DALMA KAZALARI Dr Akkan AVCI Acil Tıp Uzmanı TÜP (SCUBA; Self Contained Underwater Breathing Apparatus) Şişli Etfal Eğ. Ve Arş. Hast. Acil Servis SCUBA, su altı altında solunum yapmayı yapmayı sağ sağlayan, bası basınçlı havayla doldurulmuş doldurulmuş bir tü tüptü ptür. Bası nı ayarlayan Basınç altı altındaki hava, bir regü regülatö latör (hava akışı akışın mekanizma) aracı aracılığıyla ığıyla belirli bası basınçla kiş kişiye ulaş ulaştırılır. Bö Böylece dalgı dalgıcın akciğ akciğerleri normalde olduğ olduğu gibi geniş genişler; alveollere, sinü sinüslere ve orta kulağ kulağa hava akışı akışı sağ sağlanmış lanmış olur. Ayrı Ayrıca, çöz çözünmü nmüş gazları gazların da (ö (özellikle de nitrojen/azot) vü vücut sıvıları masıı sağ larına karış karışmas sağlanı lanır. Dalgı Dalgıç yüzeye çıkarken çok kontrollü kontrollü olmalı olmalıdır. Çok hı hızlı zlı yüzeye çıkarsa aş aşağıdaki ğıdaki sorunlar gö görülebilir: AZOT NARKOZU Örnek: Kiş Kişinin genel gö görünümü nedeniyle adı adına “Derinlik Neş Neşesi/sarhoş esi/sarhoşluğ luğu” da denilmektedir. Nedeni: Havanı k 4/5’ Havanın yaklaşı yaklaşık 4/5’i azottur. Deniz seviyesindeki bası basınçta azot, vü vücutta herhangi bir soruna neden olmazken; yü yüksek bası basınçta bası basıncı ncın şiddetine gö göre çeşitli narkotik (uyuş (uyuşturucu) etkilere sebep olmaktadı olmaktadır. Akciğ Akciğer, sinü sinüs ve orta kulaklardaki hava birdenbire genleş genleşir. Kanda ve dokularda azot kabarcı kabarcıkları kları oluş oluşur. Sinü Sinüslerde ve orta kulaktaki genleş genleşen havanı havanın bası basıncı ncı, yü yüzeye birdenbire çıkıldığı ldığı için dengelenemediğ dengelenemediğinden şiddetli ağ ağrıya yol aç açar. Yine orta kulaktaki dengelenemeyen bası basıncı ncın etkisiyle timpanik zar yırtı rtılır, oryantasyon bozukluğ bozukluğuna yol aç açar. Dalgı Dalgıç 40 metre derinliğ derinliğe indiğ indiğinde hafif narkoz belirtileri gö görülür; kiş kişi neş neşelidir ve çevresine ilgisini kaybetmiş kaybetmiştir. 5050-60 metrede uyuş uyuşukluk baş başlar 6060-80 metrede gü gücü ve becerisi azalı azalır 80 metreden daha derinlikte (8.5 atmosfer bası basıncı ncında) uzun sü süre kalı kalırsa iş iş yapamaz hale gelir Azot narkozunda, alkol zehirlenmesine benzer belirti ve bulgular gö görülür. Yü Yüzeye çıkıldığı nda sorun da ortadan kalkar. ldığında AZOT Önceden de bahsedildiğ bahsedildiği gibi, soluduğ soluduğumuz havada ortalama % 79 oranı oranında nitrojen(azot), % 21 oranı oranında oksijen vardı vardır. Solunum sı rlar. sırası rasında bu gazlar akciğ akciğerler aracı aracılığıyla ığıyla kana karışı karışırlar. Oksijen, metabolizmada kullanı kullanılırken, azot metabolizma tarafı tarafından hiç hiç kullanı ı lmadan yine akciğ ğ erler vası ı tası ı yla dış ışar arı ı atı ı l ı r. Havanı ı n kullan akci vas tas d at Havan iç içindeki azot yüksek oranda olduğ olduğundan doğ doğal olarak vü vücuda da yü yüksek oranda girer. Dalış ta, ortam bası Dalışta, basıncı ncının artması artması nedeniyle, soluduğ soluduğumuz havanı havanın bası basıncı ncı da artacaktı artacaktır. Dolayı Dolayısıyla havanı havanın bileş bileşenlerinin de kı