Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu
advertisement
Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 2009 Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 2009 bes2009gr@egm.org.tr Bu raporun elektronik versiyonuna ve seçilmiş istatistiklerin verilerine www.egm.org.tr/bes2009gr.htm adresinden ulaşabilirsiniz. Basıma Giriş Tarihi: 13 Nisan 2010 2 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu İçindekiler Sunuş 7 1. Bir Yılı Geride Bırakırken 1.1 Dünya Ekonomisindeki Gelişmeler 1.2 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler 1.3 Türkiye’de Sosyal Güvenliğe İlişkin Büyüklükler 8 10 11 13 2. Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 2.1 Genel Değerlendirme 2.2 Sözleşmeler 2.3 Katılımcılar 2.4 Katkı Payları 2.5 Emekliler 2.6 Aracılar ve e-BEAS 2.7 Emeklilik Planları 16 18 20 26 32 40 44 48 3. Emeklilik Yatırım Fonları 3.1 Dünyada Emeklilik Fonları 3.2 Türkiye’de Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları 3.3 Fon Grupları Portföy Dağılımları 3.4 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri 3.5 Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri 3.6 Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi 3.7 Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları 3.8 Emeklilik Yatırım Fonları Verileri 50 52 53 55 57 60 64 67 68 4. 2009 Yılı Gerçekleşmeler, 2010 Yılı Sektörel Beklentiler 4.1 2009 Yılı Gerçekleşmeler 4.2 2010 Yılı Sektörel Beklentiler 72 74 75 5. Mevzuattaki Gelişmeler, Sektörel Faaliyetler ve Yayınlar 5.1 İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler 5.2 Sektörel Faaliyetler 5.3 Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili Uluslararası Yayınlar 78 80 81 81 6. Bireysel Emeklilik Sisteminden Seçilmiş Konular 6.1 Muhtemel Birikim ve Emeklilikte Geri Alma Analizi 6.2 EGM İletişim Merkezi’nden Seçilmiş Anket Sonuçları 82 84 87 7. Emeklilik Şirketleri Almanağı 90 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Tablo ve Grafikler Yıllar İtibarı ile Dünya Ekonomisinde Büyüme 10 Katılımcıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı 26 Tüketici Fiyatları Endeksi Yıllık Değişim Oranları (%) 11 Katılımcıların Cinsiyet ve Eğitim Oranlarına Göre Dağılımı (%) 26 2009 Yılında Yatırım Araçları Getirileri Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Fon Grubu Tercihleri (%) 27 12 2009 Yılında Sigortalı Sayılarının Geçen Yıla Göre Değişimi 13 Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri (Adet) İşsizlik Sigortaları İstatistikleri Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri (Adet) 28 14 27 Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi 18 Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri (TL) Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar-Fon Tutarı Karşılaştırması 18 Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Ödenmesi Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 29 Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL) 19 Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa Oranı (%) 29 Toplam Katkı Payının, Sözleşmelerin Kuruluş Gerekçelerine Göre Dağılımı (TL) 19 Katılımcıların Coğrafi Bölgeler ve Yaş Aralıklarına Göre Oransal Dağılımı (%) 30 Ödemelerin Dağılımı (TL) 20 Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün Aralıklarına Göre Dağılımı (%) Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı 20 Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine Göre Dağılımı (%) 31 Sözleşme-Sertifikalarda Türlere Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım 20 Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Dağılımı (%) 31 Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı 21 Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalına Göre Oransal Dağılımı (%) 32 Hak Kazanma Sürelerine Göre Dağılım 21 Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalı ve Ödeme Periyoduna Göre Oransal Dağılımı (%) 32 Sözleşmelerin Ödeme Periyoduna Göre Dağılımı 21 Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre Tarihsel Seyri (Milyon TL) 33 Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Nedenine Göre Dağılımı 22 Coğrafi Bölgelere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 33 Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı 22 Ödeme Periyoduna Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 34 Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Birikimi (TL) 23 Dağıtım Kanalına Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 34 Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Dağılımı 23 Toplam Katkı Payının Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Aralıklarına Göre Dağılımı (TL) 35 Sözleşmelerin Yürürlüğe Sonlanma Oranı (%) 24 Katkı Payının Ödeme Enstrümanına Göre Oransal Dağılımı (%) 35 Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı 24 Yıllık Ortalama Düzenli Katkı Payının Değişimi (TL) 36 Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı 25 Yönetim Gideri Kesintisi Oranının Tarihsel Seyri (%) 36 Hesap Birleştirme Hakkı Kullanımı (Adet) Kümülatif Kesintilerin Tarihsel Seyri Giriş ve Fon Sonlanma Ayına Göre 25 Kesinti Tiplerine 28 Gelir Göre 30 37 3 4 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Kümülatif Stopaj Vergisi Ödenen Toplam Değişimi Katkı Payının Yıllara Göre 38 Emeklilik Yatırım Fonları Büyümesi 38 Fon Grubu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 2009 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 54 Ödeme Yeterliliğine Göre Sözleşmelerin Dağılımı (%) 39 Emeklilik Hakkı Kullanan Tarihsel Değişimi Katılımcı Adedinin 40 Emekliliğe Hak Kazanacak Katılımcı Adedinin Gelişimi 40 BES'te Emeklilik 41 Emekliliğe Hak Kazanıp Sistemde Kalan Katılımcı Oranı 41 Emekli Olan Katılımcıların Ödedikleri Katkı Payı ve Elde Ettikleri Net Getiri (TL) 42 Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Aldıkları Ödemelere Göre Dağılımı 42 Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Bireysel Emeklilik Sisteminde Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı 43 53 Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarında Ortalama Vade 54 Emeklilik Yatırım Fonları Konsolide Portföy Dağılımı (%) 55 Emeklilik Yatırım Fonlarında Yıl Sonları İtibarı ile Önceki Yıla göre Portföy Dağılımı Değişimi 55 Esnek Fonlar Portföy Dağılımı (%) 56 Kurucu Bazında 2009 Yılı Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Dağılımı (%) 56 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri 57 Fon Gruplarının Net Varlık Değerleri Değişimi (2004-2009) 57 Fon Grupları 2009 Yılı Ortalama Getirilerinin Seyri 58 44 Bireysel Emeklilik Sisteminin Başlangıcından İtibaren Fon Grubu Getirilerinin Seyri 58 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%) 44 Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerlerinin Fon Grupları ve Kurucu Bazında Dağılımı 59 Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%) 45 Karşılaştırma Ölçütü Getirisi Üzerinde Performans Gösteren Emeklilik Yatırım Fonları (Esnek Fonlar Hariç) 60 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşmeler Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Sözleşmelerin Dağılımı ve Sözleşme Sonlanma Oranları (%) 45 Dağıtım Kanalına Göre e-BEAS’a Katılan Aracı Adetleri 46 Yaş Aralıklarına Göre e-BEAS’a Katılanların ve Başarılı Olanların Dağılımı 46 e-BEAS’a Katılanların Dağıtım Kanalına Göre Puan Aralıkları (%) 47 e-BEAS’a Katılanların Başarı Oranlarının Tarihsel Gelişimi 47 Emeklilik Planları 48 Seçilmiş Ülkelerde Emeklilik Fonları Nominal Getirileri 52 OECD Ülkeleri Emeklilik Fonları Net Değerlerinde Yıllık Değişim (2008/2007) Varlık 52 31 Aralık 2009 Tarihi İtibarı ile Yatırım Fonları Toplam Bilgileri 53 Esnek Emeklilik Yatırım Fonları Verileri 61 Fon Grubu ve Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları 2009 Yılı Getirileri 62 Fon ve Karşılaştırma Ölçütleri 2009 Yılı Getirileri 62 Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri 63 Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 2009 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 63 Sharpe Oranına Göre İlk 20 Emeklilik Yatırım Fonu 64 Alfa Katsayıları Pozitif Olan Emeklilik Yatırım Fonları 65 Fon Grupları için Kullanılan Pazar Endeksleri 66 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Risksiz Getiri Ortalama ve Standart Sapmaları 66 Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon Grubu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı 67 Emeklilik Yatırım Fonları Verileri 68 Biriktirme ve Programlı Geri Alma Dönemleri 85 Emeklilik Döneminde Değişik Alternatiflerle Geri Alma Analizi 86 Sistemden Ayrılma Nedenleri Bireysel Emeklilik Beklentiler Sistemine 87 Giriş Anındaki 88 Ayrılmış Katılımcıların Tekrar Katılımı 88 Ayrılmış Katılımcılarda Vergi Teşviği Kullanımı 89 5 6 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 7 Sunuş 2009 yılında altıncı yılını dolduran bireysel emeklilik sistemi, son dönemde yaşanan ve ülkemizi de etkileyen küresel mali krize rağmen yüksek oranlı büyümesine devam etmektedir. Tasarrufların öneminin arttığı bu dönemde, gönüllü katılıma dayalı bu sistemde sağlanan yüksek oranlı büyüme ve sistemde biriken toplam fon tutarının 9 milyar TL’yi aşması büyük önem arz etmektedir. Bireysel emeklilik sistemine ilişkin 2009 yıl sonu verileri bir önceki yıl sonu verileri ile karşılaştırıldığında; toplam fon büyüklüğünün %42’lik bir artışla 9 milyar TL seviyesine yükseldiğini, yıllık katkı payı artışının yaklaşık %29 olduğunu ve şirketlerin katılımcı sayısı toplamının %14 artışla 1 milyon 988 bine ulaştığını görmekteyiz. Ayrıca bu dönemde, yeni bir şirketin daha ruhsat almasıyla birlikte sistemde faaliyet gösteren emeklilik şirketi sayısı 13’e ulaşmıştır. Bu sonuçların, yaşanan küresel krize ve bu nedenle sistemden erken çıkışlarda oluşan göreli artışa rağmen sağlanması dikkat çekicidir. Erken çıkışlarda 2009 yılında yaşanan belirgin artışın ağırlıklı olarak küresel mali krizle ilişkili olduğu ve finansal ihtiyaçlar nedeniyle yapıldığı görülmektedir. Diğer taraftan, sistemden emekli olarak çıkanların sayısı 2009 sonu itibarı ile 1.907’ye ulaşmıştır. Sistemdeki hızlı büyümenin, oran olarak azalmakla birlikte önümüzdeki yıllarda da devam etmesi ve halen %1 düzeyinde olan, toplam fon büyüklüğünün gayri safi yurt içi hasılaya oranının sistemin 20. yılında, yani 2023 yılında, %10’a çıkması hedeflenmektedir. Bireysel emeklilik gibi tanımlanmış katkı esaslı sistemlerde emeklilik birikimini etkileyen başlıca unsurlar arasında, katkı payı ödeme düzeyi, ödeme süresi ve sistemde yapılan kesintilerin yanı sıra yatırım performansını saymak mümkündür. Ülkemiz, hem 2008 yıl sonu ve hem de 2009 altıncı ay verilerine göre, OECD ülkeleri içinde özel emeklilik fonlarında en yüksek nominal getiriyi sağlayan ülke durumundadır. Bu sonuçta, bireysel emeklilik sisteminin şeffaf ve esnek yapısının yanı sıra, katılımcıların yatırım tercihlerini çoğunlukla sabit getirili enstrümanlardan yana kullanmış olmasının etkisi vardır. Bununla birlikte, faizlerde önemli düşüşler yaşanması ve yatırım ortamının önemli ölçüde değişmeye başlaması, önümüzdeki dönemde yüksek getiri performansını sağlayacak alternatif yatırım araçlarına ve sistemin reel ekonomi ile ilişkisinin kurulmasına ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, sistemde yatırım yapılabilecek fonların çeşitlendirilerek katılımcılara alternatif yatırım olanakları sunulabilmesi yönünde çalışmalara başlanmıştır. Diğer taraftan, kamu tarafından sağlanan vergi teşvikleri, bireysel emeklilik benzeri sistemlerin gelişiminde çok önemli bir rol oynamaktadır. Ülkemizde yapılan çeşitli sektörel anketler, son yıllarda katkı payı ödeme aşamasında sağlanan vergi teşviğinin daha çok kullanılmaya başlandığını ortaya koymakla birlikte, bu anketler hala üç katılımcıdan ikisinin bu teşvikten yararlanmadığını göstermektedir. Katılımcıların kendilerine sunulan olanaklardan tam olarak yararlanabilmeleri, erken çıkışların azaltılması ve sistemin daha hızlı büyümesi için, bu teşviğin katılımcılara her aşamada hatırlatılması ve anlatılması da önem arz etmektedir. Ayrıca, sistemin sağlıklı büyümesinin en önemli unsurlarından birisi de işveren katkılı planların payının yüksek olmasıdır. Bu itibarla, yaşanan küresel kriz nedeniyle ertelenen planların, 2010 yılında hayata geçirilmesini ve işverenlerin çalışanları adına yaptıkları katkılarda kayda değer bir artış olmasını umuyorum. Mevzuatı geliştirme bağlamında, 2009 yılında da bireysel emeklilik sisteminin daha etkin bir şekilde işlemesinin sağlanması yönünde bazı çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede, Bireysel Emeklilik Aracıları Hakkında Yönetmelik yeniden düzenlenerek bireysel emeklilik aracılarının faaliyetleriyle ilgili standartlar geliştirilmiştir. Ayrıca, emeklilik planlarının elektronik ortamda kaydedilmesine olanak sağlayan e-plan sistemine ve katılımcılara sunulan muhtemel birikim tablolarına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Müsteşarlığımız, dünyada ve ülkemizde küresel krizin etkilerinin azalmaya başladığı ve ekonomik faaliyetlerde belli ölçüde de olsa bir iyileşmenin beklendiği 2010 yılında da bireysel emeklilik sisteminin büyümesi ve gelişmesini temin etmek üzere, kamuda ve özel sektördeki paydaşlarla birlikte gerekli çalışmaları gerçekleştirmeye devam edecektir. Bu vesile ile ayrıca, ilgi ve takdirle karşılandığını bildiğim Bireysel Emeklilik Sistemi Yıllık Gelişim Raporunun 2009 sayısının hazırlanmasına katkıda bulunan herkese teşekkür ediyorum. İbrahim Halil ÇANAKCI Hazine Müsteşarı T.C. BAŞBAKANLIK Hazine Müsteşarlığı Sistemin daha hızlı büyümesi için, vergi teşviğinin katılımcılara her aşamada hatırlatılması ve anlatılması önem arz etmektedir. 1 Bir Yılı Geride Bırakırken 1.1Dünya Ekonomisindeki Gelişmeler 1.2Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler 1.3Türkiye’de Sosyal Güvenliğe İlişkin Büyüklükler 10 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİR YILI GERİDE BIRAKIRKEN 1.1 Dünya Ekonomisindeki Gelişmeler 2008 yılında başlayan ve tüm dünyayı etkisi altına alan global ekonomik kriz, ülkelerin almış oldukları olağanüstü para ve maliye politikası tedbirleri ile etkisini azaltmasına rağmen 2009 yılında da devam etmiştir. Ülkelerin Merkez Bankalarının piyasaya likidite sürmesi, ekonomik toparlanmanın hız kazanmasına ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde beklentilerin olumlu yönde gelişmesine neden olmuştur. Dünya genelinde seyreden ekonomik durgunluk, global ekonominin küçülmesine neden olurken, gelişmiş ülkelerde bu etki daha fazla hissedilmiş ancak toparlanma da daha çabuk gerçekleşmiştir. 2009 yılının sonlarına doğru çoğu ülke büyüme eğilimine girmesine rağmen %0,8 küçülen dünya ekonomisinin, gelişmiş ülkelerde büyüme oranlarının yine düşük oranlarda seyredeceği ancak gelişmekte olan ülkelerin daha hızlı bir büyüme grafiği sergileyeceği öngörüsü ile 2010 yılında %3,9 büyüyeceği tahmin edilmektedir. enflasyon ABD’de %2,7, Japonya’da -%1,7, Euro bölgesinde ise %0,3 olarak gerçekleşmiştir. IMF 2010 yılı enflasyon beklentisini gelişmiş ülkelerde %1,3’e, gelişmekte olan ülkelerde ise %6,2’ye yükseltmiştir. Tüm dünyayı saran ekonomik kriz ve sonucu olarak dünya genelinde ticaret hacminin düşmesi, istihdamın azalmasına neden olmuştur. ABD’de 2008 yılında %5,8 olan işsizlik oranının, 2009 yılında %9,3 olması beklenirken, Euro bölgesinde %7,6’dan %9,9’a, Japonya’da ise %4,0’dan %5,4’e yükselmesi beklenmektedir. 2010 yılında ise bu ülkelerde işsizlik oranlarının daha da artacağı ve ABD’de %10,1, Euro bölgesinde %11,7, Japonya’da ise %6,1 olacağı öngörülmektedir. Ekonomik toparlanmanın etkisiyle 2009 yılı ortasından itibaren artış eğilimi gösteren petrol fiyatları, 2008 yılı sonunda 39,0 ABD doları seviyelerinde iken, 2009 yılı sonunda 77,6 ABD doları olmuştur. Yıllar İtibarı ile Dünya Ekonomisinde Büyüme 6 5 4 3 2 1 0 2007 2008 2009 2010-BEKLENTİ -1 Kaynak: IMF, World Economic Outlook Update, Ocak 2010 Global ekonominin küçülmesine paralel olarak dünya ticaret hacmi de 2009 yılında %12,3 azalmıştır. Gelişmekte olan ülkelerdeki ekonomik iyileşmeye rağmen gelişmiş ülkelerdeki büyümenin zayıf olması, bu ülkelere olan ihracat hacmini düşürmüştür. 2010 yılında dünya ticaret hacminin %5,8 büyümesi beklenmektedir. 2008 yılında gelişmiş ülkelerde %3,4, gelişmekte olan ülkelerde %9,2 olan enflasyon oranı 2009 yılında gelişmiş ülkelerde %0,1’e, gelişmekte olan ülkelerde %5,2’ye düşmüştür. 2009’da 2009 yılı ekonomik göstergelerdeki olumsuz hava ve piyasalardaki toparlanmanın yavaş olması, gelişmiş ülkelerden ABD, Avrupa, İngiltere ve Japonya Merkez Bankalarının faiz oranlarında değişikliğe gitmemesine neden olmuştur. FED faiz oranlarını %0,25 seviyesinde, Avrupa Merkez Bankası %1 seviyesinde, İngiltere Merkez Bankası %0,5 seviyesinde, Japonya Merkez Bankası ise %0,1 seviyesinde tutmuştur. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 1.2 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler 2008 yılında güçlenen ve tüm dünyayı olumsuz etkileyen küresel ekonomik kriz 2009 yılında azalarak olsa da etkilerini hissettirmeye devam etmiştir. Kamu harcamalarının artması büyümeye katkı sağlarken, özel sektör yatırım talebinin azalması hem işsizliğin yükselmesine hem de büyümenin daralmasına neden olmuştur. 2008 yılında %0,9 büyüme kaydeden Türkiye ekonomisi, 2009 yılı ilk çeyreğinde %14,5, ikinci çeyreğinde %7,7, üçüncü çeyreğinde %2,9 küçülme, dördüncü çeyreğinde %6,0 oranında büyüme kaydederek, yıl sonu itibarıyla %4,7 oranında küçülme kaydetmiştir. Devlet Planlama Teşkilatı 2010 yılı büyüme oranını %3,5 olarak tahmin ederken, Dünya Bankası %3,3 olarak tahmin etmektedir. (DPT Temel Ekonomik Göstergeler, Dünya Bankası Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu 2010) 2009 yılında, 2008 yılına göre ihracat %22,6 azalarak 102,2 milyar ABD doları, ithalat ise %30,3 azalarak 140,8 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı %44,8 azalarak 69,9 milyar ABD dolarından, 38,6 milyar ABD dolarına gerilemiştir. 2009 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı %72,6’dır. 2008 yılında 41,9 milyar ABD doları olan cari işlemler dengesi açığı Ocak-Aralık 2009 döneminde 13,9 milyar ABD doları olmuştur. (TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri Aralık 2009) 2008 yıl sonu itibarıyla 274,8 milyar TL olan iç borç stoğu, 2009 yılında 330 milyar TL’ye çıkmıştır. 2009 yıl sonu itibarıyla iç borç stoğunun 315,9 milyar lirası tahvil, 14 milyar lirası bonolardan oluşmuştur. 2008 sonu borçlanmanın ortalama vadesi 31,9 ay iken 2009 yılı sonunda artarak 35,3 ay olmuştur. Aralık ayında Hazine TL cinsi iskontolu iç borç ihalelerinde oluşan bileşik faiz %9 olarak gerçekleşirken, 2009 yılı TL cinsi iskontolu iç borçlanma bileşik faiz ortalaması %11,6 olmuştur. (Hazine Müsteşarlığı, 2009 Yılı İç Borç İstatistikleri) 2009 yılında %7,5 olarak hedeflenen enflasyon oranı 2009 Ocak ayına yükselişle başlarken, yılın üçüncü çeyreğinde kamu mali dengesini sağlamaya yönelik vergi ayarlamaları iç talebin artmasına ve dayanıklı tüketim malları fiyatının düşmesine yol açmış ve yıl sonu itibarıyla ÜFE’de %5,93, TÜFE’de %6,53 olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılı enflasyon hedefi (TÜFE) %6,9 olarak açıklanmıştır. (DPT, 2010 Yılı Programı, TCMB Enflasyon Raporu 2010-1) 2009 yılında net doğrudan uluslararası yatırım girişi 7,6 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşerek geçen yıla göre %58,4 oranında azalmıştır. Bu dönemde uluslararası doğrudan yatırım girişinin 1,6 milyar ABD doları elektrik, gaz ve su sektöründen, 1,6 milyar ABD doları imalat sanayi sektöründen kaynaklanmıştır. (Hazine Müsteşarlığı, Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Şubat 2010) 2009 yılı bütçe giderleri 267 milyar TL, bütçe gelirleri ise 215 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılı merkezi yönetim bütçe açığı geçen yıla göre %199,5 artarak 52 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. (Maliye Bakanlığı, Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri) Yurtiçi yerleşiklerin 2009 yılı Kasım ayı portföy toplamı geçen yıla göre %13,2 artarak 605,4 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Tüketici Fiyatları Endeksi Yıllık Değişim Oranları (%) 2007 2008 2009 14 12 Oran (%) 10 9,50 7,89 8 7,73 6,13 6 5,73 5,39 5,33 6,53 5,08 5,27 5,53 5,24 4 2 Kaynak: TÜİK Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak 0 11 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİR YILI GERİDE BIRAKIRKEN Portföyün %47,6’sını TL mevduatlar, %22,9’unu ise yabancı para mevduatlar oluşturmaktadır. Aynı dönemde yurtdışı yerleşiklerin portföy toplamı 79,5 milyar ABD dolarıdır. 2008 yılı sonuna göre %58 artan yurtdışı yerleşiklerin portföy toplamının %60,5’ini hisse senetlerine yapılan yatırımlar oluşturmaktadır. (DPT, Mali Piyasalardaki Gelişmeler Aralık 2009) 2009 yılının son aylarında küresel risk algılamalarındaki iyileşmenin ve finansal piyasalardaki normalleşme eğiliminin artmasıyla, Para Politikası Kurulu faiz indirimlerini yavaşlatmıştır. TCMB 2008 yılı sonunda %15 olan borçlanma faiz oranını 2009 yılı Kasım ayında %6,5 oranına düşürmüştür. (TCMB, Enflasyon Raporu 2010-1) 2010 yılında uygulanacak makroekonomik politika ve hedeflerle devam ettirilmesi planlanmaktadır. Kamu ve özel sektör işbirliği ile yatırımların artırılmasına bağlı olarak istihdam düzeyinin artarak 21,3 milyon kişiye yükselmesi, ancak 2009 yılında %14 olan işsizlik oranının %14,6’ya çıkması öngörülmektedir. Vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin GSYH’ye oranlanmasıyla bulunan sosyal güvenlik dahil vergi yükünün, 2010 yılında %24’ten %26,2’ye yükselmesi ile vergi gelirlerinin artması, bununla birlikte merkezi yönetim bütçesinin 50 milyar TL seviyelerinde açık vermesi beklenmektedir. İhracatın 107,5 milyar dolar seviyelerinde, ithalatın ise ihracatın artış oranından daha fazla artarak 153,0 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşmesinin beklenmesi, 2010 yılında da dış ticaret dengesinin açık vermesine neden olacaktır. (DPT, Orta Vadeli Program 2010-2012) 2009 yılının sonlarında yaşanan ılımlı ekonomik canlanma ve krizin etkisini azaltmaya yönelik gevşek bütçe uygulamalarının, 2009 Yılında Yatırım Araçları Getirileri İMKB 100 KYD Eurobond Bono Endeksleri EURO-TL KYD TL Bono Endeksleri Tüm 100 KYD Fon Endeksleri B Tipi 80 60 40 20 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 -20 02.2009 0 01.2009 Getiri (%) 12 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 1.3 Türkiye’de Sosyal Güvenliğe İlişkin Büyüklükler Sosyal güvenlik kapsamındaki nüfusun toplam nüfusa oranı %83,6’dan %80’e düşmüştür. 