2014 - 2015 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI BAYINDIR ORTAOKULU 8/A SINIFI 1.DÖNEM 3.YAZILI SORULARIDIR 06/01/2015 Adı- Soyadı: No: Aldığı Puan: SORULAR S-1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hafif” sözcüğü “ Kurşun ağır bir madendir.” cümlesindeki “ ağır” kelimesinin anlamca karşıtıdır? A ) Kaç gündür midemde hafif bir ağrı var. S-4) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ’’ açmak’’ sözcüğünün anlamı ile cümlede kullanımı birbirine uymamaktadır? A) Bir etkinliği başlatmak . Cümle: Sunucu neşeli bir şekilde programı açtı. B) Koyuluğunu azaltmak Cümle: Babam salona vuracağı boyanın rengini açtı. C) Yakışmak , güzel göstermek Cümle: Bu boğaz manzarası içimi açtı. D) Bir aygıtı , düzeneği çalıştırmak. Cümle: Ayşegül canı sıkılınca radyoyu açtı. B ) Hastalığı geçene kadar hafif bir işte çalışması gerekiyor. C ) Araba harekete geçerken hafif bir sarsıntı hissedilir. D ) Eline alınca hangisinin daha hafif olduğunu anlarsın. Ulan Dursun ………………... adamsın. Her şeyden ve herkesten haberin var. S-2)Aşağıda bazı kelimelerin anlamları ve bu kelimelerin bu anlamda kullanıldıkları cümleler verilmiştir. Bu kelimeleri cümlelerin içinden bularak bulmacanın satırlarına yazınız. 1 2 3 4 5 6 1 2 S-5)Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki deyimlerden hangisi getirilmelidir? 3 A) gözü açık C) ağzı sıkı ANLAMLAR Soldan Sağa: 1. Kar veya buz üzerinde kayarak yol alan tekerleksiz taşıt. 2. Bir bulutun tabanı ile yer arasında, iki bulut arasında veya bir bulut içinde elektrik boşalırken oluşan kırık çizgi biçimindeki geçici ışık. 3. Yürüyerek giden kimse. CÜMLELER Şimşekler ortalığı gündüz gibi yaptı. Oraya yaya olarak iki saatte gidebilirsin. Kutuplarda yolculuk kızaklarla yapılır. Z B) Z C) T D) T M M M M Y R Y R “Yunus bey herşeyi doğru söyledi , akılını kullanıp doğrunun peşinden gitdi. “ S-3)Yukarıdaki cümlede kaç sözcük yanlış yazılmıştır? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 Dalgakıranın üstüne martıların biri konuyor, biri kalkıyordu. İnsanın içine kurşun gibi ağır çöken karamsar bir hava vardı. Renkleri griden siyaha dönen bulutlar göğü kaplamıştı. Uzaktan gemilerin sirenleri duyuluyordu. Kim bilir açıkta görüş mesafesi ne kadar düşüktü. S-6) Parçada kullanılan söz sanatı ve bunun göstergesi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? Buna göre bulmacanın 3. sütununda yer alan harfler aşağıdakilerden hangisidir? A) B) kulağı delik D) çenesi düşük A) B) C) D) Kişileştirme, martılara insan özellikleri yüklenmesi Benzetme, havanın kurşuna benzetilmesi Abartma, bulutların anlatılmasında aşırılığa gidilmesi Konuşturma, gemilerin konuşturulması S-7) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde okunan bir kitabın hem içeriği hem de üslubuyla ilgili bilgiye yer verilmiştir? A ) Çocuklara kültürel çeşitliliğimizi sunan kitap, sürükleyici ve yalın anlatımıyla okuma alışkan lığının yerleşmesine de katkıda bulunuyor. B )Araştırmaya yönlendiren kitap, çocukları yaşadıkları ülke dışındaki coğrafyalara ve kültürlere ilişkin bilgi edinmeye çağırıyor. C ) Aynı zamanda yoksulluğun, acının, çaresizliğin ve yaşanan birçok sorunun karşısında, umudun ve sorumluluk almanın önemi de vurgulanıyor. D ) Kitapta dünya üzerindeki değişik coğrafi bilgiler onların iklimsel özellikleri konusunda ayrıntılı bilgiye ulaşmak mümkün. Tilkinin biri Ölesiye aç kaldığı bir sırada Yüksek bir çardaktaki asmada Üzümler görmüş, kabukları kıpkızıl Bal gibi olgun besbelli Yemesine yiyecek , hem de nasıl! Ama yetişemeyince ne yapsın