1. DÖNEM 1. YAZILI SINAV (SAYFA 13) 1. a. su b. simya c. bileşik d. element e. karbonat 2. a. D b. Y c. D d. Y e. D 3. Zehirli (Toksik) Madde: Soluma, yutma veya deri yoluyla temas halinde sağlık yönünden ciddi risk oluşturabilir. Anlık veya uzun süreli hasar bırakabilir. T Yakıcı Madde: Oksitleyici özelliğinden dolayı diğer maddelerle temas halinde onların yanmasına sebep olabilir. Yanıcı kimyasal maddelerle temas etmemesine özen gösterilmelidir. O Çevreye zararlı madde: Çevre üzerinde ani veya gecikmeli olarak zararlı etkiler gösteren maddelerdir. Bu maddelerin doğrudan çevreye atılmaması gerekir. N Aşındırıcı (Korozif) Madde: Canlı doku veya kumaş, metal gibi malzemelere teması halinde tahribata neden olurlar. Radyoaktif Madde: Canlı dokularda geri dönüşümü olmayan zararlara yol açan ışınlar yayıcı maddelerdir. Deri hastalıkları, kanser ve ölüme neden olurlar. Bu maddelerin bulunduğu bölgelerde korunmasız bulunulmamalıdır. 4. Al(NO3)3 bileşiğin 1 tane molekülünde 1 tane Al, 3 tane N ve 9 tane O atomu vardır. Toplam 13 atom vardır. 5. Madenlerin işlenmesi, boya yapımı, alaşım hazırlama, barut üretimi, sabun, mürekkep ve kozmetik üretimi 6. Hg+2 ve S–2 ⇒ HgS Na+ ve SO4–2 ⇒ Na2SO4 Zn+2 ve N–3 ⇒ Zn3N2 c. FeO c. Sud kostik e. CO2 b. Kezzap (nitrik asit) d. Kalsiyum karbonat Fe+3 ve CI– ⇒ FeCI3 b. Amonyum klorür d. Fosfor pentaklorür 8. a. Tuz ruhu NH4+ ve Cr2O7–2 ⇒ (NH4)2Cr2O7 7. a. Ca3N2 e. Zaç yağı / sülfürik asit 9. Kimya biliminde sembolik dil kullanılmadan önce element ve bileşikler için uzun anlamlar kullanılıyordu. Milyonlarca bileşik için ad ve sembol kullanımının zorluğu kimyanın gelişimini yavaşlatmaktaydı. Bu nedenle daha hızlı ve kolay bir biçimde yazılıp anlaşılabilen uluslararası ortak ve anlaşılır bir dil geliştirilmiştir. 10. Organik kimya Anorganik kimya Fizikokimya Analitik kimya Biyokimya 9. Sınıf Kimya Özet 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAVI (SAYFA 31) 1. a. elektron b. izotop c. oktet kuralı d. hacim e. kütle 2. a. D b. Y c. D d. Y e. D I. NH3 – N2H4 Katlı oranlar yasasına uyar. Oran azot atomları sabit alındığında 3 'dir. 2 1 II. SnO – SnO2 Yasaya uyar ve oran Sn atomları sabit alındığında 'dir. 2 III. HClO3 – HClO2 Yasaya uymaz. Çünkü katlı oranlar yasası en fazla iki atom arasında oluşan bileşiklerde geçerlidir. 3. IV. C4H8 – C2H4 Yasaya uymaz. Çünkü iki bileşiğin de basit formülü aynıdır. (CH2) 4. 20 nötron sayısı 20 + 4 = 24 Kütle numarası = 20 + 24 = 44'tür. Ca Atom no'su 20'dir. 5.a.15P : 2 8 5 3 periyot 15. grup b. 8O : 2 6 2 periyot 16. grup c. 18 Ar : 2 8 8 3 periyot 18. grup d. 3 Li : 2 1 2 periyot 1. grup 6. Elektron sayısı = 12 Nötron sayısı = 13 X'e atom dendiğine göre proton sayısı ve elektron sayısı birbirine eşittir. Kütle numarası = proton sayısı + nötron sayısıdır. Kütle no = 12 + 13 = 25 25 12 X 7.%40 %60 8. 5 Y 6 Y Ortalama Atom Kütlesi = 5.%40 + 6.