ANAMNEZ ALMA Yrd. Doç. Dr. Pembe Hare Yiğitoğlu Çeto Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı HİKAYE • Fiziyatrik hikaye konvansiyonel hikayeden farklıdır. • Tedavi planının oluşturulmasında çok önemlidir. • Hastanın tek bir organı değil, tümü değerlendirilir. • Günlük yaşam aktiviteleri, iletişimi değerlendirilir. • Hastanın ailesi, sosyal çevresi, mesleki ve ekonomik durumu araştırılır. • Hastanın şikayeti, ona bağlı engellilik değerlendirilir. Öykü • • • • • • • • Hastalığın başlangıcı Şikayetlerin özellikleri ve şiddeti Şikayetlerin yeri ve yayılımı Gece ve gündüz ilişkisi Birlikte görülen başka şikayetler Şikayetleri arttıran ve azaltan nedenler Önceki tedavileri ve etkileri Hastalığın seyri Fonksiyonel öykü • Günlük yaşam aktiviteleri ve bağımsızlık durumu sorgulanır. • İletişim: • Rehabilitasyonda eğitimin yapılabilmesi için hasta ile iletişim kurulmalıdır. • • • • • Beslenme, Kendine bakım, Yıkanma, Tuvalet gereksinimleri, Giyinebilmesi fonksiyonel öyküde sorgulanmalıdır. • Yatak aktiviteleri: • Fonksiyonel mobilitenin ilk ve en temel basamağı yatak aktivitelerindeki bağımsızlıktır. • Yatak içindeki dönmeler basınç yaralarından korur. • Kalçaların köprü yapacak şekilde yataktan kaldırılması giyinmede kolaylık sağlar. • Yatar durumdan oturur duruma geçme ve oturma dengesi hem transferler hem de diğer günlük yaşam aktiviteleri açısından son derece önemlidir. • Transferler: • Fonksiyonel bağımsızlığın ikinci basamağıdır. • Yatak, tekerlekli sandalye, tuvalet, banyo tahtası, sandalye, koltuk ve araba koltuğu arasındaki geçişlerdeki beceri hastayı bağımsız hale getirir. • Mobilite: • Tekerlekli sandalye yürüyemeyen hastalara büyük bir bağımsızlık sağlar. • Ambulasyon: • Yürüme vaya bir yerden başka bir yere hareket edebilme anlamındadır. • Mobilitenin en ileri derecesidir. • • • • • • • Yardımsız yürüme, Baston, koltuk değneği veya walker kullanması, Dinlenmeden yürüyebilme zamanı, Kendine güvensizlik veya düşme durumu, Merdiven inip çıkma, Ev dışına çıkma, Toplu taşıma araçlarını kullanabilme derecesi araştırılır. • Motorlu araç kullanma • Engelli hastaya bağımsızlık kazandırır. • Sürücü belgesi ve arabası var mı? • Araba kullanırken elini kullanabiliyor mu? • Arabada modifikasyon var mı? Özgeçmiş • Önceden geçirmiş olduğu hastalık, • Kaza, • Genel sağlık durumu sorgulanır. • Önceki fonksiyonel düzey saptanır ve rehabilitasyon için uygun hedef saptanabilir. • Nörolojik hastalıklarda görülen algılama bozukluğu, • Kardiyopulmoner hastalıklarda görülen artmış enerji gereksinimi, • Güçsüzlük, • Önceki artrit, amputasyon fonksiyonel kapasiteyi etkiler. Sistemlerin Sorgulanması • Genel semptomlar • Enfeksiyon, ateş, zayıflama, yorgunluk • Baş-boyun • Görme, işitme, yutma bozuklukları • Solunum sistemi • Dispne, öksürük, balgam, hemoptizi, ağrı • • • • • Kardiyovasküler sistem Dayanıklılık, Aritmiler (inme), Periferik damar hastalığı (amputasyon), Basınç ülserleri için risk • Klaudikasyon, ayak yaraları, varisler sorgulanır. • Gastrointestinal sistem • Beslenme bozukluğu, bağırsak kontrolü • Genitoüriner sistem • Nörojenik mesane • Mesanenin boşaltılması, kontinans, retansiyoni, dizüri, piyüri, enfeksiyon, hematüri, böbrek taşı • Nörolojik sistem • Koku alma, çift görme, bulanık görme, görme alanında eksiklik, dengesizlik, baş dönmesi, kulak çınlaması, güçsüzlük, titreme, istemsiz hareketler, konvülsiyon, bilinç bozukluğu, duyu bozukluğu, bellek bozukluğu • • • • • • • • Lokomotor sistem Kas ağrısı Kuvvetsizlik Atrofi/hipertrofi İskelet deformiteleri Eklem hareketlerinde kısıtlılık Eklem ağrısı Eklem ve yumuşak dokularda şişlik Hasta profili • Bireysel durum • Sosyal durum • Mesleki durum • Bireysel durum • Psikolojik durum, yaşam tarzı, beslenme, alkol, sigara, ilaç tüketimi • Sosyal durum • Ailenin diğer üyeleri • Evin mimari engelleri • • • • Mesleki durum Eğitim düzeyi, mesleki hedefler İş yerindeki mimari engeller Gelir düzeyi, yükümlülükleri Soygeçmiş • Herediter bir hastalığın saptanması ve diğer aile bireylerinin sağlık durumunun öğrenilmesi açısından önemlidir.