AIDS / HIV HASTALIĞI Bulaşma Yolları / Korunma Yolları Dünya’da ve Türkiye’de HIV/AIDS Bağışıklık Sistemi Nedir? Vücudumuzun savunma sitemidir. Hücre, doku ve organlardan oluşan bir ağdır. Vücudumuza giren bakteriler, mikroplar, virüsler, toksinler ve parazitlerle savaşır. HIV Nedir? Human Immunodeficieny Virus (İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü) İnsanların bağışıklık (savunma) sistemine yerleşerek, kişilerin hastalıklara karşı savunma gücünü zayıflatan bir virüstür. AIDS ilk olarak 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde keşfedilmiştir HIV Pozitiflik Nedir? Kanında HIV virüsü bulunan kişilere HIV (+) denir. Bu kişilerin kanında aynı zamanda antikor da bulunmaktadır. AIDS Nedir? Acquired Immune Deficiency Syndrome (Kazanılmış İnsan Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) HIV virüsü yanında birçok başka hastalığın da eklendiği bir hastalıklar bütünüdür. AIDS Nedir? • HIV; girdiği vücudun, mikroplara karşı koyma yeteneğini sağlayan doğal savunma sistemini etkileyip, sistemi çalışamaz hale getirir. • Böylelikle basit bir enfeksiyon bile ölümcül hale gelir. • HIV bulaştıktan sonra AİDS ile ilgili hastalık belirtileri 3 ay ile 15 yıl arasında, hatta daha uzun süre sonra bile ortaya çıkabilmektedir. • AIDS, HIV enfeksiyonunun son safhasıdır. • Bebek, çocuk, genç, erişkin, yaşlı, herkes HIV enfeksiyonuna yakalanabilir. • Henüz tam iyileşmeyi sağlayacak tedavisi ve aşısı bulunamamıştır. • İlaç tedavisi ile hastanın günlük yaşamını devam ettirebilmesi sağlanmaya çalışılmaktadır, ancak bu ilaçlar yaşam boyu kullanılmalıdır. Belirtileri Nelerdir? *Sebebi açıklanamayan aşırı yorgunluk *Lenf bezlerinde büyümeler *Ağız ve deride tekrarlayan uçuk *Nedeni bilinmeyen uzun süreli ateş *Gece terlemesi *Sebebi açıklamayan kilo kaybı *Uzun süreli ishal *Uzun süren öksürük *Öksürükle birlikte oluşan nefes darlığı *Eklem yerlerinde ve kaslarda ağrı *Sık enfeksiyona yakalanmak HIV Nasıl Bulaşır? • HIV enfeksiyonu en sık korunmasız cinsel ilişki ile bulaşır. • Virüsü taşıyan kişilerden alınmış kan ve kan ürünlerinin bir başka kişiye verilmesi yolu ile de hastalık bulaşabilmektedir. HIV Nasıl Bulaşır? • Kullanılmış ve dezenfekte edilmemiş cerrahi aletler, iğne, enjektör, diş hekimliği aletleri, kesici ve delici aletler (jilet, makas), dövme aletleri ve akupunktur iğneleri ile HIV bulaşabilir. • HIV virüsü taşıyan anneden bebeğine; hamileliği veya doğumu sırasında ya da emzirme yolu ile de hastalık bulaşabilir. HIV Nasıl Bulaşmaz? • • • • Dokunmak, tokalaşmak, sarılmak, Aynı yerde oturmak, aynı havayı solumak, Telefon kulaklığı, kapı tokmağı, Aynı saunayı, havuzu, banyoyu veya tuvaleti kullanmak ile HIV bulaşmaz. HIV Nasıl Bulaşmaz? • • • • Giysileri ortak kullanmak, Gözyaşı, ter ve tükürük Böcek, sinek veya arı sokması ile Evcil hayvanlar ile de HIV bulaşmaz. HIV/AIDS'li bir kişiye dokunarak veya yanında bulunarak AIDS'e yakalanmak mümkün değildir. HIV/AIDS'li kişilere yaklaşmamak ya da onları toplumdan dışlamak hem gereksiz hem de yanlış bir tutumdur. DÜNYA’DA HIV/AIDS DÜNYADA EN FAZLA HASTA GÜNEY AFRİKADA (SWAZİLAND) 2012 yılında dünyada Bir Günde 7000’den fazla kişi HIV/AIDS hastalığına yakalandı!!!! Bunların