TEMEL ANALİZ Temel analiz gelecekte oluşacak trendlerin tahmin edilebilmesi için mikro ve makro verilerin piyasaya uygulanmasıdır. Temel veriler Fx piyasalarını başlıca etkileyen ögelerdir. Trend Göstergeleri: Dış Ticaret Dengesi: Bir ulusun ithalat ve ihracat rakamları arasındaki farkı yansıtır. Olumlu gelen bir dış ticaret dengesi, ülkenin ithalatlarının ihracatlarından fazla olduğu anlamına gelir. Olumsuz gelen bir dış ticaret dengesi ihraç edilen maldan daha fazla ithal edildiği anlamına gelir. Önemli bir ticaret açığı olan ülkenin para birimi güç kaybeder. Sıfıra yakın olması ülke için olumludur. Cari Açık: Cari hesap, satılan veya alınan malın ,hizmetin ,faiz ödemelerinin ve tek taraflı transferlerinin en geniş ölçümü olarak uluslar arası ticaret verilerinin önemli parçasıdır. Cari açık ülkenin USD’a olan talebini gösterir. Cari açık rakamının yüksek olması para birimini değersizleştirir. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla: Bir ülke vatandaşının bir yıl içinde kullandığı toplam mal ve hizmetlerin belli bir para birimi karşılığındaki değerinin toplamıdır. Toplam ekonomik aktivitelerin en geniş göstergesidir. Tarım Dışı İstihdam Verisi: Ülkenin tarım harici sektörlerde olan iş oranını gösterir. ABD Tarım dışı istihdam verisi her ayın ilk cuması gelir. Ondan önce öncü tarım dışı verisi de ayın ilk Çarşamba günü gelir. Olumlu gelmesi para birimi açısından iyi algılanır. Özellikle takip edilmesigereken bir veridir. ABD Tarım dışı verisi +Olumlu Para Birimi +Olumlu USD EURUSD USD’ın ikincil olduğu pariteler USDTRY USD’ın baz olduğu pariteler Kısacası USD için olumlu gelen bir veri (veri yönünde hareket gerçekleşmesi durumunda) EURUSD için SAT sinyali verirken USDTRY için AL sinyali verir. Üretici Fiyat Endeksi: Bir malın üretici için maliyetini belirler. Aylık toptan satış fiyatlarındaki değişimi ölçer. (ÜFE) Tüketici Fiyat Endeksi: Bir malın tüketiciye olan maliyetidir. Birincil bir enflasyon göstergesidir. Tüketici harcamaları ekonomik faaliyetlerin yaklaşık üçte ikisini oluşturmaktadır.(TÜFE) Artan Tüfe genellikle para birimi için destekleyici olabilir, kısa vadeli yüksek faiz oranları ile takip edilir. Enflasyon uzun vadeli bir problem haline gelirse para birimine güven azalır bu da değer kaybına neden olur. Sermaye Akışı: Bir başka ülkeye yatırım amacı ile para göndermektir. Bir ülkenin negatif veya pozitif sermaye akışına sahip olması o ülkenin parasının değerini etkiler. Pozitif sermaye akışının anlamı ülkeye yatırım için gelen sermayenin çıkandan fazla olmasıdır. Giriş çıkıştan fazla olduğunda ülkenin para birimine talep artmış demektir. Talep arttığında değeri de artacaktır. Negatif sermaye akışında ise çıkan para gelenden az demektir. Bu durumda ülkenin para birimine talep azalmış demektir. İşsizlik Oranı: İşsizlik çalışma gücünde ve arzusunda olan ve cari ücretten çalışmaya razı olup da iş bulamayan işgücünün varlığıdır. İşsizlik oranı da iş bulamayan nüfusun toplam işgücüne oranıdır. İşsizlik oranının yüksek gelmesi para birimini değersizleştirir. İşsizlik oranı yükselirse Para Birimi İmalat Endeksi(ISM): Üretim yapan 400 civarındaki firmanın envanteri, üretim hattı durumu, siparişler ve teslimatları gibi öğelerin derlenmesi ile oluşturulur. Değeri 50'nin üzerinde ise sanayinin iyi, altında ise durgun olduğu yorumlanır.ABD için her ayın ilk iş gününde saat 17:00’de açıklanır. İmalat Endeksinin bir önceki veriye göre olumlu gelmesi Para Birimini Çekirdek Perakende Satış Verisi: Toplam perakende satışları arasındaki aylık farkları hesaplar. Tüketici harcamaları ve tarzını yansıtan veridir. Perakende satış verisi önemli bir veri olmakla beraber ülke ekonomisi adına önemli ipuçları verir. Azalan perakende satışlar olumsuz, büyük oranda artan satışlar ise enflasyonist baskılara neden olur. ABD için her ayın ortasında yayınlanır. Tüketici Güven Endeksi: Tüketicilerin ülkeye olan güvenini gösterir. Tüketici güvenindeki olumlu durum, harcama yapma isteğini ve borca girme eğilimini yükseltebilmekte olup, olumsuz durum ise tüketicilerin harcamalarını kısmalarına ve mali durumlarını kontrol etmelerine neden olur. Michigan Hassasiyeti: Michigan Üniversitesi tarafından açıklanan verilerdir. Tüketicilerin ekonomik açıdan duygusal davranışlarını inceler. Para harcamaları konusundaki aylık tutumları ile ilgili bilier verir. Konut Başlangıçları: Her ay yeni başlamış konut veya bina inşaatları sayısını belirtir. Yeni temeli atılmaya başlanmış konut veya bina inşaatları, konut başlangıçları olarak tanımlanır . Philadelphia Fed Endeksi: Pennsylvania, New Jersey ve Delaware çevresindeki imalatçılar incelenir. İstihdam, fiyatlar ve endüstrideki koşullar hakkında bilgi verdiği için önemli bir göstergedir. Faiz Oranları: Ülkede fiyat istikrarını sağlamakla mükellef olan en önemli kurum Merkez Bankası’dır. Her ülke kendi ekonomik yapısında sağlıklı bir gelişme elde etmek ve fiyatlar genel düzeyindeki istikrarı korumak için yetkisine verilen birçok aracı kullanmaktadır. Faiz oranlarını değiştirme yetkisi bunlardan belki de en önemlisidir. Merkez bankaları faiz oranlarını değiştirerek piyasadaki para arzını genişletir veya daraltabilir. Para arzındaki değişimde değerine mutlaka etki yapar. Ekonominin genel kuramı olan arz ve talep dengesine ilişkin terazi düzeninde dengenin yeniden oluşması için fiyatların hareket etmesi gerekmektedir. Parite çifti bir ülke parasının diğer ülke parasına olan oranı üzerinden ticaret yapmak olduğuna göre elbette bir taraftaki para biriminin değer değişimi grafiğin yönünü değiştirebilir. Merkez Bankası faiz oranını artırdığında insanlar mevduata para yatırmak için farklı diğer likit kaynaklardan çekilip ülke paralarını talep etmeye başlarlar. Bu da ülke paralarıyla mevduata para yatırmayı cazip hale gelir. Faiz Oranı Para Birimi Faiz Oranı Para Birimi Amerika Merkez bankası (FED) 6 haftada bir yapılan 2 günlük (Pazartesi ve Salı günleri) FOMC- Federal Açık Piyasa Komitesi toplantılarında faiz oranlarında yapılacak değişimlerle ilgili kararlar almaktadır. Avrupa Merkez bankası (ECB) Avrupa Birliği’ne üye 17 ülkenin ortak para birimini yönetmekle mükelleftir. Tüm ülkelerden bağımsız bir yönetim yapısı ve kuralları vardır. Genellikle aylık olarak yayınlanmaktadır. Parasal Genişleme: Birçok büyük merkez bankasının uygulamakta olduğu, tahvil alımı olarak adlandırılan para politikası, gerek reel ekonomiye gerekse finans piyasalarına olan etkisi ile özellikle son yıllarda oldukça önemli bir noktada yer almaktadır. Merkez bankaları tarafından ekonomik aktivitelerin canlanmasına destek sağlaması için başvurulan bu uygulama, ülke ekonomisi içerisinde dolanımda olan para miktarını artırma temeline dayanmaktadır. Merkez bankalarının faiz oranlarını çok düşük seviyelere kadar düşürmelerine rağmen ekonomik aktivitelerdeki yavaş toparlanma, parasal genişleme yönteminin devreye girmesinde etkili olmaktadır. Bir ülkenin parasal genişlemeye gitmesi para değerinin değersizleşmesine neden olur.