DEİK BÜLTENİ DEİK - DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU Sayı : 2009 / 31. Hafta 20-26 Temmuz 2009 FAALİYETLER 1. Litvanya Büyükelçisine Nezaket Ziyareti 2. Yeni Atanan Türkiye’nin Brezilya Büyükelçisi Sn. Ersin (23 Temmuz) (23 Temmuz) Erçin ile Tanışma Toplantısı 3. Türkiye – Suriye Ortaklık Konseyi III. Dönem Toplantısı 4. ISEDAK Yıllık Konferansına Hazırlık Amacı Taşıyan ve İSEDAK Ülkeleri Arasında Ekonomik İşbirliğini Artırmayı Amaçlayan Toplantı 5. Varun Earthtech Firması ile İkili Görüşmeler 6. T.C. Enerji Bakanlığı ve DTM Yetkilileri ile Türk-Rus Kek Toplantısı Öncesi Görüşmeler 7. DEİK / Türk – Japon İş Konseyi Beyaz Eşya ve Elektronik Komitesi Toplantısı (23-24 Temmuz) (20-21 Temmuz) (23 Temmuz) (23 Temmuz) (20 Temmuz ) Varun Earthtech Firması ile İkili Görüşmeler (20 Temmuz ) DEİK/Türk–Hindistan İş Konseyi tarafından 20 Temmuz 2009 tarihinde TOBB Plaza’da Hindistanlı Varun Earthtech Firması ile bir toplantı gerçekleştirildi. Türk–Hindistan İş Konseyi Başkan Yardımcısı Erdal Alkış’ın da katıldığı toplantıda, Hindistan’ın önde gelen şirketleri arasında yer alan Varun şirketler grubunun müteahhitlik firması olan Varun Earttech Limited, DEİK üyesi 6 Türk firma ile ikili iş görüşmelerinde bulundu. Toplantı esnasında basın mensupları ile görüşen Varun Earttech Ltd. CEO’su Amanullah, bugüne kadar Hindistan’da 2,5 milyar dolarlık altyapı projesi yürüttüklerini ve Türk firmaları ile özellikle Hindistan’daki altyapı projelerine yönelik ortaklık arayışı içerisinde olduklarını belirtti. DEİK / Türk – Japon İş Konseyi Beyaz Eşya ve Elektronik Komitesi Toplantısı (23 Temmuz) www.deik.org.tr Komite Başkanı Mehmet Nane başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda İSO ve İMMİB katılımcılarına komitenin aktiviteleri ve amaçları hakkında bilgi verildi. KOBİ seviyesindeki firmaların Japonya’da muhatap bulma ve ilişkileri geliştirme konusunda toplu bir hareket desteğine ihtiyaç duyduklarının ve 28 Ekim’de gerçekleştirilmesi planlanan Türk–Japon İş Konseyi 17. Ortak Toplantısı çerçevesinde düzenlenecek elektronik sektörüne yönelik toplantıların bu doğrultuda Türkiye’deki potansiyeli Japon firmalara aktarma yönünde büyük önem arz ettiğinin altı çizildi. İMMİB Uygulama Şube Şefi Murat Alpay, Türk elektronik sektörü ve dış ticaret verilerine yönelik bir sunum gerçekleştirdi. Ekim’de ayında Japonya’da gerçekleştirilecek toplantılara katılacak Türk firmaların belirlenmesi konusunda İMMİB, TESİD ve İSO’dan destek alınmasına karar verildi. JETRO’dan Japon firmalarının Ekim ayında gerçekleştirilecek toplantılardan beklentileri ve toplantıya katılımı teşvik edici kriterlerin neler olduğuna dair bir yazı talep edilmesine karar verildi. (Burcu Müderris) 1 ISEDAK Yıllık Konferansına Hazırlık Amacı Taşıyan ve İSEDAK Ülkeleri Arasında Ekonomik İşbirliğini Artırmayı Amaçlayan Toplantı (20-21 Temmuz 2009/Cevahir Oteli/İstanbul) 20-21 Temmuz 2009 tarihlerinde Cevahir Otel’de Önümüzdeki Kasım ayında İstanbul’da düzenlenecek ISEDAK Yıllık Konferansı öncesi, ISEDAK Ülkeleri arasında ekonomik işbirliğini artırmak amacıyla bir takım projelerin geliştirilmesi amacıyla PG Danışmanlık ve İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik, Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi(SESRIC) tarafından bir toplantı düzenlendi. Toplantıdan