arasında •Yaklaşık 1000’i, 15 yaşından küçük çocuklar •Yaklaşık 6000’i 15 yaşından büyük erişkinler DÜNYA’DA HIV/AIDS AIDS, günümüzde dünya çapında bir salgın boyutuna ulaşmıştır. • 2012 itibarı ile 35 milyon kişi HIV mikrobuyla beraber yaşıyor. • 2012 yılı içinde –2,3 milyon kişinin HIV’e yakalandığı, –1,6 milyon kişinin AIDS nedeni ile öldüğü tahmin edilmektedir. DÜNYA’DA HIV/AIDS *Dünyada ilk AIDS vakası 1981 yılında Amerikada ortaya çıkmıştır. *1980’li yıllarda özellikle Afrika olmak üzere dünyada salgınlara neden olmuştur. *AIDS’in insanlara ilk olarak maymunların etleri için avlanması ve doğranması sırasında insanlara bulaştığı tahmin edilmektedir. TEDAVİSİ *Dünyada bugüne kadar toplam 38 milyon kişi bu hastalıktan dolayı ölmüştür. *Tedavide eskiden günde 25-30 tane ilaç kullanılması gerekirken, şu anda iki hatta tek ilaçla günlük tedavi mümkün olmaktadır. *Tedaviden kasıt virüsü ömür baskılayarak bağışıklık sistemine vermesini engellemektir. boyu zarar TEDAVİSİ *Hastalığın tedavisi çok maliyetlidir. *İlaçların aylık maliyeti 1500-2000 lirayı Hastalığın tedavisinin maliyetli olduğuna dikkati çeken Tümer, ilaçların aylık 1500-2000 bulmaktadır ve hastaların bu ilaçları liralık aylık maliyeti olduğunu ve hastanıbilaçunu ömür boyu kullanması ömür boyugerektiğini kullanması gerekmektedir. ifade etti. *Sosyal güvenlik şemsiyesi altında yer alan kişiler parasız veya çok az bir ücretle ilaçlarını alabilmektedirler. *Sosyal güvencesi yoksa heyet raporu yada Sosyal Yardımlaşma Fonu ile ilaçlarını alabilmektedirler. TÜRKİYE’DE HIV/AIDS • Ülkemizde hastalığın ilk görüldüğü 1985 yılından bu zamana kadar yaklaşık 7000 kişide HIV/AIDS hastalığı bulaşmıştır. • Son 1 yıl içerisinde 1068 kişiye hastalık bulaşmıştır. • Vakaların %72’sini erkekler oluşturmaktadır. • Enfeksiyondan en fazla etkilenen yaş grubu ise 20-49 yaş arasıdır. TÜRKİYE’DE HIV/AIDS 1200 1068 1000 Vaka Sayısı 800 726 590 600 503 400 292 157 200 0 3 1985 36 1990 87 1995 2000 2005 Yıllar 2009 2010 2011 2012 HIV’den Nasıl Korunuruz? *HIV önlenebilir bir hastalıktır. *Hijyen kurallarına dikkat etmeliyiz. *Başkalarının kullanılmış olduğu iğne, enjektör, jilet ve tıraş bıçaklarına dokunmamalıyız. *Kulak delme ve dövme uygulanan yerlerin hijyen kurallarına uygun ve temiz olmasına dikkat etmeliyiz… HIV’den Nasıl Korunuruz? *Başkaları tarafından kullanılmış olan ustura, tırnak makası, manikür, pedikür aletlerini, dezenfekte edilmeden tekrar kullanmamak *Cinsel yolla bulaştan korunma (eşe sadık kalma, tek eşlilik) *Kondom kullanmak *Anne ve baba HIV konusunda bilinçli olmak *HIV taşıyıcısı kadın hamile ise anne ve bebeğe belli zamanlarda tedavi başlamak *Doğumdan sonra emzirmemek. HIV İLE YAŞAM *HIV ile yaşayan insanlar virüsten çok toplumun önyargısıyla uğraşmaktadır. *Toplum desteğine çok ihtiyaç vardır. *Sinemada, tiyatroda sosyal ilişkilerle bulaşması mümkün değildir. *Dayanışma içinde olmak gerekir. Unutmayalım ki bu hastalığa bir gün kendimiz veya yakınlarımızdan birisi de yakalanabilir.!!! AIDS hastalarını dışlamayalım, destek olalım. Soru: Birçok dünya ülkesinde HIV AIDS hastalığı azalmakta iken bizim ülkemizde niçin korkutucu bir şekilde artmaktadır? Sözünde Dur ! AIDS’i Durdur !