tilki Bunlar çoluk çocuğa göre; Ham bunlar daha yemyeşil, demiş. Ben bu âlemden vazgeçmedim, korkmadım, yılmadım; güçlükleri yendim, çetinliklerle savaştım; emeklerimi esirgemedim. Türkçenin engin alanlarında ilhamımın şahlanan atına koşturdum; sonsuz uzaklarda hayalimin hırçın kuşunu havalandırdım; zevkim bu hazineden değer biçilmez, güç yetmez birçok pırlantalar aldı. Gönlüm bu bahçenin gizliliklerinde güzel kokularıyla cana can katan, göz görmedik çiçekler topladı. Bu varlıkların, bu bollukların verimlerinden olan birçok güller açmaya ve her yana saçılmaya başladı. 11 ve 12 numaralı soruları parçaya göre yanıtlayın. S-8) Yukarıdaki metinde anlatılmak isteneni aşağıdakilerden hangisi özetler? S-11)Bu parçada altı çizili söz grubunun anlamı aşağıdakilerden hangisidir? A ) Üzüm üzüme baka baka kararır. B ) Kedi uzanamadığı ciğere mundar der. C ) Aç tavuk kendini buğday ambarında sanır. D ) Bal tutan parmağını yalar. A) İnsanın neşesini ve dinçliğini artırmak B) Bir işin en önemli noktası üstünde durmak C) Bir şeye erişmeyi pek çok istemek D) Kendisinin yararına yapılan işten pek hoşlanmak 1. İstanbul’un tarihi yakın zamana kadar 3000 yıl öncesinden başlatılıyordu. 2. Batık gemilerin kalıntıları arasında bulunan iki kürek, şimdilik dünyanın en eski kürekleri olma özelliğini taşıyor. 3. Bu projede istasyonlardan biri olarak düşünülen Yenikapı’daki kazılar sırasında bulunan antik liman kalıntıları, İstanbul’un tarihçesinin güncellenmesi gerektiğini ortaya koydu. 4. Oysa boğazın iki yakasını denizin altından birbirine bağlaması planlanan Marmaray projesi çalışmaları bu düşünceyi değiştirdi. 5. Çıkarılan otuzun üzerinde batık gemiyle dünyanın en büyük antik limanı sayılan Yenikapı kazı alanı, yakın zamanda yeni bir keşfe daha olanak sağladı. S-9) Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluşturulmak istense sıralama nasıl olur? A) 1 – 4 – 5 – 2 – 3 B) 1 – 3 – 4 – 2 – 5 C) 2 – 1 – 3 – 4 – 5 D) 1 – 4 – 3 – 5 – 2 S-12) Bu yazar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Mücadeleden çekinmediği B) Türkçenin derinliklerini keşfettiği C) İlk başlarda başka dillerin etkisinden kurtulamadığı D) Edindiği bilgiler sayesinde eserlerini oluşturduğu Dr. Gersth uzun yıllar örümcekler üzerinde yaptığı incelemeler sonucu balos örümceğinin, avını üç aşamada yakaladığını gözlemlemiştir. Birinci aşamada özel bir yapışkan ip hazırlıyor, bu iple kemende benzer bir ağ örüyor, kemendin ortasına bir ağırlık koyuyor. Daha sonra kemendi ön ayaklarına alıyor. İkinci aşamada pusuya yatıyor ve avını kendine çekebilmek için etrafa özel bir koku yayıyor. Kokuyu alan av, kokunun geldiği kaynağa yöneliyor. Üçüncü aşamada avın yaklaştığını hisseden örümcek, kemendi hızla fırlatıyor. Kemendin ağır kısmı avın vücuduna çarpıyor ve yapışkan madde sayesinde av yakalanıyor. Bu hünerli avcı aslında pek de iyi göremiyor ancak avın yaydığı titreşimleri algılayarak onu yakalıyor. S-13) Parçada anlatılan “balos örümceği” ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? S-10) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde zarf – fiil cümleye farklı bir anlam kazandırmıştır? A)Otobüs durunca herkesi bir telaş kapladı. B)Yolcular korka korka aşağı indiler. C)Kimseye görünmeden usulca saklandılar. D)İçlerinden biri bağırarak yardım istedi. A) Örümcekler içerisinde avını kementle yakalayan tek canlıdır. B) Avını yakalayabilmek için havaya özel bir koku bırakır. C) Görme sıkıntısı çektiğinden avının yaydığı titreşimler sayesinde avını yakalar. D) Avını, özel olarak hazırladığı yapışkanlı kement