çıkan öneriler ISEDAK Gözlemci Komitesi’ne sunulacaktır. Bu çerçevede, söz konusu toplantıda, Malezya’da olduğu gibi İstanbul’da iş, hukuk ve uluslararası ilişkiler alanlarını kapsayan bir üniversite kurulması ve bu üniversiteye ISEDAK ülkelerinden öğrenci kabul edilmesi, petrol üreten ISEDAK üyelerinden daha fakir olan üye ülkelere finansman temini, “Venture Capital” oluşturulması, üye ülkeler arasında turizm ilişkilerinin geliştirilmesi amacıyla üye ülke vatandaşları öğrenci ve işadamlarından vizenin kaldırılması, başta IT, tarım, sanayi gibi öncelikli sektörlerde gelişmiş üye ülkelerin bu sektörlerde daha az gelişmiş üye ülkelere eğitim programları düzenlenmesi önerileri çıktı. (Suzan Cailliau) Türkiye – Suriye Ortaklık Konseyi III. Dönem Toplantısı (23-24 Temmuz 2009/İstanbul) Türkiye-Suriye Ortaklık Konseyi III. Dönem Toplantısı, 23-24 Temmuz 2009 tarihlerinde Devlet Bakanı Zafer Çağlayan ve Suriye Ekonomi ve Ticaret Bakanı Amir Husni Lutfi başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantıda, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi yönünde iki ülke devlet yetkililerinin iradeleri ile bir çok sorunun çözüldüğü, ilişkilerin gelişmeye devam ettiği her iki bakan tarafından dile getirildi. Bakan zafer Çağlayan, 8 Ağustos 2009 tarihi itibariyle Türkiye’den Suriye’ye elektrik ihracatının başlayacağını, TPAO’nun Suriye’de petrol ve doğal gaz araştırması ve çıkarılması yönünde önemli adımlar attığını, Türk inşaat firmalarının bazı önemli ihalelerde yer aldığını dile getirdi. Suriye tarafı, ithalatlarda uygulanan yerel yönetim vergisi, komisyon uygulaması, bazı tarım ürünlerinde uygulanan kısıtlama ve yasakların kaldırılacağını belirttiler. DEİK/Türk-Suriye İş Konseyi tarafından 2010 yılı ilk çeyreğinde “Türk-Suriye Ekonomi Forumu” ve SAC Başbakan Yardımcısı Abdullah Dardari’nin önümüzdeki Kasım ayında Türkiye’ye gerçekleştireceği ziyaret vesilesiyle İşadamları Toplantısı düzenlenmesi İş Konseyi Başkanı Ruhsar Pekcan tarafından dile getirildi. (Suzan Cailliau) Yeni Atanan Türkiye’nin Brezilya Büyükelçisi Sn. Ersin Erçin ile Tanışma Toplantısı, 23 Temmuz 2009, İstanbul Katılımcılar: Büyükelçi Ersin Erçin, Aykut Eken (Başkan, DEİK/Türk-Brezilya İş Konseyi), Varol Dereli (Başkan, DEİK/Türk-Meksika İş Konseyi), Faruk Bil (Başkan Yardımcısı, DEİK/Türk-Meksika İş Konseyi), Alkım Yıldız (Ticaret Müdürü, Sadia), Erdem Üney (Yönetici Ortak, As İstanbul Dış Tic. ve Dan. Ltd. Şti.), Ertuğrul Karaoğlu (CEO, Intra Uluslararası Seyahat ve Turizm A.Ş.), Işıl Kuru (Genel Müdür, Türk Mücevhercileri Birliği), Marcio Lima (Bölge Müdürü, Sadia), Münir Üçkardeş (Başkan, Değerli Maden ve Mücevherat İhracatçıları Birliği & İSTOR Kuyumculuk), Nigan Öztek (Dış Ticaret Direktörü, Doruk Una Değer Katma Gıda San. ve Tic. A.Ş.), Selin Ruso (Yönetici, Akbank, Uluslararası Bankacılık İş Birimi), Efvani Aybike Koç (İş Konseyi Koordinatör. Yrd. DEİK/Amerika Bölge Koordinatörlüğü), Hale Arifağaoğlu) 2 DEİK / Türk-Brezilya İş Konseyi, Brezilya Federatif Cumhuriyeti nezdinde yeni atanan Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Sn. Ersin Erçin ile DEİK üyelerinin görüş alışverişinde bulunabilmeleri amacıyla 23 Temmuz 2009 Perşembe günü, TOBB Plaza’da bir tanışma toplantısı düzenlendi. İş Konseyi Başkanı Aykut Eken, katılımcılara teşekkür