%60 %100 200 + 360 = 5, 6 = 100 17 X– elektron sayısı = 17 + 1 = 18 Y+2 elektron sayısı = 18 Proton sayısı = elektron sayısı + iyon yükü Proton sayısı = 18 + 2 = 20 9.XY ⇒ X = 3 Y X = 3, XY 8 5 X için 3 = ? 8 40 ? = 15 gram Y için 5 = ? 8 40 ? = 25 gram 10.X3Y2 & 3X = 24 3X = 24 2Y 8 Y = 5 XY 8 II. bileşik X 8 Y 16 X1 Y4 ⇒ XY4 a = 1 b = 4 8 4 Delta Kültür Yayınevi X = 8 2Y = 8 Y=4 2. DÖNEM 1. YAZILI SINAVI (SAYFA 53) 1. a. metalik bağ b. polar kovalent bağ c. değerlik elektronları d. güçlü e. iyonik bağ 2. a. Y b. D c. D d. D e. Y 3. KF : İyonik CO: Kovalent HCl: Kovalent CaCl2 : İyonik CH4 : Kovalent 4. Van der Waals etkileşimi Hidrojen bağları 5. Fiziksel değişim: Maddenin fiziksel özelliklerinde meydana gelen değişimlere denir. Örnek: Buzun erimesi, yemek tuzunun suda çözünmesi. Kimyasal değişim: Maddenin kimyasal özelliklerinde meydana gelen değişimlere denir. Örnek: Kâğıdın yanması, ekmeğin küflenmesi. 6. 1C2H6(g) + 7. CI CI O C 7 O ⎯→ 2CO2(g) + 3H2O(g) 2 2(g) O 8. – Sert ve kırılgandırlar. – Tel ve levha haline getirilemezler. – Katı hâlde elektriği iletmezler. – Suda iyonlaşarak çözünürler. 9. a. Yanma tepkimesi b. Çökme - çökelme tepkimesi c. Asit - baz tepkimesi d. Oluşum (sentez) tepkimesi 10. Kimyasal Türler Tanecikleri Arasındaki Zayıf Etkileşim Türü H2O .......... H2O Hidrojen bağı Ca .......... H2O İyon - dipol etkileşimi HCl .......... HCl Dipol - dipol etkileşimi Ne .......... Ne London kuvvetleri 2+ 9. Sınıf Kimya Özet 2. DÖNEM 2. YAZILI SINAVI (SAYFA 72) 1. a. yüzey gerilimi b. amorf c. barometre d. kohezyon e. viskozite 2. a. D b. D c. Y d. Y e. D 3. a. 127°C = 273 + 127 = 400 K c. 1520 mmHg = e. 1 m3 = 1000 L 1520 = 2 atm 760 4. a. I, III ve V 5. % bağıl nem = b. II ve IV b. 250K = 250 – 273 = –23°C 380 d. 380 torr = = = 0,5 atm 760 c. I d. II ve IV 30 . 100 = 75% 40 8, 8 = 0, 2 mol 44 0,2 mol gaz 20 litre hacim kaplar 6. Mol CO2 = kaç mol gaz 5 litre hacim kaplar ____________________________ x = 0,05 mol O2 gazı varmış. Oksijen kütlesi = 0,05 x 32 = 1,6 gram. 7. Sıcaklık arttırılır. Sıvının içine çözünmeyen başka bir sıvı veya katı eklenebilir. Sıvının içine yüzey aktif maddeler eklenebilir. 8. Kurşun – metaldir. Metalik kristaldir. Cam – Amorf katıdır. Kuvars – Kovalent kristal İyot – Moleküler kristal Sofra tuzu – İyonik kristal 9. Buharlaşma ve yoğuşma hızları eşit olan, sıvısı ile dinamik bir denge oluşturan buharın yaptığı basınca denge buhar basıncı denir. Sıvının türüne, sıvının saflığına ve moleküller arası çekim kuvvetine bağlıdır. 10. Gaz moleküllerinin hacimleri bulundukları hacim yanında ihmal edilir. Gaz molekülleri arasındaki her türlü itme çekme kuvveti yok kabul edilir. Aynı ortamda bulunan gazların ortalama kinetik enerjileri eşittir. Gazlar birbirinden bağımsız her yöne gelişi güzel hareket eder. Delta Kültür Yayınevi TARAMA TESTİ: KİMYA BİLİMİ (SAYFA 15) 1. Antoine Lavoisier kütlenin korunumu yasasını bu- 5. Kalsiyum elementinin sembolü Ca'dır. lan bilim adamıdır. Yanıt: E Diğerleri Antik Çağ simyacılarındandır. Yanıt: B 2. Yazılım sektörü, bilgisayar programları yazılması 6. FeO'da Fe'nin iyon yükü +2'dir. ile uğraşır. Kimya eğitimi alan insanlar için çalışma alanı değildir. Fe2O3'de Fe'nin iyon yükü +3'tür. Yanıt: A Yanıt: C www.deltakitap.com 3.CH3COOH bileşiğinin adı asetik asittir. Formik asitin formülü HCOOH'dır. Yanıt: D 7. (NH4)2SO4 bileşiği NH4+ iyonu ile SO4–2 iyonu arasında oluşmuştur. İyonik bağ vardır. NH4+ iyonunda N ve H, SO4–2 iyonunda S ve O atomları arasında kovalent bağlar vardır. I. doğrudur. 2 tane N, 8 tane H, 1 tane S ve 4 tane O atomu içerir. Toplam 15 tane atom içerir. Formülünde dört tür atom vardır. 4. Bu işaret aşındırıcı maddeler için kullanılır. Tuz ruhu bir asittir ve aşındırıcı (korozotif) etkisi olan bir maddedir ve bu işareti ambalajında taşımalıdır. Fe(NO3)3'de Fe'nin iyon yükü +3'tür. Yanıt: B 8. Kovalent bileşiklerin oluşumunda atomlar arası elektron ortak kullanımı vardır. I ve III doğrudur. Yanıt: D Yanıt: D 9. Sınıf Kimya Özet 9.SO3–2 iyon kökünün adı sülfit'tir. 13.Henry Moseley kimyacıdır. Diğerleri simyacı olarak kabul edilir. Nitrat kökünün formülü NO3– 'dir. I ve II yanlıştır. Yanıt: C Yanıt: C 14.A seçeneğinde yapılan eşleştirme doğrudur. 10.Santrifüj makinası kimyacılar tarafından icat edilmiş ve kullanılmıştır. Yanıt: A 11. KBr bileşiğinin adı potasyum bromürdür. Yanıt: C 12.Oksijen O2 formülü ile gösterilmektedir. www.deltakitap.com Yanıt: B 15.Na2O bileşiğinin oluşumunda elektron alışverişi olmuştur. İyonik bağlıdır. Yanıt: A 16.HCO3– eksi yüklü bir iyondur. Anyondur. Adı Yanıt: E bikarbonat'tır. Ametal atomlarının kovalent bağlar ile birbirine bağlanması ile oluşmuştur. Yanıt: D Delta Kültür Yayınevi TARAMA TESTİ: ATOM VE PERİYODİK SİSTEM (SAYFA 33) 1.XY2 %80 Y X = 20 %20 X 2Y = 80 5. En fazla iki tür atomdan oluşan ve basit formülleri farklı olan bileşikler arasında katlı bir oran vardır. I ve II bu kurala uymaktadır. Y = 40 X = 20 = 1 I. doğru 2Y 80 4 Yanıt: C X = 20 = 1 II. doğru Y 40 2 X 2 Y & 2X = 40 = 1 III. doğru Y 40 Yanıt: E 7 X 2. ___ = ___ XY2 6.XY2 7 X X=7 ___ = ___ ⇒ Y=8 16 2Y 23 Y 8 8 ? XY bileşiği için ___ = ___ = ___ = ___ XY 7+8 15 30 Yanıt: D 5 X 3. __ = ___ X 60 Y 40 X12 Y20 sadeleştirelim. Y 2 5 2 X3Y5 Yanıt: A www.deltakitap.com ? = 16 gram X=3 2Y = 3 II. bileşik X 6 Y Y = 1,5 3 9 1, 5 & X 2 Y6 sadeleştirirsek XY3 Yanıt: B 7. X = 12 2Y = 12 Y = 6 II. bileşik X 6 Y 12 12 6 = X 1 Y2 2 XY4 Yanıt: C 4. Kütlenin korunumu yasası gereği girenler ve ürünler toplamı eşit olmalıdır. Girenler = 5 g + 3,65 = 8,65 gr Ürünler = m + 0,9 + 2,2 = m + 3,1 8,65 = m + 3,10 m = 5,55 gr 8. Kütlenin korunumu yasası Antoine Lavoisier, sa- bit oranlar yasası Joseph Proust ve katlı oranlar yasası John Dalton tarafından bulunmuştur. Yanıt: D Yanıt: B 9. Sınıf Kimya Özet 9. I. bileşik NO2 N = 7 gram N=7 2O = 8 gram O=4 II. bileşik için N = 22 – 8 = 14 O=8 N 14 O 8 & N 2 O 2 sadeleştirirsek NO 7 13.