osmanlı tarihi kronolojisi

OSMANLI TARİHİ
KRONOLOJİSİ
OSMAN GAZİ
1299-1326
•
•
•
Bizans valilerinden
Bilecik,Karacahisar, Yarhisar’ı
alır.
Beylik kurulur.
Koyunhisar savaşını kazanır
(İlk Osmanlı-Bizans savaşı)
ORHAN BEY
1324-1362
ORHAN BEY
1324-1362
•
•
•
•
•
•
•
Bursa alınarak başkent yapılır.
Türkler Rumeli’ye geçer
Divan kurulur
İlk düzenli ordu kurulur.
(YAYA MÜSELLEM)
Adli teşkilat oluşturulur.
İlk medrese açılır.
(Devlet Düzenine Geçiş)
I.MURAD (HÜDAVENDİGAR)
1362-1389
•
•
•
•
•
•
•
Edirne alınır.Bursa ve Edirne ikili
başkenttir.
Sırpsındığı savaşı kazanılır.
(Haçlılarla yapılan ilk savaş)
I.Kosova savaşı kazanılır.
(İlk defa top kullanılmıştır)
Yeniçeri ocağı kuruldu.
Tımar sisteminin ilkeleri belirlenir
Rumeli beylerbeyliği kurulur.
“Ülke padişah ve oğullarınındır”
anlayışı yerleşir.
I.BEYAZID (YILDIRIM)
1389-1402
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Anadolu beylikleri kaldırılır.
Anadolu’da siyasal birlik sağlanır.
İstanbul’u kuşatır.
Anadolu hisarını inşa ettirir.
Niğbolu’da Haçlı ordularını yener.
Ankara savaşında Timur’a yenilir ve
esir düşer. (1402)
Fetret devri başlar. (1402-1413)
Taht kavgaları yoğunlaşır.
Türklerin balkan ilerlemesi durur.
İlk tersane’yi Gelibolu’da kurmuştur.
I.MEHMET (ÇELEBİ)
1413-1421
•
•
•
•
Devletin ikinci kurucusu.
Birliği tekrar sağlamaya çalışır
Şeyh Bedrettin isyanı çıkar.
(Osmanlı’da ilk önemli isyandır)
İlk deniz yenilgisi alınır.(İlk deniz
savaşı Venediklerle yapılır)
II.MURAD
1421-1451
•
•
•
•
•
Anadolu beylikleriyle
savaşır.Candaroğlu, Menteşeoğlu ve
Aydınoğlu ortadan kaldırılır.
Osmanlı kuvvetleri İzladi’de yenilir.
Edirne-Segedin Antlaşması yapılır.
Tahtını gönüllü olarak oğluna terk
eder.
(Bu davranışı gösteren tek
padişahtır)
Varna savaşı öncesi tahta geri döner.
Varna ve II.Kosova savaşlarını
Haçlılara karşı kazanır.
II.MEHMET (FATİH)
1451-1481
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İmparatorluk Dönemine geçiş
Bilimsel ilerlemeler
Merkezileşme
Saltanat yasası
Kanunlaştırma
Rumeli hisarı yapılır.
İstanbul’u feth eder.
Osmanlı yükselme dönemine girer.
Devletin toprak bütünlüğü sağlanır.
Yeniçağ başlar.
Karadeniz bölgesini feth eder.
(Trabzon Rum İmp.’na son verir)
Mora, Eflak, Bosna, Arnavutluk alınır
Venedik’le uzun bir deniz savaşına
başlar.
Akkoyunlu Devleti’ni Otlukbeli
savaşında yener.
Kanunnamesini yayınlar.
Bilimsel hayat zenginleşir.
Sahn-ı Seman medreselerini inşa eder.
II.BEYAZİD
1481-1512
•
•
•
•
•
Durgunluk Dönemi.
Cem Sultan olayı yaşanır.
Şii isyanları çıkar.
Memluk’lulara karşı başarısız savaşlar
verilir.
Oğlu Yavuz tarafından tahttan indirilir.
SULTAN I.SELİM (YAVUZ)
1512-1520
•
•
•
•
•
•
Halifelik
Teokratikleşmenin yükselişi
Çaldıran savaşıyla D.Anadolu’yu
alır.
Mercidabık ve Ridaniye savaşları
sonunda, Mısır, Suriye alınır.
Hicaz bölgesi Osmanlıya geçer.
Halifelik Osmanlı soyuna geçer.
I.SÜLEYMAN (KANUNİ)
1520-1566
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
En geniş sınırlar
Akdeniz egemenliği
Coğrafya biliminde ilerleme
İlk kapitülasyonlar
Devşirmelerin yükselişi
Coğrafi keşiflerin olumsuz etkileri
Macaristan alınır.
Viyana 1 defa kuşatılır.
Irak ve Batı İran ele geçirilir.
Fransa’ya kapitülasyonlar verilir.
Preveze savaşı kazanılır.
Kuzey Afrika feth edilir.
Hint denizi savaşları kaybedilir.
Akdeniz Türk gölü haline getirilir.
Osmanlı kanunlarını yeniden
derlemiştir.
