N U E L İ K L U L E R K M U D T A K B U Ğ R Y A H L A K I K A A L T L A S R A U D M L H V Y E S N İ S M A Z Ü S S A E V L Ğ A T L E A Y H T M I S E I R H A T R Y B E T R A A K A V I B G A E M Ü A Y O R I Ğ İ H K T A M I Ş L H A H A R Y M D S N L I M U L A G Ü L İ A Ş F E A İ L N H I A N Ğ S T A M E N I R K L T E U T İ G 3 M O L U A S L Y A O T L A S I N A R B Y A H I T D L A İ İ R Ç 10 U V H Z A A C A E M E N Ö İ Ş A R A I E K L R 13 R Z K İ E L N R L U U A Y L L A E A R R 4 T B E 20 U T N A A R R R L 7 Ö L H Ğ N L 15 K K T www.tariheglencesi.com 6 H K Ş Y R R G İ 11 R 22 U E S Z E L 19 E A A K N B K E Ç R U U M G L A İ I L A L K R I 5 21 A L R 2 L Ş K I E Y M R Ş I R T N H İ S Ü L N T R Y A M Ü E A T Ş L P G H K L Z Y R G R M İ N İ 16 N O A İ A A A L Z V M Ğ A L A 18 9 İ S A R N N 14 G I P A 12 1 K L O I K R R N V E G R I R T B N N N İ A Z A İ O Ğ E M A N K U Ç İ İ A İ A N V L N D 8 E A İ B K F E G A E Ö A H K K TÜRK DÜNYASI II Y O C A U F R Ş Y G L V E İ Ğ R Z L R E O E H A L E M İ U L S D A İ O R U T L A S R E B A Ç T İ N Z N İ L İ I K L L T A E A R R F İ A H R H R TARİH BİLİMİNE GİRİŞ 1 2 3 4 5 1 T A R İ H 2 A S U R L 3 K A S A 4 V R A M 5 İ E N A M 6 M T E K N E A N A 7 N L 6 7 8 E K 9 10 11 U L A R Z A M A N E N A R A A R A M O K R U M R İ İLKÇAĞ UYGARLIKLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 L İ D Y A L I L A R 2 A L R U A R M A Z İ H A N E T A K A T S A R A L E N İ 3 4 T A 5 A N 6 K L İ 7 T I M 8 İ 9 K I N R A A 10 P S A E M İ L A 11 S U L T A N 12 İ S K E N D H T P R 12 B K A Z A 11 A L Z A H İ D E E R S L E R S R A M A L H H E R N K P O A M İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 1 E N D Ü L Ü S 2 M U A V İ Y E 3 E M E E M 4 V A Y 5 İ N 6 L 7 E 8 R R T 9 A A 8 9 10 11 12 S İ N A L A B S A C İ R L B A T İ Z E Y A İ M E M E S İ A N R A L Z A P E Ş İ T R A M A S İ İ L E N L A R 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 A B D Ü L M U T T A L İ P 2 R U H U L A T İ F E 3 A K A B E U R A R A M İ 4 B E D İ R D L A R 5 İ M B K 6 S E 7 T R 8 A 9 N İ 12 E R İ A 10 11 B R L A K M E T H İ U R İ R 15 16 S İ E Z T E A M K U L A M A İ R A N N E A H İ R E T N İ R İ K K K A D İ S İ Y E İ C K A R A C A K İ N E V M E A I N S 13 O S M A N 14 S I F F I M Ö 15 H E U Z A A B 14 K H R R N C P R T İ N E R M E D İ N E E M E L A www.tariheglencesi.com H N S A T MOĞOLLAR VE DİĞER TÜRK DEVLETLERİ 1 2 3 4 6 7 8 9 10 1 Ç A K A A L A K A 2 A Z A K L A R U 3 Ğ I T A R 4 A K 5 T 6 A 7 Y O T A T I E Z A N M O Ğ O S 8 5 K A İ D A 9 A N K A R 10 B E R K E 11 D E K L E 12 İ M A İ L T L H A L T T A A S Y A M A E T İ K K U K P O A Y U A N L E M 12 A U R N S K 11 B U H A L A T A M U R TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 1 2 1 S Ü 2 İ S 3 N 4 O Y 5 P İ 6 3 4 5 6 7 8 L E Y M A N A B E T M O R A K V E Z 7 E S 8 M İ R Y 9 E R A K 10 