Nanoteknoloji ile Kanser Tedavisinde Yeni Buluşlar Frank Alexis June-Wha Rhee Jerome P. Richie Aleksandar F. Radovic-Moreno Robert Langer and Omid C. Farokhzad Nanoteknoloji nedir? Nanometre ölçeğindeki fiziksel, kimyasal ve biyolojik olayların anlaşılması kontrolü ve üretimi amacıyla, fonksiyonel materyallerin, cihazların ve sistemlerin geliştirilmesidir. Nano ölçekteki olayların manipulasyonu ile bilim ve teknolojide yeni ufuklar açılmaya başlanmıştır. Türkiye'de Nanoteknoloji • Türkiye de şimdiden nanoteknolojiyi üretir hale gelebilmek için uygun adımlar atmaya başlamıştır. • En önemli gelişme ULUSAL NANOTEKNOLOJİ MERKEZİ (UNAM) kurulmasıdır. Bu merkezin kurulmasında Prof.Dr.Salim Çıracı´nın büyük çabası vardır. Prof.Dr.Salim Çıracı •Nanobilim ve nanoteknoloji gerek gelişmiş ve gerekse gelişmekte olan ülkeler arasında teknolojik bir yarışa dönüşmüştür.Nanobilim ve nanoteknoloji alanındaki seviyeleri, âdeta, ülkelerin gelişmişliklerini ölçen bir kriter olmuştur. • Araştırma laboratuarları yeni bir örgütlenmeye gitmekte; üniversiteler yeni eğitim programları başlatılmaktadır Nanoteknoloji biyoloji, kimya, fizik, mühendislik ve sağlık alanlarında araştırmalar yapar. Bu araştırmalardan en önemlilerinden biri günümüzün tedavisi araştırılan hastalıklarından biri olan kanser üzerinedir. Nanoteknolojik gelişmeler medikal alanlarda ; özellikle onkolojik çalışmalarda, gelişmelere hız kazandırmıştır. 2004 yılında Ulusal Kanser Enstitüsü (NCI) ; ölümcül kanser hastalıklarının araştırılması ve tedavisi için ; nanoteknolojik faaliyetler kapsamında ,144 milyon dolarlık bir yatırım yaptıklarını açıladı. Nanoteknoloji kullanımı ile 4 dalda onkolojik çalışmalar devam etmektedir. Bunlar; Hastalığa neden olan patogenezlerin saptanma sistemleri Görüntüleme ve tanı sistemleri İlaç geliştirme ve terapi sürecinde kullanılan sistemler Çok fonksiyonlu sistemler kombinasyonu ile yaratıcı bilgisayar sistemlerinin kullanılması Nano taşıyıcılar ilaç emilimi ve vücuttaki doğru bölgelere iletimi ile; teşhis ve tedavi yöntemleri için daha gelişmiş ve faydalı sistemlere olanak sağlayacak, karşılaşılan problemleri hızla çözümleyecektir. tablo1 (nano taşıyıcılar) Nanoparticle Material Polymeric Poly(lactide-co-glycolide) Poly(lactide) Poly(caprolactone) Poly(orthoester) Poly(anhydride) Poly(beta-aminoester) Liposome Doxil®/Caelyx®: PEGDSPE:HSPC/Cholesterol (5:56:39) DaunoXome®: DSPC/Cholesterol (2:1) Dendrimer Branched Poly(amidoamine) Poly(ethylenimine) Poly(peptide) Structure Buna ilk örnek olarak; nano taşıyıcların (tablo 1 de görülen) kanser tanı ve tedavisinde kullanımı alanında yapılan ; Gıda ve İlaç Yönetimi( Food and Drug Administration) tarafından kabul gören, araştırmalar gösterilebilir. Nanoteknolojinin kanser tedavisini belirgin şekilde iyileştireceği konusunda oldukça iyimser olan FDA; hedeflenen ilaçların, normal hücreler yerine doğrudan kanser hücrelerine gideceği , böylece tedavi etkinliği artarken yan etkilerinin azalacağını, kanser ilaçlarının terapötik indeksinin geliştirilmesiyle kanseri kronik, üstesinden gelinebilen bir hastalığa dönüştürmeyi hedefliyorlar. Urologic Oncology: Seminars and Original Investigations Volume 26, Issue 1, January-February 2008, Pages 74-85 The Potential of Nanotechnology in Urologic Oncology Hüseyin EMİRDAĞI 20726417