kısmi bası basınçları ları artacaktı artacaktır, yani vü vücut dokuları dokularına da daha fazla azot girecektir. Yü Yüzeye çıkışta ışta azalan dış dış bası basınç ile dokulardaki azot da yavaş yavaş yavaş yavaş atı atılmaya baş başlar. Süresi uzun tutulan bir dalış ta, çok miktarda azotun dokular tarafı dalışta, tarafından emileceğ emileceği bir gerç gerçektir. Oysa hı nda aniden dü hızla yü yüzeye çıkıldığı ldığında düşen bası basınç azotun normal atı atılım süresini zorlayacak ve azot sı sıvı hale geç geçerek, kabarcı kabarcıklar oluş oluşacaktı acaktır. Bu kabarcı kabarcıkları kların oluş oluşumu ile ortaya çıkan soruna Dekompresyon (vurgun) Hastalığı Hastalığı denilmektedir. HAVA EMBOLİSİ AZOTUN ATILMASI İniş niş sırası rasında akciğ akciğerler bası basınç nedeniyle bü büzüşür (rezidü (rezidüel volume kadar). Denizin derinliğ derinliğindeki bası basıncı ncın etkisiyle, alveollerde nda, sıkışm ışmış halde bulunan hava, hava, yü yüzeye birden bire çıkıldığı ldığında, bası basıncı ncın da birden bire azalması azalmasıyla genleş genleşir. ir. Birden bire genleş genleşen bu hava, akciğ akciğer dokusunda yı yırtı rtılmalara neden olur. Örnek: dalgı dalgıç 30 metre derinlikte 6 litre hava soluduğ soluduğunda, bası basınç yüzeydekinden 4 misli fazla olduğ olduğundan bu yü yüzeye gö göre 24 litre olacaktı olacaktır. Hava, yı yırtı rtılan akciğ akciğer dokusundan diğ diğer dokulara ve dolaşı ma geç dolaşıma geçer, bu duruma “hava embolisi” embolisi” denir ve hayati tehlike oluş oluşturur. dalgı dalgıç yüzeyde akciğ akciğerlerini tü tümüyle doldurup dalar ve çıkışta ışta nefesini tutarsa akciğ akciğer embolisi oluş oluşmaz. Aklı Aklınızda bulunsun, 1 metre kadar sığ sığ derinliklerden çıkışlarda ışlarda da oluş oluşabilmektedir. Kısacası sacası: Yırtı rtılan akciğ akciğer dokusundan çıkan hava; Plevra boş boşluğ luğuna geç geçtiğ tiğinde, Pnö Pnömotoraksa Mediastinuma geç geçtiğ tiğinde, Pnö Pnömomediastinuma Kan dolaşı mına karış dolaşım karışttığında, ığında, damar iç içinde kabarcı kabarcıklar oluş oluşturarak Hava Embolisine Pulmoner dolaşı mdan aracı dolaşımdan aracılığıyla ığıyla beyne ulaş nda ulaşarak herhangi bir damarı damarı tıkadığı kadığında serebral emboliye neden olur, bunlara bağ bağlı belirti ve bulgular ortaya çıkar. Tüpsü psüz dalış dalış yapı yapılıyorsa: Suya dalan kiş kişi, nefesini tutarak ve aniden yü yüzeye çıkarsa gö görülür. O nedenle tü tüple dalan kiş kişi derinde soluduğ soluduğu havayı havayı yukarı yukarı çıkarken dışar ışarıı vermelidir. Azot, kana ve vü vücut dokuları dokularına belirli bir sü süre iç içerisinde girdiğ girdiğine göre, dış arıı atı dışar atılması lması da iç içinde aynı aynı şekilde belirli bir sü süre gerekir. Bir dalış ışta, ta, vü ü cut hastalı ı k oluş ş turmayacak kadar azot emmiş ş dal v hastal olu emmi se, sorunsuzca yü yüzeye çıkabilir ve bu arada vü vücut azot atma iş işlemini sürdü ta, kanda ve dokularda rdürür. Hemen ardı ardından yapı yapılacak bir dalış dalışta, bir miktar artı artık azot var demektir. Araş larda vurgun Araştırmalar, 6 metreden az derinliklerde yapı yapılan dalış dalışlarda olası nı