1 17 Ağustos 2016 SİRKÜLER NO: 2016 / 071 – BSMV Konu: 6728

17 Ağustos 2016
SİRKÜLER NO: 2016 / 071 – BSMV
Konu: 6728 sayılı Kanunla 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununda (BSMV) değişiklik
yapılmıştır.
09 Ağustos 2016 tarih ve 29796 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6728 sayılı “Yatırım
Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”
(bakınız 2016/ 065 (R) sayılı sirkülerimiz) ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununda, 9
Ağustos 2016 tarihinden itibaren yapılan düzenlemeler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.
1. Bankalar ve finansman şirketleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanun gereği tüketicilere iade ettikleri ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil
ettikleri tutarlara ilişkin BSMV’leri, iadenin gerçekleştiği dönemde hesaplanan
BSMV’den indirebileceklerdir.
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun “Matrah” başlıklı 31 inci maddesinin
dördüncü fıkrası, 5615 sayılı Kanunla, 01.05.2007 tarihinden itibaren “Sigorta
şirketleri, iptal ettikleri sigorta muamelelerine ilişkin vergileri (yalnızca iptal
tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı), iptalin gerçekleştiği dönemde hesaplanan
banka ve sigorta muameleleri vergisinden indirebilirler. Bu dönemde indirilemeyen
vergiler, sonraki dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılabilir.” şeklinde
değiştirilmiş ve maddeye “Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve
esasları belirlemeye yetkilidir.” fıkrası eklenmişti.
Maliye Bakanlığı da 85 Seri No’lu Gider Vergileri Genel Tebliğini yayımlamıştı (Bakınız
2007/107 sayılı sirkülerimiz).
6728 sayılı Kanunla 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren, 6802 sayılı Kanunun 31 inci
maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“Sigorta şirketleri, iptal ettikleri sigorta muamelelerine ilişkin vergileri (yalnızca iptal
tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı), iptalin gerçekleştiği dönemde; bankalar ve
finansman şirketleri, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul
Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04
www.sigmaymm.com.tr / e-mail: sigmaymm@sigmaymm.com.tr
2
Kanun gereğince tüketicilere iade ettikleri ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil
ettikleri tutarlara ilişkin vergileri, iadenin gerçekleştiği dönemde hesaplanan banka ve
sigorta muameleleri vergisinden indirebilirler. Bu dönemde indirilemeyen vergiler, sonraki
dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılabilir.”
Bilindiği üzere bankalar ve finansman şirketlerinin, üzerinden BSMV hesaplayarak ilgili
vergi dairesine ödedikleri, tüketicilere kullandırdıkları kredilere nedeniyle ücret, komisyon
ve benzeri adlarla tahsil ettikleri tutarların tamamının veya bir kısmının, sözleşmede
hüküm bulunmamasına rağmen veya sözleşmeyle belirlenenden daha fazla tutarda ya da
dayanaksız olarak ve benzeri gerekçelerle tahsil edildiği iddiasıyla tüketiciler tarafından
yasal yollara (Tüketici Hakem Heyetleri veya Tüketici Mahkemeleri) başvurulması ve
banka ve finansman şirketlerinin haksız bulunması halinde söz konusu tutarlar, 6502 sayılı
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince tüketicilere iade edilmektedir.
Bankalar ve finansman şirketlerince, kredinin kullanımı aşamasında tüketicilere yansıtılmış
bulunan BSMV’nin de tüketicilere iade edilmesi nedeniyle tüketiciden tahsil edilerek
Hazineye intikal ettirilen BSMV, dayanaksız kalan işlem dolayısıyla Bankalar ve
finansman şirketlerinin üzerinde yük olarak kalmaktadır.
6728 sayılı Kanunla 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren yapılan bu düzenlemeyle, sigorta
şirketleri için var olan düzenlemeye benzer bir şekilde, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanun ve ilgili mevzuatı uyarınca iade edildiğinden banka ve finansman
şirketleri lehine kalmayan paralar nedeniyle banka ve finansman şirketlerinin üzerinde yük
olarak kalan BSMV'nin de tüketicilere iade edilmesi halinde, hesaplanan vergiden
indirilmesine olanak sağlanmıştır.
Diğer yandan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda “Tüketici: Ticari
veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel” kişi, “Tüketici işlemi:
Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki
amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel
kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık
ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki” işlem olarak
tanımlanmıştır.
Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul
Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04
www.sigmaymm.com.tr / e-mail: sigmaymm@sigmaymm.com.tr
3
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 6502 sayılı Kanuna istinaden 03 Ekim 2014
tarihinde yayımladığı “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik”te, “Finansal tüketiciden faiz, kâr payı, vergi, fon ve benzeri yasal
giderler dışında talep edilen ücret, komisyon, masraf ve benzeri adlar altındaki her türlü
parasal” tutarı “Ücret” olarak tanımlamış; ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetleri
Yönetmeliğin 1 no’lu ekinde sınıflandırmış ve tahsil edilen ücretlerin, kuruluşların karar
birimleri veya adli, idari ve yetkili diğer makamların kararları neticesinde finansal
tüketiciye iadesinin gerekmesi hâlinde, iadesi gereken tutar ve tahsil yöntemi hakkında
kalıcı veri saklayıcısı yoluyla veya kaydı tutulan telefon ile finansal tüketiciye
bilgilendirme yapılmasını istemiştir.
Bu çerçevede;
- Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişilerin
düzenleme kapsamında olduğu, ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden gerçek veya
tüzel kişilerin kapsam dışında kaldığı,
- 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna istinaden yapılan başvuru sonucu
Tüketici Hakem Heyetleri veya Tüketici Mahkemeleri tarafından verilen kararlar üzerine
yapılan iadelerin düzenleme kapsamında olduğu,
- 6502 sayılı dışında kalan diğer kanuni, hukuki düzenlemeler veya müşteri ile yapılan
görüşmeye / isteğe bağlı olarak iade edilen tutarlar için hesaplanan BSMV’nin, iade edilse
dahi hesaplanan BSMV’den indirilemeyeceği,
- Tahsil edilen kredi faizinin, 6502 sayılı Kanun gereği de olsa iadesi halinde, faiz ibaresi
Kanun metninde yer almadığı için iade edilen kredi faizi üzerinden hesaplanan BSMV’nin,
iade edilse dahi hesaplanan BSMV’den indirilemeyeceği,
- 9 Ağustos 2016 tarihinden önce 6502 sayılı Kanun gereği iade edilen ücret, komisyon ve
benzeri adlarla tahsil edilen tutarlar üzerinden hesaplanan BSMV’nin, iade edilse dahi
hesaplanan BSMV’den indirilemeyeceği, düşünülmektedir.
2. Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları ile emeklilik yatırım fonları ve
menkul kıymet yatırım fon ve ortaklıklarının para ve sermaye piyasalarında
yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralara BSMV istisnası tanınmıştır.
Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul
Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04
www.sigmaymm.com.tr / e-mail: sigmaymm@sigmaymm.com.tr
4
6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (t) bendi ile “Emeklilik yatırım
fonlarının, menkul kıymet yatırım fonlarının ve menkul kıymet yatırım ortaklıklarının,
sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar,” banka ve sigorta
muameleleri vergisinden istisna edilmişti.
6728 sayılı Kanunla söz konusu (t) bendi 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir:
“t) Emeklilik yatırım fonlarının, menkul kıymet yatırım fonlarının, menkul kıymet yatırım
ortaklıklarının, girişim sermayesi yatırım fonlarının ve girişim sermayesi yatırım
ortaklıklarının para ve sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri
paralar,”
Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak
ihtiyacı olan şirketlere yönelik girişim sermayesi yatırımlarının teşvik edilmesi ve bu
suretle büyümeye ve istihdama katkı sağlanması amacıyla 9 Ağustos 2016 tarihinden
itibaren, girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları da Banka ve Sigorta Muameleleri
Vergisi (BSMV) istisnası kapsamına alınmıştır.
Düzenleme ile ayrıca emeklilik yatırım fonları, menkul kıymet yatırım fon ve ortaklıkları
ile girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının sermaye piyasalarında yaptıkları
işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar yanında para piyasalarında yapılan işlemler
nedeniyle elde edilen paralara da banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası tanınmıştır.
Yer verilen konularda ek bilgi istenildiğinde lütfen bizimle temasa geçiniz.
Saygılarımızla,
SİGMA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul
Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04
www.sigmaymm.com.tr / e-mail: sigmaymm@sigmaymm.com.tr