1. Finansal Risk Yönetiminde Kullanılan Araçlar

advertisement
1. Finansal Risk Yönetiminde Kullanılan Araçlar
Bu notlar dahşilinde, bir firmanın maruz kalabileceği risk türlerini kısaca
belirttikten sonra bu risklerle baş etmekte yani hedging yapmakta kullanılabilecek
araçlar anlatılacaktır. Finansal risk yönetimi için kullanılan dört temel araçtan söz
edilebilir:

Vadeli İşlemler (Forwards)

Vadeli Kontratlar (Futures)

Opsiyon Antlaşmaları

Swapler
1.1 Vadeli İşlemler (Forwards)
Genel anlamında bir vadeli işlem, belli bir fiyattan ve gelecekteki belirli bir tarihte
taraflardan birinin bir mal ya da ürünü alması, diğerinin de bu mal ya da satması
esasına dayalı bir antlaşmadır [14]. Normal olarak vadeli işlemler 30,60,90,180 veya
360 gün gibi standart vadelere sahiptirler fakat satın alanın istekleri doğrultusunda da
sözleşmeler şekillendirilebilir. Bu durumda bir kaç günden bir kaç yıla kadar değişik
vade süreli antlaşmalar ortaya çıkabilir. Sözleşmenin tarafları hedge yapan kurum
veya kimseler, spekülâtörler, arbitrajcılar olabilirken, antlaşmalar genelde döviz kuru
veya faiz oranları üzerinden olmaktadır.
1.1.1 Vadeli Döviz İşlemleri
Bir banka ile müşteri arasındaki (bu müşteri diğer bir banka da olabilir) vadeli
döviz işlemi, belirli bir miktar dövizi, sözleşmenin imzalandığı tarihte belirlenen
döviz kur paritesi üzerinden ileride belirlenmiş bir tarihte bozdurma anlaşmasıdır.
Önceden belirlenmiş sabit döviz kura (vadeli orana) göre bir sözleşmenin ıskontolu
mu yoksa primli mi olduğuna karar verilebilir. Eğer sözleşmenin gerçekleşeceği
tarihte piyasadaki o anki kur sözleşmede yazılı değerden fazla ise sözleşme primli,
eğer düşük ise sözleşme ıskontolu olarak atfedilir.
1
Örneğin, bir Türk firmasının bir İngiliz firmasından tekstil aldığını ve 1
milyon poundluk ödemeyi 90 gün sonra yapacağı ve bugünkü döviz kuruna göre 1
poundun 1,700,000 TL olduğu varsayalım. 90 günlük zaman zarfında İngiliz poundun
Türk lirası karşısında değer kazanacağı endişesi ithalatçı firmayı bir takım stratejiler
uygulamaya yöneltecektir. Bu belirsizlik firmayı döviz kur riskini hedge edebilmek
için bir banka ile vadeli döviz sözleşmesi yapmaya yöneltebilir. Banka ile yapılan
sözleşme çerçevesinde 90 gün sonra 1,720,000 TL’ye karşılık 1 pound almayı kabul
eden ithalatçı firma 90 gün sonra döviz kurunun ne olabileceği konusundaki
endişelerinde sıyrılmış olacaktır. 90 gün sonra 1,720,000,000,000 TL’yi bankaya
götürüp karşılığında 1 milyon pound alan firma böylelikle riskten kaçınmış olacaktır.
90 gün sonraki döviz kurunun 1,720,000 TL/£’dan fazla olması durumunda karlı bir
antlaşma, düşük olması durumunda ise zarar ettiği bir anlaşma yapmış olacaktır. Fakat
bu noktada firmanın kar veya zarar etmesinden ziyade mevcut durumdaki belirsizliğin
engellenmesi esastır ki bu hedging mantığının temelidir.
1.1.2 Vadeli Faiz İşlemleri
Vadeli faiz işlemi iki taraf arasındaki gelecekteki bir tarih için faiz oranlarının
sabitlenmesidir. Antlaşma kavramsal borçlanma veya borç alma üzerine kurulur ve bir
taraf belli bir faiz oranına göre telafi edici bir ödeme üzerine taahhütte bulunur.
Teknik olarak, vadeli faiz işlemi, borç enstrümanının gelecekteki bir satışını içerir
ve şu boyutları vardır: (1) gelecekte teslim edilecek gerçek borcun tanımlanması, (2)
borcun miktarı, (3) teslim anındaki borç üzerindeki fiyat (faiz oranı) ve (4) teslimatın
gerçekleşeceği tarih. Vadeli işlem yapan bir çok uluslu firma, gelecekteki fiyatı
sabitleyerek faiz değişimlerinden kaynaklanacak fiyat değişim riskini elimine etmiş
olacaktır. Sonuç itibariyle vadeli faiz işlemleri şirket yöneticilerine faiz riski
karşısında mücadele fırsatı vermiş olmaktadır.
Diğer taraftan, yararlarına karşın vadeli işlemler kullanımlarını kısıtlayan önemli
bir probleme sahiptirler. Problem vadeli işlemlerin ödenmeme riski mevcudiyetidir.
Bu nedenle antlaşmaya konu olan her iki tarafta birbirlerinin finansal yapısının
sağlamlığını ve sözleşme sadakatini kontrol etmelidirler. Aksi taktirde bu maliyeti
2
yükselten ödenmeme riski vadeli faiz sözleşmelerinin önünde en büyük engel olarak
yer alacaktır.
1.2 Vadeli Kontratlar (Futures)
Vadeli kontratlar tarafların gelecekte belirli bir tarihte belirli bir miktar şeyi,
teslim etme esasına dayanır. Sözleşmenin satıcısı belirli miktar şeyi belirli bir gün
ödemeyi, alıcı tarafta bu şeyi almayı taahhüt eder. Gerçek uygulamada son teslimat
pek gerçekleşmez. Piyasanın likitidesine göre sözleşmeler sözleşme sonu bitmeden
iptal edilirler.[10]
Vadeli kontratların birçok uygulama alanı vardır. Ürünler veya mallar için (keçi,
kütük, pamuk vb.), döviz için, faiz işleyen mevduatlar için ve altın için vadeli kontrat
yapılabilir. Bir çok vadeli kontrat içinden en sık kullanılan ve piyasası gelişmiş olan
döviz ve faiz vadeli kontratları üzerinde biraz daha detaylı durulacaktır.
4.2.1 Döviz Vadeli Kontratları
Bir döviz vadeli kontratı, kur sözleşmesi olup belli bir miktar dövizi sabit bir
zaman, yer ve fiyattan gelecek bir tarihteki teslimatı şeklinde gerçekleşir.
Döviz vadeli kontratları diğer vadeli kontratlarda olduğu gibi bazı sözleşmesel
kıstasları olan antlaşmalardır ve üzerinde işlem yapılan döviz kurlarına göre
belirlenmiş bazı kurallara sahiptirler. Amerika Birleşik Devletleri’nde döviz vadeli
kontratları için en önemli piyasa olan Chicago’nun Uluslararası Para Piyasası’nda bu
konudaki bazı değerler aşağıdaki gibidir. Bu değerlerin bazıları ülkelere ve piyasalara
göre değişiklik gösterse de döviz vadeli kontratları hakkında verdiği genel bilgiyle
konunun kavranması yolunda ışık tutacaktır: [6]