Süleymaniye Camii inşa edilir.
Saüleymaniye medreseleri açılır.
Döneminin ünlü hukukçusu Ebu Suud
efendidir.
II.SELİM
1566-1574
•
•
•
•
•
•
Döneme Sokullu Mehmet Paşa
damgasını vurdu.
Kıbrıs adası alınır.
İnebahtı deniz savaşı kaybedilir
Süveyş ve Don-Volga kanal projeleri
üretilir.
Devlet işlerine savaş kadınları
karışmaya başlar.
Selimiye Camii Edirne’de açılır.
III.MURAD
1574-1595
•
•
•
Sancak uygulamasında değişiklik
sadece bir şehzade çıkmaya
başlar.
III. Mehmet sancağa çıkan son
şehzadedir.
Sokullu’nun ölümüyle
duraklamaya geçilir.
III.MEHMED
1595-1603
•
•
•
•
•
•
Dirlik sistemi bozulur
Osmanlı-İran savaşları yoğunlaşır,
savaşlar yarım yüzyıl sürecektir.
Celali isyanları yoğunlaşır.
Haçova savaşı Avusturya’ya karşı
kazanılır.
Kafes uygulaması uygulanmaya
başlar.
Vergiler arttırılır, yeni vergiler
alınır.
I.AHMET
1603-1617
•
•
•
•
•
Ekber Erşed (Saltanat yasası)
İran-Avusturya savaşları sürer.
Veraset sistemi belirlenir.
Kadınların siyaset üzerindeki etkileri
güç kazanır.
Sultan Ahmet Camii yapılır.
I.MUSTAFA
1617-1718
•
•
Akli dengesi bozuk olduğundan
Şeyhü’l İslam FETVA’sıyla tahttan
alınır.
1622-1623 ‘te tekrar tahta çıkar.
II.OSMAN (GENÇ)
1618-1622
•
•
İlk ıslahat denemesi
Giriştiği Hotin seferinden sonra
Yeniçeri ordusunu ortadan kaldırmak
isteyince öldürülür.
IV. MURAD
1623-1640
•
•
•
•
•
Osmanlı aydınlarında ıslahat
düşüncesi
Osmanlı-İran savaşları sürer.
1639 Kasr’ı Şirin antlaşmasıyla
savaşa son verilir.
Devletin durumuyla ilgili olarak Koçi
Bey adlı Osmanlı aydınına bir rapor
(risale) hazırlatır.
İçki ve tütünü yasaklar.
İBRAHİM
1640-1648
•
Akli dengesi bozulunca tahttan
indirilir.
IV. MEHMED (AVCI)
1648-1687
•
•
•
•
•
•
•
•
II.Viyana bozgunu
Zirveden düşüş
Genişleme politikasında sona doğru
Köprülü ailesi işbaşına getirilir.
İstanbul’da Kadızadeliler- tarikatlar
çatışması yaşanır.
Eğri kalesi alınır.
Girit adası uzun çabalar sonunda
feth edilir.
Viyana yenilgisi yaşanır.
II.SÜLEYMAN
1687-1691
•
Kutsal İttifak ile Osmanlı savaşları
devam eder.
II. AHMET
1691-1695
•
OSMANLI Viyana kuşatması sonrası
gelişen savaşı sürdürür.
II.MUSTAFA
1695-1703
•
•
•
•
•
•
•
•
İlk büyük toprak kaybı
Rus baskısı başlar
Karlofça Antlaşması imzalanır.
İlk büyük toprak kaybı yaşanır.
Rus-Osmanlı mücadelesi başlar.
Padişah kanlı Edirne olayı ile tahttan
indirilir.
Dönemin Şeyhü’l İslam’ı öldürülür.
Gerileme dönemi başlar
III.AHMET
1703-1730
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yaşam tarzının değişmesi
Avrupa etkisi
Genişleme politikasının sonu
Osmanlı ordusu Prut savaşını kazanır.
Karlofça’da kaybettiği yerleri geri
almaya başlar.
Venedik savaşı 1718 Pasarofça
Antlaşmasıyla sona erer.
Lale devri yaşanır.
İlk geçici elçiler Avrupa’ya yollanır.
Patrona Halil isyanı çıkar.
I. MAHMUT
1730-1754
•
•
•
•
•
Askeri ıslahat
İran ile savaşlar sona erer.
Rusya ve Avusturya’ya karşı son
başarılı antlaşma Belgrat imzalanır.
Kapitülasyonlar süreklilik kazanır.
İlk yabancı askeri uzmanlar
getirtilir.
III. OSMAN
1754-1757
•
Devri çok sönük geçer.
III. MUSTAFA
1757-1774
•
•
Yönetim, Maliye ve Askerlik alanında
bazı yenilikler yapılır.
Osmanlı Rusya ile savaşır.
I. ABDÜLHAMİT
1774-1789
•
•
•
•
Çözülmeler başlar
Küçük Kaynarca Antlaşması
imzalanır.
Rusya Osmanlı’nın iç işlerine karışma
hakkın elde eder.
Osmanlı vatandaşı ortadoksları
himayesine alır.