K E R 11 E N 12 K Ö Y E N A R P A K İ R K U O K 10 11 12 Ş A H E L A H B A T A N A Ç O Y K L A Y I N D Ü S E F A L O A R A N U S U M M İ R İ R A S 9 İ S T N T E D A L Ğ İLKÇAĞ UYGARLIKLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 L İ S T E İ B R A N İ L E R D L Y A L A A K A L I R L A T S O P A B R 16 17 18 19 20 S A H İ H E K M E K A K K E K E P A İ K T I P K İ L İ S İ A S L A N İ P R G İ T A R İ T N R A T M A M U T İ T R D T E K A R E K A B İ R E L E K T A R E T A P L İ S M E T P K A L D E A N Z E R T K A R U M A U İ E S İ L O A L 11 K İ N 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 H O L İ L E Y O R U M E N R İ T O G L U V A B İ M A N İ F H H E L L E N İ S T İ Z E U S L A B O T İ Z P A N K U Ş S E S K E S İ R A L O M E R A E M E K A C E M İ 11 Ü D M O K E R H A Y A L A P U T İ K A P U K Ş R İ R H A T U A Ş E T A A M R A K U Z A N M A C E L A L İ S O A Y R İ T S A K İ A N A L U R A R U G A S A R T U B A R E D Y 19 22 A S A R L A R M I 23 24 25 L İ K İ T İ T A K F E N İ K E L İ L E R K A N I T K O R S M I R İ M N E R E 23 S İ N İ I R N A L A P C L İ K E T T E İSLAMİYETTEN TÜRK DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 18 20 21 22 24 25 1 G Ö K T Ü R K L E R A S Y A H U N İ L E D U 2 O T S U L T A L A P A Z I P U L O Y 3 T Ü A T E S A T A Z A K E T R A B A A R A K A Z A R M A T 4 E R K 5 Ş E 6 İ N K E N N İ Ş R A 8 B U M 9 Ö T E 10 G A T 11 Ü R E 12 İ 13 O 14 L 15 A 16 T T A B A L 18 A K A Y A T A K Y U T A Ğ A S U K U T L G A R A K R U A T İ K M A N İ A Y L R O İ A R S E H A D U S I H N Ç E İ L Ç İ L A L A A T E R İ Ş A S A L A M İ U Ç M A A K R A R A K A V İ M L E A K A E T A Y H A T A A T S O H T A N B A İ U T T L O N S K B R U N M L M Y T A Z 17 B L A K B M T N A Y R 19 İ E O A K 7 20 S R T İ L A www.tariheglencesi.com R E K R I G K S A G U Y A V A R M O E L M A U R B A K A R İ Ç U E N O S İ S T U M A N O T K E G Ö Ç A Y A N Ş O K Z T Ü T A A T B A T I R T T İ S R A B S A Ü K A L N A K A K O T A A N B A M A A S O Y N U Ğ İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 A B D Ü L M U T T A L İ P 2 R E R U H U L A T İ F E 3 A L V E Z U R A R A M 4 B R A O D İ Z A 5 İ 6 S E B E Z 7 T S E K 8 A R R 9 N A T R 12 R A K I R A M E K E A F E K A T Z A A Z A T T A N L A L K A M İ K A L K A D İ S İ Y E A Y A E M E E N K 13 O T A N 14 S I F F I 15 M A İ R 16 A T 17 N 18 A İ R İ A A 10 11 R F T K A T A 19 A S A R 20 B E Y T A M N İ D E C E M E L Y A N A B B A A H K S L H İ 16 17 18 S İ N A A Z A İ A L R M L İ M M S N U A T A T A D İ H A A H İ V İ E R A N D F A E L A L İ L E R L A 22 23 24 25 E D İ N E D İ L A N A N A D T Ü Ü İ L K A A N L N A H B E L A R V E Z İ R Y E A L O M H A S A N T A A S R T E R B E Y K M E A R A B A 10 U R K İ R K A Y O A R E Z R T İ Y E T E L A A D M R Ş U S E E A H Ü E E H K L N K E E R S K L E R A S 21 