Belirli bir büyüklükte sözleşeme: Bir Alman markı sözleşmesi 125,000 DM
içindir. Sonuçta 125,000 DM’ın katları şeklinde işlem yapılabilir, ara değerler
için işlem mümkün değildir.
3

Döviz kurlarını belirtmek için standart metot uygulaması: Amerikan Terimleri
kullanılır, yani ifadeler döviz kuru biriminin dolar karşılığı olarak ifade edilir
(örneğin: 1,115,000 TL/$).

Standart Vade Günü: Sözleşmelerin vadesi Ocak, Mart, Nisan, Haziran,
Temmuz, Eylül, Ekim ve Aralık aylarının üçüncü Çarşambası sona erer. Fakat
her döviz kuru için belirtilen vadeler mevcut değildir.

Belirlenmiş son işlem günü: Sözleşmeler vade sonu günü olan Çarşamba’dan
iki iş günü öncesine kadar işlem görürler. Bu nedenle tatiller araya girmezse
son işlem günü vade sonundan önceki Pazartesidir.

İlk ödeme: Satın alan taraf belli bir miktar depozitoyu giriş payı olarak
yatırmalıdır. Buna ilaveten bakım payı da istenir. Sözleşmenin değeri piyasaya
günlük olarak bağlanmıştır, değerdeki her değişim günlük nakit olarak ödenir.
Ödenen bu paraya değişim payı denir.