2008 yılında 1,90 olarak gerçekleşen, aktif sigortalı sayısının emekli sigortalı sayısına bölünmesi sonucunda bulunan aktif/pasif oranı 2009 yılında daha da azalarak 1,78’e düşmüştür. Krizin global ekonomi üzerindeki etkilerinin özellikle 2009’un ilk 9 ayında ülkemizde ciddi bir şekilde hissedilmesi sosyal güvenliğe ilişkin makro verilerde geçmişten bu yana sürmekte olan dengesizlikleri artırmıştır. Dengesizlikler geçmişte büyük oranda yapısal nedenlerden kaynaklanırken, bu dönemde artan işsizlik oranları ve ekonomide yaşanan küçülme nedeniyle aktüeryal ve finansal boyutun önemi artmıştır. Sigortalı sayısının azalması ve tahsilat oranlarının düşmesi sonucu sosyal güvenlik prim gelirleri azalmış, buna bağlı olarak sosyal güvenlik açıkları 28,7 milyar TL’ye, bütçeden yapılan transferler 52,6 milyar TL‘ye ulaşmıştır. Bu rakamlar bir önceki yıl sırasıyla 25,9 milyar TL ve 35,0 milyar TL olmuştu. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nın 2009 yılında yeniden yapılandırma dahil toplam prim gelirleri 54,6 milyar TL olmuştur. Bu dönemde 4/a kapsamındakilerden 38,1 milyar TL, 4/b kapsamındakilerden 5,1 milyar TL, 4/c kapsamındakilerden ise 11,5 milyar TL prim geliri elde edilmiştir. Buna karşılık 4/a kapsamındaki emeklilere 38,3 milyar TL, 4/b emeklilerine 10,8 milyar TL ödeme yapılırken 4/c kapsamındaki emeklilere de 18,3 milyar TL olmak üzere toplam 67,4 milyar TL emekli aylığı ödemesi yapılmıştır. 2009 yılı sonunda Türkiye nüfusu 72.561.312, sosyal güvenlik kapsamındaki nüfus 58.348.616, toplam aktif sigortalı sayısı 15.143.220 ve dosya bazında pasif sigortalı sayısı ise 8.488.985 olarak gerçekleşmiştir. Aktif sigortalıların %64’ü 4/a’ya (önceki SSK), %21’i 4/b’ye (önceki BAĞ-KUR), %15’i 4/c’ye (önceki Emekli Sandığı) tabi çalışanlardan oluşmaktadır. Pasif sigortalıların %58’i 4/a’ya, %23’ü 4/b’ye, %19’u 4/c’ye tabidir. Bir önceki yıl sonuna göre aktif sigortalı sayısı %0,8 azalırken pasif sigortalı sayısı %5,4 artmıştır. Ekonomik krizin göstergelerinden biri de işsizlik sigortasından yapılan ödemeler olmuştur. Nisan ayına kadar yüksek seviyede seyreden işsizlik sigortası başvurularında Mayıs ayından itibaren kısmen düşüş yaşanmıştır. İşsizlik sigortasından faydalananların sayısı Nisan ayında 317 bin 766 kişiyle en yüksek düzeye ulaşmış, bu tarihten sonra kademeli olarak azalmıştır. 2009 yılında zorunlu sigortalı sayılarının geçen yıla göre değişimi aşağıdaki şekilde olmuştur. 2009 Yılında Sigortalı Sayılarının Geçen Yıla Göre Değişimi 4/a 4 4/b 4/c 2 0 Değişim (%) -2 -4 -6 -8 -10 -12 -14 -16 Kaynak: SGK İstatistikleri Aylar 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 -18 13 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİR YILI GERİDE BIRAKIRKEN 2009 yılı sonu itibarı ile İşsizlik Sigortası Fonunun varlıkları 42,1 milyar TL’ye ulaşmıştır. 2008 yılı sonunda 38,4 milyar TL olan fonun yıllık büyümesi %9,6 seviyesinde olmuştur. Bununla birlikte, 4447 sayılı Kanunun geçici 6. maddesi kapsamında fondan Hazine bütçesine Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamındaki yatırımlar için geriye dönük olarak 2008 yılı için 1,3 milyar TL ve 2009 yılı için 4,1 milyar TL aktarılmıştır. İşsizliğin azaltılması tedbirleri kapsamında 5921 sayılı Kanunla 4447 sayılı Kanunun 50. maddesinde yapılan düzenleme ile işsizlik ödeneği alanlardan Kanunda belirtilen esaslar çerçevesinde işe alınanların kalan işsizlik ödeneği süresince sigorta primlerinin bir bölümünün işsizlik sigortası fonundan karşılanmasına yönelik uygulama 1 Ekim 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kanunun 3. maddesi ile Hazine Müsteşarlığı’na, yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararlar çerçevesinde teşvik edilen yatırımlara bağlı olarak gerçekleştirilecek istihdam için, sigorta primlerinin işveren hisselerinin tamamına kadar olan kısmını karşılama konusunda yetki verilmiştir. Hazine tarafından karşılanacak tutarın uygulama süresini, karşılama oranını ve kapsamını; yatırımın sektörü, büyüklüğü ve bulunduğu illere göre farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır. Bakanlar Kurulu, 2009/15199 sayılı kararı ile büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlarda, ek istihdam edilen çalışanlar için ödenecek sigorta primi işveren hissesinin, yatırımların bölgesine göre 2-7 yıl boyunca Hazine tarafından karşılanmasını kararlaştırmıştır. İşsizlik Sigortaları İstatistikleri İşsizlik Sigortası Başvuruları İşsizlik Sigortasından Yararlananlar İşsizlik Ödemeleri 350.000 120 300.000 100 250.000 80 200.000 60 150.000 Milyon TL Kişi 40 100.000 20 50.000 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 0 02.2009 0 01.2009 14 Kaynak: İşsizlik Sigortası Fonu Bültenleri Ayrıca aynı Kanunla 2009 yılının Nisan ayına ait prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalı sayısına ilave olarak, 31 Aralık 2009 tarihine kadar, işe alınma tarihinden önceki üç aylık dönem içinde SGK’ya verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışındaki kişilerden olmak kaydıyla işe alınan ve fiilen çalıştırılanlar için; prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarın, altı ay boyunca işsizlik sigortası fonundan karşılanması kararlaştırılmıştır. 18 Şubat 2009 tarihli 5838 sayılı Kanunla, 2008 ve 2009 yıllarında kısa çalışma için yapılan başvurulara münhasır olmak üzere kısa çalışma için öngörülen süre 3 aydan 6 aya çıkarılmış, öngörülen kısa çalışma ödeneği miktarı %50 oranında artırılmış ve kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemelerin başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülmemesine karar verilmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 15 2 Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 2.1Genel Değerlendirme 2.2Sözleşmeler 2.3Katılımcılar 2.4Katkı Payları 2.5Emekliler 2.6Aracılar ve e-BEAS 2.7Emeklilik Planları Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ 2.1 Genel Değerlendirme 31 Aralık 2009 itibarıyla bireysel emeklilik sisteminde 2.203.886 sözleşme yürürlüktedir. Bu sözleşmelerin katılımcıları ise geçen sene sonuna göre yaklaşık %14 büyüyerek 2 milyona yaklaşmıştır. Aynı dönemde fon büyüklüğü %43 oranında artarak 9 milyar TL’yi aşmış, bu yıl faaliyete geçen Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. ile birlikte emeklilik şirketi sayısı 13’e yükselmiştir. Ayrıca bu sene, emekli olan katılımcı sayısı hızla artmış , emekliye ayrılanlara yapılan ödemeler 63 milyon TL’ye ulaşmıştır. 2009 Yıl Sonu Katılımcı Adedi 1.987.940 Fon Büyüklüğü 9.097.436.467 Aktif Aracı Adedi 15.666 Emeklilik Şirketi 13 Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi G1 Toplam Katkı Payı Tutarı (Milyon TL) 2.400.000 7.250 Sözleşme Adedi 7.000 2.300.000 6.500 Adet 6.250 2.100.000 6.000 Milyon TL 6.750 2.200.000 5.750 2.000.000 5.500 5.250 Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar-Fon Tutarı Karşılaştırması 9.500 Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (TL) 9.000 Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar (TL) 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 1.900.000 G2 8.500 8.000 Milyon TL 7.500 7.000 6.500 6.000 5.500 Yönetim gideri kesintisi düşüldükten sonra yatırıma yönlenen toplam tutar ile katılımcıların fon büyüklüğü 2009 yılı için karşılaştırılmıştır. 31 Aralık 2009 tarihine kadar yatırıma yönlendirilmiş toplam 6.869.992.691 TL, bu 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 5.000 01.2009 18 tarihte 9.097.436.467 TL toplam fon büyüklüğüne ulaşmıştır. (BES’in temel özelliklerinden olan belirlenmiş katkı payı esası çerçevesinde, getiri oranı iç verim oranı ile beraber yorumlanmalı ve diğer yatırım araçları ile doğrudan kıyaslanmamalıdır.) Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu G3 Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL) Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Groupama Emeklilik A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Ing Emeklilik A.Ş. Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Vakıf Emeklilik A.Ş. 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 2009 yılı içinde emeklilik şirketlerinin katılımcılarının fon büyüklüğünün gelişimi aylara göre incelenmiştir. Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. (11.874.815 TL), Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat 12.2009 11.2009 10.2009 A.Ş. (14.042.704 TL) ve Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş.’ye (16.942.825 TL) ait fon büyüklükleri, tutarlarının küçük olması sebebiyle grafikten izlenememektedir. Toplam Katkı Payının, Sözleşmelerin Kuruluş Gerekçelerine Göre Dağılımı (TL) Sisteme Yeni Katılım 6.745.418.037 %95,0 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 0 01.2009 Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Birikimli Hayat Sigortalarından BES'e Aktarım 343.954.157 %4,8 Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya Sair Ticaret Şirketinden BES'e Aktarım 12.635.368 %0,2 G4 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait katkı paylarının dağılımı, sözleşmelerin kuruluş gerekçelerine göre incelenmiştir. Toplam katkı payının %5’i “Birikimli Hayat Sigortalarından BES’e Aktarım” yoluyla sisteme girmiştir. Bu tutarın 280.195.361 TL’lik kısmı yeni bir sözleşme kurulması şeklinde gerçekleşmiş, geri kalan tutar ise mevcut sözleşmelere aktarılmıştır. 19 20 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ G5 Ödemelerin Dağılımı (TL) Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar 6.869.992.691 %95,7 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait 7.102.007.561 TL toplam katkı payının, 232.014.870 TL kısmı yönetim gider kesintisi olarak düşüldükten sonra kalan 6.869.992.691 TL yatırıma yönlendirilmiştir. Yürürlükteki sözleşmeler için toplam katkı payından ayrı olarak giriş aidatı olarak ödenen tutar ise 76.526.863 TL’dir. Giriş Aidatı (Ödenen) 76.526.863 %1,1 Yönetim Gideri Kesintisi 232.014.870 %3,2 G6-7 Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı Yürürlükte 7.102.007.561 TL %70 Yürürlükte 2.203.886 %66 Sona Ermiş 1.124.528 %34 2009 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmeler bu tarih itibarı ile yürürlükte ya da sona ermiş olmalarına göre incelenmiştir. 2.2 Yenisi Sözleşmeler Yazı rengi Sona Ermiş 3.100.726.271 TL %30 2009 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmelere ait toplam 10.202.733.832 TL katkı payı, sözleşmelerin yürürlük durumuna göre incelenmiştir. Yenisi Yazı rengi Aşağıdaki üç grafikte, 2009 itibarıyla yürürlükte olan sözleşmelerin çeşitli özelliklerine göre dağılımları verilmektedir. Sözleşme-Sertifikalarda Türlere ve Fon Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım Bireysel Sözleşme 1.717.266 %77,9 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme 414.066 %18,8 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası 72.554 %3,3 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşme-sertifikaların türlerine göre dağılımıdır. Bireysel Sözleşme 7.079.020.877 %77,8 G8-9 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme 1.694.358.329 %18,6 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası 324.057.260 %3,6 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait toplam fon büyüklüğünün sözleşme-sertifikaların türlerine göre dağılımıdır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu G10 Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı 2009 Sonu Sözleşme Adedi Oranı (%) 50 2009 Sonu Toplam Katkı Payı Tutarı Oranı (%) Oran (%) 40 30 20 10 0 Marmara İç Anadolu Ege Akdeniz Karadeniz Güneydoğu Anadolu Doğu Anadolu Coğrafi Bölge 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin, “Coğrafi Bölgelere” göre dağılımı incelenmiştir. Sözleşmelerin “Coğrafi Bölge” bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre Hak Kazanma Sürelerine Göre Dağılım 1 yıl %1,0 G11 belirlenmiştir. Katılımcısının ikamet ili yurtdışı olan 9.746 adet sözleşme grafiğe dahil edilmemiştir. Sözleşmelerin Ödeme Periyoduna Göre Dağılımı G12 2 yıl %0,5 3 yıl %23,6 Hemen Hakediş %40,1 4 yıl %7,3 5 yıl %27,4 2009 sonu itibarı ile yürürlükte olan işveren grup emeklilik sertifikalarının (İGES), sponsor kuruluş tarafından ödenen katkı payları ile bunların getirilerinin tamamına katılımcı tarafından hak kazanılması için belirlenen sürelere göre dağılımıdır. Aylık 2.033.477 %92 3 Aylık 80.365 %4 6 Aylık 20.062 %1 Yıllık 69.982 %3 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin, “Ödeme Periyoduna” göre dağılımı incelenmiştir. Katılımcıların yaklaşık %3,5’i işverenleri Yenisi vasıtasıyla biriktiriyor. 324 milyon TL birikimin Yazı rengi %40’ı hemen hak edilmiş durumda. Katılımcıların %27’si ise işverenleri tarafından ödenen tutarları 5 yılda hak ediyor. 21 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Sonlanma Nedenine Göre Dağılımı Hesap Birleştirme 20.294 %1,80 Sonlanan sözleşmelerin toplam kurulan sözleşmelere oranı %33,8 olmakla birlikte, bu oranın %4,2’si “Başka Şirkete Aktarım” ve “Hesap Birleştirme”, %0,9’u “Fesih”, %0,2’si diğer nedenlerle sonlanma (emeklilik, vefat, maluliyet) olduğundan, sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren sözleşmelerin kendi isteğiyle sistemden çıkış oranı %28,5 olarak gerçekleşmiştir. Fesih 30.747 %2,73 Vefat/Maluliyet 4.039 %0,36 Sistemden Çıkış 948.640 %84,36 Emeklilik 2.029 %0,18 Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı 700.000 G13 Başka Şirkete Aktarım 118.779 %10,56 2009 sonuna kadar kurulan toplam 3.328.414 adet sözleşmeden, sonlanan 1.124.528 adedinin “Sonlanma Nedenlerine” göre dağılımıdır. G14 Sona Ermiş Yürürlükte 600.000 500.000 Sözleşme Adedi 22 400.000 300.000 200.000 100.000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 İlgili yıl içinde yürürlüğe giren tüm sözleşmeler 2009 sonu itibarıyla yürürlükte ya da sona ermiş olma durumlarına göre incelenmiştir. Sonlanmalara her türlü sonlanma (fesih, vefat/maluliyet, başka şirkete aktarım, hesap birleştirme, emeklilik, kendi isteğiyle sistemden çıkış) dahildir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Birikimi (TL) G15 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 1 Yıldan Az 1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl 6 Yıl BES'te Geçirilen Süre 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait toplam 9.097.436.467 TL birikimin dağılımı, sözleşmelerin sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. G16 Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Dağılımı 600.000 Sözleşme Adedi 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 1 Yıldan Az 1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl 6 Yıl BES'te Geçirilen Süre 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. 2009 sonu itibarı ile sistemdeki sözleşmelerin tamamladıkları kıdem ortalaması 1,8 yıldır. 23 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ Sözleşmelerin Yürürlüğe Giriş Ayına Göre Sonlanma Oranı (%) G17 Sözleşme Adedi 70 60 Sonlanma Oranı (%) 50 50 40 40 30 30 20 20 10 10 12.2009 10.2009 08.2009 06.2009 04.2009 02.2009 12.2008 10.2008 08.2008 06.2008 04.2008 02.2008 12.2007 10.2007 08.2007 06.2007 04.2007 02.2007 12.2006 10.2006 08.2006 06.2006 04.2006 02.2006 12.2005 10.2005 08.2005 06.2005 04.2005 02.2005 12.2004 10.2004 08.2004 06.2004 04.2004 02.2004 12.2003 0 10.2003 0 Yürürlüğe Giren Sözleşme Adedi (Bin) Sonlanma Oranı (%) 60 Ay İlgili ayda sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren toplam sözleşme adedi ve bu sözleşmelerin 2009 yıl sonu itibarıyla kendi isteğiyle sistemden çıkış nedeniyle sonlanma oranı incelenmiştir. Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı G18 45 40 35 Sözleşme Adedi (Bin) 24 30 25 20 15 10 5 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 Sonlanma Anındaki Kıdem (Ay) 2009 sonuna kadar sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren ve kendi isteğiyle sistemden çıkış yaparak sonlanan sözleşmelerin sonlandıkları kıdem aylarına göre dağılımıdır. Sözleşmenin kıdem ayı, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sistemde geçirdiği tam ay adedini göstermektedir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu G19 Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı Başka Şirkete Aktarılan Sözleşme Adedi 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 [0-1) [1-2,5) [2,5-5) [5-7,5) [7,5-10) [10-15) [15-20) [20-25) [25-50) [50-100) [100-250) [250 +) Aktarılan Tutar Aralığı (Bin TL) Emeklilik şirketinde bir yıl kalan sözleşmenin, sistemdeki başka bir şirkete aktarılabilme hakkı yaklaşık 114 bin kez kullanıldı. Hesap Birleştirme Hakkı Kullanımı (Adet) 3.000 G20 Şirket içi Farklı Şirket Sözleşme Adedi 2.500 2.000 1.500 1.000 500 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 12.2008 11.2008 10.2008 09.2008 08.2008 0 Hesap Birleştirilen Tarih Aynı veya farklı şirketlerde kurulmuş bireysel emeklilik sözleşmelerinden 2009 yılı sonu itibarıyla hesap birleştirme hakkını kullananlar, hesap birleştirme işleminin gerçekleştiği ay detayında incelenmiştir. 25 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ 2.3 Katılımcılar Katılımcıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı BES’e Dahil Olmayan Erkek Nüfus BES’e Dahil Olan Kadın Nüfus şaY 56 G21 BES’e Dahil Olmayan Kadın Nüfus BES’e Dahil Olan Erkek Nüfus 54 52 50 48 46 44 42 40 Yaş 26 38 36 34 32 30 28 26 24 22 20 18 700 600 500 400 300 200 100 0 100 200 300 400 500 600 700 Nüfus (Bin) 2009 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının “Cinsiyet” ve “Yaşlara” göre nüfus içindeki dağılımıdır. Türkiye nüfusu olarak Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2009 yılı nüfus sayımı sonuçları esas alınmıştır. 18-56 yaş aralığında BES’e dahil olan nüfusun oranı %4,73’tür. BES’e dahil olan kadın nüfusun yaş ortalaması 36,0 iken erkeklerin yaş ortalaması 36,4 olarak gerçekleşmiştir. Katılımcıların Cinsiyet ve Eğitim Oranlarına Göre Dağılımı (%) G22-23 Diğer ya da Belirsiz %32,5 Erkek 1.197.435 %60 Kadın 790.505 %40 Yüksek Lisans %2,4 Üniversite %26,9 İlköğretim (Ortaokul) %14,0 Lise %23,6 Meslek Yüksek OkuluÖnlisans %0,5 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının “Cinsiyetlere” göre dağılımıdır. 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının “Eğitim Durumu” bilgisine göre oransal dağılımıdır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Fon Grubu Tercihleri (%) G24 Kamu Borçlanma (TL) Esnek Hisse Senedi Likit Dengeli Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası Katılımcı Yaş Aralıkları 56 yaş ve üzeri 45-55 yaş 35-44 yaş 25-34 yaş 25 yaş altı 0 25 50 75 100 Oran (%) 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait 9.097.436.467 TL birikim tutarının, “Katılımcı Yaş Aralıkları” ve “Fon Grupları” detayında oransal dağılımı incelenmiştir. Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri (Adet) G25 Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek Dengeli Hisse Senedi Kamu Borçlanma (YP) 2.250.000 2.000.000 1.750.000 1.500.000 1.250.000 1.000.000 750.000 500.000 250.000 0 Uluslararası Sözleşme Adedi Katılımcıların sözleşmelerindeki fon tercihleri, fon grupları detayında incelenmiştir. Sözleşme başına ortalama 2,45 adet fon türü satın alınmıştır. 31.12.2009 itibarıyla esnek fon grubunun portföyünde %24 hisse senedi yer alırken, kamu borçlanma senedi oranı %56, ters repo oranı %13’tür. Aynı tarihte, dengeli fon grubu portföyünün ise %31 hisse senedi, %54 kamu borçlanma senedi, %8 ters repo içerdiği görülmektedir. 27 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ Sözleşme/Sertifika Türü Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri (Adet) G26 Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek Hisse Senedi Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası Dengeli İşveren Grup Emeklilik Sertifikası Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Bireysel Sözleşme 100 75 50 25 0 Oran (%) Katılımcıların sözleşme-sertifikaların türlerine göre fon tercihleri, fon grupları detayında incelenmiştir. Sözleşme başına satın alınan fon türü adedi işveren grup emeklilik sertifikalarında 2,96, gruba bağlı bireysel sözleşmelerde 2,37, bireysel sözleşmelerde ise 2,48’dir. Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri (TL) 12.000 G27 Ortalama Birikim Tutarı İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca Birikim Tutarı 10.000 Ortalama Birikim Tutarı (TL) 28 8.000 6.000 4.000 2.000 0 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 Katılımcının Yaşı 2009 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının yıl sonu itibarıyla birikim tutarları katılımcı yaşları detayında incelenmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Ödenmesi Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 25 yaş altı 25-34 yaş 35-44 yaş G28 45-55 yaş 56 yaş ve üzeri 250 Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) 200 150 100 50 0 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler için ödenmesi planlanan düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, “Katılımcıların Yaş Aralıkları” detayında incelenmiştir. 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler için ödenmesi planlanan aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 137 TL, 2009 yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı ise 148 TL olarak gerçekleşmiştir. Balonların alanları 2009 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşme adedi büyüklüklerini ifade etmektedir. Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa Oranı (%) Kırkareli Bartın Zonguldak Karabük Edirne Tekirdağ İstanbul Yalova Bursa Çanakkale Düzce Kocaeli Sakarya Bolu Ankara Kırıkkale Tunceli Nevşehir Afyon Aksaray Isparta Denizli Muğla Antalya Kayseri Malatya Niğde Konya Burdur Karaman Adana Rize Kars Erzurum Ağrı Bingöl Muş Elazığ Osmaniye Gaziantep Adıyaman Şanlıurfa Van Bitlis Diyarbakır Kahramanmaraş Iğdır Erzincan Sivas Kırşehir Kütahya Aydın Yozgat Trabzon Giresun Gümüşhane Bayburt Tokat Manisa İzmir Ordu Amasya Çorum Ardahan Artvin Samsun Çankırı Eskişehir Uşak Sinop Kastamonu Bilecik Balıkesir G29 Siirt Batman Mardin Şırnak Hakkari Kilis Mersin Hatay %5,01 - 9,50 %3,01 - 5,00 %2,01 - 3,00 %1,01 - 2,00 %0.00 - 1,00 2009 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının, ikamet ettikleri illerde 18-56 yaş aralığındaki nüfusa oranı incelenmiştir. 29 30 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ Katılımcıların Coğrafi Bölgeler ve Yaş Aralıklarına Göre Oransal Dağılımı (%) G30 Doğu Anadolu Güneydoğu Anadolu 25 yaş altı 25-34 yaş Karadeniz Akdeniz 35-44 yaş Ege 45-55 yaş 56 yaş ve üzeri İç Anadolu Marmara 0 25 50 75 100 Katılımcı Oranı (%) 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının, “Coğrafi Bölgeler” detayında “Yaş Aralıkları”na göre oransal dağılımı incelenmiştir. “Coğrafi Bölge” bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. İkamet ili yurtdışı olan 9.605 adet katılımcı grafiğe dahil edilmemiştir. Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün Gelir Aralıklarına Göre Dağılımı (%) 2AÜ < Gelir ≤ 3AÜ %60,1 G31-32 3AÜ < Gelir ≤ 6AÜ %2,2 3AÜ < Gelir ≤ 6AÜ %3,9 6AÜ < Gelir ≤ 10AÜ %9,8 10AÜ < Gelir 2AÜ < Gelir ≤ 3AÜ %59,0 6AÜ < Gelir ≤ 10AÜ %9,9 %5,4 10AÜ < Gelir %13,2 Gelir ≤ AÜ %0,9 Gelir ≤ AÜ %0,1 AÜ < Gelir ≤ 2AÜ %19,9 AÜ < Gelir ≤ 2AÜ %15,6 AÜ = Brüt Asgari Ücretin Aylık Tutarı 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının “Gelir Aralıkları”na göre oransal dağılımıdır. 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin fon büyüklüğünün “Katılımcıların Gelir Aralıkları”na göre oransal dağılımıdır. İncelemede “Gelir Aralığı” bilgisi belli olan katılımcıların (%18,9) verileri kullanılmıştır. “Gelir” katılımcının sözleşme başlangıcında beyan ettiği “Net Gelir”i belirtmektedir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine Göre Dağılımı (%) 2 Sözleşme %12,4 1 Sözleşme %84,2 3 ve Üzeri Sözleşme %3,4 2009 sonu itibarı ile katılımcıların sahip oldukları sözleşme adetlerine göre dağılımları incelenmiştir. 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının %84,2’si sistemde sadece bir sözleşmeye sahip iken, %12,4’ü iki sözleşmeye, %3,4’ü ise en az üç sözleşmeye sahiptir. Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Dağılımı (%) Bireysel Sözleşme Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme %78,27 %1,80 %15,89 % 0,31 %0,31 %3,04 %0,08 %0,60 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası G33 G34 2009 sonu itibarı ile katılımcıların sahip oldukları sözleşme-sertifika türlerine göre oransal dağılımları incelenmiştir. Kesişim alanları birden fazla tür sözleşmeye sahip katılımcıları ifade etmektedir. Katılımcıların %78,3’ü sadece bireysel sözleşmeye sahip iken, sadece gruba bağlı bireysel sözleşmesi olan katılımcıların oranı %15,9, sadece işveren grup emeklilik sertifikası olan katılımcıların oranı ise %0,6’dır. Katılımcıların %0,3’ü her üç sözleşme türüne de sahiptir. İşveren grup emeklilik sertifikası olan katılımcıların %83’ünün (%3,35/%4,04) aynı zamanda gruba bağlı sözleşmesi de mevcuttur, %15’inin (%0,60/%4,04) ise başka bir türden sözleşmesi mevcut değildir. İşverenlerin, kendileri adına ödediği katkılarla birikim yapan çalışanların %83’ü, gruba bağlı bireysel sözleşmeler vasıtasıyla kendileri de emekliliklerine katkı yapmaktadır. 31 32 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ 2.4 Katkı Payları Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalına Göre Oransal Dağılımı (%) Kurumsal Satış Bireysel Direkt Satış Acente G35 Banka Diğer 2009 2008 2007 2006 2005 2004 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Toplam Katkı Payı (%) 2009 sonu itibarı ile şirketlere ödenen 10.202.733.832 TL toplam katkı payının, “Dağıtım Kanalı” detayında oransal dağılımı, katkı payı ödeme yılına göre karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalı ve Ödeme Periyoduna Göre Oransal Dağılımı (%) Aylık G36 6 Aylık 3 Aylık Yıllık Bireysel Direkt Satış Kurumsal Satış Acente Banka Diğer 0 25 50 75 100 Toplam Katkı Payı (%) 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait 7.102.007.561 TL katkı payının, “Dağıtım Kanalı” detayında “Ödeme Periyodu”na göre oransal dağılımı incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. Toplam katkı payının %82’si ödeme periyodu aylık olan sözleşmeler tarafından yatırılmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre Tarihsel Seyri (Milyon TL) 10.000 Başlangıç Katkı Payı (Sisteme Yeni Katılım) Dış Sistemden Aktarım (BHS/VASA*) Ek Katkı Payı 9.000 G37 Düzenli Katkı Payı 8.000 Tutar (Milyon TL) 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 12.2009 09.2009 06.2009 03.2009 12.2008 09.2008 06.2008 03.2008 12.2007 09.2007 06.2007 03.2007 12.2006 09.2006 06.2006 03.2006 12.2005 09.2005 06.2005 03.2005 12.2004 09.2004 06.2004 03.2004 10.2003 0 12.2003 1.000 Ay 2009 sonu itibarı ile sisteme giren katkı payının, “Katkı Payı Ödeme Tipleri”ne göre hesap hareketleri incelenmiştir. * BHS (Birikimli Hayat Sigortalarından BES’e Aktarım), VASA (Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya Sair Ticaret Şirketinden BES’e Aktarım) 180 2008 Yılında Tahsil Edilen Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) 2009 Yılında Tahsil Edilen Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) G38 2009 Sonu Sözleşme Adedi Oranı (%) 50 160 45 140 40 35 120 30 100 25 80 20 60 15 40 10 20 5 0 0 Marmara İç Anadolu Akdeniz Ege Coğrafi Bölge 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin ödedikleri düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, “Coğrafi Bölgeler” detayında incelenmiştir. Sözleşmelerin “Coğrafi Bölge” bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. 2009 sonu itibarı ile yürürlükte olan sözleşmelere 2009 yılı içinde ödenen Karadeniz Güneydoğu Anadolu 2009 Sonu Sözleşme Adedi Oranı (%) Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) Coğrafi Bölgelere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları Doğu Anadolu aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 148 TL, 2008 yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı ise 133 TL olarak gerçekleşmiştir. Katılımcısının ikameti yurtdışında olan 9.746 adet sözleşme grafiğe dahil edilmemiştir. 33 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ G39 Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) Ödeme Periyoduna Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 2008 Yılında Tahsil Edilen Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) 300 2009 Yılında Tahsil Edilen Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) 250 200 150 100 50 0 3 Aylık Aylık 6 Aylık Yıllık Ödeme Periyodu görülmektedir. 2009 sonu itibarı ile yürürlükte olup düzenli katkı payını aylık ödemeyi tercih eden sözleşmelere 2009 yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 141 TL, 2008 yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı ise 129 TL olarak gerçekleşmiştir. Dağıtım Kanalına Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 2009 Yılında Tahsil Edilen Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) G40 2009 Sonu Toplam Katkı Payı Oranı (%) 180 70 150 60 50 120 40 90 30 60 20 30 10 0 0 Bireysel Direkt Satış Kurumsal Satış 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin 2009 yılı içinde ödedikleri düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, “Dağıtım Kanalı” detayında incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. 2009 sonu itibarı ile yürürlükte olup toplam katkı payının %64’ünü Acente Banka 2009 Sonu Toplam Katkı Payı Oranı (%) 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin ödedikleri düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, “Ödeme Periyodu” detayında incelenmiştir. Sözleşmelerin 2009 sonundaki güncel ödeme periyodu bilgileri incelendiğinde %92’sinin aylık, %4’ünün üç aylık, %1’inin altı aylık, %3’ünün ise yıllık ödemeyi tercih ettiği 2009 Yılında Ödenen Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL) 34 Diğer oluşturan “Bireysel Direkt Satış” kanalına ait sözleşmelere 2009 yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 150 TL, 2008 yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı ise 135 TL olarak gerçekleşmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Toplam Katkı Payının Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Aralıklarına Göre Dağılımı (TL) 50,01 - 100,00 1.246.816.485 %17,6 0,01 - 50,00 386.919.644 %5,4 G41 100,01 - 150,00 1.885.216.995 %26,5 150,01 - 250,00 1.501.644.172 %21,1 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ödenen 7.102.007.561 TL katkı payı, sözleşme için ödenmesi planlanan güncel “Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Aralıkları”na göre incelenmiştir. 250,01+ 2.081.410.265 %29,3 Katkı Payının Ödeme Enstrümanına Göre Oransal Dağılımı (%) G42 Kredi Kartı %54 Havale/Nakit %21 Otomatik Ödeme %25 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin 2009 yılı içinde ödedikleri toplam katkı payının, “Ödeme Enstrümanı”na göre oransal dağılımıdır. İncelemede “Ödeme Enstrümanı” bilgisi belli olan (%97,7) ödemeler, 2009 yılı toplam katkı payı verileri kullanılmıştır. Ödeme enstrümanı çek/posta çeki olan katkı payı tutarı küçük olması sebebiyle grafiğe dahil edilmemiştir. 35 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ G43 Yıllık Ortalama Düzenli Katkı Payının Değişimi (TL) 2004 yılı verilerinin yıl ortası enflasyonuyla artırılmış halidir. Yıllık Ortalama Düzenli Katkı Payı (TL) 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 İlgili yıl sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının ödedikleri yıllık ortalama düzenli katkı payı tutarlarıdır. Yönetim Gideri Kesintisi Oranının Tarihsel Seyri (%) 6,0 Kesinti/Aktarım Dışı Tahsilat (%) İlgili Aydaki Yönetim Gideri Kesintisi Oranı (%) G44 Kümülatif Yönetim Gideri Kesintisi Oranı (%) 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 12.2009 08.2009 04.2009 12.2008 08.2008 04.2008 12.2007 08.2007 04.2007 12.2006 08.2006 04.2006 12.2005 08.2005 04.2005 12.2004 08.2004 04.2004 3,0 12.2003 36 Ay 2009 sonu itibarı ile sözleşmelerin aktarım tutarları dışındaki tahsilatlarından yapılan yönetim gideri kesintisinin, bu tür tahsilatlara oranıdır. 2009 sonu itibarı ile kümülatif yönetim gideri kesintisi oranı %3,99 olarak hesaplanmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Kümülatif Kesintilerin Kesinti Tiplerine Göre Tarihsel Seyri G45 %42 %32 Ara Verme Yönetim Gideri Kesintisi 1.200 %12 %14 %1 42% Giriş Aidatı (Çıkışta Ödenen) %38 Giriş Aidatı (Girişte Ödenen) 1.000 %34 Fon İşletim Gideri Kesintisi %14 %12 Yönetim Gideri Kesintisi %1 Tutar (Milyon TL) 800 %35 %38 %16 %10 600 %1 %30 %41 %20 400 %8 %1 12.2009 09.2009 03.2009 06.2009 12.2008 09.2008 06.2008 03.2008 09.2007 12.2007 06.2007 03.2007 12.2006 09.2006 06.2006 12.2005 03.2006 09.2005 06.2005 03.2005 12.2004 09.2004 03.2004 06.2004 10.2003 0 12.2003 200 Ay 2009 sonu itibarı ile sistemde gerçekleşen 1.082.518.489 TL kesintinin, “Kesinti Tipleri”ne göre gelişimi incelenmiştir. 31.12.2009 itibarıyla 533.991 TL tutarındaki “Diğer Kesintiler” grafiğe dahil edilmemiştir. Yıl sonları itibarıyla yapılmış olan kümülatif kesintilerin dağılımı pasta grafiklerde verilmiştir. 37 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ Kümülatif Stopaj Vergisi G46 350 300 250 200 150 100 12.2009 09.2009 06.2009 03.2009 12.2008 09.2008 06.2008 03.2008 12.2007 09.2007 06.2007 03.2007 12.2006 09.2006 06.2006 03.2006 12.2005 09.2005 06.2005 03.2005 12.2004 09.2004 12.2003 0 06.2004 50 03.2004 Vergi Stopajı Tutarı (Milyon TL) 400 Ay 2009 sonu itibarı ile kendi isteğiyle sistemden çıkarak sonlanan sözleşmelerden yapılan stopaj vergisi kesinti tutarlarının kümülatif gelişimi incelenmiştir. G47 Ödenen Toplam Katkı Payının Yıllara Göre Değişimi 3.000 Toplam Katkı Payı (Milyon TL) 38 İlgili yıla ait verilerin yıl ortası enflasyonlarıyla 2009 yılına kadar artırılmış halidir. 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ödenen toplam katkı payı ödeme yapılan yıl detayında incelenmiştir. Yıl içinde ödenen katkı payları yıl ortası enflasyon oranları ile arttırılarak 2009 yılına çekilmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Ödeme Yeterliliğine Göre Sözleşmelerin Dağılımı (%) G48 50 45 Ortalama Oran (%) 40 35 30 25 20 15 10 5 0 [0,6) [6,12) [12,18) [18,24) [24,30) [30,36) [36,42) [42,48) [48,54) [54,60) [60,66) [66,72) [72,78) Ortalama Sözleşmenin Kıdem Ayı Ekim 2009 ve öncesinde yürürlüğe girmiş, 2009 sonu itibarı ile hala sistemde olan ve katkı payı ödeme dönemi aylık olup en az bir kez düzenli katkı payı tahsilatı yapılmış fakat en az üç aydır vadesi açık olan sözleşmelerin oranı, sözleşmenin kıdem ayı detayında incelenmiştir. Ödeme yapılmayan süre hesabında son kapatılan vade tarihinden 31.12.2009’a kadar geçen süre (ay) dikkate alınmıştır. 39 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ 2.5 Emekliler G49 Emeklilik Hakkı Kullanan Katılımcı Adedinin Tarihsel Değişimi 2.000 Emeklilik Hakkı Kullanan Kümülatif Katılımcı Adedi 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 07.2009 08.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 12.2008 11.2008 10.2008 09.2008 07.2008 08.2008 06.2008 04.2008 05.2008 03.2008 02.2008 01.2008 12.2007 11.2007 10.2007 0 09.2007 200 2009 sonuna kadar emeklilik hakkını kullanan katılımcı adedinin kümülatif gelişimi incelenmiştir. Emeklilik hakkı kullanan katılımcı adedi, emekli olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların yanı sıra, sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden katılımcıları da içermektedir. Emekliliğe Hak Kazanacak Katılımcı Adedinin Gelişimi G50 Emekliliğe Hak Kazanan (Kümülatif) 9.000 350.000 8.000 300.000 7.000 250.000 6.000 5.000 200.000 4.000 150.000 3.000 100.000 2.000 50.000 1.000 09.2019 03.2019 09.2018 03.2018 09.2017 03.2017 09.2016 03.2016 09.2015 03.2015 09.2014 03.2014 09.2013 03.2013 09.2012 03.2012 09.2011 03.2011 09.2010 0 03.2010 0 Emekliliğe Hak Kazanan Katılımcı Adedi İlgili Ayda Emekliliğe Hak Kazanacak İlgili Ayda Emekliliğe Hak Kazanacak Katılımcı Adedi 40 2009 sonu itibarıyla emekliliğe hak kazanan fakat bu hakkını kullanmayan ve sözleşmesi yürürlükte olup emekliliğe hak kazanacak katılımcı adedinin 2019 sonuna kadar tarihsel gelişimi incelenmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 41 BES’te Emeklilik Bireysel emeklilik sisteminde 31.12.2009 tarihine kadar 1.909 kişi emekli olarak birikimlerini düzenli ödeme ya da toplu olarak almaya hak kazanmıştır. Bu kişiler, şu anda emeklilik hakkını kazanmış kitlenin yaklaşık olarak %56’sını oluşturmakta, %44’lük bir kesim de emeklilik hakkını elde etmesine rağmen sistemde birikim yapmaya devam etmektedir. Bilindiği gibi, bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkını kazanabilmek için kişinin 10 yıl düzenli katkı yaparak sistemde kalması ve 56 yaşını doldurması gerekmektedir. İlk emekliler, birikimli hayat sigortalarından veya vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketinden aktarım yapan katılımcılardan oluşmaktadır. Bu tür kuruluşlardan aktarılan ve daha sonra bireysel emeklilik sisteminde ödenen toplam 46,5 milyon TL katkı, bireysel emeklilik sisteminde geçirdiği yaklaşık 3 yıllık sürede, stopaj sonrası %35 getiri elde ederek 62,9 milyon TL’ye ulaşmıştır. Kişilere yapılan ödeme tutarlarına bakıldığında, ortalama birikimin 33.000 TL civarında ve ortanca birikimin de 21.500 TL civarında olduğu, emeklilerin %75’inin 15.600 TL veya üzerinde bir emeklilik ödemesi aldığı görülmektedir. 100 Kişi Başına Yapılan Ödeme İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca 90 8 80 7 70 6 60 50 5 40 4 12.2009 10.2009 08.2009 06.2009 04.2009 02.2009 12.2008 0 10.2008 0 08.2008 10 06.2008 1 04.2008 20 02.2008 2 12.2007 30 10.2007 3 Tutar (Bin TL) 9 Tutar (Milyon TL) G51 Emeklilere Ödenen Toplam Tutar 10 Ödeme Tarihi Emekliliğe Hak Kazanıp Sistemde Kalan Katılımcı Oranı Emeklilik Hakkını Kullananlar %56 Emekliliğe Hak Kazanıp Sistemde Kalanlar %44 G52 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının “Emeklilik Hakkını Kullanma Durumlarına” göre dağılımıdır. Emeklilik hakkı kullanan katılımcı adedi, emekli olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların yanı sıra sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden katılımcıları da içermektedir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ Emekli Olan Katılımcıların Ödedikleri Katkı Payı ve Elde Ettikleri Net Getiri (TL) Bireysel Emeklilik Sisteminden Elde Edilen Net Getiri 60 G53 Ödenen Toplam Katkı Payı Tutarı Tutar (Milyon TL) 50 40 30 20 10 0 2007 2008 2009 Emekli Olunan Yıl 2009 sonu itibarıyla emekli olarak sistemden ayrılan katılımcıların, emekli olurken aldıkları sonlanma ödemesine göre elde ettikleri net getiri ve ödedikleri katkı payı incelenmiştir. Emekliliğe hak kazanan katılımcılardan 56’sı 2007 yılında, 312’si 2008 yılında, 1.539’u ise 2009 yılında emekli olarak sistemden ayrılmıştır. Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Aldıkları Ödemelere Göre Dağılımı Emeklilere Ödenen Toplam Tutar (TL) G54 Emekli Katılımcı Adedi 20 1.200 18 1.000 16 14 800 12 10 600 8 400 6 4 Emekli Katılımcı Adedi Emeklilere Ödenen Toplam Tutar (Milyon TL) 42 200 2 0 0 [0,25) [25,50) [50,75) [75,100) [100,250) [250,1.020] Emeklilik Ödemesi Tutarı Aralıkları (Bin TL) 2009 sonuna kadar emeklilik hakkını kullanan katılımcıların aldıkları emeklilik ödemelerinin toplam tutarlarına göre dağılımıdır. Emeklilik hakkı kullanan katılımcı adedi, emekli olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların yanı sıra sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden katılımcıları da içermektedir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Bireysel Emeklilik Sisteminde Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı G55 Emekli Adedi BES’te Geçirilen Süre (Ay) 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 Emeklilik hakkını kullanan, emekli olarak sistemden ayrılan ya da sistemde kalarak programlı geri ödeme tercih eden katılımcıların bireysel emeklilik sisteminde (BES) geçirdikleri süreye göre dağılımı incelenmiştir. Birikimli hayat sigortalarından ve vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketinden aktarım yapan katılımcıların bireysel emeklilik sisteminden emekli olabilmesi için, bireysel emeklilik mevzuatındaki emekli olma ile ilgili koşulları sağlamış olsa bile bireysel emeklilik sisteminde en az 36 ay kalması gerekmektedir. Vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketinden aktarımlarda emekliliğe hak kazanmak için gerekli olan süre hesabı ilk aktarımın yapıldığı tarihten itibaren başlar. 43 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ 2.6 Aracılar ve e-BEAS Bireysel Emeklilik Aracıları Sınavı (e-BEAS), bireysel emeklilik aracılarında aranan nitelikleri taşıyan kişilerin başvurabildiği, mesleki bilgi ve becerileri ölçmek amacı ile düzenlenen ve elektronik ortamda internet üzerinden gerçekleştirilen çoktan seçmeli bir sınavdır. e-BEAS’a katılan adaylar bireysel emeklilik sistemi mevzuatına ve ekonomik gelişmelere göre güncellenen soru havuzundan kendilerine dinamik ve rassal atama ile gelen 100 soruluk soru setinde, en az 65 soruya doğru cevap verdikleri takdirde başarılı sayılarak, lisans almaya hak kazanırlar. 29 Ağustos 2009 tarihinde yürürlüğe giren Bireysel Emeklilik Aracıları Hakkında Yönetmeliğe göre sınavda adaylar Temel İşletme ve İktisat, Sosyal Güvenlik Sistemi, Finans ve Yatırım Araçları, Genel Sigortacılık ve Hayat Sigortaları Mevzuatı, Temel İnsan İlişkileri Bilgisi ve Pazarlama, Bireysel Emeklilik Sistemi Mevzuatı ve İlgili Vergi Mevzuatı konularındaki sorulara cevap vermektedirler. Dağıtım Kanalına Göre Sözleşmeler G56 Kurumsal Satış 155.108 %7,0 Bireysel Direkt Satış 1.426.952 %64,7 Acente 227.231 %10,3 Banka 371.516 %16,9 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki 2.203.886 adet sözleşmenin, “Dağıtım Kanalı”na göre oranlarıdır. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. Diğer 23.079 %1,0 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%) 70 Aracı Adedi Oranı (%) G57 Sözleşme Adedi Oranı (%) Katkı Payı Oranı (%) 60 50 Oran (%) 44 40 30 20 10 0 Bireysel Direkt Satış Kurumsal Satış Acente Banka Diğer 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait “Aracı”, “Sözleşme Adedi” ve “Toplam Katkı Payı” oranları, “Dağıtım Kanallarına” göre incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%) Aracı Adedi Oranı (%) 50 Sözleşme Adedi Oranı (%) G58 Katkı Payı Oranı (%) Oran (%) 40 30 20 10 0 21-25 yaş 26-30 yaş 31-35 yaş 36-40 yaş 41-50 yaş 51 yaş ve üzeri Aracı Yaş Aralıkları 2009 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait “Aracı”, “Sözleşme Adedi” ve “Toplam Katkı Payı” oranları, “Aracıların Yaş Aralıklarına” göre incelenmiştir. Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Sözleşmelerin Dağılımı ve Sözleşme Sonlanma Oranları (%) Sözleşme Oranı (%) G59 Sözleşme Sonlanma Oranı (%) 40 35 Sözleşme Oranı (%) 40 30 25 30 20 20 15 10 10 Sözleşme Sonlanma Oranı (%) 50 5 0 0 21-25 yaş 26-30 yaş 31-35 yaş 36-40 yaş 41-50 yaş 51 yaş ve üzeri Aracı Yaş Aralıkları 2009 sonu itibarı ile “Aracılarının Yaş Aralıklarına” göre aracılık ettikleri ve halen yürürlükte olan “Sözleşme Oranı” ve bu yaş aralıklarına göre “Sözleşmelerin Sonlanma Oranları” incelenmiştir. 45 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ G60 Dağıtım Kanalına Göre e-BEAS’a Katılan Aracı Adetleri Banka Acente Bireysel Direkt Satış Bireysel Başvuru Diğer 12.500 Aracı Adayı Adedi 10.000 7.500 5.000 2.500 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 e-BEAS'a Katılım Yılı 2009 sonu itibarı ile e-BEAS’a katılan 44.702 aracı adayı, sınava giriş tarihindeki “Dağıtım Kanallarına” göre incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Kurumsal Satış”, “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. Yaş Aralıklarına Göre e-BEAS’a Katılanların ve Başarılı Olanların Dağılımı Aracı Adayı Adedi G61 Başarılı Aracı Adedi 20.000 17.500 15.000 Adet 46 12.500 10.000 7.500 5.000 2.500 0 20 yaş ve altı 21-25 yaş 26-30 yaş 31-35 yaş 36-40 yaş Aracı Yaş Aralıkları 41-50 yaş 51 yaş ve üzeri 2009 sonuna kadar e-BEAS’a katılan 44.702 aracı adayı ve başarılı olan 26.470 aracı, sınava giriş tarihindeki “Yaş Aralıkları” detayında incelenmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu e-BEAS’a Katılanların Dağıtım Kanalına Göre Puan Aralıkları (%) Bireysel Direkt Satış e-BEAS'a Katılanların Oranı (%) 18 Acente G62 Banka 16 14 12 10 8 6 4 2 0 0-39 40-49 50-59 60-64 65-69 70-79 80-89 90-100 Puan Aralığı e-BEAS’a katılan ve sınava giriş tarihindeki “Dağıtım Kanalı” Bireysel Direkt Satış, Acente ve Banka olan 41.900 adet aracı “Puan Aralıkları”na göre incelenmiştir. Bu dağıtım kanalları dışında e-BEAS’a katılan 2.802 adet diğer dağıtım kanallarına dahil aracı adayının ortalama puanı 62’dir. e-BEAS’a Katılanların Başarı Oranlarının Tarihsel Gelişimi Başarı Oranı (%) 90 G63 Aracı Adayı Adedi 50.000 45.000 85 Başarı Oranı (%) 35.000 75 30.000 70 25.000 65 20.000 Aracı Adayı Adedi 40.000 80 15.000 60 10.000 55 5.000 12.2009 09.2009 06.2009 03.2009 12.2008 09.2008 06.2008 03.2008 12.2007 09.2007 06.2007 03.2007 12.2006 09.2006 06.2006 03.2006 12.2005 09.2005 06.2005 03.2005 12.2004 0 09.2004 50 Ay 2009 sonuna kadar e-BEAS’a katılan aracı adaylarının, başarı oranlarının kümülatif gelişimi incelenmiştir. 