İkisinin de proton sayısı aynı olduğu için çekirdek yükleri eşittir. Elektron dizilimleri farklıdır. Kimyasal özellikleri farklıdır. 26 Atom halinde 26 elektron vardır. Fe+2 = 24 elektronu vardır. Yanıt: C 4 Yanıt: A 14.Elektron sayıları ve elektron dizilimleri aynı olan X 4 20 10. ___ = __ = ___ ? = 25 gram Y gerekir. 5 ? tanecikler birbirinin izoelektroniğidir. X 4 ? ___ = __ = ___ = ? = 16 gram X kullanılır. 3Y 5 20 20 + 16 = 36 gram bileşik oluşur. I doğru X'ten artar. 20 – 16 = 4 gram II. yanlış 5 gram Y eklenirse X'in hepsi harcanır. III. doğru Yanıt: C 11. 2 . X + 3 . 8 + 2 = 40 2X + 24 + 2 = 40 X=7 Yanıt: A www.deltakitap.com 3Y 15 P–3 = 18 elektron 18 Ar = 18 elektron 11 8 Na+ 10 elektron ve 12Mg+2 10 elektron S–2 ve 11K+ 18 elektronu var. Yanıt: E 15. 19K+ = 18 elektronu vardır. Elektron dağılımı 2 8 8'dir. Üç temel enerji düzeyi vardır, oktetini tamamlamıştır. Bir elektron alırsa potasyum atomuna dönüşür. Yanıt: D 12.I. OH– = 8 + 1 + 1 = 10 elektron 16. 12Mg : 2 8 2 3. periyot 2A II. H2O = 2.1 + 8 = 10 elektron 15 P : 2 8 5 3. periyot 5A III. NH4 = 7 + 4 . 1 – 1 = 10 elektron 20 Ca : 2 8 8 2 4. periyot 2A + Mg ve P üçüncü periyottadır. Ca dördüncü periyottadır ve atom hacmi daha büyüktür. İyonlaşma enerjisi ve elekton ilgisi aynı periyotta soldan sağa artar ve aynı grupta yukardan aşağı azalır. En yüksek P'de ve en az Ca'dadır. Mg ve Ca aynı gruptadır ve metaldir. Yanıt: E Yanıt: C Delta Kültür Yayınevi TARAMA TESTİ: KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER (SAYFA 55) 1. 5. Metaller sadece iyonik bağlı bileşik oluşturur. Ve- CI Klor atomunun bu gösteriminde oktete ulaşmadığı ve kararsız bir yapıda olduğu anlaşılıyor. Bu yüzden radikal vaya atom olarak sınıflandırılır. rilenlerden 12Q atomunun elektron dağılımı yapılırsa 2 8 2 olduğu görülür. Son yörüngede 2 elektrona sahiptir. Bileşiklerinde elektron veren bir metaldir. Yanıt: E Yanıt: E 2. I ve III'te girenler ve ürünlerin yapısı farklıdır. Tep- 6. MgO bileşiğinde Mg+2 ve O–2 iyonlarından oluşur. kime sonucunda yeni maddeler oluşmuştur. Kimyasal bir değişim vardır. II. tepkimede maddenin fiziksel hâli değişmiştir. I. yanlış. Lewis yapısı Mg+2 [ O ]–2 şeklindedir. II. yanlış. Oksijen atomu 2e almış ve oktete ulaşarak iyonik bağ yapmıştır. III. doğru. 3. Sıvı metan ısı alarak gaz hâline geçmiştir. Mad- denin kimyasal formülü değişmemiştir. Yeni bir tür oluşmamış ve kimyasal bağlar korunmuştur. www.deltakitap.com Yanıt: D Yanıt: B 7. Formülün kapalı hali C2H4'tür. Molekül içi bağların çoğu polar olmasına rağmen molekül geometrik yapısı nedeni ile apolardır. I ve II doğru. Yanıt: A Yanıt: B 4. İyonik bağlı bileşiklerin suda çözünmeleri fiziksel 8. Aynı atomlar arası bağlar apolardır. O2 molekü- bir değişmedir. Yanıt: C lü apolardır. H2S molekülü geometrik yapısından dolayı polardır ve atomları arasındaki bağlar polardır. II. yanlış. İki molekülde de yapılan bağ sayısı 2 ve kullanılan elektron sayısı 4'tür. III. doğru. Yanıt: D 9. Sınıf Kimya Özet 9. Farklı atomlar arası oluşan kovalent bağlar polar 13.