M L V İ 20 K E K K M 19 M L İ R A Ü M 15 E İ M D N A K A A 14 Ş A M İ E T R A A S TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 T O L U N Ü T Ü R K A İ S N A R A K N O U S T E R A S O Ğ U L L A R I L U Ğ U L A M A K E M T R E P İ L A G L A L A R R U M A K A D R E L İ G N E Z R E N O T B O L İ N M A H M U D U L U O D T E K L E L T L Z A M S O M U N A B İ B L A T Ü Y Ü K S E L Ç U K L U L A R R L A R İ R A Z S İ L 12 13 14 15 16 17 M E K D R U L O E S S A M L E E N İ S A Y A K A 11 Z E M A O K A R A L Ö Ğ L E B R M I L R R E E M H K O L E L A İ L A N L E M A S E I İ 19 20 21 22 23 S A D Ü V E Y D A L A N U N K A R A H K Z M Ş A H L A R T A N U R E K K A A B B A S İ L A B U S A L A B E A M A L Z İ N A T R A B Z O N A A T A R A R A Y Y A L K A R L U K E Ç R E S B H A R İ E M R A A T A 18 Z A R E K K İ R K U R U A L P A R S L A N A N L I L A R K A T L İ TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 M İ R Y O K E F A L O N 2 A T A Z A R A R 3 L A N T A N K 4 A R N A A 5 Z A R A A 6 G R A F T 7 İ Z N İ K 8 R A K O R 9 T 10 Y K A A L S T A Ç A N L K 12 A R A S A 13 B A B A K M İ N Ş A N İ N A 17 N 18 O L A 19 P 20 T Y A 16 K N B 15 T A 11 14 E Y İ Y A E T E Ü A K K A M A M E N I A R K A R T K A E Ü T Ü P Z A S K Ü B K E R M E E K A B E R V A N E H A R İ Z M K E Y D Y 18 N E R P 17 H L T T 16 I E N K 15 Ş M I A 14 İ A İ D L S 13 D S K E A R F U R K A N A Y A R A İ A L L İ P M M N K N P A A 20 21 22 23 24 25 S A R K I K Y A L A K Ş A H E T İ K U R F V E R A N A F A M O N A S S A H A T A D A T A R A Ç R A L P A R I K I M I L M E V L A N A A A B A İ S H A K R I R Ş A H L A R İ www.tariheglencesi.com A E İ R M R F H A E 19 İ K M L Ö A S A T E B İ D A A A O T Ğ Z A Y M A R E S S T S A R A I Y A K Ç T I H A T İ B E E A R S E N N L Ü M K I A K R Ü R T E E M D A E R A İLKÇAĞ UYGARLIKLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 L İ D Y A L I L A R 2 U R A S U R B A 3 G A L Y A D 4 A N A 5 L S 6 T 7 T A 8 İ 9 R İ 10 A K 11 N K A S R A C U T K U L A A C N A M A L A K A N İ K A D K E R A K A K M R S Z E A A S R A A A A K L A 12 A P 13 E T İ 14 N A L S A 15 T E V R 16 E M 17 R A 18 D 19 İ R A S Ü K E M İ S A L E M İ B O M E R M A A T D 15 16 17 A L A R İ L E L A M Ş E N A Z M E O N E M K E İ R S E A N A R R E F E R L E M E N A R R N A N O S A N A S R N A R A V D T A A R S İ E T E A M A L A T S O A O N A N N Z R A İ A N L E I A R İ Z E E G E V İ L R M M N M K Z M S L L T A S L E N G İ R T S K İ R N 20 O M R A 19 L A K 18 E K İ A S A M E M P A P E 14 K M A L 13 A A A A 12 A K K A A A 20 A A E B N N K 11 T A A R K A Ş M A L İ I R V İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 K A R L U K L A R 2 I R M A K A K 3 R A S T A K A 4 G L Z A 5 I 6 Z 7 L 8 A 9 R A O 10 İ M N A R T E L E T A M S İ 11 A 12 V 13 R 14 U 15 P 16 A B 17 H A 18 U 19 N R M N Ü