göstermiş olasılığın ığının olmadığı olmadığın stermiştir. Yine yapı yapılan birç birçok araş araştırmalar sonucunda, her derinlik iç için gü güvenli bir zaman sı sınırı ( Sı Sıfır - Deko sü süresi ) bulunmuş bulunmuştur. Bu sü süreler karşı şıya ya kalacaktı ı r. aşıld ldığı ığında nda dalgı ı ç vurgun olası ı l ığı ile karşı şı kalacakt şı dalg olas kar kar Dalış lar, bu Sı Dalışlar, Sıfır-Deko sü süresi iç içerisinde tutulursa, vurgun olası olasılığı kuramsal olarak ortadan kalkar. Bir dalış ta, yü dalışta, yüzeye çıkış esnası esnasında gö görülen bası basınçtaki azalma hı hızı, çıkış hızı ile doğ doğru orantı orantılıdır. Dolayı Dolayısıyla, çıkış hızı vurgun olası ı l ığın n ı doğ ğ rudan etkiler. olas ığı do Hava embolisi yü yüzme havuzları havuzlarında da oluş oluşabilir ! BELİRTİ VE BULGULAR Belirti ve bulgular yü yüzeye çıkar çıkmaz hemen görülür. Kollarda ve bacaklarda aniden ortaya çıkan halsizlik ve duyu kaybı kaybı Hemipleji Emboli oluş oluşan tarafta dilate pupil Nöbet geç geçirme, koma vs… vs…. ACİL BAKIM Yüksek yoğ yoğunlukta (balon maske ile % 9090-100 oranı oranında) oksijen baş başlanı lanır. Gereksinmesi varsa; solunum sayı sayısı ya da derinliğ derinliği yeterli değ değilse, kazazedeyi solutun, Kiş Kişiyi sol tarafı tarafının üzerine ve başı başı 30 derece aşağıda ğıda kalacak şekilde yatı yatırın, Damar yolu aç açarak SF veya RL baş başlayı layın, Bilinç Bilinç durumunu sı sık aralı aralıklarla izleyin ve kaydedin, Mümkü mkünse, bası basınç odası odası olan bir merkeze nakledin. Genellikle dalgı dalgıç, çok derine inmiş inmişse veya çok uzun sü sa gö süre su altı altında kalmış kalmışsa görülür. Yine hı hızla yü yüzeye çıkma ile ilgili olması olmasına rağ rağmen buradaki oluş oluşumda etken azottur. Dalarken ve dipte solunan azot, bası basınç altı altında olduğ olduğundan kanda çöz çözünür. Hı Hızla yüzeye çıkarken azalan bası basınç nedeniyle kanda çöz k çözünmü nmüş haldeki azot küçü küçük kabarcı kabarcıklara dö dönüşür ve damarları damarları tıkar. Ve emboli benzeri belirti ve bulgular görülür. ACİL BAKIM Emboli ile aynı aynıdır. Yüksek yoğ yoğunlukta (balon maske ile % 9090100 oranı oranında) oksijen baş başlanı lanır. Gereksinmesi varsa; solunum sayı sayısı ya da derinliğ derinliği yeterli değ değilse, kazazedeyi solutun Damar yolu aç açarak; SF, RL veya %0.9 NaCl iç içinde % 5 Dekstroz iç içeren sı sıvılardan birini baş başlayı layın. Bası Basınç odası odası olan bir merkeze nakledin. Dekompresyon hastalığı hastalığı Bası Basınçlı hava hastalığı hastalığı Caisson hastalığı hastalığı Dalgı Dalgıç paralizisi Disbarizm BELİRTİ VE BULGULAR VURGUN Emboliye gö göre belirti ve bulgular daha geç geç (birkaç birkaç saat sonra) sonra)ortaya çıkar Şiddetli eklem ağ ağrıları ları (şayet eklemler etkilenmiş etkilenmişse) Merkezi sinir sistemi bulguları bulguları(şayet beyin etkilenmiş etkilenmişse) Boğ Boğulma bulguları bulguları(şayet akciğ akciğerlerde kan akı akımını engellerse) Yine şiddetli karı karın ağ ağrısı da gö görülebilir VURGUNUN ÖNLENMESİ Uzun ve derin dalış tan sonra dalgı dalıştan dalgıç belirli derinliklerde, belirli sü