İyonik ve metalik bağlar güçlü etkileşimlerdir. kovalent bağlardır. E seçeneğinde verilen bileşik iyonik yapılıdır. Atomlar arası bağları iyoniktir. Diğerleri zayıf etkileşimlerdir ve yoğun fazlarda görülür. Yanıt: E Yanıt: B 10.H2O polar, CO2 ise apolardır. H2O'da toplam 2 14.Hidrojen bağı oluşması için molekül F, O veya N İki molekül de atomlar arası polar kovalent bağ ile oluşmuştur. CH3 – O – CH3 molekülünde oksijene bağlı hidrojen atomu olmadığından hidrojen bağı oluşmaz. Yanıt: A Yanıt: B içermeli ve bu atomlara bağlı hidrojen olmalıdır. 11.F2 molekülü apolardır. Yoğun fazlarında molekülleri arasında London kuvvetleri oluşur. www.deltakitap.com bağ vardır. CO2'de toplam 4 bağ vardır. 15.Havadan oksijen gazı, havanın önce yoğunlaştı- rılması ve daha sonra damıtılması ile elde edilir. Fiziksel olaydır. HF molekülü polardır. Yoğun fazlarında molekülleri arasında hidrojen bağı etkindir. Şekerin suda çözünmesi de fiziksel bir değişimdir. Yanıt: C Diğer olaylar kimyasaldır. Yanıt: D 12.I'de verilen moleküller polar yapılıdır. Aralarında dipol - dipol etkileşimi görülür. II'de verilen moleküller apolar yapılıdır. Aralarında London kuvvetleri etkileşimi görülür. III'de verilen moleküller elektronegatifliği yüksek olan oksijen ve flor içerdiği için, aralarında hidrojen bağı etkindir. Yanıt: E Delta Kültür Yayınevi 16.B seçeneğinde verilen tepkime, asit - baz tepkimesidir. Yanıt: B TARAMA TESTİ: MADDENİN HALLERİ (SAYFA 74) 1.P1 = 1,2 atm P2 = ? 5.P1 = 380 mmHg = 0,5 atm V2 = 2L I = Basınç iki katına çıkarılırsa hacim yarıya iner, 4 litre. II = Basınç 8 katına çıkarılırsa, hacim 8'de bire iner. 8/8 = 1 litre. V1 = 4L P1 V1 = P2 V2 1,2 . 4 = P2 . 2 P2 = 2,4 atm Yanıt: B Yanıt: E 2. Sıcaklık birimi selsiustur. Gaz basıncının sıfır ol- 6. Aynı sıcaklıkta buhar basınçları her birinde farklı- duğu nokta –273°C olarak gösterilmiştir. I. yanlıştır. P2 = ? T1 = 127 + 273 = 400K T2 = 327 + 273 = 600K 2 400 P1 T1 , = = P2 600 P2 T2 P2 = 3 atm II ve III doğrudur. Yanıt: D 3. Sıvı havadan azot, oksijen ve argon gazı üretilir. Yanıt: B Yanıt: D www.deltakitap.com P1 = 2 atm dır. I. yanlış. Kaynama sıcaklıkları en büyük olan Z'dir. Kaynama sıcaklıkları en düşük olan X olduğu için en uçucu X'tir. 7. Kaynama noktası sıvılar için ayırt edicidir. Y ile Z'nin aynı dış basınçta kaynama noktaları farklı olacaktır, I yanlış. Yüksek dış basınçta kaynama noktası 80°C olan Z'nin daha düşük basınçlarda kaynama noktası da daha düşük olacaktır, II doğru. Kaynama noktası en yüksek olan X'te moleküller arası çekimde en fazladır, III doğrudur. Yanıt: E 4. 1 mol CO2 = 44 gram = 3 mol atom 8. III. madde doğrudur. Sıcaklık artışı yüzey gerilimi ve viskoziteyi düşürür, I yanlış. Yüzey gerilimini düşüren maddelere yüzey aktif madde denir, II. yanlıştır. 