OSMANLI DEVLETİ (1299 - 1922) OSMAN BEY DÖNEMİ (1281 - 1326) Resmi Adı: Devlet-i Aliyye-i Osmaniye (Yüce Osmanlı Devleti). Bizans'tan Karacahisar, İnegöl, Yarhisar, Bilecik, 1243 Kösedağ Savaşı'ndan sonra Anadolu Selçuklu Devleti merkezi otoritesini kaybetti. Bu ortamda Anadolu'da birçok Türk beyliği kuruldu. Osmanlı Beyliği kısa bir sürede güçlenerek önce beylikten devlete daha sonra da devletten bir cihan imparatorluğuna yükseldi. Osmanlı tarihini beş ana bölümde incelenir: 1299 – 1453 Kuruluş Dönemi (Devletin kuruluşu -İstanbul'un fethi) 1453 - 1579 Yükselme Dönemi (İstanbul’un Fethi -Sokullu Mehmet Paşanın ölümü) 1579 – 1699 Duraklama Dönemi (Sokullu'nun ölümü -Karlofça Antlaşması) 1699 - 1792 Gerileme Dönemi (Karlofça Antlaşması - Yaş Antlaşması) 1792 - 1922 Dağılma Dönemi (Yaş Antlaşması Saltanatın kaldırılması) OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞUNDA GENEL DURUM Osman Bey'in Bizans karşısında başarılı olmasında planlı ve düzenli akınlar yapması, diğer Türkmen beylerinin desteğini alması ve ahi şeyhlerinden Edebali'nin kızıyla evlenmesi nüfuzunu güçlendirmede önemli rol oynamıştır. Osman Bey döneminde düzenli bir ordu yoktu. Eli silah tutan her erkek asker sayılırdı, ilk düzenli ordu Orhan Bey zamanında kuruldu. Osmanlı Beyliğinin Gelişmesinin Nedenleri Zayıflamış olan Bizans'a komşu olmaları ve özellikle bu ülkeye karşı sürekli cihat yapmaları Devlet yönetiminde üstün niteliklere sahip olmaları Doğudan gelen Türkmenlerin Osmanlı topraklarına XIII. yüzyılda Anadolu'da; Anadolu Selçuklu Devleti, İlhanlılar, Bizans İmparatorluğu ve Trabzon Rum Pontus Devleti gibi devletler bulunuyordu. Anadolu'da bu dönemde siyasal birlik yoktu. XIV. yüzyıl başlarında hiçbir siyasi güç tek başına Anadolu'ya sahip olacak durumda değildi. İç ve Doğu Anadolu Bölgesi, Moğollar ile onların etkisindeki Anadolu Selçukluların elinde idi. Batı Anadolu'da Türkmen boyları bağımsız beylikler haline gelmeye başlamışlardı. Beylikler arasında iç çekişmeler yaşanmaktaydı. Osmanlı Beyliğinin kurulduğu sırada Balkanlar da siyasal birlikten yoksundu. Devletler arası birlik yoktu, din ve mezhep kavgaları sebebiyle sürekli mücadele vardı. Bizans, İstanbul dışında Anadolu ve Rumeli topraklarındaki etkinliğini kaybetmişti. OSMANLI DEVLETİ'NİN KURULUŞ DÖNEMİ (12991453) Osmanlılar, Oğuzların Kayı boyundandır. Osman Bey'in babası Ertuğrul Gazi yönetimindeki aşiret, I. Alaaddin Keykubad (1220 -1237) zamanında Ankara'nın batısındaki Karacadağ yöresine yerleştirilmişti. Aşiret, daha sonra uç bölgesine kayarak Söğüt - Domaniç bölgesini elde etti ve buraya yerleşti. Ertuğrul Bey, ölünceye kadar Bizanslılarla savaşarak Selçuklulara hizmet etmiştir. Ertuğrul Gazi'nin ölümü üzerine aşiretin yönetimi oğlu Osman Bey'e geçti (1281). Osman Bey bağımsızlılığını ilan ederek Osmanlı Beyliğini kurdu (1299). Mudurnu ve Yenişehir'i aldı. Başkenti Bilecik'e taşıdı. Bizans'a karşı Koyunhisar Savaşı’nı kazandı. Koyunhisar ilk Osmanlı - Bizans savaşıdır (1302). İlk Osmanlı parasını bastırdı. yerleşerek devleti siyasi ve askeri açıdan güçlendirmeleri Aldıkları bölgelerde yaşayan halkın etnik özelliklerine dokunulmaması Balkanlarda uygulanan sistemli fetih ve iskân politikası Ahilik, Bektaşilik ve Mevlevilik gibi tarikatların desteğini almaları Gaza ve cihat anlayışından dolayı Müslüman beylik lerin desteğini almaları Merkezi otoritenin sağlanması Anadolu Beyliklerinin iç çekişmelerden dolayı Osmanlı Devleti ile uğraşamaması Adaletli ve hoşgörülü bir politika izlenmesi ORHAN BEY DÖNEMİ (1326 - 1362) Bursa fethedilerek başkent yapıldı. Toprak kazançlarını hızla sürdürmüştür. İznik yeni- den kuşatılmıştır, İznik alındı. 