Gerçekleştirilme: Future anlaşmalarının sadece %5’lik bir kısmı gerçekten
fiziksel olarak vade sonunda likitleştirilir. Genelde alıcı ve satıcılar vade
gelmeden önce alış yapacaklarsa satış, satış yapacaklarsa alış yaparak ters
pozisyon alarak orijinal pozisyonlarını denkleştirirler. Tam bir alış/satış veya
satış/alış işlemi “tam tur” olarak adlandırılır.

Komisyon: Müşteriler brokarlara tam tur yapmaları için belli bir komisyon
öderler.

Takasbank ve karşı taraf: Tüm anlaşmalar, iki taraf arasından ziyade, müşteri
ile döviz takas bankı arasında gerçekleşir. Sonuçta, hiçbir müşteri diğer tarafın
sözleşmeyi ödememesi gibi bir tehdide maruz kalmamaktadır.
4.2.2 Faiz Vadeli Kontratları
Faiz vadeli kontratları fiyatı faiz oranlarının seviyesine bağlı olan varlık üzerine
yapılmış vadeli kontratlardır. Döviz vadeli kontratlarıyla aynı mantık ve mekanik
silsilesi şeklinde tezahür ederler. Firmanın finansal yapısını olumsuz yönde
etkileyebilecek gelecekteki faiz oranları değişiminin meydana getireceği riski hedge
etmek için kullanılırlar.
4
Vadeli kontratlar günümüzde önemli bir rol oynamaktadırlar. Finansal futures
olmadan yatırımcıların varlık-nakit piyasasının değerini etkileyeceğini umdukları yeni
bilgiler elde ettiklerinde portföy pozisyonlarını değiştirebilecekleri tek bir işlem yeri
olacaktı.
Future piyasası yeni bir bilgi alındığında bir varlık üzerindeki risk maruziyetini
değiştirecek alternatif bir piyasa olara yatırımcılara hizmet etmektedir. Ama ortada bir
sorun vardır nakit piyasasına mı yoksa future piyasasına bir yatırımcı yönelmelidir?
Cevap oldukça basittir: amaca ulaşmada en etkin olanı. Bu değerlendirmede vadeli
kontratların avantajlı olduğu noktalar şunlardır:likitide, ticari masraflar, vergiler ve
borçlanma avantajları.
Vadeli sözleşmelerle vadeli kontratlar sıklıkça karıştırılan kavramlardır. Temelde
aynı amaca hizmet etseler ve aynı mantıkla oluşturulsalar da işletimsel olarak birçok
farklılıkları mevzu bahistir. Bu karmaşıklığı ortadan kaldırmak için aşağıda verilen
tablo aydınlatıcı olacaktır:
Özellikleri
Future Sözleşmeleri
Vadeli Sözleşmeler
Sözleşme büyüklüğü
Her bir döviz kuru için İstenilen büyüklükte
standartlaştırılmış sözleşmeler
Vade
En uzunu genelde 1 yıldan az Bir yıla kadar (bazen daha fazla
olan sabit vadeler
süreli) vadeler
Yer
Organize döviz zemini üzerinde İşlem bireylerle bankalar ya da
işlem yapılır
bankalar arası olur
Fiyatlandırma
Açık arttırma süreciyle
İlk Ödeme
Piyasa değerine sabitlenmiş ilk Bariz bir ilk ödeme olmamakla
pay
birlikte
bankalar
talepleri
Fiyatlar alış satış kotalarına göre
çerçevesinde olabilmekte
Gerçekleştirme
Genelde vade sonu beklenmez Karşılayıcı pozisyon mümkünse de
ve pozisyonu dengeleyici karşı sözleşme gerçekleştirilir.
alım veya satımlar yapılır
Komisyon
Tek bir komisyon hem alış hem Perakendeci müşteri tarafında
de sonraki satışı karşılar
sağlanan alış-satış farkından doğan
komisyondur
5
İşlem Saatleri
Geleneksel
olarak
döviz Banka global ağı sayesinde günde
saatlerinde işlem yapılırdır, fakat 24 saat görüşme yapılır
birçok döviz türü şu anda günde
24 işlem görüyor
Taraflar
Piyasa yapısının açık arttırma Taraflar sözleşme maddelerini
esasına dayanmasından dolayı belirlerken yüzyüzedirler
birbirlerini tanımazlar
Likitide
Likittir fakat toplam satış hacmi Likittir ve toplam satış hacminde
ve değerinde rölatif olarak azdır future sözleşmelerine kıyasla
rölatif olar büyüktür
1.3 Opsiyon Sözleşmeleri
Buraya kadar anlatılan vadeli sözleşmeler ve future sözleşmeleri işletimsel
profilleri açısından benzerlik gösteriyordu. İki araçta da bugünden gelecekteki bir
zamandaki bir değerin sabitlenmesi esası vardı. Opsiyonlar diğer araçlardan farklı bir
yaklaşımda risk yönetimine hizmet ederler. Finansal çevrelerinin odaklandığı bir araç
olan opsiyonlar, birçok özelliğe sahiptirler. Temelde, opsiyonlar sermaye, faiz oranı,
döviz ve mallar için hem nakit hem de future piyasaları için geniş esneklilik ve
karmaşık finansal pozisyonların oluşturulabilmesini sağlar.
Bir
döviz
opsiyonu,
opsiyon
alıcısına
belirlenen
süre
sonuna
kadar
(gerçekleştirilme günü) belli bir miktar dövizi belli bir kurdan alma ve ya satma
hakkını (zorunluluğunu değil) veren bir sözleşmedir. Bir opsiyon sözleşmesi almak
bir konsere bilet almaya benzetilebilir. Satın alan kişinin bilet için ödediği paradan
başka bir riski yoktur. Benzer şekilde bir opsiyon alıcısının da opsiyon almak için
ödediği paradan ziyade bir kaybı yoktur. Eğer bileti alan kişi konsere gitmekten
vazgeçerse, bu konsere gitmek isteyen bir kişiye biletini satabilir, aynı opsiyonlarda
olduğu gibi. Opsiyon sözleşmelerinin kendine özgü terminolojileri vardır:

İki opsiyon türü vardır: alış ve satış. Alış opsiyonu döviz alma hakkını, satış
opsiyonu döviz satma hakkını kullanıcıya verir.
6

Opsiyonu alan kişi opsiyon sahibi, satan kişi ise üstlenici veya garantör olarak
nitelendirilir.

Her opsiyonun üç elemanı vardır: (1) gerçekleştirme fiyatı; döviz kurunun
alınıp satılabileceği kur değeri, (2) prim; opsiyonun kendi değeri, fiyatı veya
maliyeti, ve (3) piyasadaki gerçek spot döviz kuru değeri.

Amerikan opsiyonları sahiplerine anlaşma gününden vade sonuna kadar her
hangi bir zamanda gerçekleştirme hakkını verirken, Avrupa’daki opsiyonlar
sadece vade sonunda gerçekleştirilebilirler.

Prim veya opsiyon fiyatı opsiyonun maliyetidir ve genellikle avans olarak
satın alan tarafından satıcıya ödenir. Tezgah üstü piyasada (opsiyonlar
bankalar tarafında sunulur) primler işlem fiyatının belirli bir yüzdesi
şeklindedir. Primler yerli para biriminin yabancı para birimine oranı şeklinde
ifade edilir (Türk lirası opsiyonu için TL/$ gibi).

Eğer bir opsiyonun gerçekleşme değeri spot değerle aynıysa döviz parada
olarak nitelenir, eğer opsiyon (ödenen prim hariç) gerçekleştirildiğinde karlı
ise para içinde, gerçekleştirildiğinde zararda ise paranın dışında olarak
nitelendirilir.
Hem tanımları daha rahat kavratabilmek hem de olayın işleyişini canlandırmak
için pirimi $0.005/DM olan Alman Markı alış opsiyonun alan ve üstlenen taraflarını
kar ve zarar durumları aşağıdaki şekillerde (şekil 1 ve 2) örneklendirilmiştir [6]:
Kar (US senti/DM)
+1.00
Paranın Dışında
Paranın İçinde
Parada
Sınırsız kar
+0.50
0.00
57.5
-0.50
Sınırlı zarar
58.0
58.5
59.0
59.5
Kırılma
noktası
-1.00
Gerçekleşme Fiyatı
Zarar
7
Döviz kurunun spot
değeri
(US senti/DM)
Şekil 1. Satın alma opsiyonun satın alıcısının kar ve zarar durumu
Kar (US senti/DM)
Paranın Dışında
Paranın İçinde
Parada
+1.00
+0.50
Kırılma
noktası
Sınırlı kar
0.00
57.5
58.0
58.5
59.0
59.5
Döviz kurunun spot
değeri
(US senti/DM)
Sınırsız zarar
-0.50
-1.00
Gerçekleşme Fiyatı
Zarar
Şekil 2. Bir alış opsiyonun üstleneninin kar ve zarar durumu
Yukarıda bahsedilen kavramlar ve tanımlamalar üstlenilen faize bağlı olan bir
para piyasası enstrümanı olan faiz opsiyonları için de geçerlidir ve temelde işin
mekaniği döviz opsiyonlarıyla aynıdır.
Opsiyonlar günümüzde son derce popüler olsalar da avantajlı ve dezavantajlı
oldukları noktalar tartışıla gelmektedir. Aşağıdaki opsiyonların bazı avantajlı ve
dezavantajlı noktalar listelenmiştir. Yatımcılar bu noktalara dikkat ederek karar verme
sürecini kolaylaştırabilirler:[5]
Avantajları:

Son derece esnek araçlardır, istenilen ödeme planları için değişik
kombinasyonlar yapılabilir.

Çoklu gerçekleşme fiyatı ve teslimat tarihleri mevcuttur.

Dinamik hedging stratejileri kullanılarak nötr risk durumları yaratılabilir.

Birçok sözleşme oldukça likittir.
8
Dezavantajları:

Primler çok değişken bir piyasada kayıp edilebilir.

Primler değişken market şartlarında artar.

Dinamik bir hedging işlem masraflar açısından bakıldığında pahalı
olabilir.

Satış pozisyonunda marjlar gerekir.

Değişken piyasalarda alış satış fiyatlarındaki farklılık açılabilir.
Opsiyonlar birçok alanda kullanılmasına rağmen yine de tereddüt edilen noktalar
mevcuttur. Bu noktaların başında ödenen primler gelmektedir. Birçok firma bu
primlerden dolayı opsiyon kullanımına sıcak bakmamaktadır. Her ne kadar çok fazla
bir ödeme gerektirmese de vadeli sözleşmelerin sunduğu cepten hiçbir para
çıkmaması felsefesi opsiyon kullanımının istenilen düzeye çıkmasına engel
olmaktadır.
Çağdaş finansal akımlar içinde sıfır primli opsiyon kullanımı için dizaynlar
yapılmış ve uygulamalar başlamıştır. Yeni geliştirilen bu ürün sayesinde
fiyatlandırmalar vadeli oranlara bağlanmış, ilk başa ödenen prim tamamen sıfırlanmış
böylece hedge yapan kişiye beklentileri doğrultusunda avantajlı konumlar alma fırsatı
yaratılmış olmaktadır.
1.4 Swapler
Vadeli sözleşmelere, vadeli kontratlara ve opsiyonlara ilaveten çokuluslu firmalar
risk yönetiminde bir başka araca daha başvurmaktadırlar. Swapler bir tarafın sahip
olduğu ödemeleri diğer bir tarafın sahip olduğu ödemelerle değiştirme işlemidir.
Kurumsal finansal yöneticiler swapleri karmaşık ve yaratıcı finans kaynakları olarak
düzenleyerek borç alma maliyetlerini ve faiz riskiyle döviz riski karşısındaki
kontrollerini
arttırmada
kullanmaktadırlar.
Deregulasyonun,
ulusal
sermaye
piyasalarının entegrasyonunun ve faiz oranları ve döviz kuru değişkenliklerinin
artmasının bir sonucu olarak yeni swap piyasaları büyüyerek artmaktadır, örneğin
1997’nin ortalarında swap kullanımı 28.7 trilyon Amerikan dolarına ulaşmıştır.[12]
9
Swap işlemleri sonucunda bir firma veya finansal kurum bir piyasada algıladığı
riski diğer bir piyasada borçlanarak dengeleyebilir. Bu nedenle de risk yönetim
araçları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Temel olarak iki çeşit swap vardır: faiz
swapleri ve döviz swapleri.
4.4.1 Faiz Swapleri
Bir faiz swapi iki taraf arasında kavramsal bir miktar faiz ödemelerini belirli bir
vadede takas etmeleridir. Buradaki kavramsal sözcüğü swapte üstlenilen teorik faizi
temsil eder. Bu nedenle, kavramsal faiz basitçe hesaplanan faiz oranı için referans
teşkil eder. Aslında el değiştiren bir faiz yoktur. Vadeler bir yıldan 15 yıla kadar
değişebilir, fakat işlemlerin büyük kısmı 2 ile 10 yıllık bir dönem için yapılmaktadır.
İki önemli türü kupon swapleri ve baz swapleridir. Bir kupon swapinde taraflardan
biri belirli bir hazine bonosundan olan farklılık olarak tespit edilmiş sabit oranlardan
işlemin yapıldığı tarihte ödeme yaparken, diğer taraf belirlenmiş bir endekse göre