1 mol SO2 = 64 gram = 3 mol atom I ve III aynı , II farklıdır. Yanıt: A Yanıt: C 9. Sınıf Kimya Özet 9. Kuru buz ve glikoz moleküler katı örneğidir. 13.P1 = 12 atm P2 = ? II yanlıştır. V1 = 1 L V2 = 3L Elmas, grafit ve kuvars kovalent katı örneğidir. P1V1 = P2V2 12 . 1 = P2 . 3 IV yanlıştır. P2 = 4 atm Yanıt: C Yanıt: A 10.Grafit ve alüminyum katı hâlde elektrik akımını 1 mol CO2 = 44 gram 1 mol C3H8 = 44 gram Yanıt: D 1 mol C2H6 = 30 gram Kinetik teoriye göre aynı ortamda bulunan bu gazların sıcaklıkları ve kinetik enerjileri eşittir. küresel olması kohezyon kuvvetlerinin daha büyük olmasından kaynaklıdır. Kâğıt havlunun suyu emmesi, su moleküllerinin kâğıt üzerinde ilerlemesidir. Kapiler etki denir. Yanıt: E www.deltakitap.com iletir. İyonik katılar sadece sıvı hâlde veya suda çözünmüş hâlde elektriği iletirler. 11. Isıtılan maddelerin yüzey gerilimi azalır. Cıvanın 14.Mol sayıları eşit olduğuna göre Yanıt: C 15.X katı olduğuna göre erime noktası 40°C'dir. I yanlıştır. Grafikten 500 – 100 = 400 kalori alarak eridiği görülüyor. 1 g katının erimesi için aldğı ısıya erime ısısı denir. II doğrudur. Hâl değişimi sırasında sıcaklık yani kitenik enerji sabittir. III yanlıştır. Yanıt: B 12.Y gazdır. 16.II ve IV. bölgelerde maddelerin potansiyel enerjileri azalır. X sıvıdır. Z katıdır. Buna göre Y'den Z'ye geçiş kırağılaşmadır ve ortama ısı verir. Yanıt: D Delta Kültür Yayınevi Yanıt: A 1. DÖNEM SONU DENEME SINAVI (SAYFA 35) 1. Deterjan ve elektronun keşfi kimya bilimi tarafın- 6. Karbon zinciri içeren bileşikler organik kimyanın Yanıt: B Yanıt: A dan yapılmıştır. uğraş alanıdır. 2. Her üçü de kimya bilimi için katkıdır. 7. Oksijen doğada O2 molekülleri olarak bulunur. X olabilir. Yanıt: E Soygazlar atomik yapılıdır. Y soygazdır. Z saf madde ve farklı tür atom içerdiği için bileşiktir. Fiziksel yöntemler ile bileşenlerine ayrılmaz. 3. C seçeneğinde verilen sembolün anlamı, aşındırıcı ve krozotif maddedir. Yanıt: C www.deltakitap.com Yanıt: C 8. K+ ve S–2 birleşirse K2S oluşur. Yanıt: C 9.CaCO3 kireç taşıdır. Diğerleri doğrudur. 4. Sodyum sülfür formülü: Na2S'dir. Yanıt: B Yanıt: D 10.Demir metaldir, fosfor ametaldir ve helyum soy- 5. Kalay bir elementtir ve sembolü Sn'dir. gazdır. Yanıt: D Yanıt: B 9. Sınıf Kimya Özet 11. Metaller elektron alışverişi ile bileşik yaparlar. I ve 15.Aynı periyotta atom numarası arttıkça elektrone- II doğrudur. gatiflik artar, atom çapı ve metalik özellik azalır. Yanıt: A Yanıt: D 16.X'in atom numarası en büyük ve Y ile aynı peri- X 3 12. ___ = __ 5 6 2 __ = __ , 15 5 2 ? = ___ = ___ = 24 gr X2Y3 7 84 yotta olması, ayrıca Z ile Y'nin aynı grupta olması ancak C seçeneği ile mümkün olur. Yanıt: C Y = 84 – 24 = 60 gram Yanıt: C mX __ 2 12 13. ___ = = __ ⇒ ? = 42 gram Y kullanılır. 7 ? mY Bileşik = 12 + 42 = 54 gram oluşur. 