1337'de İzmit’in de alınmasıyla bütün Kocaeli Yarımadası, Üsküdar kıyılarına kadar Osmanlı Devleti'nin eline geçmiştir. Karesioğulları Beyliği alınmıştır (1345). Bu beyliğin alınmasıyla denizcilik faaliyetleri başlamıştır. (Karesioğulları Beyliği fethedilen ilk beyliktir.) Bu aynı zamanda Türk siyasi birliğini sağlama yolunda ilk adımdır. Orhan Bey döneminin en önemli olayı Rumeli'ye geçiştir. Çimpe Kalesi alınıp Rumeli'ye geçiş sağlanmıştır. (1353). Böylece fetihler kolaylaşmış fethedilen yerlere Türkmenler yerleştirilerek "iskân politikası" uygulanmıştır. Osmanlıların Rumeli'deki İskân Politikası: İskân politikasının temel amacı, fethedilen yerlere Anadolu'dan getirilen Türkmenleri yerleştirip bölgenin Türkleşmesini, elde tutulmasını ve savunulmasını kolaylaştırmaktır. I. MURAT DÖNEMİ (1362-1389) İskân yapılırken dikkat edilen noktalar: Önce konar-göçer, Yörük ve Tatarların iskânları ya- pılır, böylece onların yerleşik hayata geçmesi sağlanır. Bir yerden göçmen alınırken, o bölgenin ekonomik ve toplumsal dengesinin bozulmamasına dikkat edilirdi. Göçmenler iskân yerinin özelliklerine uygun bölgeden seçilir, böylece hem iskân kolaylaştırır hem de göçmenlerin benzer koşullar nedeniyle yeni hayatlarına uyum sağlanırdı. Aralarında anlaşmazlık olan ailelerden biri göçmen seçilirdi, böylece anlaşmazlık nedeni ortadan kaldırılırdı. Göç edilen bölgede herkesin ihtiyacı karşılanır, vergi muafiyeti getirilir ve geri göç yasaklanırdı. Böylece dengeler korunurdu. İskân işlemi bir seferde yapılmazdı, aralıklarla tekrarlanırdı. Osmanlıların yaklaşık yüz elli yıl süren iskân politikası sonucunda Balkanlar'ın önemli bölümü Türkleşmiştir. Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda Uyguladığı İskân Politikasının Amaçları: Çok fazla sayıda Türkmene yurt bulmak Türkmen göçebelerinden fetihlerde yararlanmak Fethedilen bölgelerin Türkleşmesini sağlamak ve İs lamiyet’i yaymak Fethedilen yerlerdeki egemenliği sürekli hale getirmek Orhan Bey döneminde devlet örgütü açısından önemli gelişmeler sağlanmıştır; İlk medrese İznik’te açıldı. İlk divan örgütü oluşturuldu. İlk donanma kuruldu. (Karesioğulları Beyliğinin alınmasıyla 1345) Orhan Bey’in ölümü üzerine yerine oğlu Murat Bey (I. Murat) geçti. Edirne'yi fethederek başkent yaptı (1362). Murat ilk önce Ankara'yı daha sonra ise Çorlu'yu geri aldı. İlk beylerbeyliği Rumeli'de kuruldu. Türklerin Avrupa'dan atılması amacıyla oluşturulan Haçlı Ordusu Sırpsındığı Savaşı sonucu yenildi (1364). Bu zafer Osmanlıların Haçlılara karşı kazandığı ilk zaferdir. Germiyanoğulları Beyliğine ait bir kısım topraklar çeyiz yoluyla Osmanlı'ya katıldı. Murat döneminde seksen bin altın karşılığında Hamitoğulları’ndan; Yalvaç, Akşehir ve civarı alınarak Osmanlı topraklarına katıldı. Karamanoğulları Beyliği ile ilk savaşlar yapıldı. Kosova Savaşı yapıldı (1389). Birinci Kosova Savaşı (1389) I. Kosova Savaşı, Osmanlıların Rumeli egemenliğinin gerçek bir sınavdan geçtiği önemli bir çarpışmadır. Birleşik haçlı kuvvetlerine karşı yapılan bu savaşı Osmanlılar kazanmıştır. Sonuçları Osmanlı Devleti'nin bu zaferle, Balkanlardaki otoritesi ve itibarı arttı. Sırp Krallığı Osmanlı Devleti'ne bağlandı. Murat bu savaşın sonunda savaş meydanını gezerken yaralı bir Sırplı tarafından şehit edildi. Osmanlı Devleti bu savaşta ilk defa top silahını kullandı. I. Murat döneminde devlet ve ordu teşkilatlanmasında yapılan yenilikler: Yeniçeri Ocağı kuruldu. Devşirme sistemi uygulanmaya başlandı. Tımar sistemi uygulanmaya başlandı. Rumeli Beylerbeyliği kuruldu. Topçu Ocağı kuruldu. İlk mali düzenleme yapıldı. İlk veziriazam tayin edildi. Karesi Beyliği'nin alınmasıyla Güney Marmara kıyıları Osmanlı toprağı haline getirilmiş, denizcilik faaliyetleri başlamış ve Rumeli'ye geçilmesi kolaylaşmıştır. YILDIRIM BAYEZİD (I. BAYEZİD) DÖNEMİ (13891402) Yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli ordu oluşturul- Osmanlı Devleti'nde İstanbul’u kuşatan ilk Padişah du. (Ordu) İlk vezir ve kadı tayini yapıldı. (idare ve hukuk) İlk kez gümüş para bastırıldı. Yıldırım Bayezid İstanbul’u karadan ve denizden kuşattı. Yıldırım Bayezid'dir (1391). Niğbolu Savaşı yapıldı (1396). Niğbolu Savaşı (1396) Bizarısın yardım isteği sonucu toplanan Haçlı ittifakına karşı yapılmıştır. Sonuçları Niğbolu önlerinde yapılan savaşta Haçlı ordusu ke- manlı Devleti'nin uyguladığı hoşgörü ve adalet politikasıdır. Bu mücadeleleri kazanan Çelebi Mehmet, tek başına Osmanlı tahtına çıkıp, devletin yeniden toparlanmasını sağlamıştır. Bu nedenle Çelebi Mehmet Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu sayılır. Bu savaşın kazanılmasıyla, Osmanlı askeri üstünlü- Osmanlıların Fetret Döneminde Balkanlarda önemli toprak kayıpları yaşamamasında: Adaletli ve hoşgörülü yönetim anlayışını benimse- sin bir yenilgiye uğratıldı. ğünü kanıtladı. Bulgaristan tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı Devleti'nin Anadolu beylikleri üzerindeki etkinliği güçlenmiştir. Osmanlı Devleti'nin islam dünyasındaki prestiji artmıştır. Anadolu Türk birliği için Osmanlı üstünlüğü güç kazandı. Yıldırım Bayezid, bu kez de zaferin olumlu etkisini değerlendirmek amacıyla, hemen Anadolu'ya yöneldi. Yıldırım Bayezid, Candaroğulları, Germiyanoğulları, Menteşeoğulları ve Saruhanoğulları beyliklerine son verdi. İlk defa Yıldırım Bayezid döneminde Anadolu Türk siyasi birliği geniş ölçüde sağlandı. Anadolu Beylerbeyliği kuruldu. İstanbul kuşatmasında yararlanmak amacıyla Anadolu Hisarı (Güzelcehisar) yaptırıldı. Ankara Savaşı yapıldı (1402). mesi Devletin sağlam temeller üzerine kurulması Bizans ve Balkan devletlerinin güçsüz olması gibi nedenler etkili olmuştur. ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ (1413-1421) Anadolu Türk birliğini yeniden kurmaya yöneldi. Venediklilerle ilk deniz savaşı yapıldı fakat başarılı olunamadı (1416). Şeyh Bedreddin Ayaklanması bastırıldı. (Şeyh Bedreddin Ayaklanması Osmanlı tarihinin ilk toplumsal ayaklanmasıdır.) (1420) Şeyh Bedrettin İsyanı, dini, toplumsal ve ekonomik boyutları olan bir ayaklanmadır. Bursa Yeşil Cami yaptırıldı. Ankara Savaşı (1402) Anadolu'da Türk siyasi birliğini büyük ölçüde sağlayan Yıldırım Bayezid, doğuda güçlenen Timur ile karşılaştı. Türk dünyasının bu iki güçlü Türk devleti arasında güç mücadelesi baş gösterdi. Çin seferi öncesinde batıda güçlü bir devlet bırakmak istemeyen Timur'un yayılmacı siyaseti sonucu iki devlet arasındaki siyasi kriz büyüdü. Timur Sivas'a girdi. Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını kaldırarak Timur üzerine harekete geçti. İki ordu Ankara civarında bulunan Çubuk ovasında karşılaştı. Yapılan savaşı Timur kazandı. Yıldırım Bayezid Timur'a esir düştü. Sonuçları: Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki ilerleyişini ve Osmanlı İmparatorluğu’nun oluşumunu geciktirdi. Yıldırım Bayezid'in kurduğu Anadolu Türk birliği dağıldı. Yıldırım Bayezid'in oğullar; arasında "saltanat" savaşı başladı. Osmanlı tarihinde "Fetret Dönemi" diye anılan bu dönem 1402'den 1413'e kadar sürdü. Anadolu Türk siyasi birliği dağılmasına rağmen Balkanlarda Osmanlı hâkimiyeti küçük toprak kayıplarına rağmen devam etmiştir. Bunun sebebi Os- Çelebi Mehmet, devleti parçalanmadan kurtararak devletin bütünlüğünü tekrar sağladığı için "Devletin ikinci kurucusu" olarak kabul edilir. II. MURAT DÖNEMİ (1421-1451) II. Murat, Mustafa Çelebi olayı nedeniyle İstanbul’u kuşattı. Mustafa Çelebi Yıldırım Bayezid'in oğullarındandır. İlk ayaklanmayı Çelebi Mehmet zamanında çıkardı, başaramayınca Bizans'a sığındı. II. Murat zamanında bir kez daha ayaklandı. Ayaklanmalardaki Bizans kışkırtmasından dolayı II. Murat İstanbul’u kuşattı. Batı Anadolu'da Osmanlı egemenliği yeniden kurul du. Sırp ve Eflak beylikleri Osmanlı'ya bağlandı. Macaristan'la yapılan mücadeleler sonunda geçici antlaşmalar imzalandı. Belgrat kuşatma altına alındı ama başarılı olunamadı. Belgrat ancak Kanuni döneminde alınmıştır (1521). Edirne (Segedin) Anlaşması (1443) 1396 yılında büyük bir Haçlı Ordusu Niğbolu'da Osmanlı Devleti Balkanlar'da Haçlı ittifakı ile ilk defa anlaşma imzaladı. Anlaşma ile ilk defa Osmanlılar ve Haçlılar arasında sınır kavramı doğdu. II. Murat bu anlaşmadan sonra tahtı oğlu II. Mehmet'e bıraktı. Fakat bunu haber alan Haçlılar Edirne - Segedin Antlaşması'nı bozarak harekete geçtiler. Bu durum üzerine II. Mehmet'in (Fatih) çağrısıyla II. Murat tekrar ordunun başına geçti. Sultan II. Murat döneminde Anadolu Türk birliğini sağlamak için savaşlar sürdürüldü. Varna Savaşı (1444) mağlup edilir. Bu savaşla Osmanlıların Rumeli'de yayılışı daha da genişledi. Bu sırada bir çok Anadolu beyi Moğol İmparatoru Timur'dan yardım istedi. Bunu bahane eden Timur, Osmanlı topraklarına girdi. 1402 yılında Ankara Savaşı'nda Yıldırım Beyazıt yenildi. Ankara Savaşı devleti sarstı. Osmanlılar yıkılmadılar ama Avrupa devletleri bundan yararlanmasını bildiler. 1402'den 1413 yılına kadar geçen bu döneme FETRET (AYRILIK) Devri denir. 1.Mehmet Çelebi kardeşleriyle uzun bir mücadele yaptıktan sonra, Osmanlı Devletinde ki birliği yeniden sağladı. (1413) II. Murat'ın tahtı bıraktığını öğrenen Macarlar antlaşmayı bozarak saldırıya geçtiler. Haçlı ordusu Varna'da karşılandı. Savaşı Osmanlı ordusu kazandı. İkinci Kosova Savaşı (1448) Haçlılar Varna Savaşı'nın intikamını almak ve Türkleri balkanlardan atmak amacıyla tekrar saldırdı. Kosova'da yapılan savaşı da Osmanlılar kazandı. Bu iki savaş, Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'daki kazanırlarının kalıcı olduğunun yeni bir kanıtı oldu. Osmanlı Devleti'nin Balkanlardan çıkarılamayacağını gösterdi. 