süre beklediğ beklediği takdirde bası basınç dengeleneceğ dengeleneceği iç için vurgun (dekompresyon hastalığı hastalığı)) oluş oluşmayabilir Bunun iç için hazı hazırlanmış rlanmış derinlik ve sü süre tabloları ı na uyulması ı ö nemlidir. tablolar uyulmas Dalgı Dalgıç yüzeye yavaş yavaşça çıkarı karılırsa, erimiş erimiş nitrojen dekompresyon hastalığı nı önlemeye yetecek bir hı hastalığın hızla akciğ akciğerlerden atı atılır. Amerika Birleş Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri gü güvenli dekompresyon iç için özel bir çizelge hazı hazırlamış rlamışttır. Bu çizelgeye gö göre 57 metre derinlikte 60 dakika kalmış kalmış olan bir dalgı dalgıç için dekompresyon programı programı aşağıdaki ğıdaki gibidir: BASINÇ ODASI İçinde bir kiş kişinin yatacağı yatacağı kadar yer olan ve kiş kişiye yü yüksek bası basınçlı ortam sağ sağlayan odadı odadır. 15 metre derinlikte 10 dakika 12 metre derinlikte 17 dakika 9 metre derinlikte 19 dakika 6 metre derinlikte 50 dakika 3 metre derinlikte 84 dakika Böylece, sadece bir saatlik bir çalış ma iç alışma için derinde kalan dalgı k üç saattir. dalgıcın toplam dekompresyon sü süresi yaklaşı yaklaşık Rekompresyon Havayı Havayı veya nitrojen (azot) gazı gazını solunuma geri kazandı kazandırmaktı rmaktır; ya da diğ diğer deyiş deyişle “ Vücudu yüksek bası basınçlı ortama alı alıp, oluş oluşmuş muş gaz kabarcı kabarcıkları klarının çöz çözünmesini sağ sağlamaktı lamaktır”. Bu yolla akciğ akciğerlerin iç iç ve dış dış bası basıncı ncı eşitlenir. Daha sonra kontrollü kontrollü şartlar altı altında yavaş yavaş dekompresyon yapı yapılır. Dekompresyon hastalığı na bağ hastalığına bağlı hasar genellikle düzeltilebilir. Ama beyin, omurilik gibi özel organlara bağ bağlı damarlarda tı tıkanı kanıklı klık olmuş olmuşsa kalı kalıcı beyin hasarı hasarı veya parapleji geliş gelişebilir. BAROMETRİK BASINÇ DEĞİŞİKLİKLERİNİN FİZYOLOJİK ETKİLERİ A. Barometrik bası basınç değ değişikliklerinin mekanik etkileri B. Dekompresyon hastalı hastalıkları kları BAROMETRİ BAROMETRİK BASINÇ BASINÇ DEĞİŞİ KLİİKLERİ DEĞİŞİKL KLERİNİN MEKANİ MEKANİK ETKİ ETKİLERİ LERİ Orta kulak Sinü Sinüsler Diş Dişler GI sistem Akciğ Akciğerler A. BAROMETRİK BASINÇ DEĞİŞİMLERİNİN MEKANİK ETKİLERİ DEKOMPRESYON HASTALIKLARI Bend Choke Deri belirtileri Nörolojik belirtiler Hava embolisi 1. ORTA KULAK BAROTİTİS MEDİA Solunum yolu enfeksiyonları enfeksiyonlarında orta kulakla geniz arası arasındaki östaki kanalı kanalının ödemi, irtifa değ değişimlerinde hava akı akımını engelleyerek (ear block) kulak ağ ağrısı yapar. Genellikle 10.000 feet altı altındak irtifalarda ve alç alçalış alış sırası rasında daha şiddetlidir. Hafif durumlarda ağ ağrısız dolgunluk hissi (ear fullness) oluş oluşur. ORTA KULAK BAROTİTİS TEDAVİSİ 750 ft / dak.’ dak.’ yı aşmayan varyo ile alç alçalmalı almalı, Valsalva manevrası manevrası yapı yapılmalı lmalı, Mümkü mkünse burun damlası damlası kullanı kullanılmalı lmalı, Bilinci kapalı kapalı veya koopere olmayan hastalarda gerekiyorsa kulak zarı zarının cerrahi delinmesi operasyonu (miringotomi) yapı yapılmalı lmalıdır. Vücut boşluklarında hapsedilmiş