8 gram Y artar. www.deltakitap.com Y 2X ___ = 3Y X ____ 17.Kütlenin korunumu kanunu gereği Girenler Ürünler 4,6 + X = 8,8 + 5,4 X = 9,6 Yanıt: C Yanıt: C 14.X–3 2 8 8 olduğuna göre 18.I. bileşik X = 5 X'e dağılım 2 8 5'tir. XY2 2Y = 12,Y = 6 3. periyot 15 grup. (5A) II. bileşik için değerler grafikten alınırsa X10 Y6 Yanıt: D birinci bileşikte bulduğumuz değerlere böler ve sadeleştirme yaparız. X 10 Y 6 & X 2 Y olur. 5 6 Yanıt: B Delta Kültür Yayınevi 22.Nötron sayısı her zaman tam sayıdır. X 5 19. ___ = __ X = 5 Y = 2 3Y 6 mX XY2 için ___ = mY mX XY2 için ___ = mY 5 __ 'tür. 4 5 30 __ = __ ? = 24 gram 4 ? XY2 = 30 + 24 = 54 gram +2 yüklü olduğu için 2e verilmiştir. Proton sayısı kimyasal reaksiyonlar sonucu değişmez. Kütlesinin tam sayı olmaması doğada birden fazla izotopun olduğunun göstergesidir. Yanıt: E ve p + n = 28 olduğuna göre 23.Atom numaraları aynı kütle noları farklı olduğu e=p–3 p + n = 28 n – 5 = p – 3 + p – n = –2 _____________ p – n = –2 2p = 26 p = 13 Çekirdek yükü proton sayısıdır = 29 Yanıt: D Yanıt: A 21.Atom modelleri bulunuş sırası Dalton, Thomson Rutherford ve Bohr şeklindedir. Yanıt: B için izotopturlar. Elektron sayıları aynı olmadığı için kimyasal özellikleri ve hacimleri farklıdır. www.deltakitap.com 20.e = n – 5 Yanıt: A 24.Periyodik cetvelde aynı periyotta soldan sağa atom çapı küçülür. İyonlaşma enerjisi artar I. yanlış, III. doğrudur. En kolay elektron veren K'dır. II yanlıştır. Yanıt: C 9. Sınıf Kimya Özet 25.Dimitri Mendeleyev ve Henry Moseley periyodik 28.Değerlik elektron sayısı 8'dir. Periyodik cetvede Yanıt: A Yanıt: A cetvel üzerinde çalışmışlardır. 3. periyot 18. gruptadır. (Eski sistem 8A grubu) 26. 30Zn = 2 8 18 2'dir. 29.NH4NO3'te N, H ve O olmak üzere 3 tür atom vardır. Yanıt: C www.deltakitap.com Yanıt: C 27. 39 X : 2 8 8 1 19 30.Su H2O formülü ile gösterilir. 37 17 X metal, Y ametaldir. X'in atom çapı daha büyüktür. Nötron sayısı = kütle no – atom no'dur ve ikisinde de 20'dir. Y ametaldir ve elektron ilgisi daha fazladır. Elektronegatiflik periyodik cetvelde soldan sağa ve aşağıdan yukarı artar. Y'nin elektronegativitesi fazladır. Y:2 8 7 Yanıt: E Yanıt: B Delta Kültür Yayınevi 2. DÖNEM SONU DENEME SINAVI (SAYFA 77) 1. Şekerin suda çözünmesi fizikseldir. Diğerleri kim- 6. Hidrojen bağı moleküller arası bir etkileşimdir. yasal değişimdir. Zayıf bir etkileşimdir. H2O molekülünün yapısında polar kovalent bağlar bulunur. Yanıt: B Yanıt: C 2. Kırağı oluşumunda madde gaz fazından katı faza 7. Lewis gösteriminde elektron alışverişi ile oluşan Yanıt: C Yanıt: A 3. NaCI iyonik bir bileşiktir. Molekül değildir. Yanıt: C 4. Metalik bağ güçlü etkileşimdir. iyonik bir bileşik olduğu anlaşılıyor. I ve II yanlıştır. www.deltakitap.com dönüşür. Dışarı ısı verir. Ekzotermiktir. 8. NH3 bileşiğinin molekülleri arasındaki bağlar sorulduğu için, polar kovalent bağ olmaz. Hidrojen bağı ve dipol - dipol etkileşimler vardır. Yanıt: D 9. He apolar bir soygaz ve CO2'de apolar bir moYanıt: B leküldür. Aralarında London kuvvetleri etkileşimi görülür. Yanıt: B 5. NF3 molekülünün Lewis gösterimi F N 10.Su ve C2H5OH molekülleri arasında hidrojen bağı kurulur. Oluşan çözeltide iyonlar olmadığı için elektrik akımı iletilmez. C2H5OH polar bir moleküldür ve suda iyi çözünür. F F Yanıt: D Yanıt: D 9. Sınıf Kimya Özet 11. Her üç bilgi de doğrudur. 