2009 sonu itibarı ile kümülatif başarı oranı %59,21 olarak gerçekleşmiştir. 47 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ 2.7 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Fİ* ER* Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Allianz Aegon Emeklilik Hayat ve Emeklilik A.Ş. ve Hayat A.Ş. Şirket Adı GR* 48 Emeklilik Planları Plan No Plan Adı 2 Bireysel Emeklilik Planı - 2 3 Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Grup Emeklilik Planı 19 Bireysel Güvence Emeklilik Planı 20 Emniyet Bireysel Güvence Emeklilik Planı Toplam Katkı Payı (TL) Sözleşme Adedi 10.650.380 11.865 3.903.312 10.893 24.689.563 23.470 5.388.230 5.376 3 Tahvil Bono Plan 22.581.693 6.955 8 Çilek Planı 19.118.461 6.876 9 Kiraz Planı 46.425.284 8.025 Gruplara Yönelik Hazırlanan Emeklilik Planı - 102 50.524.541 12.769 102 1 Geleceğin Emeklilik Planı 503.485.230 138.604 21 Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planı - 21 34.108.265 7.331 44 Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planı - 44 10.674.261 6.777 55 Birikimli Hayat Sigortalarından Geçiş Planı 195.661.415 10.535 56 Ev Hanımları Emeklilik Planı 231.275.993 126.455 59 Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planları - 59 41.469.964 18.426 100 Gruplara Yönelik Emeklilik Planları - 100 32.660.254 8.756 118 Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planı - 118 29.074.616 18.209 121 Yarınlarım Emeklilik Planı 144.773.652 65.210 123 Yeni Hayat Emeklilik Planı 24.034.746 15.387 142 Ev Hanımları Yarınlarım Emeklilik Planı 6.456.305 8.896 169 Emeklilik Planı - 169 24.201.514 11.641 1 Güvence Planı - 1 67.791.485 13.772 2 Güvence Planı - 2 131.681.729 14.847 4 Grup Emeklilik Planı - 4 106.313.175 23.046 5 Grup Emeklilik Planı - 5 44.565.297 11.649 7 Grup Emeklilik Planı - 7 41.000.145 8.348 8 Grup Emeklilik Planı - 8 60.574.621 11.682 15 Bi̇reysel Güvence Planı - 15 69.397.760 15.634 17 Grup Planı - 17 78.447.994 12.027 20 Güvence Planı - 20 279.783.770 58.874 21 Bi̇reysel Güvence Planı - 21 319.784.111 122.976 24 Altın Emeklilik Planı 24.594.132 5.716 26 Elmas Emeklilik Planı 75.086.375 11.603 108 Bi̇reysel Güvence Planı - 108 20.996.345 24.044 112 Bi̇reysel Güvence Planı - 112 6.738.674 9.117 1001 Ergonomik Bireysel Emeklilik Planı 11.425.433 10.703 1 A Bireysel Emeklilik Planı 1.771.064 6.634 2 B Bireysel Emeklilik Planı 9.738.529 11.251 2 Döviz Yatırım Ağırlıklı Karma Bireysel Emeklilik Planı 3 Gelir Amaçlı “TL” İçerikli Bireysel Emeklilik Planı 4 5 1 Size Özel Emeklilik Planı 203 26.480.253 6.489 133.539.713 49.036 Büyüme Amaçlı "TL” İçerikli Bireysel Emeklilik Planı 59.317.125 15.575 Esnek Bireysel Emeklilik Planı 19.041.563 5.707 318.009.587 63.406 31.371.526 9.755 Sinerji Emeklilik Planı - 203 * Fİ: Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş, ER: Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş., GR: Groupama Emeklilik A.Ş. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Vakıf Emeklilik A.Ş. Ing Emeklilik A.Ş. Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Şirket Adı Plan No Plan Adı Toplam Katkı Payı (TL) Sözleşme Adedi 1 Düzenli Yatırım Emeklilik Planı 84.797.016 22.190 4 Dengeli Profesyonel Yatırım Emeklilik Planı 37.920.865 5.152 7 Grup Emeklilik Planı - 7 63.072.894 14.015 15 Pratik Ferdi Emeklilik Planı - 15 106.768.989 75.293 16 Karma Ferdi Emeklilik Planı - 16 69.114.854 18.020 36 Pratik Ferdi Emeklilik Planı - 36 15.694.708 14.118 37 Karma Ferdi Emeklilik Planı - 37 24.337.280 11.964 809 Kurum İçi Ferdi Bireysel Emeklilik Planı - 809 11.989.815 8.032 910 Kurum İçi Ferdi Bireysel Emeklilik Planı - 910 17.571.629 6.305 911 Kurum İçi Ferdi Bireysel Emeklilik Planı - 911 21.683.982 7.156 915 Kurum İçi Ferdi Bireysel Emeklilik Planı - 915 10.861.556 7.915 14.891.984 5.466 6.849.016 6.366 950 Giriş Aidatlı Kurum İçi Ferdi Bireysel Emeklilik Planı - 950 1007 Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 1007 1036 Bireysel Emeklilik Planı - 1036 22.317.003 39.675 1037 Bireysel Emeklilik Planı - 1037 16.460.723 11.435 1042 Bireysel Emeklilik Planı - 1042 2.562.509 5.055 1060 Bireysel Emeklilik Planı - 1060 5.051.543 17.083 1747 Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 1747 11.249.213 8.625 1809 Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 1809 5.255.781 7.885 41.688.083 6.423 153.796.257 95.701 Grup Emeklilik Planı - 13 42.193.544 10.807 28 28 Nolu Bireysel Emeklilik Planı 56.581.184 24.414 29 İşveren Grup Emeklilik Planı - 29 8.675.311 6.153 50 Ing Emeklilik Turuncu Emeklilik Planı 30.302.030 9.738 1 Bahar Güneşi 13.303.803 5.261 6 Grup Emeklilik Planı - 6 12 Bireysel Emeklilik Planı - 12 13 9 Grup Emekli̇li̇k Planı - 9 88.073.768 13.563 10 Vakıf Emeklilik Ferdi Planı - 10 100.442.013 46.278 11 Vakıf Emeklilik Ferdi Planı - 11 18.570.592 6.703 13 Vakıf Emeklilik Ferdi Planı - 13 48.330.164 22.465 19 Vakıf Emeklilik Grup Planı - 19 34.471.840 15.031 1 Hazır Emeklilik Planı (Amerikan Dolarına Endeksli) 12.373.285 14.804 2 Hazır Emeklilik Planı (Türk Lirası) 103.337.077 59.783 3 Amerikan Dolarına Endeksli Hazır Emeklilik Aktarım Planı 49.962.439 10.031 4 Kişiye Özel Emeklilik Planı (Amerikan Dolarına Endeksli) 6 Kişiye Özel Emeklilik Planı (Türk Lirası) 81 İşveren Grup Emeklilik Planı - 81 69.059.462 17.226 190.001.236 34.531 35.736.961 10.566 82 Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 82 87.794.518 14.133 501 Hazır Emeklilik Planı - 501 18.788.125 17.223 502 Kişiye Özel Emeklilik Planı - 502 33.059.140 11.052 506 Hazır Emeklilik Planı - 506 22.131.425 27.317 507 Kişiye Özel Emeklilik Planı - 507 56.797.778 27.441 31.12.2009 itibarı ile 5.000 adetten fazla sözleşme içeren emeklilik planlarıdır. Tüm liste http://www.egm.org.tr/bes2009gr/planlar adresinde yer almaktadır. 49 3 Emeklilik Yatırım Fonları 3.1 Dünyada Emeklilik Fonları 3.2 Türkiye’de Emeklilik Yatırım 3.3 Fon Grupları Portföy 3.4 Fon Grupları Büyüklükleri Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları Dağılımları ve Ortalama Getirileri 3.5 Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri 3.6 Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi 3.7 Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları 3.8 Emeklilik Yatırım Fonları Verileri Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI 3.1 Dünyada Emeklilik Fonları Seçilmiş Ülkelerde Emeklilik Fonları Nominal Getirileri 20 Ocak-Haziran 2009 Ocak-Aralık 2008 10 İrlanda ABD Avustralya Ağırlıklı Ortalama Macaristan Hollanda Finlandiya Kanada Polonya Portekiz Avusturya İsviçre Basit Ortalama Norveç İspanya İtalya Slovak Cumhuriyeti -20 Çek Cumhuriyeti Kore -10 Türkiye Getiri (%) 0 -30 -40 Kaynak: OECD Pension Markets in Focus, Ekim 2009 %3,5 getiri sağlamıştır. Fonlar 2009 yılı sonuna doğru özellikle hisse senedi yatırımlarından yüksek getiri elde etmeye devam etse de 2008 yılı kayıplarını geri kazanmak biraz daha zaman alacaktır. Ekonomik krizin etkisiyle 2008 yılında ortalama %21,4 negatif getiri elde eden OECD emeklilik fonları 2009 yılının ilk yarısında bu değer kaybını düşük oranda da olsa telafi etmiş ve ortalama OECD Ülkeleri Emeklilik Fonları Net Varlık Değerlerinde Yıllık Değişim (2008/2007) 60 50 40 30 20 10 -30 ABD İsviçre İsveç İspanya Portekiz Polonya Norveç Yeni Zelanda Hollanda Meksika Lüksemburg Kore İtalya İrlanda İzlanda Macaristan Yunanistan Almanya Finlandiya Danimarka Kanada Çek Cumhuriyeti -20 Belçika -10 Avusturya 0 Avustralya Oran (%) 52 Kaynak: OECD, Global Pension Statistics OECD ülkelerinin çoğunda, emeklilik fonları varlıkları, 2008 yılı sonunda 2007 yılı sonuna göre değer kayıpları yaşamıştır. Bu değer kayıpları ABD’de %24,19, İrlanda’da %26,65, Kanada’da %15,06, Hollanda’da %12,51 seviyesindedir. 2009 yılı Haziran ayı sonundaki değer kaybı ise 2007 yılı sonuna göre ortalama %14’tür. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 3.2 Türkiye’de Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları halka arz edilmiş toplam fon adedi 128’dir. Aşağıdaki tabloda 31 Aralık 2009 itibarı ile yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarının büyüklükleri, portföy dağılımları ve ortalama vadeleri yer almaktadır. Geçtiğimiz yıla göre %43 büyüyen bireysel emeklilik sisteminin 2009 yılı sonu toplam net varlık değeri 9.106.887.016 TL’dir. Kurulan ancak halka arz edilmeyen 2 adet fon ile birlikte bu tutar 9.109.574.249 TL’dir. Yıl içinde faaliyete geçen Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. ile birlikte toplam 9 adet fon halka arz edilmiştir. 31 Aralık 2009 itibarı ile 31 Aralık 2009 Tarihi İtibarı ile Yatırım Fonları Toplam Bilgileri Ortalama Vade (gün) Fon Tipi Toplam Net Varlık Değeri Hisse Senedi (TL) (%) Kamu Borçlanma Senedi (%) Ters Repo (%) Borsa Para Piyasası (%) Yabancı Menkul (%) Diğer (%) Yatırım Fonları A Tipi 79 1.049.801.920 62,79 20,65 16,28 0,16 0,10 0,02 B Tipi 56 28.558.474.711 0,48 32,43 60,23 5,30 0,12 1,44 TOPLAM 57 29.608.276.632 2,68 32,02 58,67 5,12 0,12 1,39 10,01 68,68 15,26 0,42 0,32 5,31 Emeklilik Yatırım Fonları TOPLAM 332 9.109.574.249 Kaynak: Sermaye Piyasası Kurulu ve Emeklilik Gözetim Merkezi Toplam net varlık değeri ve portföy dağılımı 31 Aralık 2009 birim pay değerlerini gösteren 4 Ocak 2010 verileridir. Emeklilik Yatırım Fonları Büyümesi 10.000 8.000 Hisse Senedi Likit Kamu Borçlanma (YP) Esnek Uluslararası Dengeli 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 12.2009 09.2009 06.2009 03.2009 12.2008 09.2008 06.2008 03.2008 12.2007 09.2007 06.2007 03.2007 12.2006 09.2006 06.2006 03.2006 12.2005 09.2005 06.2005 03.2005 12.2004 09.2004 06.2004 0 03.2004 Net Varlık Değeri (Milyon TL) 9.000 Kamu Borçlanma (TL) 53 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Fon Grubu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 2009 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 130 Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek Dengeli Hisse Senedi Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası 110 Büyüme (%) 90 70 50 30 10 -10 Balonların alanları 31.12.2009 tarihi itibarı ile net varlık değeri büyüklüklerini ifade etmektedir. Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarında Ortalama Vade 600 Menkul Kıymet Yatırım Fonları Emeklilik Yatırım Fonları 500 Ortalama Vade (Gün) 400 300 200 100 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 12.2008 11.2008 10.2008 09.2008 08.2008 07.2008 06.2008 05.2008 04.2008 03.2008 02.2008 0 01.2008 54 Kaynak: Sermaye Piyasası Kurulu Yukarıdaki grafikte emeklilik yatırım fonları ve yatırım fonlarının içinde yer alan sabit getirili menkul kıymetlerin 2008 yılı başından itibaren ay bazında ortalama vadelerinin tarihsel seyri gösterilmektedir. 2008 yılı sonunda 400 gün seviyelerinde olan Emeklilik Yatırım Fonları Analizi Hakkında Açıklama Emeklilik yatırım fonları portföy yönetim şirketlerinde portföy yöneticileri tarafından yönetilir. Fonun başarısı her ne kadar fon yöneticisinin performansının direkt sonucu olsa da, bu çalışma fon yöneticilerinin değil fonların bir dönem içindeki performansını karşılaştırmaktadır. Hesaplar geçmiş verileri baz aldığından sonuçlar gelecek dönem performansı için gösterge sayılmaz ve yönetim değişikliğini yansıtmadığı gibi yöneticilerin yeteneklerini de ölçmez. Ayrıca uzun vadeli yatırım aracı olan emeklilik yatırım fonlarının 2009 yılı performans analiz sonuçları gelecek dönemler emeklilik yatırım fonları ortalama vadeleri 2009 yılı içinde 350400 gün aralığında bir seyir izlemiş, yıl sonunda ise 330 güne inmiştir. Yatırım fonları ortalama vadeleri ise, portföyün %96’sını oluşturan likit fonların etkisiyle, 2009 yılı içinde 60-90 gün aralığında seyretmiştir. ve uzun vadeli sonuçlar için gösterge sayılmaz. Emeklilik yatırım fonlarının performanslarının değerlendirilmesinde kullanılabilecek genel kabul görmüş farklı yöntemler bulunmaktadır. Ancak her yöntemin bakış açısı farklılık gösterdiği için, sadece sonuçların kıyaslanması doğru değildir. Bu çalışmada da genel kabul görmüş yöntemlerden bazıları kullanılmış ve çıkan sonuçlar okuyucuya bilgi vermek amacıyla yorumlanmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 3.3 Fon Grupları Portföy Dağılımları Emeklilik Yatırım Fonları Konsolide Portföy Dağılımı (%) Kamu Borçlanma Senetleri Hisse Senedi Ters Repo Yabancı Menkul Diğer 80 70 Oran (%) 60 50 40 30 20 10 2009 yılı içinde, kamu borçlanma senetlerinin toplam portföy içindeki oranı %69-75, ters repo oranı %12-17, hisse senetlerinin oranı ise %7-11 arasında değişmiştir. Ekonomik dalgalanmanın en çok hissedildiği yılın ilk çeyreğinde kamu borçlanma senetleri %75, ters repo %17 seviyelerine yükselmiş, aynı dönemde hisse senedi oranı %7 seviyelerine inmiştir. Portföy dağılımı fonların günlük net varlık değerleri ile ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır. Borsa para piyasası yatırım araçları “Diğer” kalemi içinde yer almaktadır. Emeklilik Yatırım Fonlarında Yıl Sonları İtibarı ile Önceki Yıla göre Portföy Dağılımı Değişimi Kamu Borçlanma Senetleri Hisse Senedi Ters Repo Yabancı Menkul 10 8 6 Oran (%) 4 2 0 -2 -4 -6 -8 2006-2005 2007-2006 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 12.2008 11.2008 10.2008 09.2008 08.2008 07.2008 06.2008 05.2008 04.2008 03.2008 02.2008 01.2008 0 2008-2007 2009-2008 Diğer 55 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Aşağıdaki grafikte fon portföyünün tamamını değişen piyasa koşullarına göre mevzuatta belirtilen varlık türlerine yatıran, dolayısı ile portföy dağılımı önceden belirlenemeyen Esnek Fonların portföy dağılımları gösterilmiştir. Esnek Fonlar Portföy Dağılımı (%) Kamu Borçlanma Senetleri Hisse Senedi Ters Repo Yabancı Menkul Diğer 70 60 Oran (%) 50 40 30 20 10 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 12.2008 11.2008 10.2008 09.2008 08.2008 07.2008 06.2008 05.2008 04.2008 03.2008 02.2008 01.2008 0 Kurucu Bazında 2009 Yılı Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Dağılımı (%) Kamu Borçlanma Senetleri Hisse Senedi Ters Repo Diğer Yabancı Menkul 100 80 Oran (%) 56 60 AG: Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. AH: Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. AL: Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. AS: Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. ER: Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. FI: Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. FO: Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. GA: Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. GR: Groupama Emeklilik A.Ş. IN: Ing Emeklilik A.Ş. VA: Vakıf Emeklilik A.Ş. YK: Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. 40 20 0 AG AH AL AS ER FI FO GA GR IN VA YK Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş.’nin kurucusu olduğu emeklilik yatırım fonları 18 Kasım 2009’da halka arz edildiğinden 2009 yılı portföy dağılımı grafiğine dahil edilmemiştir. Yukarıdaki grafikte emeklilik yatırım fonlarının kurucu bazında 2009 yılı ortalama portföy dağılımı gösterilmektedir. Portföy dağılımı hesaplanırken kurucuların sahip olduğu fonların günlük portföy dağılımları net varlık değerleri ile ağırlıklandırılmış ve her bir yatırım aracının kurucu bazında yıllık ortalaması alınmıştır. 2009 yılında halka arz edilen fonlar hesaplamalara dahil edilmemiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 3.4 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri Fon Adedi Fon Grubu Net Varlık Değerinin Toplam Değişim İçindeki Oranı Oranı (%) (%) Toplam Net Varlık Değeri (TL) 2009 Yılı Getirisi (*) 31.12.2009 31.12.2008 31.12.2009 2009/2008 31.12.2009 Kamu Borçlanma (TL) 27 3.424.130.449 4.990.747.796 45,75 54,80 17,38 Likit 18 1.084.982.641 1.194.591.599 10,10 13,12 8,80 Esnek 28 1.116.496.846 1.795.488.237 60,81 19,72 31,55 3 149.845.166 184.757.123 23,30 2,03 43,67 Hisse Senedi 18 210.410.622 462.008.502 119,57 5,07 93,71 Kamu Borçlanma (YP) 24 360.235.369 441.000.746 22,42 4,84 12,20 Uluslararası 10 38.383.926 38.293.014 -0,24 0,42 2,44 128 6.384.485.020 9.106.887.016 42,64 100,00 21,57 Dengeli TOPLAM (%) (*) Günlük net varlık değerleri ile ağırlıklandırılmış getiri. 2009 yılı içinde halka arz edilmiş fonlar ortalamalara dahil edilmemiştir. Milyon TL Fon Gruplarının Net Varlık Değerleri Değişimi (2004-2009) 1.600 1.500 1.400 1.300 1.200 1.100 1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 -100 2004 Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek Dengeli 2005 2006 Hisse Senedi 2007 Kamu Borçlanma (YP) 2008 2009 Uluslararası Yukarıdaki grafikte emeklilik yatırım fonları net varlık değerlerinin 2004-2009 yılları arasında fon grubu bazında bir önceki yıla göre yıllık değişimleri gösterilmektedir. 57 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Fon Grupları 2009 Yılı Ortalama Getirilerinin Seyri Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek Dengeli Hisse Senedi Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası Bireysel Emeklilik Sistemi 100 80 Getiri (%) 60 40 20 Yukarıdaki grafikte fon gruplarının ortalama getirilerinin 2009 yılı başına göre tarihsel değişimi görülmektedir. Fon gruplarının 12.2009 11.2009 10.2009 09.2009 08.2009 07.2009 06.2009 05.2009 04.2009 03.2009 02.2009 01.2009 -20 12.2008 0 ortalama getirileri, günlük net varlık değerleri ile ağırlıklandırılarak elde edilmiştir. Bireysel Emeklilik Sisteminin Başlangıcından İtibaren Fon Grubu Getirilerinin Seyri Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek Dengeli Hisse Senedi Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası Bireysel Emeklilik Sistemi 360 340 Endeks (27.10.2003=100) 300 260 220 180 140 Yukarıdaki grafikte sistemin faaliyete geçtiği tarihten itibaren fon gruplarının fiyat endeksi gösterilmektedir. 2009 yılı sonu itibarı ile BES endeksi değeri 274,23 olmuştur. 2009 yılında tüm fon grupları endeksleri 2008 yılına göre artış kaydetmiştir. Hisse senedi endeksi yaklaşık iki katına çıkarken Esnek ve Dengeli 12.2009 08.2009 04.2009 12.2008 08.2008 04.2008 12.2007 08.2007 04.2007 12.2006 08.2006 04.2006 12.2005 08.2005 04.2005 12.2004 08.2004 04.2004 100 12.2003 58 Fonlarda ortalama %38 artış yaşanmış, 31.12.2009 tarihi itibarı ile toplam net varlık değerinin %54,80’ini oluşturan Kamu Borçlanma Senetleri (TL) Fonların oluşturdukları endeks ise 2008’e göre %17 artış sağlamıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerlerinin Fon Grupları ve Kurucu Bazında Dağılımı Kamu Borçlanma (TL) Hisse Senedi Likit Kamu Borçlanma (YP) Esnek-Dengeli Uluslararası AG: Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. AL: Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. AH: Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. AS: Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. FO: Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. GA: Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. GR: Groupama Emeklilik A.Ş. IN: Ing Emeklilik A.Ş. VA: Vakıf Emeklilik A.Ş. YK: Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. 2.000 Net Varlık Değeri (Milyon TL) 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 AG AL AH AS FO GA GR IN VA YK Kurucusu oldukları emeklilik yatırım fonları 2008 yılında halka arz edilen Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. ve Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. ile kurucusu oldukları emeklilik yatırım fonları 2009 yılında halka arz edilen Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. grafiğe dahil edilmemiştir. Emeklilik yatırım fonları toplamının %20’sini oluşturan esnek fonların 2009 yılı portföyünde, ortalama %21 oranında hisse senedi, %62 oranında kamu borçlanma senetleri bulunuyordu ve 2009 yılında %32 getiri sağladı. 59 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI 3.5 Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri 2009 Getiri Sıralaması Karşılaştırma Ölçütü 2009 Yılı Getirisi (%) Fark (2009 Yılı Getirisi – 2009 Yılı Karşılaştırma Ölçütü Getirisi) Yıllık İç Verim Oranı (%) Yıllık İç Verim Oranı Sıralaması Karşılaştırma Ölçütü Getirisi Üzerinde Performans Gösteren Emeklilik Yatırım Fonları (Esnek Fonlar Hariç) 2009 Getirisi (%) 60 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 129,82 1 96,64 33,18 138,12 1 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Hisse Senedi EYF 107,46 2 87,94 19,51 128,91 2 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 104,54 3 87,94 16,60 117,78 5 99,11 8 82,85 16,26 110,64 9 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 102,61 4 87,94 14,67 111,44 8 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Beyaz EYF 100,32 5 87,10 13,21 118,63 4 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 99,70 6 88,10 11,60 106,29 13 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 99,36 7 88,00 11,36 121,52 3 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 94,09 11 83,41 10,68 108,25 11 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Grup. Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 93,92 12 83,41 10,51 107,91 12 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 97,22 9 87,99 9,24 114,96 6 Groupama Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 97,01 10 87,94 9,07 104,25 15 Ing Emeklilik A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları EYF 25,24 36 16,51 8,73 20,64 37 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Karma EYF 55,28 18 47,58 7,69 50,78 20 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Grup EYF 92,45 13 88,00 4,44 111,56 7 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 91,75 14 87,94 3,81 109,64 10 Ing Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 22,50 39 19,13 3,37 18,65 40 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Uluslararası Karma EYF 12,11 78 8,75 3,36 14,24 53 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gel. Amaç. Uluslararası Borç. Araç. EYF 2,20 113 0,22 1,98 -1,41 112 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (Döviz) EYF 3,09 111 1,33 1,75 -1,60 114 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (USD) EYF 2,70 112 0,99 1,71 -1,59 113 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 15,75 64 14,05 1,70 11,76 67 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Grup. Yön. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. EYF 20,17 42 18,86 1,30 16,53 43 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Grup. Yön. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. EYF 18,36 46 17,20 1,16 15,44 45 1,58 114 1,02 0,56 -2,38 115 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. Beyaz EYF 18,07 48 17,79 0,28 14,72 47 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları Grup EYF 18,88 45 18,85 0,03 15,20 46 Emeklilik Yatırım Fonları Vakıf Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. (Dövize Endeksli) EYF 2009 yılı içinde halka arz edilmiş fonlar tabloya dahil edilmemiştir. Sıralama anahtarı sütun gölgeli gösterilmiştir. 2009 yılında karşılaştırma ölçütü getirisi hesaplanan 90 adet emeklilik yatırım fonunun 27 adedi karşılaştırma ölçütünün üzerinde performans göstermiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu SPK’nın 15 Aralık 2004 tarihli performans sunumlarına ilişkin açıklamasına göre fon portföy yapısı/yönetim stratejisi karşılaştırma ölçütü kullanmaya elverişli olmaması nedeniyle Esnek Fonlarda karşılaştırma ölçütü belirlenmesi zorunlu değildir. Bu nedenle Esnek Fonlar için karşılaştırma ölçütü hesaplaması yapılmamıştır. Bu fonlara ilişkin 2009 yılı verileri aşağıda yer almaktadır. Esnek Emeklilik Yatırım Fonları Verileri Emeklilik Yatırım Fonları Halka Arz Tarihi Yıllık İç 2009 2009 Verim Getirisi Getiri (%) Sıralaması Oranı (%) Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 33,34 33 31,26 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Esnek EYF 11.01.2007 28,90 35 27,25 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 53,34 20 52,16 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek Turuncu EYF 01.05.2006 45,06 22 47,13 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 36,06 29 34,17 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 10,47 80 8,18 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Esnek EYF 25.08.2004 12,18 77 9,83 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 36,42 27 35,92 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 22.02.2005 15,42 65 12,61 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 15.12.2003 38,55 25 39,42 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF* 18.11.2009 3,09 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF* 18.11.2009 2,61 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 07.11.2008 53,76 19 51,76 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF* 17.07.2009 18,14 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 07.11.2008 24,05 37 19,61 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 01.12.2003 35,07 31 34,83 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 35,96 30 38,06 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 27.09.2005 33,47 32 33,99 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Alternatif EYF* 25.06.2009 6,06 Groupama Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 01.12.2003 21,68 41 18,47 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 03.09.2008 22,27 40 19,94 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 02.06.2008 45,27 21 39,31 Ing Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 05.04.2004 29,10 34 24,25 Ing Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 7,50 96 4,53 Vakıf Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 17.11.2003 19,91 43 16,72 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Esnek EYF 12.03.2007 39,54 24 33,01 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (TL) Grup EYF 08.03.2004 44,10 23 41,07 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 22,99 38 20,64 (*) 2009 yılı içinde halka arz edilmiştir, bu fonlar için yıllık iç verim oranı hesaplanmamış ve sıralamaya dahil edilmemiştir. 61 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Fon Grubu ve Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları 2009 Yılı Getirileri 130 120 110 100 90 AG: Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. AL: Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. AH: Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. AS: Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. ER: Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. FI: Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. FO: Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. GA: Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. GR: Groupama Emeklilik A.Ş. IN: Ing Emeklilik A.Ş. VA: Vakıf Emeklilik A.Ş. YK: Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. 80 Getiri (%) 70 60 50 40 30 20 10 0 -10 AG AL AH AS AS FI GA VA VA YK AE AL AL AH AS AS ER FI FO FO GA GR IN VA VA YK YK AL AL AL AH AH AH AS AS AS AS ER ER FO FO GA GA GA GR GR VA YK YK YK AE AL AL AH AH AH AH AS AS AS ER FI FO FO GA GA GA GR GR IN IN VA VA YK YK AG AL AH AH AH AS AS AS ER FI FO GA GR GR IN VA YK AL AL AH AH AH AH AH AS AS AS ER FI FO GA GA GR GR IN IN IN VA VA YK YK AG AS IN Uluslararası Likit Kamu Borçlanma (YP) Kamu Borçlanma (TL) Hisse Senedi Fon grubu ağırlıklı ortalama getirisi 2009 yılında halka arz edilen 9 adet fon grafiğe dahil edilmemiştir. Fon ve Karşılaştırma Ölçütleri 2009 Yılı Getirileri 140 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Groupama Emeklilik A.Ş. Ing Emeklilik A.Ş. Vakıf Emeklilik A.Ş. Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. 120 100 2009 Yılı Getirisi (%) 62 80 60 40 20 0 0 20 2009 yılı içinde halka arz edilmiş fonlar grafiğe dahil edilmemiştir. 40 60 Karşılaştırma Ölçütü 2009 Yılı Getirisi (%) 80 100 Esnek Dengeli Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri Toplam Net Varlık Değeri (TL) Kurucu Oran (%) 31.12.2009 31.12.2006 31.12.2007 31.12.2008 31.12.2009 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. 42.157.071 63.635.102 77.339.914 86.573.495 0,95 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. 160.372.280 235.790.957 324.076.159 433.157.899 4,76 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. 528.538.522 910.414.689 1.322.987.329 1.953.537.368 21,45 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. 696.667.371 1.129.986.386 1.440.396.293 1.993.073.991 21,88 12.956.678 0,14 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş.* Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. 6.613.942 16.109.455 0,18 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. 2.023.693 16.941.477 0,19 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. 83.235.466 138.857.386 238.774.341 324.014.738 3,56 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. 300.229.561 572.723.004 898.092.845 1.326.745.425 14,57 Groupama Emeklilik A.Ş. 168.045.513 251.385.402 373.334.473 527.610.726 5,79 Ing Emeklilik A.Ş. 170.178.893 275.285.053 350.478.043 509.901.000 5,60 Vakıf Emeklilik A.Ş. 190.047.292 291.903.559 399.148.793 536.066.526 5,89 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. 480.628.312 700.943.062 951.219.195 1.370.198.237 15,04 2.820.100.280 4.570.924.599 6.384.485.020 9.106.887.016 100,00 TOPLAM * Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. 21.05.2009 tarihinde faaliyete başlamış, kurucusu olduğu fonlar 18.11.2009 tarihinde halka arz edilmiştir. Yukarıdaki tabloda emeklilik şirketlerinin kurucusu oldukları emeklilik yatırım fonlarının 2006-2009 yıl sonları itibarı ile toplam net varlık değerleri gösterilmiş ve 31 Aralık 2009 itibarı ile toplam içindeki paylarına yer verilmiştir. Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 2009 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 60 Büyüme (%) 50 40 30 20 10 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Groupama Emeklilik A.Ş. Ing Emeklilik A.Ş. Vakıf Emeklilik A.Ş. Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Kurucusu oldukları emeklilik yatırım fonları 2008 yılı sonlarında halka arz edilen Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. ve Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. grafiğe dahil edilmemiştir. Bu şirketlerin fonlarının net varlık değerleri büyümeleri yukarıdaki tablodan izlenebilir. 63 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI 3.6 Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi Bu çalışmada Sharpe oranı, fonların halka arz edildiği tarihten itibaren hesaplanmış ve risksiz getiri oranı olarak TKYD (Türkiye Kurumsal Yatırımcılar Derneği) O/N Brüt Repo Endeksi kullanılmıştır. 2008 yılı Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporunda Kamu Borçlanma Senetleri Yabancı Para ve Uluslararası Fonlarda risksiz getiri oranı olarak karşılaştırma ölçütü endeksleri kullanılmıştı. Sharpe Oranına Göre İlk 20 Emeklilik Yatırım Fonu Sıra No 64 Emeklilik Yatırım Fonları Halka Arz Tarihi Ortalama Günlük Getiri (%) Standart Sapma (%) Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaç. Kamu Borç. Araçları EYF 07.11.2008 0,079 0,158 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek 2 EYF 07.11.2008 0,165 0,678 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu 3 Borçlanma Araçları EYF 07.11.2008 0,065 0,140 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı 4 Kamu Borçlanma Araçları EYF 03.09.2008 0,065 0,163 0,163 5 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 03.09.2008 0,078 0,218 0,154 1 Sharpe Oranı (g) 0,243 0,184 0,174 6 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 07.11.2008 0,293 1,780 0,142 7 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 07.11.2008 0,246 1,566 0,132 07.11.2008 0,083 0,336 0,127 08.05.2008 0,072 0,203 0,116 02.06.2008 0,105 0,822 0,069 8 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 9 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları Grup EYF 10 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 11 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 25.08.2004 0,073 0,198 0,063 12 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 11.01.2007 0,069 0,202 0,062 13 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Devlet İç Borçlanma Senetleri EYF 12.03.2007 0,063 0,126 0,056 22.02.2005 0,062 0,070 0,056 07.05.2008 0,059 0,191 0,053 27.10.2003 0,106 0,866 0,047 14 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 15 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 16 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 17 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 0,075 0,218 0,046 18 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. Beyaz EYF 01.09.2005 0,066 0,168 0,045 19 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 0,074 0,202 0,044 20 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 0,073 0,191 0,043 Sıralama anahtarı sütun gölgeli gösterilmiştir. 2009 yılında halka arz edilmiş fonlar ve 2008’de fon türü değişen fonlar için hesaplama yapılmamıştır. Hesaplamalar fonların halka arz tarihinden yapılmıştır. (g) Bu oranlar günlük getirilerden hesaplanmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Aşağıdaki çalışmada emeklilik yatırım fonlarının alfa ve beta katsayıları hesaplanmıştır. Piyasadaki bir birimlik artış ya da azalışa karşılık fonun gösterdiği değişimi ifade eden beta katsayısı eğer; =1 >1 <1 ise; fon pazarla birlikte hareket ediyor demektir. ise; fon pazardan daha fazla dalgalı demektir. ise; fon pazardan daha az dalgalı demektir. Alfa’nın pozitif olması fonun pazarın üzerinde artı bir getiri elde ettiğini, 0’a eşit olması ise fonun pasif bir yönetime sahip olduğunu gösterir. Alfa Katsayıları Pozitif Olan Emeklilik Yatırım Fonları (Uluslararası Fonlar Hariç) Emeklilik Yatırım Fonları Halka Arz Tarihi Ortalama Günlük Getiri Fon Grubu (%) Beta (g) Alfa (%) (g) Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 07.11.2008 HSN 0,293 0,751 0,096 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 07.11.2008 HSN 0,246 0,660 0,068 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 03.09.2008 HSN 0,123 0,752 0,029 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 ESN 0,106 1,549 0,029 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 03.09.2008 ESN 0,078 0,243 0,024 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 07.11.2008 ESN 0,165 1,418 0,018 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.08.2004 HSN 0,101 0,742 0,017 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 HSN 0,109 0,753 0,017 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Hisse Senedi EYF 17.11.2003 HSN 0,103 0,741 0,015 Vakıf Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 17.11.2003 HSN 0,097 0,662 0,012 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Emeklilik Yatırım Fonu 07.11.2008 ESN 0,083 0,416 0,011 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Karma EYF 27.10.2003 DNG 0,087 1,143 0,009 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 02.06.2008 ESN 0,105 1,414 0,009 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (TL) Grup EYF 08.03.2004 ESN 0,078 1,172 0,009 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 03.09.2008 KTL 0,065 0,343 0,008 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Grup EYF 22.02.2005 HSN 0,080 0,802 0,008 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 01.03.2007 HSN 0,065 0,793 0,007 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 HSN 0,098 0,720 0,007 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 ESN 0,079 1,023 0,006 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 HSN 0,096 0,690 0,006 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 ESN 0,076 0,877 0,004 Ing Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 05.04.2004 ESN 0,069 0,607 0,004 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 22.02.2005 ESN 0,062 0,069 0,004 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu 25.08.2004 Borçlanma Araçları EYF KTL 0,073 0,870 0,003 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. Beyaz 01.09.2005 EYF KTL 0,066 0,653 0,002 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Esnek 25.08.2004 EYF ESN 0,062 0,043 0,001 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Beyaz 01.09.2005 EYF HSN 0,067 0,603 0,001 (g) Bu oranlar günlük getirilerden hesaplanmıştır. Hesaplamalar, fonların halka arz tarihinden itibaren yapılmıştır. 2009 yılında halka arz edilmiş fonlar ve 2008’de fon türü değişen fonlar için hesaplama yapılmamıştır. 65 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Fon Grupları için Kullanılan Pazar Endeksleri Likit Fonlar (LKT) KYD TL Bono Endeksleri 30 gün Esnek ve Dengeli Fonlar (ESN/DNG) İlgili Fon Grubunun Ortalama Getirisi Hisse Fonlar (HSN) İMKB Ulusal- 100 Hisse (Endeks) Fonlar İMKB Ulusal-30 Kamu Borçlanma (TL) Fonlar (KTL) KYD TL Bono Endeksleri Tüm Kamu Borçlanma (YP) Fonlar (KYP) %10 KYD O/N Repo Endeksleri Brüt %45 KYD FX DIBS Bono Endeksleri USD-TL %45 KYD Eurobond Endeksleri EUR-TL Aşağıdaki çalışmada emeklilik yatırım fonlarının risk ve getiri ölçümleri yapılmıştır. Seçilen ölçümleme metodunda, risksiz getiri olarak KYD O/N Brüt Repo Endeksi kullanılmıştır. Grafikte yer alan risk, fonların günlük getirilerinden, günlük risksiz getiri oranının çıkarılmasıyla oluşan serinin standart sapmasıdır. Günlük getiri ise bu serinin aritmetik ortalamasıdır. Bu çalışmada ortaya çıkan grafikte beklenen, risk arttıkça getirinin de artmasıdır. Grafikteki renkler fonların ait oldukları fon gruplarını ifade etmektedir. Hesaplamalar fonların halka arz tarihinden itibaren yapılmıştır. Son senelerde yaşanan ekonomik dalgalanmaların risk ölçümlemesinde yaratacağı etkileri ayırdedebilmek için dört yıldan uzun süredir performans gösteren fonlar analiz edilmiştir. Risksiz Getiri Ortalama ve Standart Sapmaları 0,60 0,40 Risksiz Günlük Getiri Ortalaması (%) 66 0,20 0,00 Kamu Borçlanma (TL) Likit -0,20 Esnek Dengeli Hisse Senedi -0,40 Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası -0,60 0,00 0,50 1,00 1,50 Risksiz Günlük Getiri Standart Sapması (%) 2,00 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 3.7 Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları Aşağıdaki grafikte fon grubu bazında fon işletim gideri kesinti oranlarının yıllar itibarı ile aylık ortalama seyrine yer verilmiştir. Fon işletim gideri kesinti oranları fonların net varlık değeri ile ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır. Bazı emeklilik planlarında yer alan fon işletim gideri kesintisi ile ilişkili bonus uygulamaları bu çalışmada dikkate alınmamıştır. Kamu Borçlanma (TL) Likit Esnek-Dengeli Hisse Senedi Uluslararası SEKTÖR Kamu Borçlanma (YP) 8 7 6 5 12.2009 09.2009 06.2009 03.2009 12.2008 09.2008 06.2008 03.2008 12.2007 09.2007 06.2007 03.2007 12.2006 09.2006 06.2006 03.2006 12.2005 09.2005 06.2005 4 03.2005 Günlük Fon İşletim Gideri Kesinti Oranı (Yüzbinde) Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon Grubu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı 67 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Halka Arz Tarihinden İtibaren Nominal Getiri (%) 04.01.2010 Birim Pay Değeri (TL) 31.12.2009 Net Varlık Değeri (TL) 3.8 Emeklilik Yatırım Fonları Verileri 02.01.2009 Birim Pay Değeri (TL) EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Halka Arz Tarihi 68 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Dengeli EYF 17.11.2003 23.959.643 0,020884 0,028452 178,70 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Hisse Senedi EYF 17.11.2003 11.585.356 0,019191 0,039813 292,63 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 17.11.2003 34.721.462 0,024400 0,028243 178,61 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Likit-Kamu EYF 17.11.2003 13.491.793 0,021478 0,023356 131,73 Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları EYF 17.11.2003 2.815.241 0,011481 0,011064 9,83 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 27.574.778 0,025319 0,033760 206,99 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (Dövize Endeksli) EYF 27.10.2003 8.503.355 0,015374 0,015617 43,16 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 272.511.658 0,028698 0,033593 223,20 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 18.166.892 0,017359 0,020288 80,21 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Esnek EYF 27.10.2003 4.458.543 0,013412 0,013895 29,65 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. İhtisaslaşmış İmkb Ulusal 30 Endeksi EYF 27.10.2003 34.334.541 0,020258 0,036863 229,22 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Emanet Likit-Kamu EYF 27.10.2003 1.097.724 0,019920 0,021304 107,40 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Likit-Kamu EYF 27.10.2003 50.770.081 0,022879 0,024910 140,96 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Esnek EYF 11.01.2007 1.163.382 0,010222 0,013176 56,10 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 11.01.2007 14.377.778 0,015913 0,018783 67,48 Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Grup. Yön. Gelir Amaç. Döviz Cinsinden Karma Borç. Araç. EYF 24.04.2008 199.166 0,012163 0,012845 17,28 387,99 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 159.320.252 0,034885 0,053493 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek Turuncu EYF 01.05.2006 9.038.103 0,010707 0,015532 54,42 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Beyaz 01.09.2005 6.979.676 0,008844 0,017716 78,37 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 72.501.333 0,027188 0,052769 334,21 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Uluslararası Karma EYF 27.10.2003 5.144.166 0,014725 0,016508 53,58 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 417.970.622 0,026394 0,035911 232,39 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. Beyaz EYF 01.09.2005 130.025.356 0,017960 0,021205 104,64 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. Turuncu EYF 01.05.2006 15.927.402 0,013779 0,016101 57,84 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 59.587.206 0,025556 0,028232 164,12 210,41 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 845.747.582 0,028791 0,033906 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları EYF (Dolar) 27.10.2003 41.616.244 0,015677 0,018007 58,79 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları EYF (Euro) 27.10.2003 41.619.304 0,016856 0,018988 64,63 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.08.2004 6.420.521 0,016310 0,031628 230,94 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Esnek EYF 25.08.2004 33.914.834 0,022888 0,025676 130,15 165,20 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 25.08.2004 42.478.763 0,024402 0,029323 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları EYF 25.08.2004 2.250.306 0,012800 0,014376 29,11 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Likit EYF (Kamu) 27.10.2003 62.995.700 0,022403 0,024286 132,74 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Dengeli EYF 15.12.2003 82.660.087 0,019981 0,027567 164,03 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 252.717.936 0,022470 0,030654 206,54 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 22.02.2005 31.919.629 0,019330 0,022310 114,35 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 15.12.2003 66.868.263 0,020883 0,028934 178,32 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Grup EYF 22.02.2005 13.703.293 0,011556 0,022239 118,76 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Hisse Senedi EYF 27.10.2003 76.661.326 0,016946 0,031754 217,54 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 01.03.2007 13.611.536 0,007351 0,014655 39,25 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 777.101.239 0,025906 0,030569 205,69 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları Grup EYF 22.02.2005 62.065.385 0,018898 0,022466 115,79 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları EYF 15.12.2003 268.507.017 0,024949 0,029433 181,28 44,22 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (USD) EYF 27.10.2003 12.535.135 0,014043 0,014422 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları (Euro) EYF 27.10.2003 9.466.106 0,014585 0,016272 62,72 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF 15.12.2003 44.966.510 0,014932 0,017201 63,96 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borçlanma Araçları Grup EYF 04.01.2006 3.149.201 0,012714 0,014765 45,93 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Likit Kamu EYF 27.10.2003 231.042.903 0,022178 0,024121 141,21 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Kamu Likit EYF 15.12.2003 28.038.893 0,020610 0,022462 119,48 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Karma EYF 27.10.2003 1.939.976 0,010859 0,011389 13,89 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları EYF 15.12.2003 16.119.555 0,011288 0,011536 16,70 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları EYF 18.11.2009 5.604.994 0,010179 3,09 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 18.11.2009 288.670 0,012053 11,43 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 18.11.2009 531.644 0,010633 2,61 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Emeklilik Yatırım Fonu 18.11.2009 513.666 0,010273 0,61 