sayesinde yakalar. Bilgeye sormuşlar: “Efendim, dünyada en çok kimi seversiniz?” “Terzimi severim.” diye cevap vermiş. Soruyu soranlar şaşırmışlar : “ Aman üstat, dünyada sevecek o kadar çok kimse varken terzi de kim oluyor? O da nereden çıktı? Neden terzi?” Bilge bu soruya şöyle cevap vermiş: “ Dostlarım, evet ben terzimi severim. Çünkü ona her gittiğimde benim ölçümü yeniden alır. Ama ötekiler öyle değildir. Benim hakkımda bir kez karar verirler, ölünceye kadar da hep aynı gözle görürler.” A ) İnsan, savunduğu fikrin arkasında durmalıdır. B ) İnsan, hiçbir zaman sabit fikirli olmamalıdır. C ) Kararlarımızı hür irademizle vermeliyiz. D ) İnsanlar içinde bulundukları duruma göre şekillenebilirler. D)Okuduğu bir iki kitapla hayatının değiştiğini sanan insanlar vardır. Bu insanlar kitapların kalıcı etkiler yarattığını belirler. Oysa hayat değiştikçe kitaplar da değişir. Bu öykücümüz, sanat yaşamında gelmiş geçmiş bütün düşünce akımlarından, söyleyiş özelliklerinden, yazma tekniklerinden ustaca yararlanmıştı. Çağdaşı olan ya da olmayan bütün yazarları okumuş, ele aldıkları konuları incelemişti. Yararlandığı kaynaklardan aldığı özellikleri kendi tezgâhında dokumuş, onlara kendi boyalarını sürmüştü. S-18) Parçada geçen altı çizili cümleyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? S-15) Yazar bu metnin anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur? A)Başkalarından aldıklarını kişisel ve özgün bir şekle dönüştürmek B)Eski eserlerindeki yanlışlıkları yenilerinde yapmamaya çalışmak C)Yazdıklarını beğenmediği için daima yenilikler aramak D)Okurun düşünce dünyasına eserleriyle katkıda bulunmak Zarf Tamlayıcısı Yer Tamlayıcısı A) Soyut varlıkları somutlaştırarak metni etkileyici kılmaya B) Öne sürdüğü düşünceyi örnekler ve tanıklarla desteklemeye C) Deyimlerden yararlanmaya D) Bir kavramı eksiksiz olarak açıklamaya Özne Nesne 9. X Milli takım kamp için Alanya’ya gitti. X X S-16) Yukarıdaki tabloda verilen cümlelerde vurgulanan ögeler işaretlenmiştir. Buna göre hangi öge yanlış işaretlenmiştir? A ) Özne C ) Zarf Tamlayıcısı Ah keşke! Bundan büyük mutluluk olur mu? Adımı o kıskandığım deneme yazarları arasında görebilirsem şu fani dünyadan gelip geçmiş olmamın bir anlamı olduğu kanısına varacağım. Deneme benim mutluluk kaynağım, doğan güneşim, çiçekte balım, sözün özü ruhumun kanat çırpışıdır. Sanırım o da bir yazar adının önüne kendisiyle beraber başka bir türün gelmesine razı olmayacaktır. X Çocuk, oyun oynayarak kendini ve arkadaşlarını tanır. Kendine, güzel bir gömlek alacak. A)İşte oradaydı. Gördüğüm en büyük, en mavi ağaçtı. Mavi ağacın dallarında mağaralar vardı. Mağaranın kapıları cam, duvarları kâğıttı. C) Aldığım hediyeler içinde o kıpkırmızı bisiklet en güzeliydi. Bana bu hediyeyi veren kişi, bir ömür ben, destekleyen babamdı. Babam, çocukluğumun kahramanıydı. Gerçek sanatçı sanatta doruk noktası, mükemmellik gibi kavramları kabul etmez; hep daha iyiye ulaşmak için kendini eleştirir. M.Ö. 5. yüzyıl ressamlarından Zeuxis, elinde üzüm tutan bir çocuğun resmini yapmış. Üzümler gerçeğine öylesine benzemiş ki kuşlar gelip yemeye kalkmış. Zeuxis bundan dolayı övüldüğü zaman üzülerek: “Çocuğu da gerçeğe uygun yapabilseydim kuşlar ondan korkar, üzümleri yemeye çalışmazlardı.” demiş. Konferans, saat 14. 