III.SELİM
1789-1807
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Batılılaşmanın başlangıcı
Gerçek anlamda ilk ıslahatçı padişah
Yaş antlaşması Rusya ile imzalanır.
Devlet dağılma sürecine girer.
Fransız ihtilali çıkar.
Mısır Fransa tarafında işgal edilir.
Osmanlı denge politikasına yönelir.
Nizam-ı Cedid uygulamaları başlar.
Napolyon Akka’da bozguna uğratılır.
Avrupa ile siyasal ve kültürel ilişkiler
artar.
Kabakçı Mustafa isyanıyla III.Selim
tahttan indirilir. Yerine IV. Mustafa
tahta çıkarılmıştır. Alemdar
tarafından tahttan indirilmiştir.
IV. MUSTAFA
1807-1808
•
Kabakçı Mustafa isyanıyla tahttan
indirilen III.Selim’in yerine tahta
çıkarılan IV. Mustafa, Alemdar
Mustafa Paşa tarafından tahttan
indirilmiştir.
II.MAHMUT
1808-1839
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Islahatın yoğunlaşması ve her alanda
yapılmaya çalışılması
Yarı sömürge
Açık Pazar
Klasik devlet kurumları kaldırılır
Ayanlarla Sened-i İttifak imzalanır.
Osmanlı-Rus savaşı sonucunda Sırplara
özerklik tanınır.
Yunan isyanı sonunda Osmanlı toprakları
üzerinde Yunan devleti kurulur.
Mısır sorunu çıkar.
“Boğazlar Sorunu” uluslararası bir konum
kazanır.
Rusya ile Hünkar İskelesi antlaşması
yapılır.
Balta Limanı antlaşması İngiltere ile
imzalanır.
Osmanlı yarı sömürge haline gelir.
Yerli sanayi çöker.
Abdülmecid
1839-1861
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tanzimat uygulamaları
Islahat fermanı
Tanzimat fermanı ilan edilir.
Londra Boğazlar antlaşması
imzalanır.
Mülteciler ve Kutsal yerler sorunu
yaşanır.
Kırım savaşı başlar. Batılı devletler
Osmanlı’yı desteklerler.
Paris antlaşması imzalanır.
Osmanlı, Avrupa devleti sayılır.
Islahat yapma yükümlülüğü altına
girer.
Islahat Fermanı yayınlanır.
Azınlıklar bahane edilerek yüzyıl
boyunca Osmanlı’nın içişlerine
karışılacaktır.
İlk dış borç alınır.
ABDÜLAZİZ
1861-1876
•
•
•
•
•
•
•
Tanzimat uygulamaları
İlk siyasi özgürlük hareketi
Panslavizm hareketi hız kazanır.
Süveyş Kanalı açılır, padişah açılışa
katılır.
Padişah yurt dışı gezisine çıkar.
(ilk ve son padişah)
Genç Osmanlılar hareketi doğar.
3 aylık V. Murat saltanatı.
V.MURAD
1876-1876
•
•
•
93 gün gibi en az tahtta kalan
padişahtır.
Londra’da iken, İngiltere veliahdı
Edouard’ın ön ayak olmasıyla 3
derece ile Fran-Mason teşkilatına
girmiştir. (Tek mason olan
padişahtır)
Kendini tahtta çıkaranlar tarafından
tahttan indirilmiştir.
ABDÜLHAMİT
1876-1909
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Anayasal sisteme geçiş
Büyük toprak kayıpları
İflas
İslamcılık politikası
I. Meşrutiyet ilan edilir.
Kanun-i Esasi ilan edilir.
Meclis-i Mebusan toplanır.
93 Harbi sonunda Berlin antlaşması
imzalanır.Çözülme hızlanır. Ermeni
sorunu ortaya çıkar.
1881’de Duyun-u Umumi İdaresi
kurulur. Osmanlı ekonomisine el
konulur.
Kıbrıs işgal edilir.
Tunus ve Mısır elden çıkar.
İttihat ve Terakki Cemiyeti kurulur.
1908’de II. Meşrutiyet ilan edilir.
31 Mart isyanı çıkar.
Padişah tahttan indirilir.
V. MEHMET REŞAT
1909-1918
•
•
•
•
•
•
•
Osmanlı-İtalya arasında Trablusgarp
savaşı yapıldı.
Uşi antlaşması imzalandı.
Trablusgarp, Bingazi ve 12 Adalar
kaybedildi.
Birinci ve İkinci balkan savaşları
yapıldı.
Bab-ı Ali baskınıyla İttihat ve
Terakki İktidarı eline geçirir.
1. Dünya savaşı başlar.
Yenilen Osmanlı Mondros
Antlaşmasını imzalar
VI.MEHMET VAHDETTİN
1918-1922
•
•
•
•
•
•
İttihat ve Terakki yönetimi
Devletin yıkılması
Mezarı Türkiye’de olmayan tek
padişah
Mondros antlaşmasından sonra Sevr
Antlaşması imzalanır.
Kurtuluş savaşı başarıyla sona erer.
TBMM Saltanatı kaldırır.
HEPİNİZE
ÇOK TEŞEKKÜR
EDERİZ…