ederek, açılış konuşmasını yaptı ve sözü Büyükelçi Erçin’e verdi. Büyükelçi Ersin Erçin yeni göreve atanmaktan memnuniyet duyduğunu ve büyük ticaret potansiyeli taşıyan Brezilya ile Türkiye arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi için çaba sarf edeceğini ifade etti. Ersin Erçin’in konuşmasının ardından katılımcılar kendilerini tanıtarak, Brezilya Türk Büyükelçiliği’nin gündeme almasının faydalı olduğunu düşündükleri konuları Büyükelçi’nin bilgisine sundular. Ekonomik faaliyetlerin yanı sıra kültürel etkinliklere de önem verdiklerini kaydeden Büyükelçi, ikili ilişkilerin her yönden geliştirilmesi için çalışmaya hazır olduğunu ve kendisinin ulaşılabilir bir Büyükelçi olabileceğini aktardı. Büyükelçiye, DEİK/Türk-Brezilya İş Konseyi’nin kuruluşunu ve faaliyetlerini anlatan bir dosya sunuldu. Litvanya Büyükleçisine Nezaket Ziyareti (23 Temmuz) DEİK Ankara Temsilcisi Senem Yavaş, Litvanya’nın Ankara Büyükelçisi Darius Pranckevicyus’a Büyükelçilik makamında 23 Temmuz 2009 tarihinde ziyaret etmiş, ve İş Konseyi çalışmaları kapsamında işbirliği imkanlarını görüşmüştür. Sayın Büyükelçi, 28-29 Eylül 2009 tarihinde Türkiye’yi ziyaret edecek olan Dışişleri Bakan Yardımcısı Sayın Asta Skaisgirytė Liauškienė’ne bir işadamları heyetini eşlik etmesinin beklendiği ve bu kapsamda da DEİK ile işbirliği içinde “Türk-Litvanya” İş Forumu’nun düzenlenmesinden memnuniyet duyacağını ifade etmiştir. Büyükelçi ayrıca, anılan ziyaret ile eşzamanlı olarak Ankara’da DTM evsahipliğinde “TürkiyeLitvanya Ekonomi ve Ticaret Ortaklık Komitesi” Toplantısı ve imza töreninin gerçekleşeceğini belirtmiştir. Sayın Büyükelçi, Viking Treni Taşıma Hattı’nın Türk işadamlarına tanıtımı konusunda, planlamalar yapılırken, Litvanya Ulaştırma Bakanı’nın 27 Eylül–1 Ekim 2009 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilecek olan 10.Uluslararası Ulaştırma Şurası’na katılacağının ve söz konusu Şura’da proje tanıtımın yapılmasının kararlaştırıldığını ifade etmiştir. Sayın Büyükelçi, DEİK ile söz konusu toplantılar çerçevesinde yakın temasta olacaklarını ifade ettiler. Ziyaret sırasında Sn. Büyükelçi’ye DEİK’in yayınlamış olduğu dergi, kitapçık ve raporlar takdim edilmiştir. T.C. Enerji Bakanlığı ve DTM Yetkilileri ile Türk-Rus Kek Toplantısı Öncesi Görüşmeler (23 Temmuz) DEİK Avrasya Bölge Koordinatörü Serdar Arıkan 4 - 5 Ağustos 2009 tarihleri arasında yapılması planlanan Türk-Rus KEK Toplantısı öncesi bilgi ve görüş alışverişinde bulunmak üzere 23 Temmuz 2009 tarihinde T.C. Enerji Bakanlığı Dış İlişkiler Daire Başkanı Çiğdem Hatunoğlu ve DTM Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Genel Müdür 3 Yardımcısı Bahri Can Çalıcıoğlu ve Daire Başkanı Atakan Özdemir ile Ankara’da görüştü. Ç.Hatunoğlu görüşmede Türk-Rus KEK Toplantısı için 8 çalışma grubu oluşturulduğunu, KEK Toplantısının 4 – 5 Ağustos 2009 tarihleri arasında yapılmasının KEK Eşbaşkanları Başbakan Yardımcısı Sn. Seçin ve Enerji Bakanımız Sn.Yıldız tarafından 21 Temmuz’da Ankara’da yapılan görüşmede şifahi olarak dile getirildiğini, ancak henüz Rusya tarafından bu tarihler resmi olarak teyit edilmediğini, yapılacak KEK Toplantısında birden fazla protokol imzalanması planlandığını, enerji ile ilgili protokolü ise iki ülke Başbakanları imzalayacaklarını, Üzerinde çalışılan Türk-Rus KEK Enerji Protokolünde özel sektörü doğrudan ilgilendiren ve Türkiye sınırları içerisinde Türk ve Rus firmalarının ortak faaliyet göstermelerinin beklendiği 1) Doğal Gaz Depolama; 2) Doğal Gaz Çevrim Santrallerinin Tesisi; 3) Gübre Üretimi olarak üç alanın mevcut olduğunu ve bu alanlarda proje geliştirmek için Türk müteşebbisler ve yatırımcıların Rus muadil firmalarıyla temasa geçmeleri gerektiğini bildirdi. DTM’den A.