00’te başlayacak. S-17) Aşağıdakilerden hangisinde yukarıda verilen iki özellik bir arada kullanılmıştır? B)Birkaç adım atınca kendimi fazla derin olmayan bir kuyunun içinde buldum. Burada da yalnız kalmayayım diye sincap benimle gelmişti. Bir çıkış bulmamız gerektiğini söyledi. S-14) Yukarıdaki paragrafta asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Cümleler Yüklemi isim olan cümleler kullanılmıştır. Hayal ürünü öge içermektedir. B ) Nesne D ) Yer Tamlayıcısı S-19) Yazar, bu sözleri aşağıdakilerden hangisine karşılık olarak söylemiş olabilir? A) Deneme ödülünü alacağınızı düşünüyor musunuz? B) Yapıt veren herkese sanatçı demek mümkün müdür? C) Deneme yazarlarının başka türlere ilgi duymamasını nasıl değerlendiriyorsunuz? D) Gelecekte sadece deneme yazarı olarak mı anılmak istiyorsunuz? 1. “İçimi çekip döner kapıya yöneldim. 2. Aşırı sıcaktan serin koridora girince bir kuş gibi ürperdim. 3. Yürüyen merdivenlere yöneldim. 4. Mağazaların önünden geçerken avucumun içi gibi bildiğim kitapçılara uğrayarak istediğim kitapları satın aldım. S-20) Yukarıdaki cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birinci cümledeki altı çizili sözcük sıfat fiildir. B) Birinci ve ikinci cümlelerde zarf – fiil vardır. C) Üçüncü cümlede sıfat - fiil vardır. D) Dördüncü cümlede altı çizili sözcükler zarf – fiildir. 1- Yol, sürücüye kök söktürürcesine kıvrıla kıvrıla uzanıyordu. → Cümlede eş görevli sözcükleri ayırmak için kullanılmıştır. 2- O, bahçenin kuytu bir köşesine gizlenmiş. → Cümledeki anlam karışıklığını gidermek için kullanılmıştır. 3- Peki , gidelim eski konağa o zaman. → Kabul ya da ret bildiren kelimelerden sonra kullanılmıştır. 4- Güvercinlerime gözüm gibi bakıyorum, dedi çocuk. → Tırnak içine alınmayan alıntı cümleleri göstermek için kullanılmıştır. S-21) Aşağıdaki cümlelerin hangisi "zarf tümleci /özne / dolaylı tümleç / yüklem"den oluşmuştur? S-24) Virgülün kullanılma gerekçesi numaralanmış cümlelerin hangisinde yanlış belirtilmiştir? A) Her dil, konuşulduğu toplumun uygarlığı kadar geniştir. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 B) Okuyan insan kendi kendine bir dünya kurar. C) Akşam üzeri kuşlar, böcekler, yuvalarına çekiliyor. D) Bugünlerde kocaman bir anı kitabını okuyorum. S-22) Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı, özne ya da yer tamlayıcısı değildir? A ) Bu şiiri kim yazmış? --- Ziya Osman SABA. B ) En çok hangi konuyu seviyorsunuz? ---- Cümlenin ögelerini… C ) Başvuru parasını nereye yatıracağım? --- Bankaya… “ Edilgen çatılı fiillerin yüklem olduğu cümlelerde sözde özne bulunur.” S-25)Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne yoktur? A ) Vitamin ilaçlarının pek yararlı olmadığı söyleniyor. B ) Bahçemizdeki ağacın gövdesine kalp işareti çizilmiş. C ) Kuru otların bulunduğu bölgede çıkan yangın, kısa sürede söndürülmüş. D ) Trafikten dolayı arabalar ağır ağır yol alıyordu. D) Çocuğumla ilgili kimden bilgi alabilirim? ---- Müdür yardımcısından… 1. Geçen zamanla birlikte, çekilen acılar da birer birer unutuldu. 2. Dün yağmurdan sonra gökkuşağının fotoğrafını çektik. 3. Adamı birkaç gün önce bu binaya girerken görmüşler. 4. Gösteriyi seyredenler saatlerce güldü. S-23) Numaralanmış cümleler ile ilgili aşağıda verilmiş bilgilerin hangisi doğrudur? A) B) C) D) 1. cümlenin yüklemi etken çatılıdır. 2. cümlenin yüklemi geçişsiz çatılıdır. 3. Cümlede altı çizili sözcük sıfat – fiildir. 4. Cümlede nesne yoktur. Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabi bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabi. Konuşurken söze başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşma hevesiniz kırılır. Lafı kısa kesip bu tatlı sohbeti bir an önce bitirmeye bakarsınız. S-26)Bu parçanın türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneme B) Fıkra C) Söyleşi D) Makale