periyodik olarak yenilenen dalgalı faiz oranlarından ödeme yapar. Baz swapinde ise
iki taraf da farklı referans oranları üzerinden dalgalı faiz oranlarından ödeme yaparlar.
Swap anlaşmalarına bir örnek şu şekilde verilebilir. İki farklı kredi notuna sahip A
ve B firmalara piyasalardan kendilerine borçlanmak üzere önerilen faiz oranları şu
şekilde olsun:
Borçlanan
Mevcut Sabit Faiz Oranı
Mevcut Değişken
Faiz Oranı
8.5%
6-aylık LIBOR +
Firma B: AAA-kredi notlu
7.0%
6-aylık LIBOR
Fark
1.5%
0.5%
Firma A: BBB-kredi notlu
0.5%
Buradan da görüleceği gibi piyasalar arasında bir dengesizlik vardır ve bu
dengesizlik iki firma için de daha iyi şartlarda borçlanma imkanı sunabilmektedir.
10
Tabi ki bu iki firmanın birbirlerini bulmaları zordur fakat bir aracı kurum sayesinde
her iki firma da aracı kuruma ödeyecekleri primler düştükten sonra bile daha iyi
şartlarla borçlanabileceklerdir. Bu işlemden aracı kurum da belli bir komisyon alarak
kar edecektir. İşin fazla mekaniğine girmeden aşağıdaki şekil aracılığıyla durum
özetlenmeye çalışılmıştır:
7.35%
%%%
Company A
Firma A
Banka
LIBOR
7.25%
%%%
Firma B
LIBOR
7%
LIBOR+0.5%
Dalgalı kurla
borç verenler
Eurobond
A Firması için Net Maliyet
B Firması için Net
Maliyet
7.35%
+ LIBOR+0.5%
- LIBOR
.
7.85%
LIBOR
+ 7%
- 7.25%
.
LIBOR-0.25%
Şekil 3. Klasik Bir Swap İşlemi
Buradan da görüldüğü gibi piyasaların dengesizliğinde kaynaklanan bu işlemden
hem A firması, hem B firması hem de her ikisinden de komisyon alan banka karlı
çıkabilmektedir. Böylelikle A ve B firması birbirleriyle hiçbir şekilde muhatap
olmadan uygun şartlarla borçlanabilmektedirler.
4.2.2 Döviz Swapleri
Swap sözleşmeleri dövizler üzerinden de yapılabilir. Bu tür swapler döviz
swapleri olarak bilinirler ve hem faiz hem de döviz riskinin yönetiminde
11
kullanılmaktadırlar. Döviz swapleri bir para birimindeki ödemelerin diğer para
birimindeki ödemelerle takas edilmesidir. Birçok finansal kuruluş işlerinin önemli bir
bölümünü bu swaplerin düzenlenmesine ayırırlar. [11]
Teknik olarak, döviz swapleri bir para biriminden belirlenmiş borçların diğer bir
para birimi tarafından belirlenmiş borçların ana miktarının takas edilmesi işlemidir.
Firmalar ilerideki nakit akış zorunluluklarını swap ederek borçlarını bir para
biriminden diğer istenilen bir para birimine çevirebilmektedirler. Bu yolla bir
Amerikan firması olan A firması Japon yeninden borçlandığı faiz oranlarını bir B
firmasıyla takas ederek dolar borcuyla tamamen risksiz bir pozisyon alabilir. İki
tarafın borçlanması paralel faiz ve anapara ödeme programına sahip olacağından
arada bir problem olmayacaktır.
Her iki tarafta aldıkları paradaki efektif faiz oranı olan tüm maliyetlerle
ilgileneceklerdir. Faiz oranı ilerideki faiz ve anapara ödemelerini bugünkü değere
eşitleyen ıskonto oranı olarak belirlenecektir. Döviz swapleri faiz swaplerinden birçok
hususta ayrılsa da temel ayrıldıkları nokta anapara miktarlarının vade zamanında
önceden belirlenmiş döviz kurundan değiminin yapılmasıdır. Bu nedenle, swap
sözleşmeleri uzun periyotlu vadeli döviz sözleşmeleri gibidir, buradaki gelecekteki
kur bugünkü spot kurdur.
12
Download