Marek

Marek- MD
VEYSEL TAHİROĞLU
Etkeni :Herpesviradae grubuna ait bir virüstür. 3 serolojik tipi bildirilmektedir.
TavukHerpesvirüsü(THV), ancak hücre ile beraber kaldığı sürece canlı kalabilir. Hindilerden,
tavuklar için nonpatojenik, fakat THV ile antijenik yakınlığı olan ve bu nedenle aşı olarak kullanılan
hindi herpesvirüsü(HHV) izole edilmiştir. Virüs, hücrelerin çekirdekleri içinde yaşar.
Tanım:Marek hastalığı tavukların çeşitli organlarında, dokularında, periferal ve optik sinirlerde
mononukleer lenfositlerin(genellikleTlenfositleri)üremesi ve birikmesi ile kendini belli eden,
tümoral, bulaşıcı ve öldürücü bir hastalığıdır. Hastalık doğal koşullarda sadece tavuklarda
görülmektedir. Özellikle gençlerde immun sistemi baskılayıcı(immunsupresif) bir etkiye
sahiptir. Hastalık her yaşta görülebilirsede, gençler(10-15) haftalık daha duyarlıdır,15-30
haftalık hayvanlarda da görülür.
Hayvanların iç organlarında tümörler meydana gelir. Bulaşıcıdır, öldürücüdür.
Hastalığın seyri ve semptomlar:
Enfeksiyonun inkubasyon süresi 3 hafta veya daha uzundur.
Hastalık iki şekilde seyreder.
1-Klasik marek(hafifenfeksiyon): Genellikle gençler arasında seyreder ,hafif ve uzun seyirlidir.
Durgunluk ve zayıflama mevcuttur. Kanat ve/veya bacaklarda tek veya çift taraflı felçler sonu
bacaklarda biri ilerde ,diğeri geride bulunma durumu,kanatlarda düşmeler,bazen parmaklarda içeri
doğru bükülme vardır. Gözde iris tabakasında asimetri vardır. Klasik Marekte ölümler%1015arasıdır.
10-15 haftalık tavuklarda görülür. Hastalık hafiftir. Ölüm azdır. Hayvan durgun, iştahsız, ibik ve
sakalları solgundur, zayıflar.
Bacaklarda ve kanatlarda felç meydana gelir. Bu yüzden bacağın biri ileriye, biri geriye doğru
uzanır. Kanat düşer, yerine dönemez. Parmaklar bükülür. Boyun çarpılır. Göz donuklaşır, körlük
olabilir.
2. Akut şekil
Hastalık hızlı gelişir. Ölüm fazladır. Hastalığın belirtileri aynıdır. Felçler vardır.
Teşhis için laboratuvara ölü ve hasta hayvan götürülür. Böylece Marek’e benzeyen başka
hastalıklardan ayırt edilir.
Tedavisi yok
İlaçla tedavi mümkün değil. Hastaları ayırmalı, yok etmeli. Kümes güzelce dezenfekte edilmelidir.
Aşılanmamış civciv almayalım.
Civcivler bir günlük iken Marek aşısı yapılmalıdır. Aşılanmamış civcivleri kümese sokmamak
lazımdır. Aşı hastalığı yüzde yüz önlemez. Ancak hastalık çıksa da ölüm pek az olur, hastalık hafif
geçer. Civciv aşısından sonra 3-4 haftalık olunca bir aşı daha yapmakta yarar vardır.
Ayaklarda ve kantlarda felç.
Ayakların biri ilerde biri geridedir.
Felçli başka bir piliç
Karaciğerde büyüme ve çok sayıda tümörler
Tüy köklerinde oluşan Marek tümörleri
İç organlardaki Marek lezyonları
Koruma
•Koruyucu amaçla hayvanlar 1. günden itbaren aşılanırlar. Sadece bir kez yapılır. Aşılamada yaygın
olarak HHV kullanılır. Virüs ya hücresizdir ve hücre içindedir ki bu saklanması için sıvı azot
gerektirir. Her iki aşı türüde inokülasyonla yapılır. Aşılı hayvanlar, sonradan patojen bir virusla
enfekte olduklarında kendileri hastalanmamalarına karşın, onlarla birlikte veya direkt temasta
bulunanlara aktarabilir ve enfekte olmalarına neden olabilirler.