K Y Ö A A L İ D I Z A C K A S D A L 15 A S S U N A D E M İ S İ M A S U M İ N L E H U S A R A H D A N M A R Y E Ü K E M A R K N M S U Y U K A R A T M A N A S B L E A N A T O L İ O S 23 D A A K U T 24 U U S 25 N L U B E N K T A A L A K G E N R N O R T A R L A G U L U İ S 22 23 H U N T A Y E U L G A İ Z E M U M R A İ R E Y Ö R E T A N E Ç A N A R A N A E Y O A T E R I A S R A B İ R N Y L M A A K N E L N E K A A P A F N N A L K A A S Z R Z N Z A A A A T Ü L D İ R K A L A U İ İ İ T R M N K S M R L U Y O G S A G U A S U R Ş L K A B A R A C L A A R K L E A T A R L M L T A S T I A N A R B N K S N E Ö A O G O S K 25 T O E 24 E V N M O A A A A E A T K 21 A A T M A 20 Y İ S D 19 S N D E 18 A N K U 17 R G A K T F M G A İ E İ İ V N N İ İ U E G Ç A N 22 İ T A R A K H E N K E R O A S O T T 21 A L İ Y 16 A Ö Ç A N O 14 L N A I 13 A T S K 12 T F U A 11 Ğ Ü T E K Z S 20 B 10 T R K A A R A K N A H A D A E Z A M A T İ R İSLAM TARİHİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 A B B A S İ L E R 2 K E R B E L A 3 A K A S Y A 4 B A N 5 E R D E A 6 7 K 8 A 9 D İ 10 İ Z 11 S İ 12 İ N 13 Y 14 E 15 İ E A K L İ D B A R M İ S E K R L M 16 S R 17 A N İ 18 S A L 19 A K A 20 N A 21 İ L A M O R O R R T K A R N L H A N S O A K I S I F F A L E S 25 K A D I A S D A N A N U L I İ M U T A R T A B R K A A N V U L A Z A R Y I N A K R İ K I L K R A L S E K T U B A U R A Ğ E R T U L N Z A K A T A A Z V A B N V İ R M N Y A 25 M E T O R A M A N R I K S A R D E N H A N T S R A S A K E N B İ Z F İ A E C E A Z M M U E T C R R A A N Y A Z O K A K T A İ S R P L Y M A T K R A H U A N A T Ö www.tariheglencesi.com D F A L A K Ü A N S İ E R N V İ Y E E Z İ V A N İ L E A A A S İ S Y A E R K A B A M U R R M I A U K Ü A L A R T A A 24 İ İ N S 23 R H A R 22 E İ E E 21 K T D E E 19 A E E 20 L A A E A D B D T E L İ C E E L A L S E H A U F İ T R P A S A K M Y 24 A S A 23 U A S L E A İ I A H D A K R A H L 18 E R S A 17 L E A M 16 İ M L R 15 V Ö A E 14 E A K Y 13 M M L A 12 E A E T 11 T K T A 22 F A 10 K N S İ A H L A V S E K K E E Y B İ Y E D Ş T E M A S R İ Z M İ N A A T E T N E T İ H A T N İ A P Z E R K L K E M N O D İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 1 G A 2 A Z N E M İ L 3 Z Z A 4 N K A M 5 E N 6 L A İ M 7 İ N 8 M 9 A L İ 10 H İ N 11 M 12 U S 13 T U Ğ N A A 15 P U 16 A Y 17 S 18 İ Z 19 N A 20 L M 21 E 22 R 24 A K 25 D A 9 10 L İ L E R A K E R E K O K O T E L S U A A Y A L Ş E M A A A T S R U L B E Y M A S Z A A L E F T O Z D R S A K V A N R İ A T E N A A L İ A M U T Ş İ A N A S A M S U L T R S A A E R K R L K A U A N U S D A N A T T A K R B K U Ğ İ L M A D Ü S A N A T K D A N İ Y E A K N E L A H A B R R M A H A R P A R T A M S K A T A Z M Ş H İ R N Ş A A H M K A E R N E L Z I Ö L A A K L E A L A N A R A M M T E U L M A N A G A N T A A İ S Y U A N C E N A E A A A A A A E S T K L S U U A