olan gazların hacmi irtifa ile birlikte değişerek çeşitli problemlere neden olabilir. BOYLE KANUNU “Sıcaklık sabit kalmak şartıyla gazların hacmi basınçla ters orantılıdır.” ORTA KULAK GECİKMİŞ KULAK AĞRISI Özellikle alç ta % 100 oksijen alçalış alışta kullanı nda, orta kulakta biriken kullanıldığı ldığında, oksijen absorbe edilir. Bu durum östaki kanalı kanalı tıkalı kalıysa orta kulakta vakum oluş oluşturarak 2 - 6 saat sonra kulak ağ ağrısına neden olabilir. VALSALVA MANEVRASI Ağız ğız ve burun kapalı kapalıyken zorlu nefes vermeye çalış arak, östaki borusu ve sinü alışarak, sinüs kanalları kanalları yoluyla orta kulak ve sinü sinüsler ile dış dış ortam arası arasındaki bası basınç farkı farkını eşitleme manevrası manevrasıdır. Bu, kanalları kanalların ödemli olduğ olduğu durumlarda, özellikle alç alçalma sı sırası rasında ortaya çıkan ağrıyı giderir. 2. SİNÜSLER SİNÜSLER BAROSİNÜZİTİS BAROSİNÜZİTİS TEDAVİSİ Soğ Soğuk algı algınlığı nlığı sonucu sinü sinüs kanalları kanallarının tıkandığı kandığı durumlarda, irtifa değ değişimiyle bası basınç eşitlenemez ve ağ ağrı oluş oluşur. ağrı ani başlar ve 5 - 10.000 feet arası irtifalarda daha şiddetlidir, Nezle, soğuk algınlığı varsa asla uçulmamalıdır. 3. DİŞLER Diş Diş dokuları dokularında hapsolmuş hapsolmuş havanı havanın irtifa ile geniş genişlemesi sonucu şiddetli ağ ağrı olabilir. Dolgulu diş ta) dişler : Devamlı Devamlı ağrı (dalış (dalışta) Diş ş eti apsesi : Kü ü nt ağ ğ r ı (tı ı rmanış ışta) Di K a (t rman ta) Diş ta) Diş kökü apsesi : Kü Künt ağ ağrı (dalış (dalışta) Pulpa iltihabı : Keskin ağ ta) iltihabı ağrı (tı (tırmanış rmanışta) Maksiller sinü sinüzit : Kü Künt ağ ağrı (dalış (dalış ve tırmanış ta) rmanışta) 4. GASTRO - İNTESTİNAL SİSTEM Mide ve barsaklardaki hapsolmuş hapsolmuş gazlar irtifada geniş genişleyerek karı karın ağ ağrısı yapabilir. Uçuş öncesi sodalı sodalı içeceklerden, gaz yapan gıdalardan ve fazla sı sıvı almaktan kaç kaçınmalı nmalı, tırmanış ta sakı rmanışta sakız çiğnenmemeli, Düzenli tuvalet alış kanlığı ığı edinmeli, karı alışkanl karın ağrısı olduğ olduğunda, karı karına masaj yaparak, geğ geğirerek veya yellenerek gazı gazı dışar ışarıı atmaya çalış malıı, alışmal Uçuşta olduğ olduğunda irtifa kaybedilmelidir. Düşük varyo ile alç alçalış alış yapı yapılmalı lmalıdır. DİŞLER BARODENTALJİ Valsalva manevrası manevrası yapı yapılmalı lmalı, Oksijen regü regülatö latörü bası basınçlı konuma alı alınmalı nmalı, Mümkü mkünse burun damlası damlası kullanı kullanılmalı lmalı, BARODENTALJİ TEDAVİSİ Uçuşta ortaya çıkan diş diş ağrıları ilk yapı larında yapılması lması gereken şey alç alçalmakt almaktır, Alç ta gö Alçalış alışta görülen ağ ağrılarda ise, irtifa almak ağ ağrıyı azaltı azaltır, Şiddetli ve uç uçuş sonrası sonrası geç geçmeyen ağ ağrılarda hiperbarik tedavi gerekir. 