1. Karesioğulları, Balıkesir ve Çanakkale çevresinde kurulmuş bir süre sonra ikiye ayrılmış, Balıkesir kolu 1345'te, Bergama kolu ise 1360'da Osmanlı Devleti'ne katılmıştır. Bu bilgilere bakılarak; I. Siyasal birlik II. Coğrafi konum III. Ulusal yapı Durumlarından hangilerinin korunamaması Karesioğulları'nın yıkılmasını kolaylaştırmıştır? I. Kosova I. Murat 1389 II. Kosova II. Murat 1448 KONU ÖZETİ Osmanlılar, Oğuz Türklerinin Kayı boyundandırlar. Osman Bey döneminde bu beylik 1299 yılında bağımsızlığını ilan eder ve Osmanlı Devleti kurulur. Osman Bey zamanında bir çok Bizans yerleşim yeri ele geçirilir. 1324 yılında Orhan Bey başa geçer. Bursa, Balıkesir ve Anakara Osmanlı topraklarına katılır. 1353 yılında Süleyman Paşa döneminde Türkler RUMELİYE (Avrupa topraklarına) geçerler. 1362 yılında başa Murat Bey (1. Murat) geçer. Doğu Trakyanın fethi tamamlanır. Edirne şehri başkent olur. Sırpsındığı mevkiinde bir Haçlı ordusu yok edilir. Bu dönemde bir Haçlı ordusu da Kosova'da yenilgiye uğratılır (1389). Bu savaşta 1. Murat şehit edilir. 1389 yılında başa Yıldırım Beyazıt geçer. Bu dönemde Batı Anadolu ve Sivas'a kadar Orta Anadolu ele geçirilir. Anadolu Türk birliği sağlanır. A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve III I, II ve III 2. Yıldırım Bayezıt'tan boşalan Osmanlı tahtı için Yıldırım'ın oğulları arasında 11 yıl süren taht kavgalarını Çelebi Mehmet kazanmış ve tek başına Osmanlı padişahı olmuştur. Böylece Osmanlı Devleti yeniden toparlanmaya başlamıştır. Bu duruma bakılarak; I. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirmiştir. II. Ülke hanedan ailesinin ortak malıdır, anlayışı terk edilmiştir. III. Batıya doğru fetih hareketleri yavaşlamıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve III I, II ve III 3. Orhan Bey, Çanakkale Boğazı'na ulaşmak ve Marmara Denizi'ne egemen olabilmek amacıyla Karesioğulları'nın taht kavgalarından yararlanarak bu beyliği topraklarına katmıştır. Buna göre; I. Türk birliği II. Jeopolitik konum III. Gelirleri arttırma durumlarından hangileri bu gelişmenin sonuçlarından olumlu yönde etkilenmiştir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III 4. Osmanlı Devleti'yle Timur İmparatorluğu arasında Ankara Savaşı'nın çıkmasında; - Çin seferine çıkmayı planlayan Timur'un batısında güçlü Osmanlı Devleti'nin bulunmasından rahatsızlık duyması - Timur'un Yıldırım Bayezid'ten kabul edilmesi mümkün olmayan isteklerde bulunması gelişmeleri etkili olmuştur. 6. Orhan Bey'in temel politikası Rumeli'ye yerleşmekti. Bu amaçla Süleyman Paşa, Rumeli'de Bolayır ve Tekirdağ'a kadar olan toprakları ele geçirmiş ve Karesi bölgesinden getirilen bir grup Türkmen buralara yerleştirilmiştir. Bu bilgilere bakılarak; I. Rumeli fetihleri kalıcı hale getirilmeye çalışılmıştır. II. Bizans'ın Avrupa ile kara bağlantısı tehlikeye girmiştir. III. Türkmenler etnik yapıyı değiştirmişlerdir. yargılardan hangileri doğrudur? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III 7. Osmanlılar Karesi topraklarında ve Ankara yönünde ilerlerken Bizans'ta taht kavgaları yaşanıyordu, imparator olmak isteyen Kantakuzen, Orhan Bey'den yardım istedi. Kantakuzen, Orhan Bey'in yardımlarıyla Bizans tahtına çıkmayı başardı. Bu duruma bakılarak; Buna göre, I. Timur doğuya doğru genişleme isteğinde olmuştur. II. Her iki hükümdarda balkanlarda ilerleme düşüncesindedir. III. Yıldırım'a devletler arası eşitlik prensibine uymayan isteklerde bulunulmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III 5. II. Murat, Bizans İmparatorluğu’nun Çelebi Mustafa'ya verdiği destekten dolayı imparator Manuel'i cezalandırmak amacıyla İstanbul’u kuşatmıştır. I. Osmanlılar Bizans'ın iç işlerine karışmıştır. II. İki devlet arasında sürekli bir ittifak sağlanmıştır. III. Kantakuzen çıkarına göre hareket etmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve III II ve III 8. Kösedağ Savaşı'ndan sonra bağımsızlığına kavuşan beyliklerden biri de Osmanlı Beyliği'dir. Ayrıca Anadolu Beylikleri Dönemi'nde, Anadolu'nun Türkleşmesi tamamlanmış ve Türk kültürü önem kazanmıştır. Bu duruma bakılarak; I. Bizans'a karşı meşru müdafaa savaşı yapılmıştır. II. Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışılmıştır. III. İstanbul Osmanlı'ların eline geçmiştir. Bu duruma bakılarak; I. Anadolu'da Bizans kültürü zayıflamıştır. II. Çok uluslu yapıya son verilmiştir. III. Türk nüfusunun göçüne ortam hazırlanmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I ve III 9. Osmanlı Devleti'nin İstanbul’u kuşatması ve sınırlarını Macaristan'a kadar genişletmesi, Macar kralını harekete geçirdi. Ancak Macarlar Türkleri Balkanlardan atmaya güçlerinin yetmeyeceğini görerek Papa'dan yardım istediler ve Türklere karşı Papa'nın önderliğinde Alman, Fransız, İngiliz ve Balkan uluslarından oluşan bir Haçlı ordusu kuruldu. Türkler bu orduyu 1396'da Niğbolu'da yenmiştir. Bu bilgilere göre; I. Ortodokslar bu sefere destek vermemişlerdir. II. Papalık siyasal olayları yönlendirmeye devam etmiştir. III. Macarlar Orta Avrupa'yı korumak istemişlerdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III II ve III I, II ve III 11. Karesioğulları, Balıkesir ve Çanakkale çevresinde kurulmuş bir süre sonra ikiye ayrılmış, Balıkesir kolu 1345'te, Bergama kolu ise 1360'da Osmanlı Devleti'ne katılmıştır. Bu bilgilere bakılarak; I. Siyasal birlik II. Coğrafi konum III. Ulusal yapı durumlarından hangilerinin korunamaması Karesioğulları'nın yıkılmasını kolaylaştırmıştır? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve III I, II ve III 12. Yıldırım Bayezıt'tan boşalan Osmanlı tahtı için Yıldırım'ın oğulları arasında 11 yıl süren taht kavgalarını Çelebi Mehmet kazanmış ve tek başına Osmanlı padişahı olmuştur. Böylece Osmanlı Devleti yeniden toparlanmaya başlamıştır. Bu duruma bakılarak; I. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirmiştir. II. Ülke hanedan ailesinin ortak malıdır, anlayışı terk edilmiştir. III. Batıya doğru fetih hareketleri yavaşlamıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) 10. Osmanlı Devleti'nin İstanbul’u kuşatması ve sınırlarını Macaristan'a kadar genişletmesi, Macar kralını ha-rekete geçirdi. Ancak Macarlar Türkleri Balkanlardan atmaya güçlerinin yetmeyeceğini görerek Papa'dan yardım istediler ve Türklere karşı Papa'nın önderliğinde Alman, Fransız, İngiliz ve Balkan uluslarından oluşan bir Haçlı