E T K T Ş N Y A A U A A T 25 A Ü Y S 24 N O N S A E A İ T B Ş L A A N Ö S L L R T E M 23 B Y E N 22 K R M İ A K R B A L A T N İ A O L A L T L F D R T 21 İ A R E A İ I R N E 2 0 N N U E E H S T S A U A U A S A M N A K E G T M L R Ş B K 19 A İ A 18 K U İ 17 A E R K 16 İ N S H C N A H R R T Ç I B R T N E A U A K K Y V İ K Y A K P A E İ A L L A V 15 A İ A 14 B N L 13 İ L D E 12 V D B 11 F M E İ T A 8 S S 23 7 İ A 14 6 Z İ R N T A B İ R U H L A R N İ 21 22 23 24 25 H A L A K U R A L A Y R T N TÜRK MOĞOL DEVLETLERİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 K A R A K U R U M 2 U R B İ L A 3 B A R A K A 4 İ E K E 5 L A A M 6 A Y A 7 Y I L L O 8 N T A R R U T Y A 9 Ö 10 G 11 E R 12 D A 13 E C 14 Y A B A N M A R K R T L A M A L T K 15 16 Ç 17 A 18 Ğ 19 A K 20 T A 21 A B 22 Y A R T 23 K 24 A 25 H A K A R K M E N A R I U Ç A M N A K M O Z A K I R I M K A Ş K A Z B K İ A L L A R H A A A L R G T U U K P A K Ç S R A S L A E A R A Ş A H K S A I R A K K I Z E M S N A E V S A Y E A K V E K A Y İ A R T E L İ İ Z İ R İ T L A S M A T A N V L A N I A R A L S K A B A B P E Ş İ L İ K F E V İ A N A S A H Z R S A A A A A B A T A D M K A R E İ T E O R L M T U A A R M R N L O İ K K Z K A A I U E Z G N L B A İ E A A A M K L I K E B M S E L A R T Y N N R V N K E U T Ş A M I R A M K S İ R A U A A Y Y N Y K U A S L S A A Ç O R N A M R R S S A A Ç I G M A K A E 20 T Ü S İ N L Ş 19 T A T A O T L G P R 18 Z R T I O A A C U E N R A O E A Z A Ü S H K T T Y A E E A T V L L A A Z A O K O E E İ R S R S S N T A T 17 İ K H A 16 Ç A A B 15 U Z N L 14 M A A S 13 İ O V K 12 T K N R 11 E T D 10 A Ü R G R N B E L E R E R E N L R C E TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 M A L A Z G İ R T 2 İ L İ M E V L E V 3 R L E R A 4 Y U 5 O S 6 K 7 E 8 F 9 A 10 A S N U S E M N A N E A L B İ E T H V E K C E K A C E M L A M İ 11 O N E 12 N İ 13 K A U K 15 Ö S 16 S U 17 E R 18 D İ S K 19 A N T A 20 Ğ A S 21 S Ğ M 22 A 23 K A 24 İ S 25 K U K Y A L İ A R A S N A A L M S O F Ğ A Ş T A H Y A Y İ R A N R I Ş T A M A N A T O İ P K İ T M E E M A S R A F L N H A S A N R A H A Ç H A T Z A N I Y A R A H U M U S L O R A O Z K L I A A Ç A K M A L A K A A N A E M U R www.tariheglencesi.com A L U S A S V Ğ M K N U A A A L F S H S E A A U S N A U S A M T L S A U Ü L E L R K R R Y M S U İ Z R A T R U İ K A M B H A B A L L M U A L A U R C T A O N Y A D Ü N E R İ E Ş K M R E E R L E N T L A L B A B A D N A L Ü S A N A K A A S I L E K M K R U U A S R A M İ A A A M A Ş Ü 25 M R E A 24 A A A A 23 N I K M 22 A C A E 21 K A L R 20 R A M 19 I K N N K U A A A A R D L F A A H İ N Y A N E İ A T M S Ş R S R L S E A U K İ T A A İ L Z T L İ A K İ H A İ R A K K 18 E V A A 17 L E I D 16 N A D U 15 İ D M D 14 S E A E 13 A S N N 12 P Ö A A 11 K K A T E A L 14 S İ Ş R 10 A E E İ N U D T İ S T R R A F İ N Ş A H N L İ E L N E R