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 18.11.2009 48.174 0,009635 -1,14 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borç. Araç. EYF 18.11.2009 5.522.677 0,009670 0,82 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Grup. Yön. Gelir Amaç. Kamu Borç. Araç. EYF 18.11.2009 446.853 0,010138 0,66 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 07.11.2008 2.415.809 0,010528 0,016188 59,63 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 07.11.2008 1.449.200 0,008782 0,020183 121,35 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaç. Kamu Borç. Araçları EYF 07.11.2008 7.187.328 0,010764 0,012629 25,40 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaç. Kamu Borç. Araç. USD EYF 07.11.2008 1.149.788 0,010871 0,011678 12,28 Karşılaştırma Ölçütü 2009 Yılı Getirisi (%) Yıllık İç verim Oranı (%) Yıllık İç verim Oranı Sıralaması Sharpe Oranı (g) Beta Katsayısı (g) Alfa Katsayısı (g) (%) 28 38,61 34,99 28 0,124 0,521 0,006 0,958 -0,006 2 87,94 128,91 2 0,300 1,425 0,023 0,741 0,015 15,75 64 14,05 11,76 67 0,058 0,136 0,010 0,891 -0,007 8,74 89 10,15 7,38 89 0,033 0,023 -0,233 0,825 -0,007 -3,63 117 0,41 -7,55 118 -0,012 0,761 -0,066 33,34 33 1,58 114 1,02 2009 Yılı Standart Sapma (g) (%) Yıllık Getiri Sıralaması 36,24 107,46 2009 Yılı Ortalama Günlük Getiri (%) 2009 Yılı Getirisi (%) Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 31,26 33 0,115 0,366 0,014 1,295 0,000 -2,38 115 0,009 0,784 -0,046 0,981 -0,009 17,06 57 19,91 13,71 57 0,063 0,129 0,035 1,222 -0,002 16,87 58 18,28 12,24 65 0,064 0,643 -0,052 0,667 -0,004 -0,045 3,60 108 14,33 8,93 79 0,017 0,778 81,97 17 83,27 100,90 17 0,253 1,760 0,016 0,924 -0,004 6,95 99 9,67 5,69 99 0,027 0,019 -0,193 0,841 -0,015 8,88 86 11,53 -0,180 0,810 -0,005 28,90 35 7,31 90 0,034 0,024 27,25 34 0,101 0,292 18,04 49 19,91 14,55 48 0,066 0,135 0,062 0,880 -0,003 5,61 104 9,65 -0,28 109 0,024 0,731 -0,005 0,870 -0,007 53,34 20 52,16 18 0,173 0,855 0,047 1,549 0,029 45,06 22 47,13 21 0,150 0,665 -0,008 1,792 -0,007 100,32 5 87,10 118,63 4 0,289 1,581 0,005 0,603 0,001 94,09 11 83,41 108,25 11 0,275 1,504 0,026 0,753 0,017 8,75 -0,043 12,11 78 36,06 29 18,07 48 16,85 59 10,47 80 17,77 53 14,24 53 0,047 0,645 34,17 30 0,123 0,488 0,026 1,023 0,006 17,79 14,72 47 0,066 0,140 0,045 0,653 0,002 18,83 13,11 61 0,062 0,159 -0,034 1,085 -0,019 8,18 83 0,040 0,040 -0,037 0,050 -0,003 14,21 54 0,065 0,149 0,043 0,823 -0,001 18,86 14,86 69 18,43 10,61 71 0,057 0,582 -0,046 0,736 -0,011 12,65 74 18,92 10,02 73 0,049 0,665 -0,039 0,905 -0,003 93,92 12 83,41 107,91 12 0,275 1,515 0,026 0,742 0,017 12,18 77 9,83 74 0,046 0,042 0,030 0,043 0,001 20,17 42 18,86 16,53 43 0,073 0,160 0,063 0,870 0,003 12,31 76 18,67 8,47 82 0,048 0,533 -0,057 0,821 -0,016 8,41 93 10,14 6,89 96 0,032 0,022 -0,272 0,787 -0,008 37,97 26 40,74 39,14 25 0,130 0,631 0,003 0,891 -0,006 36,42 27 35,92 27 0,125 0,658 0,015 1,223 0,000 15,42 65 12,61 62 0,057 0,082 0,056 0,069 0,004 38,55 25 39,42 23 0,131 0,615 0,008 1,003 -0,002 92,45 13 88,00 111,56 7 0,272 1,559 0,012 0,802 0,008 87,38 15 88,00 101,62 16 0,262 1,568 0,014 0,877 -0,006 99,36 7 88,00 121,52 3 0,286 1,557 0,005 0,793 0,007 18,00 50 18,85 14,45 51 0,066 0,146 0,036 0,896 -0,002 18,88 45 18,85 15,20 46 0,069 0,141 0,029 0,719 -0,002 17,97 51 18,86 14,52 49 0,066 0,134 0,019 0,849 -0,004 2,70 112 0,99 -1,59 113 0,014 0,781 -0,042 1,050 -0,006 11,57 79 7,82 85 0,046 0,780 -0,038 0,929 -0,003 15,20 68 18,48 11,38 69 0,058 0,672 -0,045 0,694 -0,010 16,13 61 18,48 12,52 64 0,062 0,704 -0,021 0,740 -0,008 8,76 87 10,54 7,13 94 0,033 0,024 -0,192 0,806 -0,005 8,99 84 10,54 7,39 88 0,034 0,024 -0,261 0,737 -0,010 4,88 106 6,44 8,49 81 0,021 0,634 -0,069 2,20 113 0,22 -1,41 112 0,011 0,724 -0,064 0,102 0,177 3,09 11,43 10,71 2,61 0,370 1,346 0,086 0,178 0,61 0,77 0,020 0,077 -1,14 -0,13 -0,037 0,377 0,82 0,77 0,027 0,064 0,66 0,82 0,022 0,017 53,76 19 129,82 1 51,76 19 0,173 0,623 0,184 1,418 0,018 96,64 138,12 1 0,343 1,565 0,142 0,751 0,096 17,33 55 20,87 13,28 59 0,064 0,136 0,243 0,835 -0,002 7,42 97 19,19 1,99 107 0,031 0,761 0,004 0,965 -0,017 69 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 04.01.2010 Birim Pay Değeri (TL) Halka Arz Tarihinden İtibaren Nominal Getiri (%) 02.01.2009 Birim Pay Değeri (TL) 31.12.2009 Net Varlık Değeri (TL) EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI Halka Arz Tarihi 70 0,012355 18,14 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş.Gruplara Yönelik Esnek EYF 17.07.2009 239.281 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Likit Kamu EYF 07.11.2008 2.552.783 0,010182 0,010879 8,21 Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borç. Araç. Euro EYF 07.11.2008 1.115.265 0,011030 0,011725 17,20 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Uluslararası Karma EYF 07.11.2008 700.927 0,013363 0,012354 0,34 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Emeklilik Yatırım Fonu 07.11.2008 4.416.100 0,010703 0,013277 26,77 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 07.11.2008 8.399.439 0,010705 0,012617 20,46 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 07.11.2008 1.186.622 0,007929 0,016218 95,70 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Likit Kamu EYF 07.11.2008 2.238.389 0,010634 0,011278 7,98 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 01.12.2003 10.675.264 0,017566 0,023726 134,75 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları USD EYF 01.12.2003 13.675.043 0,013647 0,014071 39,30 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları Döviz EYF 01.12.2003 8.932.494 0,015574 0,016793 63,01 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 01.12.2003 190.190.679 0,024338 0,027760 171,04 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 01.12.2003 21.040.501 0,015053 0,028864 209,93 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Emanet Likit-Karma EYF 01.12.2003 3.285.477 0,018556 0,019703 94,48 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Likit Kamu EYF 01.12.2003 75.695.436 0,022134 0,024119 135,45 Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 07.05.2008 519.845 0,011218 0,012996 27,35 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 33.727.054 0,021771 0,040156 221,30 186,61 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 176.713.601 0,022917 0,031157 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (Döviz) EYF 22.10.2004 8.718.191 0,013508 0,013925 23,19 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 803.384.725 0,028908 0,033974 213,56 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borçlanma Araçları (Eurobond) EYF 27.10.2003 16.872.186 0,017619 0,019814 68,76 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 4.090.970 0,014764 0,014029 25,84 90,00 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Grup. Yön. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. EYF 27.09.2005 18.566.608 0,016661 0,019720 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 27.09.2005 4.832.981 0,015632 0,020864 85,77 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları EYF 02.11.2005 23.641.529 0,014397 0,017203 69,92 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Likit-Kamu EYF 27.10.2003 233.386.205 0,023462 0,025607 142,97 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Grup. Yön. Gel. Amaç. Kar. Borç. Araç. EYF 27.09.2005 1.825.224 0,012596 0,013554 30,91 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Alternatif EYF 25.06.2009 986.151 Groupama Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 01.12.2003 24.968.455 0,013981 0,010717 6,06 0,027544 164,36 162,98 Groupama Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 01.12.2003 39.185.901 0,022263 0,027090 Groupama Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (Döviz) EYF 01.12.2003 22.368.014 0,014484 0,014976 47,72 Groupama Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 01.12.2003 360.272.342 0,025216 0,029233 184,12 Groupama Emeklilik A.Ş. Likit Kamu EYF 01.12.2003 69.321.055 0,020811 0,022575 120,33 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 03.09.2008 1.128.966 0,006739 0,013654 40,31 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF 03.09.2008 1.858.756 0,011210 0,013706 29,44 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 03.09.2008 7.741.613 0,011199 0,013122 23,71 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (Döviz) EYF 03.09.2008 765.625 0,011673 0,011785 25,85 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 25.253.452 0,022860 0,045652 264,17 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Karma EYF 27.10.2003 78.137.393 0,027785 0,043144 271,48 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF 02.06.2008 2.199.489 0,010046 0,014594 49,42 Ing Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 05.04.2004 76.960.839 0,021072 0,027203 168,65 Ing Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF 27.10.2003 23.243.130 0,015453 0,016612 45,18 Ing Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 203.020.981 0,023820 0,029179 171,66 Ing Emeklilik A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları EYF 24.10.2005 24.698.225 0,015846 0,019845 87,80 Ing Emeklilik A.Ş. Likit EYF 27.10.2003 76.387.491 0,023289 0,025317 142,08 Vakıf Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 17.11.2003 37.220.372 0,020331 0,040481 273,99 Vakıf Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 17.11.2003 88.349.672 0,023200 0,027818 172,33 161,63 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 17.11.2003 233.092.125 0,023876 0,027000 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Türk Eurobond EYF 17.11.2003 11.559.955 0,014849 0,016879 66,85 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları EYF 17.11.2003 416.559 0,009069 0,009005 -10,72 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Karma EYF 17.11.2003 236.923 0,008712 0,009192 -9,26 Vakıf Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Likit-Kamu EYF 17.11.2003 110.546.486 0,021278 0,023088 126,33 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Devlet İç Borçlanma Senetleri EYF 12.03.2007 34.761.012 0,014681 0,016935 56,01 Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Esnek EYF 12.03.2007 10.015.671 0,012022 0,016775 49,55 Vakıf Emeklilik A.Ş. Grup Likit EYF 09.03.2007 9.867.751 0,014976 0,016384 45,79 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 27.10.2003 79.947.629 0,021857 0,043107 275,30 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (Döviz) Grup EYF 08.03.2004 1.589.936 0,012946 0,014203 45,15 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (TL) Grup EYF 08.03.2004 14.351.808 0,021898 0,031555 207,13 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek EYF 27.10.2003 272.832.142 0,028923 0,035572 217,32 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 548.634.922 0,028940 0,033809 218,95 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF (Euro) 06.11.2006 7.251.132 0,011400 0,013156 30,72 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Döviz Cinsinden Kamu Borçlanma Araçları EYF 27.10.2003 162.657.499 0,017036 0,019391 69,19 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Karma EYF 27.10.2003 2.370.155 0,012483 0,012957 17,73 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Emanet Likit Karma EYF 08.03.2004 6.542.161 0,018373 0,019683 92,61 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Likit Kamu EYF 27.10.2003 216.884.417 0,022900 0,024906 139,02 Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları Grup Emeklilik Yatırım Fonu 08.05.2008 57.136.436 0,011775 0,013914 34,55 Yıllık İç verim Oranı Sıralaması 2009 Yılı Ortalama Günlük Getiri (%) 2009 Yılı Standart Sapma (g) (%) Alfa Katsayısı (g) (%) Yıllık İç verim Oranı (%) 0,496 100 9,67 6,21 97 0,026 0,018 -0,588 0,506 -0,015 6,30 101 19,74 3,13 106 0,027 0,762 0,021 0,979 -0,002 10,29 -0,033 -7,55 119 24,05 37 17,86 52 Beta Katsayısı (g) Karşılaştırma Ölçütü 2009 Yılı Getirisi (%) 0,146 6,85 18,14 Sharpe Oranı (g) Yıllık Getiri Sıralaması 2009 Yılı Getirisi (%) Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu -4,39 117 -0,027 0,960 19,61 39 0,086 0,358 0,127 0,416 0,011 20,43 14,38 52 0,065 0,148 0,174 0,529 -0,001 104,54 3 87,94 117,78 5 0,294 1,411 0,132 0,660 0,068 6,06 103 10,22 5,28 100 0,023 0,017 -0,593 0,629 -0,016 -0,016 35,07 31 34,83 29 0,121 0,541 -0,009 1,213 3,11 110 -0,99 110 0,015 0,774 -0,047 1,027 -0,010 7,83 94 15,50 4,82 102 0,032 0,708 -0,036 0,954 -0,002 14,06 70 16,07 9,81 75 0,052 0,115 0,005 1,054 -0,010 91,75 14 87,94 109,64 10 0,270 1,527 0,014 0,840 -0,008 6,18 102 9,76 4,94 101 0,024 0,018 -0,606 0,686 -0,018 8,97 85 10,99 7,43 87 0,034 0,023 -0,206 0,796 -0,006 15,85 63 16,07 12,20 66 0,058 0,138 0,053 0,697 -0,011 87,94 105,33 14 0,254 1,485 0,014 0,750 -0,003 38,06 26 0,124 0,636 0,008 1,182 -0,004 84,45 16 35,96 30 3,09 111 1,33 -1,60 114 0,015 0,772 -0,046 0,998 -0,013 17,52 54 18,45 13,99 56 0,064 0,136 0,044 0,911 -0,001 12,46 75 18,25 9,79 76 0,048 0,602 -0,041 0,727 -0,007 -4,98 118 -4,67 -7,97 119 -0,016 0,900 -0,050 17,20 18,36 46 33,47 32 15,44 45 0,067 0,135 0,010 0,729 -0,004 33,99 31 0,117 0,622 0,003 1,574 -0,004 19,49 44 9,14 83 19,62 16,33 44 0,071 0,158 -0,034 0,772 -0,014 10,89 7,52 86 0,035 0,025 -0,188 0,822 7,61 95 -0,005 12,61 3,68 104 0,031 0,668 -0,038 0,851 -0,017 97,01 10 0,045 0,169 87,94 104,25 15 0,279 21,68 1,358 0,007 0,688 -0,015 41 18,47 41 0,078 0,265 0,001 0,936 -0,007 3,40 109 0,92 108 0,016 0,672 -0,045 0,999 -0,007 15,93 62 20,69 13,12 60 0,059 0,128 0,023 0,677 -0,003 8,48 92 10,44 7,02 95 0,032 0,022 -0,289 0,747 -0,010 102,61 4 87,94 111,44 8 0,291 1,441 0,039 0,752 0,029 22,27 40 19,94 38 0,080 0,247 0,154 0,243 0,024 14,00 55 0,063 0,125 0,163 0,343 0,008 -3,46 116 0,006 0,713 0,029 1,095 -0,025 6,06 17,17 56 0,96 115 20,69 99,70 6 88,10 106,29 13 0,285 1,395 0,019 0,690 0,006 55,28 18 47,58 50,78 20 0,177 0,693 0,029 1,143 0,009 45,27 21 39,31 24 0,150 0,561 0,069 1,414 0,009 29,10 34 24,25 35 0,102 0,316 0,018 0,607 0,004 -0,001 0,542 -0,006 -0,005 7,50 96 4,53 103 0,029 0,289 22,50 39 19,13 18,65 40 0,081 0,232 25,24 36 16,51 20,64 37 0,090 0,236 8,71 90 9,81 7,28 91 0,033 0,022 -0,177 0,804 99,11 8 82,85 110,64 9 0,283 1,378 0,022 0,662 0,012 19,91 43 16,72 42 0,072 0,241 0,003 0,722 -0,004 13,08 73 19,78 10,40 72 0,049 0,083 -0,009 0,831 -0,010 13,67 72 18,74 11,15 70 0,055 0,880 -0,037 0,720 -0,008 -0,71 116 72,06 -1,23 111 -0,000 0,716 -0,074 5,51 105 52,05 8,85 80 0,023 0,642 -0,083 8,51 91 9,89 7,14 93 0,032 0,022 -0,302 0,778 -0,009 15,35 67 19,78 12,59 63 0,057 0,084 0,056 0,480 -0,001 39,54 24 33,01 32 0,134 0,532 0,005 1,202 -0,005 9,40 82 9,89 7,91 84 0,036 0,025 -0,069 0,893 -0,002 97,22 9 87,99 114,96 6 0,282 1,567 0,021 0,720 0,007 9,71 81 3,53 105 0,039 0,725 -0,041 0,954 -0,013 44,10 23 41,07 22 0,146 0,487 0,026 1,172 0,009 22,99 38 20,64 36 0,082 0,237 0,021 0,877 0,004 -0,000 16,82 60 19,15 13,49 58 0,062 0,129 0,046 0,979 15,40 66 18,78 11,68 68 0,060 0,765 -0,020 0,813 -0,004 13,82 71 18,21 9,44 77 0,054 0,667 -0,041 0,746 -0,006 3,80 107 13,06 9,04 78 0,017 0,608 -0,072 7,13 98 9,67 5,89 98 0,027 0,019 -0,509 0,720 -0,015 8,76 88 10,67 7,20 92 0,033 0,024 -0,214 0,806 -0,006 18,17 47 19,15 14,48 50 0,066 0,131 0,116 0,810 -0,001 Net varlık değerleri 31 Aralık 2009 birim pay değerlerini gösteren 4 Ocak 2010 verileridir. 2009 yılında halka arz edilen fonlar sıralamalara dahil edilmemiştir. Esnek Fonlar için karşılaştırma ölçütü getirisi hesaplanmamıştır. 2009 yılında halka arz edilen fonlar için yıllık iç verim oranı hesaplanmamıştır. 2009 yılında halka arz edilen fonlar ve 2008’de fon türü değişen fonlar için alfa ve beta katsayıları ile sharpe oranı hesaplanmamıştır. Uluslararası Fonların alfa ve beta katsayıları hesaplanmamıştır. (g) Bu oranlar günlük ortalama getirilerden hesaplanmıştır. KYD FX DİBS Bono Endeksleri EUR-TL endeksi 8 Aralık 2009 tarihinden itibaren yayınlanmadığından karşılaştırma ölçütü tanımında bu endeksin yer aldığı fonlarda karşılaştırma ölçütü getirisi hesaplanmamıştır. 71 4 2009 Yılı Gerçekleşmeler, 2010 Yılı Sektörel Beklentiler 4.12009 Yılı Gerçekleşmeler 4.22010 Yılı Sektörel Beklentiler 74 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 2009 YILI GERÇEKLEŞMELER, 2010 YILI SEKTÖREL BEKLENTİLER 4.1 2009 Yılı Gerçekleşmeler Aşağıdaki tabloda 2009 yılı sonu şirket beklentileri konsolide edilerek elde edilen yıl sonu hedefleri ve yıl sonuna ilişkin hesaplanmış gerçekleşmeler yer almaktadır. 2009 Yılı Şirketlerin Konsolide Hedefleri ve Gerçekleşmeler Kötümser En Muhtemel İyimser 2009 Sonu Gerçekleşme 562.901 646.838 745.600 644.019 2.103.852 2.261.383 2.439.425 2.203.886 507.309 591.505 686.873 542.046 1.910.079 2.052.199 2.218.341 1.987.940 Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmelerinin Grup Kurucu Adedi 6.577 7.041 7.567 1.158 İşveren Grup Emeklilik Sözleşme Adedi 1.449 1.567 1.681 1.565 385.757 419.837 451.246 414.066 73.618 82.245 91.923 72.554 379.527 408.796 453.215 401.923 63.642.891 75.083.090 88.537.792 23.449.145 900.948.977 1.042.312.589 1.237.340.641 944.763.036 Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katkı Payı Tutarı (TL) 6.859.350.461 7.703.492.666 8.518.973.780 7.102.007.561 Yatırıma Yönlenecek Toplam Tutar (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) 6.577.503.927 7.367.708.358 8.154.578.138 6.869.992.691 7.782.088.073 8.874.950.683 9.964.640.130 9.097.436.467 Sözleşme Adedi Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşme Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Sözleşme Adedi Katılımcı Adedi Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi Grup Emeklilik Sözleşme Adedi/Grup Adedi (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Adedi İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerindeki Sertifika Adedi Grup Emeklilik Dahilindeki Katılımcı Adedi Toplam Katkı Payı Tutarı Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Sponsor Kuruluş Tarafından Ödenecek Toplam Katkı Payı Tutarı (TL) Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Tarafından Ödenecek Toplam Katkı Payı Tutarı (TL) Toplam Fon Tutarı Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Fon Tutarı (TL) Vakıf ve Sandıklardan Aktarım* Yıl İçinde Aktarım Yapacak Kişi Adedi Yıl İçinde Aktarım Yapılacak Tutar (TL) 7.900 13.300 21.700 - 46.500.000 87.300.000 156.100.000 276.576 111.324 121.606 132.638 76.500 612.061.901 676.858.690 746.449.825 547.602.008 831.137 902.268 977.450 859.374 2.321.953.299 2.586.437.103 2.865.052.987 2.658.285.672 Emeklilik Şirketleri Arası Aktarım (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) Aktarım Adedi (Sözleşme) Aktarım Tutarı (TL) Ayrılma** (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler) Ayrılması Beklenen Katılımcı Adedi Ayrılması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL) Aracılar Yıl İçinde Yeni İstihdam Edilecek Aracı Adedi 3.204 3.939 4.714 5.786 Yıl İçinde Ayrılması Beklenen Aracı Adedi 1.639 1.871 2.119 3.766 15.300 15.803 16.330 15.666 Yıl Sonunda Ulaşılacak Aracı Adedi * Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya sair ticaret şirketindeki emekliliğe yönelik birikimlerin bireysel emeklilik sistemine aktarımını kapsamaktadır. ** Zorunlu nedenlerle gerçekleşen ayrılmalar dahil edilmemiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 4.2 2010 Yılı Sektörel Beklentiler Bu bölümde emeklilik şirketlerine uygulanan anket sonucunda şirketlerin 2010 yılı şirket hedefleri ve sektör tahminlerinin konsolide sonuçlarına yer verilmiştir. Aşağıda yer alan tablo emeklilik şirketlerinin katılımcı sayısı, katkı payı tutarı ve fon tutarına ilişkin yapmış oldukları kötümser, en muhtemel ve iyimser sektör tahminlerinin en küçük, en büyük ve ortalama değerlerini göstermektedir. 