ordusu kuruldu. Türkler bu orduyu 1396'da Niğbolu'da yenmiştir. Bu bilgilere göre; I. Ortodokslar bu sefere destek vermemişlerdir. II. Papalık siyasal olayları yönlendirmeye devam etmiştir. III. Macarlar Orta Avrupa'yı korumak istemişlerdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III II ve III I, II ve III Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve III I, II ve III 13. Orhan Bey, Çanakkale Boğazı'na ulaşmak ve Marmara Denizi'ne egemen olabilmek amacıyla Karesioğulları'nın taht kavgalarından yararlanarak bu beyliği topraklarına katmıştır. Buna göre; I. Türk birliği II. Jeopolitik konum III. Gelirleri arttırma durumlarından hangileri bu gelişmenin sonuçlarından olumlu yönde etkilenmiştir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III 14. Osmanlı Devleti'yle Timur İmparatorluğu arasında Ankara Savaşı'nın çıkmasında; - Çin seferine çıkmayı planlayan Timur'un batısında güçlü Osmanlı Devleti'nin bulunmasından rahatsızlık duyması - Timur'un Yıldırım Bayezid'ten kabul edilmesi mümkün olmayan isteklerde bulunması gelişmeleri etkili olmuştur. 17. Osmanlılar Karesi topraklarında ve Ankara yönünde ilerlerken Bizans'ta taht kavgaları yaşanıyordu, imparator olmak isteyen Kantakuzen, Orhan Bey'den yardım istedi. Kantakuzen, Orhan Bey'in yardımlarıyla Bizans tahtına çıkmayı başardı. Bu duruma bakılarak; I. Osmanlılar Bizans'ın iç işlerine karışmıştır. II. İki devlet arasında sürekli bir ittifak sağlanmıştır. III. Kantakuzen çıkarına göre hareket etmiştir. Buna göre, I. Timur doğuya doğru genişleme isteğinde olmuştur. II. Her iki hükümdarda balkanlarda ilerleme düşüncesindedir. III. Yıldırım'a devletler arası eşitlik prensibine uy: mayan isteklerde bulunulmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III 18. Kösedağ Savaşı'ndan sonra bağımsızlığına kavuşan beyliklerden biri de Osmanlı Beyliği'dir. Ayrıca Anadolu Beylikleri Dönemi'nde, Anadolu'nun Türkleşmesi tamamlanmış ve Türk kültürü önem kazanmıştır. 15. II.Murat, Bizans İmparatorluğu’nun Çelebi Mustafa'ya verdiği destekten dolayı imparator Manuel'i cezalandırmak amacıyla İstanbul’u kuşatmıştır. Bu duruma bakılarak; I. Anadolu'da Bizans kültürü zayıflamıştır. II. Çok uluslu yapıya son verilmiştir. III. Türk nüfusunun göçüne ortam hazırlanmıştır. Bu duruma bakılarak; I. Bizans'a karşı meşru müdafaa savaşı yapılmıştır. II. Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışılmıştır. III. İstanbul Osmanlı'ların eline geçmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) B) C) D) E) Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve III II ve III Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I ve III 16. Orhan Bey'in temel politikası Rumeli'ye yerleşmekti. Bu amaçla Süleyman Paşa, Rumeli'de Bolayır ve Tekirdağ'a kadar olan toprakları ele geçirmiş ve Karesi bölgesinden getirilen bir grup Türkmen buralara yerleştirilmiştir. Bu bilgilere bakılarak; I. Rumeli fetihleri kalıcı hale getirilmeye çalışılmıştır. II. Bizans'ın Avrupa ile kara bağlantısı tehlikeye girmiştir. III. Türkmenler etnik yapıyı değiştirmişlerdir. yargılardan hangileri doğrudur? CEVAP ANAHTARI A) B) C) D) E) 1 A 11 A Yalnız I Yalnız II Yalnız III I ve II I, II ve III 2 D 12 D 3 E 13 E 4 B 14 B 5 B 15 B 6 D 16 D 7 D 17 D 8 E 18 E 9 D 10 D