5. AKCİĞERLER B. DEKOMPRESYON HASTALIĞ HASTALIĞI Ani dış dış bası basınç azalmaları azalmalarında (kabin patlaması patlaması), geniş genişleyen havanı havanın çıkışına ışına müsaade etmeyen bir solunum yolu hastalığı hastalığı varsa, akciğ akciğerlerde şişme, alveollerde yı yırtı rtılma (pnö (pnömotoraks, pnö pnömomediastinum) olası olasıdır. Ayrı Ayrıca akciğ akciğer kı kılcal damarları damarlarından beyne giden hava kabarcı kabarcıkları kları, tı tıkayı kayıcı hava embolisi de yapabilir. Ani bası basınç azalması azalması sonucu kanda ve diğ diğer dokularda azot gazı gazı kabarcı kabarcıkları kları oluş oluşması masıyla (Bubble (Bubble teorisi) teorisi) ortaya çıkan bir rahatsı rahatsızlı zlıktı ktır. Fizik esasları esasları Henry kanunu ile aç açıklanı klanır. Denizcilikte vurgun, vurgun, havacı havacılıkta kabin patlaması patlaması ve ani tı tırmanış rmanış durumları durumlarında görülür. (18 - 30.000 feet irtifalar kritiktir) 1. BEND HENRY KANUNU “Bir sı sıvı içinde çöz çözünmü nmüş halde bulunan bir gazı gazın miktarı miktarı, aynı aynı gazı gazın sı sıvı üzerindeki kı ı smi bası k basıncı ncı ile doğ doğru orantı orantılıdır.” r.” 2. CHOKE Hava kabarcı kabarcıkları klarının akciğ akciğer kı kılcal damarları damarlarında aç açığa ığa çıkması kmasıyla oluş oluşur. Sternum altı altında derin ve batı batıcı ağrı, kuru - inatç inatçı öksü ksürük, nefes darlığı darlığı görülür. Genellikle diz, dirsek, omuz gibi büyük eklemlerde azot gazı açığa çıkmasıyla oluşur. Başlangıçta hafif, gittikçe artan ve dayanılmaz hale gelen ağrı vardır. 3. DERİ BELİRTİLERİ Deri altı altında aç açığa ığa çıkan gaz kabarcı kabarcıkları klarının sinir uç uçları larını uyarması uyarmasıyla klinik anlamda ciddi olmayan belirtiler çıkabilir : Soğ Soğukluk - sıcaklı caklık hissi, karı karıncalanma kaşı şınt ntı ı , ü rperti, uyuş ş ma, ka uyu Kızarı zarıklı klık, benek gibi deri dö döküntü ntüleri, vs. 5. TRAVMATİK HAVA EMBOLİSİ 4. NÖROLOJİK BELİRTİLER Beyin ve omurilikte ortaya çıkan gaz kabarcı kabarcıkları kları, lokal hipoksi ve nö nörolojik belirtilere yol aç açar : Kısmi felç ç ler, tek taraflı fel taraflı uyuş uyuşmalar, Konuş Konuşma ve iş işitme kayı kayıpları pları, Künt - sürekli baş baş ağrısı, baş baş dönmesi, Gözde kö kör nokta ve ışık ışık yanı yanıp sö sönmesi Oryantasyon kaybı kaybı, delirium. DEKOMPRESYON HASTALIĞINDAN KORUNMA Kabin bası basınçlaması laması olan uç uçaklarda korunma tamdı tamdır. Uçuştan önce denitrojenizasyon amacı amacıyla % 100 oksijen solunması solunması koruyucu olmaktadı olmaktadır, Scuba dalgı dalgıçlığı veya hiperbarik çember dalışı ndan 48 saat sonrası dalışından sonrasına kadar, uç uçuş veya hipobarik çember eğ eğitimi yapı yapılmamalı lmamalıdır, Şişmanlı manlıktan ve gaz yapı yapıcı gıdalardan kaç kaçınmak gerekir. Arteryel dolaşı ma geç dolaşıma geçen hava kabarcı kabarcıkları kları akut kollapsa yol aç açar, Hastayı Hastayı sol tarafı tarafına ve başı başı aşağı gelecek şekilde yatı yatırarak nakletmek gerekir, En kı kısa zamanda hiperbarik çemberde 6 ATA ( 165 feet ) bası basınç altı altında tedavi uygulanmalı uygulanmalıdır. DEKOMPRESYON HASTALIĞINDA TEDAVİ Hastalı Hastalık belirtileri fark edildiğ edildiğinde hemen alç alçalmalı almalı, mü mümkü mkünse inilmelidir. % 100 oksijen kullanmak belirtileri hafifletir, Uygun tı tıbbi imkanlar ve /veya hiperbarik çember bulunan bir merkeze yakı yakın iniş iniş planlanmalı planlanmalıdır.