2010 Yılı için Katılımcı Adedi, Katkı Payı ve Katılımcıların Fon Tutarı Tahminlerinin Dağılımı Kötümser En Küçük Aritmetik Ortalama En Büyük 199.300 519.214 678.014 2.005.478 2.171.230 2.379.600 Katkı Payı Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) 7.120.965.841 8.543.602.681 11.201.111.980 Katılımcıların Fon Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) 8.956.472.242 10.549.705.938 11.893.235.584 Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi En Muhtemel En Küçük Aritmetik Ortalama En Büyük 221.444 580.783 713.699 2.160.015 2.291.733 2.422.308 Katkı Payı Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) 7.450.166.238 9.213.672.227 12.445.679.978 Katılımcıların Fon Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) 9.951.635.825 11.468.864.288 13.069.296.430 Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi İyimser Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi Katkı Payı Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) Katılımcıların Fon Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) En Küçük Aritmetik Ortalama En Büyük 243.589 644.029 798.688 2.215.420 2.425.982 2.822.348 7.811.844.480 9.861.739.541 13.690.247.976 10.946.799.407 12.386.932.594 14.376.226.073 75 76 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 2009 YILI GERÇEKLEŞMELER, 2010 YILI SEKTÖREL BEKLENTİLER Aşağıdaki tablo üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde şirketlerin 2010 yılı şirket hedeflerinin toplamı alınarak oluşturulan “Şirket Konsolide Hedefleri’’ başlığı altında 2010 yılı için kötümser, en muhtemel ve iyimser hedeflerine yer verilmektedir. İkinci bölüm, “Şirketlerin Sektörel Beklentileri’’ başlığı altında emeklilik şirketlerinin 2010 yılı için sektörel beklentilerinin aritmetik ortalamalarından oluşmaktadır. Son bölümde ise şirketlerin en muhtemel sektörel beklentilerinin merkezi eğilim ve dağınıklık ölçülerine ilişkin istatistiksel analize yer verilmiştir. Şirketlerin Konsolide Hedefleri Sözleşme Adedi Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşme Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Sözleşme Adedi Kötümser En Muhtemel İyimser 633.230 714.539 799.531 2.442.533 2.560.531 2.681.131 Katılımcı Adedi Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi 581.115 656.476 735.269 2.233.410 2.339.993 2.449.022 5.503 5.868 6.203 Grup Emeklilik Sözleşme Adedi/Grup Adedi (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmelerinin Grup Kurucu Adedi İşveren Grup Emeklilik Sözleşme Adedi 1.599 1.719 1.844 413.313 443.710 477.574 80.963 87.494 97.247 423.762 455.013 491.277 73.811.118 81.266.816 88.587.613 684.423.655 765.202.108 833.392.324 Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katkı Payı Tutarı (TL) 8.242.849.724 8.960.848.762 9.675.987.699 Yatırıma Yönlenecek Toplam Tutar (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL) 7.951.831.375 8.648.308.964 9.338.225.961 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Adedi İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerindeki Sertifika Adedi Grup Emeklilik Dahilindeki Katılımcı Adedi Toplam Katkı Payı Tutarı Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Sponsor Kuruluş Tarafından Ödenecek Toplam Katkı Payı Tutarı (TL) Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Tarafından Ödenecek Toplam Katkı Payı Tutarı (TL) Toplam Fon Tutarı Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Fon Tutarı (TL) 10.777.033.153 11.745.439.111 12.650.241.333 Vakıf ve Sandıklardan Aktarım* Yıl İçinde Aktarım Yapacak Kişi Adedi Yıl İçinde Aktarım Yapılacak Tutar (TL) 3.815 7.690 12.075 76.950.000 101.250.000 169.550.000 129.015 138.941 149.572 773.110.397 847.206.983 920.153.569 Emeklilik Şirketleri Arası Aktarım (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) Aktarım Adedi (Sözleşme) Aktarım Tutarı (TL) Ayrılma (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler) Ayrılması Beklenen Katılımcı Adedi Ayrılması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL) 1.113.833 1.193.938 1.278.295 2.715.640.876 2.928.444.658 3.148.787.106 3.312 3.708 4.132 114.724.248 126.934.353 140.117.041 Emeklilik (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler) Emekli Olması Beklenen Katılımcı Adedi Emekli Olması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL) Aracılar Yıl İçinde Yeni İstihdam Edilecek Aracı Adedi 3.368 3.811 4.300 Yıl İçinde Ayrılması Beklenen Aracı Adedi 1.548 1.790 1.973 13.809 14.010 14.316 Yıl Sonunda Ulaşılacak Aracı Adedi * Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya sair ticaret şirketindeki emekliliğe yönelik birikimlerin bireysel emeklilik sistemine aktarımını kapsamaktadır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Şirketlerin Sektör Beklentileri (Aritmetik Ortalama) Kötümser En Muhtemel İyimser “En Muhtemel” Sektör Beklentileri Analizi En Küçük En Büyük Standart Sapma Ortanca 574.557 642.597 712.365 275.383 773.057 124.327 665.473 2.397.666 2.533.664 2.678.384 2.397.616 2.655.827 82.472 2.536.354 519.214 580.783 644.029 221.444 713.699 122.378 621.412 2.171.230 2.291.733 2.425.982 2.160.015 2.422.308 74.831 2.300.927 6.914 7.671 8.605 1.500 24.463 6.987 7.273 2.907 3.237 3.561 934 9.026 1.819 3.000 453.641 489.404 527.290 429.000 620.000 42.915 483.026 75.517 88.281 97.435 75.000 160.000 21.767 84.693 453.982 491.249 531.526 406.178 760.500 85.000 461.836 42.955.667 49.703.344 57.409.500 1.200.000 100.000.000 30.202.844 47.794.593 838.417.623 966.138.225 1.090.124.987 430.000.000 2.135.359.046 520.758.947 815.384.615 8.543.602.681 9.213.672.227 9.861.739.541 7.450.166.238 12.445.679.978 1.178.145.914 8.965.276.027 8.203.578.037 8.848.125.909 9.471.594.514 7.204.218.296 12.072.309.579 1.137.157.602 8.648.000.000 10.549.705.938 11.468.864.288 12.386.932.594 9.951.635.825 13.069.296.430 796.849.343 11.500.000.000 5.855 7.491 10.712 354 15.000 6.062 8.000 85.757.163 109.097.673 168.788.502 4.000.000 350.000.000 105.414.651 85.000.000 99.598 109.193 120.741 58.255 160.000 30.887 105.395 633.859.366 708.235.925 789.077.073 362.500.000 1.058.181.752 187.031.164 707.727.497 1.001.569 1.061.583 1.120.829 836.010 1.200.000 120.914 1.100.000 3.295.052.741 3.580.439.531 3.882.115.353 2.750.647.650 4.979.131.060 594.311.270 3.691.040.000 3.017 3.392 3.780 1.929 5.965 1.163 3.000 119.194.079 128.570.443 139.245.963 71.924.222 231.175.450 58.047.970 102.515.443 2.489 3.060 3.576 650 7.447 1.899 2.881 1.128 1.419 1.673 150 4.500 1.177 1.136 16.336 16.616 16.878 14.505 18.910 1.470 16.572 77 5 Mevzuattaki Gelişmeler, Sektörel Faaliyetler ve Yayınlar 5.1İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler 5.2Sektörel Faaliyetler 5.3Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili Uluslararası Yayınlar 80 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu MEVZUATTAKİ GELİŞMELER, SEKTÖREL FAALİYETLER VE YAYINLAR 5.1 İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler 21 Ocak 2009: “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarının Yatırılacağı Yabancı Varlıklara İlişkin Tebliğ”, yabancı ülkeler tarafından ihraç edilmiş ve yabancı ülke piyasalarında işlem gören derecelendirmeye tabi tutulmuş finansal varlıklar, yabancı ülkelerde bulunan mevduatlar ile yabancı ülkelerde bulunan gayrimenkullerin teknik karşılıkların yatırılacağı varlıklar kapsamına alınmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. 1 Mart 2009: “Emekliliğe Yönelik Taahhütte Bulunan Kuruluşların Aktüeryal Denetimi Hakkında Yönetmelik” ile üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketlerinin emekliliğe yönelik faaliyetlerinin aktüeryal denetimine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. 1 Mart 2009: “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Mali Bünyelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 7 Ağustos 2007 tarih ve 26606 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Mali Bünyelerine İlişkin Yönetmelik”in yönetim kurulu ve müdürler kurulu tarafından onaylanacak bir sonraki yıl reasürans stratejilerinin içereceği hususlar hakkındaki maddede değişiklik yapılmış ve mali bünyenin zayıflaması hakkındaki maddeye eklemeler yapılmıştır. 1 Mart 2009: “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 19 Ocak 2008 tarih ve 26761 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Sermaye Yeterliliklerinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ikinci yönteme göre gerekli özsermaye başlıklı maddesinde değişiklik yapılmış ve yönetmeliğe geçici madde eklenmiştir. 1 Mart 2009: “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinde Bağımsız Denetim Yapılmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 12 Temmuz 2008 tarih ve 26934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinde Bağımsız Denetim Yapılmasına İlişkin Yönetmelik”in bazı maddelerinde değişiklik, bazı maddelerine ekleme yapılmış ve bazı maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. 1 Mart 2009: “Sigortacılık Bağımsız Denetim İlkelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 12 Temmuz 2008 tarih ve 26934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortacılık Bağımsız Denetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik eklerinde değişiklik yapılmıştır. 23 Mart 2009: “Emeklilik Planlarının Tasdiki ve Elektronik Plan Tanımlama Sistemi Hakkında Genelge” (Genelge No: 2009/3), Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) bünyesinde oluşturulan elektronik plan tanımlama sistemine (e-plan sistemi) ve planların tasdikine ilişkin hususları açıklamaktadır. 24 Temmuz 2009: “Bireysel Emeklilik Sisteminde Kullanılacak Muhtemel Birikim ve Geri Ödeme Tablolarına İlişkin Genelge” (Genelge No: 2009/10) ile 2003/4 sayılı “Bireysel Emeklilik Sisteminde Kullanılacak Muhtemel Birikim ve Muhtemel Yıllık Gelir Tablolarında Uygulanacak Esaslara İlişkin Genelge” iptal edilmiş, katılımcıların bilgilendirilmesine yönelik olarak emeklilik şirketlerince oluşturulacak muhtemel birikim ve geri ödeme tablolarının hazırlanmasında dikkate alınacak esaslar belirlenmiştir. 31 Temmuz 2009: “Emeklilik Şirketleri Kuruluş ve Çalışma Esaslarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasında Dair Yönetmelik” ile ilgili yönetmeliğin kuruluş izni için gerçek kişi kuruculardan istenen ve yöneticilerin atama işleminden önce Hazine Müsteşarlığı’na gönderilecek belgelerde değişiklik yapılmıştır. 29 Ağustos 2009: “Bireysel Emeklilik Aracıları Hakkında Yönetmelik” ile bireysel emeklilik aracılarında aranan nitelikler, tamamlayıcı eğitime katılım, lisans iptali gibi konular yeniden düzenlenmiş, tamamlayıcı eğitime katılmayan kişiler için “satış yetkisi iptali” uygulaması getirilmiştir. 6 Ekim 2009: “Bireysel Emeklilik Aracılarına İlişkin Genelge” (Genelge No: 2009/15) ile 2008/16 sayılı “Bireysel Emeklilik Aracılarına İlişkin Genelge” yürürlükten kaldırılmış, sınav konu başlıkları ve tanıtım kartı ile ilgili esas ve usuller yeniden belirlenmiştir. SEKTÖR DUYURULARI 23 Mart 2009: “Bireysel Emeklilik Sisteminde Birikimlerin Aktarımı Hakkının Kullanılmasına İlişkin Sektör Duyurusu” (Duyuru No: 2009/8) ile aktarıma ilişkin uygulamada görülen sorunların önlenmesi amacı ile emeklilik şirketlerinin uyması gereken ilkeler ve aktarım hakkının kullanımı sırasında bireysel emeklilik aracılarının rolüne ilişkin hususlar açıklanmıştır. 5 Mayıs 2009: “Bireysel Emeklilik Sisteminde Katılımcılara Sunulan Formlara İlişkin Sektör Duyurusu” (Duyuru No: 2009/15) ile katılımcılara sunulacak belgelerde değişiklikler ve belgelerin kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 5.2 Sektörel Faaliyetler Geçtiğimiz yıllarda kurulmuş olan çalışma grupları 2009 yılında da faaliyetlerini sürdürmüştür. İletişim Komitesi, sistemin geniş kitlelere doğru anlatılması amacına paralel olarak çalışmalarına devam etmiştir. “Küçük birikimlerin katlanarak emeklilik döneminde önemli bir tutara ulaşacağı” mesajı hazırlanan medya planı çerçevesinde televizyon, gazete, sinema ve dergi kanalları kullanılarak kamuoyuyla paylaşılmıştır. Yıl sonunda, sistemin altıncı yılı dolayısıyla yapılan basın toplantısında, basın mensupları ile altıncı yıl sonu itibarı ile ulaşılan büyüklükler ve geleceğe yönelik beklentiler paylaşılmıştır. Bu kapsamda, yıl sonunda yaklaşık iki ayı kapsayan yeni bir medya programı da uygulanmıştır. Bu program kapsamında, televizyon, radyo, Internet ve gazete gibi iletişim araçlarından yararlanılmıştır. Teknik Komite, bu yıl özellikle emeklilik aşamasında birikimlerin geri alınma seçeneklerinden programlı geri ödeme ve yıllık 5.3 gelir sigortaları, işveren grup emeklilik sözleşmeleri, muhtemel birikim ve geri ödeme tablolarına ilişkin konularda çalışmalarda bulunmuştur. Uygulamadaki sorunlar ortak bir platformda tartışılarak verilen görüşlerle sorunların tespitine yardımcı olunmuş ve çözüm önerileri sunulmuştur. Hukuk Komitesi, mevzuatın uygulanması sırasında karşılaşılan hukuki konulara çözüm arayışlarını sürdürerek, sektörde ortak uygulamaların geliştirilmesine katkıda bulunmuştur. Mali Komite, 2009 yılında şirketlerin mali konulara ilişkin ortak soru ve sorunları, sistemin işleyişi sırasında karşılaşılan vergisel problemler üzerinde çalışmalarına devam etmiştir. Vakıf, dernek, sandık ve diğer kuruluşlardan bireysel emeklilik sistemine aktarımın vergisel boyutu ile ilgili olarak 2008 yılında başlayan çalışmaların sonuçları 2009 yılı başında Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na iletilmiştir. Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili Uluslararası Yayınlar 2009 yılında Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar tarafından özel emeklilik alanında hazırlanan yayınlardan seçilmiş olanlar hakkında detaylı bilgi aşağıda sunulmaktadır. olarak özel emeklilik sistemlerinin önemi, emeklilik sistemlerinin korunması, sürdürülebilir fonlanmanın sağlanması, yönetim ve denetimin geliştirilmesi konularında vardıkları sonuçları içermektedir. OECD Yayınları: Yayın ve Raporlar Yatırım Düzenlemeleri ve Belirlenmiş Katkı Esaslı Emeklilik Özel Emekliliğe Bakış 2008 Rapor, tanımlanmış katkı esaslı planlarda emeklilik geliri üzerindeki yatırım riskini kontrol etmeye çalışan miktarsal sınırlama yaklaşımlarını incelemektedir. Bu tür düzenlemelerin yatırım politikalarını nasıl etkilediğini ve sonuçta bireylerin emeklilik gelirleri üzerindeki etkileri analiz edilmektedir. Özel emeklilik sistemlerinin önemi arttıkça, gelişimini ve performansını izleme ihtiyacı da artmaktadır. Serinin ilk baskısı olan yayında, mali krizin özel emeklilik sistemleri üzerindeki etkisi incelenmekte, OECD ve bazı OECD üyesi olmayan ülkelerde özel emeklilik düzenlemelerinin derin analizleri yer almaktadır. Varlıklar, yatırımlar, üyeliğe yönelik resmi istatistiklerinin yanı sıra, özel emeklilik sistemlerinin kamu emeklilik sistemleri ile ilişkisine bağlı olarak özel emeklilik piyasasını şekillendiren eğilimlere de yer verilmektedir. Mali Piyasalarda Eğilimler, Sayı 96–97 OECD’nin süreli yayınlarından biri olan Mali Piyasalarda Eğilimler, önemli yerel ve uluslararası mali piyasalarda son altı ay içinde yaşanan eğilimleri ve gelişmeleri incelemektedir. 96. sayısında “emeklilik, yaşlanma ve mali piyasalar” adlı bir bölümde, krizin özel emeklilik sistemlerine etkisini analiz eden üç ayrı makale yer almaktadır. Mali ve Ekonomik Krize Politik Tepkiler ve Özel Emeklilik İlgili çalışma raporu, uluslararası ilke ve iyi uygulama örnekleri ışığında mali ve ekonomik krize yönelik politik tepkileri değerlendirmek üzere toplanan OECD ve Uluslararası Özel Emeklilik Düzenleyici ve Denetleyicileri Kuruluşu (IOPS) temsilcilerinin, kamu emeklilik sistemlerinin tamamlayıcısı 2008 Yılı Emeklilik Fonları Yatırım Düzenlemeleri Araştırması Bu araştırma, 2008 Aralık sonu itibarı ile OECD ülkelerinde ve OECD üyesi olmayan bazı ülkelerde emeklilik fonları yatırım sınırlamalarını incelemektedir. Toplanan bilgiler, farklı yasal seviyelerde uygulanan her türlü portföy kısıtlamalarını kapsamaktadır. Dünya Bankası Yayını Emeklilik Sistemlerine Bakış: Asya Pasifik Emeklilik sistemlerinin ülkeler nezdinde değişen yapısı, bu sistemlerin ve emeklilik geliri düzenlemelerinin sınıflandırılmasını oldukça zorlaştırmaktadır. Yapılan sınıflandırmalardan büyük ihtimalle en iyi bilineni Dünya Bankası tarafından yapılan 5 kademeli sınıflandırmadır. Bu yayın, tüm basamakları değil, sadece birinci ve ikinci basamak zorunlu emeklilik düzenlemelerini karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Çin, Hong Kong, Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Vietnam, Hindistan, Pakistan, Sri Lanka incelenen ülkeler arasında bulunmaktadır. 81 6 Bireysel Emeklilik Sisteminden Seçilmiş Konular 6.1Muhtemel Birikim ve Emeklilikte Geri Alma Analizi 6.2EGM İletişim Merkezi’nden Seçilmiş Anket Sonuçları 84 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNDEN SEÇİLMİŞ KONULAR 6.1 Muhtemel Birikim ve Emeklilikte Geri Alma Analizi Emeklilikle birlikte yaşam standardının değişmesi ve maddi sıkıntı yaşama ihtimali her birey için önemli risklerdir. İyileşen yaşam koşulları ve gelişen tıp sayesinde bireylerin ortalama ömrü uzamıştır. Fakat bu durum emeklilikte finansal varlıkları yönetme ve uzun yaşama riskine karşı varlıkları koruma gerekliliğini de beraberinde getirmiştir. Değişen ve giderek daha karmaşık hale gelen finans piyasası içinde, emeklilik birikimini en azından enflasyon karşısında korumak ve doğru yatırımlar yapabilmek ilerleyen yaşlarda daha da zorlaşmaktadır. İlerleyen yaşlarda bireyleri bekleyen bir diğer risk de eş kaybı riskidir. Eşlerden birinin, özellikle erkeklerin standart yaşam beklentisi (ömrü) kadınlardan daha kısa olduğundan, erkeğin vefatı halinde azalan ya da tamamen kesilen gelir nedeniyle geride kalan aile fertleri maddi sıkıntı ve mevcut yaşam standardının devam edememesi riski ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Kredi ve benzeri devam eden ödemeler, çocukların eğitim ve/ veya gelecek kurmak için ihtiyaç duyabilecekleri masraflar, geride kalanlar için sıkıntı yaratabilecek finansal konulardan sadece birkaçıdır. Uzayan ortalama ömürle birlikte beklenmedik sağlık ve ilaç harcamaları artarken uzun süreli bakım gerektiren durumlarda huzurevi ya da evde bakım ve düzenli ilaç masrafları, bireylerin birikimlerini azaltarak yaşam standardını düşürebilmektedir. Bireysel emeklilik sistemi, bireylerin aktif çalışma hayatları süresince yaptıkları tasarrufları yatırıma yönlendirerek, emeklilik dönemlerinde mevcut yaşam standartlarını korumalarına yardımcı olacak ek geliri elde etmelerini sağlamak üzere kurulmuş, tamamen gönüllülük esasına dayalı bir sistemdir. Bu sistem, çalışma hayatı boyunca elde edilen gelirin belli bir oranının bireysel emeklilik hesabına aktarılarak, katılımcının belirlediği değişik risk ve getiri düzeyine sahip emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilmesi temeline dayanmaktadır. Bireysel emeklilik sistemi vefat, maluliyet gibi risk teminatlarını içermediğinden katılımcıların ödedikleri katkılar, varsa plana özel masraf kesintileri yapıldıktan sonra en geç iki iş günü içinde yatırıma yönlendirilmektedir. Emeklilik yatırım fonlarının yönetimi, profesyonel portföy yönetim şirketleri tarafından portföy yönetim ilkeleri çerçevesinde yapılmaktadır. Sistemin yapısı gereği, her bireyin kendi belirlediği yatırım tercihine göre yatırıma yönlendirilen katkılarıyla ulaşacağı toplam birikim tutarı farklı olacaktır. Bireyin toplam birikim tutarına bağlı olarak emeklilik döneminde elde edeceği emeklilik geliri de değişecektir. Bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak ve on yıl süreyle katkı payı ödemek koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanılmaktadır. Katılımcı hak kazandığı tarihte emeklilik hakkını kullanabileceği gibi, emekliliğini daha sonraki bir tarihe de erteleyebilmektedir. Katılımcının sözleşme süresince ödemelerine ara vermesi durumunda, 56 yaşını tamamlamış ve en az on yıl sistemde bulunmuş olması kaydıyla, ödemeye ara verilen dönem için işlem tarihi itibarıyla geçerli asgari katkı payı üzerinden ödeme yapılması durumunda, ara verilen dönem emekliliğe hak kazanılması için gereken sürenin hesabında dikkate alınmaktadır. Emekliliğe hak kazanan katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir kısmının veya tamamının defaten ödenmesini, belirleyeceği program çerçevesinde birikiminin programlı olarak kendisine geri ödenmesini ya da satın alacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde kendisine maaş bağlanmasını talep edebilmektedir. Birikimlerini programlı geri ödeme ile düzenli olarak almak isteyen katılımcı, bireysel emeklilik sistemi içinde kalarak bir program çerçevesinde geri ödeme talep edebilmektedir. Programlı geri ödeme emeklilik seçeneğinde katılımcının birikiminin tamamı ya da bir kısmı, plan değişikliği yoluyla “emeklilik gelir planı” adı altında şirketçe oluşturulan emeklilik planına aktarılarak bireysel emeklilik sisteminde kalmakta ve emeklilik yatırım fonlarında değerlenmeye devam etmektedir. Öte yandan katılımcının birikimlerinin tamamını istediği anda alma hakkı saklıdır. Katılımcı, kalan birikimleri için fon dağılımını değiştirme ve başka bir emeklilik şirketine aktarım haklarını kullanmaya devam edebilmektedir. Yıllık gelir sigortası, dönem başında toplu olarak yatırılan prime karşılık sigortalının yaşaması halinde hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya lehtarlarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan düzenli ödemelerdir. Yıllık gelir sigortası sözleşmesi satın almak, kişinin bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin vergi sonrası net tutarının tamamının veya bir kısmının ömür boyu ya da sigortalının belirlediği süre boyunca devam edecek gelir ödemelerine dönüştürülmesidir. Sigorta şirketi, yıllık gelir sigortası satın alınan tutar üzerinden yapacağı masraf kesintisi karşılığında kişinin uzun yaşama riskini ve yatırımlarını yönetme görevini üstlenmektedir. Bireylerin farklı ihtiyaçlarını karşılamak üzere, değişik özelliklere sahip yıllık gelir sigortası ürünleri tasarlanabilmektedir. Kişi yıllık gelir sigortasını sadece kendisi için satın alabileceği gibi, vefatı halinde eşine belirlediği oranda ödeme yapmaya devam edecek ürünler de satın alabilmektedir. Yıllık gelir sigortasını satın aldıktan kısa bir süre sonra sigortalının vefatı halinde geride kalan yakınları korumak için garanti süreli ürünler de kullanılabilmektedir. Bu tip ürünlerde, garanti süresi içinde vefat edilmesi durumunda, bu süre sonuna kadar emekli maaşı, önceden belirlenen hak sahiplerine ödenmektedir. Yıllık gelir sigortası, katılımcının bireysel emeklilik hesabının bulunduğu emeklilik şirketinden satın alınabileceği gibi, farklı fiyat ve olanaklar sunan başka bir şirketten de satın alınabilmektedir. Açık piyasanın yarattığı rekabet ortamında, aynı koşullarda aynı Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu 85 yıllar içinde dahil olacağı vergi dilimlerinin ortalamasının %25 olduğu varsayılarak, yatırmış olduğu 75.443 TL’nin haricinde toplam 18.861 TL de vergi iadesi almış olacaktır. Gelir ödemesi yapılan dönemde de birikimin reel bazda %6 muhtemel getiri oranı ile değerlendirildiği varsayılmıştır. miktarda birikime daha yüksek emekli maaşı sunan ürünler yer alabilmektedir. Bireysel emeklilik sistemi açısından karşılaştırma yapabilmek amacıyla, geleceğe yönelik bir tahmin niteliğinde olan aşağıdaki örnekte, aylık 115 TL düzenli katkı payı ödemesi ile bireysel Varsayılan katılımcı 27. yılın sonunda emekliliğe hak kazandığında emeklilik sistemine katılan ve her yıl reel olarak %5 katkı payı bireysel emeklilik sistemindeki sözleşmesini sonlandırarak, artışı yaparak 27 yıl süresince sistemde düzenli ödeme yapan 148.903 TL muhtemel fon birikiminden %3,75 stopaj kesildikten 30 yaşında bir katılımcı olduğunu varsayalım. Bu katılımcının, sonra eline geçecek 143.319 TL ile ihtiyaçlarına uygun bir yıllık 27. yılın sonunda 56 yaşına gelerek emekliliğe hak kazandığında gelir sigortası ürünü satın alabilecektir. 148.903 TL muhtemel fon birikimi olacaktır. Kişinin birikimini sistemden ayrılmadan 20 yıl süreli programlı geri ödeme ile aylık olarak geri almayı tercih etmesi durumunda katılımcı 20 yıl süre ile (bugünün alım gücüyle) 1.014 TL muhtemel aylık geri ödeme alacak, kalan parası ise seçtiği fonlarda değerlendirilmeye Bireysel emeklilik sistemi açısından karşılaştırma yapabilmek amacıyla, geleceğe yönelik bir tahmin niteliğinde olan aşağıdaki devam edecektir. Biriktirme ve Programlı Geri Alma Dönemleri Geri alma döneminde, katılımcı kalan birikimini belirlediği süreden önce toplu olarak alma hakkına, ya da bireysel emeklilik sistemindeki fon ve şirket değiştirme haklarına sahip olacaktır. Katılımcının süre tamamlanmadan vefat etmesi durumunda kalan birikim önceden belirlenen hak sahiplerine ödenecektir. örnekte, 30 yaşında, aylık 115 TL düzenli katkı payı ödeyerek bireysel emeklilik sistemine katılan ve her yıl reel bazda %5 katkı payı artışı yaparak düzenli ödemelerine devam eden bir katılımcı ele alınmıştır. Bu katılımcının, 27. yılın sonunda 56 yaşına gelerek emekliliğe hak kazandığında 148.903* TL muhtemel fon birikimi olacaktır. Katılımcı, biriktirme dönemi boyunca, bu birikimin haricinde toplam 18.861 TL de vergi iadesi alacaktır. Kişinin bu birikimini sistemden ayrılmadan 20 yıl boyunca programlı geri ödeme ile aylık olarak geri almak istemesi halinde, kendisine 20 yıl süre ile 1.014 TL muhtemel aylık geri ödeme yapılacak, bu esnada birikim kişinin seçtiği fonlarda değerlenmeye devam edecektir. Kutu içindeki grafik, örneğimizde varsayılan katılımcının emeklilik hesabındaki birikiminin biriktirme ve emeklilik dönemlerindeki değişimini katılımcı yaşı detayında göstermektedir. 