16.Çözeltilerde buhar basıncı düşer, kaynama noktası yükselir. Her üç bilgi de doğrudur. Yanıt: E Yanıt: E 12.I. grafikte sıcaklık 0°C'de iken basınç sıfır ola- 17.Şekillere bakılırsa X sıvısı dış bükeydir. Yani ko- maz. I yanlıştır. hezyon kuvvetleri büyüktür. Yüzeyi ıslatmaz. III. grafikte sıcaklık artarsa basınç da artar, sabit kalmaz. III yanlıştır. Y sıvısı iç bükeydir. Adezyon kuvvetleri daha güçlüdür. Yüzeyi ıslatır. Yanıt: A Yanıt: A doğru basınç yapacağından hacim artar. Tanecikler arası uzaklık artar. P . V çarpımı değişmez. Yanıt: B 14.1 mol CH4 = 16 gramdır ve 6,02.1023 tane molekül içerir. 18.Her üç bilgi de doğrudur. www.deltakitap.com 13.Şekil II'de konumunda pistonun ağırlığında aşağı Yanıt: E 19.Yemek tuzu iyonik kristal, grafit kovalent kristal ve buz moleküller kristaldir. 16 gram 6,02.1023 tane 3,2 gram X _________________________ Yanıt: C X = 1,204.1023 tane Yanıt: C 15.6,02.1022 tane CO2 molekülü 0,1 mol'dür. 5, 6 N.K 5,6 L hacimli He & = 0,25 moldür. 22, 4 5 mol atom içeren CH4 gazı 1 moldür. Yanıt: D Yanıt: C Delta Kültür Yayınevi ? . 100 40 ? = 30 mmHg olur. 20. %75 = 21.Suyun katı halden sıvı hale geçmesidir. Fiziksel 26.Mutlak sıcaklık iki katına çıkarsa basınç iki katına bir olaydır. çıkar. Bu yüzden sıcaklık birimi Kelvin alınır. Yanıt: B t1 t2 I. 0°C = 273 K 273°C = 546 K sıcaklık 2 kata çıkmıştır. Yalnız I Yanıt: A 27.Kaba bir miktar X gazı eklenirse X gazının kısmi 22.I: 450 mmHg II: 2 atm = 760 x 2 = 1520 mmHg III: 1,013 bar = 1 atm = 760 mmHg II, III, I basıncı artar ve bunu dengelemek için Y gazının hacmi azalır, özkütlesi artar, I ve II yanlıştır. Yanıt: B Yanıt: C 28.X gazının basıncı = 76 cmHg buhar basınçları eşittir. Kaynama noktası dış basınca, o da yüksekliğe bağlıdır. Deniz seviyesinde daha fazladır. Buharlaşma hızı da dış basınçla ilgilidir. Dış basınç arttıkça azalır. www.deltakitap.com 23.Buhar basıncı sıcaklığa bağlıdır. Aynı sıcaklıkta Y gazının basıncı = 76 cmHg + 76 cm su Z gazının basıncı = 76 cmHg + 76 cmHg = 152 cmHg Z>Y>X Yanıt: C Yanıt: A 29.Erime fiziksel bir değişimdir. Başlangıçta m gram 24.SO3 1 molü 32 + 3.16 = 80 gramdır. su varmış Diğerlerinden fazladır. Yanıt: A 3m – m = 2m kadar buz erimiş. I ve II doğrudur. t süresinde erime tamamlanmıştır. III yanlıştır. Yanıt: B 25.Normal koşullar 0°C'de 1 atm basınç anlamındadır. Z maddesi sıvıdır. I yanlıştır. Oda koşulları 25°C'dır. Y katı, X ve Z sıvıdır. II doğrudur. İki sıvı karıştığında oluşan çözeltinin kaynama sıcaklığı değişir. Karışım oranlarına göre iki sıvının kaynama sıcaklıkları arasında bir değer alır. III doğrudur. 30.Elmas kovalent kristaldir. Yanıt: E Yanıt: D 9. Sınıf Kimya Özet