Özdemir ve B.Çalıcıoğlu görüşmede Rus tarafından kendilerine henüz bir KEK Protokol taslağı iletilmemiş olduğunu, Türk-Rus KEK Toplantısının 3 Ağustos 2009 tarihinde de başlayıp 6 Ağustos’a kadar sürebileceğini, Rus tarafının, gümrük geçişlerinde Türk mallarına tam tespit uygulanması, Türk TIR’larına yeterli sayıda geçiş belgesi tahsisi, beyaz et ihracatında kısıtlamaların kaldırılması, taze sebze ve meyve ihracatında laboratuar bazında yapıcı işbirliği yapılması gibi sorunların olduğu alanları KEK Toplantısı gündemine taşımayı pek tercih etmediğini, daha çok enerji alanında işbirliğine ağırlık verme arzusunda olduklarını, Türk tarafı olarak, Rus gümrüklerinde Türk mallarına yönelik tam tespit uygulaması ve buna bağlı olarak yaşanan çok uzun süreli gecikmelere ve bunun yol açtığı ihracatta % 60’lara varan düşüşe derhal son verilmesi ve Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH) Protokolünün uygulanması önündeki sorunların ancak bu adımdan sonra tartışılması gerektiğini. BGH ile ilgili Türk kamuoyuna da yansıyan spekülasyonların ve mevcut olumsuz durumun bir an önce giderilmesi için gerekli tüm önlemelerin alınması ve Rusların bu haksız ve tarife dışı engel yaratan uygulamasına karşı gerek kamu gerekse de özel sektör olarak sarsılmaz bir ortak bir duruş sergilemek gerektiğini, Türk TIR’larına verilen geçiş belgesi sayısının tek taraflı olarak düşürülmesi ve ardından da mevcut sistemin dondurularak yeni ve Türkiye’nin aleyhine bir sistem yaratılmasına yönelik girişimlere Rus tarafınca son verilmesi için gerekli tepki ve müdahalelerde bulunulması gerektiğini ifade etti. S.Arıkan tarafından her iki kurumun yetkililerine de İş Konseylerinin önümüzdeki dönem yapmayı planladıkları etkinlikler hakkında bilgi verildi. Özellikle Türk-Rus İş Konseyi’nin enerji, finans gibi somut sektörlerde işbirliğini arttırıcı etkinlikler hazırladığı, 2010 yılının ilk çeyreğinde “Türk-Rus Enerji İşbirliği Konferansı”nın yapılmasının planlandığı iletildi. Enerji Bakanlığımıza, özel sektörün bahsi geçen her üç alanda da Ruslarla ortak proje üretmeye prensip olarak hazır olduğu ancak uygun Rus partner belirlenebilmesi için Rus tarafının firma listesi önermesinin yararlı olacağı ifade edildi. * * * 4 Toplantı Tarihi TEMMUZ 27 Temmuz 27 Temmuz 28 Temmuz 28 Temmuz 28 Temmuz 29 Temmuz 29 Temmuz 29 Temmuz DEİK 2009 ÇALIŞMA TAKVİMİ (27 Temmuz -02 Ağustos 2009) Etkinlik Pekin Yabancı Yatırımcı İşletmeler Birliği ile Toplantı Bahreyn Krallığı Ankara Büyükelçisi ile Toplantı Türk-Libya İş Konseyi Ortak Toplantısı Türk-Bulgar İş Konseyi Yürütme Kurulu Toplantısı Bulgaristan Başkonsolosu ile Çalışma Yemeği ABD Büyükelçiliği Ticaret Müsteşar Yardımcısı Thomas Bruns ile Toplantı Almanya İstanbul Başkonsolos Yardımcısı ile Çalışma Yemeği DEİK Denetim Kurulu Toplantısı Yeri TOBB Plaza TOBB Plaza TOBB Plaza TOBB Plaza TOBB Plaza TOBB Plaza Konyalı Restaurant TOBB Plaza 5