150 E meklilik Hes abındaki Muhtemel B irikim (Bin T L ) Yukarıdaki örnekte, enflasyondan arındırılmış bir ortamda çalışıldığı varsayılarak, ödenen katkı paylarına sözleşme süresi boyunca her yıl reel bazda %5 katkı payı artışı yapılmıştır. Sisteme katılım sırasında giriş aidatı alınmadığı, ancak ödenen katkı paylarına %4 oranında yönetim gideri kesintisi uygulandığı varsayılmıştır. Yatırıma yönlenen tutarın, reel bazda %6 muhtemel getiri oranı ile değerlendirildiği varsayılarak, 56 yaş itibarıyla ulaşılması muhtemel birikim hesaplanmıştır. Sistemin sağladığı vergi indiriminden yararlanan katılımcı, katkı payı ödemesine devam ettiği Kümülatif Getiri (TL) 20 Yıl Süreli Programlı Geri Ödeme Kalan Birikim (TL) Yıllar İtibarıyla Vergi Avantajının Yatırıma Yönlenen Tutar İçindeki Kümülatif Etkisi (TL) Yıllar İtibarıyla Gerçekte Katılımcının Cebinden Çıkan Toplam Tutar (TL) 125 100 75 50 25 0 Y aş 32 36 40 44 48 Biriktirme Dönemi 52 56 60 64 68 72 Geri Alma Dönemi * Bireysel emeklilik sistemi uzun vadeli bir tasarruf ve yatırım sistemidir. Emeklilik döneminde ulaşılacak birikim, yatırılan katkılara, sistemde kalma süresine, içinde bulunulan planın kesintilerine ve seçilen fonların getirisine bağlı olarak değişecektir. Bu tutar, garanti edilen ya da gerçekleşmesi en muhtemel olan tutar değildir. Kaynak: emeklilik.egm.org.tr Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNDEN SEÇİLMİŞ KONULAR Bireysel emeklilik sistemi açısından karşılaştırma yapabilmek amacıyla, geleceğe yönelik bir tahmin niteliğinde olan, aşağıdaki yıllık gelir sigortası ürün örneklerinde, katılımcının farklı ihtiyaçlarına göre satın alacağı yıllık gelir sigortasından ödenecek aylık maaş tutarları hesaplanmıştır. Tutarlar, bugünün alım gücüyle sabit kalacak şekilde verilmektedir. Katılımcı, • Yaşaması halinde 20. yılın sonunda, ya da vefatı halinde hemen ödemelerin kesileceği bir yıllık gelir sigortası alması durumunda aylık gelir tutarı 911 TL, • Yaşaması halinde 26. yılın sonunda ödemelerin sona ereceği ya da vefatı halinde 26. yılın sonuna kadar eşine, bireye ödenmekte olan gelirin %75’inin ödeneceği bir yıllık gelir sigortası alması durumunda aylık gelir tutarı 754 TL, • Vefatı halinde ödemelerin kesileceği bir yıllık gelir sigortası alması durumunda aylık gelir tutarı 746 TL, • İlk 5 yıl gelirin garantili olarak kendisine ya da lehtarına ödeneceği, daha sonraki yıllarda ise yaşaması halinde 21. yılın sonunda ya da vefatı halinde hemen ödemelerin kesileceği bir yıllık gelir sigortası alması durumunda aylık gelir tutarı 689 TL olacaktır. Örnekler, şirketin yıllık gelir sigortası satın alınan toplam tutar üzerinden %2 masraf kesintisi uyguladığı ve fonlarda reel bazda yıllık ortalama %4 getiri sağlanacağı varsayılarak hesaplanmıştır. Yıllık gelir sigortalarında sigorta özelliğine bağlı olarak teknik hesaplamalarda kullanılan faiz oranı (muhtemel getiri oranı), sigorta süresi sonuna kadar sigorta şirketinin sigortalıya garanti ettiği getiri oranıdır. Bu nedenle yıllık gelir sigortası örnekleri hesaplanırken, programlı geri ödeme örneğinde kullanılan muhtemel getiri oranından daha tutucu bir getiri oranı kullanılmıştır. Grafik, varsayılan katılımcının 27. yılın sonunda emekliliğe hak kazandığında, birikimini sistemden ayrılmadan programlı geri ödeme ile aylık olarak geri alması ya da bireysel emeklilik sistemindeki sözleşmesini sonlandırarak, eline geçecek birikim tutarı ile ihtiyaçlarına uygun bir yıllık gelir sigortası ürünü satın almayı tercih etmesi durumlarında elde edeceği muhtemel aylık gelir alternatiflerini göstermektedir.* Emeklilik Döneminde Değişik Alternatiflerle Geri Alma Analizi 1.100 1.000 Aylık Gelir Tutarı (TL) (Bugünün alım gücüyle, sabit) 86 20 Yıl Süreli Programlı Geri Ödeme Muhtemel Aylık Gelir 20. Yılda ya da Vefat Halinde Son Bulan Yıllık Gelir Sigortası Aylık Gelir 900 800 26. Yılda Son Bulan ya da Vefat Halinde 26. Yılın Sonuna kadar Eşe Gelirin %75'inin Ödeneceği Yıllık Gelir Sigortası Aylık Gelir Vefat Halinde Son Bulan Yıllık Gelir Sigortası Aylık Gelir 700 İlk 5 Yılı Garantili 21. Yılda ya da Vefat Halinde Son Bulan Yıllık Gelir Sigortası Aylık Gelir 600 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 Yaş Vefat gerçekleşmese dahi ödemenin kesinlikle sonlanacağı yaşı göstermektedir. Ödemenin kişiye ya da lehtarlarına yapılacağını belirtir. Ödemenin kişinin vefatı halinde sonlanacağını belirtir. * Yukarıdaki örnekler, benzer çalışmalarda olduğu gibi, bireysel emeklilik sistemi açısından karşılaştırma yapabilmek amacıyla geleceğe yönelik bir tahmin niteliğindedir; bir taahhüt içermez ve gerçekleşmesi garanti edilmez. Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu İletişim Merkezi’nden Seçilmiş 6.2 EGM Anket Sonuçları Emeklilik Gözetim Merkezi Çalışma Esasları Yönetmeliği’nin 14. Maddesi’nde “Emeklilik gözetim merkezi, katılımcılar, bireysel emeklilik aracıları, ilgili diğer kişi, kurum ve kuruluşlar ile doğrudan veya dolaylı iletişim kurarak anket, inceleme, araştırma ve benzeri çalışmalar yapabilir.” denmektedir. Verilen bu görevden hareketle, katılımcı ve aracılarla doğrudan iletişime geçmek üzere, 2008 yılının Ekim ayında Emeklilik Gözetim Merkezi bünyesinde EGM İletişim Merkezi kurulmuştur. Bu merkez, 2009 yılında da bireysel emeklilik sisteminin geliştirilmesi için gereken önlemlerin alınması, kişilerin bu sistemi en uygun şekilde kullanmalarına yönelik olarak bilgilendirme ve kontrol aramalarına devam etmiştir. Bu bağlamda, vergi teşviğinin kullanımı araştırılmış, sisteme yeni giren, sistemde katkı payı ödemeye ara veren ya da sistemden kendi isteğiyle ayrılmış katılımcılar örneklem yoluyla seçilerek kendileriyle anket yapılmış, sonuçlar kamuoyu, emeklilik şirketleri ve ilgili kamu otoriteleriyle paylaşılmıştır. EGM İletişim Merkezi tarafından, bireysel emeklilik sisteminde bir risk olması muhtemel olan, emeklilikten önce ayrılmalar konusunda 2009 yılında bir çalışma yapılmıştır. Sistemden kendi isteğiyle ayrılmış olan 2.777 adet bireysel sözleşme sahibi katılımcı rassal olarak seçilerek, sistemden ayrılma sebepleri ve sisteme giriş nedenlerinin araştırılmasına yönelik anket soruları yöneltilmiştir. Buna göre, sistemden ayrılan kişilerin yaklaşık %72’si sistemden “birikimlere ihtiyaç duyduğu” için ayrılmaktadır. Daha sonra gelen en önemli neden ise %6 ile “eksik ya da yanlış bilgilendirme” olmaktadır. Sisteme duyulan güvenin kaybedilmesi ya da şirkete duyulan memnuniyetsizlik eşit ağırlıklarla, tüm çıkışların %6’sında etkili olmaktadır. Bu sonuçlardan görülebileceği üzere, çıkışların büyük çoğunluğu ekonomik nedenlerle bağlantılı olmakta, uzun vadeli bir tasarruf ve yatırım aracı olan bireysel emeklilik sistemindeki birikimler, kısa dönemli ihtiyaçlar için kullanılmaktadır. Yine aynı örnek kütleye yöneltilen sorularla, kişilerin bireysel emeklilik sistemine giriş nedenleri araştırıldığında, en önemli iki nedenin sırasıyla tasarruf yapmak (%48) ve emeklilikte ek gelir almak (%39) olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu sonucun da ilk sonuçla uyumlu olduğunu söylemek mümkündür. Kişiler, bireysel emeklilik sistemine giriş nedenleri arasında birinci sırada tasarruf yapabilmeyi saymakta, yeterince birikim oluştuğunda ise bireysel emeklilik sistemindeki tasarrufları kullanmaktadır. Ayrılmış katılımcılara, sisteme tekrar girmeyi düşünüp düşünmedikleri sorulduğunda, %51’i uzun vadede (6 ay ya da sonrası), %10’u ise kısa vadede olmak üzere, %61’i yeniden girmek istediklerini belirtmişlerdir. Sorulara cevap veren katılımcıların %39’u ise bir daha bireysel emeklilik sistemine girmeyi düşünmediğini söylemiştir. Sistemden Ayrılma Nedenleri* 71,6 Birikimlere İhtiyaç Duyulması 5,9 Eksik veya Yanlış Bilgilendirme Fon Getirilerinin Yetersiz Bulunması 4,0 Sistemin Kişiye Uygun Bulunmaması 3,3 Sisteme Duyulan Güvenin Kaybedilmesi 3,2 Şirketten Duyulan Memnuniyetsizlik 2,8 Yatırımın Uzun Vadeli Olması 2,4 Cevapsız/Diğer Oran (%) 6,8 0 10 20 30 40 50 60 * Örneklem, 2009 yılında sistemden kendi isteğiyle ayrılmış 2.777 kişiden oluşmaktadır. 70 80 87 88 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNDEN SEÇİLMİŞ KONULAR Bireysel Emeklilik Sistemine Giriş Anındaki Beklentiler 48,2 Tasarruf Emeklilik Dönemi İçin Ek Gelir 38,5 Tavsiye Üzerine Katılım 5,3 Güvenli Bir Yatırım Aracı Olması 3,8 Vergi Teşviğinden Yararlanmak 1,0 3,3 Diğer 0 10 20 30 40 Soruya Verilen Cevabın Oranı (%) Ayrılmış Katılımcıların Tekrar Katılımı 2009 yılında sistemden ayrılmış olan 2.777 katılımcıya yapılan ankette, katılımcıların %61’i bireysel emeklilik sistemine tekrar katılmak istediğini, geri kalan %39’u ise sisteme bir daha katılmayı düşünmediğini belirtmiştir. Bireysel sözleşme alarak sisteme girmiş bu katılımcıların %51’i uzun vadede tekrar girmeyi düşünürken, %10’u ise kısa vadede tekrar katılacağını söylemektedir. Bireysel emeklilik sistemi verilerine bakıldığında, bu cevapla uyumlu olarak, bireysel emeklilik sisteminden ayrılan katılımcıların yaklaşık %10’unun tekrar sisteme girdiği görülmektedir. Uzun Vadede Tekrar Katılırım %51,2 Kısa Vadede Tekrar Katılırım %9,6 Bir Daha Katılmayı Düşünmüyorum %39,3 50 60 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu Ayrılmış Katılımcılarda Vergi Teşviği Kullanımı Gerek Duymadım %18,2 Diğer Sebeplerden Kullanmadım %14,1 Nasıl Kullanılacağını Bilmiyordum %43,5 Son olarak, bireysel sözleşme sahibi olan bu katılımcılardan sistemden kendi isteğiyle ayrılanların vergi teşviğini kullanım oranlarına bakıldığında, %24’ünün bu teşvikten faydalanmış oldukları ortaya çıkmaktadır. Bu oran, aynı şekilde bireysel sözleşme sahibi ve sistemde tasarruf yapmaya devam eden katılımcıların vergi teşviği kullanım oranı olan %33 ile karşılaştırıldığında, ayrılan katılımcılarda kullanımın yaklaşık Kullandım %24,2 9 puan daha düşük olduğu görülmektedir (Bireysel Emeklilik Sistemi 2008 Gelişim Raporu, sayfa 82). Vergi teşviğinin kullanımı göz önüne alındığında, sistemde kalmaya devam eden ve sistemden ayrılan katılımcılar arasında önemli farklar olduğu gözlenmektedir. Bu durumda, vergi teşviği kullanımının artmasıyla ayrılma ihtimalinin azalabileceğini iddia etmek mümkün olabilecektir. 89 7 Emeklilik Şirketleri Almanağı 92 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ALMANAĞI Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri Genel Müdürlük AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. Telefon, Faks Abide-i Hürriyet Cad. Bolkan Center No: 211 K: 2-3 34381 Şişli, İSTANBUL (212) 368 17 00, (212) 291 06 22 - 23 WEB Sitesi www.aegon.com.tr Adres Toplam Sermaye Tutarı (TL) 75.000.000 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı AEGON TURKEY HOLDING B.V. %100,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı AEGON WONINGEN NOVA B.V. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı AEGON INTERNATIONAL B.V. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı USFH - NEZAM B.V. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı AEGON TSJECHIE HOLDING B.V. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Gabor Tibor KEPECS Yönetim Kurulu Başkan Vekili Michal Kazimierz BIEDZKI Venelin Angelov YANAKIEV, Peter Zoltan MAHIG, Gabor Andras HAVAS, Uğur TOZŞEKERLİ Uğur TOZŞEKERLİ Üyeler Genel Müdür Telefon, Faks (212) 368 17 00, (212) 291 06 22 e-mail Adresi ugur.tozsekerli@aegon.com.tr Atanma Tarihi 30 Temmuz 2008 Genel Müdür Yardımcıları Zeka BİRMAN, Cenk GÜRER, Tankut EREN Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi 1 Ağustos 2003 Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri AVIVASA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. Genel Müdürlük Telefon, Faks Saray Mah. Küçüksu Cad. Akçakoca Sok. No: 8 34768 Ümraniye, İSTANBUL (216) 633 33 33, (216) 634 38 88 WEB Sitesi www.avivasa.com.tr Toplam Sermaye Tutarı (TL) 35.779.197 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı AK SİGORTA A.Ş. %49,83 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı AVIVA INTERNATIONAL HOLDINGS LIMITED %49,83 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı DİĞER %0,34 Adres Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler Yönetim Kurulu Başkanı Hakan AKBAŞ Yönetim Kurulu Başkan Vekili Genel Müdür Andrea MONETA Turgay ÖZBEK, Ertan FIRAT, Adam Jack USZPOLEWICZ, Zafer KURTUL, Meral EGEMEN Meral EGEMEN Telefon, Faks (216) 633 33 33, (216) 634 31 22 e-mail Adresi meral.egemen@avivasa.com.tr Atanma Tarihi 31 Ekim 2007 Genel Müdür Yardımcıları Ömer KARA, Selim AVŞAR, Mustafa Fırat KURUCA, Ali Önder LÜLÜ Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi 7 Temmuz 2003 Üyeler Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu ALLIANZ HAYAT VE EMEKLİLİK A.Ş. ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. Bağlarbaşı Kısıklı Cad. No: 13 34662 Altunizade, İSTANBUL (216) 556 66 66, (216) 556 67 77 İş Kuleleri Kule 2 Kat: 16-18-19-20 34330 Levent, İSTANBUL (212) 317 70 70, (212) 317 70 77 www.allianzemeklilik.com.tr www.anadoluhayat.com.tr 20.000.000 250.000.000 ALLIANZ GROUP %86,00 TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. %62,00 TOKIO MARINE AND NICHIDO FIRE INSURANCE CO. LTD. %11,00 ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ %20,00 ALLIANZ SİGORTA A.Ş. %2,00 HALKA ARZ %16,00 DİĞER %1,00 FORTISBANK A.Ş. %1,00 MİLLİ REASÜRANS T.A.Ş. %1,00 Dr. Rüşdü SARAÇOĞLU Mahmut MAGEMİZOĞLU Enrico CUCCHIANI Klaus DUHRKOP, Cemal ZAĞRA, Candemir ÖNHON, M. Kemal OLGAÇ, Lorella SDRIGOTTI, Tadaharu UEHARA, George David SARTOREL George David SARTOREL (Genel Müdür Vekili) Serdar GENÇER Mete UĞURLU, A. Yavuz EGE, Yalçın SEZEN, Salih KURTULUŞ, Emre DURANLI, A. Erdal ARAL, Nilgün İSKENDER Mete UĞURLU (216) 556 60 06, (216) 556 67 56 (212) 317 70 03, (212) 279 05 01 George.Sartorel@allianz.com.tr meteugurlu@anadoluhayat.com.tr 1 Şubat 2007 30 Ocak 2006 Ahmet TURUL, Arif AYTEKİN, Ayşegül OKTAY, Ömür ŞENGÜN, Solmaz ALTIN Afşin OĞUZ, Uğur ERKAN, Engin Murat YÜKSEL, Oğuz Haluk SOLAK, Orhan BOZKURT 1 Ağustos 2003 7 Temmuz 2003 DENİZ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ERGOİSVİÇRE EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. Salih Tozan Sok. Karamancılar İş Merkezi No: 16 A Blok 34394 Esentepe, İSTANBUL (212) 370 15 00, (212) 336 33 76 Tophanelioğlu Cad. İsmail Zühtüpaşa Konağı No: 11 34662 Altunizade, İSTANBUL (216) 544 00 00, (216) 544 00 10 www.denizemeklilik.com.tr www.ergoisvicreemeklilik.com.tr 24.500.000 60.000.000 DENİZBANK A.Ş. %99,86 ERGO GRUBU HOLDİNG A.Ş. %100,00 EURO SİGORTA A.Ş. %0,10 Andreas Matthias KLEINER %0,00 Ayla TOPRAK %0,01 Thomas Herbert SCHÖLLKOPF %0,00 Yeşim TOPRAK %0,01 Dr. Jochen Karl Friedrich MESSEMER %0,00 Sevgi TOPRAK TUNGA %0,01 Rainer Marcus HUBER %0,00 Dirk G. M. BRUNEEL Mehmet Akın KOZANOĞLU Gökhan ERTÜRK Wolf Dieter SCHMIDT-AHRENDTS Juergen Peter SCHMITZ, Sedef KORKMAZ, Recep AKKAYA Gökhan SUN, Murat ÇELİK, Jimmy HENDRICKX, R. Deniz YURTSEVEN R. Deniz YURTSEVEN Recep AKKAYA (212) 370 15 03, (212) 336 33 75 (216) 544 01 01, (216) 544 01 13 deniz.yurtseven@denizemeklilik.com.tr 30 Mart 2007 recep.akkaya@ergoisvicre.com.tr Jimmy HENDRICKX, Fatih ÇELİK İ. Sabri ERDEM 21 Mayıs 2009 20 Ağustos 2008 27 Nisan 2009 93 94 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ALMANAĞI Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri Genel Müdürlük FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. Telefon, Faks Sahrayıcedit Mah. Halk Sok. No: 48 Kozyatağı 34734 Kadıköy, İSTANBUL (216) 468 03 00, (216) 368 74 16 WEB Sitesi www.finansemeklilik.com.tr Toplam Sermaye Tutarı (TL) 30.000.000 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı FİNANSBANK A.Ş. %100,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı FİNANS PORTFÖY YÖNETİM A.Ş. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı FİNANS FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı FİNANS YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Mustafa Hüsnü ÖZYEĞİN %0,00 Adres Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ömer Arif ARAS Yönetim Kurulu Başkan Vekili Genel Müdür Doukas Pavlos PALAIOLOGOS Yener DİNÇMEN, Avraam MOISSIS, Adnan Menderes YAYLA, Temel GÜZELOĞLU, Ajlan SÖZÜTEK Ajlan SÖZÜTEK Telefon, Faks (216) 463 03 43, (216) 368 74 16 e-mail Adresi ajlan.sozutek@finansemeklilik.com.tr Atanma Tarihi 17 Temmuz 2007 Genel Müdür Yardımcıları Aşkın DÜŞÜNDERE, Tülay AKOVA, Ayfer SALTAN Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi 11 Nisan 2008 Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri GROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş. Üyeler Genel Müdürlük Telefon, Faks Groupama Plaza Eski Büyükdere Cad. No: 2 34398 Maslak, İSTANBUL (212) 367 67 67, (212) 367 68 68 WEB Sitesi www.groupama.com.tr Adres Toplam Sermaye Tutarı (TL) 54.874.831 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı GROUPAMA INTERNATIONAL SA %37,38 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı GROUPAMA SİGORTA A.Ş. %43,50 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı GROUPAMA INVESTMENT BOSPHORUS HOLDING A.Ş. %10,02 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı T.C. ZİRAAT BANKASI PERSONEL VAKFI %9,10 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Jean-Rene, Gerard, DE CHARETTE DE LA CONTRIE %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı TAREKS-TARIM ÜRÜNLERİ ARAÇ GEREÇ İTHALAT VE İHRACAT A.Ş. %0,00 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı M. Emin ATASAGUN %0,00 Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler Yönetim Kurulu Başkanı Pierre Paul Joseph Leon Marie Ghislain LEFEVRE Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mehmet AYDOĞDU Jean-Rene, Gerard, DE CHARETTE DE LA CONTRIE, Gérard Jean Henri Michel JOALLAND, Jean-Louis Henri Jules LAFFRAT, Alain Andre Felix BRUNET, Mümin AKYOL, Christian Louis COCHENNEC, Cüneyt GENÇ, Ali Yılmaz YILDIZ Ali Yılmaz YILDIZ Üyeler Genel Müdür Telefon, Faks (212) 367 61 02, (212) 367 61 04 e-mail Adresi y.yildiz@groupama.com.tr Atanma Tarihi 1 Ocak 2010 Murat Levent ÖZER (CFO), Anne Gabrielle Marie AYDIN (Genel Sekreter), Gündoğdu Şenol ÜNEN, Philippe Jean Daniel Antoine GIRAUDEAU, Ramazan ÜLGER 1 Ağustos 2003 Genel Müdür Yardımcıları Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu FORTIS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. Eski Büyükdere Cad. No: 209 Tekfen Tower 34394 4. Levent, İSTANBUL (212) 319 32 00, (212) 357 00 90 Mete Cad. No: 30 34437 Taksim, İSTANBUL (212) 334 70 00, (212) 292 37 00 www.fortisemeklilik.com.tr www.garantiemeklilik.com.tr 51.100.000 50.000.000 FORTIS INSURANCE INTERNATIONAL %100,00 T. GARANTİ BANKASI A.Ş. %84,91 FORTIS INSURANCE N.V. %0,00 EUREKO BV. %15,00 SYCAMORE INSURANCE 2B.V. %0,00 DİĞER %0,09 Sema AKÇA %0,00 Barend van DAM %0,00 Stefan G. L. BRAEKEVELDT Ergun ÖZEN Barend van DAM, Stefan G. L. BRAEKEVELDT, Sema AKÇA, Bary Duncan SMITH, Nazif Orhan PAMİR Barend van DAM Gökhan ERÜN Jan NİJSEN, Hayrullah Murat AKA, Muammer Cüneyt SEZGİN, Ali Fuat ERBİL, Mehmet SEZGİN, Erhan ADALI, Faruk Nafiz KARADERE Erhan ADALI (212) 319 32 00, (212) 357 00 90 (212) 334 70 15, (212) 292 38 01 Barend.Vandam@fortis.com.tr erhana@garantiemeklilik.com.tr 1 Ağustos 2007 19 Eylül 2005 Sema AKÇA, Nazif Orhan PAMİR, Mehmet Sinan ERİŞEN Cemşit TÜRKER, Ömer MERT, E. Yasemen KÖNE, Ahmet KARAMAN 26 Ağustos 2003 7 Temmuz 2003 ING EMEKLİLİK A.Ş. VAKIF EMEKLİLİK A.Ş. Arapcami Mah. Tersane Cad. No: 5 Karaköy 34420 Beyoğlu, İSTANBUL (212) 334 05 00, (212) 252 77 98 Muallim Naci Cad. No: 22 34347 Beşiktaş, İSTANBUL (212) 310 37 00, (212) 310 39 99 www.ingemeklilik.com.tr www.vakifemeklilik.com.tr 45.000.000 26.500.000 ING CONTINENTAL EUROPE HOLDINGS B.V. %99,99 T. VAKIFLAR BANKASI T.A.O %53,90 DİĞER %0,01 (ING Verzekeringen Intertrust II BV- ING GÜNEŞ SİGORTA A.Ş. %37,00 Verzekeringen Intertrust III BV- ING Verzekeringen Intertrust IV VAKIF YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. %8,00 BV- ING Verzekeringen Intertrust V BV) VAKIFBANK PERSONELİ ÖZEL SOSYAL GÜVENLİK HİZMETLERİ VAKFI %1,00 DİĞER %0,10 Violeta CIUREL Yusuf BEYAZIT John Thomas McCARTHY M. İlker AYCI Reigt Hein KLIPHUIS, Tankut Taner ÇELİK, Bram BOON, Jonkheer Floris Ferdinand Van SPENGLER Feyzi ÖZCAN, Ramazan GÜNDÜZ, Recep ÖZEL, Yusuf YEŞİLIRMAK Jonkheer Floris Ferdinand Van SPENGLER (Genel Müdür Vekili) Yusuf YEŞİLIRMAK (212) 334 05 01, (212) 251 31 62 (212) 310 37 37, (212) 310 39 99 fvanspengler@ingemeklilik.com.tr yyusuf@vakifemeklilik.com.tr 3 Eylül 2009 1 Kasım 2004 İhsan ÇEVİK, Süleyman Sarper EVREN 7 Temmuz 2003 Tamer MERT, Onur AVCI, Fahrettin BAYRAKTAR 1 Ağustos 2003 95 96 Bireysel Emeklilik Sistemi 2009 Gelişim Raporu EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ALMANAĞI Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri Genel Müdürlük YAPI KREDİ EMEKLİLİK A.Ş. Telefon, Faks Yapı Kredi Plaza A Blok Büyükdere Cad. 34330 Levent, İSTANBUL (212) 336 76 00, (212) 336 79 79 WEB Sitesi www.ykemeklilik.com Toplam Sermaye Tutarı (TL) 58.000.000 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı YAPI KREDİ SİGORTA A.Ş. %99,93 Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı DİĞER %0,07 Adres Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler Yönetim Kurulu Başkanı Tayfun BAYAZIT Yönetim Kurulu Başkan Vekili Genel Müdür Alessandro M. DECIO Doç. Dr. S.Giray VELİOĞLU (Murahhas Aza), H. Faik AÇIKALIN, Ahmet Fadıl ASHABOĞLU, Marco CRAVARIO, Taylan TÜRKÖLMEZ Taylan TÜRKÖLMEZ Telefon, Faks (212) 336 77 45, (212) 336 77 55 e-mail Adresi tturkolmez@ykemeklilik.com Atanma Tarihi 1 Mayıs 2009 Genel Müdür Yardımcıları Umur ÇULLU, Dr. S. Bülent ERİŞ Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi 7 Temmuz 2003 Üyeler Bu raporda yayımlanan bilgiler, kaynak gösterilmek şartıyla izinsiz olarak tekrar yayımlanabilir ancak bilgilerin ticari amaçla kullanımı EGM’nin yazılı iznine tabidir. EGM bu raporun hazırlanması sırasında kullandığı veriler ya da dış kaynaklardan temin ettiği bilgilerdeki hata ve eksikler ile basım hataları kapsamında mükellefiyet üstlenmez. Sarıkanarya Sokak No:18 Yolbulan Plaza A Blok Kat: 1 Kozyatağı/İstanbul Tel: (216) 571 66 00 Fax: (216) 571 66 01 www.egm.org.tr Sarıkanarya Sokak No:18 Yolbulan Plaza A Blok Kat: 1 Kozyatağı/İstanbul Tel: (216) 571 66 00 Fax: (216) 571 66 01 www.egm.org.tr
